Haarlem's Dagblad | 1926 | 4 februari 1926 | pagina 10

HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAG 4FEBR. 1926

Van den watersnood

Meer dan 112
millioen bijeen.

De drie en twintigste vcmtnfwoor»
ding van de Algemeeae Yereenigdc
Commissie ter „leniging ven rampen
door Watersnood m Nederland te Am»
sterdam ingekomen wijst aan. een
totaal bedrag van f 1393.755.S7 1 2.

De schade te
Dreumel.

Volgens opgaven van den burgc»
meester van Dreumel wordt alleen voor
die gemeente. dc overstroominjjsscbade
•geraamd op één millioen gulden.

De schade
te Cuyck.

In Oostelijk Noord»Braband is veel
vruchtbaar bouwland onder zand bc»
dolven. Alleen voor Cuyck wordt de-
schade daardoor ontstaan, op een half
millioen geschat.

TRAGISCH- De heer J J. een
zeer bekend Bredanaar, was Woensdag
bi; rijn dochter op bezoek. Hij werd
daar dood gevonden, terwijl twee
kleinkinderen op zijn knieën zaten.

Verkeersongevallen

Aan d« gevolgen overleden

De ~A _.ir r K. <ile or. lings

dc- r eon wagen te Appingedam is aange-
rei--::, is thars aan do gevolgen van de
aanrijding ovorloden.

Overreden en gedood.

In de Folfcir.gestraat te Groningen is
het 5»jarig dochtertje van J. de Lange
v t dc Kruithuisgang door een voer»
swagen overreden en op slag ge»
dood.

EEN BLOEDBAD IN EEN KEUKEN.

De politie van het bureau Nassauk.i»
de te Rotterdam werd opgebeld, dat er
ia een keuken m een pand aan den Zin»
kerweg een ma:-, mei een afgesneden
hals zou liggen! Ieen onmiddellijk
ingesteld onderzoek bleek:

In het bewuste pand is het café van F
H. v. L. gevestigd, die den l.iatsten tijd
niet in goede verstandhouding tot zijn
vrouw stond. Dcu bcwusten avond was
de toestand zoo gespannen, dat van L.
die opgewonden was. weigfcrdc publiek
tot zijn café tce te laten. Toen er des

.lonks toch iemand binnenkwam, ver»

-ht de vrouw van v. L.. die in dc

tukca aan het visch bakken was, den
kostganger A. v. d. G. den klant te
willen bedienen.

Toen deze daaraan voldeed en na
eenige oogenbBkken in de keuken tc*
rugkwam, bemerkte hij. dat een andere
kostganger F. Z. in dien tusschentijd
ruzie met v. L. had gekregen. daar
deze zija vrouw wilde mishandelen Hij
slaagde er in de twistenden te scheiden,
waarop Z., de vrouw en dc caféhouder
het café verlieten ca de straat opgingen.
Na een poosje kwam v. L. weer binnen
en dreigde v. d. G-, die in de keuken
gebleven was, met een open scheermes.

De nogal pootige kostganger ontwa»
pende den opgewonden man, die toen
eea olieflcsch opnam om haar op het
hoofd van v. d. G. stuk te slaan. In de
worsteling brak dc flesch cn vielen de
stukken op den grond. Na eenig wor»
stelen viel v. L. die niet bijster vast ter
been meer was, op den vloer, waarbij
hij. naar v. d. G. later verklaarde, met
het hoofd in de scherven van de flesch
terechtkwam. Hierdoor bekwam hij
vier hoofdwonden, waarvan één. boven
het linkeroog^vrij errvsng was en waar»
door hij zeer veel bloed verloor.

De Geneeskundige Dienst weigerde
den man mede te nemen, daar zijn toe»
stand daarvoor niet geschikt was. Men
verbond hem voorloopig, waarna dc
hulp van dokter v. d. D. werd ingeroe»
pen, die de wonden hechtte.

De vrouw was middelerwijl naar fa»
milieleden in de omgeving gegaan,
waarover L. zich zoo opwond, dat hij
zijn geheelen inboedel kort cn klein
sloeg. Dit gaf 'n zwager van hem. die
zich aanvankelijk over hem had ont»
fermd, aanleiding om de politie te ver»
zoeken v. L. voor eigen en anderer vei»
ligheid in het politiebureau in bewaring
té stellen. Des morgens is hij. na gekai»
meerd te zijn, weder op vrije voeten gc»
steld.

Uit het door de politie ingestelde
onderzoek is gebleken, dat v. d. G. ge»
hce! uit wettige zelfverdediging heeft
gehandeld.

STADSNIEUWS

ARR.RECHTBANK

UITSPRAKEN
De verduistering van eha-
coladebrooden bij Droste.

De reelibank deed fcedeo ui'.spraak tc
-e i»ak tegen C. H. M. Schovi! ugen
wian «ie vorige week 1 jaar en
'ien geraxigenseiraf was gee:«chï bk; af
trek der preventieve hech'enie. Zooals lus
JseniJ had M. Obocolade-brooden ont
vreemd lot eea bedrag van 5 a 7000 en
wel Ma» nadej'.e van de N V. Droste s
cacao en chocoladefabriek.

