O HAARLEM'S DAGBLAD
VAN HET POLITIEKE
TOURNOOÏVELD
vrijdag. 19 maart 192a tweede blad
TWEEDE KAMER
18 Maart
De besprekingen over de regeeringsvcrklaring ge
ëindigd. Een flink brok crisisgeschiedenis.
Nieuwe dingen en nog onbekende feiten. De
Kamer wil voor Paschen met de begrootings-
hoofdstukken gereed kom-n.
een terugkeer van het kabinet» Colijn
absoluut was uitgesloten.
Nadat dc pogingen van Dr. de Vis
ser waren mislukt om het zittende ka-
binet weer bijeen te brengen is nog
aan ccn anti-revoiutiocnair (wie dit
was. is niet duidelijk geworden) een
individuecle opdracht gegeven, welxc
niet aanvaard is geworden.
De heer DE (jEER deelde nog me
de. dat in het extra-parlementaire ka
binet (niet bestaande uit dc zittende
ministers) hetwelk dc heer de Visser
in de laatste dagen van zijn opdracht-
tijd poogde saam te brengen dc heer
Limburg de portefeuille van Just'tie
zou aanvaarden. Deze laatste pogin»
gen van Dr. de Visser zijn mislukt,
omdat Dr. de Visser, die zelve niet als
premier'wilde optreden om persoon-
lijke redenen, geen premier kon vin
den. De heer dc Geer was duarvoor
uitgenoodigd. maar hij bedankte om
dat hij het als politiek man en als l:d
van het zittende kabinet niet juist
vond zitting te nemen. Zakelijk was
de heer dc Geer het dus eens met dca
heer Heemskerk die In zoodanige
nlaatsvervanging iets „onzuivers" zag.
Maar cn dit werd den heer Heems
kerk later duidelijk gemaakt toen
dc heer dc Geer ais president-minister
van het huidige kabinet zitting nam,
waren de omstandigheden bcel wat
anders geworden. Daarom achtte 1c
heer de Geer de verwijten van den
oud-minister persoonlijke verwij
ten.
Dc formatie-Limburg. Van den be»
ginnc aan heeft de heer Limburg den
heer dc Geer geraadpleegd, dc laatste
gaf den eerste zijn morcclon steun. Dc
minister had geen bezwaar in dit ka
binet zitting te nemen en wel als dra
ger van de portefeuille van Financiën,
omdat alle uangezochten voor deze
functie bedankten. De heer dc Geer
heeft den heer Colijn gevraagd of hij
tegen zijn aanvaarding van de Finan-
cicn-portcfeuille (toen het duidelijk
was dat geen terugkeer van het oude
kabinet mogelijk was) bewaar zou
hébben. Welnu on deze modedcelïng
was een streep door de rekening van
den scherpen lieer Heemskerk dc
heer Colijn heeft op vlutte en loyale
wijze dat aanvaarden volkomen ge
billijkt.
Do heer Limburg mislukte ook als
Formateur, na verschillende pogingen.
Echter zooals gezegd over deze
mislukking werd niets gepubliceerd,
niets bekend.
Toen kwam de Zaterdag, 27 Februari
Dc MINISTER ging er daarna toe
over. tot nog toe
onbekende feiten
mede tc declen. Inderdaad is het waar
geweest, dat (op dien Zaterdag) aan
Mr. Kan dc opdracht is gegeven con
ambtenaren-kabinet samen te bren»
en.
De heer Kan opperde daartegen vele
boawaren, bovenal staatsrechtelijke be
zwaren. Hij vroeg daarom eerst nog in
andere richting pogingen tot formatie
rcgccring aan te wenden. Dit
geschiedde dan ook.
Op Maandag, den eersten Maart,
erkreeg Mr. Patijn, 's morgens oen
jpdracht. Niet de bekende politieke
Mr. Patijn. doch dc burgemeester van
den Haag. Dat was totaal onbekend'
Dc heer Patijn bedankte echter dien-
zelfden dag nog, omdat hij zichzelf,
wegens gebrek aan politieke scholing
volkomen ongeschikt voor formateur
achtte.
Dienzelfdcn Maandag om 5 uur
verkreeg minister de Geer de opdracht.
De minister vroeg de Kamer zich nu
eens in te denken in dc moeilijke po
sitie, waarin hij verkeerde.
Dertien weken had de crisis alreeds
geduurd. Was het dan zoo verkeerd
dat hij één dag voor beraad vroeg?
Dc minister voelde zich nog altijd min
der geschikt voor minister-president
cn voor minister van Financiën. Ook
de heer de Geer heeft vele hceren
geraadpleegd, maar niemand wilde pre
mier. niemand wilde minister van
financiën worden. Toen kwam voor den
minister een moeilijk moment. Hij
heeft het toen als een lafheid gevoeld
niet op zich te nemen wat hij van
anderen vroeg.
