6EMENÖD ia NIEUWS HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 14 NOV. 192S Analphabeten Tn het beschaafde Europa zijn nog heel wat analphabeten. tnenschen dus. die nog niet zoo heel veel van die bes schaving genoten hebben. Rusland is een land dat bekend is 031 zijn groot aantal analphabeten er. in Spanje moe» ten ook nog veel menschen zijn die le= ren noch schrijven kunnen. In Hongarije Ls het ook nog vrij erg, maat gelukkig beeft dc Hongaarschc regeering ingezien dat het zoo niet kon blijven. Verschillende genootschappen waren de regeering behulpzaam bij dc bestrijding van het analphabetisme. Een gevolg van deze actie is geweest, 'dat het aantal kinderen dat geen schrol onderricht geniet, gedaald is van 22.S tot 10.8 procent van het totaal aantal leerplichtige kinderen. Het aantal is trouwens nog groot genoeg. Maar als dit al gunstige resultaten genoemd worden, dan behoeft het geen betoog dat de toestand vroeger al heel slecht was en dat van de volwassen Hongaren, een veel grooter percentage tot de analphabeten behoort. Criminaliteit in Finland In den laatjten tijd wordt nu en dan He aandacht gevestigd op het aantal geweldsmisdaden in Finland, dat verhouding veel grooter is dan Zweden. Het is een feit, dat men voor één in Zweden wegens moord veroordeelde, 37 moordenaars in Finland aantreft en de verhouding in de gevallen van dood* «lag is niet veel beter- Maar men kan de criminaliteit in Zweden niet zonder eer vergelijken met die in Finland, evenals op dit punt een vergelijking rus» schen Italië en Duitschland onmogelijk is. De Fin behoort tot een geheel an» deren stam, hij is spoedig geprikkeld en grijpt dan graag naar het mes- Zijn cultuur staat ver achter die van den Zweed- Finland heeft bovendien juist een stormachtige periode achter zich de burgeroorlog van 1918 heeft Je wildste hartstochten, on'.ketend- Wic probeeren wil, zich een oordeel ïe vestigen over den invloed van het drankverbod, op de criminaliteit in Fin* land, moet de statistiek van dit land vóó: en na den oorlog vergelijken. Dc misdaden tegen persoon en eigen» 'dom waren van 1906 tot 1910 gemid» dcld 1705. van 1911 tot 1915 gemiddeld 1091; in 1919 515; in 1920 742; in 1921 623 in 1922 745. Er is dus een sterke daling sedert de Invoering van het alcoholverbod- Men houde hierbij in het oog, dat 'door den uitgebreiden smokkelhandel de doorvoering van het Finsche verbod bemoeilijkt wordt, hetgeen verklaart, dat het aantal misdrijven, in dronken» schap gepleegd, nog zeer groot blijft. In 1923 bedroeg dit 167 van de 302 geval» len van moord en doodslag: dus 55-3 pCt. Uit een en ander blijkt dat het ver» bod een gunstige werking heeft gehad. Bolsjewistische strafexpeditie De „Times" verneemt uit Riga, 'de militaire Sovjcriautoriteiten een strafexpeditie voorbereiden tegen de Basmachis in de sedert kort gevormde sovjetrepublieken Toerkmenistan er. Oezhaistan. De Basmachis zijn name» lijk evenals een jaar geleden, weer in opstand gekomen en hebben sovjet» beambten op verafgelegen posten gc» noodzaakt, de wijk te nemen naar dc steden en eenige detachementen Roode troepen op de vlucht gejaagd. De sov» jets wenschen hieraan voor goed einde te maken. Millionnairs Dat Amerika het land der million» nairs is" weet ieder. En Amerika zal ook op dit gebied wel recordhouder blijven. Langen tijd leek het er op. dat het aantal miülionnairs geringer werd, tenminste er kwamen er niet meer bij en stilstand zou in dit geval achter» uitgang beteekenen. .Maar de Amerika» ncn kamen genist zijn. Er komen er weer meer. hun aantal neemt toe. Vol» gens de officieels gegevens zijn er meer personen die een inkomen boven de 