Bek', werd veroordeeld :o: een gevange
nis: ra; van 1 jaar met af.rrk der preven
tieve hechtenis.

Verduistering

De ereknecht X. C. P. B.. te Heem
slede hoorde de vorige week 8 maanden
gevangenisstraf tegen zich eiecher. met
■vitrei «Ier preventieve hech'eni". Hij had
^1.07 ten nadeele van zijn patroon ver-

Beklaagde werd veroordeeld tot een ge-
▼acgenisottaf van 5 maanden me: af
trek der preventieve hechtenis.

Door den drank

J. T. B. te Schoten wis door den drank
aan lager wal gekomen cn had zich eobu'.-
d g gemaakt aan verduistering. He: O.M.
e.sohte daarom de vor-ge week een voor
waaxdelijke gevangenisstraf voor den tijd
van 6 maanden or.der verschillende v
waardes- Do rechtbank, heden uitspraak
dc-snde. veroordeelde tekl. tot 3 maan
den gevangenisstraf met aftrek der pre
ventieva hechtenis.

Ean ontrouws voorzitter.

De rechtbank deed uitspraak in de raak
tegen P. G., vroeger voorzitter van he!
Burger'ijk Armbestuur te Zaandijk. In
deze fnnc: e had he 100 rerdu s'.erd,
BïkL werd veroordeeld tot f 100 boete suh-
s.d-alr 100 dagen hechtenis. De eiech luid
de 3 maasden gevangenisstiar.

Een oplichter.

P. K.. zonder vaste woonplaats, hoorde
de vonge week 6 maanden gevangenisstraf
met 3t:rek der preventieve hechtenis leger,
z.ch eie-theu omdat hij te Scholen bood
schappen deed op naam var. een ander
Hij werd heden door de rechtbank ver
oordeeld tot «en gevangenisstraf van 3
maanden.

Een zedenzaak.

De rechtbank veroordeelde heden mej.
31. W. te Schoten terzake overtreding
var. art. 251b:s tot 3 maanden gevangen.s-
etraf. De eisch luidde 1 jaar gevangenis
straf.

Inbraak la Overveen

B. de V., 13 jaar. machinebankwerker
:e Haarlem. :han« gcaeiiceerd heeft zich
op een avond, omstreeks Kerstmis 1925 toe
gang verschaf; tot de villa vaai den heer F.
Th. E. te Overveen, gemeente Bloemend aal
Hij had een tuindeur verbTi;ield en door
he; omdraaien van een spanjolet was hij
binnengekomen. Beklaagde heeft voorts
verschillende snoieterijen. o t. een blauw
porceleir.en doosje, een ring, er. eea pakje
meegenomen De villa ws« onbewoond,
daar de heer E. des winters Amsterdam
woont. Op 30 October was getuige, zooal
hij ftaat.s verklaart nog in de woning g'
wees:. ATlee was !oen in da beste orde.

Als tweede getuige werd gehoord de
heer R. agent van pol te Bloemen-
daaL Deze was op 7 Januari bij bedoelde
villa gekomen en hij zag dat de tuindeur
openstond en dat in die deur een rui: ge
broken was. Binnengekomen rag getuige
den steen, waarmee de ruit wae ingegooid
op den grond I-ggen. Ook wa« de hall
door elkaar gehaald.

Bek!, bekende fce; hem ten laste geleg
de. Het O. 3f. meende, da: hier sprake
van een ernstige ':;braaï en etschte 8
maanden gevangenisstraf mee aftrek der
preventieve hechtenis.

Mr. Ten Bokkel refereerde zich ean
het oordeel van de rechtbank. Bekl. z»j
nog. d.-.t hij werkloos was Het verveelde
hem altijd thuis te zijn, zonder iets te
verdienen, voor zichzelf had hij geen eten
en geen kleeren.

De uitspraak werd bepaald op Donder
dag 11 Februari.

Diefstal met braak.

J. H. een !S»jarig mijnwerker uit
YoegoeSlavjë. kwam in ons land om
werk te zoeken, wat niet gelukte. Hij
was op Zondag 10 Januari te Heemstc»
de en toen hij voorbij de keet kwam
van den aannemer A V., drong hij daar
binnen, na eerst een ruit vernield te
hebben. Ontvreemd werden een panta»
Ion, een paar schoenen een rhermo»
flesch cn eenige andere voorwerpen.

Beklaagde bekende het hem ten laste
gelegde.

Hei O. M. zei dat deze heil. beboort
toe diegenen, die allerlei karweitjes ver»
richten, die het daglicht niet mogen
zien. Ook heeft beklaagde al eens ccn
automobiel willen steler.

De eisch luidde 6 maanden gevange»
nisstra f.

Bekl. ontkende «Jat hij een automo»
biel had willen stelen. Hij was wel eens
bij een auto geweest vant die had daar
zoo alken gestaan zei hij.