Een R.K. wenschtc dc premier in
zijn kabinet, omdat hij zelfs den schijn
ilde vermijden dat hij en zijn kabinet
op bepaalde partijen zou rusten. Van
den dag „voor beraad", zag hij het
schokkende niet in, het motief was on
schuldig. „Wanneer ik niet zou ge
slaagd zijn, zou ik mislukking hebben
gepubliceerd" deelde dc minister
mede.
Dc MINISTER-PRESIDENT deelde
mede dat cr geen continuïteit geweest
is tusschen de pogingen van den heer
Limburg en de zijne. De vraag van
den heer Heemskerk, waarom de heer
Limburg was „overboord" geworpen,
was daarom geheel buiten de werke
lijkheid.
De meer persoonlijke opmerkingen
van den heer Heemskerk wees de heer
de Geer ernstig en met groote krach:
terug. Hij sprak van het wonderlijke
feit, dat bij een zoo tragische formatie
als die der zijne was. de heer Heems
kerk het ministerschap had aange
voeld als een lotje uit de loterij, als
een kwestie van genoegen. De „kleinere
politieke overwegingen" van den heer
Vanmorgen (vis bij dc Kamerstuk
ken ccn nota van wijzigingen op
Hoofdstuk UI van de Staatsbegroo»
tmg voor 1926. Hoofdstuk III is Bui-
tcnUndscht Zaken. Voorgesteld werd
een nieuw srt. 10 bis in tc voegen lui.
dende; Jaarwedden en verblijf vergoe
ding van den gezant bij den Pause-
lijkcn Stoel. Dit voorstel werd gedaan
in verband met de door de regeering
afgelegde rcgceringsverkiaring.
Dc discussies werden vandaag ge
opend door den heer van Rijckcvors-
sel. Zijn woorden stonden In verband
met het bovengenoemd voorstel tot
het aanvragen van gelden voor ccn
nieuw
Gezantschap bij hel Vaiicaan
De heer VAN RIJCKEVORSSEL is
voorzitter v;a <io commissie van rap
porteur» '.co» hoofdstuk III. En hij
stelde vojr. namens die commissie,
over het n-.ct-.ve voorstel opnieuw een
afdcclingsondcrzock tc houden. En
we! „om den minister in de gelegen
heid te stellen tot dc uiterste grens
van mededeelzaamheid tc gaan. De
heer HEEMSKERK onde-stcuade dit
voorstel om het geheel nieuwe aspect
van de zaak door de zienswijze van
de regeering. waarvoor nieuw onder
zoek noodig was.
Maar de Kamer in meerderheid was
het daarmede niet eens. Wel geen
groote meerderheid (43—38 stemmen),
maar toch een meerderheid. Voor de
ze meerderheid spraken de heeren Dr.
DF. VISSER, KERSTEN en MAR.
CHANT. Jaren achtereen was de ge»
/antschapskwcstie In de Kamer bespro
ken. jaren achtereen was het gezant-
schap verdedigd, cn was het in de
Kamer van alle zijden bezien waarom
nog een onderzoek over een kwestie,
die zoo bekend is? vroegen zij. Dc
heer VLIEGEN zag dc noodzakelijk
heid van liet nieuwe onderzoek ook
niet in, maar wanneer een deel der le
den liet toch wcnschtcn dan zou hij
zich daartegen niet verzetten.
Intusschcn hoc men ook over dc
al of niet noodzakelijkheid van een
nieuw onderzoek denken moge nu
bestaat dc kans dat spoedig een be
slissing over dc gczantschapsvraag
komt.
Spoedig ccn beslissing) Want na dc
bovenstaande gczantschapsvraag te
hebben afgedaan ging de Kamer over
tot een
req'linq van werkzaamheden
voor dc komende dagen.
De Kamer toch heeft besloten dc ge
bruikelijke begrootingswerkzaamheden
om te keeren. Niet eerst de alge»
mcenc beschouwingen cu dan dc be
spreking der hoofdstukken. Neen, in
dc buitengewone omstandigheden van
het huidige kabinet na zoo lange crisis,
zullen eerst dc bcgrootingshoofdstuk-
ken worden afgedaan, (men hoopt zelfs
vóór Paschcn gereed tc komen) cn
daarna, na Paschcn zal men algcmeenc
beschouwingen gaan houden. Algexncc-
nc beschouwingen, die heel breed zul
len worden gehouden, omdat men van
dc hoofdstukken alleen dc artikelen
voor Paschcn zal bespreken, waarvoor
elk lid niet meer dan 10 minuten zal
mogen gebruiken cn ook de algemee-
tic beschouwingen over dc hoofdstuk
ken zullen achterwege blijven.