1.OOO.O>0 dollar per jaar hebben dan verleden jaar. Het grootste aantal rnillionpairs valt in het jaar 1916 mer 20ó„ in 1917 161. Het kleinste aantal in 1921 met 23 In 1922 steeg het aan» ta1 weer tot 67 en in 1923 tot 74. Tegen woekeraars Dzerzjinski. de leider van de Russi» sche Ogpoe (de vroegere Tsjeka) heeft een felle campagne aangekondigd tegen de winstmakers en speculanten, die tusschen de staatsbedrijven en den consument staan. In de door hem uit» gevaardigde order wordt volgens „Times" o.a. gezegd: ..De stabiliteit dc Tjsjeracnets word: bedreigd evenals dc ontwikkeling van onze industrieën en handelsorganisatie. Het tekort aan afgewerkte producten moet als voor» wendsel dienen voor de handelingen der winstmakers." Deze zijn volgens Dzerzjinkski zelfs tc vinden in de staats» en coöperatieve organisaties. Zoo is ontdekt dit in het jongste kwar» ta3l niet minder dan 550 wagon!adin» gen textiel goederen aan particulieren zijn verkocht. Dc campagne zal worden geleid door den chef '.an de economische afdeelïng van de Ogpoe Mantsjcf. Deze zei in een persgesprek dat hij strenge maar» regelen zou nemen. Dc „Ekonomitsjeska Zjiznj" wijst er op. dat een campagne tegen winst» makers niet voldoende is om tegemoet tc komen aan 't tekort aan afgewerkte produkten. Het ;s bovendien noodig. dat de Btaatsproductie toeneemt en dat de distributie goed wordt geregeld. Het proces Steiger Polen wordt nog steeds in beroering gebracht door het proces»Stciger. Steiger, een Israëliet, werd cr van beschuldigd een aar.slag te hebben ge» pJeegd op den Poolschen Stadspresi» dent. Verklaringen van den chef van de Lembergsche politieke politie Sawicki hebben nu een sensationeele wending aan het proces gegeven. Sawicki heeft verklaard, dat hij da» dcüjk na den aanslag als een der eer» sten. de hoofdgetuige juffrouw Paster» nak. heeft gehoord. Deze heeft eerst op besliste wijze Steiger beschuldigd, later beweerde zij. dat rij slechts een handbeweging van Steiger, het werpen van den hom echter nier heeft gezien. De verklaringen van de danseres kwa» men get. niet erg betrouwbaar voor. zoodat hij dan ook zijn chefs tc War. schau in zijn telegrafisch rapport meld. de. dat in verband met den aanslag de student Steiger was gea-restcerd. Ware hij van Steigers schuld overtuigd ge» weest. dan zou hij zonder meer geseind hebben, dat de dader gearresteerd was. Volgens de meening van get. hebben de organen, belast met her onderzoek, zich al dadelijk op een verkeerd spoor bevonden: de gevolgde methode was niet onbedenkelijk, ja zelfs onjuist ge» weest In tegenstelling met de verklaringen ra den commissaris van politic Loc» komski. die belast was met het onder» zoek, wees Sawicki er op, dat Steiger den loop van het onderzoek op zeer rustige wijze over zijn inzichten over het communisme had gesproken. Van Steiger, die Zionist is. kan men toch moeilijk verwachten, dat hij mbt commu nistische ideeën zou sympathisccren. Tevergeefs heeft get. er bij den heer Loekomski op aandrongen, het on« derzoek niet te beperken tot Steiger, maar ook andere sporen te volgen. Maar deze hield vast aan zijn standpunt dat alleen Steiger als schuldige in aan» merking kwam. Het O. M. maakte "et. er opmerk» zaam op. dat hij in het vooronderzoek anders verklaard had. Het maakte groo ten indruk, toen get. hierop zeide, dat hij die tegenspraak zou verklaren, wan» neer de zitting met gesloten deuren werd voortgezet, daar hij niet in het openbaar het gezag van autoriteiten wilde schokken. Sawicki deelde nog het een en ander mede over' de houding van den rechter van instructie. Driemaal was' het pro» ces»verbaal van het onderzoek ver» scheurd, daar