De officier .Mr. Andringa: „Dan was
je zcKer van plan dien au.o als von»
den voorwerp naar dc politic te bren»
gen."

Beklaagde antwoordde bevestigend.

Dc uitspraak werd bepaald op 11 Fc»
bruari r.adat mr. Ten Bokkel zich aan
het oordeel van Je rechrbank had gerc»
fereerd.

Diefstal van steenkolen.

T. I». cn A. A. O. te Haarlem hebben
op 15 Januari steenkolen genomen uit
een schuit, liggende in dc I.eidschcvaart
tegenover de machinefabriek van Flgec.
De steenkolen behoorden aan de melk»
inrichting „Dc Sicrkan". B. zei. dat O-
bij hem is gekomen om tc vragen of hij
er mcc op uit ging om brandstof tc ha»
len.

Beiden voerden als verontschuldiging
armoede aan.

„Het armbestuur wilde me niet heh
pen", aldus O. „Hebben wij dan geen
recht van bestaan? We moeten wel tot
zulke daticn komen als het Burgerlijk
Armbestuur niet helpen wil. Dat moet
dan ook maar dc verantwoording van
onze daden dragen".

Het O.M. cischte tegen elk 4 maan»
den gevangenisstraf met aftrek van het
voor»arrest.

Dc officier zd, dat bekl. wel gehol»
pen is.

Bekl. antwoordde, dat hij wel met
•en woning is geholpen, „maar", zei hij
,daar kan ik niet van eten".

UIT DE OMSTREKEN

RAADSVERGADERING
VAN ZANDV00RT

De derde zit.ing

De begrooting

De post voor de Burgerwacht
gehandhaafd

De Schoonheidscommissie
blijft

Woensdagavond half acht werd de
Raadsvergadering van Zandvoort. die
Dinsdagavond elf uur verdaagd werd,
voortgezet.

Voorzitter, de heer II. van Alphen,
burgemeester.

Alle leden zijn aanwezig.

Aan de orde wordt gesteld de be.
handeling van dc gemeentebegrooting
cn de bcgrootingen der bedrijven voor
1926.

Voortzetting bespreking der

posten.

De Voorzitter leest een ingeko»
men stuk van dc Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer „Zandvoort"
voor. waarin wordt medegedeeld, dat
hei in het belang van Zandvoort is. om
in Duitschland reclame voor deze bad»
plaats te maken, omdat vele Duit»
schcrs gaarne dc Hollands che badplaat
sen bezoeken. De vereeniging verzoekt
daanoor een subsidie van f 1000.

De heer Guntcrs verdedig: dit
verzoek. Hij acht het niet goed. dat de
gemeente zelf reclame maakt. Dit is bij
Vreemdelingenverkeer, die immers het
bezoek van badgasten bevordert, in dc
beste handen. Controle van het gemeen»
tebestuur zal g3ame aanvaard worden.

De Voorzitter deelt als de mee»
ning van B. en W. mede, dat het beter
is het maken van reclame in handen
van B. en \V. te laten. Dit college ver»
klaart zich evenwel bereid, hierbij over»
leg te plegen met VreemdeÜngenver»
keer.

De heeren Br am son cn Zwaan
kunnen zich hier heel goed mee vereeni«
gen. Eerstgenoemde is huiverig, om dit
geld aan Vreemdelingenverkeer in han»
den te geven, omdat een vorig jaar ccn
bedrag van f 750 als subsidie aan deze
vereeniging is verstrekt, dat nu juist
niet precies :r. het belang van Zand»
voort besteed is.

De heer Guntcrs vraagt den heer
Bramsom eens op het bureau van
Vreemdelingenverkeer te komen kijken. I

dan zal hij zien, dat de administratie
van deze vereeniging uitstekend in or»
de is. Als dc heer Bramson dit doet
cn spreker hoopt dat hij dit ais man
van eer zal doen dan zal hij zien,
dat er niets op aan te merken valt. L)e
heer Bramson zal dan deze woorden
misschien intrekken

De heer Pad t meent, dat bet 't bes»
re is. om het geld in handet. van Vrccm
dciingerwerkecr te stellen, omdat die
vereeniging met dit werk vertrouwd is.

Dc heer Bramson begrijpt niet.
waarom des heer GuDtcrs zich zoo op»
windt, omdat het waar is. wat spreker
gezegd heeft. Als het nu anders is. dan
had de heer Gunters moeten zeggen,
dat de administratie dezer vereeniging
sinds verleden jaar gereorganiseerd is.

De heer Var. der Plas stelt voor,
het gcid aan Vreemdelingenverkeer tc
geven onder controle van B. en W.

Dit voorstel wordt zonder hoofde»
lijke stemming goedgekeurd.

De Burgerwacht.

Bij post 90 vraagt de heer P a d t het
woord. Hij meent, dat het mi .och de
tijd n-.et meer is. om ook maar één cent
aan dc malligheid van een Burgerwacht
ie geven. „Wie gelooft nu nog in den
toestand", vraag; spreker, „die recht»
vaardigt om een gedeelte van de bur»
gerij tegen een ander deel van de bur»
gerij te wapenen?' Spreker stelt dus
voor. den hiervoor uitgetrokken post
van f 55 te schrappen.

