43e Jaargang No. 13095
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 27 Februari 1926
HAARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd
Is (kom der gemeente) f3 57^. Franco per post door Nederland f3 87H. Afzonderlijke nummers 10.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f 0.57^4franco per post fO-65.
ADVERTê NTIENVan 1 tot 5 regels 11-75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat Twaalfstuivers-advertentièn van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93, Post-GIro 38810 UITGAVE DER N.V. I.0UREN5 COSTER
Telefoonnummers: Directie 13082, Redactie 10600 en Administratie 10724 Directeurenj. c. peerebooW) en p. w. peeREBOONI
Humimsiraiie luizi Hootdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmulden
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 362>
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN'.
EERSTE BLAD
AGENDA
ZATERDAG 27 FEBRUARI.
X V. Wrtenigd Uofe'ad Tjoneelr De
Nieuwe Heoren. 3 uur.
H. K. B. Tempoiierertreat. Groot Bil.
Masqué.
Olympia: Onderling Genoegen: Bal
Masque
Tivoil. Tempel lereetraat: Dameen.
BlCfffcoopvooreteM tnzen.
J.uxor waroom: Concert 811 uur.
Cabaret Modern. Daneen. Optreden var,
yercctiilier.iio artistes.
ZOVDAO 28 FEBRUARI
6Ud«r. houvrbu. .- „De Speekiooe"*, 'n
Praetit-Idee. 8 uur.
Schouwburg JanawegCabaret- en ">pe-
xette.avond 8 uur.
Gem. Concertzaal: H. O. V. Concert.
£30 uur.
Gem. Concertzaal: „Het groot Tooneel"
3!co: Juul'je van Volcndun. 3 uur.
Prot/et-v-iV.ubor.'!Ku:.-t aar. bet Volle:
Voordracht van Aco*-v door Louis M4lti
Gat teren. KX30 uur.
Kerkgcliouvr, Zuiderstraat 15: Nallonaal
Beddings] eger, Commandant Voortman.
S uur.
Cabaret Modern. Daseen. Optreden van
.Vereoliiller.de artieten.
Café „Dreefzioht", 'a Middags en
'a avond» concert en daneen van 36 en
yan 8-11 uur.
Theater ..De Kroon. Groote Markt, Bi»
Doopvooreteij'ng van 2 uur nam. af.
Cinema Pa'.3oe. Groote Houtstraat: Blo»
Boopvooratelllng van 2 uur nam. af.
(Luxor TheaterBioicoopvoo retelling
fan nam. 2 uur af.
SoalvTheater. Kleine Houtstraat, Bice
Ooopvoonttelling van 2 uur nam. af.
Olyrapia: Daneen.
Tivoll. Tempelier»»treat. Muziek, mid
Bar» en *e avocde dar een.
DATUMSTUKJES °E ELECTRIFICATIE VAN DEN SPOORWEG EEN LASTIG MEÜBEL
MAANDAG l MAAKT
S'. B-.vo: P:-stx«ge!veiP.ng. t u.
Theater ..De Kroon", Groote Markt, Bios.
boopvoora-el'mg. 8 uur.
Cinema Palace. Groote HoutstraatBios
boopvoorstel'mg, 8 uur.
Luxor Theater: Bioscoopvoorstelling
I/uxor tearoom: Concert 8—11 uur.
8cala Theaier. KlMae Houtetrsat Bio*
ooopvooratel'mg. 8 uur.
Cabaret Modem. Daneen. Optreden var
gf*i an ie ten.
Haarlem, 27 Februari 1926.
Die Co Opera-tie!