het onjuist was opgesteld, zoodat get. geweigerd had het te tee» kenen. Hij wenschte geen verantwoor» delijkheid te aanvaarden voor de daar» in gegeven voorstelling van zaken. Waar was slechts, hetgeen hij thans voor het gerecht verklaarde. Als leider van de politieke politie te Lembcrg constateerde Sawicki, dat cr inderdaad een militaire geheime organisatie van Oekrajiencrs bestaat, welker bestaan door het O. M. betwijfeld was, of» 'schoon door zulk een organisatie aan verschillende officieele personen cn aan de redactie van een Zionistisch blad brieven en aanduidingen waren gezon» den over de eigenlijke daders van den aanslag. Twee studenten verklaarden vervol» gens, dat Steiger zich nooit interesseer» de voor politieke quaesties en niets te maken had gehad met communisme. Het „Berl. Tag." verneemt uit War» schau, dat de verklaringen van Sawicki er toe geleid hebben, dat dc betrokken griffier is afgezet en de rechter van instructie ccn jaar verlof heeft gekre» gen, z. g. om gezondheidsredenen. Tc» gelijkertijd is een gedelegeerde van het ministerie van justitie naar Lembcrg gezonden, voor het instellen van onderzoek tegen den ambtenaar het O. M-, die de vervolging heeft toe» gelaten, ofschoon-hij eerst verklaard had, dat het tegen Steiger bijeeng-.» brachte materiaal niet voldoende was. antisemitische zijde te Lemberg heftige campagne ingezet tegen Sawicki. Een nationalistisch blad heeft zijn arrestatie gcëischt. Zijn verklarin» gen hebben den chef der politic ten zeerste gecompromitteerd en de getui» genissen van juffrouw Pasternack gc» heel ontzenuwd. Dr. Seipel aan een gevaar ontsnapt Dr. Seipel, de vroegere bondskan» seller van Oostenrijk, die nog niet zoo heel lang geleden een bezoek aan ons land en ook aan Haarlem bracht, is thans aan een gevaar ontsnapt Mgr. Seipel bracht een bezoek aan dc oude stad Radkersburg. Hij passeerde met zijn auto een brug, over een diepe gracht, die zond» water was. Juist was de auto over dc brug toen deze met donderend geraas instortte. Twintig personen stortten naar be» neden. De berichten melden niet, hoe het met deze menschen is afgeloopen. Een staking Sedert cenigen tijd bevinden zich de Engelsche boekdrukkers, boekbinders en andere arbeiders m dc papierbranche staking in verband met een door hen geëischte loonsverhooging van 17 shillings 6 pence (circa f 10.90) per week. die dc werkgevers geweigerd heb ben toe tc staan. Er zouden nieuwe pogingen tot bij» legging van het geschil worden aange» wend. waarin de vereenigde raad van industrieelcn in het papïerbedrijf en aanverwante vakken zou trachten een basis voor het vormen van onderhan» delingen te vinden. In de levering van boeken en tijd» schriften is tengevolge van de staking groote verwarring ingetreden. Vechtpartijen In het bekende Hydepark is het tot ernstige incidenten gekomen tusschcn fascisten en socialisten. Volgens Daily Mail hielden de socialisten meering. die herhaaldelijk door lawa onderbroken werd. Bij den weg naar Edgware raakten toen dc socialisten en fascisten slaags en het werd een formeel gevecht. Drie fascisten moesten naar het ziekenhuis worden gebracht wegens opgcloopen verwondingen. De politie wist spoedig de rusr te herstellen. M-»ar later op den avond werd er op nieuw gevochten. Op één plaats waren 18 mannen handgc» meen gewordtn cn het leek veel een lyksrir.g. behalve dan, dat er paren aan het "echten waren. Het op eenj relletje beluste publiek stond in groote drommen cr omheen cn vond het wat jammer dat dc politic cc aan den strijd. Dc Duitsche medici De medische faculteit tc Berlijn heeft met ulgemccne stemmen een mo» tic goedgekeurd, waarin alle