HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
DINSDAG 8 DEC. 1925
TWEEDE BLAD
MEVROUW W, DRUCKER.
Mevr. WILH. DRUCKER
Op hoogen leeftijd is Mevrouw Wil»
hclmina Drucker gestorven, die in Ne»
dcrland een van de pioniersters van dc
vrouwenbeweging is geweest. Of die bc»
weging wel altijd den goeden kant is
uitgegaan, zich af en toe niet schuldig
heeft gemaakt (en nog maakt) aan over»
drijving. is op dit oogenblik dc vraag
niet. dit is wei zeker, dat zij ook goeds
heeft tot stand gebracht en dat haar
ontstaan zwaar en moeilijk is geweest.
Wilhclmina Drucker heeft daartoe den
stoot gegeven met haar Vrije Wouwen,
vereeniging in het jaar 1S89, destijds
schertsend dc Vrije Mcvrouwcnvcreeni»
ging genoemd.
Dit was trouwens de toon. waarin de
nieuwe verccniging ontvangen werd.
Een toon van spot. - Heel grof soms,
zoodflt men zich afvraagt, of daaron»
der niet iets anders verscholen lag. Me*
vrouw Drucker cn hnnr medestandsters
en medestanders, meenden zelf van
wel: de Franschman Jules Bois noemde
"t eigenaardig „la nouvelle doulcui
nieuwe smart, daarmee bedoelend dat
do mannen gekwetst cn beleedigd
zen. omdat de vrouw zelf verbetering
van haar positie trachtte te verkrijgen
en die taak niet langer geheel cn al
Overliet aan den man. Het moet in dien
tijd zelfs zoo geweest zijn, dat do vrije
vrouwen uitgekreten werden voor visch»
{rijven, omdat zij den moed hadden het
Woord t* voeren op vergaderingen cn
voor mannenhantsters, omdat zij in
bare verccniging geen mannen toelieten.
Bet eene was natuurlijk even onjuist
als het andere, want tot de oprichtsters
van de V. V. V, behoorden verschelde»
no getrouwde vrouwen, maar gemengde
Vercenigingcn waren er destijds genoeg
en wat zij bereikten waa niet altijd be.
langrijk.
Natuurlijk gaf de nieuwe verccniging
pok wel eens vat door besluiten tc nc*
men, die met dc practijk van het leven
al bitter weinig te maken hadden. Het
h zeker een flater geweest, dat zij
voor ongehuwde vrouwen van zekeren
leeftijd den titel „Mevrouw" opcischten,
nis een onderscheiding, die haar toe»
kwam; zoolang die nauin in Nederland
gold als ondcrschcidingstecken speciaal
van de getrouwde vrouw, moest dit wel
een koddigen indruk m3kcn cn het was
dan ook zeker een bagatel in vcrgclij»
king met dc wcnschcn. die de vrouwen
aan hare verccniging toeschreven. Dc
billijkheid evenwel cischt de erkenning,
dat dc vrouwen hier ccn nieuw pad be«
wandelden en dus vanzelf dc richting
wel eens moesten verliezen. Uit die
eerste dagen van dc V. V. V. herinner
Ik mij nog heel goed ccn kleine episode,
waaruit blijkt, dat dc vrouwen, al stap»
ten zij parmantig het podium op om
hare rechten tc bepleiten, zich daar nog
lang niet op haar gemak gevoelden- Het
w-as op ccn vergadering, ik meen in de
bovenzaal van de Sociëteit Vereeniging,
dat dezelfde juffrouw Drucker als
spreekster optrad. Het was er vol. niet
zoozeer uit belangstelling als wel uit
nieuwsgierigheid, om het wondere ver»
schijnsel „de redevoerende vrouw" te
zien. Temeer omdat cr debat was aan»
gekondigd cn men een interessante dis»
cussie verwachtte.
Die kwam ook, want toen de spreek»
ster aan het einde van haar rede was
gekomen, gaf zich het Kamerlid Lief»
tinck voor debat op. Rij het hooren van
dien naam hebben wel mannen gebeefd,
die grijs waren geworden in dc verga»
derzaal hoeveel meer de pionieretcr
van de vrouwenbeweging. Lieftinck
streek met zijn bekende geste door zijn
achterhaar cn begon. Niet ruw, niet
hatelijk, maar stevig, gelijk hij gewoon
was. mannelijke tegenstanders aan te
pakken. Zijn succes was groot, als al»
toos wie had cr de gave van Het
woord als Lieftinck. zijn slagvaardig»
hcid cn suggestieve kracht? Terwijl hij
sprak keek menigeen al eens tersluiks
naar het podium. Blijkbaar vond de
spreekster deze aanval zeer onaange»
naam, maar toch maakte het nog een
zonderlingen indruk, toen zij, replicee»
rende, zich beklaagde over deze forsch»
hcidtegenover een stouw.
