HAARLEM'S DAGBLAD UNITED TELEGRAPH ZATERDAG 19 DEC. 1925 TWEEDE BLAD DIENST VAN DE DE TOESTAND IN CHINA Onrust in Peking. De Moekdentroepen in Kiangsu. De douaneconferentie. (Van onzen specialcn correspondent). Toenemende onrust maakt zich hamsteren: honderd pond meel kostte meester van de Chineesche bevolking een maand geleden nog 6, op het en zjj plant zich den laatsten tijd zclls oogenbllk 8. Gisteren hebben de voort in de kringen der tc Poking ver» Japanners do zenuwachtigheid nog blijf houdende buitenlanders. Nog doen toenemen, door dat zij zonde handhaaft Fcog Yü>hsiang, die het Noordwesten bchcerscht. $ijn ncutrait» tcit in den strijd tusschen de partij van Tsjang Tsodin (Moekden) en de .•.geallieerden", d.w.z. Sun Chuan.fang van Tsjekiang, die er het eerst op los heeft geslagen en Woe Pci.foc. dc op» pcrbcvcihcbbcr in fiupch. Het was van den aanvnag af duidelijk, dat voor den afloop van dezen strijd de houding van Feng Y'u.hsiang van beslissende n in. vloed zou zijn. Maar evenzeer kon men in verband met het karakter, dat deze nirijd tot dusver heeft gehad vcrwach» ten. dat hij aanvankelijk een afwach» lende houding zou aannemen en eerst actief zou optreden, wanneer dc situatie rijp zou zijn geworden voor dc beslis» s-.ng of h:j tot een defensieve houding genoodzaakt zou zijn. Dir laatste scheen dc laatste weken het geval tc wezen, wijl dc langs den T:entsin»Pcking» spoorweg geposteerde troepen vooruit rukten cn in dc nabijheid van Peking ook de voor dc speciale bescherming van het gebied van dc hoofdstad bc» stemde, manr eveneens door Feng in bedwang gehouden troepen op enkele punten voorwaarts drongen eti loopgra ven aanlegden. Dienovereenkomstig werden aan dc andere zijde van Kal. gan tegenmaatregelen genomen cn ver. sterkingen gezonden. Vandaar dc onge. rusthcid tc Peking. De plattelandsbevol» king uit den omtrek trok naar dc stad. terwijl in Peking zelf velen het beste deel van hun bezittingen in dc gezant, schapswjjk hebben gedeponeerd cn zich in geval van nood aldaar zoo moge lijk ook een onderdak trachten tc ver. zekeren. Andere families, voornamelijk de oude families uit Mandsjocrtjc heb; ben geheel of ten decle een goed heen. komen gezocht in dc vrecmdelingenko* Ionics te Tientsin. De grooie zaken in het Zuidelijk deel der stad sluiten hun winkels vroeger dan gewoonlijk. Even» eens worden de stadspoorten reeds bij zonsondergang gesloten, wat voor buo {onlanden» tot verschillende onaangc» name ervaringen aanleiding gaf: zoo moesten zij o.a. een nacht in de buiten» lucht doorbrengen. Dc ..Far Eastern Times", het orgaan van Tsjang Tso.lin is eenige dagen ge. leden plotseling niet meer verschenen, de geheele redactiestaf is naar Tient» sin vertrokken. Dc „man in the street merkt de oorlogsstcmming hot mees' aan dc van dag tot dag stijgende prij zen van de levensmiddelen. welke wordt veroorzaakt door de bemoeilij king van den aanvoer tengevolge van het veelvuldig gebruik van de spoor» wegen door de militairen, door auikoo. pen van militairen en het gebruikelijke oorafgaande aankondiging aan de Chineesche regeering of aan de politie, aartoe zij in ieder ge-al verplicht waren, op het exerciticte-rcin in de gczantschapswijk. machinegeweren lic» ten ratelen, alsof zij ccn incident wil» den provicceren. Dc aigcmcenc opinie ■an goed.ingelichte Chineezen is. da: rijandclijkhcden bij dergelijke toebe« rcidselen aan beide zijden onvermijde» lijk zijn. Nog loopen dc onderbande» laars echter tusschen Tsjang Tso»lin en Feng Yu.hsiang op cn neer en de Christelijke generaal laat het niet ont breken aan proclamaties, dat het hem alleen om dc zaak de» volks en van den staat tc doen is cn waarin hij zijn „broeder" bezweert, het in dit opzicht met hem eens te worden. Als ccn hoop vol teckcn. dat het inderiaad nog zal kunnen gelukken, de rust in het Noor. den tc handhaven, mag dc laatste