HAARLEM'S DAGBLAD
,r
ZATERDAG 13 FEBR. 1526 TWEEDE BLAD
PSEUDO-LEPROZEN
- - V-.
eulkc ingrijpende veranderingen dach»
ten ze niet. Ze hielden geen rekening
met den tijd, die „het al verovert",
zoomin als dc testateur, die in zijn
t.stamcnt schikkingen cn bepalingen
,.icn eeuwigen dage" laat gelden. Wel
weet ieder Haarlemmer, die ook hot
verleden zijner stad lief heeft, dat hot
Buitenhuis eertijds leprozen heeft ge»
herbergd; maar het is niet het p»
schrift van 1704 dat deze herinnering
levendig gehouden heeft. En daartoe
hadden rogenten het toch bestemd.
Overigen» was .het goed gekozen, lm»
mers van den aanvang der veertien»
de eeuw af. hadden dc Icpralijders hier
hun kapel, dc Sint Jaooh»kapel. en hun
gasthuis. In deze kapel werden dc la»
zarusscn uit een groot deel \an ons
vaderland geschouwd, zoodat Haarlem
onder hen een. zekere reputatie ge»
noot. De leprozen hadden dus de
oudste rechten on ik houd het ervoor
dat regenten bij de keus van hun op»
schrift zich door deze overweging heb»
ben laten leiden. Want in hun tijd was
het huis niet meer alleen een toe»
vluchtsoord voor lazarussen, zooals de
leprozen in de wandeling genoemd
werden; het nam ook pestlijders op en
krankzinnigen en verwaarloosden en
proveniers- Het Leprozenhui* was
gaande weg gegroeid tot '11 Leprozen»,
Pest», Dol-, Verbeter» en Proveniers»
•huis. Toch stond hoven de poort het
enkele woordje „Leproscopia", als
werden hier uitsluitend leprozen ge»
schouwd.
II E. KNAPPERT.
Sportnraatje
HET PROGRAMMA VOOR
ZONDAG.
Voor H. F. C. !s morgenmiddag aan
de Spanjaardslaan de minder aangena»
me taak weggelegd, om Unitas. die tot
dusver slchtstwee punten heeft
behaald, nog vaster op dc laatste plaats
tc nestelen
Eigenlijk kunnen wc het niet begrïj»
pen, dat l'nitas in het seizoen 1923
1924 kans heeft gezien, naer de eerste
klasse tc proinoveiun. De Gorcummers
speelden toen in de tweede klasse B
van afdecling II cn warden nummer één
met dc volgende fraaie cijfers: gespeeld
18, gewonnen 14. gelijk 3. verloren 1.
punten 31, goals vóór 35 en tegen 15.
Reeds in het volgende seizoen bleek
het, dat L'nitas eigenlijk niet in dc eer»
ste klasse thuis behoorde. Zij hezette
toen dc negende plants met de volgende
cijfers: gespeeld 18, gewonnen 5, gelijk
4. verloren 9, punten 14, goals vóór 23,
tegen 39.
.Alleen aan het feit. dat Quick toen
nog twee punten minder behaalde, had
L'nitas het tc danken, dat het degrada»
tiegevnar afgewend werd.
In het seizoen 1925—'2ó werd dus
door dc Gorcummers dc wanhoopS»
strijd voortgezet met dc volgende be»
drocvcndc cijfers sIb resultaat:
Het weinige succes hebben zij hoof<J'
zakelijk aan hun voorhoede te danken.
In het scld speelt die niet slecht, maar
ze is blijkbaar uw lief doel niet in
staat, ceu behoorlijk schot tc lossen.
Het wil er bij ons dan ook niet in, dat
deze voorhoede r orgen kans zal zien,
om onzen nationalcn doelvcrdcdiger
Van der Meulcn cenigc malen tc pas»
sceren. Wc zullen zeker niet alleen
staan, als wc ccn gemakkelijke overwin»
ning voor H. F. C. voorspellen. Onge»
twijfeld zullen velen van dc gelegen»
hcid gebruik willen maken, om ook
eens zulk ccn zwak team aan het werk
tc zien.
Aan dc Klevcrlaon verwachten wij
pittigen strijd tusschcn F. D. O. cn
Excelsior, al was het alleen al om tc
zien, op welke wijze onze rood»zwartc
itadgenooten revanche zullen trachten
.c neincn voor dc op 27 September te
Rotterdam geleden 10 nederlaag. E.
D. O., die nog ccn kans op het kam»
pioenschap heeft, verschijnt morgen ge»
heel volledig, ïoodat w ij met ccn tamc»
lijk gerust hart een overwinning voor
E. D. O. durven voorspellen.
R. C. H. kon pp Zondag 22 Novem»
"her op eigen terrein niet van 't Gooi
winnen. Het werd een 1—1 gelijk spel.
