DE WATERSNOOD 43e Jaargang No. 13057 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- =n Feestdagen Donderdag 14 Januari 1926 ABONNEMENTEN per maanden: Voor Haarlem en de drrrpen In den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) f3-57H Franco'per post door Nederland f3.87J4. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f0.57^; franco per post fO-65. ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels fl.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-adverlentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents per plaatsing, elke regel meer 15 Cents k contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs. Directie, Redactie en AdministratieGr. Houtstraat 03, Post-Giro 38810 Telefoonnummers; Directie 13082, Redactie 10800 en Administratie 10724 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER Directeuren i J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM Hooldredacteurt ROBERT PEEREBOOM Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuMen Beverwijk, enz., enz. Drlehuizerkerkweg 2, Velsen, Teietoon 3521 DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN. EÊRSTE BLAD AGENDA DONDERDAG 14 JANUARI Schouwburg Jeocweg: Verg. Neder Jandsch Fabrikaat Lezing met luchtbeel den door den l*eer J. Th. K Th. van der Hoop „Door lucht naar Indlè". 8 uur. Protestantenbond: Volksuniversiteit. Le ring Mevr. Jo v. Arrmera Kuhler. 8 uur. Blauwe Kru e: A. M. V. aïd. Haarlem Heyerrnansavond. Jan Heem an „üet Pant eer". 8 uur. Remonstrantcnhure: 'W51he!miDastra3i; Vereeniging van Spiritisten „Hannonia". Lezing door den heer Berghuis: „Ie er een leven na den dood f" 8 uur. Bioscoopvoorstellingen. Luior tearoom: Concert 8—11 uur. Cabaret Modern l> an sen. Optreden m rereohlllende Heemstede: 't Hof van Heemstede, Dan VRUDAG 15 JANUARS. StadsschouwburgN.V. Groot» Toometfl „Het. teeken de6 Kruieee", 8 uur. Bovenzaal Gem. Concertgebouw, Haar leenSwijkkwartet, le Abonnemeuteconcert Noorderkerk Volderstraat: Vereen ging tot bevordering v. d. belangen der Noor derkeiikKerkconcert, 8 uur. Theater „De Kroon. Groots Markt, Bioe ooopvooretel'mg, 8 uur. Cinema Pa.'aoe. Gvuote Houtstraat: Blo» eoopvoorstel'hig, 8 uur. Luzor Theater: Bioscoopvoorstelling 6 uur. Scala Theater, Kleine Houtstraat. Bloe fcoopvoorstel'tng, 8 uur, (Luxor tearoom: Concert 811 uur. Cabaret Modern. Dansen. Optreden var. Verschillende Dan l Hof v Heerenweg: Vereenigïngsgehouw R.-K. Voliksboed ,.Het Witte Kruis": Vertcoming van de malariaJilm 8 uur: Voor de slachtoffers van den Watersnood UÜ onze administratie zjjn de volgende giften ingekomen: M. G. H. I 1.— T. O. K. 2.50 T. l._ A. J. F. 2.50 fam. v. d. B. 4.— B. C. te Heemstede 10.— fam. D. V. tc Haarlem 350 M. T. f 10— Fam. H. f 2.50 N. N. 10— J. 30— Me-j. F. 10— Leerlingen van de opleicfcngs» 6chool Wilhelminastraat 43 a 85.57 J. de J. 2— P. B. 2.50 H. v. T. 3— M. M. J. T. 5— Mej. Ch. J. P 25— Mej. J. B. v. B 25— H. X. IJ. 2.50 Ps. 10— A. J. H. 2— N. N. 2A0 Mevr. B. 5— Leerlingen Doopsgezinde» school Ripperdastraat 46.60 R. en Co., 25. Herman en Elly 10. Jhr. F. T. v. B. 100— Jhr. F. T. v. B. Jr. 100— M. B. 5— De Club 7— A. F. K. „100— Jl H. G. K. 100— H. M. v. B. 50— In de verantwoording van 13 Jan. is uitgevallen: „Van een oude juffrouw" f 2.— STADSNIEUWS De IJsbaan geopend De banen der IJsclub voor Haarlem en Omstreken aan de Kleverlaan wer» den hedenmorgen opengesteld. Het be» stuur deelde ons mede, dat het ijs in ccn heel mooien toestand verkeert. Vanmorgen kon nog niet worden me» degcdccld, of de banen ook vanavond opengesteld kunnen worden. KUNST.VOORDRACHT TE DELFT. Over „het begrijpenep naar volle waarde doorleven van het kunstwerk velerlei verschijning", spreekt heden» .