De heer Vin der Plas vraagt
naar de motieven, die B. en \V er toe
geleid hebben, om dezen post te hand»
haven. In principe is spreker voor het
behoud van dc burgerwacht.

De heer Gccrs merkt op, dat de
Burgerwacht een uitstekende steun voor
dc politie kan zijn. De leden van de
Burgerwacht hebben geen geweren
meer in huis. Dit zegt hij tot gerust»
stelling-

De heer Bramson bestrijdt óók
dezen post Hij oordeelt, dat het tijd
is, om nu dit „onding" to doen ver»
dwijncn. Hij vraagt den Voorzitter, of
cr door de leden van dc Burgerwacht
nog steeds schietoefeningen worden
gehouden. Spreker kan zich volkomen
met dc woorden van den heer Fadt
vcreenlgen.

De Voorzitter merkt op, dat het
vorig jaar geen geld voor dc Burger»
wacht gebruikt is. Hij vertrouwt, dit
hfct ook dit jaar zoo zal xij'r.. Het geldt
hier slechts een bedrag van ƒ55, dat
op dc bcgrooting.geplaatst is en dat
niet bedoeld werd als ccn wantrouwen
tegenover het politiekorps.

De post wordt met 8 tegen 5 stem»
men gehandhaafd.

Dc heer I' a d t stelt voor den post.
waarbij f25 voor den Bijzondcrcn
Vrijwiiligcn Landstorm „Kcnncmcr»
land" werd uitgetrokken, tc schrap»
pen-

Dit voorstel wordt met 8 tegen 5
stemmen verworpen-

Bij post 105 betuigt dc heer Zwaan
namens „Onderling Hulpbetoon" dank
voor de 1000 subsidie voor dc bc»
strijding der tuberculose

Bij post 117 stelt dc lieer Bram»
son voor een post pro memorie in
te voegen voor tandheelkundige ver»
zorging van schoolgaande kinderen.

Wethouder Siegers antwoordt, dat
B- en W- ecTst deze kwestie willen on»
derzockcn cn dan met een p;ac»ad<
vies zullen moeten komen.

De heer Bra mson trekt in afwach»
ting daarvan zijn voorstel in.

Bij post 145 deelt wethouder Mo»
le n a a r mede, dat volgens dc fi»
nancicele commissie die post van
ƒ22.000 tot ƒ20000 kan worden ver»
laagd- (Deze post geldt de pacht voor
het plaatsen van badkoetsen, stoeien
enz)

Aldus wordt besloten-

Bij post 267 stelt de heer Van der
Plas voor, het uitgetrokken bedrag
voor het bijzonder voorbereidend on»
derwijs met ƒ500 tc verhoogen cn tc
brengen van 1000 op 1500.

Wethouder Molenaar verzet zich
zich hiertegen.

Wethouder S 1 c g e r s steunt het
voorste! van <fcn heer Van der Plas,
v<*nals dc heer P a dt.

De heer Guntcrs geeft in over»

eging, dit bij de voorgenomen reor»
ganisatie van het onderwijs te behan»
delen.

De heer Zwaan ondersteunt het
voorstel van den heer Van der Plas
op biliijkheidsgronden.

Het voorstel»Van der Plas wordt
aangenomen met 10 tegen 3 stemmen-

Tegen stemden de hecrcn Molenaar,
Van den Bos en Bramson.

Bij post 293 bepleiten de heeren
Zwaan en Bramson het plaatsen
van een muziektent op hel plein vóór
het Raadhuis-

Wethouders Molezitar en S1 e»
g e r s verzetten zich hiertegen. Deze
grond is indertijd onteigend voor het
verkeer.

De Voorzltter is ook van mcc»
ning. dat het niet zoo erg zal zijn. als
cr ccn paar maul in het seizoen gcdu«"
rende anderhalf uur een concert op dit
plein wordt gegeven.

Do heer Zwaan vraagt, den Raad
te hooren, als B- en W- eventueel een
andere plaats voor de muziektent wen»
scheo-

De Raad verklaart zich hiermede
aceoord.

Bij post 295 stelt wethouder M o 1 e»
naar voor, dc Schoonheidscommissie'
af tc schaffen.

De heer Padt verzet zich hierte
gen. omdat er volgens hem, vóórdat
de Schoonheidscommissie bestond, geen
architectonisch mooi huis gebouwd is.

De post wordt met S tegen 4 stem»
men gehandhaafd.

Dc gcheele bcgrooting wos»!t zonder
hoofdelijke stemming goedgekeurd.

De begrooting van den gewonen
dienst sluit niet een eindcijfer van
770-095.06 1 2. Het batig slot wordt
geraamd op 457-532.94 1 2

In buitengewonen dienst sluit de be»
grootïng met een eindcijfer van
ƒ445.000.

Tc tien uur wordt dc vergadering
gesloten-

ZANDVÖORT

BURGERLIJK ARMBESTUUR.