Thans zal de Racing ht nog eens in
Hilversum proheeren. Gemakkelijk zal
die tank niet wezen, want 't Gooi kar.
fiink van zich afbijten. Dat hebben wc
Zondag nog aan de Spanjaardslaan
gezien. Ais de Hilversumschc voor»
w.iartsen die gewend zijn veel en op
alle afstanden tc schieten morgen
beter richten, dan zal Kos geen gemak»
kelijkcn middag hebben. Wc zijn ge»
neigd, aan een overwinning voor 't
Gooi te denken.
De Stormvogels, die nu al van Spar»
ta en V. O. G. verloren hebben, gaan
morgen naar Blauw Wit in Amsterdam.
Wc vreezen met een groote vrees, dat
het wederom op een nederlaag voor dc
IJmuidenaren uitloopt. Op eigen terrein
wonnen de Stormvogels met 10. Het
ou nu wel eens zulk een overwinning
voor Blauw Wit kunnen worden.
Haarlem wint morgen in Rotterdam
van Feijenoordl
BINNENLAND
EEN' JEUGDIGE DIEVENBENDE.
Men schrijft aan de „L. K."
Het klinkt b(jjia ongelooflijk en toch
is het een droevige waarheid. Een vijf»
tal jongens, waarvan de oudste 14 en
de jongste 8 jaar oud. zijn het. die een
gehcclc streek onveilig maakten door
brutale diefstallen tc Nicuwenhagen.
Grocnstraar. Wauhach. Rimburg, Heer»
len cn Brunssum.
Dc jongens maakten gebruik van
vracht, cn bestelauto's waar zij, tijdens
den rit opsprongen en die zij verlieten
in dc plaats waar zij dachten hun slag
tc slaan.
Nu eens stalen zij worst van een sla»
gersfiets. dan weer brood en koek. uit
bakkerswagens een sleutel om deze
te openen was steeds in hun bezit
hier doosjes sigaretten, daar weer ccn
ham en/.
Vooral bestelauto's waarvan de bc»
stuurdcr even afwezig was. ontglipten
niet aan hun oog. Zelfs een petroleum»
tank»auto moest het ontgelden. Fluks
draaiden de jongens tijdens het rijden
dc kraan open. zoodat later dc gehecle
inhoud verdwenen bleek. Zoo duurde
dit spelletje voort, tot voor enkele da»
gen. Het stelen van een kistje sigaren
uit ccn auto. waarvan uitlekte dat het
clubje hieraan niet onschuldig was.
leidde tot een uitgebreid onderzoek
door politic en marechaussee. Het on.
dcrzoik bracht een twin intal diefstal
ieit cn andere strafbare feiten aan het
licht.
KIND VERBRAND.
Het vijfjarig kjndje va .1 S. tc
Oosterhout is in een pot met kokend
voedsel gevallen en aan de gevolgen
overleden.
HET TWEEDE KAMERLID
DR. DECKERS.
Naar de Maasbode verneemt, heelt
dc heer mr. dr. L. N Deckers, lid
van dc Tweede Kamer, die kort gele»
den gepromoveerd is aan dc umversi»
te.it te Leiden, zich laten inschrijven
als udvocaat te Gravcnhagc. Hij
heeft zich geassocieerd met dc hccrcn
dr L. G. Kortcnhorst. eveneens lid
van dc Tweede Kamer cn mr. v. d.
Loo.
Burgemeesters wilden weten „wat
de re Jen was, dat er sedert ecnigen
tijd hier in de stad zooveel Laza»
russen lang* de straat liepen; dan ook
of er Schouwmecstcrci waren, wie
daaromtrent de orders gaven, en hoe
het met die zaken ging".
Voor ik hierover rapport uitbreng,
merk ik op, dat deze vragen belang»
rijker zijn dan ze schijnen. Op het
eerste gezicht is hier niets dat dc aan»
dacht trekt, of het moest net Ongewo.
ne aantal lepralijdcrs zijn. waarover
burgemeesters opheldering vragen.
Maar uit het vervolg dezer geschiede»
nis zal blijken, dat het gaat om de
vraag, of het geoorloofd is aan ccn
stichting of aan ccn instelling dc oor»
spronkclijkc bestemming tc ontnemen
cn baar daarvoor een andere in dc
plaats tc geven. Burgemeesters meen»
den dat „het zeer slecht was. dat dc
godshuizen tot wat anders als waar»
toe zij gesticht waren, wierden ge»
bruikt, :n tegenstelling met dc regen»
ten van het Lazarushuis, die van oor»
deel waren, dat dit onder bepaalde
omstandigheden moest toegestaan
worden. Vergis ik mij niet, dan zijn
wij tegenwoordig het hierover nog
niet altijd met elkaar eens. Al leert
de geschiedenis van het Pictcrshuis en
die van het Rarbaragasthuis. dat het
evenmin in 1841 moeite kostte om van
een tehuis voor schamele ambacht s<
jongens cn bewaarschool voor kinde»
ren van meer gegoede ouders
te maken, als in liet volgende jaar
om een toevluchtsoord voor arme
zieke vrouwen tc veranderen in een
klcinkindcrschoohje.