Dat om met Paschen gereed tc zijn.
cr hard zal moeten gewerkt worden is
overduidelijk. Dc volgende weck zullen
dc vergaderingen om 11 uur aanvan
gen cn Woensdagavond zal er avond
vergadering zijn.
Na Paschcn zullen de Indische be-
grootingen worden afgewerkt.
Voorloopig weten dc Kamerleden
dus waar 't op staat. Indien nu dc
regeering zou 't graag willen ook dc
Eerste Kamer wat medewerkt in de
maand die haar nog gclaicn wordt,
dan kunnen voor 1 Mei dc begrootings
wetten in het Staatsblad staan. En is
net Rckenkamcr-ontwerpjc overbodig.
Het ontwerpje, waartegen heel wat op
positie gerezen is.
Dan zette dc heer DE GEER zijn
antwoord op de opmerkingen van de
Kamerleden, over
de Reoeerinqsverklarina
voort Hij was aan het derde dce'i zij
ner redevoering genaderd. Zn behalve
op één punt over dc oorzaak van
het mislukken van de pogingen tot
kabinetsformatie van den heer Lim
burg is cr nu veel duidelijker ge
worden. Dt oorzaak van het misluk
ken als formateur van den heer Lim
burg mocht minister dc Geer niet me-
dedeclcn. omdat aan degenen, die van
ccn ministeric.Limburg zouden deel
uitmaken, geheimhouding is opgelegd
geworden- Maar overigens was het ccn
interessant stukje.
Crutisqe*chied en is
dat minister DE GEER vertelde!
Dc minister volgde de crisisgcschic»
denis op den voet Hij ving aan met
een herinnering aan de pogingen van
minister dc Visser. Dc heer de Geer
heeft deze pogingen van ganscher
harte gesteund, de pogingen om den
terugkeer van het oude. zittende kabi
net .il> parlementair of extra-parlc-
mentair kabinet tc bewerkstelligen.
Echter uit den afloop van dc pogingen
rail Dr. de Visser is wel gebleken, dat
Heemskerk zcide de heer de Geer.
de zijne niet te kunnen zijn. By deze
formatie ging hij voort bij deze
formalie zeket niet is er van kleine
rivaliteit sprake geweest. Dc beer
DE GEER zeidc noodgedwongen lor»
matcur tc zijn geworden. Hot kon niet
anders.
Dat ccn der Kartiergrocpen van dc
werkzaamheden van den heer de Geer
op de hoogte geweest is, ontkende
hij ten sterkste. Hern had zelfs ccn
oud-minister, thans Kamerlid ontmoet,
die hem mededeelde dat er weer po
gingen tot kabincts-formatic aan den
gang waren, maar niet te kunnen zeg
gen. wie dc premier was. Naar wij 11a
afloop der vergadering hoorden, is dit
dc hccT Aalbersc geweest.
Van een ..frauduleus onttronen" van
het kabinct-Colijn was geen sprake.
Hoe dc hepr Heemskerk tot een soort
gelijke uitspraak komen kon bleef hem
een raadsel, nu de heer Heemskerk zel
ve had medegedeeld, dat het kabinet-
Colijn niet kon terugkccren.
Waarom de heer Heemskerk over
wegingen van C.-H. schrijvers tijdens
dc verkiezingen van 1925 had *aiigc<
voerd om den minister-president te bc>
strijden, begreep de heer dc Geer niet.
De Kamer staat thans niet voor een
parlementair ministerie; dc heer de
Geer zit nie; in liet kabinet als poli
tiek man. Fn hij zou 't. (Sok van eng
partijstandpunt gezien, volkomen be
grijpen als dc e.-h.-fractie het zittend-
kabinet gaarne door een ander, door
ccn parlementair kabinet zoude ver
vangen zipn.
De rede van den heer Dc Geer werd
door ccn groot deel der Kamer inet
applaus beantwoord. Dan ging de Ka
mer over tot
dc replieken
Van dc replieken zullen wc niet tc
veel rj-dcdcclcn- Replieken hebben
geen andere bctcckenis dan ie kun.
ncn dienen lot herhaling van het een
maal ingenomen standpunt, nadere ver
dediging cn het rechtzetten van mis-
verstandeu-
Een nieuw clément in de replieken
was liet optteden van den heer VER-
.-.ART. den Michaëlist. Wh ecnigc op
schudding zou verwacht hebben van
het optreden vn dezen afgevaardigde,
van wien dc roep gaat, dat hij het niet
in alles eens k.-.n zijn met dc politieke
gedragslijn der R.»K. fractie, heefi zich
vergist.
