mammm
Bi 11 i
43e Jaargang No. 13053
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 9 Januari 1926
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f3-57M- Franco per post door Nederland f3.87^. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f0.57J4; franco per post fO-65.
ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents k contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
Directie, Redactie en AdministratieGr. Houtstraat 93, Post-GIro 38810
Telefoonnummers: Directie 13082, Redactie 10600 en Administratie 10724
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hooldredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuiden
Beverwijk, enz., enz. Drlehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
ZATERDAG 9 JANUARI
StadsschouwburgOor Ruye-Enseanb'.e
Thuiskomst 8 uur:
Schouwburg Jansweg: Inüfme Kunst
kring. Cabaret met bal. 3 uur.
Gom. Conoertoaat„Kunst aan het Volle"
Budcpes:er Strijkkwartet. 8 uur.
„Kunst arm het Volk". Firma De Bols
Krui weg. Opening tentoon stelling „Cou
bine" 8 uur
„Tivoli", Tenvpelierastr.-iat, Daaieen.
Bloemhof: Feestavond Telefoonpersoneel
Bioscoopvoorstellingen.
ILuxor tearoomOncert 811 uur.
Cabaret Modern. Dansen. Optreden
verschillende artisten.
ZONDAG 10 JANUARI
StadsschouwburgN.V. Het Sohouw-
tooneel: De onbekende Vrouw. 8 uur.
Schouwburg JanswogHolL Toon eel-. De
kroeg, 8 uur.
J eugdbioseoopSneeuwwitje en de 7
dwergen. 2.30 uur.
Iteinonstrantenhuie Wilhebninnstraat 22.
Feycho Synthese: „Menseh en Go<F' B.
v. d. Mc-er. 10.30 uur.
Gem. Concertzaal: H. O. V. Symphonic
Concert 2-50 uur.
Am-
sterdam op zijn kop". 8 uur.
Cabaret Modern. Dansen. Optreden van
vereohülende artisten.
Café „Dre'efzieht", '3 Middags en
'e avonds- conoért en dan6en van '36 en
van 8—11 uur.
Theater „De Kroon, Groote Markt, Bios
coopvoorstelling van 2 uur.nam. af.
Cinema Palace, Groote Houtstraat: Bios
coopvoorste'üpg van 2 uur nam.' af.
(Luxor Theater:^ Bioscoopvoorstelling
Scala-Theater, Kleine Houtstraat, Bioe
coopvoorstelliug van 2 uur nam. af.
Olympia: Dan&:-n.
Tivoli. Tempel iersstraat. Muziek, 'e mid
dags en 'e avonds dansen
Bloemhof: Dansen.
Heemstede: 't Hof van Heemstede, Dan
ce n.
Zandvoort: Pavilion ,,Hicho" Dancing.
MAANDAG 11 JANUARI
Gemeentelijke concertzaalDe eeuwige
st lte. Scott's reis naar de Zuidpool. We
tenschappelijke film. 3 uur.
Theater „Dg Kroon, Groote Markt. Bios
coopvoorstel'mg, 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat: Blo»
coopvoorstel'mg, 8 uur.
Duxor Theater: Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Scala Theater, Kleine Houtstraat. Bios
coopvoorstel'mg, 8 uur.
iLuxor tearoomConcert 8—11 uur.
Cabaret Modern. Dansen. Optreden van-
verschillende
Zandvoort: Pavilion „Riche" Dancing.
Willem Kes in Coblenz
gepensioneerd
Willem Kes, vermaarde sticjïtev
Van 't Concertgebouwiorl^est,
Trok voor jaren weg naar Coblenz
E/i hij maakte het daar best.
Nu hij, zeventig geworden,
Er zijn werk niet meer kan doen,
Heeft het' stadsbestuur verzekerd
Hem een stedelijk pensioen.
Let op: hij is geen stads«ambtnaar.
In onze oogen is 't dus sterk',
Dat 'dc stad hem wil beloonen
Voor zijn muzikale werk.
