HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
FLITSEN
binnenland
feuilleton
langT verborgen
paden
V/OENSDAG 31 MRT. 1926
DERDE BLAD
LANGS DE PROVINCIALE HOOFDSTEDEN
I. 's-HERTOGENBOSCH
Slot
Ton stadhui ze mocht ik verschillende ün-de gunstige ligging van do stad aan
Inlichtingen ontvangen. vele water» en ijzeren wegen bcschrc»
Natuurlijk waren die inlichtingen niet ven en gewezen wordt op verschillende
alleen nuttig op zichzelf maur ook tot andere voordeden: geschikte werk»
het maken van vergelijkingen met den krachten, een flinke haven met goede
toestand in Haarlem; by het begin vauspoorverbinding en ten slotte de lage
prijs van deze terreinen, vooral voor
mijn tournee in de provinciale hoofd'
steden vermoed ik al dut de stemming
in alle ongeveer dezelfde zijn zal:
kluchten over „hoogc belastingen" en
„geen goeden gemeenteraad". 01 de
voorspelling uitkomt, zullun wij zien,
Aan de altijd ietwat dorre cijfers
dient een woord van waardccring voor
het Bossche stadhuis vooraf te gaan: de
eerste vluchtige indruk.is die \;\n een
gebouw van zonderlinge samenstelling,
met veel nuttcloozc ruimte t
herinneringen, zooals ccnige
tjes c
dustrieen die veel Bossche werkne.
iners gebruiken kunnen. Inderdaad, op
deze wijze snijdt het mes aun twee
kanten: de werkloosheid wordt ver»
minderd die de gemeente veel geld
kost en de bloei van de stad door
nieuwe fabrieken bevorderd.
Nog een enkel woord over de werk»
loosheid, vooral een gevolg van de
.reerink malaise in de sigarcnindustric. In een
kanonnc»noodschool 'heeft men vroeger zooveel
derf, maar verzekert meteen, dat het f
t de opbrengst niet missen kan. Var.
mg 'te komen, is evenwel' niets te VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 553
speuren wij moeten het met woor»
den voor lief nemen en vooral sedert
nu en dan betoogd wordt, dat de op»
centen op het personeel het eerst voor
verlaging auu de beurt zijn, is de af»
schatting voorloopig niet te verwach»
ten. Het gemeentebestuur getroost
zich de onrechtvaardigheid wat al te
gemakkelijk.
Intusschcn heeft de gemeente den
Bosch een administratief proces over
deze belasting met de firma de Gruy*
ter verloren, het ging hier over de be»
rekening van het „gemiddelde" in de
verordening neergelegd, welke bereke»
ning de Hoogc Raad niet juist vond en
duurom (wonderlijk!) strijd met de
wet ontdekte.
Andere fabrikanten hebben daarin
aanleiding gevonden restitutie van be»
taalde belasting te vragen. Zij zullen
daarover wellicht een civicbrechter»
lijkc uitspraak moeten uitlokken
DE MINUUT DIE EEN EEUW LIJKT
rtelwcrktuigcn. Maar wie zich mogelijk sigarenmakers omgevormd
meer tijd gunt, vindt er veel moois: de
vermaarde wandbesehildenngen van
Antoon Dcrkindcrcn in de hal. de raad»
zaal, de kamers van den burgemeester
er, de wethouders, de trap met haar
beeldhouwwerk en verschillende andere
vertrekken, waaronder de trouwzaal.
Niet ten onrechte zijn dan ook de
Bosschenaren trotsch op hun stadhuis.
De burgemeester, vertelde mij er een,
dweept met het gebouw; het moet hem
zeer gespeten hebben.toen een voorstel
om in de kelders een soort van Raths»
keiler te maken, zooals die bestaat in de
steden Hamburg en Bremen, verwor»
pen werd door den Raad.
Hoe doet de Bossche raad met de ge»
mcentebedrijven? Gebruikt hij belang»
rijke sommen uit de winst tot het laag
houden van belastingen? Ziedaar de
eerste vragen, die voor ons van belang
zijn.
