HAARLEM'S DAGBLAD
FLITSEN
OM
WILDZANG
HEEN
WOENSDAG 6 JAN. 1926 DERDE BLAD
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 489
DE RIJKSDAALDER
Jantje beschouwt met voldoening
de rijksdaalder die oom Jan hem
voor Nieuwjaar heeft gegeven
Tante Martha uit de vcrondcr*
stelling dat hij 'ra op de spaar*
bank zal zetten
i verbergt zijn schat zenuwachtig
als tante een verhandeling begint
over het nut van sparen
moeder voegt er aan toe, als hij al
zijn weekgeld een jaarlang
spaart, kan hij misschien een
kiektoestel koopen
Vader brengt in herinnering hoe
hij als jongen iederen cent spaar*
de fot hij een hond kon koopen
zucht en li3alt zijn spaarpot Fe
voorschijn het is moeilijk om
de familie teleur te stellen
schudt de spaarpot somber cn be* is op het punt den Tijksdaalder tc I
peinst dat hij zich een andere doen verdwijnen als grootmoeder
voorstelling had gemaakt van het opmerkt, dat zij den jongen zijn
doel van nieuwjaarsgiften eigen gang moeten laten gaan
vertrekt in groote haast om de
vriendjes te gaan verzamelen voor
een toffee* cn sinaasappelfuif,
(Nadruk verboden).
FEUILLETON
Naar het Engelsch van
ESMé STUART.
21)
Toneys oogen begonnen te schittc*
ren.
„Hé, wat zou ik graag mee doen!"
„Mee doen?"
„Ja. Het moet verschrikkelijk opwin*
dend zijn en ik zou Trick kunnen lee*
ren om van alles *te apporteeren. U
moet er niet hardop over praten. liet
zit hem in zijn bloed; zijn oom was een
uitstekendo stroopcr. Maar zijn dat dan
pachters van.u. oom?"
„Neen, van Waycott. Ze weten dat
onze families ruzie hebben en probee»
ren daar hun voordeel mee te doen".
„En gaan uw menschen dan op het
terrein van meneer Waycott stroopen?
(Want dan bent u quite".
„Dc schurken! Neen, wij moeten ons
aan dc wét houden".
„Ik geloof vast dat u niet rechtvaar*
dig tegen hen is".
„Niet rechtvaardig! Hó kijk eens
naar dien man. Hij sluipt zoo'n beetje
rond alsof hij niets goeds :n den zin
Jreeft".
„Hij heeft een aardigen vorm van ge*
zicht", zei Toney triomfantelijk.
„Een aardige vo,m van gezicht!
Maar Toney! Nu, hier is het dorp. Wel*
ken kant moeten we op?"
„Naar uw huizen, natuurlijk. O, oom
daar is mijn kleine meisje".
Het kind had Toney ook al gezien
en rende op haar af met uitgestoken
armen, ten teckcn dat zij nog wel eens
op den rug van de jongedame wilde
rijden.
Dc deur van bet huisje stond open
en de vader, die net van zijn werk te*
rug gekomen was, rookte een pijp. Hij
tikte aan zijn pet voor zijn huisheer cn
het meisje maar tot zijn groote verba»
zing bukte Toney zich en een oogen*
blik later zat. het kind weer schrijlings
op haar rug.
„O meneer Thomas, hier is Sir Evas,
die u een bezoek komt brengen. Uw
dochtertje is vanmorgen te vroeg naar
school gegaan cn toen heb ik haar wat
laten rijden".
Het huisje van Thomas werd ver*
zorgd door zijn dochter Marv, twaalf
jaar oud. die net bezig was het avond*
eten klaar te maken. Het zag er slordig
uit, cn de kinderen waren ook verwaar*
loosd. Na den dood van zijn vrouw
was Thomas aan den drank geraakt en
stelde weinig belang meer 111 zijn kin*
deren. Op dat oogenblik had nij wel ge*
wild dat Mimic niet te vroeg naar
school was gegaan en dat die jonge da*
ii;c niet zoo vricndd'ik was geweest
vfjftig Tang voorbij," zei de ander, 1
„weet je dan niet, dat een verstandig
memcli zich na zijn veertigste niet boos
meer behoort te maken?"