Door het Burgerlijk Armbestuur is
voor het jaar 192ó tot voorzitter aange»
wezen het lid P. J. dc Braai en tot
secrc:aris=pennmgmeestcr het lid A» J.
Hollcnbcrg-

DE HEER BRAMSON WEER LID
DER S. D. A. C-

De heer J. Bramson. d c voor ccni»
gen tijd beda.ikte als lid van dc Soc.»
Dcm. Arb. Club. om zich weer aan tc
sluiten bij dc S. D. A. P„ is thans
weer tot dc S. D- A- C- toegetreden.

BEVERWIJK

VOOR DE SLACHTOFFERS VAN DEN
V/ATERSNOOD

Maandag 15 T-Lruari geeft de tooneel-
vereemging „Amicitta" ia hotel „De Zon"
een uitvoering, waarvan de geheels op
brengst worden afggdragen voor de
door den watersnood getroffenen.

IJMUIDEN

VISCHOMZET

Do omzet m do Rijksviochha'.len
IJmui.iêii t--dro«g in Januari van dit
jaar 134.53» logen tti Januari van bet
vorig Jaar slechts t 517.092, als gevolg van
do eiiktng in het e:oom!rei!erb«drijf.

FABRIEK rr.-"'GEZET.

Dc zeepfabriek „IJmuidcn", staande
aan dc Z-Z- van de Visschcrshavcn, is

wegens ongunstige bedrijfsresultaten
me( ingang van 1 Febr. j-1. stopge»
zet Het gehcclc personeel, ongeveer 25
man, is ontslagen.

SANTPOORT

CONCERT „CAECILIA"

Hel oymphonic-orkest „CaeciHa" geefl
heden- er. morgenavond «en «oneer*, in
„Zomerlue:Het programma vermeldt
o.a. Ouverture zur Oper „Tituo" en bet
23s!o Piono-coaoert van Mozart. Het
laatst* me: orkestbegeleiding.

Medewerking verleenen Mej. Gr. Kerk
hof: (piaoo), de heer Jon Honsen (zang)
en Mevr. d. Voer (begeleiding).

VOLKSZANG

- De liefdadighcidevolkezangavond ten
bate v.\a den watersnood, heef: f 39.65 op
gebracht. Een mooi bedrag.

VELSËRÖORD

EEN VERBETERING.

Ten behoeve van het verkeer is door
het bedrijf van Openbare Werken een
grootc spiegel geplaatst op den Rijks»
straatweg aan het begin van den Vel»
serduinerbuurtweg, op welken hoek
meermalen botsingen pkats vonden- Dc
spiegel is zoo gezet, dat bestuurder»
van voertuigen van beide richtingen
elkaar op voldoenden afstand kunnen
zien aankomen.

OVERVEEN

BIOEMENDAALSCHE VEREENT,
GING VOOR VOLKSTUINEN.

Deze vereeniging zal Maandigavcnj I
een vergadering houden in café Roo. I
zendaal te Overveen.

Aan de orde komen o.a. jaarversh, I
gen van penningmeester en secretin, I
nazich der rekeningen van den pei I
ningmeestcr, verkiezing van 2 bcstuun, I
leden wegens periodieke aftreding m» 1
dc heeren J. G. van Kcsscl cn J, I
Schipper en 't verkiezen van een voor»
zittcr, wegens bedanken van den Ji
H. Hoekstra.

VELSEN

ORGANISATIE VAN SLAGERS

Woensdagavond is a.hier opget. I

- I

tngsvergadering was vrij .lnik Web I
Een voorloop g l>«-.uur werd gekozen, 6 I
afwezige vakgonooseo worden met do*op. I
richting in J-.enn'e gesteld en uitge^ I
dlgd als ":d toe te treden.

WEG VERBETERING.

De bocht in den Stationsweg r.jW I
den ingang van „Vclserheck" wotit I
thans verbeterd, doordat het hek ccni-è I
meters naar achteren wordt gcplaatH, I
hetgeen na het sloopen van liet voort I
maligc keuringslokaal mogelijk is 2ei I
worden. Een afdoende vcrbctcriu I
stuit echter af op den onwil van I
eigenaar van dc aangrenzende v.onia I
om een gedeelte van /:jn voortuin af;. I
staan. Het ijzeren hek van dezen t.-ï I
springt thans ccn eind naar voren. Al I
leen door onteigening van dit stukje I
grond zal dc weg afdoende verbeterd I
kunnen worden.

VERFRAAIING VAN „VELSER.

BEEK".

Een der in dc oorlogsjaren gektpee I
lanen in Velscrbcek. nl. de iaar. dz I
evenwijdig liep met dc Lindenlaan. «i I
weer beplant worden, eveneens tatt I
linden. Bovendien zullen daar ter plaat» I
sc cn rondom dc tennisbaan beesten I
worden geplant, zoodat een hclangri> I
ke verfraaiing te verwachten is. 1

DE BOUW DER GEMEENTE.
WONINGEN.