Dc heer Veraart sloot zich in het
algemeen aan bij dc rede van den heer
Nolens, wanneer deze over het gezant-
schap had gesproken, maar ook toen
deze over het optreden van den lieer
Colijn als kabinetsformateur in 1925
had gesproken. De heer Veraart kon
niet ontkennen, dat de coalitie t<>:
grootcn zegen van ons land geweest is,
vooral op het punt der sociale verze
kering cn dat de samenwoning der
recluschc groepen van uitmuntende
waarde was voor een rechte handh.e
ving van de Christelijke beginselen,
ook als alleen de schade daaraan
verhoed wordt.
Voorts zcide dc heer VERAART
dat hij
de uiterste noodzaak
nog lang niet had aanwezig gezien, de
uiterste noodzaak voor samenwerking
s-d- cn v.-d. Die zou de heer
Veraart alleen aanwez;g hebben kun
nen zien, wanneer daarbij do R.-K d«
leiding zouden hebben kunnen hebben.
Daarvan is zelfs geen sprake geweest.
O- er deze „redevoering in het pa.tij-
gareel" zooals zij genoemd word
heeft Piof. Veraart heel wat moeten
hooren van dc heeren ALBARDA cn
MARCHANT- Door beiden werd hij
geroepen (hij heeft niet inecr geant
woord) lor beantwoording van dc vraag,
waarom dc heer Veraart en dc zijnen
gestreden hebben tegen den terugkeer
va» den heer Colijn en bij dc kabinets
formatie niets hebben gedaan 0111 dien
terugkeer te verhinderen
De heer ALBARDA heeft dc R.-K
democraten nog eens opgewekt tot sa
mengaan met dc v.-d. cn dc s-d. Hij
zag dat samengaan voor dc R.-K. als
ccn cisch van zelfbehoud, ook in het
belang der R.-K- kerk-
Evenzccr als hij in scherpen vorm
den heer Veraart toesprak, kccidc hij
zich tot den communist De Visser,
wiens redevoering door hem werd ge
kenmerkt als een leven in een droom-
wcicld. Waarop dc heer DE VISSER
uit zijn slof schoot, om den heer Al»
barda duidelijk tc maken, dat deze
dc ware Marxist niet was, maar ccn
verslapte revisionist.
Dat was zoo de toon der replieken.
Dc heer SNOECK HENKEMANS
heeft nog enkele punten uit zijn rede
nader pogen te verstevigen in herha
ling. Het is ons nu hcelemaa] duizelig
geworden. Dc heer Nolens zegt, dat
de C -H. hebben kunnen weten, welke
gevolgen van een verwerpen van den
gezantschapspost zouden worden ver-
bonden- En dc C»H- houden vol. dat
zij het niet voor 9 November hebben
geweten cn dat uit een brief van den
heer Colijn. Waar is nu dc schuld?
W:c heeft er een fout begaan?
Dc heer HEEMSKERK heeft zijn
persoonlijke opmerkingen tot minister
Dc Geer heel wat verzacht in zijn re
pliek, Wel waren zijn- woorden maar
een halve erkenning, zij waren daarvan
toch een erkenning.
De heer MARCHANT blijft het in-
termezzo-kabinet beschouwen ats ccn
middel om dc coalitie zickcnkostjcs
(havermout cn Sanatogen) tc kunnen
toedienen.
Tenslotte antwoordde dc MINISTER
nog op een vraag van den heer Albar-
da, dat hij geenszins een anti-parlc-
mentair ministerie het aanzien heeft gc.
geven. En zijn straf zich losmaken van
dc C.-H. fractie niet als een politiek
persoon zit hij in het ministerie be
doelde duidelijk aan te geven dat voor
een overgang naar een gewoon parle
mentair kabinet geen gevaar in den
to mateur moest schuilen-
Morgen gaat de Kamer zich vlie
gensvlug door dc begrootings a r t i k c-
I c n lieer 'naken-
INTIMUS.
STADSNIEUWS
de steunverleenlng
aan werkloozen
OVER HULP AAN UIT-
CETROKKENEN
B. cn M(lArlen den raad mede:
Toen in de raadsvergadering van 14
October 1925 besloten werd. bij ophef
fing van dc Commissie tot Stcunver-
leening van 1 Januari 1926 af recht
streek-. van gemeentewege aan uitge
trokken wcrkloozen bij gebleken be
hoefte steun te verleenen. werd van dc
meening uitgegaan, dat het alleszins
voldoende zoude zijn den tc mijn van
kasuitkccnng cn steunverlccning te
zamen tc iimitccrcn tot 90 dagen van
het jaar 1926.