Wijsgeerighcid of onverschilligheid?
Laat ieder dat voor zichzelf maar uit*
maken. Wij, leden van den Raad, zul*
len wel wijsgeerig, maar mogen niet
onverschillig zijn in het komende
jaar. Zeker niet wanneer wij gezeten
zullen zijn op de nieuwe stoelen, die
dan toch dit jaar lichaam en zie! wel
zullen verheugen- Hebben wij er niet
lang genoeg op gewacht? Ons niet lang
genoeg tevreden gesteld met de oud*
bakken zetels? Er zijn nu proefne»
mingen genoeg gedaan. Eerst hoeft de
heer Van de Kamp er een middag op
gezeten, zooals hem toekwam als Nes*
tor van den Raad, van wien wij dus
mogen aannemen, dat hij het meest
weet van Raadszctcls daarna werd
do stoel aan een zwaarder proef
onderworpen, toen wethouder Bruch
er zich op neerliet. Ook dit liep zonder
ongelukken af- Laat het dan nu met
proefnemingen uit zijn.
Er is maar één ding waar ik voor
vreesdat wanneer de nieuwe
stoelen eenmaal geleverd en in gebruik
genomen zullen zijn, de oude tafels er
zoo bij zullen afsteken ,dat. ook nieuwe
tafels onmisbaar zullen blijken te we*
zen. Is het eenmaal zoover, dan zul*
len de nieuwe tafels een nieuw kleed
op den vloer eischen. Maar het nieuwe
kleed is ondenkbaar zonder nieuwe
gordijnen. En de nieuwe gordijnen
zullen een dwaas figuur maken zonder
een niéuwe muurbckleeding. En op dc
nieuwe muurbekleeding zullen de schil»
derstukken. d:c wezenlijk niet mooi
zijn, al heel slecht passen. En wanneer
dan dc heel© inhoud van de zaal ver*
nicuwd zal zijn cn onberispelijk gewor*
den. zal pas goed blijken, welk een
lcelijke taartendoos de Raadszaal zelf
is cn zal een nieuwe Raadszaal ge*
bouwd moeten worden, die op haar
beurt een nieuw Stadhuis te weeg zal
brengen. En voor dat nieuwe Stadhuis
(er moet een eind komen aan de reeks)
ligt al jaren een plan klaar, dat uit*
gesteld en van de baan geschoven is
omdat de tijdsomstandigheden zuinig»
heid voorschreven-
Dat doen zij nog. Als ik ooit burgc»
meester werd (wat niet gebeuren zal,
maar 't klinkt prettig om zooicts eens
tc veronderstellen) dan zou ik in mijn
Nieuwjaarsrede zoggen„dames cn
hoeren, overweegt wel en deugdelijk
wat u in het algemeen belang te doen
staat, maar vergeet daarbij vooral niet,
dat gij beschikt over het geld van
anderen, dat zij dikwijls met moeite
opbrengen-"
En hiermede wensoh ik u, dames
kie/crcssen cn theeren kiezeis, een
goed en voordeelig nieuw jaar- Vergeet
ons, uwe vertegenwoordigers, niet,
maar stelt ook niet al te veel belang
Sn ons, want de publieke tribune heeft
maar plaats voor veertig of vijftig be*
langstellenden.
Als gij ons wat te vragen of tc zeg*
gen hebt, bezoekt ons dan, maar niet
te vaak, want dc bel kan wel stuk en
de telefoon is er ook nog.
En mocht gij klachten hebben over
ons beleid, bedenkt dan, dat wij doen
wat wij kunnen en dat al te veel kri*
tiek ten slotte terugkaatst op u, die ons
gekoP.cn hebt-
Ik groef u allen zeef.
Het 36ste Raadslid.
Voor kopie conform
J. C. P.
BINNENLAND
Van de Kabinetscrisis
Het ministerie blijft aan
Naar dc Nieuwe Courant verneemt,
zal het tegenwoordig ministerie aan*
•blijven, alleen met deze verandering,
dat rar. Schokking voor de portefeuille
van Justitie zal worden vervangen door
Jhr. Mr. B. C. de Savomin Lobman,
hoogleeraar in het staatsrecht, admi»
nistratief recht en de wijsbegeerte van
het recht aan de rijksuniversiteit te
Utrecht.