Zoodat ;k maar zeggen wil, dat ach-»
ter het door burgemeesters ingcstel»
de onderzoek meer «tak dan de mede»
gedeelde vragen doen vermoeden. D:t
verraden ook dc antwoorden, d-.e re»
gontcn gaven. Indien ge gehoord hadt.
hoe dc hccren Tetterode cn Castclcyn.
destijds regenten van het Leprozen»
huis. dc zaak aan burgemeesters uit»
legden, zoudt gc aanstonds begTepen
hebben, dat gc hier tc doen hadt met
een lastig vraagstuk. Beide hecren
waren ..ter camcre" ontboeien cn daar.
op den 22sten December 1736, hielden
re vol. dat „de rechte Lazarij <>f Mc»
laatschheid. die onder het oude Israel
plaats had. nu niet meer bekend was.
maar dat er velen, om tot die geper»
mittccrdc Bedelarij en dat luie leven
te geraken, haar kinderen niet haven»
den. maar lieten vervuilen: cn dat dit
de hcdendaagschc Lazarij was
Dc lezer die zoo onverwachts met
dc lazarij op het lijf wordt gevallen,
heeft recht op ccn nadere verklaring.
Niet omdat hij zich aangaande het
wezen der melaatsohhcid op een
dwaalspoor laat brengen door de de»
finiUc die regenten daarvan geven: de
mclaaischheid was ccn besmettelijke
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVÖNDPRAATJE
Onlangs ontmoette ik op een mor»
genwandcling Mosman, algemeen be»
kend, Johannes Mosman Jr-, bestuurs»
lid van verschillende verecnigingen tc
Haarlem. Er zou geen reden voor zijn
geweest om hem aan te spreken, want
ik ken Mosman zooals jc honderd an=
derc menschen kent. wanneer hij niet
zoo buitengewoon bedroefd uit zijn
Oogen gekeken had-
...Mosman.'" zei ik. „wat achcclt c:
aan? jc ziet er triestig uit; zijn er
moeilijkheden of kan ik ergens mee
van dienst wezen?"
Bij deze toespraak verhelderde zijn
gezicht. Hij verzekerde, dat er inder»
daad moeilijkheden voorgekomen wa»
ren. ...Maar ze zijn nu achter den rug
cn ais ik somber kijk, is het nog al
leen bij dc herinnering."
„Des tc beter." zei ik. Wc wandel»
den samen op. De herinnering zat hem
blijkbaar nog hoog. want ccn oogen»
blik later kwam hij cr op terug en
vroeg welken kant ik uitwandelde-
„Iedere riohting is mij goed," zei ik,
„behalve het Noorden- Verleden weck
ben ik naar het Oosten gewandeld,
daarvoor naar het Zuiden laat ons
nu Westwaarts gaan."
En wij begunstigden het Westen
Het was duidelijk, dat hij er naar
snakte, zijn ondervindingen Tc vertel»
len cn daar Mosman een brave kerel
is, die wel slag heeft van vertellen,
kon ik daaT niet op tegen hebben. Het
duurde dan ook geen drie minuten, of
hij begon met het verhaal van zijn wc»
derwaardigheden.
„Je kent de Nederkmdschc Veree
niging tot het wegnemen van onbillijk»
heden en het hc; stellen van onrecht»
vaardigheden: ze heeft een afdeeling
in Haarlem en ik ben in 't bestuur.
Onze voorzatter is de oude heer Van
der Landen de Bliek, je kent hem wel.
een brave man, maar die ccn beetje
uit den tijd raukt."
„Die vereeniging zal het wel druk
hebben." zen' ik.
„Heetcmaal niet." zei hij- „Er be»
staan geen onbillijkheden en onrecht»
va a dbtden meer in de wereld of de
rr.cnschcn zien d:c niet meer- Wij heb»
ben in onze afdecling niets tc doen.
Eenmaal in 't jaar vergaderen we en
dan brengt de secretaris het jaarver»
I ziekte eo geen gepermitteerde bedelarij
Evenmin omdat hem het verband ont
gaat tusschcn een lazarus en een 1
leven: hjj herinnert zich tal van uit
drukkingen die de heugenis bewaren
van het bedenkelijk gedra> dezer on»
gelukkigen. Maar omdat het antwoorJ
van regenten niet kan begrepen wor
den zonder kennis van zekere toestan»
den waarin wel de Haarlemsche bur»
gcmccsters van 1736 zich verheugden,
maar die ik niet mag veronderstellen
in het bezit tc zijn van mijn lezers.
