HAARLEMS
OUD-HAARLEM
43e Jaargang No. 13002 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Zaterdag 7 November 1925
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd III ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels fl.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij
is (kom der gemeente) f3.57)4. Franco per post door Nederland f3.87)4. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd I abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentièn van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken 10.57)4; franco per post f0.65. per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
Directie, Redactie en Administratie; Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Bijkantoor voor Santpoort, Veisen, Velseroord, Wljkeroog, IJmuiden
Telefoonnummers: Directie 13082, Redactie 10600 en Administratie 10724 Directeuren: J.C. PEEREBOOM en P.w.PEEREBOOM Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Veleen, Telefoon 3621
Hoofdredacteur: J. C. PEEREBOOM
DAGBLAD
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
STADSNIEUWS
GOUDLEERFRANS-
LOENENHOFJE
Het streven om dit goudleer
voor Haarlem te behouden
slaagde niet
Het Comité, dat zich gevormd heeft
om gelden bijeen te brengen tot aan»
koop van het goudlcerbchang in het
Frans Loenenhofjc, is zeer tot haar
spijt er niet m geslaagd een voldoende
bedrag bijeen te brengen om het aan
te kunnen koopen.
In een onlangs gehouden vergadering
is tot ontbinding van het comité be»
sloten, nadat, na herhaalde pogingen,
gebleken was dat geen gcnoc-gzamcn
steun voor het behoud van dit goud»
leerbchang was te vinden.
De reeds ontvangen gelden zullen
aan de schenkers terug worden gezon»
den.
Het cadeau-, spaar- en
rabatzegelsysteem
De actie van de Midden
standscentrale
De Middenstandscentrale voor Haar»
lem en omliggende Gemeenten heeft
een gecombineerde vergadering uit de
voltallige besturen van middenstands»
vereenigingea uit Haarlem en omstre»
ken uitgeschreven op Maandagavond
16 November in de Kroon.
Op deze vergadering zal worden
behandeld: het cadeau», spaar» en ra.
batzcgelsysteem.
De heer Chris Jansen, directeur van
het Centraal Hanzcbureau te Amster»
dam zal het onderwerp inleiden met
een voordracht over: „De nadeelen.
voor den bona fide handel van het
cadeau», spaar» cn rabatzegelsysteem
Hierna zal de heer P. J. M. van 1c»
tering, algemeen secretaris der Midden,
standscentrale, een uiteenzetting geven
van „De Deenschc wetgeving op .het
gebied der oneerlijke ooncurrentie."
Ten derde zal dc heer H. Leemhuis,
secretaris van den Ned. Grossiersbond,
mededccling doen van „Dc middelen,
die zijn bond tot bestrijding heeft aan»
gewend en wat dit hun heeft geleerd
Verder zal zeer waarschijnlijk over
dit onderwerp het een en ander ge»
zegd worden door den heer Jhr. J. C.
Mollen», secretaris der Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Haar»
lem cn Omstreken.
Hierna onderlinge gedachtenwisscling
en bespreking. om tenslotte, indien
dit noodig blijkt en mogelijk is, tot
het besluit eener vereende actie te
komen.
DE WEGVERBREEDING
TE HEEMSTEDE
Beuken beschadigd
Aan den Hcercnweg tusschen Ben»
nebrock en Heemstede bij de Naald
aan het Manpad wordt de weg be=
langrijk verbreed, wat aan het ver»
keer zeer ten goede zal komen. Dc
beuken, die nu vlak aan den nieuwen
berm komen te staan, hebben echter
menige veer in casu „wortel" moeten
laten. Bij dc beuken aan den kant van
Heemstede is deze schade vrij onbc»
langrijk; dc jonge boomen zullen er
geen letsel van ondervinden. Naar
Benncbroek toe zijn evenwel oudere
boomen. De wortels daarvan zijn d.k»
ker en dc beschadiging is daarvan
ernstiger, vooral ook omdat het daar
geplaatste nieuwe hek om de buitcn»
plaats van Jhr. Deutz van Lenncp
vlak langs de boomen loopt. Toch is
de toestand er niet gevaarlijk omd.it
de boomen, mochten ze eens om»
waaien, in ieder geval van den weg at
vallen. Gelukkig staat de gcheele nj
nogal beschut door een flink complex
op 'aand geboomte ten zuidwesten er»
van. Mocht dit echter eens weggaan
--- door afgraving tot bollcnalnd enz., dan
zou dc zuid-westenwind den beuken
wel eens veel kwaad kunnen doen. In
het algemeen is het nooit goed, wor»
tcls van een boom dichtbij den stam te
beschadigen, maar het verkeer stelt
óók zijn eischen en er kunnen altijd
jonge boomen geplant worden in dc
nabijheid van dc oude.