DOOR EEN MACHINE GEGREPEN.
Te Limraen geraakte een bloemkwec»1
ker met zijn jas beklemd tusschen ccn
pompinstaUatic. Hij werd rondgeslin»
gerd cn tegen den. grond geslagen. Be*
wusteloos en met ernstige kwetsuren
werd hij naar huis vervoerd.
AAN DE GEVOLGEN OVERLE.
DEN.
De 3S»jarige dienstbode, die verleden
week bij het glazenlappcn uit de twee*
dc verdieping van een woning aan het
Van Beuningeaplein te Amsterdam was
gevallen, is aan de gevolgen overleden.
om zjjn huisheer naar zijn huisje te
brengen. Thomas' geweten was in heel
veel opzichten nu niet zoo erg zuiver.
Mary Thomas bleef doodstil staan
met een open mond en vuurroode wan*
gen. Sir Evas was nooit eerder in het
huisje geweest En hij liep nu alleen
achter Toney aan omdat hij geen tc»
genwoordigheid van geest genoeg had
om weg te loopen.
Maar Toney scheen heclemaal niet
te merken dat er iets niet in den haak
was.
„Ziezoo", zei ze, terwijl ze Minnie
op een stoel zette; „heb je ook een
stoel voor ons".
Mary liep naar een bank toe cn
wreef zc af met haar schort, nauwelijks
wetend wat zc deed.
Thomas stond ook heel stil, hield
zijn pijp in zijn hand cn keek een an*
deren kant op.
„Meneer Thomas, als u er niet voor
kunt zorgen dat uw dochtertje op tijd
op school komt. moet er wat anders op
gevonden worden. Ik ga morgenoch»
tend zelf naar school cn dan kom ik
hier langs cn kan ik Minnie mccne»
„Onzin, Toney", mompelde Sir Evas.
„Ja, maar ziet u, het arme kind huil*
dc zoo en had zoo'n verdriet, en het is
vrecsclijk als kinderen zoo huilen".
„Het was eigenlijk dc schuld van
Marv, juffrouw", zei Thomas onnoozcl.
„]k ben al weg voor dc kleine naar
school gaat".
De valsche 1000 francs
biljetten
Stee'ds nieuwe onthullingen
Het Hongaarschc Ministerie van Oor*
log Csaky een zwager van den val*
schen munter Jankovics heeft Honga*
rije verlaten en is naar Griekenland
vertrokken.
De Fransche crimineele beambten,
hebben de politie te Boedapest verzocht
oud-minister Paul Teleky, wiens druk*
kerij vermoedelijk de falsificaten ver*
vaardigd heeft, te arresteeren. Een
meesterknecht is reeds gearresteerd.
De Oostenrijksche Nationale Bank,
heeft op aanvraag der Fransche crimi*
ncele ambtenaren verklaard, dat de fal*
cificatcn slechts door de drukkerij van
Teleky of door de Hongaarschc Natio»
nale Bank vervaardigd kunnen zijn. De
Hongaarsche Ministerraad heeft zich
den geheelen nacht met deze kwestie
bezig gehouden.
Maandag is prins Windischgratz door
de politic voor den rechter van instruc»
tic gebracht.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat
hij aan het hoofd van dc geld ver val*
sching stond. Het onderzoek wordt
door den rechter van instructie voort
gezet, waarbij zonder aanzien des per»
soons met de meeste gestrengheid
wordt opgetreden. Het onderzoek tegen j
Windischgratz wordt door den minister
van binncnlandschc zaken geleid. Men
verwacht dat dit binnen twee dagen
zal geëindigd zijn.
De Hongaarsche regeenng wil na de
veroordeeling der in Nederland gear*
resteerde valsche munters en nadat zij
hun 6traf hebben uitgezeten, hun uit*
levering verzoeken, opdat de schuldigen
ook voor 1 de Hongaarsche rechtbank
berecht kunnen staan.