pro» clamaric van dc rcgccring beschouwd orden. Zij brandmerkt Woe Pei.toe cn Sun Chuan.fang als de moedwillige or« dc verstoorders en bevestigt de verdee» ling van do machtsgebieden in het Noorden, waarbij Fcng Yu.hsiang dc bescherming van den Peking«Hankou« spoorweg. Tsjang Tsolin die van de lijn TientsinPukou wordt toevertrouwd; de militaire bezetting van het gebiej rondom de hoofdstad zal bij het oude blijven. Naar alle waarschijnlijkheid is deze proclamatie niet tot stand geko men zonder overleg met de beide aan voerders zelf. Dat zou een verblijden» de ontspanning betcekencn. Tevens het lot van het nieuwe optreden Woc Pchfoe er door bezegeld zijn. Want zonder hulp van Fcng Yu.hsiang cn dc met hem geallieerde aanvo;rders van dc volkslegers in Schcos! en Honai kan hij zijn doel niet bc.eiken. Daa deze achterwege bleef, moest Woe Pei foe tot dusver reeds in Hankou bpjvcn cn kon het niet wagen, naa. het oorlogs toonecl in Noord»Kiangsu op tc ruk- ken. Ook zonder zijn optreden is daar evenwel dc positie van zfju tegeistan. der Tsjang Tso.lin onverwacht aanmer kelijk verzwakt. Aanvankelijk scheei het in strategisch opzicht volkomen ge motiveerd. dat bij het oprukken van Sun Chuan«fang dc van baar bas s zoj ver verwijderde en in de flank bedreig, de Moekdentroepen zoo snel mogelijk werden teruggetrokken. Maar men mocht aannemen, dat Chang Tsun- chang. de Tuchün van Shantoeng cn aanhanger van Tsjang Tso»lin hij Hsuchoufou. het kruispunt van dc Noord.Zuid en de Oos:»Wcst»spoor. lijnen krachtigen tegenstand zou bie den bij eventuecle pogingen om den aanval voort tc zetten. Maar in dc eerste plaats faalde zijn Russische br gade. bestaande uit 2900 a 3000 man, vroegere Russische officieren cn solda» ten; zij werden geheel ve slagen me: onevenredig ernstige verliezen. Toen volgde de afvalligheid van ccn deel van zijn Chineesche regimenten. Chung Tsun.chang kreeg daarmede zijn rekc» ning vereffend voor de wijze, waarop hij tot dusver het volk heelt uitgeperst, zoowel door heffingen van de bezitten» den als door drukkende belastingen zelfs op grond en huis van den zee- kleinen man. Gewoonlijk dienen der» gelijke beroovingen om de militairen tc voeden en de stemming er bij hen in tc houden. Maar in dit geval waren de soldaten zelf Shantocngioannen en he: :dehjden met hun familie gaf bij hun optreden den doorslag. Ook heef» wa~ hun afvalligheid betreft gewicht in dc schaal gelegd dc omstandigheid, da: een groot percentage van de troepen van Chang Tsun.chang uit het oude leger van' Woe Pci.foe afkomstig was het vorig jaar na diens nederlaag naar het andere kamp was ove'rgeloo» icn. Men ziet ook door dit voorbeeld, ïoc weinig men ia China gevolgtrek» kingen ten opzichte van het resultaat der operaties kan baseeren op de sterk» van de troepen «Heen. Geheel afhankelijk van de vraag, of de beide legers van het Noord.oostcn cn het Noordwesten den vrede zullen handhaven, is het lot van dc douane, conferentie. Het was aanvankelijk ver» rassond, hoe vanzelfsprekend door alle •ertegenwoordigers van dc mogendhe» den dc eisch van China betreffende vol» ledige douancautonomic, die ovc- dri; jaren in werking zal treden werd goed» ekcurd. Doch daar deze toezegging gebonden is aan dc opheffing vin dc 'oinnenlandschc douanerechten. Je Li» kins en dc opheffing daarvan in *»et geheel niet in dc macht van dc ccn» tralc regcering ligt. wijl zij geen over» icht heeft over de provinciale macht, hebbers, heeft dc/e toezegging van beide zijden weinig te bcteckcnen De onderhandelingen draaiden voorname lijk om de Vaststelling va-» de verhoo» gingen der tarieven, die op dat tijd stip van kracht zullen worden. In dat opzicht zijn Amerika en Japan het niet eens. Japan verzet zich legen 'nvoc ring van tarieven, die den norm van Washington zouden over' effen (7 172 resp. 121/2 procent). Amerika China een aanmerkelijke verhoogmg