Haarlem's Dagblad | 1926 | 14 april 1926 | pagina 11

BUITENLANDSCH OVERZICHT

KLEINE ADVERTENTIES

HANDELSBLAD

BIJKANTOOR

HAARLEMS DAGBLAD WOENSDAG 14 APRIL 1926

EEN SPOEDIGE VREDE IN MAROKKO?

DE REIS VAN MUSSOLINI DOOR TRIPOLIS.

DE QUAESTIE DER RAADSZETELS.

DE VAI-SCHE-MUNTERSHISTORIE.

Marokko.

Het wordt dan nu toch ernst met
het srrcvcn naar vrede. Het lijkt er ten»
minste op en de onderhandelingen eul»
kn spoedig beginnen.

Het „Journal zegt over de a.s. con»
ferentio in Oedjda. dat generaal Simon
volkomen door Parijs en Madrid wordt
gesteund. Hij is voornemens ronduit te
spreken en do Riifijncn te soromeeren
te bewijzen of zij ja oi neen voorne»
mens zijn de ecnige mogelijke voorwaar»
den te overwegen De feitelijke onder»
handelingen zullen pasbeginnen wan»
neer de Riifijncn er in toestemmen dat
de Franschen en Spanjaarden de troe»
penbewegingen uitvoeren, welke be»
stemd zijn om te verhinderen, dat de
wapenstilstand een «misleiding is. Het
betreft hier de Franscbe frontlinie tot
de uiterste grens der Fransche zone te
brengen, Er wordt overwogen de Spaan»
schc stellingen in de streek van MeiilLt
met de Fransche stellingen In de zone
van Taza te verbinden, hetgeen de om»
smgeling van het Rifgebied in het Oos
ten zou voltooieai. De Spanjaarden zijn
eveneens voornemens hun linie iij de
richting van Tctoeai) vooruit te schui»
ven om Tsjcsjocan te bchcersehcn.

Thans is de samenstelling bekend van
de Fransche. Spaatisehe en Riffijnsche
delegaties, die den 15cn April in Qedjda
zullen bijeenkomen om over de voor»
waarden tot den vrede tusschen Frank»
nik, Spaaja ccnerzijds en de Riffijncn
anderzijds te beraadslagen.

De Fransche delegatie bestaat uit ge»
nerae! Simon, commandant Duclos als
vertegenwoordiger van residcnt»gcne»
raai Steeg, en den heer Ponsot: de
Spannsche uitcommandant Aguilar en
kapitein Miguel, alsmede den heer Lo»
pez Olivan, directeur van het bureau
van den minister»presidcnt in Madrid,
de Marokkaanschc stammen zijn verte»
genwoordigd door Si Mohammed Azcr»
kan. minister van buitenlandsche zaken
van het Rifgebied: Si Mohammed Hitni
en Si Ahmed Sjeddi. deze beide laat»
sten door de stammen aangewezen.

Mussolbi.

Mussoloni vertoeft in Tripolis en veel
geestdriftige berichten spreken van de
reis van den „Duce" als een triomf»
tocht. De consuur zou ook bezwaarlijk
andere berichten doorlaten. Overal
juicht men hem toe. zeggen de berich»
ten en een B.T.A^telegram vertelt zelfs
dat tal van inlanders DOvcn hun burnoc
zwarte hemden droegen ,om aldus van
hun fascistische gevoelens blijk te go

Zoowel Mussolini als De Bono, de

Souverncur van Tripoli, droegen zwarte
einden; de gouverneur echter had zich
in generaalsuniform gestoken, terwijl
Mussolini in de uniform van „korporaal"
der fascistische militie verscheen. Op
zijn zwarte fascistenbarct had hij een
vederbos gestoken, zoodat hij een ge»
bccl Oosterse ben indruk maakte, het»
geen de Arabieren imponeerde.

Mussolini sprak (Mussolini houdt veel
van spreken blijkbaar) de menigte in
Tripoli mot „Italiaanschc fascisten van
Tripoli" toe en verzekerde nogmaals,
dat Italic, hetwelk groot was in oc Mid»
dcllandschc Zee. dit wederom worden
zal. Deze woorden wekten zulk groot
enthousiasme, cat de correspondent van
de „Associated Press" naar voren drong
en „Salve Imperator" riep, hetgeen „de
kleine korporaal" (een bijnaam, die Na»
polcon ook gegeven werd, namelijk: „ie
petit caporaï") met voldoening aan»
vaardde.