Daarom ga ik deze lepreuze geschiede
nis wat dieper ophalen, ga ik in het
memoriaal van regenten een eindje
terug met ihct voornemen om nu en
dan dc aandacht te vestigen op ver
wante aangelegenheden.
Bij wijze van voorbericht schrijven
regenten op dc eerste bladzijde van
hun memoriaal, dat pas met het jaar
!'»84 aanvangt, dat hetgeen in het Lep»
rozenhuis voorvalt „van zoo grooten
belang of gewicht niet is" om daar
voor een afzonderlijk register aan tc
leggen „gelijk ook voor dezen niet cn
is gedaan". Dit laatste betreur ik;
naar mijn mecning had men met het
begin moeten beginnen. En wat dat
gewicht der gebeunenisssen betreft
wij bekijken deze dingen met andere
->>gcn dan zij. Met grage oogen, die
hun kamer, het ziekenvertrek, de eet
zaal. de binnenplaats afzoeken, om
niets te veronachtzamen van wat kan
bijdragen tot onze kennis van dc
wijze waarop zjj hun zieken verpleeg»
den en hetgeen daarmede samenhangt.
Gelukkig dus, dat de regenten van
1684 van gevoelen zijn geweest, dat
„nochtans tot memorie van verschei
dene zaken, voor zooveel die naar»
maals te passc zouden mogen komen,
niet ondienstig zoude wezen, dat eeni»
gc aantcekcning of register daarvan
w erd gehouden" Ik wijd hun ccn dank
bare gedachte. En breng hier ver»
stheiaene hunner /aken tc pas.
„Leproscopéa" lieten hun ambtsop»
volgers boven dc nieuwe poort van het
Leprozenhui» zetten cn. in hun memo»
naai vermeldden zij, dat dit beteeken»
de „der Leprozen schouw" cn dat ze
c:t woord daar hadden doen plaatsen
..ter eeuwigcr 'cheugenissc". Die
mcuwe poort dagicekcnt van 1704. Op
ccn tcckcmng door Tavenier uit het
jaar 17S7 draagt ze reeds een under op»
sohrift. Waarvan ge u zoudt kunnen
overtuigen, indien op het hierboven
geplaatste prentje dc letters wat groo»
ter hadden kunnen 2ijn.
Dat hun opschrift slecht tachtig jaar
dienst zou doen. konden regenten niet
vermoeden. Minder nog. dat hun buis
eenmaal, bij gebrek aan leprozen, geen
Leprozenhui» nicer zou^ zijn; dat het
ten andere bestemming krijgen, als
8 ad* Armen» cn Ziokcnhuis dienst
zou doen. Aan de mogelijkheid ven
slag udt. Daar ataat voornamelijk in,
dat ons doel zoo best is cn dat dc
menschen toch lid moeten worden
dan komt de penningmeester met zijn
jaarvc-.slag met opgaven van de ont
vangen contributies cn dc uitgegeven
vergaderkosten cn dc betaling aan het
hoofdbestuur. Wc hebben een saldo op
dc spaarbank cn wachten rustig af. tot»
dut er ccn gelegenheid komt om dat
nuttig te besteden. Jc kunt nooit wc»
ten."
„Zeker," zoi ik, „je kunt nooit wc»
ten. En als cr dan iets te doen was
tct het wegnemen van onbillijkheden,
en het herstellen van onrechtvaardig
heden dan zou dat een heerlijke vol»
doening wezen-"
„Juist," zei hij. „Nu, er deed zich
ccn gelegenheid voor- Luister goed.
Wc hielden onze jaarvergadering- Op
dc gewone manier. Van dc leden was
cr niemand present. Van het bestuur
waren opgekomen de president Dc
Bliek, de secretaris en ik. dc andere
\ier waren verhinderd. Toen de versla»
gen uitgebracht cn goedgekeurd waren
(dc secretaris nam de taak van den
penningmeester over) en al dc aftrc»
dende bestuursleden met algemecnc
stemmen waren herbenoemd, nam de
voorzitter het woord om tc vertellen,
dat cr een belangrijke brief ingekomen
was van het hoofdbestuur tc Rotter»
dam Hij voelde daarna in al zijn zak»
ken. maar vond niets-
„Mijne hccren," zei hij tot den sccrc»
taris cn mij. „ik moet toen ik een be»
tere jas voor deze vergadering aan»
trok. verzuimd hebben den brief over
te steken- Ik vraag aan dc algemccne
jaarvergadering wel excuus voor deze
achteloosheid- Gelukkig ken ik den
brief uit mijn hoofd. Bij den president
van het Hoofdbestuur tc Rotterdam
heeft zich ccn van onze leden aangc»
meld, die overeenkomstig het doel van
onze vereeniging bereid was een on»
rechtvaardigheid te herstellen. Jaren
geleden had hij uit boosheid een bc»
drag van tien gulden zeven en vijftig
cn ccn halven cent niet willen betalen
de man die dat bedrag van hem te
vorderen had, was intusschen verhuisd
naar Amsterdam cn nu was in den laat»
sten tijd het geweten van ons Rotter»
damsch medelid hem gaan plagen om
kort te gaan. hij wou dat ontccht her»
stellen en verzocht den president van
het hoofdbestuur, daarbij als tusschcn»
persoon op tc treden Dc president
nam dat op rich cn kreeg de
10,57 1/2."