van de tarieven op luxe»a-tikelen zelf; tot 30 procent, toestaan, doch verlang: dnartengenover een nog scherper toe= zicht op het douanebeheer door bui. tenlanders dan tot dusver heeft pl: gehad. Daartegen laten, evenals bij het bc> gin der conferentie de professoren studenten der Universiteit hun protes ten hooren cn zij dreigen de gerant» woordelijke Chineesche commissarissen met drastische maatregelen ingeval zij met de Amcrikaansche of Japansche voorstellen zouden meegaan. Intusschen de regeering zal in ieder geval moeren trachten tot een of andere overeen» komst tc geraken. Want om te leven heeft zij geld noodig. steun van dc mo» gendheden. die bij haar bestaan belang hebben éti dat alles moet juist, het nieuwe douanetarief schenken. Zij moet op compromissen aansturen, gelijk an» acre regeeringen. Maar geen enkcie re» gceririg zal. wil zij blijven bestaan het groote doel. dat steeds weer het ef= fcct zal hebben van poliiicke kracht, uit het oog mogen verliezen: het vol» ledig herstel van dc souvercinc rech ten van China op alle gebieden. BINNENLAND INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 Cent» per regeL Prof. S. Van de Kabinetscrisis Prof. Veraart over de crisis De samenwerking der R.K. met de soc.-dem. Voor de Michaelclub te Arnbem hield Prof. Veraart ccn politieke rede Spr. behandelde den loop dien de ka» binetscrlsis heeft genomen. Volgens het rslag in De Maasbode was spr. van mecning dat een extraparlementair ka» binet dat constitutioneel moet zijn bij de huidige constellatie niet mogelijk is en dat daarom de tijd voor een andere grocpcering veel dichter bij is dan men denkt. Wanneer de vooruitzichten zou» den brengen een andere constellatie, dan ligt het z.i. voor dc hand dat dc leiding slechts berusten kan bij eer, echte volkspartij en nooit bij een partij die het klassebclang op den voorgrond stelt. In zijn wezen ging hij voort, is het socialisme tegen ons gekeerd. maar toch heeft het kwaliteiten die van gxootc beteekenis zijn bij den op» bouw van een beter leven op ccono» misch gehied. Wij moeten het toejui. chen, dat ook bij de S.D.A.P. langzaam het besef zich baan breekt, dat men heeft op tc bouwen. Wij moeten de S. D. A. P. niet voortdurend terugdrin» den revolutionairen hoek. zijn utopieën keert de S-D.A.P. meer cn meer terug cn al haar posi» lieve idealen ontleent zij aan het Katho» liekc kamp. De rollen zijn omgekeerd. De S D.A.P. heeft uit ons kamp de bruikbare ideeën geput. Bij een samen. 4gaan zouden wij ids volkspartij voort» durend tot de S.D_A.P. kunnen zeggen wat gij als practisch erkent zullen wij uitvoeren, maar laat utopieën van so» ciaiisatic en dergelijke varen. Dat wij daarbij ccn groote behoed» zaamheid in acht moeten nemen valt niet tc ontkennen, maar wij, Katholie. ken. kennen geen vrees voor de toe. komst. Het land moet geregeerd wor» den op constitutioneclc wijze, besloot spr. Doch dringt men ons in den hoek, dan zullen wij laten zien. dat «r saam te werken is in het belang van allen, doch in de eerste plaats in het belang van dc maatschappelijk zwakken. Naar aanleiding van gedane vragen verklaarde Prof. Veraart nog. dat wan» neer het van den kant der RJC. met dc S.D.A.P. tot samenwerking komt, het geen mariage d'amour maar een manage de raison zal zijn. Het zal een huwelijk zijn van uiterst^ noodzakelijk cn dat is juist niet dc allerprettigste verhou» ding. Rcsumeerendc verklaarde dat er in dc gegeven omstandigheden naar zijn inzicht geen andere oplossing meer mogelijk is. Dc R-=K. ministers confe» reeren nader. Naar dc Nieuwe Crt. verneemt heb» ben Vrijdag de vier Roomsch.Kathoh'e. ke ministers van het demissionnaire ka» binet een nadere onderlinge bespreking gehouden verband houdende met c' oplossingsmogelijkheid van de crisis. HET PASVISUM VOOR DUITSCH» LAND. Naar gemeld wordt bestaat het voor. nemen om de wederzijdschc afschaffing