Als'bij ons een kunstenaar oud wordt
En dus niet meer werken kan,
Trekt de overheid zich veelal
Van zijn nooden heel niets an.
Vrienden kennissen, vereerders
Komen dan eens bij elkaar
En meestal komt na wat tobben
Dan een fondsje bij elkaar.
Maar heel gauw gaat dat weer slinken
De een bedankt, de ander sterft,
Zoodat de .gepensioneerde"
Dan zoo goed als niets verwerft.
Nederland is voor zijn kunstnaars
Altijd karigjes geweest.
Stellen dan de autoriteiten
Weinig prijs op gave en geest?
Als er straks weer een geval komt,
Strckke dit hun tot een les
Wat men doet in 't Duitsche Coblenz
Voor den Nederlander Kes.
TOM DE RIJMER.
BIJDRAGEN VOOR DEN WATERSNOOD
Slachtoffer van het verkeer
Het gaat nog niet goed met de bij»
üragen voor den Watersnood-
Aan ons Bureau komt betrekkelijk
weinig ia (hoewel wij dankbaar zijn
voor het gezondene) cn uit dc eerste
opgave van het Amstcrdamschc Co»
cnité blykt, dat er ook rechtstreeks
Weinig uit Haarlem en Omstreken is
gezonden aan den Penningmeester, Jhr.
,Van Loon.
Moet dat zoo blijven? Neen! Er fs
veel noodig. De ellende Is groot, de
verliezen zijn aanzienlijk. Wij weten
wel, dat wij nu voor de derde 'naai in'
één jaar vragen eerst voor de Olym»
piade, toen voor Borculo, nu weer voor
den watersnood.
Maar is deze ramp niet groo»
ter nog dan Borculo?
lederen dag kan men In ons blad
lezen van de misère in het over»
stroomde gebied. Op onze afbeeldingen
de wanhopigheid zien in uitgebreide
streken, die veranderd zijn in een
meer- -
Onze Koningin cn Pnns Hendrik
gaan ons voor in belangstelling en mede»
doogen. Telkens en telkens weer stellen
Koningin en Prins zich in moeilijke en
niet ongevaarlijke tochten op de hoog»
te van do ellende die daar hecrscht en
steken door hunne tegenwoordigheid
velen een hart onder den riem.
Zouden w ij dan achterblijven, nu ook
wij in staat zijn te helpen, te steunen
met geld?
Neen! Dat willen wij niet en dat
kunnen wij niet.
Geeft dan allen, naar uw vermogen-
Voor deze ramp van watersnood.
Geen gift te klein, geen gift te groot-
Wij nemen giften in ontvangst aan
ons Bureau Groote Houtstraat 93-
Zooeven ontvingen wij van de Na»
tionale Bankverecniging alhier het ver»
zoek oifl het volgende bericht te plaat»
sen
„Bijdragen voor de Algemccne Ver»
„een- Commissie tot leniging van ram»
„pen door Watersnood in Nedeiland,
„gevestigd te Amsterdam, penning»
„meester Jhr. A. W. van Loon, kunnen
„gestort worden bij het kantoor van dc
Nationalo Bankverceniging alhier, die
„deze stortingen franco provisie over»
maakt."
De activiteit der belastingambtenaren bij het controleeren van de naleving der
Rijwielbelastingwet. Op bovenstaande afbeelding ziet men, hoe de wielrijders op
den Heerenweg tegenover het Westerhoutpark te Heemstede worden gedwongen
om af te stappen.
De kanaalplannen voor
het Noordelijk deel van
Noord-Holland
De economische beteekenis der
geprojecteerde waterwegen
Inlichting van een bij zonderen
dienst bepleit
Voor de slachtoffers
van den Watersnood
Heden werd door ons ont
vangen van:
K. W. te Zandvoort
10.—
N. N.
2.
de M.
3.—
Mej. B.
1.—
P. D.
20.—
F. B.
2.—
Mej. A. E.