verkeer m.t geleerden uk vroeger vijandig, landen onmogelijk genoemd wordt, zoolang dc Duitschcrs door dc gclecr» dc-genootschappen van die landen niet op voet van gelijkheid behandeld worden. In de motie wordt uitdrukkelijk" mei. ding gemaakt van het feit. dat er on» dei dc professoren mannen zijn uit alle partijen, behalve uit "de communisti» sche partij. Aanleiding tot het besluit was een verzoek van Amcrikaansche artsen om dc laboratoria en klinieken tc mOg< bezichtigen. Alleen diegenen, well bereid zijn een schriftelijke vcrkla» ring tc ondcrteekcncn. waarin geprotcs teord wordt tegen dc wijze waarop officieele geleerdcn»organisaries in dc vroeger vijandige landen nog steeds tegenover de Duitschers optreden, zul» len met genoegen ontvangen worden. Woningnood te New-York Niet alleen in dc groote sleden van Europa hcerscht gruwelijke woning» p.ood. ook in Amerika en met name in New.York heeft dit euvel enorme af» metingen .'ingenomen. En ook daar zijn het dc minder bedeelden. die het zwaarst lijden onder 't tekort aan goe» dc huisvesting zegt De Tel. Deze omstandigheid Ls des te schrijnender, als men den voorspoed en den rijk» dom van Amerika in aanmerking neemt, die dc „arme" landen van Eu» ropa steeds met*eerbied en ontzag doen opzien naar het oord der millionnairs cn goed betaalde arbeiders, waar het lijkt of ieder met de dollars kan ram» melen, per auto van en naar zijn werk gaat cn, natuurlijk ook een eangc. raam en goed ingericht eigen bezit- Maar de woningnood in New«York schijnt erger te zijn dan in eenige stad van Europa cn de „New.York World" noemde de huidige situatie zelfs een „schande voor' Ncw»York en Amerika" Het stadsbestuur heeft nu een offi. clccl onderzoek ingesteld naar deze quacstic, waartoe meer dan duizend vrouwen dezo week waren bijeengoko» men om inlichtingen te geven- Zij deden haar_vcrlial.cn van de ellende door do overbevolking ontstaan, door (ie verhooging der huren met 50 tot 100 procent, over dc vuile krotten cn nauwe stegen met bedorven lucht.cn de misbruiken der huisbazen, die uit dc woningcllendc ccn fortuintje putten en zich om wet noch gebod bekommeren- Daarbij komen dan nog dc duizenden uitzettingen, die volgens de pleitbe. zorgers van dc huurders wel eens zou» den kuncn uitloopcn op blocdigo bot» singen. Dc toestand wekt algemecnc ontwaardiging in het land cn er wordt dan ook aangedrongen op wijziging dc huurwetten, ter gedeeltelijke verba tering van de situatie. Thans worden de vunzigstc verblijfplaatsen door dc eigenaars in „woningen" omgezet- In oude garages cn zolders worden prlm!» tieve apartcmenten verhuurd tegen schreeuwend hoogc huurprijzen, b.v. twaalf dollar, circa dertig gulden per maand voor één kleine kamer- In som» mige gevallen zijn zelfs kolenhokken als woningen verhuurd. Met het oog op de verlangde huis» huren moet dan ook, volgens de getui» -gen voor dc commissie van onderzoek, ccn loon van 24 dollar per week voor een man met gezin tc laag geacht wor» den. Hoewel do loonen na den oorlhg in overeenstemming hcctcn gebracht ie zijn met dc verhoogde kosten voor levensonderhoud, worden zij voor vele arbeiders in dc Amcrikaansche arbeids» centra naar verhouding lager geacht dan voor den oorlog. Het voorloopig resultaat van de ge. houden besprekingen over deze mis. standen die natuurlijk voornamelijk dc dichtbevolkte gedeelten van de stad New»Yórk betreffen, aangezien in de landelijke districten de meeste Amert» kanen een eigen huis hebben is ge» weest de benoeming van een commis» de met dc bevoegdheid om de wonin. gen te classificecren en huurprijzen vast te stellen- De kankerbestrijding Aan dc kankerbestrijding wordt