Sift
43e Jaargang No. 13119
Verschünt dagelijks, behalve op Zon- en Peestdagen
Zaterdag 27 Maart 1926
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per week f C.2714, met geïllustreerd Zondagsblad t 0.32; per 3 traanden: Voor Haarlem
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) f3-57.4. Franco per post door Nederland
f3 87J4. Afzonderlijke nummers 10.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken 10-57)4, franco per post 10-65
Oirectie, Redactie en Administratie Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
Telefoonnummers: Oirectie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600
en Admin stratie 10724.
ADVERTE NTIENVan 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat Twaalfstuivers-adverientien van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents k contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Oirecteuren J. C r EEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
Drukkerij Z-B. Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Bijkantoor voor Santpoort, Veisen, Veiseroo<-4, WIJkeroog, IJmulden
Beverwijk, enz., enz. Dr lehuizerkerk w eg 2, Veisen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AGENDA
Heden:
ZATK1UMU 27 MAART
SudeccUouwbuigHul Bchouwtooncel
De Opschepper. 8 uur.
BloemhofBal Masqué.
Tivoli, Tompe'.ieresuaat, Dansen.
Bioscoopvoorstellingen.
Luxor Tearoom: Conceit 811 uur.
Gabar»* Modern Dansen. Optreden van
verschil.onde artiatcn.
ZOND AO 28 MAART
Stadsschouwburg: Bart Kreeft in Num
mer iZcvcnt en. 8 uur.
Schouwburg Janeweg: Het geheim van
Brcadway. 8.15 uur.
Ceo eei.telljke Coneertsaal: H. O. V.
230 uur.
Hotel de Halve Citetnljler, 8 uur.
Cabaret Modern. Dansen. Optreden var
verschillende artI«ten.
Café „DneUcht". Middag» en
'e avonds concert en dansen van 3—6 en
van 8—11 uur.
Theater ..De Kroon. Groote Markt, Bioe
coop voorste)! mg van 2 uur nam. af.
Cinema Palace. Groote Huuietraat: Bios
eoopvoorstel'.ing van 2 uur nam. af.
Luior Theater: Bioscoopvooretelln^
Van nam. 2 uur af.
Scala-Theater, Kletoe Houtstraat. Bior
eoopvoorctel'.lng van 2 uur nam. af.
Óiympta: Dansen.
Ttvoh. Twnpeliersjtraat. Muziek. mid
dacs en avond» daneen.
Bloemhof: Dansen
Oiympia, Dansen 'e middags en des
«ronds.
MAANDAG 29 MAART
Gemeentelijke Concertzaal: Lezing met
lichtbeelden l'lt. C. Vis.-er. „Karalcorum-
expcditic". 8 uurt
Schouwburg Jaaiewcg: Ned. Reievereorvi
ging: A van Hessen „Berlijn rn Leipzig"
KertncrnerpUin 2, Algomoeno Vergade
ring W. Blankevoort Can.'» Aanneming
Maatschappij. Dee voormiddags te 9 uur
Tbeaier „De Kroon" Groote Merkt, Bios
coopvoorstelling, 8 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat, Bios
coopvoorstelling, 8 uur.
Lux or Theater: Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Scala-Thea/er. Kleine Houletraat, Bio-
eoopvoorsteiling, 8 uur.
Luxor Tearoom Concert 811 uur.
Cabaret Modern. Dansen. Optreden van
i art toten.
STADSNIEUWS
DE RIJKSSTRAATWEG
TE SCHOTEN
AFSLUITING VOOR DE
ASPHALTEERINGSWERKEN
Door den aanvang der werkzaams
lieden voor de asphaltccring van den
Rijksstraatweg tusschcn do Dvcrton»
straat en de brug over de Jan Gijzen»
vaart was het noodzakelijk dien weg
gedeeltelijk af te sluiten voor het ver»
keer.