verplichte pasvisa voor Nederland» sehc en Duitscne onderdanen en de ver» gemakkclijking van het wederkeerige kleine grensverkeer met 1 Februari 1926- te doen ingaan. I Hoeststillend-Slijmcplossend Heerlijke smaak Doozen en Flacons 40 en 60 ct uASIMH oij Apoth. en Drogisten ONZE LACHHOEK OPLICHTERSTRUC. Donderdag meldden zich zoo verhaalt De Nicu» wc Cit- bij een bewoonster van de Laan van Mecrdcrvoort te Den Haag die voor haar huis een klein tuintje hec-ft, twee mannen. Ze zeiden de tuinlui te zijn en waren gekomen om ro» zen in te pakken- Inderdaad waren de rozen nog niet ingepakt- Men verwacht» tc eiken dag den tuinman. Dus gaf me» vrouw toestemming, hoewel aarzelend, want ze begreep niet dat de tuinknecht, die gewoon was te komen, nu niet bij liet tweetal was- En nog eens nadruk» kelijk informeerde de dame, of ze wel van dien cn dien bloemist kwamen. Ja, zeiden de mannen en gingen aan het we: k. Toen het karweitje klaar was. presen» teerden de werklui een kladnota'tje groot ƒ9.—. Of mevrouw maar direct betalen wilde. Mevrouw vond het be» drag zeer hoog en was bovendien niet gewend dat haar bloemist den tuinman liet aftekenen- En daarom informeerde zij nog eens, of de tuinlui wel van haar bloemist kwamen- De mannen bleven bevestigend antwoorden en op betaling indringen. Maar mevrouw vond het bedrag te hoog en wilde niet meer dan f 5 betalen. Toen de dame des middags langs den winkel van haar bloemist liep, kwam uit dat zij bedrogen was. Bovendien bleken de rozen zoo slecht ingepakt te zijn, dat de echte tuinman het nog eens over moet doen. Vijf gulden bleek boven» dien een ruime beUiing;te zijn geweest voor goed werk. VERBOND VAN NEDERLAND» SCHE WERKGEVERS. Naar gemeld wordt hebben de sedert geruimen tijd gevoerde besprekingen tusschen dc Yereeniging van Neder» landsche Werkgevers, het Verbond van Nederlandschc Fabrikantenverccnigin» gen en het Centraal Industrieel Ver» bond, teneinde tc komen tot een meer geconcentreerde behartiging der indus» trieele belangen, tot gunstig resultaat ge» leid- De algemeenc vergaderingen der drie genoemde vereenigingen hebben met algemeene stemmen besloten, dat van den lsten Januari 19'26 af do Indus» trieele belangen der bij deze drie ver» eenigingen aangesloten leden zullen worden behartigd door één centrale or» gnnisatie, n.l- het Verbond van Neder» landschc Werkgevers- Een automobilist zocht dezer dagen met beihulp van een brandende lucifer naar een lek in zijn benzmere»ervoir. 42 jaar. Op verzoek geen bloemen. Meneer Janeen, eprnlk de regisseur tot het lijk, hoe kwam u «bij om te Lachen u in de laatste a^te werd gedood t. Met mijn salaris ie liet een genoegen om te 9terven, meneer. Ik dacht wel, dat je het lekker ion vinden, ze. de jonge echtgenoot, moe der zei altijd da: er twee dingen zijn, die ik goed kan maken: huzarensla en omme- lei met confituren. Zoo, zei hij. en welke van de twe« ie dit? DE BRAND BIJ DE SCHEEPS» B O U WM A A TSCHAPPLJ. Het is thans een week geleden dat de brand bij dc Ned. Scheepsbouw Mij te Amsterdam uitbrak. Thans is het zoo» ver. dat het vuur als gebluscht kan werden beschouwd. De „Jan van der Hcyde" is ingerukt; met een paar sfra» len op de Vechtleiding wordt het laat. stc smeulende hout onder het schip nog nat gehouden. Verlaging van spoor wegtarieven Voorloopig alleen de vracht tarieven Wij meldden al dat een verlaging der spoorwegtarieven op komst is. Volgens De Nieuwe Crt geldt dc herziening der tarieven voorloopig enkel de vrachtta» rievcn. Het stelsel van speciale tarieven en bijzondere overeenkomsten voor lange afstanden enz. was zoo ingewik» keld geworden, dal er niet meer wijs uit te worden was- Men geeft thans de voorkeur om tot een algemeene veria» ging over te gaan. Wat dc tarieven voor personen be» treft, is men nog zoover niet, al ligt het wel in de bedoeling om aan de alge» meen gevoelde behoefte aan verlaging ook hier tegemoet te komen. Veel zal afhangen van de bedrijfsresultaten van dit jaar. Over het „hoe" is men het nog niet eens. Aan uitbreiding buurtverkeer, verlaging voor lange afstanden en ook aan herstel van het kilometet-hnok;~ wordt gedacht. DE MELKOORLOG TE AMSTER» DAM. De mclkoorlog in Amsterdam is Ir* vollen gang. Toen Vrijdagochtend de voorzitter van den R.