„Laai hij die dan aan den rechthob»
bende sturen," zei dc secretaris ongc»
duldig cn keek tersluiks op zijn hor»
loge. omdat hij te half negen een
bridgepartijtje had.
„Dat was juist dc moeilijkheid." zoi
onze voorzitter, „de schuldenaar ken»
de het adres te Amsterdam niet cn
ook niet de voorletters van den recht»
hebbende, hij wist alleen, dal hij gc»
trouwd was met ccn juffrouw Mankei
of Wankel"
„Wal hebben wij daarmee tc ma»
ken?" zei dc secietaris weer, „wij
zijn dc afdecling Haarlem Laat dc af
deeling Amsterdam dat zaakje op»
knappen."
„Dat is nu juist de tweede moei»
lijkhcid," /ei de voorzitter plechtig.
„De afdecling Amsterdam is wegens
gebrek aan belangstelling opgeheven-
Is het niet een sohaude, dat ccn afdce»
ling met zoo'n prachtig doel in de
hoofdstad des Rijks niet bestaan kan?
Duizenden Teden had ze juist daar
moeien tellen-" E-n bij keek rriomfante»
lijk onzen kring rond. „Daarom vraagt
het hoofdbestuur, of in onze afdecling.
die altijd zoo vol ijver is voor dc goe»
de zaak, een bestuurslid of een iid
bereid zou zijn, ccn onderzoek in tc
stellc-n waar de schuldeischer gebleven
is en hem het bedrag van f 10-571/2
ter hand te stellen."
„Dc hceren moeten mij niet kwalijk
nemen," zei de secretaris, „maar ik
word gewacht". Hij drukte óns dc hand
schoot zijn overjas aan en verdween
op een draf naar zijn partijtje.
..Ik moet morgen voor geruimen tijd
naar het buitenland", zei dc Bliek. „Als
jij Mosman
Ik dacht aan het edele doel van onze
vereeniging en nam het aan. Dc pen»
ningmeester zou mij een blanco crediet
voor onkosten geven. „Want", zei onze
voorzitter, „het zal niet zoo heel ge»
makkelijk wezen om den man te vin»
den, want hij heeft een algemeen voor»
komenden naam."
„Hoe heet hij dan?" vroeg ik.
„Hij heet Smit", zei de Bliek. „En
zijn vrouw, denk cr om, heet Mankei
of Wankel. Maar zijn voorletters zijn
niet bekend. Als jc wilt dat ik je den
brief van het hoofdbestuur thuis zend.
maar dat is nogal lastig, want ik ga
morgenochtend al vToeg op reis".
„Laat dan maar blijven", zei ik. de
bijzonderheden notccrcnde.
Daarop bedankte de Bliek mij bij
voorbaat voor mijn voortreffelijke be»
moeiingen en sloot de algemeene jaar»
vergadering. We gingen samen naar
huis".
Mosman zweeg een oogcnblik. We
wandelden verder naar het westen.
„Den volgenden dag", ging hij voort.
..ben ik naar Amsterdam gespoord.
Heb jc er ccnig idee van. Fidclio. hoe
veel Smitten cr in Amsterdam wonen?"
..Op geen honderd na", zei ik.
..Ik evenmin. Maar er staan er vier»
honderd zeventien in het adresboek. Ik
ging naar het bevolkingsregister. Dc
ambtenaar zei dat ik leges zou moeten
betalen en dan waarschijnlijk nog den
man niet zou vinden, omdat een heclc»
boel menschen hun vcrhuisbiljet niet
inleveren. .-Als ik u was", zei iemand
die met mij stond te wachten, „dan
nam ik een taxi en reed ze af. Als u
cr honderd op een dag doet, is u in
vier dagen klaar".
Eerst vond ik dat mal. maar nader»
hand leek het idee mij toch zoo kwaad
nog niet. In een café zocht ik dus dc
Smitten uit naar hun woonplaats, maak»
te kwartier-lijstjes en ging er op uit in
een taxi. Heb jij wel eens een naald in
een hooiberg verloren?"
„Nog nooit", zei ik „en als het me
overkwam zou ik 'n pakje andere naai»
den koopen".
„Juist", zei Mosman. „Nu, ik had
den eersten dag al een gewaarwording,
of ik in 'n hooiberg bezig was naar die
naald te zoeken. Want het viel niet
mee zie, je".