hard gewcikt cn dc wetenschappelijke wc< reld doet alles, om een afdoend middel tegen deze vrceselijke ziekte te vin den. die zooveel slachtoffers maakt. Wc lezen nu weer een bericht uit Londen dat melding maakt van een door pro» fessor Blair Bell. leider van het kanker» onderzoek aan de universiteit te Liver» pool. toegepaste behandeling van kan» ker met lood-injcctics. Hij paste deze behandeling vijf jaar geleden toe bij een vrouw, wier ziekte hopeloos leek. Ook nog ccn ander hopeloos lijkend jeval, waarin het middel uitkomst zou lebben gegeven, wordt in het bericht vermeld- Professor Adsmi tc Liverpool heeft in ccn interview tc kennen gegeven, dat, aangeszien in zoovele ernstige en inopcrabelc gevallen deze lood-injecties van professor Bell met succes waren toegepast, dc zaak wel publick moest worden. Aangezien dc behandeling niet zonder gevaar was, heeft men haar tot dusver alleen aangewend, zoo voor den patiënt van niets meer verbetering te verwachten was- Recidicf was voorgc» komen, wat professor Adami toeschreef Een droevige bruiIoft T De trouwpartij in een klein stadje. Clery»sur»Somme, in het hartje van het oude Sommc, werd gestoord door ccn moord. Tijdens het ontbijt trok een der gasten een revolver en loste een schot op den bruidsjonker. Deze werd onmiddellijk gedood. De bruide» gom bracht zijn bruid in veiligheid, terwijl de andere gaston den moordc. naar trachten tc overweldigen. De bros» der van het slachtoffer sloeg de revol» ver uit zijn hand, doch de moordenaar trok hierop een mes cn bracht den broer van den vermoorde niet minde: dan acht wonden toe. Zijn toestand is ernstig. De aanvaller werd bijna gc» lyncht door de gasten, alvorens de po litie hem kon arresteeren. De haven van Embden De hoofdcommissie van den Prul» sischen Landdag heeft zich bezig ge» houden met het democratische voor» stel om 5 millloen mark te besteden aan de uitbreiding der haven van Emb» dtn. De rapporteur Hubert wees op. dat het in dc eerste plaats om het stel der vroegere werken gaat, waar» vooreen crediet van 1 l/2miUk>en mark voldoende is. Bevordering der Embde» nci haringvisschcrij is noodzakelijk om htt invocroverschot van gezouten ha» ringen te verminderen. De vertegen» woordiger van het ministerie van Han» del verzekerde, dat het bewezen is, dat de haven van Embden in staat is tegen de andere havens te concurrceren.Het crediet van 1 1,2 millioeu is met algi meene stemmen aangenomen. Het Robinson-proces Het is alweer een tijd geleden, dat te Londen hei proces»Robinson of het proces»Mr. A. de belangstelling gaande hield. Maar geheel van de baan is deze zaak nog niet, wat uit het volgende moge blijken: Kapitein Arthur, bekend uit den Lon» dcnsche proces, als de aide»de»camp van den tegenwoordigen Maharadjah van Kasjmier is door de Parijsche recht bank tot 14- maanden gevangenisstraf cn 500 frs, boete veroordeeld, wegens zijn aandeel op Franschen bodem deze afdreigingszaak. Aangezien hij ruim elf maanden voorloopige hechtenis heeft gezeten, waardoor hij volgensFransche gewoonte recht heeft op vermindering van een vierde deel valn den uitgesproken straf tijd. verwacht men dat hij spoedig ijheid zal gesteld worden. 