*K. Melkveehou» dersbond, de heer McekeL zijn melk in de omgeving van den Amstelveen» schewcg zelf aan het uitventen was, werd hij plotseling aangevallen door den mclkslijter V.-, die blijkbaar kwaad was geworden over het feit, dat de heer Meckel zijn klanten kwam afsnoe» pen. Hij trok een mee cn wijde zijn te» genstander te lijf. Niet zonder moeite werden beiden door het publiek ge» scheiden. Proces»verbaal is tegen V. op» gemaakt. HOENDERPEST Te 's.Gravezande is een ernstig geval van hoenderpest geconstateerd. De be» treffende hoenders zijn door den vee» arts voor een onderzoek opgezonden naar dc Kijksseruminrichting te Rotter» dam, alwaar pest geconstateerd werd. Dr. Te Hennepe. van de Rijksserum» inrichting heeft aan de „Tel" medege» dceld, dat het een zeer ernstig geval is, waarbij de eigenaar reeds duizend gulden schade had. Tmport via Roosen» daal uit België was de oorzaak. Van de 75 geimporteerde hoenders is er slechts één over. i INGEZONDEN MEDEDEELINGEN 60 CENTS PER REGEL O PIV! AKEN VAN BAL AN SEN Inrichten. Bijhouden en Controleeren van boeken vanaf f 6.— per maand. Jaarabonnement vanaf f 25. N. J. Th. SCHMIDT, Leeraar M.O. Wilhelminalaan4, den Hout Haarlemmer Halletjes EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE Misschien herinneren zich do lezers mijn neef nog wel. Sebastiaan Niets» doener In den loop van de maand Oc tober had hij al geschreven, of hij de Kcrstvacantie bij ODS mocht koincn doorbrengen cn daar hij goedhartig »s cn volstrekt niet een vceicischcndc logé. had mijn vrouw teruggeschreven. i wc hem met genoegen zouden ont» vangen. Toen dc brief vijf minuten in dc bus 7at. werd zc ongerust over wat hij met de Kcrstvacantie bedoelen zou. „Di Kerstdagen toch, denk je niet?" „Die zeker", zei ik. „\S at bedoel je daarmee?^ Nog lan» gcr dan die drie Zondagen?" „Sebastiaan kennende", zei ik, „zal het nog wel wat meer wezen". „O. maar dat kan niet. dat wil ik niet. Denk je bijvoorbeeld een weck ervoor of "ccn week er na?" „Misschien allebei. Maar het staat toch in den brief!" We zochten het epistel weer op. maar daar stond niets anders dan dc „KirMvacantic", waarbij de K was ge» schreven met een vervaarlijke kruL waaruit jc alles afleiden kon: drie da» gen, zes dagen, tien dagen en meer. Niets moeilijker, dan dc graphologie of scliriftkunde. Ik heb het meegemaakt, da t de ccnc expert in een haal van een kapitale R moorddadige neigingen vond cn de tweede expert neiging tot een» zaamheid. hetgeen nooit kloppen kan. omdat er in dc eenzaamheid niets tc moorden valt. .Jammer dat jc den brief al zoo gauw gepost hebt", zei mijn vrouw bc» nauwd. „Jc vroeg het", zei ik berustend, „jc zei nog: ik hou cr niet van, dat brieven zoo op tafel slingeren". „Maar zóó letterlijk hoef je toch wat ik zoo eens zeg niet op te vatten". Zc verzonk een poos in zichtbaar diep gepeins, daarna zei ze op eens: „misschien kunnen we den brief nog wel terug krijgen". „Van wie?" „Van den besteller, die de bus komt lichten". „Dat mag zoo'n man niet doen „Kom. een enkelen keer „Neen, nooit". En toen mijn vrouw s:'i -cn ic wankelen, had ik de dom» beid er bij te voegen: „bovendien is dr eerste buslichting morgenochtend te vijf uur". „O. dan ga ik zelf wel zei ze, tuurlijk heel goed beseffende dat man. die iets beters dan karrcmclk in ziin aderen heeft, 's morgens om vijf uur. in stikdonker, zijn vrouw cr niet op uit laat trekken om een bricvcnbe» steller over te halen, haar ccn brief terug te geven. Zulke karweitjes