Uit Hamburg meldt men, dat daar
een Servisch onderdaan Olchvari is ge*
arresteerd, die in het bezit was van
honderd valsche biljetten van 100 francs
Hij werkte samen met dc in ons land
gearresteerde Hongaarsche valsche mum
ters.
IS WIELRIJDEN ONGEZOND?
Dc commissie van overleg P. T. T.
heeft den directeur*gencraal verzocht
verschillende medische deskundigen
uit te noodigen, advies uit te brengen
inzake de vraag, welken invloed het ge*
regeld uitvoeren van rijwiel diensten,
zooals deze bij het Staatsbedrijf ver*
rioht moeten worden, op het mensche*
lijk lichaam heeft.
Mary begon hoorbaar te snikken.
„Vader heeft onze groote klok ver»
kocht".
Sir Evas kuchte en Toney lachte.
„Het is natuurlijk lastig als je geen
vrouw hebt om voor je kinderen te
zorgen", zei Sir Evas op vriendelijken
toon.
„Ja, meneer; toen mijn arme vrouw
nog leefde liep de boel veel beter".
„En toen ging vader 's avonds ook
niet uit, hc vader?" zei Marv nog steeds
huilend, maar dat was een ongewensch*
te mededeeling, en haar vader stelde
haar onmiddellijk voor om Minnie
naar bed te brengen. Sir Evas stond op
en ging heen.
Nog een heelen tijd later bleef To*
ney stil cn merkte toen op:
„Die man moet weer trouwen, oom.
Weet u geen geschikte vrouw voor
hem?"
„Lieve hemel. Toney! Wat denk je
wel! Ik ben toch geen geen
„Maar het zijn toch uw eigen pach*
ters, oom! Nu, ik zal er wel eens een
opzoeken".
„Ik geloof dat het Iaat wordt, To»
ney", zei Sir Evas. „Ik moet op tijd zijn
voor het diner. Laten we het park weer
in gaan. Ik hoop dat het studeeren op
de pastorie je bevallen zal morgen".
„Vast wel! Wij zullen elkaar wel
spoedig begrijpen. Meneer Halls is erg
eerlijk;'hij is van voren en van achtc»
ren precies hetzelfde".
,Van voren en van achteren?"
Nederlandsch-Belgische
betrekkingen
De taak der gemengde socia
listische commissie
De correspondent ven de Tel. te Brus*
scl meldt:
De heer Van Roosbroeck, secretaris
van den Algemcenen Raad der Belgi»
sdie Werkliedenpartij, deelde mij heden
mede, dat de agenda der werkzaamhe*
den van de NederIandsch»Belgische
socialistische commissie nog niet is vast»
gesteld. Ook is nog geen datum bepaald
waarop de commissie haar besprekingen
zal aanvangen. De spoedbehandeling
der financicefe wetten in dc Belgische
Kamers belette tot dusve. den Belgi*
schen leden der commissie 't dossier te
bcstudeeren. De heer Van Roosbroeck
zal zioh eerlang met den heer Werkho*
ven in verbinding stellen, waarna de
commissievergaderingen zullen kunnen
beginnen.
De commissie zal de Mollandsch*Bel»
gische betrekkingen onderzoeken en zal
trachten de houding tc bepalen, die in
beide landen door de resp. arbeiders*
partijen dient te worden aangenomen
tegenover het HolIandsch*>BeIgische ver»
drag. Op mijn vraag, of van socialist!*
sche zijde een wijziging van het verdrag
werd nagestreefd, zeide de heer Van
Roosbroeck, dat daarop noch bevesti*
gend, noch ontkennend kon worden ge»
antwoord.
Het verdrag, aldus mijn zegsman,
werd reeds vrij lang geleden gesloten en
sindsdien is er reeds heel wat water
door de Schelde gevloeid. Onbevoor*
oordeeld willen wij met onze Holland»
sche kameraden de clausules van het
verdrag aan de huidige toestanden
toetsen cn daarbij het belang van de
arbeiders voor oogen houden met in*
achtneming van het nationaal belang.