Op 15 Maart werd het gedeelte van
de Overtonstraat naar de Prcangcr»
straat afgesloten en het verkeer door
dc Timor» en Hodsonstraat geleid. Een
groot stuk hiervan is sedert opgebro»
ken en met een puinlaag bedekt. Een
dezer dagen wordt dc stoomwals ver»
wacht, die met het „persen" kan begin»
ncn. Maar voor dc bewerking van het
andere gedeelte tot dc brug doet zich
de moeilijkheid voor. dat cr geen pa»
rallclstraat is voor het verkeer. De
Hodsonstraat is nog altijd niet door»
getrokken. En bovendien is dat gedeel»
te juist het smalst, zoodat dc werk»
zaarrheden niet op dc helft van den
wei kunnen worden uitgevoerd.
Daarom zal heel dc Rijkss'raatweg
van Velscn naar dc Ovcrfonwcg voor
het ri-'verkccr worden afgesloten cn
over Blocmcndtal worden geleid, ech»
ter pas na de Paaschdagen.
SOC-DEM. ARBEIDERS? PARTIJ.
Onder voorzitterschap van den heer
J. D. Scholl werd Vrijdagavond in „De
Centrale" een ledenvergadering gchou»
den door de federatie Haarlem der
S. D, A. P-
Dc voorzitter deelde mede, dat
door de afdeel.ng Zandvoort een ad.es
is gericht aan dc Kroon inzake het
raadsbesluit betreffende hei kampeer»
verbod- Op verschillende plaatsen
liggen hier ter stede lijsten waaróp men
door plaatsing van dc handtceken.ng
adhacsie kan betuigen mei het verzon»
den adres-
De aanwezigen werden opgewekt het
adres te tcekenen.
Hierna werd de beschrijvingsbrief
voo. het tc Rotterdam tc houden con»
gre* behandeld.
Als afgevaardigden naar het congres
werden gekozen dc hoeren Scholl,
Spierdijk cn Voogt en ah plaatsver»
vangers de heeren Reinalda, Wes ter»
yeld en mevrouw Rcnout.
DATUMSTUKJES
Haarlem, 27 Maarl 1926.
Het Afwezige
Monument
In ons geïllustreerd Zondagsblad
komt vandaag een foto voor. genomen
te Roslow, aan de rivier dc Don. Men
ziet erop hoe het standbeeld van wij»
len Czaar Alexander II van zijn sokkel
wordt gelicht, om vervangen tc worden
door dat van wijlen Lcnin. Dc redactie
van het Zondagsblad heeft cr als hoofd»
titel „De Nieuwe Hccrcn" onder ge»
zet, en de verwijzing naar het populaire
Pransche blijspellctjc, dat pas zulk een
succes in ons land heeft gehad, is aar»
d:g gevonden.
Overigens valt het mij tegen van dc
bolsjewiki. Ik dacht dat zij moderner
waren. Kunnen zij hun held niet beter
herdenken dan door een armzalig
standbeeld? Daar zijn wij hier in het
Westen van Europa, dat zij als zoo
achterlijk beschouwen, allang overheen.
Nieuwe standbeelden worden niet meer
gezet, en de bestaande oude collectie
wordt genegeerd, of op z'n best met
een schuin oog aangezien. Tc Paru
is deze verzameling zóó groot, dat m»
al eens heeft voorgesteld om de mee:
derheid ergens op een stil pleintje wc
te stoppen, er een soort van sculpturale
gruwelkamer van te maken, en dc vcr
tooning tegen entree tocgangdijk te
stellen voor mcnschen met morbu!
naturen. Het zou een soort van Morgue
worden, in marmer en brons. Tezcll-
dortijd werd aan dit plan een prij-
vraag voor het leelijkstc standbeeld
verbonden, waarbij Gambctta dc
eersten en Voltaire den tweeden prii
behaalde. Helaas staan zij er nlleln
nog altijd.