1 het toedienen van tc kleine doses ncn schrijven. Bij Rockefeller Dc rijkste man ter wereld begeeft zich iederen winter op weg naar het Zuiden. Snel, voor dc sneeuwstormen beginnen, zijn de journalisten op pad gegaan, om nog eens iets over dien man. Rockefeller te schrijven. Zijn landgoed in de Pocanticobergen is ze» venduizend H.A. groot. Het grootste van alle Amerikaansche landgoederen, die in particulier bezit zijn. Rockcfel» Ier zelf is de meest krasse aller zeven» en»tachtigjarige grijsaards* De slanke oude heer Was juist met de morgen» training bezig, toen dc pers verscheen. Hij hield met zijn kniebuigingen niet pp, terwïllc van dé bezoekers en hij ■/.ag, ook niet af van dc massage. De hecren sloegen den geheimzinnigen man den koning van Pocnntico gade bij den ochtcnd.irbcid. Het raadsel van zijn gc» zondheid werd voor hen opgelost. Hij leeft naar vaste regelen, windt zich principieel niet op, leest nooit, wat do pers over hem schrijft, ontvangt zelden gasten en wanneer hij ze ontvangt maakt hij nooit om hunnentwille bij» zonderc drukte. Met de kniebuigingen begint hij om zeven uur. Om acht uur besluit de massage het gymnastische oorspeL Dan het ontbijt: zonder vet n zeer licht. Vervolgens dc uren met den particulieren secretaris die de cor» respondentie openmaakt. Dan leest Rockefeller de bladen. Vervolgens een partijtje golf, een slaapje, de lunch en Numcrica. Numerics is een lottospel, het lieve» lingstijdverdrijf van den milliardair. Hier vroegen do journalisten naar den inzet, omdat dit den Amcrikaanschcn lezer machtig interesseert De potloo» den waren voorbereid op groote bcdra» gen, maar zij schreven een kleinigheid op het papier. Tien cent en geen cent hooger is dc grootste inzet. De milliar» dair is blij ais een kind, wanneer het geluk hem gunstig is. De journalisten hebben het met eigen oogen gezien gen ze. Na het spel volgt een slaapje, na het slaapje een uitstapje, na het uitstapje het diner, na het diner een spelletje en na het spelletje een slaapje. Verande» ringen van het programma zijn niet mo» gelijk. De journalisten wierpen een blik in den tuin en constateerden, dat -ten» minste tweehonderd tuinlieden op dc been waren. Van de tuinlieden is er één fkomstig uit den tuin van den keizer 1 Japan. Hij ontvangt dubbel salaris moet toezien, dat in het OosfaAzia» tische deel van de plantsoenen alles er a la Tokio uitziet. Daar staat een thee» huisje, dat geen waarde zou hebben, wanneer het niet tot in details gelijk aan het meest beroemde theehuis Tokio. Langs smalle paden komt men in het rosarium. Wandelt de bc» zoeker langs de brecdere paden, dan komt hij onvermijdelijk op den heu» vel. waar de tempels staan met de schatkamers. Daar zijn ook de tweehonderdjarige sinaasappclboomen. Dc sinaasappclboo» men zijn prachtig: zijn afkomstig uit het park van een Fransch kasteel en dc overtocht per boom heeft precies duizend dollar gekost. In den winter, dien zij even slecht kunnen verdragen als de heer Rockefeller zelf, wordt er een kap met centrale verwarming over gezet. Nog iets is belangrijk. Van de ver» anda uit kan men op historischen bo» dem zieD want daar v.oonden vroeger Indianen en toen dc Nedcrlar !crs kwa men. bestormden zij c mirlde». jk den hoogsten top om hem Kijk»uit te noe» men en de Indianen op de vlucht te kunnen jagen. Tijdens den Amerikaan» schen burgeroorlog is daar ook tamelijk cel bloed gevloeid. Tot zoover dc mcdcdeeling van de Amerikaansche journalisten, die er ieder jaar trouw op uit schijnen te trek ken, om iets over Rockefeller te kun» Toe t-Ankh-Amen Woensdag jl. heeft Carter dc binnen» stc sarcophaag geopend, meldt de Tel., en is dc mummie daaruit genomen. Dr. Dcvry. professor in dc anatomie tc Cairo heejt deze daarna met X»stralen onderzocht. Eenig nieuws over het onderzoek is nog niet tot de buitenwereld doorge» drongen, daar de onderzoekers zich tc» genover de Egyptische regeering ver» plicht hebben een volkomen geheim» houding te bewaren. Toch weet men dat er ccn uiterst belangrijk manus» cnpt gevonden is. een papyrus meer dan 30 M. lengte, het doodenboek dat zeer rijk versierd moet zijn. Een