SERENADES-
Op 18 en 25 November zullen aan de
hccrcn K fluister, hoofdagent. Srncde»
straat 33 en A Komen, rechercheur,
Grcbbcrstrant 38. naar aanleiding van
hun 25»jarig jubileum bij het politie»
corps alhier" door het HaarL Politic»
muziekkorps, onder leiding van den
heer R. van "t Hoff. aan hun woningen
een serenade gebracht worden-
LEGER DES HE1LS.
In de afgcloopcn week werden in dc
tehuizen voor dakloozen aan het Spaar»
ne 02 cn 102. telefoon 12435. 1456 por»
tics voedsel cn 364 nachtverblijven ver»
strekt.
DE SLUISBOUW TE 1JMU1DEN
WAT GESPAARD BLEEF
HET BROUWERSHOFJE IN DE TUCHTHUISSTRAAT.
Aan het Spaarnc vindt men vele 1 Haarlem mag trotsch zijn op zijn vele
mooie oude geveltjes. Vooral op het f oouwkunst:g»schoone hofjes,
gedeelte tusschen de Waag en dc Dam» j Een der mooiste is wel net Brouwers»
straat. Van drie van deze gevels geven i hofje ia de Tuchthuisstraat. De voorbij»
wij hier een teekenmg:
ganger varmoedt niet dat achter dien
i-elijken blinden muur zoon plekje
heerlijk schoon verborgen ligL
Het Brouwershofje bestaat uit 8
woninkjes. De aardige witgepleisterde
gesels met de kleine ramen en roode
luiken doen het uitstekend. In het een»
voudigc is hier iets schoons bereikt!
De 8 oudjes die hier hun laatste
levensdagen slijten gevoelen zich ge»
lukkig in hun wereldje, midden in dc
drukke stad en toch daarvan afge»
scheiden. Voor den huurprijs van50
centen in de week hebben zij een uit»
stekend onderkomen. Welke moderne
huisbaas zal nu nog met zoo'n prijsje
genoegen nemen?
I Vroeger werd het hofje bestuurd
I door regenten, maar ongeveer 4 jaar
geleden is de eigendom overgegaan
de gemeente Haarlem. Gelukkig voor
de oudjes is de huur niet opgeslagen,
Toch hebben zij al eenig nadeel van de
verandering, want de gemeente toont
zich toch een zuinige huisbaas. De re»
genten lieten vroeger de schoorsteenen
vegen en de binnenplaats schoonhouden
een der vrouwtjes deed dit laatste
voor15 gulden in het jaar! Maar
bij de gemeente kan dat er niet meer
PERCEEL SPAARNE 23.
Dit is een heel mooie oude trapge»
vel. Het lcvenden»gedeelte is verbouwd
maar gelukkig is toch nog veel van het
oude gespaard gebleven.
Voor den bouw van het binnen»
sluishoofd, in uitvoering bij de Hol»
landsctoe Maatschappij, tot het maken
van werken in gewapend beton, moet
een hoeveelheid van 62500 M3 beton
•orden gestort. De groote moeilijk»
heid van dit werk is, dat een hoeveel»
heid van ongeveer 300 M3 beton zon»
der onderbrekihg gestort moet worden
een tijdsbestek van nagenoeg 100
r. Rekening houdende met de schaft
uren. moet de minimum«capaciteit der
stortinstallatie 33 M3 per uur bedrz»
gen.