Te Londen heeft men dc gewoon
om zoo af en toe eens oen oud stand
beeld uit zijn opvallende positie wc
te halen, en het ergens in een stil bock'
jc van Hyde Park tc verstoppen. Alleen
vrijende paartjes zouden het daar kun
nen zien en die hebben er geen aan
dacht. voor 'beschikbaar. Overigen
fulmineert de Pers voortdurend tegen
standbeelden. Zelfs dat van Nelson,
dat op zulk een onzinnig»hoogc zuil
staat dat niemand het ooit goed heeft
kunnen onderscheiden, wordt af en toe
bespot
In ons land is cr ook allang de klad
in. Eigenlijk al sinds Naatje van den
Dam verdween. Bovendien heeft ons
volk van nature al zeer weinig belang»
stelling in dc beeldhouwkunst en
meestal bepalen wij ons tot een bank,
een gevelsteen, een plaquette of
cn dat is het bestehet behoud van
het oude huis waarin de beroemde
irun gewerkt heeft. In dat laatste
geven de Duitschcrs ons een goed voor»
beeld, ''at nog lang niet genoeg is na»
gevolgd. Behoud niet alleen het huis
maar ook het interieur, dc intieme
omgeving waarin dc groote man ge»
werkt heeft- Dan blijft cr althans iets
over dat „sfeer" heeft. Aan een stand»
beeld ontbreekt alle sfeer. "Meestal is
het slechts een min»of»mecr pompeuze
caricatuur, die door weer cn wind cn
de vogeltjes nog maller gemaakt
wordt.
De bolsjewiki hoorden dit nu lang»
zamerhand eens te weten. Persoonlijk
interesseer ik mij niet in 't minst voor
het huldigen van wijlen den heer
Leain, maar als zij hem huldigen wil»
len. zouden zij beter doen met ons
Haarlcmsche voorbeeld tc volgen. Het
zal hun niet moeilijk vallen, want zij
houden veel van comile's. Wij ook.
Sinds jaren herdenken wij Hildchrand
door een comité voor een gedenkteeken
dat niet geplaatst wordt. Het is dc
ideale methode. Als dat monument
cr tien jaar geleden gezet was. zou
niemand er meer op letten. Nu wordt
er nog telkens over gepraat. Herhaal,
del ijk wordt er gevraagd: „Wanneer
komt dat ding nou? Waarom werkt die
beeldhouwer niet?" en het afdoen»
dc antwoord is nimmer gegeven.
Aldus heeft men onzen goeicn.
ouwen Hildebrand ik bedoel niet
den ouden heer Nicolaas Beets, die
gedichtjes maakte en hem niet uit
kon staan met een sfeer van
mysterie omgeven. Dc goede oude
nuchterheid en" vriendelijke scherts vun
de Camera Obscure worden voor het
nageslacht bewaard door een Comité
met een Geheim. Kan het interessanter?
Zeker, het comité zal uitsterven, maar
er zullen nieuwe leden gekozen worden.
Zij zullen de Traditie van het Afwezige
Standbeeld voortzetten, en men zal
hun vergeefs blijven vragen wanneer
het.nou komt
Welk een prachtige herdenking.
Welk een subtiel, zuivere gedachte!
Dc bolsjewiki zouden haar met succes
kunnen overnemen. Op Lenin s stand»
beeld zal op den duur nog minder gelet
worden dan op dat van Alexander II.
R. P.
ORELIO
Orelio, die in ziin gorgel
Dc klank had van een prachtig orgel,
Die in gelast en in figuur.
Begunstigd was door de natuur,
Die in zijne gebarenweelde
Verstond personen uit te beelden,
Ligt thans, gegrepen door den Dood,
Voor eeuwig stil in 's aardrijks
schoot
-
Slechts blijven de herinneringen
Aan het eenmaal verrukiijk zingen,
Der stem, die als zij even klonk.
Zijn hoorders hooge vreugde schonk.
De Nederlanders, die dit weten,
Zullen u zeker niet vergeten
Orelio! Bij 'r somber g.af
Leggen wij dcez' bciolte af.