Na vcrsc'.üllcnde vergcefsche aanbe» I
stedingen bleek het, dat overccnko»
stig dc bestekken* tegen de van rejet
rin-gswege vastgestelde maximum bouw I
som de gemeen towoningen, tot de I
stichting waarvan tot een aalntal vu I
295 door den raad was besloten, I
gebouwd konden worden. Achtereen I
volgens badden reeds «anbestcdinsa I
piaats voor het bouwen van een vijftd I
blokken van resp. 35. 4S. 49. 36 en 14
woningen op verschillende plaatsen it
de gemeente, n.l. 84 te Vclseroord, 43
te WIJkeroog, 36 te Santpoort en 14 t« I
Jan Gjjscnvaart, steeds met hetzelfde
resultaat.

Dc laagste inschrijver was steeds eta I
paar honderd guMen per woning tl I
duur. dat wil zeggen, fcoéen het dooc
de regeering gestelde maximum. Na bet
aanbrengen van allerlei bezuinigingen,
welke bezuinigingen i.-tuurlijk nlc af»
werking niet ten goede kwamen, wen
den eindelijk twee aannemers bereid
gevonden, onder zekere voorwaarden,
99 cn 83 woningen te bouwen voor I
resp. f 217.928 en f 174.243. B. e
vragen thans den raad machtiging dea
bouw der 99 woningen te Vciscroord
Santpoort en Jan Gijnen vaart op te
dragen aan de fa. Gebr. Rijswijk te
Haarlem en dc 85 woningen tc V«k
seroord en Wijkeroog aan M. Fokkesj
te Groningen. Getracht zal dan nof
worden, dc toegestane voorschotten me:
honderd gulden per woning verhoogd t»
krijgen, in welk geval :n overleg met
de aannemers enkele der voorgestelde
bezuinigingen teniet zullen worden ge»
daan.

B. cn W. verwachten, dat bij de re»
gecring tegen deze onderhandsche aaa»
bestedingen geen bezwaar zal bcstasn,
aangezien deze m het belang der ge»
meente moeten worden geacht.

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN

a 60 Cent« per regel.

Mannen!

Indien bij het scheren uw huid pijn doet
of stuk gaat, kunt gij dit voorkomen
door uw huid vóór hgt inzeepen
eerst in te wrijven met een weinig

30-60-90 ct. PUROL

ONTVANGEN BOEKEN.

Lady Richmond Brown.

Op reis naar het Onbeken»
de. Amsterdam. Meulen»
hoff.

Jan Poortenaar en G.
Poortenaarvan Vlade»
racken. Een kunstreis in
de Tropen. Zutfen. Thieme.

P. Verhoog. Onder de
Tropenzon. Rotterdam,
Brusse.

Reisverhalen hebben altijd lezers ge»
vonden ook onder hen die voor dc
vreugde aan letterkundige kunst te be»
leven, vaak zich ongevoelig tooncn. Het
waar»beleefde aan een reisverhaal heeft
een voorsprong bij velen die van fictie
cn fantasie van nature afkeerig zijn-
Het verklaart misschien de qu3ntiteit
der veel gelezen schcepsvoyagieën der
zeventiende eeuw. Nu zijn er verschil»
lende» gradm van waarheid en verdich»
ting ter vermenging mogelijk en dc mo»
derne lezer kan daarvan meepraten.
Naast de meest objectieve dagverhalen
cener Karakorum»expeditie vindt hij
den snbjecticven kunstenaarskijk van
een dichter als Suarès bijvoorbeeld, die
Italië of Brctagne bezoekt, op zijn lees»
tafel liggen. De variatie :s onbegrensd
en in staat ieder te bevredigen, daar
zelfs voor de veelweters, die wij. twin»
tigste»eeuwcrs, wanen te zijn, nog onbe»
kende gebieden te cxploreercn, en be»
kende terreinen met geheel nieuwe
«eestesgesteldhcid tc doorschrijden val»
len. Wat weten wij van het rijk der
Chucunaque»Indiancn waar Lady Brown
ons brengt, wat van het mysterie, dat
die verschillende Indianenrasscn van
Centraal Amerika omhult? Er is. zegt
L«dv Brown ergens, zoo veel dat de
meeste menschcn die zelden hun eigen
land verlaten, niet kennen, zooveel
waarvan ze niet droomen, dat ik mij af»
«raag, hoeveel er nog in de wereld te

ontdekken valt, en of wij zelfs wel den
drempel overschreden hebben in onze
kennis der oude beschaving en der pn»
mitieve volkeren. Is het legendarisch
Atlantis werkelijk een mythe? Wie zal
het zeggen?!!