Dc vergadering gevoelde dat als een
flater. Van het oogenblik af, dat de
vrouw het podium betreedt en zich te»
genovcr mannen stelt, moet zij niet
meer égards verwachten, dan mannen
in de vergaderzaal aan elkaar plegen
te bewijzen. Van twee wallen tegelijk
kan men niet eten. Wie toont aan den
eenen kant de bescherming van den
man tc versmaden, moet aan den an»
deren kant geen aanspraak maken op
zijn galanterie, die een overblijfsel van
die bescherming is. En toch,"nu dertig
jaar later, heeft in een van de laatste
nummers van „de Wig" een andere
voorstandster van de vrouwenbeweging
Mevrouw Wjjnaendts Francken, zich
er over beklaagd, dat de beleefdheid
van den man tegenover de vrouw ver»'
Horen gaat, Is dat wonder, nu de vrouw-
naast hem kiezen gaat, solliciteert naar
I dc betrekkingen, die vroeger uitslui
tend voor hem waren weggelegd, deel»
neemt aan zijn sport en aan zijn spe»
len, en zoo, vooral in de jonge gene»
ratio, zich meer aandient als een ka»
nicraad, als een gelijke, dun als een
zwakker wezen, dat tegen allerlei
moeilijkheden en bezwaren des levens
wcnscht tc worden beschermd!
Hoe moeilijk het in dien tijd wel
was, blijkt uit een klein voorval, dat
Mevr. Drucker zelf vertelt. Toen er
ccn vergadering plaats zou hebben,
kwam op den middag een van de hc»
stuurslcdcn mcdcdcclen dat haar echt
genoot, wanneer zij den moed had aan
dc bestuurstafel plaats te nemen, haar
met dc politic daar vandaan te laten
halen. Curicuse merkwaardigheid, die
ons nu doet vragen, of de booze e.cht»
genoot dat zou hehben gedaan en of
dc politie zich daartoe zou hebben gc»
leend. Muur dc oplossing lag voor dc
hand: wegblijven. De verccniging kon
in haar jeugdigen staat dergelijke stor»
men niet trotsccren.
Met propaganda voor kiesrecht heeft
de V. V. V. zich wel ingelaten, maar
die taak is hoofdzakelijk toch door dc
bijzonder daarvoor opgerichte vereeni»
gingen ter hand genomen. Dc bevordc:
ring van de rechten der vrouw was j
haar speciaal terrein cn bovendien
werkte zij zooveel mogelijk op sociaal
gebied. In de opsomming vind ik dc
vereeniging „Leeskunst", blijkbaar een
leeszaal of bibliotheek, maar die. meen
ik. niet meer bestaat, de mcde»oprich= j
ting van het volksdagblad, dat al ja»
ren ter ziele is, dc medewerking aan
kindervoeding van gemeentewege, aan
Pnx Humnnitntc (een vereeniging voor
vrede). Zelf nam zij het initiatief voor
twee comités, dat ter verkrijging van
stedelijke stoomwasschcrijen en voor
gelijk onderwijs aan jongens cn meis»
jes, waarbij men speciaal het oog had
op dc II. B. S. mej 3=jarigen c
waarop geen meisjes toegelaten
den. "Ti
Deze bijzonderheid geeft ons toch
weer een kijkje op den afstand, die in
iets meer dan een kwart eeuw tus»
schen de begrippen ligt van toen cn
van vandaag. Een enquête over vrou»
wenarbeid werd in 1897 op touw gezet,
om de opinie te vernemen van manne.
lijkc werkers in een bepaald vak over
de opneming daarin van vrouwen. Van
de 400 uitgezonden circulaires kwa»
men cr niet meer dan 50 ingevuld te»
rug, gelijk Mevrouw Drucker ons zelf
verzekert. De meeste bijzonderheden
In dit artikel zijn namelijk ontleend
aan haar eigen mededeelragen in het
encyclopedisch handboek „dc Vrouw,
dc Vrouwenbeweging en het Vrou»
wenvraagstuk" en uit vele van die bij»
zonderheden blijkt, dat de schrijfster
de zaak niet fraaier wenscht voor
stellen, dan die werkelijk is. Zoo komt
zij er rond voor uit. dat het niet ge»
lukte, vrouwenvakvereenigingen in
het leven te roepen. In 1914 waren cr
nog maar vijftien en wanneer ik mij
niet vergis zijn ook latere pogingen,
voor het stichten van neutrale vrou»
wenvakvereenigingen maar slecht ge»
sluagd.