Als winst van de elcctrische centrale
wordt over het jaar 1926 geraamd
4S.367.84, bijna een halve ton dus.
waar nog bij geteld moet worden
11.600 voor retributie. De «fschrij»
ring in hooger dan de verplichte aflos»
sing van de Iccnmg.
Het verschil wordt op den buitenge»
wonen dienst voor evcntueelc uitbrei»
dingen gereserveerd.
Uit het gasbedrijf wordt over 1926
een som van 55.445.74 verwacht, plus
een zeer hoogc retributie 30000);
ook hier worden de moderne taneven,
vast recht c d. toegepast.
De winst op de waterleiding Is niet
hoog. zij wordt geraamd op 10.341.12.
bij een lagen waterprijs. De retributie
is 9400. hetgeen hoog is tegenover
het winstsaldo, maar gemotiveerd wordt
door het grootc aantal bui/en. dat Uit
bedrijf in den grond heeft. Het water
wordt gehaald van Nuland. is zeer goed
van hoedanigheid en ruim in de hoe»
veelheid; het wordt door dicpborlng
verkregen.
F.cn merkwaardige bepaling is. dat de
winst op de bedrijven beperkt wordt en
wel van 5 procent op den omzet (voor
de waterleiding) tot een maximum van
10 procent van den omzet op andere be»
drijven.
De reinigingsdienst sluit met een ver»
lies van 58.854.80. het slachthuis
raamt een winst van 35.400. De keu»
ringsdienst van Waren kan minder als
een zuiver gemeentebedrijf beschouwd
worden, omdat hij zich ook over tal van
omliggende gemeenten uitstrekt, die een
evenredige bijdrage betalen. Voor de ar»
beidsbcmiddcling. met Inbegrip van de
woningbeurs. wordt een verlies van
ruim een kwart ton 26.085.89) ge»
raamd.
Ongunstige posten op de begroeting
zijn het woningebdrijf en het grondbe
drijf. Op bet eerste wordt een verlies
geraamd van 43 687 00)4. waaronder
begrepen is wat bijgepast wordt voor
met rijksstcun gebouwde woningen.
Belangrijk hooger nog is bet verlies,
dat voor 1926 geraamd wordt op het
grondbedrijf, namelijk 134 168,72 A's
gevolg van een hcrtaxatic van de waar»
de is een verlies van 17.523.78 afge
schreven. die dus als een soort van
extra afschrijving kan worden be
schouwd. Hcirbij is een uitvoerige toe»
lichting noodig. Tijdens den oorlog zijn
laag gelegen terreinen in de omgeving op
gespoten en gedeeltelik voor woning
bouw. gedeeltelijk voor industrieterrein
ingericht. De eerste exploitatie, die voor
de woningen, geeft bevredigende rcsul»
tatcn. de tweede van het industrieter
rein. gaat minder goed. Men schrijft dit
toe aan den algemeen ongunstigen toe»
stand van handel en nijverheid en
maakt ijverig reclame voor de vestiging
van nieuwe industrieën, o.a op de Jaar»
beurs te Utrecht.
Er werd mü een aardig boekje over»
handigd: 's»Hertogenbosch een mid»
delpunt van handel en industrie, waar-
akarbeiders, natuurlijk in vakken,
waarin geen werkloosheid bestond.
Thans tracht men dit te doen door
werkverschaffing De Nedcrlandsche
Heidemaatschappij heeft zich nu met
de werkverschaffing belast en laat
daarvoor in stukwerk arbeiden naar
mij,verzekerd werd met succes.
De voornaamste belasting in den
Bosch is natuurlijk, als overal, de in»
komstcnbelasting: zij Is progressief en
het vermenigvukiigingscijfcr is 2. Het
laagste percentage is 3.28, het gcroid»
deldc 6.60 en het hoogste 10. zoodat
men zeggen kan. dat deze heffing, of»
schoon belangrijk, vergeleken met an
dere steden, niet overdreven is. Vroc»
gcr werd niet zoozeer een stclsclma»
tige belastingpolitiek gedreven en toen
die werd ingevoerd, d.w.z. een behoor»
iijke controle, heeft er ook in den
Bosch wel een uittocht van gegoede
ingezetenen plaats gehad. De stad
heeft het geluk (op het stuk van belas»
ting zou men kunnen zeggen: het on
geluk) dat zü omgeven is door vele
aardige dorpen: Vught, Vlijmen. St.»