TOM DE RIJMER.
GOUVERNEUR-GENE-
RAAL VAN NEDERL.-
INDIë
EERVOL ONTSLAG AAN
Mr. D. FOCK
BENOEMD Jhr. Mr. A. C D.
DE GRAEFF
Bij Koninklijk Besluit is aan Mr. D.
Fock op verzoek onder dankbetuiging
eervol ontslag verleend als gouverneur»
generaal van Ncderlandsch-indië en is
in zijn plaats benoemd jhr. mr. A. C.
D. de Graeff, Nederlandsch gezant te
Washington, een en ande- met ingang
van den datum van overdracht en aan»
vaarding van het ambt.
Dc nieuw benoemde Gouverneur»Ge<
ncraal van Ned.»Indië, Jhr. Mr. A. C.
D. dc Graeff, op dit oogenblik Neder»
landsch gezant te Washington, werd 7
Augustus 1872 te 's-Gravcnhage gebo»
ren, is dus 53 jaar.
Hij studeerde tc Leiden cnu vertrok
in het jaar 1894 naar Nederl. Indië,
w aar hij werkzaam werd gesteld ter
Algemccnc secretarie en een groot ge
decltc van zijn leven in verschillende
rangen beeft doorgebracht, ook als le
secretaris en later als algemeen secre»
taris en later als algemeen secretaris.
Jhr. dc Graeff was lid en later vice»
president van den Raad van Neder»
iandsch'Indic.
Den 13en December 1919 werd hij
benoemd tot Harer Majsteits gezant te
Tokio, welke gczantschapspost hij 16
November 1922 verwisselde tegen den
post in dc Vcreenigde Staten van
Noord'Amerika, als hoedanig hij, be>
halve te Washington, tevens gcaccre»
ditccra was bij de Republiek Cuba.
Jhr. dc Graeff is gehuwd met een
dochter van wijlen den gouverneur»
generaal van Ned.»lndië jhr. van der
Wijck.
De nieuwbenoemde gouvcroeur=ge»
neraal is ridder in de orde van den
Ncderlandschen Leeuw en officier in
dc orde van Oranje Nassau.
WAALSCHE KERK.
Op Palm»Zondag (28 Maart) is cr
om acht uur des avonds weer een bij»
zonderc dienst in de Waalsche Kerk.
waarin dc catechisanten en de nieuwe
leden der Kerk zullen worden welkom
gchectcn.
Medewerking zal worden verleend
door mcj. Snijders (zang) en de heeren
W. H. Bielc (orgel) en L. Delachaux
(viool).
EEN COMMISSIE VAN BIJSTAND
VOOR HET ZIEKENHUISWEZEN?
Naar wij vernemen is door de raads»
leden, de heeten Gerritsz, Koppen,
Klein en Adrian een voorstel Ingediend
om B. cn W- uit te noodigen een voor»
dracht tc doen tot het instellen van een
Commissie van Bijstand voor het Z:c»
kenhuiswezen en aanverwante onder
werpen-
ONGEVAL BIJ HET SPELEN.
Tijdens het voetbalspel der kindereu
voor schooltijd in den tuin van de Dr.
Kuypcrschool aan den Kloppersingel,
kreeg het hoofd van de school, de heer
K een voc'b'l tegen het gelaat. De
steel van cc pijp die hij :u den tnoml
had, drong door in 't gehemelte- Genees»
kundige hulp moest worden ingeroc»
pen- De heer K. moet nu rust nemen-
H.J.W-
DE ZETEL VAN BLOEM BOLLENCULTUUR
GEMEENTELIJK
ORGELCONCERT
GROOTE BELANGSTELLING
De gemeentelijke orgelconcerten mo
gen zich steeds meer in een groo.e be»
langstelling verheugen. Die van Vrij»
dagavond was zelfs bijzonder groot,
wat natuurlijk te danken is aan het feit.
dat onze bekwame Haarlcmsche zan»
gcres Mia Pcltenburg haar medewer
king verleende.