Beter gelukten verschillende Con»
grossen en deelneming aan tentoon»
stellingen, met als hoogtepunt de Am.
stcrdamsche tentoonstelling van 1898.
die evenwel niet zoozeer het werk van
dc V. V. V. is geweest, al zullen de
door haar verdedigde denkbeelden
daarbij wel gewicht in de schaal ge»
legd hebben. Maar „legio" noemt Me»
v Drucker zelf het aantal adres»
sen, dat dc verccniging verzond aan
dc Statcn«Gencraal en aan gemeente»
raden. Het is niet onaardig daarvan
een kleine cn natuurlijk onvolledige
opsomming tc geven.
Wat daarvan terecht gekomen is,
kan i-ler voor zichzelf nagaan: onder»
zoek naar het vaderschap, rijks«kweek«
scholen toot onderwijzeressen, arbeids»
•ctgeving, kinderbescherming, onder»
•ijs cn onderwijzeressen, inspcctrices
van den arbeid, tel-.'onister.. vrouwen
de schoolcommissiën. opleiding van
meisjes in werkhuizen enz. enz. Die
twee laatste woorden verbergen, men
kan er op rekenen, nog een massa an»
dere onderwerpen; -verigens zien wij
uit het lijstje, hoe snel wij leven, daar
dc telefonisten door de automatische
telefoon naar het leven worden gestaan
en op dit oogenblik wel geen sterveling
meer naar Rijks»kwcekschoien voor on»
crwijzcressen verlangen zal. Hoever de
„cnschen van Je V. V. V. soms gin»
gen. kan blijken uit haar verlangen, dat
ook vrouwen zitting kunnen nemen in
dc commission van aanslag, sehattings»
commissiën. alsmede Raden van Be»
roep der inkomstenbelasting. Het is
zeer twijfelachtig, of de vrouwen dit nu
wel oprecht cn geestdriftig wcnschtcn,
dan of bet meer om theoretische gelijk»
stelling tc doen was: de practijk van
de vrouwenbeweging heeft immers dui»
dclijk genoeg aangetoond, dat. de be»
langstelling van vrouwelijke Kamcrle»
den en Raadsleden, die dan toch tot dc
room gerekend mogen worden, juist
voor finanoïeclc aangelegenheden bij»
zonder gering is.
„Naarmate nieuwe vereenigingen
naast de V. V. V. verrezen, ergo dc
actie der vrouwen zich specialiseerde,
liet de V. V. V. meer over aan deze
jongere zusters". Dit klinkt als een
min of meer gecamoufleerde erkenning
dat de V. V. V. weinig meer verricht,
hoowel de schrijfster van het artikel
r onmiddellijk bijvoegt, dat zij (de
ercenïging) cr volstrekt niet het bijltje
bij heeft neergelegd. F.venwel is het rfr»
tiicel afkomstig uit 1914 en, indien de
verccniging nog bestaat, men hoort
■cinig meer van naar o"l-'-'den. Voor
een gedeelte zal dat wel hiervan het
gevolg zijn, dat allerlei wenschen in
vervulling zijn gegaan.
i Een oogenblik Mes-rouw Drucker
met de V. V. V. vereenzelvigende, heb
fk op haar credit gahracht wat de ver»
ccnlging voor goeds heeft verricht,
waaruit vanzelf volgt, dat het minder
goede op haar debet zou dlonen tc
worden geplaatst. Hoe de totale balans
van haar levenswerk cr uitziet, zal ze»
ker afhangen van de vraag of ccn voor»
stander vaa het feminisme die op»
maakt of een tegenstander. Ook Vader
Tijd, die op wonderlijke wijs een streep
door de rekening kan trekken, komt
daaraan te pas. Luwt 'bijvoorbeeld dc
geestdrift voor de deelneming van dc
vrouw aan openbare besturen alweer?