Miehicls»G«tel, Boxtel. Helvoirt en
zoo meer. Het Vraagstuk van de uit»
breiding der grenzen nadert ook hier,
voornamelijk voor Vught, dat zooals
ik in mijn eerste artikel schreef, nage
noeg één geworden is met den Bosch.
De inkrimping van het garnizden
heeft uit den aard van de zaak aan
de belasting nogal schade berokkend,
daar de belastbare opbrengst daardoor
met ruim 4 ton 404.0ÜO) is vermin»
derd.
De belasting op de vermakelijkheden
is ook hier een bron van inkomsten
en wel een belangrijke, omdat zij,
evenals in Haarlem, tot 20 procent ge»
stegen is.
Aan den anderen kant bestaat er in
den Bosch een zeker subsidie aan
kunstsinstellingen: een bedrag van
2000 wordt beschikbaar gesteld voor
vcrecnigingen, die daarvoor in de ter
men vallen en er behoefte aan heb»
ben. Wanneer het mogelijk zou zijn,
in den Bosch eens een concert te doen
geven door het orkest van het Con»
ccrtgebouw te Amsterdam, 'zou do ge»
meen te mogelijk tot het verleunen van
subsidie bereid zijn. (Dit concert wordt
20 April gegeven).
In het nieuwe gedeelte van den
Bosch bestaat een rioolbclasting, als
retributie van 2 procent van de be»
lastbare opbrengst van gebouwde
eigendommen; de hondenbelasting
vergt 5 voor een luxchond en 1
van honden uitsluitend bestemd voor
bewaking en uitsluitend gebruikt voor
land» en tuinbouw. De opcenten op het
personeel zijn 50- tot 100. die op de
vermogensbelasting 50, die op gebouw»
de en ongebouwde eigendommen resp.
20 en Só. Verder de bij de wet toege
stane 48 opcenten op de dividend» en
tantième»bclasting.
Men kent in den Bosch natuurlijk de
leges. Een heffing op woonw'agens.
welker bewoners meest ongcwenschte
gasten, als overal een moeilijk oplos»
baar probleem vormen.
Maar de zakelijke belasting op het
bedrijf is in Brabants hoofdstad afge
schaft en wel op een bijzonder een
voudige manier, die aan den wethouder
van financiën te Haarlem ter navolging
mag worden aanbevolen. De Bossche
Raad heeft namelijk telkens de op-
brengst verminderd, totdat die zóo ge»
ring geworden was. dat de belasting
zonder bezwaar kon worden afgeschaft.
Een soort van negatieve spaarpot der»
halve. Het gemeentebestuur van Haar»
[cm beweert ook. dat het de zakelijke
belasting op het bedrijf niet bewon»
Tijdens mijn kort bezoek aan Bra»
bant's hoofdstad mocht ik een ver»
schijnsel opmerken, waarmee wij in
Haarlem evenzeer ons voordcel mogen
doen. Den Bosch maakt e-clamc en
wel, als ik zoo zéggen mag. in den
vorm van „directe actie". Door het
verspreiden op de laatste Jaarbeurs
te Utrecht van het aardig boekje tot
aanbeveling van haar industrieterrei»
nc.t en door het rondzenden van een
biljet voor haar veemarkt een „gemeen»
tebedrijf". waaraan veel zorg besteed
wordt. Een van de afdcclingcn van het
stadhuis is bijvoorbeeld belast met de
regelmatige toezending aan een gTOot
aantal-couranten, van opgaven betref»
fende vecaanvoer en prijzen daarvan,
een zeer nuttige zaak. die elders aan
de min of meer toevallige energie van
een marktmeester pleegt overgelaten
te worden.