Om dit te bereiken is een stort»
installatie geplaatst, die het mogelijk
maakt, aan de betreffende besteksbe»
palingen te voldoen. In Europa vond
deze werkwijze tot nu toe weinig toe»
passing, zoodat doze installatie, niet
het minst van wege haar geweldige ca»
paciteit en afmetingen als een groote
merkwaardigheid, als een waar „won»
der der techniek" is te bcschou»
De installatie bestaat uit drie onder
doelen, nl. de hijschtoren, de trans»
portgoot en derrickkraan. De hijsch»
toren, die een hoogte heeft van 78 M.
s reeds op zichzelf een werk van groo»
ten omvang. Opgebouwd van gecon»
strueerd ijzer, op verschillende pun»
ten getuid over groote afstanden van
het terrein, trekt dit gevaarte reeds
an verre de aandacht. In dezen toren
•ordt de plastische beton opgeheschen
een bak van 1 M3 inhoud. Aangezien
Dit is slechts een klein geveltje met
ronden top, maar wij zouden het toch
niet graag missen, juist omdat het zoo
PERCEEL SPAARNE 25.
De derde in den bond is van heel
anderen vorm. maar toch ook fraai oud
Een oudheidkundige
vondst
Bij IJmuiden is een schip uit
duinzand opgedolven dat
eeuwen oud is
Bij het graven van het toelcidings»
kanaal voor de nieuwe sluis te IJmui»
den heeft men, eenigc honderden me»
Iers binnenwaarts van den duinrand,
diep in den grond* de overblijfselen
gevonden van een houten vaartuig. CTn»
der deze overblijfselen bevonden zich
ecnigc vrij gave ribben. Het wrak moet,
gezien den grooten afstand, waarop het
van de tcgenwordige strandlijn
wijderd ligt, heel veel ecuwen oud zijn.
Nader wordt nog door het Hbld.
gemeld:
Dc heer F. W. Hudig, onderdircc»
teur van het Ncderlandsch Museum
voor Geschiedenis en Kunst te Am»
sterdam, heeft op uïtnoodiging
den hoofdingenieur Ringers, ter plaat»
se een onderzoek ingesteld, doch door»
dat er slechts een wrakstuk zonder
achterschip gevonden was. niet kunnen
vaststellen uit welken tijd het schip
vermoedelijk dateert. Er wordt aange»
nomen. dat het minstens wel
eeuw oud zal zijn.
Eigenaardig is, dat de plaats
de resten van het schip gevonden
werden, ongeveer 1200 meter binnen
dc laagwaterlijn van thans ligt, i
uit opgemaakt kan worden, hoe onze
kust zich in den loop der jaren zee»
•aarts heeft verplaatst.
De aanrijding op de
Amsterdamsche vaart
Het slachtoffer overleden
De 55»jarigc H. Wocnsveld. die Vrij»
dagmorgen op dc Amsterdamsche
Vaart door een tram van de E. S. M.
werd aangereden cn zwaar gewond
naar de Mariastichting te Haarlem
werd vervoerd, is daar Vrijdagmiddag
aan dc gevolgen overleden.
het ophijschen geschiedt met een snel»
heid van 75 M. per minuut, kan een
capaciteit van 30 M3 per uur worden
bereikt. Door den bouw van een dub»
beien toren kan deze capaciteit tot
60 M3 worden opgevoerd.
Ongeveer 80 M. van den hijschtoren
naar den top van dc derrickkraan loopt
een ophangkabel, waaraan de stortgoot
is bevestigd. Deze goot loopt hellend
van den hijschtoren naar den boom
van den derrick, waaraan de contra»
gewichtgoten zijn bevestigd, die het
lage uiteinde van de gootlijn vormen.
Dit uiteinde kan, met den derrick als
middelpunt, gebracht worden op elk
punt van een cirkelvlak met een
straal van 50, eventueel 60 meter. Met
een éénmalige verplaatsing van den
derrick kan het geheele binnensluis»
hoofd worden bestreken.
Aan den voet van den hijschtoren
zijn twee betonmolens opgesteld. De
gemengde beton wordt in *de ophaal»
bak gestort en komt dan boven ia
den toren in een hopper met afsluit»
bare opening. Bij het openen van dezen
hopper vloeit dc beton in de bavenge»
noemde goot. Door middel van de aan
den boom van den derrick hangende
verplaatsbare gooteinden kan de be»
ton op de gewenschte plaats worden
gestort.
Hierboven een foto van dit interes»
santé werk. Links bevindt zich de
noordelijke sluismuur; op den achter»
grond rechts het hoogovenbedrijf.
Onze gemeentebedrijven
In gure lent', bij sloot en plas,
Groeit op het veld het malsche gras
Tot voedsel voor het Hollandsch
vee.