5.—
Fam. A.
a
45.—
K.
10.—
Abonné IJ. J. B.
5.—
N. N.
10.—
M. S.
10.—
Dames T. te Bl'daal
10.—
C. H.
10.—
L. H. van 't S.
25.
Haarl. Politiekorps
142.35*
310.35*
STADSNIEUWS
De leening der gemeente
Haarlem
Belangrijke reductie op de
vrije inschrijvingen
Wij vermeldden in ons vorig num»
mer reeds dat de 4Ya leening der ge»
meentc Haarlem geslaagd was.
Nader vernemen wij dat aan de in»
schrijvingen van houders der aflosbaar
gestelde 5 1/2 en 7 obligation ten
volle zal worden voldaan.
Öp^dc vrije inschrijvingen zal bij
de toewijzing een belangrijke reductie
worden toegepast.
SLAAPZIEKTE
Een geval in Velsen
In een gezin aan den Velsqrduiner»
buurtweg te Velsen alhier is een geval
van encephalitis epidcmica (slaapziek»
te) geconstateerd.
BADEN.
In het douchebadhuis aan het Leid»
scheplein zijn in de afgeloopen week
766 baden genomen, in dat op tien Kou»
denhorn 372, in dat op het Hofdijkplein
702 cn in dat aan den Schotersingel
1182.
fiSBt
M. y"^smÊSÊ
Een foto van den kurk»iep, op den
hoek van den Heerenweg en de Wilhcl»
minalaan, die Vrijdag geveld werd.
De boom moest vcrawijncn omdat de
bocht naar den Heerenweg zeer gevaar»
lijk was. Met dc vrijgekomen oppervlak»
te zullen bocht en weg thans verbreed
worden.
Tc noodlanding van het Engelsche vliegtuig b(j de duinreep te IJmuiden. Hierboven
een afbeelding van de groote machine, die weer voor het vertrek gereed
Is gemaakt. De machine ia hedenmorgen half tien naar Schiphol vertrokken
Ontheffingen voor zwaar
motorverkeer in Noord-
Holland
Bewijzen voor 1925 p-fgegeven
behoeven niet vernieuwd te
worden
De Tel. meldt:
Nu het te verwachten is, dat dc nicu»
we Motor» en Rijwiel wet binnen afzien»
baren tijd geheel in werking zal treden,
hebben Gedep. Staten van Noord»HoI»
land bepaald, dat alle voor het jaar
1925 afgegeven bewijzen van ontheffing
van het verbod tot het rijden
met zware vrachten cn van
hangwagens niet behoeven te worden
vernieuwd en hun geldigheid tot dc in»
werkingtreden dc-r rijksregeling zullen
behouden.
PERSONALIA'
Benoemd is in de commissie be»
■tm et het afnemen van dc examens
r verkrijging van een diploma als
stuurman aan boord van koopvaardij»
schepen en voor dc sleepvaart tot plaats
vervangend lid dc heer H. G. J. Uil»
kens, oud gezagvoerder ter koopvaardij
tc Haarlem.
Voor het examen Mereurius En»
gclsch slaagde mej. Gerda Büchsen»
schutz, Blocracndaal. Voor stenografie
A mej. Lctty de Kat, O verveen en
Hctta Roukama, Santpoort. Voor ma»
ehineschrijven (W'cry's ticnvingersys»
teem) L. dc Kat, Ovcrveen, Jo Stoute,
Schoten, Waidcmar Voland en A- van
Woerkom, Haarlem.
VEREENIGDE DOOPSGEZINDE
GEMEENTE.
Blijkens een mededecling, gedaan in
Jen Kerkeraad telde de Vereenigdc
Doopsgezinde Gemeente op 1 Januari
1926: 3914 leden (1650 mannen en 2264
vrouwen) cn is dc gemeente in den
loop van het jaar 1925 toegenomen met
16 manneii cn 46 vrouwen, tezamen 62
leden.