Vooruit zeggen wat onze gemeenschap*
pclijke houding zal zijn, is beslist onmo*
gelijk.
Ik doe u hierbij opmerken, dat wij
terzake van de hcrstclleverantïes met
Engclsche, Fransche cn Duitsche socia*
listische gedelegeerden samenkomsten
hebben gehad om een gemcenschappe*
lijk standpunt te bepalen. Anderzijds
zullen over enkele weken tussohen af*
gevaardigden van Engeland, Duitsch»
land, Frankrijk en belgië bijeenkomsten
worden gehouden om de kwestie der
handelsverdragen te bespreken.
BLOEDVERGIFTIGING.
Het 5*jarig kind van den heer T. uit
Raalte krabde een puistje open aan het
oog. Het kind werd, daar bloedvergifti*
ging ontstond, naar het ziekenhuis te
Zwolle vervoerd, waar het is overleden.
„Ja, u begrijpt me wel niet zoo
als die zoogenaamde deftigheden".
„Je oordeelt streng, Toney!"
„Nu ik kan toch niet met dichte
oogen rondloopen, is 't wel? O jé, ik
hoop dat Cadetje nu vrij is oom, ze
heeft een vreeselijk saai leven. Zou u
graag tante Duif gezelschap willen hou»
den? Groote grutten ik vergat hce*
lemaal dat u haar al gezelschap moet
houden!"
Sir Evas kuchte. Hij vond dat een
goede manier om gapingen in het ge*
sprek aan te vullen, want hij had dan
even den tijd om over zijn antwoord
na te denken.
„Juffrouw Cadet heeft geen thuis en
wordt voor haar lichte diensten be*
taald!"
„Lichte diensten! Probeert u het eens
een dag. oom, dan zult u het heusch
geen lichte diensten meer noemen. Ze
moet eerst..."
„Stil nu maar, we moeten ons haas»
tcn".
„Nu, dan zal ik het u wel eens op
een anderen dag vertollen. Zeg. oom
Duif, als Cadetje nu eens gauw een
vrijen dag kreeg cn u en lk deden sa*
mén haar werk! Groote grutten, wat
zou dat ccnig zijn! Laten wc nu eens
hard loopen. Ik kan harder dan Trick.
Zou u dat ook kunnen?"
Maar Sir Evas wilde het niet probcc*
ren. Het raam van zijn vrouw's zitka»
mcr keek net op dit pad uit en hij wei»
gerdc mee tc doen.
Verkeersongevallen J
Autoeongeluk.
Uit Wassenaar wordt gemeld, dat op
den Rijksstraatweg ter hoogte van de
Maaldrift een auto, komende uit Den
Haag, tegen een boom gereden is. De
passagiers, bestaande uit een heer en
een dame, werden beide ernstig ver*
wond. De heer kreeg het stuur in de
borst gedrukt, terwijl de dame aan
beide beenen werd verwond. Ze zijn
beiden na eerste hulp, naar den Haag
terugvervoerd naar het R.K. Zieken*
huis.
Het ongeval was ontstaan, doordat
een auto uit de richting Leiden slin*
gerend op hen kwam ingereden, zoodat
ten einde raad links werd uitgehaald
met het bovenomschreven gevolg. De
auto is deerlijk gehavend.
Stoomtram
ontspoord.
Bij Wedde (Gron.) is een stoomtram
ontspoord, tengevolge van het vallen
van een boom op de tramlijn. De ma*
chinist Pooisira uit Winschoten kreeg
daarbij ernstige brandwonden. Hij is
naar het ziekenhuis te Groningen ver*
voerd.
Overreden en
gedood.
Te 2e Exloermond is de 71*jarige mej.
de wed. Ottens door een auto overre*
den en gedood.
Tegen honden aangereden
Dinsdagochtend reed de 19 jarige dooh.
ter van den heer A. fn de Egelantierstraat
;e Hilversum met haar fiets tegen twee
spelende honden aan. Zij .viel en werd be
wusteloos haar huis vervoerd, waar zij te
gen den avond, ronder tot bewustzijn te
zijn gekomen, Ï6 overleden.
VALSCHHEID IN AUTHENTIEKE
STUKKEN.