Een tegenslag hadden sommigen der
reizigers te boeken vóór zij aankwamen
in Tripoli. Het vliegtuig, dat de onder
staatssecretarissen van oorlog en lucht»
vaart, generaal Cavallcro en generaal
Bonzoni vervoerde, moest een noodlan»
ding doen op zee. De inzittenden wet»
den door een koopvaarder opgepikt en
naar Malta gebracht, waar zij op het
Britsche s-s. Queen Elizabeth" over»
gingen. Daarna kwam het luliaansche
oorlogschip „Tigre" ze halen om naar
Tripoli over te brengen.

De Volkenbond

Tijdens de in den Zwitserschcn Sten»
denraad gehouden discussie over de
zesde Volkcnbondsvergadering deelde
minister Motta den juistcn inhoud
mede van de instructies der Zwitser»
schc delegatie naar de buitengewone
Volkenbondsvctgadcring, in Maart jl.
gehouden.

De Zwitscrsche delegatie had de
steKige opdracht, zich in het belang
van den Volkenbond te verzetten te»
gen iedere uitbreiding van het aantal
Kaadszetcls, zoowel van de permanen»
te als van de nieopermanente. 3iechts
indien op het oogenblik, dat de Vob
kenbondsvergadering een beslissing
had moeten nemen, een onvoorziene
nieuwe toestand zou zijn ontstaan, zou
de Zwitserschc delegatie zich met de
regeering in verbinding hebben moeten
steilcn ten aanzien van eventueelc wij»
zigingen der instructies.

In hoeverre deze instructies on ge*
wfjzigd zouden blijven voor Moita
als Zwitserlands vertegenwoordiger in
de commissie tot roorganisatic van
den Volken bondsraad, kon spreker
nog niet rnededeelen. Er zal hem cch»
ter cenige vrijheid verleend moeten
worden, daar het beiciken van een
overeenstemming volstrekt onmogelijk
zou zijn, wanneer alle leden met ge»
bonden handen naar Genève zouden
komen.

In het algemeen blijft Zwitserland
echter op het standpunt staan, dat por»
manente Raadszetels slechts behooren
te worden ingenomen door de groote
mogendheden, die algemeen als zooda»
nig zijn erkend. Amerika, Duitschland,
Engeland, Frankrijk, Italië. Japan en
Rusland en dat het aantal leden van
den Volkenbondsraad niet te groot
behoort te zijn. omdat er anders go»
vaar bestaat voor de vorming van
kleine groepen, gevormd door cenige
groote mogendheden; het stelsel der
geheime diplomatie zou herleven en de

Invloed der kleine i'aten urigcsciia*
keld worden.

Motta verzekerde ten slotte nog,
er van overtuigd te zijn, dat Duitse,'i<
land aan de reorganisatie van den Vol»
kt-nbondsraad zal medewerken, en in»
lichtingen te hebben ontvangen, dat ook
Argentinië de uitnoodiging tot doeliie»
m tig aan de beraadslagingen der des.
betreffende commissie zal aanvaarden-

De valscbe muntershistorïc.

Bij lij" jongste verhoor, zoo wordt
uit Boedapest gemeld, verklaarde Palla»j
vicïni, geen enkele inlichting te kunnen
verstrekken nopens de personen, die de
vervalsching der Fransche bankbiljetten
hebben op touw gezet of daaraan heb»
ben medegewerkt. Zijn verklaringen be»
palen zich naar hij zeide tot die, wel»
ke zijn vervat in het rapport der purle»
mentaire commissie en degene, welke
door de bladen zijn gepubliceerd. Hij
erklaarde, er nimmer rechtstreeks ken»
is van te hebben gedragen, dat de re»
gcoring of de ministerpresident cenig
aandeel zouden hebben gehad in de ver»
valschingsaffairc of dat zij' daarvan in
mis waren gesteld.

Het B. T. A meldt uit Boedapest, dat
alles in gereedheid wordt gebracht voor
de behandeling van bet proces tegen de
valjcbe munters. De procurcurgeneraal
heeft de pcrsvertcgenvwjordigctA meege»
dccld, dat het nog loopendc aanvullen»
de onderzoek de- behandeling niet zal
beletten, daar de verschillende nieuwe
gegevens, welke daarbij aan het licht
z'jn gekomen, geen moeilijkheden daar»
aan Sn den weg kunnen leggen

VERSPREID NIEUWS

DE MILITAIRE CONTROLE.