Het geweldige succes dat de „Co»
Operatie" in dc Grand Opéra te
Tarijs heeft behaald, met haar opvoerin»
gen van Tristan und Isolde en Fidelio.
is werkelijk leerrijk. Nu de Fransche
critiek en het Fransche pubhek ztch uit»
geput hebben iu lot en toejuiching voor
onze Hollandsche kunstenaars, staat
men in ons land ietwat paf. Dc Grand
Opéra is immers altijd de „crème dc la
crème" geweest Men is daar gewend
aan sterren vat: den eersten rang, aan
een prachtig koor. aan een heele serie
wereldberoemdheden. Er worden aan
het gezelschap van de Opéra en aan het
groote technische personeel tnillioeneu
per jaar ten koste gelegd. De Fransche
ataat btaah elk jaar een groot deficit
enfin dat is zijn zaak. Een klein land
kan zulke sommen niet opbrengen....
Allen hebben wij altijd den dJcpsten
eerbied gevoeld voor het Monument van
luu/ikaaUdramatische kunst op de Place
dc l'Opéra. en het nooit in dc verte m<>.
gelijk geacht dat onze versmade, steeds
weer faiUeercnde en dcraillccrcndc Ne»'
ilerlandschc Opera's doze wonderen zou»
den kunnen evenaren. Laat ons eerlijk
wezen: het leek ons niet mogelijk. Velen
beweerden zelfs dat wij beter deden
mot de opera maar over te laten aan
dc Franschen, Duitschcrs en Ital ancn,
die haar immers creëeren. Er zijn haast
geen opera»wcrkcn van belang gecompo.
neord buiten die drie landen. En nu dit
succes!
Misschien zal 't een heilzamcn in.
locd in Holland doen gelden. Mis»
schicn zal straks, als het terugkeert om
weer ecus op vaderlandschc planken op
te treden, het publiek bij duizenden toe»
stroomen om dat merkwaardige gezel»
schap, dat de Franschen zoo bewonde»
ren, eens te zien en hooren. Er moet
dan toch wel iets bizonders aan we»
:n
Misschien zal het zoo gaan. Maar
zelfs met de buitenlandsche aanbeveling
zal het nog wel niet genoeg zijn. Dc
Co»Opera«tie zou zich hier feitelijk moe»
ten aankondigen als een troep van de
Grand Opéra, een Fransche troep. Onze
zangers en zangeressen zouden moeten
verschijnen onder Fransche pseudonie»
men, en zingen in het Fransen. Met een
beetje goede grimeering zou niemand ze
herkennen, en hun stemmen evenmin.
Neen. Laat ik dit bitter sarcasme
stopzetten. Maar in vollen, plechtigen
ernst: is het niet een beetje al te erg?
R. P.
De werken nabij Haarlem
Waarom gelijkstroom?
Bijzonderheden over het treinverkeer
STADSNIEUWS
DE VERBREEDING VAN DEN RIJKSWEG
HAARLEM-LEIDEN
Belangrijke verbeteringen
Ia 't vak der meubelmakerij
Zijn mocielijke zaken.
Die maar niet elke vakman zoo
Gemakkelijk kan maken.
Bureaux ministres zijn daarbij
En zetels. Wie die zoeken,
Zien zich verplicht te speuren tot
In de allerverste hoeken.
Maar wat wel 't allerlastigst is,
(Je moet er eens op letten)
Dat is het samenstellen van
Solide kabinetten.
Vooral wanneer 't met lofwerk is,
Dus wat men noemt lofwaardig,
Dan wordt het wel een zware taak,
En (als 't mislukt) niet aardig.
In Necrland's meubelmakerij
Zagen wij het probeeren.
Drie menschen moesten deze taak
Beleefd abandonneeren.
Zal nu een vierde zijn bereid,
Zioh aan het werk te zetten
Om ons te leveren een van die
Solide kabinetten?
TOM DE RIJMER.
IN L1SSE IS MEN BEGONNEN MET HET BOUWEN VAN EEN
ELECTRISCH STATION.
De laatste weken hebben wij reeds
uitvoerige mededcclingen gedaan over
de uitwerking der plannen tot electn»
ficatie van de spoorlijn Amsterdam
Rotterdam.
W'ij zijn er op uitgetrokken om te
onderzoek en wat er in Haarlc.n en
omgeving reeds van dit belangrijke
werk te zien is.