Sedert 31 December is in het huis
van Bewaring te Den Haag opgesloten
S. L. dircteur der N.V. Discontobank
voor Credietinstellingen en N.V. Gooi*
sche Hypotheekbank, verdacht van het
vervalschen van authentieke stukken.
Nader wordt gemeld dat. de derde Kamer
van de rechtbank te den Haag, nadat de
verdedigers van S. 'L.. mis. Denekamp en
Spaargaren, de toedracht van den zaak ia
raadkamer hadden uiteengezet, de gevan
genhouding van S. L. heeft geweigerd.
Tegen hem ie eehter proces-verbaal op
gemaakt wegens valschbeid in een auten-
thieke acte, eijnde het doen van een on
juiste opgave in de geboorteacte van zijn
dochtertje.
HOOFDSTUK VIII.
Een lekker souper.
Juffrouw Cadet werkte 's avonds ge*
woonlijk voor zichzelf, omdat haar sa*
laris van twintig gulden in de maand
met voldoende was om zich behoorlijk
van te kleeden zonder dat ze er zich
verbazend veel moeite voor gaf. Over*
dag had ze nooit een oogenblikje voor
zichzelf: maar 's avonds, na haar
avondeten, had ze drie heerlijke vrije
uren en als ze niet te slaperig was zat
ze dan tc knippen en te naaien en te
veranderen. Het moet gezegd worden
dat ook juffrouw Cadet leed aan de
vrouwelijke zwakheid, van graag vol»
gens de laatste mode gekleed te willen
zijn Ze zei dat ze niet dc aandacht wil»
dc trekken door er slordig uit te zien
en dat was ook wel een van de rede*
nen; maar ze hield ook veel van op»
schik. Als -ady Duif naar bed ging
wilde ze graag door juffrouw Cadet
voorgelezen worden terwijl haar ka me»
nier heur haar borstelde. Dan hield ze
van een ernstig boek of wat zij noem.
de: ecu lichte les. Het moest iets kal.
mecrends zijn. Misschien was de stem
van juffrouw Cadet 's avonds saaier
dan gewoonlijk of was Lady Duif ver»
mocid. In ieder geval, Lady Duif viel
er altijd bij in slaap maar ze verzocht
haar gezelschapsjuffrouw om vooral
niet op te houden als ze soms „een
oogenblik indutte".
(Wordt vervolgd.)
Mo.
BRIEVEN VAN HE
Sedert ik de laatste maal het woord
toU u richtte is de Raad verrijkt met
een nieuw lid, den heer J. \V. van
Santé, die door ons, zijn collega's al
gedoopt is met den naam van „de
blonde jongeling". Hij is getrouw op
zijn post naast den chef van zijn frac*
tie, den heer Loosjes, en heeft de ho«*
ge golven der bcgrootings»welsprckend*
heid rustig over zich laten heengaan
met een kalmte, die aan menig ouderen
collega Diet misstaan zou hebben. Als
hij zijn tijd maar afwacht, komt hij vast
er zeker in de commissie voor publieke
werken, die een grootcn invloed uit*
oefent in den Raad en misschien nog
grootcr achter dc schermcp, ofschoon
zij nu en dan sputtert tegen dc afdee*
ling Publieke Werken cn dan den in*
druk geeft, dat zij dien invloed wel
graag nog wat grooter zou willen zien,
Een zeldzaamheid is dit evenwel niet.
Raadscommissies zijn, ik heb dat al op*
gemerkt sedert ik vele jaren geleden
voor het eerst de Raadszaal binnen*
trad. op hun waarde gesteld; wanneer
ik het gemeentebestuur ccn oogenblik
met allen eerbied bij een schelvisch mag
vergelijken, dan zien de commissies
van bijstand het dagelijksch bestuur
voor den kop aan. den Raad voor het
lichaam, uitgezonderd de kieuwen,
waarmee zij zichzelf liefst vergelijken,
omdat een schelvisch zonder kieuwen
nu eenmaal niet leven kan na den
dood is het wat anders. Het trcit dc
kieuwen dan ook buitengewoon onaan*
genaam. wanneer de kop, het lichaam
obscrvccrende cn vooral den staart, die
soms onverwachte en heftige bewegin
gen maken kan, over de kieuwen heen
zien. Maar genoeg van dit visschcn»
beeld anders zou ik er nog toe ko»
men dc vergelijking voort te zetten
door te gewagen van voorstellen en
moties, die den schelvisch zwaar op dc
maag liggen.