Wc! hoorde ik in de stad er ook
over klagen, dat het gemeentebestuur
er over denkt, de markt buiten de stad
te vestigen, waarvan schade voor de
neringdoenden wordt verwacht.
Het oog van een drukker wordt aan»
ge naam getroffen door de uitvoering
van de twee bovengenoemde reclame»
middelen: bet boekje van de Jaar*
beurs is op alle pagina's versierd met
dikwijls geestige vignetten en het bil»
jet van de veemarkt bevat niet alleen
een dorre cpsomtning van Jen aanvoer,
maar is ook aantrekkelijk gemaakt
•donr zijn tweekleurigheid en de af»
•beddingen van vee waarbij handig
part'i getrokken is van de krulstaarten
van biggen.
Ik geloof niet, dat hiermee te kort
wordt gedaan aan de waardigheid van
een gemeentebestuur, maar dat de ge»
mcentdijkc drukwerken er bijzonder
«Ie aandacht mee trekken, is wel zeker.
-Men blijkt in het Zuiden voor moderne
vormen te voelen.
J. C. P.
INRICHTINGEN PSYCHIATRISCH
ONDERZOEK.
De minister van Justitie, overwegende,
dat de besturen van de hieronder ver»
molde inrichtingen verklaard hebbct.
zich te willen onderwerpen aan de voor»
waarden, omschreven in art. 1 van den
a-Igctnecnen maatregel van bestuur van
4 Dcc. 1925 en dut blijkens het ingc
stelde onderzoek die inrichtingen aan
de gestelde eischcn voldoen, heeft be»
sloten aan te wijzen als inrichtingen,
naar welke verdachten, tegen wie voor»
loopigc hechtenis is bevolen, op bevel
van den rechter voor een onderzoek
naar hun geestvermogens ter waarnc»
ming kunnen worden overgebracht
lc. de Psychatrisch»Neurologische
Kliniek der rijksuniversiteit te Utrecht;
2c. de Psychiatrisch»Neurologische
Kliniek aan het Valcriusplcin te Am»
sterdam;
5c. de Psychiatrische inrichting
„Maasoord" te Poortugaal
Deze aanwijzing is gcschred met dien
verstande, dat zij enkel geldt voor ge»
vallen, waarin de genecsheer»directeur
of een der aan de inrichting verbon
den geneeskundigen tot deskundige of
mede-deskundige door den rechter is
benoemd.
BRUG OVER DEN AMSTEL.
B. en W. van Amsterdam zullen wel»
dra aan den Raad een voorstel doen tot
het doen bouwen eener brug over den
Amstcl ter hoogte van de Amstcl»
laan In verband hiermede trekken B.
en W. hun vroeger gedaan voorstel
omtrent een motorpontverbinding over
den Amstel in.
DE GEMEENTELIJKE RADIO.
DISTRIBUTIE.
Naar de Res-bode verneemt zal de
radio'distributie door de gemeente-
telefoon te Den Haag medio Juni a.s.
een aanvang nemen.
Als je je Paaschrapport aan vader hebt gegeven en
hij eindeloos veel tijd gebruikt om zijn sigaar neer te
leggen, zijn lorgnet schoon te maken en je vreest
dat je het niet zult uithouden als hij het niet kort maakt.
(Nadruk verboden)
ROOFMOORDENAARS
GEARRESTEERD
HET SLACHTOFFER MET
EEN BIJL DEN SCHEDEL
INGESLAGEN
Men meldt uit Enschedé
Op het Duitschc grensstation Gro-
nau z'yn Zondagavond door de politie
twee personen uit Dortmund aangehou
den, die daar een gruwdijken roof.
moord hebben gepleegd- Het zijn de 32
jarige slager Willi Krausch, gewoonlijk
Boxcrwilii genoemd en de 28»jarige
Ella Kowalewskl die bekend staat on
der den naam van PolackenElla.