Naar de Duitsche Tageszeitung me»
dcdeelt, zal de militaire Ententccom»
missie van controle, ofschoon haar
werkzaamheid feitelijk geëindigd is,
eerst na de Volkenbondszitting van
September worden teruggetrokken,
aangezien de Volkenbond tevoren over
leg dient te plegen over de voortaan
toe te passen controle, waarvoor de
nilitflire commissie te Versailles thans
-oorstellcn ontwerpt Hetzelfde blad
gewaagt van plannen om onder leiding
van generaal D cs ticker een nieuwe
controlecommissie te vormen die van
tijd tot tijd den stand der Duitsche

apening zal nagaan.

De Berlijnsohc correspondent van
de Köln. Ztg. maakt over deze nieuw»
tjes een paar opmerkingen, die, zegt
de N. R. Ct, wel uit officicuse bron
zullen komen. In de eerste plaats zegt
hij dat de huidige controlecommissie
in Duitschland niets meer to doen
heeft en dat haar leden doelloos rond»
loopen en allerlei plannen maken om
hun bestaan te rekken. Misschien is
daaraan het gerucht te wijten dat zij
pas na September verdwijnt, een ge»
rucht dat onjuist pioct zijn omdat de
militaire controle.commissie met het
Volkenbondstoezicht geen enkel ver»
band houdt en behoort te verdwijnen,
zoodra haar taak is ofgeloopen. Wel
bestaat er een protocol over „investi»
gations", waarop het plan van een nieu»
we commissie onder generaal Destic»
ker berust, maar dat ia ecu document
zonder cenige ^rechtskracht. Het is
eenzijdig van Entcntckant opgesteld en
Duitschland zal het zeker uooit aan»
vaarden, vooral omdat het in de gede»
militariseerde gebieden een permanen»
te controle door z.g. .Elements sta»
bles" wil vestigen. De rijksrcgcering
heeft trouwens reeds in een nota aan
den Volkenbond te kennen gegeven,
het protocol onaannemelijk te achten.

Hoe de Volkenbondscontrole zal
worden ingericht, dient nog uitgemaakt
op grond van art 213 van het vredes»

irdrag van Versailles. Daar dit art.
Duitschland een verplichting oplegt
voor den gcheelen geldigheidsduur van
het verdrag betreft het een van de be»
iangrijkste vraagstukken voor de toe»
komst van het Duitsche volk. „De uit»
werking van het artikel dient dan ook
medebeslissend te zijn voor het be»
sluit, 't welk Duitschland over zijn toe»
treding tot den Volkenbond en zijn
werk in den Bond zal hebben te ne»
men".

EEN BOEK VAN FARINACCI.

Farinacci zal binnenkort een boek
publicceren waarin hij zijn loopbaan
als sccretaris»gencraal der Fascistische
partij zal beschrijven. Mussolini zal in
het boek een voorwoord schrijven.

DE SYRISCHE MANDAAT»
COMMISSIE.

Markies Alberto Theodoli, president
van de Mandatencommissie van den
Volkenbond heeft de berichten die te
Damascus en Beirouth circulecren te»
gengesproken, volgens welke de Syri»
schc gedelegeerden toen zij twee maan»
den geleden te Rome waren voor de
zittingen der mandatencommissie niet
ontvangen zouden zijn. Integendeel
heeft Markies Theodoli uren met hen
geconfereerd en hebben zij hem de
petities overhandigd waarin de grieven
beschreven waren tegen het Fransche
bestuur van hun land. De Syrische ge»
delegeerden zijn niet alleen door hem
doch door alle leden der commissie
ontvangen. Markies Theodoli sprak
eveneens tegen dat Frankrijk voorne»
mens zou zijn wegens financieele be»
zwaren het mandaat over Syrië verder
waar te nemen en dat Italië deze taak
zou overnemen. Italië zou volgens
Markies Theodoli niet eens gaarne be»
reid zijn een dergelijk mandaat te aan
vaarden. Weliswaar heeft Italië be»
hoefte aan koloniën doch dit moeten
gebieden zjjn waar het surplus aan
landbouwers in vrede leven kan. Docb
Syric is hiervoor niet geschikt

DE KOERDISCHE GEBIEDEN.

Het met betrekking tot de Irak»aange»
tegenheid verschenen Witboek, bevat
een' belangwekkend memorandum in»
zake het beheer der Koerdische distric»
ten onder het bewind van Koning
Fcisal. In dit verband worde er aan
herinnerd, dat toen Engeland door den
Volkenbond werd uitgenoodigd het
mandaat over Irak voor een langere
periode te behouden gestipuleerd werd
dat in het Koerdisch gebied rekening
gehouden diende te worden met de
wenschen der Koerden, wier ambtena*
ren van het Koerdisch ras behoorden
te zijn, terwijl voorts dc Koerdische
taal als officieelc taal zou worden aan»
>men voor bestuurszaken, rechts»
pleging en onderwijs. Door den Engel»
schen Minister van Koloniën werd des»
tijds verklaard, dat deze voorwaarden
daadwcrkelk in vervulling -zijn gegaan
en thans wordt dit in het memornn»
dum aan de hand van verschillende
feiten en getallen aangetoond.