Dc gelegenheid is er immers niet eiken
dag, om deze begaafde kunstenares tc
zien en te hooren! Geen wonder dan
ook, dat dc Gemeentelijke Concert
zaal bijna geheel gevuld was. evenals
dc galerij. En dat wil heel wat zeggen
op Vrijdagavond, als er in onze stad
zooveel „te doen" is! Onder de aan
wezigen merkten we ook verschillende
raadsleden op.
De organist, de heer George Robert,
begon het programma met het num»
mer: „O Lamm Gottes, unschuldig"
van J. S. Bach, wat vooral in dezen
tijd veel indruk maakte.
Vóór de pauze zong Mia Peltenburg
de aria „Ersvach, crwach zu Liedern
der Wonne" uit „der Messias" van G.
F. Handel. Zij heeft dc aanwezigen
doen genieten van haar jubelende klan»
ken. Dc organist begeleidde haar op
de van hem bekende correcte wijze.
In dc tweede helft liet zij ons kennis
maken met vier typisch middeleeuw»
schc liederen van H. Andriessen, na»
melijk: „Een aire lieffelicken een", „Och
voor de doot", „O Crcatuer, dijn clagcn"
en „Die aire zuetste Jhesus". Zelfs in
de passages, waarin zij haar stem zeer
beheerschen moest, bleef haar kristal»
heldere stem boeten. Het publiek schonk
haar dan ook een allerhartelijkst ap»
plaus, waarin zij den heer Robert liet
doelen.
De organist speelde vóór dc pauze
nog „Concert A gr. f." van César
Franck en tot slot do'Suite gothique"
van L. Bocllmann, waarvan vooral het
Toccata een waardig slot van dezen
mooien avond was.
BADEN.
In het douchebadhuis aan het Leid»
schcplein zijn in de nfgeloopcn week
828 baden genomen m dat sa» den
Schotcrsingcl 1137, in dit op het Hol'»
dijkplein 749 en in dat aan den Kou»
denhorn 405.
WIJDINGSDTENST.
Dinsdagavond 30 Maart a s. wordt
weder ecu wijdingsdienst gehouden in
dc Julianakerk. inct welwillende mede
werking van dc dames J. 11. De Petit
(sopraan), C. M. Vis (alt) en de heeren
Carel AJphenaar (collo) en Ant. Roosen
(orgel).
KRABBELS.
VAN EEN MODEHOND
Honden zijn ook een modekwestie,
maar deze mode komt niet uit Parijs,
waar honden opvallend gering in aan»
tal zijn, doch uit Engeland. Er is geen
volk ter wereld, dat zulk een voor»
liefde vertoont voor den hond als vier»
voctig kameraad als het Engclsche.
Maar erg standvastig voor een bepaal»
dc soort is hun liefde niet. want de
bull»dog wordt feitelijk alleen gehul»
digd aLs een denkbeeldig nationaal
symbool en treedt meer op in politieke
prenten dan in natura. Verder wisselt
het hondengenre als mode»objcct door
onnaspeurlijke invloeden. In Engeland
in sterkere mate dan elders heeft men
de mode gekend van den machtigen
Sint Bernard, den schrander uitzienden
collie, den herdershond, den Deen»
schen dog. van den spaniel en den
fox»terricr, den Ierschen setter en den
hazewind en nog zoovele anderen.
In de laatste jaren is de wisseling als
in andere modes steeds sneller gegaan
en dc vorm steeds meer bizar gewor»
den, de „pomeranian", „pekingese",
..chow»dog" hebben zich allen geduren»
de ccn korte periode in den specialen
gunst der Engelsche hondenliefhebbers
mogen verheugen. Ja zelfs ons gladde,
schichtige, staartlooze schippcke heeft
een tijd lang op den troon van het
modehondie gezeteld.