•vond de heer Otto van Tussenbroek in de Bibliotheek van de Technische Hooge-school te Delft. Deze voordracht wordt door lichtbeel den verduidelijkt INCOGNITO Een van mijne beste vrinden Heeft het mij onlangs gebeid „Tom, wil je ccps even luistren? Ik ben in verlegenheid. Toen "k onlangs per tram van twaaJVen Ging uit Amsterdam vandaan. Bleef die vlaJc voor 't lieflijk Halfweg Plotsling een kwartiertje staan. Een der wagens was defect en Wel heeft 't spoedig zich geschikt, Maar ik was. dat kun je denken. Toch van 't oponthoud geschrikt. Gisteren. Dinsdag, ben 'k vertrokken Uit Groot Mokum krek om vijf Uur en nauwlijks was het gaande, Of weer viel mij op bet lijf Een stagnatie. Hoekje Spuistraat Vlak bij 't oude postkantoor Kon de tram, och, het was zielig. Plotseling niet verder door. Na veel knarsen en probeeren Zonder dat het iets maar gaf, Reed na een kwartiertje stilstand. Eindelijk de tram toch af Hoor, Tom, hoe "k van angst bevangen, Ovct die malheuren tob- Kan het zijn. dat i k (onwillig) Telkens weer dien tramdienst stop? Ben ik somtijds theoretisch, Diabetisoh? Adem ik misschien te vroeg? Ben ik wellicht te magnetisch, Of ben ik dat niet genoeg? Ben ik wellicht apoplectisch, Zonnespectrisch? Al te hectisch? Adem ik misschien te Iaat? Ben ik wellicht zelf te electrisch? Dat mijn tram maar telkens staat?" „Vriendlief," zei ik medelijdend. Want mijn vriend verbleekte er bij, „Stellig ben je van kwaaJ opzet Of van schuld volkomen vrij. Als de motorwagens schrikken Als ze jou aanschouwen, wel Dan ligt dat, zou ik zoo denken, Aan hun eigen zwak gestel- Maar men moet toegeeflijk wezen Tegemoetkomend en zoo, Reis dus met de S. M. maar Voortaan strikt incognito. Zet. inplaats van dop» of flaphoed, Liever een bruin petje op Dan ccn groote blauwe bril en Onherkenbaar is je kop. Neem zoolang een andren naam san Laat dus Jansen liever weg. Moet je op reis een naam opgeven Antwoord dan „'k heet Willems, zeg!" Dankbaar ls mijn vriend vertrokken- Hoe 't hem op den duur beviel En of hij nu niet meer prikkelt Der motoren tecrc ziel. Dat bericht ik U wat later 'k Hoop nu welik diende hem Met mijn welgemccndcn raad en Daarbij ook de E. S. M. fTOM DE RIJMER. Snelheidsmaniakken Met meer dan 50 K.M. snelheid door het dorp Halfweg Door de politie in Halfweg zijn een tien.al verbalen opgemaakt tegen auto mobilisten wegens het te hard rijden in de kom van het dorp. De hardste rij» er haalde 51 K.M. Loon en arbeidsvoor waarden in het Bloem- bollenbedrijf Overeenstemming verkregen Te Lisse heeft wederom een bespre» king plaats gehad tussohen de besturen van patroons» en arbeidersbonden in het bloemboUenbedrijf. Thans is al» dus meldt de Maasbode algeheelc overeenstemming verkregen. Gedurende 7 maanden per jaar zal de vrije Zater» dagmiddag worden ingevoerd. De re» geling bij ziekten is uitgebreid tot 20 weken in één contractjaar. Voorts zal tonds worden gevormd tot steun de gezinnen en zijn enkele andere kleine wijzigingen in het contract aan» gebracht. DE VORST EN DE WERKLOOS HEID. Wegens dc vorst is de werkloosheid weder grooter geworden Dit is voor» namelijk het geval bij de bouwvakar beiders, schilders. transportarbeiders, straatmakers en stucadoors, van welke laatste groep pl.m. 2/3 thans werkloos PERSONALIA De heer J. v- d. Polder, te Hoofd» dorp. is benoemd