knapt ccn man op, als hij er lust in heclr. "Maar ik voelde cr niets voor cn zei dus: „Het is onmogelijk. Dc man mag het niet doen. Het zou hem zijn be. trekking kunnen kosten". Dit wensohte mijn vrouw toch ook niet. maar daarom gaf ze het blijkbaar nog niet op. Plotseling verhelderde haar gezicht. „Ik weet wat beters. Een lijmstok!" „Een wat?" vroeg ik verbluft. ■„Een lijmstok. Een stokje met wat lijm er aan. Jc gaat naar dc bus. steekt zoo'n stokje cr in en de brief blijft kleven. Hij is cr pas ingegooid cn ligt dus nog bovenop. Als je je wat haast, gaat het gemakkelijk. Trek je jas maar vast aan, dan maak ik wel even ccn lijmstok klaar", „Vrouw", zei* ik, „jc bent heel knap, maar het zal niet gaan, In de eerste plaats is het lang niet zeker, dat onze brief nog bovenop ligt: cr komt ccn tram of een autobus vootbij, onze brief gaat van dc dreuning aan 't glijden en ik haal ccn heel vreemden brief op". „Dat is niemendal", zei zc, „dien gooi er maar weer in", .Jawel, net als een hengelaar doet met ondermnatschc visch Ik zie mij» zelf al bij die brievenbus staan, met jou lijmstokje visschcndc in een sta» pel brieven. En bovendien liet mug niet!" „Mag niet? Van wie niet?" „Van dc politie niet. Visschcn in een Rijks.brievenbus? Voor geen geld van de wereld". „Toen ik verleden jaar uit Iogecren was bii oom Bram heb ik ccn Jongen hetzelfde zien doen in ooms brieven bus. Hij gaf hem een draai om zijn ooren cn noemde het oen kwajongens» streek" ..Mogelijk. Wat op je zesde jaar een kwajongensstreek is, wordt op mijn leeftijd een misdrijf. Praat cr maar meer over. ik doe het niet. Maar schrijf n Scbustiaan ccn tweede briefje, dat het alleen schikt op de Kerstdagen, dus drie Zondagent" „Nee", zei ze, dat staat zoo mal" En zoo ging de brief op reis. We zou» •el zien, wat cr van kwam. De uitslag was, hoe moet ik zeggen, boven of beneden alle verwachtingen. Niet later, dan Vrijdag IR Dcccmhc; hield cr een taxi voor onze deur stil De chauffeur liet er eerst Sebastiaan zelf uit. daarna een koffer van groote afmeting. Laat ik niet zeggen dat dc ontvangst koel was daar is mijn vrouw veel te gastvrij voor. Maar een beetje afgemeten was dc ontvangst wel. Zooiets als koebverwonderd. Hij merk» tc het dadelijk op. „Ik kom toch niet ongelegen?" in» formeerde hij hoffelijk, maar ging toch alvast zitten. „Had ik niet geschreven dc Kcrstvacantie?" „Zeker", zei mijn vrouw, „dat is zoo. Maar ch.... begint bij jelui de Kerst» vacantie al zoo vroeg?" „O jn, gistermiddag is Tientje thuis» gekomen, die gaat op de Schoolvcrccni» ging weet u wel? En een halfuur daar» na Picntje, die is op 't gymnasium. Ik dacht, dat het in heel Nederland zoo wel wezen zou!" „Enfin", zei mijn vtouw, „maar jc moet het nemen zooals het valt". -Maar doe ik dat dan niet altoos?" vroeg Sebastiaan opgewekt. „Zeg nu zelf, nicht, eerlijk cn oprecht; ben i k een lastige logé?" „Nee, ik moet zeggen dat ben je niet". Hij had haar nl half verzoend. En toen uit den grooten koffer ccn flcsch odeur voor den dag gekomen was, Floramyc van Pivc-, haar ge» liefde parfum cn een Iecren taschje, precies in dc kleur van haar nieuwe ja» pon (hoe kon dc kerel het zoo ruiken?) was mijn vrouw hcclemaal over den schrik heen. Maar ik (hij had het niet noodig ge» vonden iets voor mij mee te brengen) vroeg met wat ik durf noemen buiten» gewonen tact: „Zeg Sebastiaan, tot hoe lang duren die vacantles van Tientje en Pientjc?" Hij begon te lachen, alsof Eii dc be» docling van de vraag niet begreep.