Daar maakt ons Slachthuis
winsten mee.
De zomerzon, na menig jaar,
Slooft in den bodem kolen klaar,
En maakt daarmee ons allen rijk,
Electrisch en per gas»
f a b r ij k.
Des winters als het vriezen gaat.
Blijft 't stof op de bevroren straat,
Dc Reiniging valt daarop aan,
En toont zoo reden van bestaan.
Het komt driekwart van 't jaar
wel voor,
Dat 't reegnen gaat en regent door.
Dan is (geloof dat maar van mij)
De Waterleiding- daarom blij.
De reden van dit simpel lied
Is dus: „o menschdom, mopper niet,
Daar of het heet is, nat of koud.
De stad er altijd winst van houdt.
TOM DE RIJMER.
Het Jeugdgebouw der
A. J. C. te Schoten
De officieele opening
De Arbeiders Jeugd Centrale breidt
zich voortdurend uit. Zooals wij reeds
gemeld hebben: haar tehuis aan de Ba»
kcncssergracht is reeds tc klein ge»
bleken, er moest een „filiaal" te Scho»
ten bijkomen.
De officieele opening van dit tehuis
had Vrijdagavond plaats. In korten
tijd is de A. J. C. er in geslaagd,
deels ook met belangcloozc hulp van
dc leden, het pakhuis in dc Pieter Ma»
ritzstraat no. 17, tc Schoten, te ver»
anderen in een gezellig vereenigings»
lokaal met een mooie, eenvoudige be»
timmering aardige platen aan de wan»
den, planten en pulletjes, overal, tafels
en stoelen en flinke banken langs de
muren.
Feestelijk zag dc zaal er Vrijdag»
avond uit, een ware bloemenschat was
door vele belangstellenden gezonden.
De heer K. van den Berg. de lei»
der der Jeugdcentralc. opende de bij»
eenkomst. Spr. heette allen welkom, in
het bijzonder de vertegenwoordigers
van den Haarlemschen Bestuurders»
bond en van de p£lrtij»afdcelingen van
Haarlem en Schoten.
De A. J. C„ zoo constateerde de
heer v. d. Berg, gaat met snelle
schreden voorwaarts cn heeft zich een
plaats weten tc veroveren bij partij en
vakbeweging. Zij heeft ook dc sympa»
thie der ouders, Dc propaganda onder
der kinderen der proletariërs heeft
goed gewerkt; er kan gewag worden
gemaakt van een systematische stij»
ging van het ledental. Ook de bijeen»
komsten worden drukker bezocht.
Dc taak der organisatie wordt daar»
door zwaarder. In de afgcloopen perio»
de is veel gedaan voor het ontwikke»
lingswerk, waarvoor den onderwijzers
dank toekomt.
Dc financieclc toestand der A. J. C
is niet ongunstig, toch is er nog veel
noodig. De inrichting van dit nieuwe
tehuis te Schoten heeft, niettegen»
staande de belangcloozc hulp van ve»
len. toch nog f 400 a f 500 gekost.
Met dankbaarheid maakte spr. ge»
wag van het voorstel van B. cn W. van
Haarlem" dc A. J. C. met f 300 te sub»
sidiecrcn. De heer v. d. Berg bracht
in het bijzonder hulde aan wethou»
der Bruch voor zijn buitengewone be»
langstelling in het werk van de A. J.
C. en sprak zijn vertrouwen uit dat de
Raad het voorgestelde subsidie zal
goedkeuren
In de toekomst zal er nog meer geld
oeten zijn, want er zullen ook tehuï»
zen moeten komen on het Amsterdam»
sche en het Leidsche kwartier.
Spr. bracht tenslotte dank voor de
bloemen en de geschenken en eindig»
net: „Heil onze socialistische bewc»
ging, heil onze Arbeiders Jeugd Cen»
trale!"
Hierna verklaarde spr. het tehuis
>or geopend.
Woorden van gelukwensch werden
nog gesproken door de heeren Van As»
peren, namens de afdeeling Haarlem
van het bestuur van het Instituut voor
Arbeidersontwikkeling; Stam, namens
den HaarL Bestuurdersbond; van
Gessel, voorzitter der S. D. A. P. tc
Schoten cn Snoeks, bestuurder var
coöperatie „Vooruitgang".