Daarbij werd geoordeeld dat die ter
mijn niet zou worden overschreden,
vermits bij geen enkel kasbestuur de
behoefte was gevoeld een langeren
termijn dan 90 dagen tc stellen voor
uitkecring uit een wcrkloozcnkas.
Daarnaast werd door ons toegezegd,
dat in den loop van het jaar een duur
zame regeling zou worden ontworpen,
krachtens welke uitgetrokken werk-
loozen zouden worden geholpen, zon
der dat ze hun toevlucht zouden moe
ten nemen tot het Burgerlijk Armbe
stuur. Er is -dzoo nog een lang tijds
verloop aanwezig om deze toezegging
-cstand tc doen.
Intusschen is cr ccn z-ker« onrust
ontstaan welke ook reeds in den
Raad tot uiting kwam dat dc boven
gemelde termijn van 90 dagen niet vc*-
doende zoude zijn om, in afwachting
van ccn definitieve regeling dc uitce»
trokkencn voor een gang naa- het Arm
bestuur tc vrijwaren, ja, zelfs -lat er op
1 April personen zouden zijn, die zich
in deze omstandigheid zouden bevin
den.
Ten einde deze ongerustheid wc" tc
nemen, stollen wij u thans voor bedoel
de limiet op tc heffen, hetgeen
schicdt, wanneer het op 14 October
1925 genomen raadsbesluit zoodanig
wordt herzien, dat daaruit het siot van
punt II van ..zoodanig" af komt tc ver
vallen.
In dien zin bicden zij oen besluit ter
bekrachtiging aan.
GEVONDEN DIEREN
EN VOORWERPEN.
Terug tc bekomen by:
F. v. d. Pol, Voortingstraat 2, zv\
bont; P. Bon, Potgieterstraat 55, bril
in koker; J. Wicdijk. I lecrensingcl 71d
hinderhoed: M. Alink, Lange Voor
straat 23a. iiangcr (paraplu cn wandel
stok); J. C. Roode, Heerensmgel 49dr,
beige handschoen; Holzhaus, Groote
Houtstraat hond (schippertje) Fat
G. v. d. Reep, Amsterdamstraat 3b.
overjas: D. Maurlk Lidschcplcin 24
badkaart; J. Verton, Teylerstriuit 30.
grijze poes; Politiebureau Smedcstraat
hoiidcinuilkorf; H. Hartendorp, Oost-
Indicstraut 45. vulpotlood; S. Mulders,
Arnulfsfcraat 16. pakje tee keningen:
Didecteur Postkantoor Ged. Oude
Gracht, kinderportemonnaie; B. Koene
koop, Rozemarijnstceg 12, portemonnaie
m.i., L. F. Wesselink, Teylerplein 21
rijwlclbcl.merk; G. Wassenaar, Groen»
daalsteeg 9. rijwiel (hceren): A.,Duik
Houtvaarl 182. idem; J. J. Keetlaar.
v. Zcggclenstraat 26, rozenkrans; C. de
Groot, Anthonicstraat 1, rijwielbcl
merk; Politiebureau Smedcstraat, bos
sleutels: II. dc Vries, Raamstecg 20,
zak soda.
NED. VEREENIGING VAN SPOOR-
EN TRAMWEGPERSONEEL.
Door dc Ned. Vereen, van Spoor- en
Tramwegpersoneel werd Donderdag
avond in het gebouw „Bloemhof" ccn
goed bezochte vergadering gehouden,
ter bespreking van dc stuking op dc
lijn ZutphcnEmmerik. Tc circa 8
uur opende dc heer H. J. Klein dc
vergadering met cr op tc wijzen dat
dit een bijzondere vergadering was,
omdat ook het middel wat bi; dezen
strijd gebruikt wordt een bijzonder
middel is, n.l- dc autobus- De lieer L
W- Pctcrsc, 'die na den heer Moltmaker
als spreker zou optreden, was verhin>
derd.
Hierop werd een groot aantal beel
den op het witte doek vertoond, die
dcD strijd van het begin tot aan dit
stadium op een duidelijke wijze ver
toonde. met uiteenzetting van den
heer H. v. d. Berg.
In overleg met het bestuur is beslo
ten dc leden in dc gelegenheid te stel
len een bedrag beschikbaar te stellen,
waarvoor dan een autobus aan dc sta»
kipislridin- ten geschenke zal worden
gegeven. In enkele dagen werd reed?
door een 100-tal leden een bedrag van
ruim acht honderd gulden hiervoor bij
een gebracht.