tot koster bij dc Apostolische gemeente te Haarlem. Op het drïotai voor predikant bij de Evangel. Luihersohe Kerk te Purmerend kcxmt voor de. J. Th. Hauimereen te Bever wijk. De inzameling van het Nederlandsche Roode Kruis Weldadigheidszin bij oud en jong, rijk en arm Een der vele ftapel* kleedingstukken in het bureau aan de Kenaustraat. Link* by de kachel de groote hoeveelheid laarzen Zooals onze lezers weten, hebben cenige dappere leden der Roode Krjis Transportcolonne Dinsdag per vracht» auto een langdurigen tocht door Haar» lem en omstreken gemaakt, om langs de huizen en op straat geld en klteding» stukken in te zamelen voor de arme slachtoffers van den verschrikkelijkeo w-lersnood in ons land. De afJéelïng Haarlem van hèf Ne* rlapdscbe Roode K ris verzoek: als» nog ter kennis té willen brengen, dat er tot Vrijdag a.s. gelegenheid bestaat giften, kleedingstukkej. enz. ten bat: van de getroffenen do.den Waters» nood door hare bemiddeling naar de geteVc stre'-en te zenden. In het gebouw der afdecling. Kenau» straat 9, worden alle giften (in welken vorm ook) in ontvangst genomen ter» wijl op telefonisch (1810), of schrif» telijk verzoek gaarne goederen zullen worden afgehaald. Tot zoover dit verzoek. Het spkt natuurlijk vanzelf, dat we dit verzoek van harte ondersteunen. Iedereen is er nu het buiten zoo snijdend koud is toch van overtuigd dat er op het oogenblik in dc geteister de ge' ieden bittere ellende geleden wordt. Laat men daar, als men zelf thuis bij de warme kachel zit en zich warm ka,n kleeden, even aan denken. Het kan dan niet anders, of de beurzen zullen overal wijd geopend worden. Treffende staaltjes van menscbenlief» de zijn trouwens in de laatste dagen reeds te voorschijn gekomen. Zonder dat daartoe door het hoofd van de school of het onderwijzend pór» soneel eenige aanmoediging is gegeven, dus geheel spontaan en vrijwillig, heb» ben de leerlingen van school no. 12 (die van den beer Donkersloot) een groote hoeveelheid kleedingstukken bijeenge» bracht voor de slachtoffers van den watersnood. Truien, schoenen, er was van alles en de groote auto van het Roode Kruis, die de verzameling kwam halen, was er dan ook h_lf mee gevuld; bovendien hebben de kinderen uit huil eigen spaar» pot (er was op gewezen dat bet mooier zou zijn, wanneer zü zelf zich daarvoor een kleine opoffering getroostten) een bedrag van f 80.57 bijeengebracht Een van de onderwijzeressen heeft zich met de ontvangst en dc rangschik» king belast en het resultaat strekt aan de school tot eer. Er is nog offervaar digheid in Nederland! Wij vernamen nader, dat ook de leerlingen van school No. 18 (hoofd de heer F. J. A. van Ghert) dit mooie voorbeeld zullen volgen. Bravo! Vanmorgen hebben we even' een kyk» jc genomen in het bureau der afdeeling Haarlem en Omstreken van het Ned. Roode Kruis aan de Kenaustraat no. 9. We werden daar bijzonder getroffen door de groote en hooge stapels klee» dingstukken, schoenen, hoeden en an= dere voorwerpen in niet minder dan vier vertrekken en gangen van dit rui» me perceel. Ja. hier hebben we kunnen zien. welk een "geweldige werkkracht cr itgegann is van het bestuur der afdee» ling Haarlem. En van al deze werk zaamheden hebben dat zullen de an dere leden van het bestuur wel willen toegeven de dames Mevrouw C. L. Levcnkamp-Planten en Mevrouw F. J. Ozinga»Van Dusseldorp wel het lecu» wennandeel gehad. Ook hedenmorgen waren deze beide dames weer ijverig bezig, met behulp eenige leden der Roode Kruis Transportcolonne. Niettegenstaande