De heer van Asperen bood
aardige wandversiering aan en de heer
Snoeks bracht cen bloemenhulde.
Met een kort woord dankte de heer
van den Berg voor het gesprokene.
Hiermede was het min of meer of»
ficieelc gedeelte van den avond ge»
cindigd. Et werd nog wat muziek ge»
maakt, eenigc leden der A. J. C. decla»
meerden: „Tc wapen" en „Als ge
maar...." van Adama van Scheltema,
waarna ververschingen werden rond»
gediend.
DE BIETENCAMPAGNE
Ontevreden schippers
Men schrijft ons uit Halfweg
Het schijnt met de campagne aan de
suikerfabriek >le laatste dagen niet zoo
vlot to loopen als gcwenscht is-
Naar beweerd wordt zijn de bieten
tengevolge van het mooie weder in het
begin van October weder gaan uit»
groeien, waardoor ze slecht toewerk»
baar werden.
Dat het werk niet zeer vlot gaat,
blijkt ook wel uit het buitengewoon
groot aantal schepen, geladen met tolc»
ten, dat in dc haven van de fabriek en
daarbuiten sedert dagen op lossing ligt
te wachten-
Dit schijnt voor de schippers ook
een tegenvaller te zijn. Wel ontvangen
zij het vastgestelde liggeld, doch zij
kunnen in de vaart meer verdienen. Ze
hebben nu om cen verhooging van dat
liggeld gevraagd tot 50
In verband hiermede hebben de schip»
pers al eenige malen een vergadering
belegd om hun standpunt in deze te
palen-
DE REDDING
De mooie jonge hond dartelde vroo»
!:jk rond op het" drukke verkeerspunt
tusschen de Lange Brug en de Eendjes»
prertbrug. De speelsche hond trok al
spoedig dc aandacht van ccnige, niet
rcindcr speelsche jongens, die op weg
laar school waren en met het dier gin»
gen stoeien.
Het het gekomen is weten we niet.
maar het is een feit dat één der jongens
zijn mooie blauwe pet kwijt was. Hij
was cr in het geheel niet mee inge»
en cn kreeg een schrik toen het
hem bleek, dat zijn vrienden het hoofd»
deksel niet in hun bezit hadden. Toen
zagen ze. hoe een eindje verder de
hond met de pet in zijn bek liep.
De jongen er heen om het hoofddek»
sel tc halen, wat echter niet zoo ge»
makkelijk ging. Het vroolijke dier liet
z:ch niet gemakkelijk vangen, vond het
ctn heel aardig spelletje, wat het dan
ook inderdaad was.
Eindelijk kreeg hij de pet in handen,
maar de hond bleef vasthouden. Zoo
kwamen ze heel dicht bij de Eendjes»
poortbrug op den Kampersingcl. Ze
naderden den waterkant en stonden al
op het randje. De jongen rukte aan
de pet, de hond liet los en'viel van
d<n steden walkant Een plons en daar»
na een hevig geplas. De jongen stond
geheel beduusd aan den kant, niet we»
rende wat hij nu doen moest.
De steile walkant maakte het onmo»
gelijk het arme dier te grijpen. Reeds
waren er heel wat belangstellenden en
een man trad naar voren, om een po»
gltg tot redding te wagen.
Verder op den Kampersingel is de
walkant veel lager en het was of het
aicr dat voelde. Langzaam zwom het
naar den kant, waar het gered kon
■vorden.
De man, die den hond zou redden
lup mee en moedigde het dier aan,
dat voor zijn redding streed. De man
ging toen op den grond liggen en een
oogenblik' later wist hij het dier in den
r.tk te grijpen. Nog even was er span»
ning. Het was nog de vraag of het hem
gelukken zou den hond op den wal»
kant te halen.
Maar het lukte en even later dartel»
i'e dc hond vroolijk om zijn redder, als
w.ldc hij zoodoende zijn dankbaarheid
toonen.
R.=K. GRAFISCHE BOND.
Woensdag 11 November heeft ecne
buitengewone vergadering plaats van
den R.»K. Grafisehen bond, in het ge»
bouw St. Bavo. De weleerw. heer A. \V.
J. Lïihn. zal een lezing houden met
lichtbeelden over Lourdes.
van Brilsch In
dia, da voormaliga Engelsche minister van
Landbouw, Edward F. Lindley Wood.