De heer Moltmaker, hierna het
woord verkrijgende, zcide o-m- dat het
het Hoofdbestuur verheugt dat ook de
afdecling Haarlem het goede voorbeeld
van ccn aantal andere afdeelingen wil
volgen. Spr- herinnerde aan verschil
lende vroegere conflicten. Ook heeft cr
een strijd gewoed bij de K. T. M„
doch hiertegen heeft de leiding der or
ganisatie gewaarschuwd, daar zij de
mentaliteit kende van dc bewoners uit
deze stieck, echter de betrokken ar
beiders wcnschten een optreden, dat 3
maanden duurde. Hoewel deze staking
gedeeltelij^ teniet ging heeft de orga
nisatie toch getoond wat zij kon. daar
geen der arbeiders in nood heeft ver
keerd en allen goed zijn terecht geko»
Naar aanleiding van dit laatste con
flict werd de werkgeversorganisatie
opgericht, waarheen de organisatie
steeds werd verwezen, doch zonder
ecnlg resultaat, waardoor dc verhou
ding steeds minder goed werd Op een
gegeven oogenblik Lep het de spuiga
ten uit, doordat er een conducteur, al
leen op Je gedachte dat hij sabotage
had gepleegd op staanden voet werd
ontslagen- Een onderzoek bij diverse
personen van allerlei richting wees
echter uit dat de man totaal onschul-,
dig was, doch ondanks dit bleef het
ontslag gehandhaafd. Een scherp arti-f
kei hierover in het orgaan geschreven, j
was toen voor de werkgeversorganïsa-
tic in het Iramwegbedrijf icden om het
contact met de Ned. Ver- te verbre
ken. Spoedig hierop werd zonder een;»
gc reden van beicekenis, hij dc tram
wegmij. ZutphcnEmmerik du afdee»
lingssecretaris der organisatie ontsla
gen en met hem nog een ander popu
lair persoon die 23 jaar in dienst was
geweest, waarvan 19 jaar zonder eenige
tra). Dc organisatie heeft op alle mo
gelijke middelen gc- om het ont»
sla-1 ingetrokken tc krijgen, doch alles
as vruchteloos, evenals de verschil
lende andere pogingen van diverse zij
den- Hierdoor was dan ook een con
flict niet meer voorkomen en werd het
besluit van het Hoofdbestuur om auto
bussen voor een geregeld vervoer van
hel publiek tc doen kopen, uitgevoerd
Dc stakers ontvangen nu het volle loon
en 'i hebben het publiek geheel op hun
hand- Er is nu een garage voor 20
auto's, welke evenwel, nu er het goe-
ae—nvervoer bijkomt, al weer biina te
klein i; Een bedrag van ruim J00-00'
is hier al mede gemoed cn aanstonds
bij het openen van dc lijn Zutohen
Deventer komen er weer S auto's F'
zoodat alles er op wijst dat dc Ncderl--
Vccn. 'zich voorbereidt op een lang
muziek
ORKEST» EN OPERETTEVEKEENI»
GING „HAARLEM".
„DIE STROHWITWE".
Stadsschouwburg.
Vóór h6t begin verscheen dc voor
zitter van „Haarlem" op het tooneel,
om te wijzen op het doel en streven der
vercciviging, en tot het donateurschap
op tc wekken. Hij wees op de enorme
moeilijkheden d£ zich bij de instudee
ring hadden voorgedaan. Zoo had een
der mecspelenden een paar maauden
moeten oefenen om behoorlijk te lec-
ren hinken, wat voor 's mans hardnek»
kirjen en onverstoorbaren onthopaedi»
scnen aanleg pleit. Maar men had den
donateurs nu eens iets goeds willen
voorzetten. Dank bracht hij aan allen
die hun tijd en moeite er voor hadden
willen geven, inzonderheid aan dirigent
en pianiste. Voor de orkestbezetting
had men de medewerking van beroeps
musici moeten inroepen; verscheidene
leden der H.O.V. waren daartoe be
reid gevonden.
Het orkestvoorspel werd, jammer
genoeg, door binnenkomende en bin-
nenzijnde, min of meer luid pratende
gaston verstoord; iets meer beleefd
heid van deze zijde tegenover uitvoe
renden en luisterwilligen schijnt in den
vervolge niet overbodig.