Verschenen is het algemeen overleg
der afdeelingen van de Provinciale
Staten van Noord»Holland over de
voordracht van Gcd. Staten, tot uit»
voering der Kanaalplanncn voor het
noordelijk deel van het vasteland van
Noord»Holland.
Het volgende is er aan ontleend:
Evenals Gedeputeerde Staten waren
dc afdeelingen van oordeel, dat de
groote offers, die voor het kanalennet
zullen moeten worden gebracht, verant»
woord zijn door de economische betee»
kenis der geprojecteerde waterwegen.
Algemeen stelde men het op prijs, dat
Hier, in afwijking van het voorstel der
Commissie, reeds dadelijk door Gede«
puteerde Staten het initiatief wordt ge»
nomen om een basis voor de finan»
ciering van het kanalenplan te schep»
pen.
Nadat eenmaal de bereidwilligheid
van de Staten om aan het plan hun
medewerking te willen verleenen, geble»
ken was, kon het College zich met meei
gerustheid en verwachting wenden tot
het Rijk en tot de aangewezen belang»
hebbenden. Een der leden stelde echter
de vraag, of het niet beter ware ge»
wecst, eerst met het Rijk tot .overeen»
stemming tc komen; thans bestond de
mogelijkheid, dat later wijzigingen van
overwegenden aard nog noodig zouden
kunnen blijken.
Van verschillende zijden werd de wen»
schclijkhcid uitgesproken, dat, evenals
voor de uitvoering van den bouw van
het wegennet, een bijzondere dienst,
als onderdeel van den Provincialen
Waterstaat, zou worden ingericht.
Tegenover enkele leden, die de uit»
voering der werken geheel in e'
behec: wenschten, waren zeer vele
deren van oordeel, dat het van ouds
gevolgde stelsel van aanbesteding dei
werken, telkens bij gedeelten bij nieuwi
inschrijving, verre de voorkeur verdien»
de. Ook bij dit stelsel kon volop gepro
fiteerd worden van de diensten van
den Provincialen Waterstaat, in wiens
deskundigheid algemeen het volle ver»
trouwen werd uitgespr- en-
Voor werken in eigen beheer wai
echter deze dienst onvoldoende ge»
outilleerd en het aanschaffen of huren
van de noodige gereedschappen, werk»
tuigen en hulpmiddelen zou de kosten
der werken onnoodig opvoeren.
Vele leden drongen er op aan, dat in
dc bestekbepalingen de positie der ar»
beiders behoorlijk geregeld zou wor»
den. Omtrent le vraag, of bij voorkeur
werkloozen zouden worden tewerkge»
steld, waren de meeningen verdeeld.
Enkele Statenleden drongen
aan op het uit het plar» verwijderen van
het kanaal ZwaagdijkEnkhuizen. Ook
werd opgemerkt, dat de Streek geen be»
hoefte gevoelt aan dit kanaal, zij heeft
behoefte aan snelverkeer, dus aan den
spoorweg; een kanaal zou slechts
gering vervoer van groenten naar het
binnenland opnemen en van eenigc be»
teekenis zijn voor den aanvoer van ma»
tcrialen.
Sommige leden drongen sterk aan op
behoud van dit kannalv.sk in het plan,
en achtten het in hooge mate gewcnscht
dat er een korte cn goedkoopc-verbin»
ding kwam tusschen de Streek en de
grootcrc centra; eerst wanneer die ver»
binding is tot stand gekomen, opent
zich de mogelijkheid, dat de binnen-
landsohe bevolkingscentra het genot
van versche, goedkoopcre groenten zul»
len erlangen;' vanzelf zal zich dan ook
een intensieve, uitgebreide cultuur meer
op die voorziening kunnen richten e
naarmate deze toeneemt, stijgt we dei
om-de beteekenis van de kanalisatie der
streek.