Is haar vereenigingshrven wel even
warm als het was in de laatste dagen
van strijd? Zulke vragen kunnen met
enkele regelen niet heantwoord wor»
den. f
Hoe dit ook zij, wat cr door de zeef
van de historie vallen en wat cr boven»
op blijven zal, dc vrouw, die pas ge»
storven is beeft leed en zorg cn moeite
ondergaan voor de vervulling van haar
idealen cn dat verdient waardccring.
ook al zijn die idealen niet alle vervuld
cn al zouden sommige zelfs geen idealen
maar vergissingen blijken tc zijn ge»
weest. Op Mevr. Drdtker is dus toe»
passelijk wat zijzelf zegt 1 van dc
V. V. V. „Ik heb niet voor niets gc»
leefd. Het bestaan der Nedcrlandsche
vrouw is iets mooier, iets rijker, iets
bcteekenisvollcr, dan toen ik werd op»
gericht cn tot dit betere heb ik mijn
steentje bijgedragen".
J. C. P.
STADSNIEUWS
EEN JUBILEUM
HET WINTERVERMAAK
Wintervermaak was Zondag en Maandag in vollen gang. Wg maakten eenige aardige foto's in de omgeving
Moeder en groots broer helpen de kleine zusjes
a VoIendarrv
Er fs geen jubileum tegenwoordig, dal
niet op do één of andere plechtige en
feestelijke wijze wordt herdacht, liet is
verschijnsel ,v*n dezen tijd de herdenking
van veie jubilea.
Dr. dikwijle noodaaak. Om fmancie*
redenen. Denken wij slechts aan or
kunstenaars, toonee'epeler?
Niet hij «lk jubileum wordt gejubeld
Op Donderdag den lOdcii' December zal
hel dertig jaar geleden zijn, dat een
beider, d:o door een ongeval invalide u
met zijn vrouw er voor de eerste i
op uittrok me", een draaiorgel.
De mnn rn de vrouw zijn respectievelijk
CO en &l jaar oud.
•T. Fennia werkte ruim dertig jaar ge
l«den te LTnvuiden aan de viesolH'pehaycn.
Hij bediende een trnemoleu. Een groote
steen wilde niet goed mee naar binnen.
Kennis wilde met. de hand don 6teon
naar binnen werken. Het grootste deel
van de hand werd verbrijzeld. T.nhg
Kennis in het ziekenhuis. Een ongeval
wet bestond toen nog niet.
Fennis' vrouw, Maria de Groot 6le:de
zich m verbinding mei burgemeester
reel. Door diens bemiddeling kreeg het
echtpaar de beeelfikking over een draai
orgel.
Behalve Haarlem, werden met dit
gel geregeld bezocht Velsen, T-Tmuiden,
Boverwijk en Zand voort.
In den loop der jaren verloor Ferm:
tengevolge van een nekte, hot linkeroog.
Feivnis' vrouw vertcldo het ons in
voudige woorden.
Zij ie niet ontevreden met den toestand
zooals die is. Zij is wèl bang voor de toe
komst. „Waar moeten wc straks naar toe,
ale we do straat niet meer op kunnen?
Moeten wo m eon armhuis terechtkomen.
Ja. want wij krijgen net zoo min ouder
domsrente alë peneioen I Daar komen
niet voor in aanmerking. Toch hebben wij
dertig jaren hard gewerkt nooit hebben
we wat in on6 vak zoo makkelijk kan
gebeuren, een overtreding begaan. In die
.dertig jaren is er nooit een politieagent bij
ns aan dg deur geweest."
Op de Maandagen en Zaterdagen mag
het echtpaar Kennis in de stad binnen de
singels weAc-n. Op twee andere dagen
mag de Gtad buiten de singels worden be
werkt. Maar ate lie: nu heel slecht weer is,
zooals deze week met sneeuw, kou en
gladde wegen, dan moeten de oudjes thuis
blijven.
„Mochten we nu maar op Dinsdag wer
ken als het op Maandag niet mogelijk is
zegt juffrouw Kennis dan waren
we tenminste niet de verdiensten van een
heel en dag kwijt."
De wer. schen en verlangens van hel
echtpaar Ferm'6 zijn bescheiden.
Herinneren zich die Haarlemmeree. die
de voorstellingen van „Der Blaue Vogel"
bijwoonden het tr&giecho „D.er Leierkes-
ten" l
'Laten zij den indruk dien zij daarvan be
waarden, dan eens vergelijken met één van
ie wenschen van juffrouw Fenni6: Had-
ien we 'maar genoeg om een snoepwinkel
tje te beginnen. Dan waren we geborgen.
We hoedden dan de straat niet meer
Mijn oogen worden slecht.^Mijn man be
dient het orgel. Ik haal het geld op. en
moet telkens kris-kras oversteken. Ik ben
bang dat ik vandaag of morgen overreden
wordt."»