De vrouw die zoo spreekt werd in
1921 na een zware operatie door haar
dokter tot ccn maandenlange rustkuur
veroordeeld. Maar daar zij gevoelt dat
het opvolgen van da{ advies haar on»
mogelijk zal zijn, besluit ze tc vluchten.
Eca ontmoeting met een ouden vriend.
Mr. Hedges, die op het punt staat een
expeditie voor dicpzce»ooderzoek in den
Stillen Oceaan te beginnen is. geheel
toevallig, dc aanleiding tot haar besluit
dien toch mede te maken. Zij vertrek»
ken naar Jamaica, vandaar naar Pa»
nama en vandaar uit naar dc Indianen,
tot zij onder dezen als wonderdoendo
en genezing brengende geesten een bui»
tengewoon vertrouwen wekken en in
streken en onder stammen belanden,
waar nimmer een blanke den voet ge»
zet heeft Het is eea wonderlijk
boeiend verhaal zonder opsmuk ge»
daan, zoodat men zich haast nog meer
over- dien onversierden verteltrant dan
over het beleven zelf verbaast. Maar in
ieder geval: gewerkt is door haar cn
haren metgezel onder de San»Blas cn
Chucunaquedndiancn. Haar reisverhaal
is een boek van ethnographischc betec»
kenis geworden cn de duizenden voor»
werpen, weefsels, ivoren en bcenen ket»
tingen cn wat niet al. wat door hen
werd meegebracht, zijn thans kostbare
aanwinsten voor het British Museum en
de universiteitsverzamelingen van Ox»
ford en Cambridge, In den zomer van
1924 beloofden de autoriteiten aan Lady
Brown alien mogelijkcn steun voor een
nieuwen tocht, thans naar Britech Hon»
duras: altcmaai teej:enen, dat dc weten»
schappelijke waarde van den arbeid de»
z;r stouw ter dege gevoeld werd. Daar»
bij zijn haar dagboeken in dezen omge»
werkten vorm tot boeiende lectuur ge»
worden die ook in dc Ncdcrlandsche
vertaling, uitstekend verzorgd, en van

vele ter plaatse genomen fotos
een groot aantal lezers vinden zaL Men
zal de uren daaraan besteed niet als
verspild beschouwen en naast bewon»
dering voor de energia van zulk een adel»
lijke dame, warme belangstelling gaan
koesteren voor dc volkenkundige pro»
bloemen die zij op zoo boetende wijze
binnen onzen gezichtskring brengt.

Van hoe anderen aard zijn de herin*
neringen die het kunstenaarspaar Poor»
tenaar van een rei3 in de Tropen vast»
legden. Dc ijeangstigende stilte van
een Amerikaansch oerwoud zochten zij
niet: integendeel, hun doel was juist
menschenkolonies op te zoeken en aan
die meer of minder verwante stamge»
hooten een stukje van ons Hollandsch
cultuurleven voor tc dienen. Hij
schildert en teekent: zij draagt voor,
met zijne begeleiding veelal, en beiden
schrijven Een veelheid van bezighe»
den als zelden in de twee««enheid van
een echtpaar wordt aangetroffen en
daarbij tot op zekere hoogte met zoo
bevredigende resultaten wordt he»
ocfend. Want welk nu ook ons oordeel
over Poortcnaar's schflder»zijn wezen
moge, het werk leent zich uitmuntend
voor reproductie cn de vele tcckcningcn
die eveneens, oogenschijnlijk zonder nl
te veel verband met den tekst, daartus»
schendoor zijn weergegeven, mogen dan
al niet het strak»geconcentrcerde van
Nieuwcnkamp's werk hebben, zij verle»
vendigen op te waardeeren wijze het
verhaal der omzwervingen van beide
arfcisten. Wij beschikken niet over de
r.oodige gegevens om te kunnen vast»
stellen, wat elks deel in deze schriftuur*
lijke prestatie uitmaakt en kunnen dit
ook gevoegelijk nalaten, al schijnt cr
met grond aangenomen te kunnen wor
den, dat ook hier de man dc heer der
schepping geweest is. Poortenaar's ande*
ren arbeid is men geneigd in stijl en
opbouw ook van dit reisverhaal terug
to vinden: zijn geest is handig, vaardig
en vlot. niet in wezen ongelijk aan die
van wie tot levensmotto zich koos: „je

rends mon bicn ou je le trouve".
'aarbij een gemakkelijk, en gepast
vrijmoedig, zich stellen boven zijn om»
geving, waaruit een niet onamusante
kijk op mensen cn ding in die omge»
ving geboren wordt. Het is een bepaal»
dc nuance van humor, waarmee in dit
boek over reisgenooten, gastheeren cn
toestanden gesproken wordt en daar*
door voldoet het aan den eersten eisch,
dien men aan een reisverhaal stellen
mag: het is en blijft onderhouden. En
dat is al heel wat wanneer het be»
reisde land niet meer de attracties van
het totaal onbekende kan bicden, noch
de kunstenaarsziel van een Augusta de
Wit (denk aan De Godin die Wacht)
in de dagboekschrijvers gevaren is. In
het boek der Poortenaars komt de kun»
stenaar om den hoek kijken waar zij
van den Boeroeboedoer vertellen of
van de vorstelijke danseressen cn Wa»
jangspelers blijk geven een diepe
schoonheidsontroering te hebben onder»
gaan. Maar het aantal dier pagina's
wordt overtroffen door die, welke in
den boven geschetsten, langs den neus
weg ironiseerenden toon gestemd zijn
en die. ik herhaal het, zeker niet on»
verdienstelijk en zeer wel den schrijver
typeerend zijn. Dc uiterlijke verzorging
van het kloeke deel is, als alle uitga*
ven der Zutfenschen firma, goed en
smakelijk, zoodat onze leestafel met
een prettige aanwinst verrijkt is.