Het tweetal was voornemens naar
Enschedé te reijen. Omtrent den roof»
moord, waaraan het tweetal schuldig
is, vernemen wij. dat deze Vrijdagmid
dag is ontdekt. Het misdrijf had plaats
in een berucht perceel te Dortmund,
waar een aanslag werd gepleegd op
een 62»jarigen kolenhandel-aar, die daar
woonde. Genoemde Boxcrwilii heeft
den ouden man op aanstoken van de
vrouw met een bijl den schedel inge
slagen. Daarop hebben beiden het huis
leeggeplunderd. Eenigc medeplichtigen,
die de geroofde voorwerpen hadden
verkocht, zijn reeds gearresteerd-
Het tweetal is ter beschikking ge
steld van de justitc te Dortmund.
DE N.V. SPOORWEGBOUWBEDRIJF
Op de vragen van den heer Arntz be»
treffende het opdragen van werk door
de Ned. Spoorwegen aan de N.V. Spoor»
weghouw-bedrijf antwoordde de Min.
van Waterstaat:
Tot nu toe werd voor rekening van het
Rijk slechts één werk aan de N.V.
Spoorwegbouwbedrijf opgedragen en
wel het maken van de grondwerken,
enz. ten behoeve van den aanleg van
den spoorweg van Schaesbcrg naar Sim»
Eelveld. waarvoor de bijzondere redenen
cdocld in het antwoord van den toen»
roaligcn minister van 24 Jan. 1923. op
vragen van den heer Van Rappard aan»
wezig waren wegens de zeer bijzondere
omstandigheden, voortvloeiende uit ter»
en bodemgesteldheid en mijnont»
lingen, zoodat aan de uitvoering een
buitengewoon risico verbonden was.
Tegemoetkomingen zijn niet gevraagd
of verleend.
Voor zoover werken betreft, die door
de Ned. spoorwegen voor eigen reke»
ning worden uitgevoerd, wordt verwe»
zen naar bovenbedoeld antwoord aan
den heer Van Rappard.
Bij door de Ned. Spoorwegen uit te
voeren werken, zoowel bij die. welke
in eigen beheer worden uitgevoerd als
bij die. waarvoor aanbesteding plaats
heeft, geschiedt in sommige gevallen de
levering van materialen door het Spoor
wegbouwbedrijf.
Deze materialen moeten bij aanbe»
steed werk door den betrokken aanne
mer verwerkt worden, hetgeen steeds
vóór de gunning van het werk bekend»
gemaakt wordt, zoodat van een door
den aannemer tegen zijn wil aanvaarde
verplichting om zijn materialen van het
Spoorwegbouwbedrijf te betrekken,
oeilijk kan worden gesproken.
In deze omstandigheden heeft de aan»
nemer geen wezenlijk belang om den
prijs der materialen te kunnen bcoordee»
den. Controle op leveringen en verreke
ningen kan, indien het Rijksbelang zulks
vordert, door het Rijkstoezicht op de
spoorwegen plaats hebben.
In een geval is voor hooger» verwer»
kingskosten den aannemen een tege»
moet koming verleend.
Er bestaat dus voor den Minister geen
genoegzame aanleiding voor de tusschcn
komst, waardoor bedoelde N.V. alleen
als
troleerend concurrent zou kun»
optreden.
Ze* Avonturen uit het leven van
den beroemden Engelschen detective
HERBERT PORTER
Vry bewerkt uit het Engeltch door
ELLEN WAYLAND
afgeknapt zijn.
30)
(Nadruk Verboden).
HET VIERDE AVONTUUR
„En wat concludeert u daar dan uit?"
vroeg de doctor gespannen.
„Dat het toestel opzettelijk losge»
cshroefd is en systematisch kapotge»
maakt".
„Om den indruk van een voorafgc»
-ganc worsteling te wekken?"
„Misschien. Maar waarschijnlijk ook
om andere reden. Hebt u ook wel des
nachts aan uw uitvinding gewerkt?"
„lederen nacht".
Ze bevonden zich thans in de
Friedrichstrasse bij het station. „Hier
'bent u waar u wezen moet, In „Con»
tinental" zult u wel een uitstekende
kamer vinden. Goeden nacht".