In Haarlem zelf komen als ue
eventucele wijziging van de spoorbrug
over het Spaame wordt uitgezonderd
niet veel veranderingen in de spoor»
wegwerken- De lijnen blijven onge»
wijzigd, omdat dc electrische treinen
op de bestaande rails zui.cn loopen.
Met het plaatsen van de electrische
palen Daast de rads is men nu al
klaar van Rotterdam tot de Zandvoort»
sche laan.
EEN VERBREEDING BIJ BENNE»
BROEK-
Indertijd hebben wij medegedeeld,
dat wegens dc zeer groote kosten voor»
loopig moest worden afgezien van een
algehcelc verbreeding van don rijks»
weg HaarlemLeiden.
Toen is door ons in een uitvoerig ge»
iilustrccrd artikel aangetoond, dat toch
zonder al te groote kosten dc aller.ge»
vaariijkstc punten op dien weg te
verbeteren "waren.
Gelukkig kunnen wij thans consta»
tecrcn, dat er door den Rijkswater»
staat in die richting gewerkt wordt.
Op verschillende punten wordt dc
weg belangrijk verbreed, vooral onder
Bcnncbiock en Hillegom
Hierboven een foto van het werk
onder Bennobioek. Dc berm wordt af»
gegraven om bij den weg getrokken
te worden Naast den weg die ge»
asphalteerd wordt komt een tegel»
pad voor fietsers.
Voor de slachtoffers van
den Watersnood
In onze verantwoording van 25 de»
eer vermeldden wij:
P. G. f 40.—
gel.cve hiervoor te lezen'
L. G., Spaarndammerpolder f 4''.
Voor den Watersnood is nog bij ons
Jbgekoment
W. H. I
HET GASTHUIS VERLATEN
Naar wij vernemen heeft de heer J.
W. Bom wonende St. Anthonlesieeg, die
voor ongeveer S weken op den Heerenweg
'oor een au'o.bu>. werd Aangereden en
sindsdien m hei Bt- EJtsabsih Gaexhuie
verpleegd is gewo-den, thane deze sieken-
V...i l.c.-. f der werkzaamheden zal
evenwel vooiloophz nog geen eprako kun.
nen zijn.
EEN KuKJE OP DE hPOORLUN
NABIJ VOGELENZANG.
Het zijn flinke hooge masten, die
op een stevigen voet staan. Voor het
plaatsen was het op verschillende
punten noodig, dat geheid werd.
Deze tallooze masten verfraaien het
landschap niet Aan de telefoonpalen
met draden waren wij juist gewend
en nu komen dc nog veel hoogcrc
electrische masten het rustige beeld
van het landschap in nog erger mate
verstoien.
Dat zijn evenwel de offers die aan
den modernen tijd gebracht moeten
worden-
De electrische stroom wordt door de
spoorwegen van de provinciale elcctri»
citeitsbedrijven betrokken- Dat is
evenwel wisselstroom die omgezet
moet worden in gelijkstroom Daarvovi
zijn niet minder dan 7 stations noo»
dig. Die komen in Schiebroek. Den
Haag. Delft, Leiden, Lissc, Haarlem en
Amsterdam-
De vraag rjjst waarom wordt gelijk»
stroom verkozen boven wisselstroom.
In een indertijd gehouden lezing deel»
dc de heer J. J. W. van Loenen Mar»
tinet daarover mede
„Het eerste stelsel zoowel ah het
tweede wordt veelvuldig toegepast in
de landen die ons omringen- \Vij zul»
len het laatste, het gelijkstroomstelsel
van 1500 Volt toepassen, zulks op ad»
vies van de daartoe aangestelde com»
missie. Dit stelsel is gekozen, omdat
stoornissen op de telefoon» cn tele»
graaflijnen er niet bij voo. komen, zoo»
als bij het wisselstroomstelscl van 1500U
Volt. doch ook omdat het zich gemak»
keiijker laat toepassen aan de central!»
satie van de electrische energie, die
voor wat ons land betreft in het voor»
uitzicht is- De bovenleiding wordt zóó
aangelegd, dat dc spanning van 1500
Volt desnoods later verdubbeld wow
den kan, zonder verandering in dien
bouw."