Van geld overhouden is geen sprake. De
menschen zijn tegenwoordig niet erg echeu-
En dan.... do concurrentie m het
bedrijf!
Het ie werkelijk te hopen, dat het jubi-
ram „niet onopgemorkt" voorbijgaat!
EIGEN TUIN
In dc afgcloopen zomer hield deze
crceniging een wedstrijd voor kinde»
ren in het onderhouden en beplanten
van tuintjes. Maandagavond had de
prijsuitreiking plaats, ten huize van
den heer Schippers. Met een wooFdjc
an aanmoediging reikte dc voorzitter,
de heer van Wijk, dc prijzen uit. De
irijswinnaars waren: 1ste prijs. A.
■mit, 2e prijs H. v. Tongeren, 3e prijs
D. Smit 4e prijs F. Schitz, 5e prijs K.
v. Tongeren, 6c prijs T. Horcman.
Een groepje Volendammer» met hun dames op de gladde baan
DE KWESTIE DER
WERKLOOSHEID
De werkloozen stellen eischen
aan de Raden van Haarlem en
Schoten
De afdccling Haarlem cn Omstre»
ken van dc Landelijke Werkloozen Or»
ganisatie stelt aan den Gemeenteraden
van Haarlem en Schoten voor de vol»
gende eisohen in te willigen:
1. Productieve arbeid tegen vol loon.
Bij gebrek daaraan:
2. Per gezin van man en vrouw
wekelijksohoz uitkcering van f 12,50
met f 1,50 voor elk kind.
3. Indien een steuntrekkende boven
zijn steun niet meer dun f 7,50 verdient
zal niets hiervan worden afgehouden.
3a. Van wat boven dit bedrag
wordt verdiend zal ccn derde van dsn
steun worden afgetrokken.
4. Voor elk lid van het gezin waar»
.van de kostwinner gedurende het loo>
pende jaar minstens vijf maanden werk
loos is zullen verstrekt worden:Twee
stel ondergoed, twee paar schoenen en
dc noodigc reparaties oF een daaraan
gelijkstaand bedrag, gerekend per vol
kalenderjaar en per hoofd.
5. Gratis verstrekking van een rij»
wielabelastingplaatje aan alle werkloo»
zen die dit behoeven.
6. Voldoende brandstof in de maan»
den van October tot Mei aan ieder
werklooze die een eigen huishouding
heeft.
7. Onmiddellijke opheffing van den
tweeden dagstempcl.
S. Dc ambtenaren van het Burger»
lijk Armbestuur, die hun bestaan-vin»
den in de werkloozcnzorg, zullen hun
taak menschelijkcr opvatten
voeren.
Deze eischen zijn onderteekend door
het dagelijksch bestuur van de afdee»
ling Hiariem cn Omstreken van de
Landelijke Werkloozcnorganisatie.
In de toelichting wordt geschreven:
Nu het duidelijk begint tc worden
dat werkloosheid niet meer alleen als
een crisis»Yerschijnsc!, maar daarente»
gen als normaal aanhangsel van het
tegenwoordige productiestelsel bc»
schouwd moet worden, meencn de
Landelijke Werkloozen Organisaties
en de daarbij aangesloten afdcclmgen.
dat de tijd gekomen is om zii$ ten op»
zichte van deze kwestie opnieuw
oriënteeren.
Uitkeeringen, die hun basis vonden
in de gedachte dat de crisis slechts
van korten duur zou zijn, schieten, nu
het blijkt dat de werkloosheid perma»
nent is, te kort. Tiet is dus dc bedoe»
ling van de L. W. O. te traohten de
uitkeeringen zoodanig op te v-
dat het mogelijk zal zijn ze aan
minimum bestaanseisch te doen beant
woorden.
De eisch: productieve arbeid tegen
vol loon is de hoeksteen van alle an»
dere, omdat hij inhoudt den wil der
werkloozen om te arbeiden. Hierme Ie
wordt een van dc grootste lasterpraat»
waarmee men tracht alle beweging
der werkloozen te discrediteercn
weerlegd cn tevens zou de inwilliging
cr van al dc andere eischen doen ver»
vallen. Toch meent het bestuur van
dc L. W. O. afd. Haarlem cn Omstre»
ken dat, hoewel er inzake werkver»
schaffing zeker het laatste woord nog
niet is gesproken, de Gemeenteraad
zich onmachtig zal tooncn allen werk»
loozen productieven arbeid te verschaf
fen. Daarom hebben ze gemeend ze»
en inde re cischCn tc moeten stclln.