Een van de merkwaardigste Raads*
commissies die onze Raad heeft opge»
leverd, is wel die voor de ziekenhuis*
ruimte geweest, een van de commissies,
die den naam dragen ad hoc. Men kan
dit niet zoo maar vertalen met „in ccn
hokje", hoewel de naam toch wel be*
teckent. dat zoo'n commissie in een
bepaald gedeelte, een hokje, een* vakje,
van gcmcentezorg is neergezet met dc
taak om aan den Raad daarover nu
eens alles te vertellen en daarna weer
met den dank voor haar voortreffelijk
werk beladen, heen te gaan. Het
toeval (of was het opzet) heeft dat
eenmaal anders gewild. Nauwelijks was
zij ingesteld tot onderzoek van dc zie*
kenhuisruimte in Haarlem alleen, of
men kwam haar van alte kanten andere
opdrachten brengen cn zoo is het ge*
komen, dat zij laat ik zeggen haar
„hokje" maar steeds uitbreidend, ge*
komen is met een rapport als een
boekdeel over alle détails van den ge*
nceskundigen dienst in Haarlem. Was
het van schrik over dezen verbazenden
groei door de geleerden op medi6cn
gebied elephantiasis genoemd,
dat B. cn W. tot nu toe het rapport
oog niet in bespreking hebben ge*
bracht? Ik ben vergeten wat op dc
daarover gedane vragen is geantwoord
(zelfs ervaren personen kunnen al deze
vellen druks niet onthouden) maar wij
Jcunnen er op rekenen, waarde kieze*
ressen en kiezers, dat het stuk binnen*
tort aan de orde zal komen cn aan
ons College, ik bedoel nu den Raad.
gelegenheid geven om te toonen, dat
het woord zuinigheid in ons midden
geen ijdele klank is en dat dingen, die
op dit oogenblik door het particuliere
initiatief goed worden behartigd, voor*
«1 niet tot een gemeentebedrijf moeten
wordep (hoe noemt een Nederiandschc
gemeenteraad dat ook weer?) o ja
^omgebouwd" of „uitgebouwdtwee
Uitdrukkingen, die onze Duitsche buren
jpouden verstaan alsof het hun moeder*
taal was!
Met die reserve, namelijk van de
zuinigheid en de gemcentcbcmoeiïng, is
het rapport evenwel een knap stuk
werk, dat in korten tijd tot stand ge*
komen is.
Gij kunt 'dat het beste zien aan de
vlugheid, waarmee wij er toe komen,
leeningen aan te gaan van milliocnen.
Een geheim zittinkje, een voorstclletjc
in openbare Raadsvergadering en het is
klaar: wij schrijven ccn leening uit van
vier millioen. die op haar beurt weer
een onderdeel is van een van zeven mil*
Hoen. In de financieele wereld wordt
dat een „tranche" genoemd, waarvan
men zich de betcekenis het beste kan
voorstellen door te denken aan een
36ste RAADSLID
Aan de Kie«ressen cn Kiezers,
pudding cn daarvan dan een sneedje,
Daar dezei vergelijking evenwel wat hui
selijk is, heeft men de voorkeur gege
ven aan het Fransche woord „tranche",
zoo ongeveer op dc Dianier als een
goede Nederlander niet spreekt van het
vak, dat hij beoefent, maar zegt: „ik
ben" (bijvoorbeeld) „in de kousen*
branche".