de groote drukte hadden de dames toch tijd, ons eenige bijzonderheden over dit werk van offervaardigheid mede te declcn. Zij raken eigenlijk niet uitge» praat over de vele staaltcjs van mede» gevoel, die zij ondervonden hebben. Met groote dankbaarheid vertelden zij, hoe de dappere leden der Transport- colonne, die 's avonds verkleumd van de kou terugkeerden, op een bijzonder gulle wijze door den heer A. M. Duyts» hoff, directeur van Hotel „Lión d'Ór", onthaald werdcti. Mej. Van Zijverdéo en Mej. Wigers» ma hebben geheel uit eigen initiatief in hun buurt kleedingstukken verza meld en daarmee veel succes gehad. Als een bewijs, dat hef medegevoel zoowel bij oud en jong als rijk en arm te vindcD was, kan zeker dienen het feit, dat een eenvoudig man (bewoner van een noodwoning) een prachtige mahoniehouten tafel, waarvoor hij in zijn kleine huisje geen plaats had. spon taan voor de slachtoffers van den wa tersnood heeft afgestaan'. Een schoenfirma te Hillegom zond een doos met 25 paar nieuwe schoenen. Het Provinciaal Ziekenhuis nabij Santpoort stuurde een prachtige hoe veelheid wollen» en „ndere goederen. Dit deden ook het Haarlcmschc Diaco» nessenhuis en het Doopsgezind Wees» huis. Er werden ongeveer 25 ledikanten en eenige wiegen geschonken, alsmede een enorme hoeveelheid beddengoed. Verder zijn cr ontelbare jassen, man» tels, hoeden, petten, enz. Eenige hon» derden paren schoenen liggen in een grillige wanorde om de kachel heen. De dames hebben hier nog heel wat werk aan, want uit dien hoop moeten de bij elkaar behoorende schoenen en laarzen nog worden uitgezocht. Juist toen we aanwezig waren, werd wederom een doos "toet schoenen be» zorgd. De stroom blijft gelukkig aanhouden! Ook kwamen een kachel, zakken met aardappelen en rijst en bussen gecon» denseerde melk binnen. Met e'en ware geestdri't stortten de menschen op straat hun geldstukjes in de offerbussen, die hun door de leden der Transportcolonne werden voorge» houden. Sommige wachtten niet eens dc komst der collectanten af. maar gin» gen er met :t geld in hun hand heen. Tot heden werd voor een bedrag van 1571 aan geld ontvangen. Woensdag ging er weer een vracht» auto naar zestig opgegeven adressen, waar kleedingstukken gehaald konden worden. Vrijdag wordt de rest afgehaald. Onze fotograaf rrof juist de dames Levenkamp en Ozinga (de laatste met het witte schort voor), toen zij bezig waren met het sorteeren van het lin» nengoed in den kelder. DE LEERPLICHTWET Promotie Drs S. Elzinga Hierboven ziet men de beide c volle actie, j De wet 25 jaar in werking De commissies tot wering van schoolverzuim vieren ook een zilveren feest Het was op 1 Januari j.l. vijf-cn-twin» tig jaar geleden, dat de Leerplichtwet in ..king werd gesteld en het wil ons voorkomen de moeite \s„ard te zijn een terugblik te werpen op de kwarteeuw, die heenging en daaraan een kort over zicht te verbinden van wat aan deze indertijd veel besproken wet vooraf ging- Inderdaad is er over de Ieerverplich» ting veel en met hartstocht gesproken en geschreven en het feat, dat de 2e K-me. in haar vergadering van 27 Fe» bruari Ii-u0 het regceringsvoorstel aan» nam met 50 tegen 49 stemmen, bewijst wel, dat de meeningen zeer verdeeld waren. Het mag dan ook een speling van het toeval genoemd worden, dat hét afwe zige lid door een ongeluk hem overko men, niet aan de eindstemming kon deelnemen. Ware hij aanwezig geweest dan kan met vrij groote zekerheid ge zegd worden, dat de stemmen zouden gestaakt hebben. D„n 2en April 1900 kwam de nu aan