„Tot 5 Januari geloof ik. Valt die niet op Dinsdag?" En hij telde af op zijn vin» gers. Dus inplaats van drie dagen achttien. Het huishoudboekje zal het wel mer» ken. want Sebastiaan mag een gemak» kclijke logé wezen, hij rekent als een echte smuller die hij is, toch op een extraatje bij dc koffie cn 's middags. En rooken doet hij als ccn rchoorstccn, dc eene sigaar na de andcc cn kan geen stuiverssigaar van een kwartjes» sigaar onderscheiden. Dus heb ik gauw mijn goeie spul achter slot gebracht in mijn schrijftafel cn er een kistje echte prcsentcersigarcn voor in Je. plaats ge» zet Eerc wien ecre toekomt: Sebastiaan is een gezellige prater. En bovendien ccn gast, die weet wanneer gesprek ge» wcnscht wordt en wanneer niet. Als hij merkt, dat wc niets te doen hebben, begint hij wat tc vertellen cn als h j voelt, dat we liever wat willen lezen of grieven te schrijven hebben, haalt hij een boek uit de kast of uit zijn koffer en je hóórt hem niet meer. Maar Vrij» dagavond had hij -1 gauw begrepen, dat er gepraat kon worden cn zoo zei hij op liet onverwachtst: „Wist u, dat ik bijna dc honderddui» zend heb getrokken?" „Welke honderdduizend?" vroeg ik, opschrikkende, want ik studeerde juist in dc koers van dc rubber. „Van de Staatsloterij." „Speel jjj in de loterij?" vroeg mijn vrouw, die een tegenstandster is van alles wat op kansspel lijkt. „Een enkelen keer", zei Sebastiaan verontschuldigend, „maar ik heb nog nooit wat getrokken", zei dc schalk er bij, alsof dat verschil maakte. „O", zei mijn vrouw tevreden gesteld, ...Maar hoe kun jc nu b ij n a dc hon» derdduizend trekken?" vroeg ik. „Je trekt zc, zou ik zeggen, of je trekt ze „Met bijna" bedoel ik, dat mijn num» mer net één nummer tc laag was. U moet weten: 's morgens ging ik naar den collecteur van de Staatsloterij en word vlak voor zijn dour opgehouden door ccn van mijn kennissen, een ver» velenden kerel. Later hch ik gedacht: als hij me niet had opgehouden, zou ik misschien precies het goeie nummer ge» kregen hebben". „En wat zou je met al dat geld ge» daan hebben?" vroeg mijn vrouw, een beetje uitdagend. ,Zoo hcél veel was het niet, nicht. Eerst houdt dc Staat cr vijftienduizend af. Voor de moeite. Het is dus maar ijf en tachtig duizend". „Een kolossale som, zeg ik je", vond mijn vrouw. „Maar vertel nu eens: wat zou je cr mee gedaan hebben, als je.." „Maar vrouw...." zei ik. „Ik heb er heelemaal geen bezwaar tegen om het te vertellen. In de eerste plaats zou ik aan familieleden en goeie kennissen ccn klein uitstapje naar Pa» ry< hebben aangeboden. U beiden wa» ren onder de eersten, die uitgenoodigd zouden zijn." „Dat vind ik aardig van je, Sebas» tiaan". zei mijn vrouw, even dankbaar oor dc goede bedoeling als zc geweest zou zijn voor dc uitnoodiging zelf. „Dc Eranschc frank staat laag", zei ik. „Wat ccn onaardige opmerking. Ga maar voort, Sebastiaan." „In de tweede plaats zou ik een auto gekocht hebben. „Kenmerk van onzen tijd. En ver» der?" „Verder? Ja, dat "weet ik zoo niet. Het zou vanzelf wel gekomen zijn, denk ik." „Natuurlijk", zei men vrouw. „Lote» rijgeld is smeltgeld, zei mijn moeder altoos." „Toen ik dus de honderdduizend niet getrokken had, heb ik eens aan dezen en genen gevraagd, wat hij ge» daan zou hebben, als hij dat fortuintje had gehad. Eerst aan den man, van wien ik altijd sigaren koop. een gepen» sioneerd onderofficier van het Indische leger, met een groot gezin. Toen ik het hem vroeg keek hij mij eerst met groote oogen aan, begon te lachen en zei: „als ik de honderdduizend trok... als ik die' trokhij bedacht zich even cn zei toen, in een brcod gobaar zijn winkel» tje als het ware omvattende: „dan gooide ik dc hcelc rotzooi naar dc maan!" „Rotzooi!" zei mijn vrouw. „Neem mij niet kwalijk, nicht, maar hij zei het zoo. Ik vond het niet erg plezierig, dat hij de sigaren die ik ge» re geld rook, zoo smadelijk betitelde. Dc man begreep dat blijkbaar, want hij :ci. terwijl hij mij de sigaren toereikte: -niet dat het geen behoorlijke sigaren zijn! maar als je twintig jaar in de Oost heb gezeten, dan wil jc wel anders op jc ouwen dag, dan »n achterstraatje den heelen tijd sigaren verkoopen." Ik wandelde dc straat op en ont» moctte een van mijn kennissen, die al» tijd den mond vol Leeft van