De schrijver van „Onder de Tropen»
zon" die verleden jaar met „Bruisende
Golven" debuteerde welk bock wij
toen met instemming bespraken
gaat in dit nieuwe werk op den zelfden
weg voort. Ook d't verhaal van het le*
ven van den officier ter koopvaardij
bat zich met belangstelling lezen. Maar
wij worden toch wel een beetje bc»
nieuwd naar iet» anders van dezen zoo
veclbelezen zeeman, die zoo uitnemend
weet op tc merken en vast te leggen.
Zijn vcclhclezcnhcid exposeert hij we»
derom gaarne: ieder hoofdstuk heeft

z'n citaat aan den kop: Schcltema, Kip»
ling, van Loghem. Emerson, Bemardin
de St. Pierre, Loti, Poe, Perk en de
Chineesche wijsheid staan om beurten
als wimpel boven de bootjes die onder
de tropenzon varen. Zelfs de wel wat
verglansde gordel van smaragd, die
zich daar slingert, ontbreekt niet. En
wij slingeren rustig met den heer Ver»
hoog mee, van Amsterdam naar Insu»
linde, vice»versa, tot dat aan alles een
eind moet komen en de held, die het
tragisch lot ondergaat van wegens
doofheid afgekeurd te worden, doch
in de oorlogsjaren toch op een kleine
vrachtschuit uitvaart, met dat scheepje
op een mijn loopt en de ccnigc is, die
niet in de reddingsboot terecht komt.
Het is triest en treurig dit fragment,
misschien juist het eenige gedeelte
waar dc auteur zijn dichterlijke fanta»
sic aan het werk zet De arme kerel
Bert, dc held van 't verhaal, bedoel
ik is tot op het laatste oogenblik op
dc schuit gebleven, heeft den kaptcin
en de lampenist vóór laten gaan naar
beneden in dc tc water gelaten red»
dingsboot

„Beneden grauwden zc gram door
mekaar.

„Ho. nou. dc doove mot nog méé!
gromde Janus.

En dc bulderstem van Borgwaerd:

„Kom op stuurman! Kom Bert,kom

jong!

Ja das allright, hij komt! riep
Bert.

„Maar hij kwam te laat En wègzwij»
melend in het koude water, mcc in Je
zuigende kolking van het zinkende
schip, flitste 'n laatste gedachte door
z'n brein, dat ie van huis was gegaan
zonder afscheid van z'n ouwe moeder..

Er zit ongetwijfeld in de Ietterkun»
digc acsthctiek stof voor een speciale
studie over „den schrijvenden zeeman".
Er zijn bijzondere neigingen, verwant»
schappen, woordkeus»overeenkomstcn
tc coiistateeren. Doen de slotwoorden

van Vcrhoog's verhaal niet aan alsof
wij een veelgelezen auteur onzer jeugd»
jaren, den juist dezer dagen tachtig
jaar geworden Werumeus Buning hoo»
ren? Ik zou diens verhaal van „De
rooie" cn zijn ..reis van bootsman Klab»
berdos" nog wel eens wrillcn overlezen.
Ik geloof niet dat Buning zooveel dich»
ters cn denkers citeerde als hij aan het
schrijven ging, als de moderner heer
Verhoog doet.

Maar als ik mij goed herinner, had
die oude auteur intuïtief een verbazend
goed gevoel voor proporties in den op»
zet en uitbouw zijner prctcntielooze
vertellingen die daardoor kunst wcr»
den zonder er speciaal voor aangekleed
te zijn. Het gevoel voor proporties in
het zeeverhaal van den heer Verhoog
lijkt onzeker. Er is een teveel aan bc»
Iangrijkhcid die dat alleen voor den
schrijver is. En de emotie die hij als
letterkundig kunstenaar teweeg brengt;
is matig. Daarom kan het interesscc»
ren wat hij produceercn zou als hij
eens uit zijn maritiem kransje stapt.
Evenals het vorige boek is ook dit
goed geschreven, daar niet van. Ver»
gelijken wij het met het bock der Poor»
tenaars, dan is het bijvoorbeeld al di»
reet veel ernstiger te nemen. Juist
daarom mag men nu, na twee. vrijwel
op een zelfde octaaf gespeelde mclo»
dieën van een bekwaam auteur iets in>
ders vragen, wil hij onze belangstelling
behouden.

Dan zal blijken wat van Verhoog
overblijft als hij zijn zecmanservaring,
zijn overtalrijkc technische termen»
schat cn zijn citaten moet ontberen.
Kort: of hij zonder al dien aanhang
zelf artist- is of alleen maar een be»
trouwbaar rapporteur en nangenjam
verteller van den beperkten kring
ondanks het wijde uitzicht waarin
hij zijn waarnemingen deed.

J. H. DE BOIS.