deel der belangstelling is gc» richt op de wellicht tc verwachten ont hulling van het mysterie van Toet Ankh Amcn's dood. Sommige Egypto» logen mecnen uit de portrctschildcrin» gen tc mogen afleiden dut hij aan tu= berculose stierf, anderen mecnen dat zijn dood gewelddadig was. Wanneer men met X»stralcn niets vindt, zal er een chemisch onderzoek worden ingc* steld op vergiftiging. Mr. Carter houdt zich aan de theorie dat dc pharao vergiftigd kan zijn door een generaal Horem»Heb. In dienst van Achnaton. Hij hoopt na 3275 jaar, de» tective»werk te kunnen doen, dat een cn ander aan het licht zal brengen. Verschillende teekenen wijzen op een haastige begrafenisplechtigheid, waar» uit men opmaakt, dat hij in het geheim en met grootcn spoed begraven werd tijdens de troebelen die na zijn dood ontstonden. Nadere mededeelingen zijn niet te wachten voor de Egyptische regecring haar publicaties gedaan heeft. Een orkaan Uit Berlijn wordt gemeld: Over Olmutz heeft een orkaan ge» woed. De materieele schade is groot. Van vele huizen zijn dc daken afge» rukt. ningen getroffen. dat de ziel van het kanon geheel watervrij blijft. Het schip is voorzien van de nieuw* stc apparaten voor het geven van sei» nen. dsc dan ook met spanning worden verwacht. Tot dusverre is echter nog niets ontdekt, en men vreest, dot duik» boot en bemanning hulpeloos op den bodem der zee liggen. Toen de andere schepen, die tegelijk met de M. 1 oefeningen hielden, het schip na het duiken niet weer ze» gen verschijnen, werd onmiddellijk mcf het zoeken begonnen. Sehepcn met in» strumenten om klanken cn signalen on» der water gegeven, op te vangen, wer» den onmiddellijk door de marine-auto* riteitcn op onderzoek uitgezonden. Samen met een aantal andere marine» schepen was dc M. 1 Maandag van Portsmouth naar Gibraltar vertrokken. De schepen werden echter in verband roet het slechte weer teruggeroepen, waarop dc oefeningen Dociderdagmor» gen werden hervat. De M. 1 dook, zoo* al: het programma voorschreef, maar keerde niet terug. Mijnenvegers on* derzochten den zeebodem, cn de bö« manning hoopte iedor oogenblik sigoa» h-n op te vangen, echter tot nu toe te* vergeefs. Toen de duikboot verdween, was het mooi weer, doch er stond een sterke Oostenwind en een hooge zee. In Portsmouth, waar de meeste opva* r-.nden woonachtig zijn, heerschte groote spaaning. te meer daar de meeste op» varenden nog jonge menschen zijn, van wie velen voor de eerste maal aan de oefeningen deelnamen. De opperbevelhebber der Brltscbe Atlantische vloot heeft aan dc verschl* knde eenheden geseind, dat hij vreest dat de onderzeeer M. 1 met man en muis is vergaan. Nader wordt door de Admiraliteit gemeld, dat zich aan boord van de M. 1 een bemanning bevond van 4 officicrc* en 64 minderen. De treinbotsing in New-Yersey Omtrent de treinbotsing in New Yersev wordt nog uit New»York gc» meld, dat dertien menschen zijn ge» dood en ongeveer dertig gewond. Twee op elkaar gèloopen wagens waren slaap rijtuigen. De oorzaak is te wijten aan het feit. dat de machinist van den éénen trein door een onveilig signaal was gereden, hetwelk hij door den mist niet had ge» zien. De M- 1 verloren geacht Dp Engelsche duikboot M. 1 die, zoo» als gemeld, bij een oefening, op onge» veer 15 mijl ten Zuiden van Start Point is ondergedoken en sindsdien niet is teruggezien, heette oorspronkclijk K. IS. Óp de oppervlakte is haar snelheid 15 1/2 knoop en onder ^ater 9 1/2 knoop. Dc M. 1 werd in den oorlog niet ge» biuikt. omdat de Admiraliteit vreesde, dat het type door de Duitschers zou worden nagemaakt en dan voor bom» bardementen op de Britsche zeekastee» len zou worden gebruikt. Men