geld. Een onvcrdragclijk mensch. U heeft hem eenmaal bij mij ontmoet; van Peu» teren, makelaar in alles en nog wat. „Peuter", zei ik. „op één nummer na heb ik dc honderdduizend getrokken, maar 't is mis. Zeg jij nou creis: wat zou jij doen, als je wezenlijk de hon» derdduizend £ok?" Eerst keek' hij wat verwonderd, daarna -nam hij een besluit, je kon het aan zijn gezicht zien. „Als ik de hon» derdduizend trok", zei hij heel lang» zaain, '„dan kocht ik eerst deze straat cn als ik die had, dan kocht ik de aan= grenzende straat en iedere drie maan» den kocht ik er een nieuwe straat bij, totdat ik de heele stad gekocht had. En als het dan zoover was, ging ik naar den burgemeester cn zei: ,.u mag bur» gemeester in mijn strd blijven, maar op één voorwnurdc dat u Sebastiaan Nietsdoener er uit laat zetten cn hem cr nooit weer inlaat. Dat zou ik doen, als ik de hond.Jduizend trok. Begrc» pen?" „Jc houdt mij voor den gek", zei ik. „Neen. jij houdt mij voor den gek!" schreeuwde hij cn ging met booze stap» pen verder. Ik begreep er niets van. Had ik dan met mijn vraag uit gekheid zooveel miszegd? Een uur daarna hoor» de ik. dat zijn zaken in de war waren. Hij had juist zijn "ai!" sement aange. vraagd. toen ik hem tegenkwam." We zwegen alle drie- Sebastiaan is een beetje oppervlakkig, hij maaJct zich het leven zoo gemakkelijk als hij kan, maar hjj is toch wol een gevoelig man, je kon aan hem zien, dat het gebeurde hom hinderde. Ik moest hom op een ander onderwerp brengen. Hij zoog zoo sterk aan zijn sigaar, ccn van dc prcsi-nteersigaren. „Trekt hij niet goed?" vroeg ik, ccn beetje huichelachtig, want ik wist immers, dat zc niet van de besten ren! „Steek hem nog eens wat beter op!" „Zijn het je gewone sigaren wel?" vroeg mijn vrouw, als echt enfant terrible. „Wel ja, kun jc dat niet zien?" „Ik dacht het nietanders staat cr op hot kistje een leeuw met een suiker» brood cn een anker en hier staat een juffrouw op in een harnas en mei ccn •lag" „Trek je daar maar niemendal van ;an." zei ik. ,,'t Zit niet in den leeuw en in het harnas, maar in de tabak. De beste sigaar, die ik van mijn leven ooit gerookt hem, weet jc nog wel, Sebas» tiaan, kwam uit een kistje, waar heele maal geen prentje op stond!" Maar Sebastiaan ging er niet op in. Hij zat met ijver aan zijn sigaar te wer» ken, die zóó scheef brandde, dat ik er nog ongelukken van komen zag. „Neem een andere," zei ik cn presenteerde mijn koker, waar mijn gewone sigaren in zaten, maar natuurlijk ook zonder de prijs verradende bandjes er om- „Heb jc toen nog meer menschen ge» vraagd, wat ze met de honderdduizend doen zouden?" vroeg mijn vrouw. „Dienzelfdcn dag niet meer. Den vol» genden dag kwam ik mijn neef Johannes tegen, u weet wel, twaalf ambachten en dertien ongelukken en die zei„jon» genlief, laten we dat nou niet doen. Ik vind het heel vriendelijk van je gepresen teerd. maar zeg nou zelfwat zou ik cr aan hebben? 'k Heb op allerlei manie» ren zaken gedaan cn ben altijd geld schuldig gebleven, nu aan dezen en dan aan genen. Ze zouden mij met hun allen die honderdduizend gauw afhan» dig gemaakt hebben. Waarom al dio zaken weer op te rakelen? Ik ben die schulden vergeten cn mijn schuld* cischcis bijna ook. Overigens wel be» dankt hoor, attent van je om aan mij tc denken En daar ging dc dwaas, met een stalen gezicht zich houdende alsof ik hem dc honderdduizend aangeboden had- „Maar het mooiste van alles," zei Sebastiaan, nu met het grootste plezier groote rookwolken uit mijn goeie sigaar blazende, „was mijn ontmoeting met den ouden boekhouder van mijn vriend Van Dammc- „Jansen." zei ik tot dien braven cijferaar en rekenmeester, „wat zou jij doen als je de honderdduizend trok uit de Staatsloterij?" Hij keek mij met zijn pientere oogen aan en zei toen doodkalm„w aar z ij n z e?" i'lDELlO

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1925 | | pagina 5