2. f 12,50 per weck en per gezin is
het absolute bestaansminimum. Elke
uitkcering daaronder leidt tot paupe»
risme.
3. Thans bestaat dc regel dat men
van eiken cent dien de ondersteunde
verdient, de helft in mindering brengt
Slachtoffers van de koude. Een drietal doodgevroren eenden in de sneeuw
van zijn steun. Het is onder die om»
standigheden zeer moeilijk voor iemand
die langen tijd zonder werk is en dus
«rooien achterstand heeft om op die
wijze iets ervan in te halen. Aangeno»
men kan worden dat de bestaande be»
taling ertoe leidt dat menschen ver»
:eerde opgave doen van hun in»
komsten, waardoor zij in aanraking
mot de justitie kunnen komen.
i. Ook deze eisch heeft ten doel
werkloozen beter in de gelegenheid tc
stellen achterstand in te halen. Zij in
verband hiermee tevens opgemerkt dat
wanneer men den werklooze de vruch»
van zijn werk in het vooruitzicht
stelt, hij meer moeite zal doen om iets
te verdienen dan thans, nu het B. A.
met de meerdere inkomsten gaat strij»
ken, de werklooze ten slotte nog maar
lagen inkomsten heeft en geen gelegen
heid krijgt om ook maar iets te beste»
den voor den achterstand in het ge»
n.
4. De groote moeilijkheden die thans
in den weg gelegd worden aan de
ondersteunden, die aan ondcrkleed-ing
en schoeisel behoefte hebben, zullen
door de inwilliging van dezen eisch uit
den weg geruimd worden.
5. Wij meenen dat daar het gebruik
van een rijwiel noodzakelijkheid is
•oor de werkzoekenden dc rijksbepa.
lingen zóó zijn, dat ccn werklooze geen
vrijstelling van betaling ontvangt, dc
gemeente hierin behoort voorzien.
6. Hot is thans zóó dat ccn onder»
steunde die op kamers woont geen
brandstof ontvangt.
7. Deze eisch is gesteld ten einde tc
bevorderen dat werkloozen meer bc»
wegingsvrijheid krijgen om naar vyerk
te zoeken. Zooals dc bepalingen thans
zijn wordt de werklooze daarin al tc
ler belemmerd.
8. De manier waarop vele ambtena»
;n. waarmee de werklooze onder»
steunde in aanraking komt hun taak
opvatten laat zeer veel tc wenschen
over. Dat hieraan paal en perk worde
gesteld is de bedoeling van deze.
eisch.
Zoo -csluit de toelichting op dit
adres.
KUNSTVOORDRACHTEN".
De Nederkndschc Verconig'.ng voor
Schoonheid in Opvoedingen Onderwijs
afd- Leiden heeft in samenwerking met
Het Leidsche Volkshuis een tentoon»
stellino ingericht van artistieke aan»
plakbüjet ten-
Men beoogt daarmede het doel meer
belangstelling te wekken voor kunstzin
in de reclame. Een keur van werken op
dit gebied is voor deze tentoonstelling
samengebracht, waartoe ook het Instw
tuut voor Sier» en Nijverheidskunst te
's=Gravcnhage zijne medewerking heeft
verleend.
Drasdagavond wordt de Tentoon»
stelling geopend door den heer Otto
van Tussenbroek. oud»directeur V3n
het Museum van Kunstnijverheid te
Haarlem, die bij deze gelegenheid een
inleiding zal houden over het onder»
werp „De Kunst in de Reclame".
De heer Van Tussenbroek spreekt
Woensdagavond over den grooten Fran
schen beeldhouwer „Auguste Rodin"
voor den Kunstkring te Assen en Zon»
dag 13 dezer over „Het waardeeren cn
begrijpen van het kunstwerk", voor de
Centrale van Arbeiders Jcugdvcrccni»
gingen, afd. Amsterdam.
LEZING-
Erzal een lezing gehouden worden
op Vrijdag 11 December in de boven»
zaal van „De Kroon", met als spreker
Mr- H. J- Kno'.tenhelt, Rotterdam, met
het^onderwerp „Het verdrag met Bel»
gië". De lezing is georganiseerd door
de besturen van den Vrijheidsbond,
afd- Haarlem, de Vrouwengroep in den
Vrijheidsbond afd. Haarlem en do Ver»
eeniging van Jonge LiW. n te Ha«*
bun.