En nu kortgeleden is er een ander
Nederlandsch honden»fabrikaat, als wij
het zoo noemen mogen, rage geworden
bij onze overzeesche buren.
Wanneer u de»
zer dagen langs 't
Spaarne wandelt,
let u dan eens op
het krulharige klei
iVr? ne hondje, dat in
v" onverklaarbare ze»
>i nuwachtige opwin»
gy ding langs het
boord van 9 van
de 10 nasseerende
tjalken heen en weer ent, hartver
scheurend keffende tegen alles wet
aan den oever beweegt en zich al
dan niet met hem bemoeit. Let eens op
hem, want wie weet hoe gauw hij naar
Engeland verhuist, waar voor hem en
zijns gelijken modeprjjzen betaald wor
den. Zijn naam? Der Keeshond, zoo»
als dc Éngelsche taalkenners hem. nog
steeds in dc war met het verschil tus»
schen Duitschland cn ons. hem noc»
Der Keeshond, plotseling in de
mode gekomen, object om vertoetcld
te worden in een sierlijk hok, met te»
f veel en verkeerd eten, misschien met
kussens in mylady's boudoir! Anne
Kees. Hoe zal hij op den duur ervaren
dat het zware, maar ook sportieve
leven aan boord van dc tjalk, verre te
verkiezen is, bovci. het gewatteerde
luxe»bestaan dat de mode meebrengt.
Het is ccn rage in optima forma. Er
is reeds een Kecshonden»club opge
richt waarvan wel te vers .aan, niet de
honden zelf, maar hun eigenaars lid
zijn cn dezer dagen vonden wij in een
groot Engelsch blad reeds een harts»
t 'chtclijkc verdediging van een kees»
hondjes»cnthousiaste. naar aanleiding
van een artikel waarin Keesje's edele
afkomst in twijfel was getrokken.
Kees. blijf hier. De roem is vergan»
kclijk, zelfs wanneer je je niet door
nratcn kunt compromittecren. Vraag
het aan jc kameraad, het schipperke,
die er alweer uit ligt. En als je baas,
verlokt door de kans van een goed
zaakje, aarzelt, of hij je ox dat sroo»
*crc schip, way ze je niet zullen laten
keffen, naar Engeland zal sturen, duw
dan je spitse natte snuit eens in zijn
tand en kijk hem met je verstandige
nogen eens ernstig aan. Dan houdt hij
je wel. Kees en ben je gered voor het
eenvoudiger leven op onze trekvaarten
dat bestendig is cn niet grillig, als de
mode.
VERKEERSONGEVALLEN
EEN VRACHTAUTO IN DE RING»
VAART GEREDEN.
De inzittenden gered.
Vrjjdagm/ddag reed nabij dc Cruquis»
brug te Heemstede, een met pakken
stroobeladen vrachtauto, waarvan de
bestuurder vermoedelijk niet stuurvast
genoeg was. in dc Ringvaart. De auto
kwam op zijn kop in het water terecht
terwijl de inzittenden A. Z. uit Haar
lem cn H. v. d. S. uit Overveen zich
in de dichte -voorkast bevonden. Met
veel moeite is het hun gelukt een ruit
te verbrijzelen, zich naar boven te wer
ken en behouden aan wal te komen.
Van de auto, die omgeslagen is was
niet veel meer tc zien dan een gedeelte
van de lading.
De bestuurder van een motorrijwiel
op den hoek van den Kruisweg en den
Aalsmeerdciweg liad het" ongeluk in
botsing te komen met een passeerenie
auto. Ernstig verwond en hevig bloe
dende werd de man oogenomen en bij
de V. binnengedragen. Geneeskundige
hulp werd onmiddellijk ingeroepen.
PERSONALA.
St. Bavo meldt, dat Z.D.H. de B;s=
chop van Haarlem heeft benoemd tot
president der St. Josephgezellenver»
eeniglng te Haarlem den wdeerw. pa»,
ter fr. Vitus Hentzen O.F.M,