Van het Zuiden uit is met den bouw
daarvan begonnen. Reeds eenige jaren
zjjn de stations in Schiebroek en Den
Haag in gebruik voor dc electrische
treinen die daar rijden.
Met den bouw van het electrische
station tc Lisse is voor eenige weken
begonnen Men is op bovenstaande
foto is het te zien druk met het
heien bezig. De grond Is daar nog al
slap en omdat er zware machines ko»
men te staan, is het noodig dat lange
zware palen geslagen worden. Om»
streets Augustus zal dit station klaar
rijn.
Het is nog niet zeker waar te Haa.»
Icm het electrische station zal ko»
men, vermoedelijk zal de werkplaats
voor het seinwezen achter den Ver»
spronckweg daarvoor verbouwd wor»
den-
Reeds nu is een deel van de elcctri»
sche treinen die van Amsterdam cp
Rotterdam zullen rijden in gebruik-
Namelijk op de lijn RotterdamDen
Haag. De wagens die daar vroeger lie
pen waren ingericht voor wisselstroom
Nu overal gcli'kstroom komt is tna
noodig, dat de wagens omgebouwd
worden. Daarmee is reeds begonnen
en nu kunnen de nieuwe wagens uit»
stekend dienst doen voor het vervan»
gen.
Vermoedelijk 'zullen dcelectrische
treinen AmsterdamHaarlem in 1927
gaan rijden.
Vroeger reed de zoogenaamde
spoorexpress van Amsterdam naar Rot»
terdam in 48 minuten- Dc bedoeling is
dat de electrische trein óók in 48
minuten het traject loopt, doch daar»
bij wel in Haailcm. Leiden, Delft cn
Schiedam stoppen zal. Daarmede moet
op een trajcctsnclheid van 95 K.M
gerekend worden. Naast de electrische
lijn zal de stoomlijn voor het interna»
tionaal verkeer ook blijven bestaan en
naast de electrische sneltreinen wo:dcn
ook electrische stoptreinen ingelegd-
De bedoeling is treinen in te voeren
waarvan de rijtuigen aan elkaar vei»
bonden zijn, als bij dc Drircinen en
I dc internationale treinen. Een dergc»
lijkc trein zal ongeveer 229 ton wegen
en 350 personen kunnen vervoeren. Dc
motoren worden zóó gebouwd dat een
veilige snelheid van 120 a 130 KM
bereikt kan worden, zoodat bij het
plots snel afrijden van heJKngen geen
gevaar behoeft te bestaan voor on»
klaar raken van het materiaal. De ver»
warming en de verlichting geschiedt
electrisch. De remmen zijn van het
oude Westinghouse»systecm en wor»
den bediend door gecompresseerdc
lucht die electrisch aangedreven wordt-
Om een snelheid van 100 K.M. te
bereiken bij een treingcwicht van 600
ton is een locomotief noodig sterk
2000 P.K.
j Een gedeelte van de nieuwe motor»
wagens wordt door de Koninkl- fabriek
van rijtuigen cn spoorwagens J. J.
Bcynes te Haarlem gebouwd»
i Een electrische trein begint met ccn
motorwagen, dan volgen "3 gewone WA»
gens en tenslotte komt weer een motor»
wagen,
LEGATEN.
Blijkens het verslag van de verga»
dcring van den Algemeenen Kerkcrand
der Ned. Herv. Kerk, opgenomen in
Haarl. Predbld. hebben de Diakonie en
het Diaikonesscnhuis van wiilen mej,
Abhing ieder een legaat van f 1000 ont»
vangen.
PERSONALIA.
Beroepen is als predikant bij de
Chr. Geref Kerk te Maassluis ds. A-
Swiep. te Hillegom.