De natuurkundige ging met loome
schreden op het- hotel toe. Herbert
Porter keek hem na. Toen hij in de
vestibule verdwenen was, ging ook de
detective zijn weegs. Hij sloeg den
weg weer i-n dien hij
naar de woning
niet losgedraaid' het teek en in den rand van het hor»
loge. De eerste de beste horlogemaker
waar ik binnenstapte was wel niet
de man dien ik hebben moest, maar
hij kon mij toch direct zeggen wiens
firma»teekcn het was. Tien minuten
later had ik den naam. Het is een
juffrouw Emma HtUberg, Fasanen»
strossc in Schóne berg. Ik ben direct
naar de woning van het slachtoffer
gegaan en vond daar een dienstmeisje
dat huilde en jammerde en doodelijk
bang was, omdat haar meesteres gis»
ternvond om 7 uur het huis verlaten
en niet teruggekomen was. Ik heb haar
meegenomen en haar het lijk laten zien;
het was Fraulein H« Ilberg. Het meisje
viel bijna flauw. Ik heb haar gevraagd
of zij ook wist of haar Fraulein met
een of anderen man in betrekking
stond?
,Ncon daarvan was haar niets be»
naam neb ik haar
HET GEHEIMZINNIGE TELEFOON
GESPREK.
„Daaruit trekt u de conclusie, dat
de moordenaar met zijn slachtoffer ge»
wo-stcld heeft?"
„Mc dunkt, dat is nogal duidelijk
H<_S1 u dan niet gezien dat het toe» Locbe. j van gehoord. Daarop heb ik de
sjomgi allen 's- ^al wi's: 'mmcrs respondent)® van de dame doorgezien
op een s;rijd op leven en dood". 1 Den volgenden dag tegen twaalven onbelangrijke briefwisseling met fa»
De detective bleef een oogenblik stil» zocht Herbert Porter zijn cliënt in her milicleden in Zwitseland en in Saksen,
staan om een nieuwe sigaret aan le hotel op. j Ja. haar Friiulcin was rijk, vertelde het
gekomen kend. Ouk
Dr. Carl gevraagd. Daar
had
steken. „Er is u toch iets ontgaan, mijn.
heer Lochc." zei hij.. „De schroeven
van het voetstuk waren losgedraaid'
„Nu ja, dat is toch verklaarbaar; ik
Stel me zoo voor dat wanneer twee
pvare lichamen er op gevallen zijn...-'
Dan zouden de schroeven kunnen
„Ik heb u een hcclcboel "te vertel
len", zei hij, „maar ik zou jokken als
ik /ei dat de zaak al hcclcmaal duidelijk
is geworden. In ieder geval; rk heb
kunnen vaststellen wie de dame is".
„Hoe bent o daarin geslaagd?"
„Zooals ik vooruit wel dacht; door
meisje. Daarop vroeg ik of ze ook wist
waar juffrouw IMlbcrg haar bankreke»
ning had. Ook dat wist ze niet. Dat
kwam me, eerlijk gezegd, een beetje
vreemd voor. Maar vijf minuten later
was ik er achter".
„Hoe lukte u dat zoo vlug?"
„Wel.... dat lijkt moeilijker dan
het is. Naast de telefoon hing een
boekje met veelgebruikte telefoon»
nummers. Ik hoefde niet lang te zoe»
ken: onder de D. vond ik het al: Dres»
dener Bank. Mijn volgend bezoek was
bij de directie van deze instelling.
Ja. Juffrouw Hellbcrg was in goeden
doenmen mocht wel zeggen, ze
was rijk. Onder verschillende posten
die regelmatig terugkeerden was er een
die mij bijzonder interesseerde: op 10
October heeft fraulein Hellberg een
cheque afgegeven van vijf en zeventig
duizend mark. die door een onbeken
den heer is geïncasseerd. En nu heb ik
nog iets kunnen vaststellen wat u per»
soonlijk aangaat: Juffrouw Hellberg
heeft gisterochtend om 10 uur een te
legram naar u verzonden...."