„Was het dan zoo moeilijk?" vroeg
ik. „Je behoefde toch maar aan te bel»
len cn te vragen: woont hier meneer
Smit. die getrouwd is met een juffrouw
Mankei of Wankel. En als ze dan nee
zeiden, dan kon je naar den volgenden
Smit gaan".
„Dat dacht ik ook", zei Mosman.
„Maar zoo eenvoudig was het niet. De
menschen wilden weten, waarom ik er
naar vroeg, begrijp je. Dc mannen zelf
waren overdag nooit thuis, zoodat ik
atlijd met de vrouwen te maken kreeg.
Die waren nieuwsgierig. De meestcn
vroegen: „Is liet soms om ccn erfenis?"
Den eersten keer zei ik: „dat juist
niet". Toen begreep mevrouw Smit. dat
het toch met geld tc maken had en
vroeg: „kan het dan misschien toch
voor ons wezen? ik heet Mantel, dat
is bijna hetzelfde. „Pardon", zei ik, „het
moet bepaald Mankei wezen of Wan»
kei". Maar zij gaf het nog niet op. „Dc
menschen schrijven soms zoo onduide»
lijk", zeurde ze verder, „u komt toch
niet voor oom Manus. Die is dertig
jaar geleden naar Amerika gegaan cn
nooit weerom gekomen'
Ik zei: nee, het was niet voor oom
Manus en maakte dat ik wegkwam.
Het klompje, wie
er meer?
Het Makelaars=Wcckblad (Amster
dam) vertelt:
Nauwclijk had op dc veiling in Fras»
cuti de afslager de traditioneele woorden
gesproken: Dc heeren worden bedankt
cn uitgenoodigd tot dc volgende weck
of daar begon het. Twee dames-collec»
trices vergezeld van een makelaar kwa»
men op den afslag cn de makelaar ver»
zocht of wc nog even wilden blijven,
daar de dames dc laatste 3 klompjes
gaarne bij opbod cn afslag zouden ge
veild zien.
Een echte afslager verleende zijn wel
willende medewerking cn daar ging het
In een paar minuten brachten de klomp
jes resp. (tu 30, 42 cn 40.
Toen gcocurdc het.
Een makelaar uit dc zaal komt op den
afslag en biedt zijn klompje ook ter vei»
ling aan. Een collega snelt direct achter
hem aan naar boven cn zegt: „niet bij
opbod en afslag gewoon, maar op z'n
Amerikaansch moeten jelui het doen.
dan zal jc nog eens wat beleven". Hij
hieek een vooruitzienden blik tc heb
ben, die makelaar, want we hebben wat
beleefd.
Ingezet op 1.liep dat al heel
spoedig op tot 200. 300 cn meer guldens.
Niemand meer dan 485 gulden? N'e»
mand? Ja! 486! en zoo ging het maar
steeds door.
Als dc afslager met zijn schijnbaar
nooit vermoeide stem maar weer begon
met ..Niemand meer"'?' dan tinkelden
de zilveren schijven in dc hoeden der
rappe padvinders.
De gezichten der dames glunderden
hoe langer hoe meer. maar is 't w onder?
Onder daverend applaus maakt een
makelaar het rond op 600.
Niemand mee? Klinkt 't weer en daar
ritselt ccn bankbiljet van boven uit de
..Makelaarskamer" dc zaal in. Goed zoo
roept men: Houdt cr den moed maar in!
Daar komt een Jobstijding. Het is bij
negen en dc boodschap wordt gebracht
dat de zaal moe» in orde gemaakt wor
den voor dc „Tabak", dus vóór 9 uur
ontruimd worden.
Jammer, maar laten we tevreden zijn.
Nog een paar minuten, hceren,
Denk cr om, hecren. Geen gebreken
van Bouw» cn Woningtoezicht zijn cr
Intnsschen zijn er 45 aan plokken
uitgeloofd en gedeponeerd.
W ie het hoogste bod doet heeft dc
plok, maar.... die niet om zooals ge
bruikelijk is in je vestjeszak te steken,
maar in den „Watersnood-pot".
Luid applaus.
Nog ccn halve minuut, hceren,
Niemand meer dan 721 gulden, Nie»
man? Ja!
Daar bij den paal 722 gulden, 723 is
geboden.
Niemand meer dan 723 gulden. 724,
725 gulden.
En nu voor de laatste maal niemand
meer? Ja!
Pats, dc slag is gevallen. Het koperen
bekken tinkelt nog even na, en het op
bod is cr. 726.
Nu dc afslag.
Denk om het mijnen, hceren.
Men vraagt 1000. in slag 1000, 900
f 800 cn zoo daalt het af tot 50. Mijn
roept eln krachtige stem.
Het allerlaatste klompje heeft dus
776 plus 50 dat is 826 opgebracht.