De heer E. Wilmink, stations»
chef bij de Ned. Spoorwegen te Hoofd»
dorp, is overgeplaatst naar Coevordcn-
OPEN BRIEF VAN
KEES DE MOPPERAAR
het Gemeentebestuur
van Schoten
De nieuwe brecdc brug aan de Jan
Gijzenvaart. die daar door de zorgen
van den Rijkswaterstaat gebouwd is,
mag een goede verbetering genoemd
worden. Maar.... het is of er nooit
iets volmaakts tol stand komen-
Inderiijd kreeg Halfweg ook een
nieuwe brug van den Rijkswaterstaat.
Toen het evenwel klaar was, bleek, dat
het rijk dc verlichting aan de ge»
meente Haarlemmerliede c-a. overliet.
Die e:varing had het gemeentebe»
stuur van Schoten iets moeten leeren
Dan had het tijdens den bouw van de
brug kunnen zorgen, dat daarop goede
lantaarns geplaatst werden-
Nu is de brug al eenigen tijd voor
het verkeer opengesteld. maar bij
avond cn nacht laat de verlichting
alles te wenschen over.
Eenige flinke lantaarns zijn beslist
noodig.
Laat het gemeentebestuur, dank»
baar dat deze belangrijke verkeersver»
betering tot stand gekomen is, niet
gaan vechten met den Rijkswaterstaat
over dc vraag wie voor de lantaarns
had moeten zo. gen, maar onmiddellijk
maatregelen nemen, dat de lantaarns
er komen!
De T B C.-bestrijding
De lighal en het kinderher
stellingsoord in Bloemendaal
Het lis bekend, dat de Haarlem»
sche vcrceniging tot bestrijding der tu=
berculose haar lighal van Schoten
naar het geschonken duinterrein, ach»
ter ..Mecrenberg" te Bloemendaal," zal
j overbrengen. Daar zal dan tevens een
kinderherstellingsoord gebouwd won»
i'ca
De architect, de heer Korringa, is
thans bezig om dc plannen voor de
gebouwen te ontwerpen- Tot nu toe
bestaan slechts voorloopige schetsont»
werpen. Als die plannen gereed zijn
en door de verschillende officieele
lichamen (het gemeentebestuur va.,
Bloemendaal, Ged S'atcn van Noord»
Holland cn de geldschieter de Rijics»
verzekeringsbank) goedgekeurd zijn,
zal met den bouw kunnen worden fce»
gonnen. Daarmede zal evenwel her
giootste gedeelte van den zomer ge»
moeid zijn, zoodat de aanbtsteding in
den nazomer te verwachten is- De san*
is dan ook heel gering, dat dezen zo
mer nog iets in gebruik genomen kan
worden-
De vereeniging komt nog ongevee
15 000 aan het bouwkapitaal te kort
Er zijn plannen in voorbereiding om
dit tekort te dekken.
Het duinterreïn te Bloemendaal
moet ook nog gedeeltelijk beplant wor
den. Dit geschiedt onder leiding van
den heer L. A. Springer-
UITGAAN
DECLAMATIE BEP VAN DER
HARST.
Zondagmorgen zal de jonge decla
matricc Bcp van der Harst (mevrouw
Rooden'ourgvan der Harst) die gc=
durende eenige jaren in tal van plaat
sen reeds zooveel succes mocht oog
sten. voor het Instituut voor Arbeiders
ontwikkeling een voordracht houdei
over: Dichtkunst. Je bijeenkomst zal
■orden gehouden in de Gem. Concert»
zaal.
Voorgedragen zullen worden o.a. ve-»
:n van Adsma van Schêltema en
Henr. Roland Holst. Guido Gczelle,
Alice Nahon. Margot en Marie W.
Vos, en eenige liederen van haar
zelf.
KRABBELS.
VAN EEN TAPIJT
Ziehier een lakqpiek beriohtje uit
een Engelsche courant
Dezer dagen is, voor het eerst se»
den 40 jaar, het karpet in het salon
van het huis van den minister»presi»
dent Downtngstreet no. 10 schoou»
gemaakt, waarbij bleek dat het een
Perzisch tapijt was van zeer kostbare
soort. Men was zich van dc waarde dc»
zer vloerbedekking tot nog toe niet
bewust geweest, daar zij volkomen
onherkenbaar was door de accumu»
latie van Londensch vuil gedurende al
die ja.en.