Het ligt niet in mijn bedoeling de
uitvoering der „Strohwitwe" in bij
zonderheden te bespreken: het welda
dige doel der vereeniging en het lacc
uur van afloop leggen mij beperkingen
op. Maar ik kan met genoegen consta»
tecren dat menig tooneeltie alleraar
digst was, dat er door enkelen kostelijk
gespeeld, en door een paar ook ver
dienstelijk gezönugen is. Van de vocale
sterren noem ik in de allereerste plaats
„Prinses Use". wier welluidende
sopraanstem menig oogenblik bekoor
de, doch die zich hoede voor te vele
inzinkingen. Te vaak kwam zij niet
over 't voetlicht Ook „Lotte" zong
zeer lief en had vooral in 'l hoogc re
gister mooie tonen. De lyrische ten-r
„Hannes" was ook heel goed; sterk is
dc stem niet, maar het timbre is aan
genaam. Van den „speeltenor" worden
geen buitengewone stcmkwaliteiten ge
vergd; in dit negatieve opzicht we
Prinz Heinz dan ook een echte „speel
tenor"; aan de positieve eischen vjI»
deed hij minder, evenals de tenor „Von
Helbing". Bij „Hertog Am. deus", „Von
Zirpwilrz" den „Schout" en „Schreier"
kwamen dc komische speclkwaliteiten
meer op den voorgrond dan hun muzi
kale of vocale begaafdheid. Vooral de
Hertog en zijn adjudant vormden een
hoogst vermakelijk stel, dat herhaal
delijk een lachsalvo wist te verwekken.
Over het algemeen waren.de parlando's
de beste gedeelten van dc opvoering
doch cr waren ook goede muzikale mo
menten. Zoo was het begin der tweeJe
acte een lust voor oog en oor.
Dat bij zoo heterogene samenstelling
dc eenheid in het orkest wel-eens tc
wenschen overliet, behoeft geen be
toog. Ook aan de andere zijde van
het voetlicht volgde men de aanwG
zingen des dirigenten van Hccckcren
niet steeds met de gewenschte exact
heid, zoodat het ensemble af en ioe
den schout in 't hinken de loef afstak.
Maar allicht zal dit bij herhaling der
voorstelling beter worden, zoodat we
met een opwekking om die herhalr.e
op a.s. Zaterdagavond bij te wonen,
kunnen besluiten. Men kan dan kennis
maken met een operette die van het
begin tot het eind in beschaafden toon
gehouden is en allers-. .'Jste. zij het
ook niet overal nieuwe muziek be
vat.
KAREL DE JONG
Het is verwonderlijk hoe goed het
eerste nummer van het programma al
tijd ..loopt". Daarna valt er vaak een
dalende lijn te constateeren in de pres
taties. totdat na dc pauze het peil van
het eerste nummer, zij het met ecnigc
inspanning, bereikt wordt Daarom was
het even verwonderlijk het tweede cn
het derde nummer in even goede auditie
tc hooren. Men kon, wat de technische
uitvoering betreft, geen onderscheid,
hooren in dc 3:4 maat van „Une Soiree
d'Automnc aux Ardennes" en in „La
Folic Flamande". Zoo was dc gehecle
verdere auditie van „Zege Marsch",
„Mosaique sur l'opera Stradclla" van M.
J. H. Kessels en „Florida Valse" van
A. Eenhaes een getuigenis van vele ver
dienstelijke eigenschappen, d'e dit corps
een goede kans verzekeren op cventuec-
le concoursen No. 2 van het program
ma (Une Soiree d'Automoe aux Arden
nes) kon alleen war kleinigheden be»
treft verbeterd worden. Sommige atta-
que's en tempowisselingen konden b.v.
met wat meer zekerheid gelanceerd wor
den. Overigens was -het programma in
volkomen overeenstemming met het
technisch kunnen der leden samenge
steld, zoodat alles wat hinderlijk was
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
i 60 Cents per regeL
U KOOPT GAARNE
iet» goeds, en dat goede niet
te duur. Mogelijk wenscht U
geleidelijk te betalen, in ver
houding tot Uw inkomsten. Al»'t
EEN PIANO-;
is, vindt U het instrument
Uwer keuze tegen een billijken
prijs, op de juiste voorwaarden
BIJ KETTNER
AMSTERDAM, HEILIGE WEG 21-25
HILVERSUM - UTRECHT - ARNHEM
op rekening van andere factoren moest
worden gesteld. De voor fanfare-corpsen
slechte acoustick van den schouwburg
Jansweg bijvoorbeeld is een omstandig
heid even onvermijdelijk als het -bal
na".
De heer Reinier van 't Hoff dirigeer
de zooals gewoonlijk: met nonchalante
gewoonte-gebaren in dc rustige gang
van 3» en 4 kwart maten en met groote
zekerheid daar waar eenig gevaar in
rhytmisch of moduLatorisch opzicht te
vreezen wss.
HENK DIEBEM
predikbeurten
GESr. DEK ZEVENDE DAGS
ADVENTlbTBN
Vrijdagavond S uur: Openbare lezing,
etnd-nverrr„Waar 1= do keri 7an Chne-
tue?" Spreker J. Wtnlzen.
katerdag (Ëabbath). V.m. 10—11 uurt
Sabbath school.
V.m. 11—12 uur: Prediking.