genomen wet in de 1ste Kamer, maar na den gewoner» gang van een wetsvoor stel te .hebben gevolgd, duurde het nog tot 5 Juli 1900 eer die Kamer met 33 tegen 16 stemmen de leerplichtwet aannam. De Koningin bekrachtigde haar en als tijdstip van invoering werd 1 Janu ari 1901 bepaald. Het is zeer goed verklaarbaar, waar» om deze wet door vele politici werd aangevochten. Immers zij was de eerste op dit terrein en men vreesde al te groote inmenging van den Staat in het gezin. Anderen achtten de bepalingen der wet te slap door den onvoldoenden leertijd en de talrijke vrijstellingen en noemden het een schjjnwetje. De krach» tige verdediging van den vóórsteller, Minister Goeman Bórgesius, zoowel in woord als in geschrift, heeft de wet ten» slotte in behouden haven gebracht, zoo» dat het thans mogelijk is de vraag te beantwoorden: heeft de leerplichtwe! gebracht, wat men er van verwacht te? De hoofdbeginselen door Goeman Bórgesius in de wet neergelegd: gere geld en verplicht schoolbezoek zijn ge handhaafd gebleven in de verloopen 25 jaren, maar er zijn in de bepalingen der wet wijzigingen aangebracht op grond van ervaringen, die aantoonden, dat eenige verscherping hoogst gc» wenscht was en zoo gaf minister Cort van der Linden in 1914 een Nota van wijzigingen, nadat reeds in 1911 een wetswijziging door de fractie der S. D. A. P.-leden was ingediend, waarbij aangedrongen werd op een 8»jarigen leertijd en afschaffing van landbouwvcr lof, later in 1921 voegde zij er aan toe de verplichting aan den gemeenteraad om voeding en kleeding te verstrekken aan schoolgaande kinderen. Op geen dezer voorstellen werd ingegaan. Toch duurde het tot 1921, eer het inister De Visser gelukte de ge» wenschte wetswijzigingen er door te krijgen. Een der gunstigste gevolgen was een snellere berechting en ook, dat men eerder bij overtredingen in aanraking komt met het gerecht. Een der bepalingen van de leerplicht wet schrijft aan de gemeenteraden voor commission in het leven te roepen, die het schooltoezicht, ter zijde moeten staan bij de uitvoering der wet. Zij hecten commissiën tot wering van schoolverzuim. Oorspronkelijk, d.i. in de wet van 1901, hadden die commissiën tot taak de aansprakelijke personen te waar» schuwen, thans meer den plicht, de ge pleegde verzuimen door het hooren dier personen mede te constateeren. Zij moeten bestaaD uit ouders van hoolgaande kinderen en onderwijzers en de leden hebben 3 jaar zitting. Tot hun taak wordt mede gerekend als dit noodzakelijk blijkt, dc ambtshal ve inschrijving van kinderen, die in het geheel geen school bezoeken. Zoo bestaan dus deze commissiën ook een kwarteeuw. Te dezer stede werden ze in Februari 1901 bij reglement inge» steld. Telken jare worden de voorzit» ters en secretarissen door de commis siën zelve benoemd en het is opmerke lijk, dat van de commissiën B. en C.. de secretarissen, de heeren P. Kalh>' flciscli cn Ed. A. van Bilderbeek nog steeds in functie zijn en op 1 Maart a.s hun 25»jarig jukilé zullen mogen her denken. Natuurlijk is in de samenstelling oyc» rigens herhaaldelijk door overlijden, vertrek en bedanken wijziging voorge» komen. KROONPRINSEN. Naar aanleiding van dc afircd'n.j sail dcu kroonprins van Roemenie a!s troonopvolger hebben wij in onze Tij- I öingzaal een aantal portretten van I Europeesche kroonprinsen ter bezichti ging gelegd. Drs. S. Elzinga. Vandaag Don derdag, promo-, veert te Rotter dam tot doctor in de Handelswe tenschappen aan de Handel shoo» geschool, de heer S. Elzinga, al hier. Zijn