LAFFE DAAD VAN EEN
SCHOOLJONGEN.
Toen het dochtertje van een hoofd
onderwijzer te Arnhem zich naar huis
begaf, werd zij in dc Hommclstraat
plotseling omringd door een aantal
joelende schooljongens, die ha3r toe
schreeuwden „Pas op voor den kuiten»
prikker". Een der belhamels, ccn on
geveer twaalfjarige scholier, was in
derdaad zoo laf het meisje met een
naald in het been tc prikken. Dc
politie is den snoodaard op het spoor.
„Fidelio", zei Mosman op eens. „stel
jij vertrouwen in een adresboek?"
„Redelijk", antwoordde ik.
„Dan had je met mij mee moeten
gaan. je zou je vertrouwen verloren
hebben. Fr waren Smitten verhuisd, de
buren wisten niet waarheen. Er waren
cr, die op 't aangegeven adres nooit ge
woond hadden.'Aan het einde van den
eersten dag had ik tien Smitten opge
zocht. Dut was maar een gedeelte van
den dag. Aan 't einde van den tweeden
dag had ik er in 't geheel dertig opge
spoord cn uitgerekend dat ik op die
manier wekén noodig hebben zou. Dan
was cr nog ccn moeilijkheid. Er was
zooveel verscheidenheid In dc Smit»
ten".
Ik begreep de zwarigheid niet
„Het is toch duidelijk genoeg", vond
Mosman. „Een van mijn adressen was
op dc Keizersgracht. Een groot huis.
Voor dc deur stond een groote auto,
met een duren chauffeur. Juist toen »k
aankwam, stapte mevrouw Smit cr in
en reed weg. Moest ik zulke rijke men
schen lastig vallen met een bedrag van
tien gulden zeven en vijftig en een hal»
ven cent? Ik putte moed uit het nobele
doel van onze vereeniging en belde
aan. „Mag ik vragen", zei ik tot het
lieve meisje dat opendeed, „heet me
vrouw misschien Mankei of Wankel?"
„Weet ik dat?" zei ze snibbig. „Weet
jij het Annie?" want er was een twee
de meisje bijgekomen. „Ik ook niet",
zei die. „maar erg mankig of wankelig
is ze niet". Dat grapje vonden ze ver
bazend aardig. „Een echte driedekker".
\erzekcrdc het eerste meisje ter nadere
toelichting, „Is er niemand van de fa
milie thuis?" vroeg ik. Ja. de jongejuf
frouw was thuis. Of ik die even spre
ken mocht. En daar kwam ccn spich
tig kind met ccn knarrig gezicht in de
gang. hield de deur uit voorzorg op
den ketting en vroeg, door dc kier
glurende, wat ik wou.
„Is de n3am van uw mama misschien
Mankei of Wankel?' vroeg ik zoo be»
leefd mogelijk.
„Nee", snauwde ze cn smeet meteen
dc voordeur dicht. Toen .k weffiing
keek ik nog eens om: de twee dienst
meisjes keken mij uit een raam van
het sousterrain na.
„Heb ik het gezicht van een man.
die kwaad in den zin heeft?" ging
Mosman treurig voort. „Toch niet.
Er zijn straten geweest waar drie van
mijn Smitten woonden. Daar scholden
vrouwen me voor „engerd" uit en pre»
senteerden mannen mc een pak slaag,
ONZF LACHHOEK
Een stuk elastiek, waarvan de einden'
aan elk der enkels zijn gebonden, is
een nieuwe vinding ter versnelling van
den gang van een wandelaar.
Natuurlijk, met zoo'n dwaas ding aan
je voeten loop je \ar.zelf harder, om
aan de spottende blikken der voorbij*
gangers te ontsnappen.
N'a afloop van een concert te Lon»
den kreeg een der zangers een mand
met eieren cadeau. Dit is natuurlijk een
zindelijker methode dan ze tijdens de
voorstelling een voor een naar het
toonecl te gooien.
Het stoute kind was reeds een half
uur opgesloten geweest in de hangkast
en toen het huilen bedaarde ging
vader eens om het hoekje van de deur
kijken. v
Ben je nu verstandiger geworden?
Heb je genoeg gehuild.
Nee. ik heb nog lang niet genoeg
gehuild ik rust alleen maar even uit.
Nog eens de arrestatie
der Markelosche boeren
Waarom de beide aanvoerder#
werden vastgehouden
In antwoord op desbetreffende vra*
gen van het Tweede Kamerlid Van der
Sluis, deelt de minister van Justitie
mede, dat op 6 Januari 1.1. zestien Mar*
kelosche boeren tc Laren (G.), zijn aan»
gehouden, alwaar zij gezamenlijk en in
vereeniging bezig waren aan het weg»
graven van een dam. welke aldaar was
aangebracht voor keering van het op*
komende water, ccn ernstig misdrijf.