V< rcaderiokaal „Blauwe Krnie", Oude
'irwnmarfc». 20.
arr.-rechtbank
DE VOETBALCLUBLEGiTIMATiR
Dc man ui; Alkmaar die bij den
wijnhandelaar Oud uit Purmerend op
naam van een ander eenige flesschen
kinawijn had besteld cn wiens bewijs
dat hij lid van een voetbalclub was
zooveel vertrouwen liad gewekt dat
hem vast een pa;ir flesschen ware*
meegegeven, werd wegens opliahting
veroordeeld tot drie maanden gevan-t
genisstraf met aftrek van preventief.
Tascfa van een voetballer
gestolen.
A. J. H. tc Koog aa:i dc Zaan, werd
beschuldigd, dat bij aldaar op Zondag
13 Januari een tasch heeft weggeno
men, die op een fiets vastgebonden
was en aan een voetballer toebehoorde.
Hij is met de tasch, waarin voetbal*
schoenen en -klecding geborgen wa
ren, naar Zaandam gegaan, waar hij
probeerde het ding aan een voetballer
tc verkoopen. Tijdens deze bezigheid
werd hij gearresteerd,
In de zitting van dc Arr,-Rechtbank
van Donderdagmiddag ontkende hij,
zich aan diefstal te hebben schuldig
gemaak I.
Dit hielp hem evenwel niet veel,
want eenige tnenschen in de buurt had
den gezien, dat hij de tasch van de
fiets haalde.
Het O. M. merkte op, dat H„ die
ongunstig bekend staat, reeds vijfmaal
veroordeeld was.
Thans werd tegen hem anderhalf
jaar gevangenisstraf met aftrek der
voorloopige hechtenis geëischt.
De verdediger, Mr. baron Van Ita
tersum. vond de getuigenverklaringen
te vaag. Hij achtte het wettig en over*
tuigend bewijs niet geleverd en vroeg
vrijspraak.
Over het niet sluiten van
een spooroverweg.
In hooger- beroep werd behandeld
de zaak van A. W. van H„ 31 jaar,
overwegwachter tc Zaandam, die be
schuldigd werd, den overweg niet drie
minuten vóór de aankomst van een
trein, zooals voorgeschreven is. te
hebben gesloten. Hij erkende dit, maar
merkte op. dat hij afgeleid was. Door
den kantonrechter was hij daarvoor tot
f 10 boete veroordeeld.
Het O. M. vroeg bevestiging van
dit vonnis.
Mr. Witlox, tc 's-Hertogenbosch',
rechtskundig adviseur van de R.«K. ver
eeniging van spoor» en tramwegperso
neel „St.-Raphaël" trad voor Van H.,
als verdediger op. Hij besprak uitvoerig
het seinwezen en vond dit geval niet
zoo eenvoudig. Dc wet zegt uitdrukke
lijk, dat de overweg drie minuten vóór
de aankomst van een trein afgesloten
moet worden, maar in dezelfde wet
staat ook dat de komst van ccn trein
aan den baanwachter geseind moet wor
den. Dit sein kon in dit geval het klok»
signaal van het vorige station niet zijn.
Pleiter haalde een arrest van den Hoo
gen Raad aan en betoogd-. dat c-en
baanwachter den weg niet behoeft af
te sluiten, wanneer het sein niet gege
ven wordt. Om principiecie redenen
meende mr.Witlox vrijspraak te moeten
vragen.
UITSPRAKEN.
1. J. H. G., koetsier te Haarlem,
verduistering, 4 maanden gevangenis*
straf, met aftrek, tot 1 April 1926;
2. L. L. smid te Haarlem, diefstal, 4
maanden gevangenisstraf met aftrek
prev. hechtenis tot 1 April 1926,
3. \V. van D., J. F. K.. cn K. R„ no.
voeger, no. 3 loodgieter, no. 2 zonder
beroep allen diefstal door twee of
meer vereenigdc personen no. 1 6 we»
ken gevangenisstraf, nos. 2 cn 3 ieder 3
maanden gcv. straf met aftick voor nos
2 cn 3 tot 1 April e.k.
4. H. J. M. los werkman tc Helder
verblijvende te Haarlem, Vcrdmstering,
6 maanden gevangenisstraf met aftrek
prev. hechtenis tot 1 April 1926;
5. P. van P-, voorheen scheepskiinker
thans venter zonder vaste woonplaats.
Poging tot diefstal gedurende den voor
de nachtrust bestemden tijd h. eer. wo
ning door iemand die zich aldaar bui
ten weten van den recbthebber.de be
vindt; 10 maanden gevangenisstraf met
aftrek tot 1 April a.s.
6. J. J. S„ schoonmaker te Alkmaar,
oplichting, (drie maanden gevangenis
straf met aftrek tot 1 April 1926.