bewaar» de omtrent, de M. I dus het strengste stilzwijgen. Het kanon van 12 inch. waarvan de duikboot voorzien is. is opgesteld ach ter een dun schot. Het wordt geladen, wanneer het schip aan dc oppervlakte is. maar kan in iederen toestand afge» uurd worden, mits dc mond van het ksnon boven water is. De bedoeling dezer schepen was. zegt dc Tel.. ze te gebruiken voot bombardementen of voor aanvallen op vijandige schepen. Zij zouden vóór het binnenvaren van c!e gevaarlijke zone geladen worden en dan duiken, maar er zijn voome» VAN HEINDE EN VERRE Volgens een bericht uit Kopenhagen wil Noorwegen het schip Maud, dat Amundsen heeft gebruikt, aankoopen. Het schip moet nog tn bruikbaren toestand zijn. Dc Amerikaan Lincoln Ellswordth heeft de Noorsche vereeni» g;ng voor de luchtvaart 100.000 kronen ter beschikking gesteld, opdat de R. 25, het poolvliegtuïg van Amundson, voor Noorwegen behouden blijve. De Russische koopvaardij»commissie verlaat 20 dezer Moskou. Haar doel is ijftig schepen van een gemiddelde tonnenmaat aan tc koopen voor den dienst in dc Zwarte Zee, de zee van Azof en het Nabije Oosten. Dc bc» taling der te plaatsen orders, welke binnen een jaar moeten worden uitgc» voerd, zal over tien jaar worden ver» dceld. Het Berl. Tbl. deelt mede, dat tot dusverre aan Frankrijk 30.000 bijcnvol» ken afkomstig van de Luncburger Hei» de, het eigenlijke rijk der bijen, op her» srelconto zijn geleverd. Naar het blad mededeelt kan geen enkel van deze bijenvolken dc Fransche lucht verdra» gen. Ze zijn alle uitgestorven. Volgens een opgave in dc Fransche bladen bedroeg het aantal vreemdelln» gen dal op 1 Januari 1925 in Frankrijk woonde 2,845.214. Vermoedelijk tegen Januari zal Char» lie Chaplin een langdurig bezoek aan Londen brengen. Naar dc „Times" uit Athene ver» neemt, heeft dc Grickschc rcgcering aan een werf tc Toulon opdracht gege» ven tot het bouwen van een mijnen» legger cn twee duikbooten. Mail-Verzending van 15-22 Nov. 1925 NAAM DATUM LAATSTE LICHT1NO Ned. Oost-lnd-.fe geheel ?eepost Ned. Oost-Indie geheel Mad Ned. Oost-Indië (alleen Bengkalis, Siak. Riouw. Djambi, Eng Mail via Marseille 20 November 16 November 17 November 21 November 19 November 9.20 N. 1J0 N. 2.30 's nachts, 315 N. S-30 V. Suriname Zeepost k .Mail 18'November 18 November 6-zo N. Aruba, Cura. 1» - ï.iire Zeepost h Mail 16, 18 November 20 November 9-20 N. S-45V. 5-30 N, Saba, St. Eustaiius, St. Martin Zeepos Mail 16, 18 November 20 November 9-20 N. 8-45 V. Noord-Amerïka via Rotterdam via Engeland m via Frankrijk via Engeland Canada via Engeland via Frankrijk via Engeland 16 November 17, 20 November 17, 18. 20. 23 Nov. 22 November 17, 20 November 17. 18, 20 Nov. 22 November 7.N» 845 V 5-30 N. 2.30 's nachts, 345 V. 5-30 N. 2-30 's nachts. Chili Brazilië 2) I Argentinië 1 Uruguay J 16 November 17, 18 November 3.50 N. 2.30 's nachts, Zuid-.Afrika 19 November 8-4S v. Egypte »ia Brindisi via Frankrijk via Genua 18 November 19 November 16 November 12 30 N s.30 V 1.30 N. Aden. Britsch-Indië. Arabië, Malakka, Australië 1 N'.-Zeeland J 19 November 5-30 N. Japan 1. Bneven en Briefkaarten b. overige stukken. 17. 21 November Als N-«Amerika. 4-55 N. Ceylon 1 Singapore 'L N. Borneo Siam, 16 Novcpiber 19 November 16 November 19 November 21 November 12 30 N- $.30 V •2 30 N 5-30 V- 3.15 N. China a. Brieven en Br*' b over e- 17. 21 November 18, 20 November 4-SS N. 4 55 N. 1) Via Rotterdam wordt alleen op »erzoek v»i> afzenders verzonden. Boven adres te vermelden met sioomschip „Vechtdijk". 2) Naai Pernambuco en Bahia heeft geen verzending plants.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1925 | | pagina 20