Locbe stond uit zijn fauteuil op en
staarde den detective on'zet nan..
•Aan mij.... een telegram?Ik heb
ooit 2cen telegram ontvangen en ik heb nop
cor, j nooit van een juffrouw Emma Heil»
herö gehoord...."
„En toch beweert de telegrambestel
ler u persoonlijk het telegram te heb
ben overhandigd".
„Maar. dat is.... In mijn woning?"
„Neen.... op de trap. Óm tien mi»
nutcn over half elf heeft hij een heer
getroffen, dien hij het telegram gege»
ven heeft. En de persoonsbcschriiving
van dien heer klopt met de uwe".
Dr. Locbe greep met de handen in
HET STEDEBOUWKUN
DIG CONGRES
In de inleiding die Prof. Ir- J. A- G.
van der Steur hield, legde deze er na
druk op, dat de stedebouw een buiten
gewoon moeilijk vak is. Het ware te
wenschen, zeide hfj, dat zij die met de
uitbreiding van onze steden te maken
hebben hetzij direct of indirect
zoo diep waren doorgedrongen van de
moeilijkheden, die in dezen tijd aan de
problemen van den Stadsaanleg zijn
verbonden, dat minder bchtvaardig dan
nog in vele gevallen geschiedde tot de
vaststelling van een uitbreidingsplan
wordt besloten, zulk een plan zelfs
reeds geheel of ten deele wordt uitge»
voerd en daarmede voor volgende go-
slachten toestanden worden geschapen,
die, bij betere bcstudeering en scherper
inzicht voor een groot deel hadden
kunnen worden voorkomen.
Tc veel wordt nog vaak uitsluitend
naar de tcckening van 'net uitbreidings»
plan gezien, de aestherische waarde
daarvan als het belangrijkste element
beschouwd terwijl wordt vergeten daf
dit uitbreidingsplan niet anders is dan
het resultaat van veel en diepgaanden
arbeid op allerlei gebied en allerlei
richtingen. De vraag of de gelegenheid
bestaat om zich in alle opizchten de bes
kwaamheden eigen te maken die een
goeden stedenbouwer moeten sieren,
moet spr- eenerzijds bevestigend, an
derzijds ontkennend beantwoorden.
De Tcchn- Hoogeschool geeft geen
voldoende gelegenheid voor de opiei»
ding van den stedebouwkundige m den
geest als door spr. uitvoerig werd ge»
schetst. Er zijn in ons land tal van in»
richtingen die met de T H. m een
richting kunnen arbeiden. Uit zulk eeg
samenwerking zouden voor de toe»
komst nog vele schoone resultaten zijn
te wachten.
Spr. besluit met het uitspreken van
den wcnsch. dat de voordracht er toe
mogen bijdragen om de belangstelling
in dit onderwerp var zoo wijde strek»
king voor de ontwikkeling van onze
steden en vooral voor hare bevolking
ook bij anderen dan de rechtstreeks
daarbij betrokkenen levendig te hou»
den.
's Middags hield dr. ir. Von Heiligen-
thai uit Berlin een voordracht over
..De mcnschelijke agglomeratie, ook in
verhand met de economische ontwik»
kelmg."
Ten slotte sprak ir. Th. K. van Lo»
huizen over „De mcnschelijke agglo»
roeratic in Nederland ook in velband
met de economische ontwikkeling.
NA DEN WATERSNOOD.
De Nede landsche Gladiolcnvcreeni» HET DUO V "r«tLID
g ng heeft ten behoeve det slach'offcrs A- H. ARTS
van de door den watersiood get-lster- Naar ver-u dt is de toestand van hef
de streken ruim 12000 Gladiolen-bloera. oud Kamerlid. den 'neer A- H Arts,
bollen gratis afgestaan. langzaam achte uitgaande.
UITWEGEN OP RIJKSWEGEN.