De aangehoudenen zijn per autobus
naar Zutphen overgebracht alwaar de
verhoeren een groot gedeelte van den
nacht zijn voortgezet. Dat zij doornat
waren is niet vastgesteld. Mocht dit
zoo zijn geweest, dan zal dit wel aan
hen zelf zijn te wijten geweest, daar zij
er nög in geslaagd zijn. een 20 a 30 me»
ter van den dam weg te graven, waar*
door het water met geweld het tot dan
toe droog gehouden land overstroom»
dc.
Dc aanhouding geschiedde uit vrees
voor herhaling cn voor vechtpartijen
met dc bewakers der waterkeerïng. Op
6 Januari zijn dc aangehoudenen op
twee na weef in vrijheid gesteld.
Deze twee waren de aanvoerders en'
de vrees voor herhaling klemde te hun»
ncn aanzien te meer. Deze beide ver*
dachten zijn op 15 Januari toen de ter»
mijn van het bevel van bewaring was
verstreken, in vrijheid gesteld, daar de
arrondissementsrechtbank te Zutphen
geen termen aanwezig vond. om een
bevel van gevangenhouding uit tc vaar/
digen. daar inmiddels het water was
gevallen en het gevaar voor herhaling
als geweken kon worden beschouwd.
PERSONEEL NEDERLANDSCHE
SPOORWEGEN.
Dc pcrsoneelraad van de Nederland*
schc Spoorwegen heeft te lltrecht ver»
gaderd- Een conceptreglement van or»
de werd besproken en daarna vastge»
steld. In het bureau van den personeel*
raad werden benoemd dc heeren P<
Moltmaker van de Nederlandsche Ver»
eeniging (voorzitter) en F. Timmermans
van St. Raphael (secretaris). Verder
werd besloten, voor de eerstvolgende
besprekingen met de directie aanhan»
•ug te maken: le. dc kwestie der her»
classificatie van ccn aantal standplaat»
sen cn 2e. dc regeling van de positie
der bureaubcdienden, schrijvers en bu<
reelambtenaren.
als ik niet maakte dat ik eg kwam.
Zóó wantrouwend zijn dc menschen.
Smitten op hooge bovenhuizen. Smit*
ten op kantoren, ongetrouwde Smitten
cr was van alles. Soms brandde de bel
bij ccn nieuwen Smit mc in de hand.
maar ik hield vol. Na een weck werd
ik ziek, „Oververmoeidheid", zei de
dokter en hield mij vier dagen in bed.
Op den vijfden dag hoorde ik, dat de
voorzitter van onze afdeeling van der
Landen de Bliek terug was van zijn
buitenlandschc reis en ging hem opzoe»
ken.
„En heeft u het edele doel van onze
vereeniging kunnen bereiken?" vroeg
bij. ..We zijc u wel bijzonder verplicht.
Zooveel offervaardigheid
„Mijnheer de voorzitter", zei ik, „van
de vierhonderd zeventien adressen heb
ik er tweehonderd elf gevonden. Daar
is de rechthebbende niet bij. Ik heb een
nota van onkosten groot honderd veer»
tig gulden aan taxis en nog dertig gul»
den voor verteringen. Samen honderd
tachtig gulden, ern 10.57 1:2 aan den
rechthebbende tc brengen".
„Dc kosten komen cr niet op aan",
zei dc Bliek met een minachtende hand»
beweging. „Het schoone doel
„Zeker", zei ik. „Maar moet ik nu al
die bverblijvendc Smitten ook nog be»
zoeken? Het is een onuitvoerbaar werk.
„Smitten?" vroeg hij verwonderd.
„Heb ik Smit gezegd?"
..Natuurlijk- Weet u niet meer? Op
onze algemeene vergadering immers?
Smit was de naam".
Hij rommelde in een la van zijn
schrijftafel in oude brieven. Hij vond
den brief van het hoofdbestuur. Hij
lus hem en verbleekte. Toen keerde hij
zich tot mij en zei:
„Ik heb mij vergist. De naam was
Meijer".
Mosman zweeg weer een poos. Toen
ging hij verder: „ik heb de Bliek geen
verwijten gemaakt. De man was er toch
al kapot van. Maar ik heb in het Am»
sterdsmschc adresboek de Meijers ge
teld. Er staan er 509 in. Toen heb ik
voor dc opdracht bedankt. We hebben
na een vergadering van het volledige
bestuur aan het hoofdbestuur te Rot»
terdam bericht, dat we tot ons leedwe»
zen geen kans zagen aan het verzoek
te voldoen".
Mosman en ik waren nu zoover wes»
telijk doorgedrongen dat het tijd werd
terug te keeren. In mijn handdruk lag
een wereld van medegevoel. Wij gin
gen elk rijns weegs.
FIDELIO, 1