proef schrift is een lijvige studie ge titeld: „Het voorspel van den oorlog V2n 1672,de economisoh-poli- tiokc betrekkingen tussohen Frankrijk en Nederland in de jaren 16601672. Wij achten het een bijzondere merk waardigheid, dat de heer Elzinga, die als directeur van een groote sohool al hier met bezigheden overladen moet zijn. r.og tijd, lust en energie gevonden heeft om zioh voor te bereiden tot zijn promotie en dat nog wel door een boek te schrijven van bijna 20 vel druks, waarvan de samenstelling hem groote inspanning moet hebben gekost; immers in de inleiding van het proefschrift vin den wij een woord van dank aan de hee-- ren Knappert en Baart de la Faille te Haarlem en aan de heeren Espinas en Rigaud, archivarissen van het Ministe rie van Bui'enlandscbe Zaken te Parijs, waaruit blijkt, dat de heer Elzinga zijn onderwerp bij de brónnen Zei' heeft be studeerd. Oirder de stellingen vinden wij deze: de literair-economische afdee'.Lngen (afdce- Iingen A) aan H. B S.en met 5=j. c. zul len slechts dan haar maatschappelijke taak kunnen vervullen, wanneer het on derwijs dezer instituten een afspiegeling is van dat der zelfstandige litcrair-eco- nomische scholen (H.B.S. en A.) Voor het onderwijs té Haarlem is het opnieuw een verblijdend teeken en een aanbeveling tevens. dat het door een man als de heer Elzinga wordt gediend. Bedrog met rijwiel plaatjes Hoe een Haarlemmermeerder het oude plaatje van 1924 bewerkte Verleden jaar trachtten een'ge wiel rijders in de Haarlemmermeer de met de controle op de naleving der rijwiel- belastingwet belaste rijksambtenaren te foppen door oude plaatjes van 1924 met een mengsel van zilverpoeder te besmeren. Veel plezier were hiervan niet beleefd want de vervalschte plaat jes werden al heel spoedig in beslag ge nomen. Thans is in Haarlemmermeer een wiel rijder, die er ook blijkbaar niet veel voor voelde om een nieuw belasting» plaatje aan te schaffen, op de idee ge komen, om te trachten het koperen plaatje van 1924 zooveel mogelijk gelijk te maken aan de voor 1926 vervaardig de exemplaren Echter nu niet wat de kleur betreft want daar is geen ver» sohil in maar door het met de schaar te bewerken om er denzelfden vorm aan te geven. Hij deed een touwtje aan het bijgeknipte oude plaatje hing het aan 't stuur en peddelde er mee weg alsof ales in orde was. Maar. o wee. toen Hij een Rijksamb tenaar passeerde, die aan het plaatje blijkbaar iets zag dat niet in den baak was. vroeg deze of hij maar eens af wilde stappen. Hij was zoo verstandig aan het verzoek tc voldoen. De ambtc» naar ontdekte natuurlijk onmiddellijk op welke wijze de wielrijder getracht had er „doorheen te rollen", nam 't ver valschte plaatje in beslag en stelde den man met zijn overtreding in kennis. Verkeersongelukken in Haarlem en omstreken Ongeluk met de stoom tram te Heemstede Aan de gevolgen overleden Een serie ongevallen in Haar« Iemmermeer Te Haarlem. woensdagmorgen tc 6B0 sloeg op de Amsterdamsclie Vaart een span paar den op hol. gespannen voor een wagen. Bij de Gravesteenenbrug werden de paarden door een gemeentewerkman B. gegrepen. Geen schade werd aange richt. In Haarlemmermeer. Een met bussen beladen vrachtauto gersakte Dinsdag, na een helling van 'en Ringdijk ie hebben afgereden, ver» ïoedelijk door het loswerken van een der ondcrdeelen, zoodanig aan 't slin geren, dat de wagen tegen een boom botste. Eenige bussen werden door den schok cr uit geslingerd en kwamen ia

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1926 | | pagina 1