Op de vragen van den heer Van
Rappard betreffende verhooging van
de recognities voor uitwegen op de
Rijkswegen voor daaraan gelegen gron»
den antwoordde de Minister van Finan»
ciën: Een recognitie van 1 is ver»
schuldigd door de tegenwoordige ver»
gunninghouders, zoolang zij, of hunne
weduwen, eigenaars zullen zijn van het
perceel, waarvoor de vergunning geld:
en door rechtspersonen gedurende de
jaren 1926 tot en met 1930 daarna is.
evenals voor nieuwe vergunningen,
2-60 schuldig.
De verhooging van ƒ025 op ƒ2 50
geschiedde, omdat de oude recognities
zelfs de kosten van administratie niet
konden goedmaken voorts, omdat een
vergoeding van 2 50 voor een vergun»
ning tot het doorloopend hebben van
een eigen en ongehinderd uitpad of uit»
weg in den tegenwoordigen tijd niet te
hoog is te achten.
De bevoegdheid tot deze verhooging
ontleent de Minister nicraan, dat zij
behoort tot de uitoefening van het
c gen^arsbehoer van de onroerende
goederen van den Staat, berustende bij
zijn Departement-
TWEE VROUWEN IN' BRAND.
In een perceel aan de Hoefkade te
Den Haag geraakte een 50»jarige vrouw
bij het verrichten van werkzaamheden
in brand- Haar dochter wilde de vlam»
men dooven, zij werd daarbij eveneens
ernstig gewond. De moeder is in het
ziekenhuis opgenomen. De dochter
kon, na daar behandeld te zijn, naar
huis terugkeeren»
het haar en zijn oogen keken als ver»
dwnasd rond.
„Hoe luidde da« telegram in hemels»
naam?"
..Hier is het". Herbert Porter haalde
•en telegramformulier uit den zak en
vouwde het open. Dit telegram heeft
juffrouw Hellberg gisteror htend aan
het bijkantoor in de Bambergerstrassc
om 10 uur afgegeven. Leest u maar".
De doctor nam het papier aan en las
met groote, verschrikte oogen;
Dr. Carl Loebe,
Alcxanderstrasse 26, Berlijn
Verwacht mij vanavond om 8 uur
voor de zaak in uw woning.
E. H.
Carl Locbe bleef een poosje op het
papier staren en schudde bedenkelijk
het hoofd.
..De geschiedenis wordt steeds raad
selachtiger Mr. Porter", zei hij eindelijk
met hecscbe stem. „Wie is Emma
Hellberg? Wat is de zaak? Ik begrijp
er absoluut niets van".
„Het telegram wijst er in elk geval
op dat er rJaties bestonden tusschen
u en die dame".
„Ik verzeker u...."
„De onderhandelingen kunnen schrif»
telijk gevoerd zijn en dan is het denk»
baar dat een ander de brieven van
juffrouw Hellberg in ontvangst geno»
men en onder uw naam heeft beant»
woord".
„Maar de post kende mij toch en zal
de brieven
„Men heeft de brieven niet altijd per
post te verzenden. Men kan ze ook la»
ten bezorgen. En die ze bezorgen moet
kan de brieven in plaats van aan den
geadresseerde, ook aan een ander ter
hand stellen. En die bezorger kan ook
en bezorgsfer zijn
„U denkt aan het dienstmeisje?"
„Misschien".
houdt haar dus voor schuldig ol
In elk geval voor medeplichtig?"
Dat hoeft nog niet. Ze kan te goe»
der trouw zijn geweest Misschien
stond ze onder iemands invloed. Maar
voor alle eventualiteiten heb ik haar
door de politie laten vasthouden".
„In hemelsnaam"de politie
heeft de politie de zaak in handen?"
„Er zat wel nirfs anders op. Maar
ik geloof dat u het voorloopig onder»
'oek, dat vanmiddag zal olnnts heb»
ben. met een gerust geweten kunt tege»
moe» zien".
„Moet ik bij het voorloopig onder»
zoek tegenwoordig zijn?"
Herbert Portert keek glimlachend
naar het venster. „Tk ben bang dat a
weinig keus zult hebben".
„Wat bedoelt i) daarmee?" zei da
geleerde verschrikt
(Wordt vervolgd).