Zullen do kapitalisten, de „beleggers",
zooals zij gewoonlijk genoemd worden,
111 deze snee pudding happen? Daar
behoeft geen oogenblik vrees voor tc
bestaan. De rente van vier en een half
procent schijnt wel niet hoog, maar als
wij nagaan hoeveel ondernemingen in
dezeu tijd nul procent afwerpen, oin
nog maar niet tc spreken van de velen,
die tekort komen, dan is de zekerheid
van vier cn een half lang niet tc ver
smaden. En die zekerheid. waarde kic*
zeresscn en kiezers, verschaffen wij,
leden van den Raad cn gij, die het hei
lig voornemen hebt om onze gezamen
lijke schulden tc betalen. Gezwegen
nog van het zakelijk onderpand, dat
wij kunnen aanbieden in den vorm van
een aantal scholen, een drukbeklantc
electrischc centrale, ccn gerenommeerde
gasfabriek, plus eenige vierkante kilo
meters asphalt, waarvan een klein ge*
deelte met wormgaatjes, twee kommie*
zenhuisjes van naar ons verzekerd
wordt, zoo goed als onschatbare waar
de enz. enz.
Het bloemistcnbedrijf alleen zou. als
het wou, in staat zijn de geheclc lecning
van vier millioen in de financieele vak*
taal gesproken „op te nemen". Is het
niet wat Nederlanders in het Engelsch
plegen te noemen een recordjaar ge
weest? Voor vijf en veertig millioen
blanke guldens is in het jaar 1925 naar
het buitenland uitgevoerd; reken, dat
daarop zuiver netto twintig procent
verdiend is, dan blijft er na de leening
nog vijf millioen over. Heden, Woens
dag is de termijn van inschrijving aan*
febroken en wanneer het heele bedrag
ijeen is, tracteert, als ik goed ben in
gelicht. dc wethouder van financiën
iedereen die zich aanmeldt op Haarlem*
mcr Halletjes.
Dat 'zal een goed begin zfjn
voor het nieuwe jaar- Er staat
ons nog een traditie te wachten
de Nieuwjaarsrede van den burgc*
meester bij onfce eerste vergadering op
Woensdag 13 Januari. Wedden, dat er
iets in komt van do grensregeling? Dc
jaren komen, de jaren gaan, de grens»
quaestic blijft bestaan- Dit rijmt per
ongeluk, maar ongerijmd is het, dat
dergelijke vraagstukken maar blijven
hangen zonder dat zij tot oplossing ko*
men, Hoe dan ook- Er 'zijn voorstan»
ders van de grensverandering, die wan»
neer zij kiezen konden tusschen nóg
langer talmen en afwijzen van de rege
ling, het laatste zouden kiezen. Er
wordt in gemeenteraden vaak ges*
op het particulier initiatief cn ik zal
niet beweren dat het geen fouten
maakt. Groote fouten maakt als men
wil. Maar hot maakt in ieder geval af.
Particulieren die in hun eigen zaken
beslissingen moeten nemen besluiten
dan ook. komen tot ccn conclusie. Het
is mogelijk, dat zij Jict verkeerde be
sluit nemen, tot uitvoering overgaan
wanneer onthouding beter geweest
ware. Of omgekeerd. Maar is dat niet
in ieder geval beter, dan de besluite
loosheid van openbare besturen, die
altijd maar verschuiven, uitstellen, aan»
houden, onder of zonder reden? Als
wij dit zien, kunnen wij het dan nog
ccn ideaal vinden, dat gemeente, pro
vincie en Rijk zich voortdurend met
meer aangelegenheden gaan bemoeien?
Het Rijk vooral, dat nht de grootste or*
ganisatic ook de langzaamste schijnt tc
moeten zijn.
De grensregeling, die maar niet komt
en ook niet wordt afgewezen Is ccn
zoo krasse kritiek op de openbare be
sturen, dat mijn woorden er niet bij
kunnen halen.- En dc burgemeester zul
er opnieuw over spreken. In welke
woorden, die hij tot nu toe nog niet
gazegd heeft?
Dames kiezeressen, heeren kiezers,
ik vraag excuus voor deze opmer*
king, die niet past in deze Brieven
welke alleen scherts bedoelen. Maar
het wordt een mensch wel eens te
kras- Ik denk daarbij aan de twee
vrienden, die ergens in een openbare
gelegenheid zaten, toen een van de
twee, om ik weet niet meer welke re»
den, zich boos maakte- „Je bent dc