Ha. gij propere Haarlemsche huis»
viouw, d:e zoo juist, vermoeid van dc
energie, die gij vandaag weer aan de
groote schoonmaak hebt besteed, ein»
deiijk eens even rustig zit. om de krant
te lezen, daar zit gij toch van te kij»
ken. Een kaïpet dat in 40 jaar, bijna
een menschenleeftijd, niet schoonge»
maakt is, terwijl gij het uwe iederen
dag met den stofzuiger bewerkt of
moeizamer met stoffer en blik en het
in deaen tijd weer zijn jaarlijkschc
groote beurt geeft.
Inderdaad, het is wel heel erg. Een
minister»president, of althans zijn
vrouw, behoorde een beter voorbeeld
te geven. Stelt u zichzelf even voor als
ministersvrouw, gasten ontvangende op
een tapijt, waarvan door lagen stof en
vuil niet meer te zien is of het tapis*
beige, wilton of Perzisch is- Toch heb*
ben tientallen jaren lang dc echtgenoo*
ten van Engelsche ministerpresidenten
zich hierom niet bekommerd, want
Downing Street no. 10 is al dien tijd
dc ambtswoning van de opvolgende
premiers geweest. De dames Lloyd
George, Ramsay MacDonald en ande»
ren gedurende de laatste jaren, daar»
voor mevrouw Asqu-th en Lady
Campbell Bannerman en nog eerder
mevrouw Gladstone, de markiezin Sa»
lisbury en velen meer hebben het roe»
gelaten dat de blijkbaar niet al te
zorgvuldig geveegde voeten van hun
bezoekers, de kleuren en ornamenten
van een kostbaar tapijt onder een laag
vuil aan het oog onttrokken, ja blijk»
baar hebben zij zelfs hei tapijt nooit
van zijn plaats gehad, want dit zou niet
wel mogelijk zijn geweest zonder het
tc reinigen. En nu heeft mevrouw
Baldwin eindelijk het v.-rziiiui narer
voorgangsters hersteld, met dit ver»
rassend resultaat-
Hct valt wel moeilijk, deze achtifoo»
ze slordigheid te verkla.en in een land,
waar de voorjaars=schoonmaak»epide»
mie met dezelfde regelmaat en in niet
minderen omvang dan bij ons, pleegt
uit te breken. Of het moest rijn dat
in Engeland een ministersvrouw ge*
mecnlijk niet aan de voorjaars«scboon»
maak toekomt voor een politieke
schoonmaak haar man weer uit
Downing Street no. 10 verdrijft-
Schouwburg Jansweg.
Februari zal in den soliouw.
burg aan den Jansweg een cabaret en
operettevoorstelling plaats hebben. Uier
zullen optreden Jules Boesnach, de be
leende piano-humonst, Mary en Coro
Tjenhanoff mei hun »ch.tierende moderne
dansen en Piet Groenendaal, de bekende
humorist. Ais programmaleider en con-
ferencier zal Herman Smrie optreden.
Na de pauze geeft het Frascane.operette
Ensemble een c-én-acter van J. J. Rent.
meester: „De inkwartiering van Pietje"
gespeeld door Corry Pinksen. Rosi-nl sa-
methini. J. J. Rentmeester en Jan Moritz,
zoodat hei geheel een mooi programma
vormt.
r ■npvjgsj-.j 3
I
f V;
'C- If-'kts
feiv. iéMm
Een Fransche luitenant, Collot, heeft om
een weddenschap en voor de film ge
tracht tusschen den hoog van den Eif.
(elforen door te vliegen. Toen fc j cr
heelhuids door was, raakte een der
vleugels van z(jn toestel de antenne der
droadlooce. Het vliegtuig stortte neer en
de vlieger kwam om