In verschillende afdeelingen werd
door leden ernstig betreurd, dat het
ikanaal RustenburgObdam niet zou
worden doorgetrokken tot Opmeer en
liefst tot Oostwoud, in aansluiting aan
het kanaal HoornMedemblik- In de
stukken wordt het niet»doortrekkcn
dit kanaal onvoldoende gemotiveerd
terwijl deze vaarweg, naar het pis
der Commissie, te Obdam doodloopt
dan volgens deze leden weinig zin
heeft. Zij erkenden, dat de hoogere
kosten, aan de doortrekking verbonden,
een bezwaar vormden; maar meenden
niettemin, dat doortrekking in het be»
lang dezer streek, die groote behoefte
aan goede waterwegen heeft,
grootere financieele offer volkomen
wettigde.
Haarlems Kathedraal
Kapittel
Mgr. Stroomer tot kanunnik
benoemd
Z.H.. de Paus heeft, naar de Maas»
bode meldt, benoemd tot kanunnik van
het Kathedraal kapittel van Haarlem,
den HoogEerw. heed Mgr. P. Stroomer
deken van Amsterdam.
Postbestelling op Zondag
Nu Overveen aan de beurt
Met ingang van 17 Januari a.s. wor»
den dc Zondagsbestellingen op het
postkantoor te Overveen opgeheven-
Op deze dagen zal van 910 uur v.m.
gelegenheid worden gegeven de cor»
respondentie af te Ihalcn.
Voor de slachtoffers
van den watersnood
Sen inzameling door „Het
Roode Kruis"
'len nate van de noodlijdenden in
dc overstroomde gebieden, zal „Het
Roode Kruis" alhier, in de stad en in
de aangrenzende gemeenten op Dinsdag
12 Januari met vrachtauto's langs de
huizen een inzameling houden
klccderen en beddegoed.
Goederen kunnen ook gezonden wor»
den aan het adres van „Het Roode
Kruis", Kenaustraat 9,
Giften kunnen gegeven worden in de
bussen, die de begeleidende leden der
Roode Kruis Transport»eolonne Dms»
dag bij zich zullen hebben of gezonden
aan den heer C. L. W. van IJsendijk,
Acrdenhout, Nic. Beetslaan 1.
ZONDAG EEN COLLECTE IN
ALLE R.K. KERKEN.
Naar wij vernemen zal morgen in
alle Katholieke Kerken een collecte
worden gehouden voor de slachtoffers
van den watersnood. De gelden zullen
worden afgedragen aan het R.K. Huis»
vestingscomité alhier, dat weer zal zor»
gen voor doorzending naar het Waters»
noodsComitc.
Dezer dagen as door bemiddeling van
het genoemde Huisvestingscomité een
auto met levensmiddelen naar Arnhem
gezonden ten behoeve van de noodlij»
denden in het land van Maas en Waal.
Misschien gaat er de volgende weck
nog een tweede auto.
De centrale van de
P E. N te IJmuiden
Verkoop voor afbraak?
Naar wjj vernemen, bestaat er veel
kans, dat het gebouw waarin de niet
meer gebruikte centrale van het P. E-
N- is gevestigd, zal worden verkocht.
Het is niet buitengesloten, dat liet
fraaie gebouw, een werk van Ir- Van
Loghem, onder sloop ersh an den zal
komen.
Een zonderling testament
Zonderlinge testamenten komen zoo
f en toe nog al eens voor- De vreemda
ste bepalingen zijn dikwijls in zoo'n
laatste wilsbeschikking te vinden ea
in vele gevallen komen de wettige erf»
genamen er door deze eigenaardige
wilsbeschikkingen slecht af. Want het
zonderlinge betreft dikwijls juist het
wegschenken vau giïld aan anderen,
dan aan de erfgenamen die er in
zoo heel veel gevallen verlangend naar
hadden uitgekeken. We willen hier
eens een voorbeeld geven van een in»
derdaad „zonderling testament". Maar
een testament dat getuigt dat de sa»
mensteller geen zonderling is geweest.
Mocht hij dat wel geweest zijn, dan
was hij toch in elk geval een verstan»
dige zonderling cn het testament is als
'het ware een kostbare les voor de erf»
genamen- De samensteller van dit tes»
tament heeft zijn nabestaanden ont»
erfd, maar hun een levensles gegeven,
die onbetaalbaar is.
„Mijn zoon", aldus begint het testa»
ment, „laat ik louter en alleen het
genoegen na, om zijn eigen kost te
verdienen- Lange jaren heeft hij ge»
meend dat zulks louter en aileen mijn
genoegen was, maar daar heeft hij zich
toch deerlijk in vergist."
De Engelschman, die dit testament
naliet, heeft blijkbaar willen voorko»
men, dat zijn zoon op zijn lauweren
zou gaa,n rusten. En hoe onaangenaam
het vc-or den jongeman ook mag zijn,
onterfd te woiden, heeft hij misschien
nog wel eens de gelegenheid, zijn vader
erg dankbaar te zijn.
'Na zijn zoon komt de huisknecht
aan de beurt.
„Mijn knecht laat ik alle klceren
na, die hij in den loop der jaren van
me gestolen heeft...."
Een legaat dus, dat tot nadenken
stemt en waar voor den knecht heel
wat uit te leeren valt.
Daama kqmt de chauffeur aan de
beurt„Mijn chauffeur krygt don
auto, dien hij totaal geruïneerd heeft.
Ik wil hem het pleizier laten om het
vernielingswerk, dat hij zoo flink be»
gonnen is, tot een'goed einde te bren»
gen-"
Ten slotte zegt hij in het testament,
wat er met het geld gedaan moet wor»
den.
Klaarblijkelijk is de samensteller van
het testament een vredelievend man
geweest. Hij heeft willen voorkomen
dat verschillende familieleden jaloeisch
op elkaar zouden worden. Want dat
zou maar tweedracht veroorzaken, wat
nooit aangenaam is in een familie-
Hij laat daarom al zijn geld en eigen»
dommen na aan liefdadige instellingen
om, zoo luidt woordelijk zijn argument
„twist tusschen mijn wettige erfgena»
men tc voorkomen"- Ook deze bepa»
ling mag voor de betrokkenen zeer
onaangenaam zijn, ze ia in elk geval
weer heel leerzaam.
40 jaar bij het onderwijs
De verdienstelijke loopbaan
van den heer A. IJzerman
te Bloemendaal
Veertig jaren
dienst.
Een mijlpaal in
het leven van
den menseh. Dik»
wijls een grens»
paal, altfjd een
moment, om bij
stil te staan, om
te overdenken.
Als de heer
IJzerman dien
terugblik werpt
in zijn onderwij»
zersloopbaan,
A. IJzerman. dan moet wel
een groot gevoel
van dankbaarheid in hem opkomen,
omdat zijn arbeid rijke vruchten heeft
afgeworpen.
Waar zijn de vele honderden meis»
jes -en jongens, nu vrouwen en mannen,
die, vroeger naar meester, later naar
mijnheer IJzerman, hebben geluisterd,
die op zoo'n prettige wijze onderwezen
zjjn in allerlei nuttige kennis, maar ook
opgevoed tot flinke menschen, werk»
zame, plichtsgetrouwe, eerlijke men.
schen bovenal?
Zij zijn uitgezwermd, de wijde wereld
m. Zij bekleeden voorname posities in
de maatschappij, in Holland, in Indie.
Maar waar zij mogen zijn, zij zullen
met dankbaarheid en hoogachting aan
hun onderwijzer terugdenken. boVenal
omdat de heer IJzerman een kinder»
vriend is, de kinderziel begrijpt, dia
weet te vatten en vast te houden.
Wij ouderen vergeten zooveel uit
onze jeugd.' Wij weten niet meer. wat
omgaat in die kleine peuters, wan»
neer de groote schooldeuren hen op»
slokt. Gevoelens van schroom, van
vrees, van angst soms.
Maar daar aan den ingang staat een-
man met een gulle lach. Even verdwijnf