Van het totaalaantal (57) ambtena»
ren, in dienst van dc Departementen
van Financiën en Binncnlandsche Za»
ken in de Koerdische districten, zijn
i.v. 43 van Koerdische nationaliteit,
terwijl 9 Koerden in niet»Koerdischc
gebieden soortgelijke betrekkingen bc»
klccden. Van dc 13 ambtenaren, res»
soortccrende onder het Departement
van Justitie, zijn er 10 Koerden. Het
aantal niet»Kocrden. iu overheidsdienst
in de Koerdische gebieden wordt gaan»
eg kleiner cu aan dc politiek steeds
Koerden aaD tc nemen als cr geschikte
werkkrachten aanwezig zijn. wordt
angstvallig vastgehouden

UIT CHINA

Thans staat vast zoo wordt uit Fe»
king gemeld dat Toean»Chi»Joei na
een staatsgreep van Zaterdag dc wijk
genomen heeft in een kantoorgebouw,
dat gelegen is in. dc gezantschapswijk.
De zegels der regecriug werden door
hem meegenomen cn heeft cr kennis
van gegeven dat hij voor dc geduren»
dc zijn afwezigheid uitgevaardigde be»
elschriftcn niet aansprakelijk zou zijn.

De eerdere berichten omtrent het
doen en laten van den president waren
tegenstrijdig, cenige daarvan meldden
dat hij door de kuominehun»bcvelhcb»
bers gevangen was genomen, andere
dat hij zich schuil hield in liet gebouw
der Fransche legatie.

HET VLIEGONGELUK BIJ
HENLOW.

Met betrekking tot het noodlottige
vliegongeval bij het Hcnlow Aerodro»
mc, hetwelk vijf personen het leven
heeft gekost, cn d.tn ook het ernstigste
vliegongeluk genoemd mag worden,
dat Engeland sinds den wereldoorlog
heeft getroffen, wordt nog het volgen»
de gemeld:

De botsing had plaats op een hoogte
van ongeveer 300 voet en beide ma»
chir.es stortten onmiddellijk brandend
omlaag. Dc namen der slachtoffers
zijn: dc luitcnants»vljcgcrs William
Scott en Charles Laccy cn de man»
schappen der luchtstrijdkrachten Kcgi»
raid Germainc, Basil Young cn James
Simnvonds. Luitenant Lecey cn de drie
manschappen bevonden zich in een
Vickers Vimynnachinc. waarmede zij
paraohutoocfcuingen boven het vlieg»
veld hielden.Nadat deze oefeningen, die
ccn succesvol verloop hadden, gedu»
rende ccnigen tijd hadden geduurd, zet»
tc Lacey kor;, naar omlaag, waarbij
dc machine plotseling in botsing kwam
met een klein „Avro"»vliegtu:g, be»
stuurd door luit. Scott, die juist was
opgestegen. Dc „Avro" raakte do Vimy
aan dc- ouderzijde en beide machines
stortten gezamenlijk ter aarde.

DE DülTKCnïJË MONARCHISTEN
Het „Beriuirr TagoMatt" onthult, dat er
zich een nieuwe Duitsche organisatie tot
verbreiding der monarchistische gedachte
heaft gevormd. Zij wü, zegt hot blad, den
,Bund der Aufrcohten" en do Deutsche
Adel.genossenschaf' ondersteunen. Een
jaar geleden ie zij gesticht- Het ikaraktcT
van een vereen:ging vermijdt zij. Een
reeks van persoonlijkheden werven op het

land vertrouwenslieden aan, die met

leiders der herweging in individueel niet
!n verceniging -verband staan. Het geheel
noemt zich de „Gartmerei" (,,de tuiniers")
In iedere provincie zetelt een „Ober-
görtncr", cn „Gartner" «taan dezen ter
zijde. Allen trachten, op de vaderlandsche
bonden cn speciaal op de ondst rij dersver-
oenigingen invloed ic krijgen.

De monarchistische propaganda der
„Gartnerei" is beecheiden een onbetce.
kenende arabcske n het heimelijk partij
wezen van hot moderne Duitschland. De
propaganda bestaat uit de verzending
boeken ca brochure; aan den Oberg.ïrtner
Tedere ObergSrtmer ontvangt ter verdeeling
wekelijks 4 a SOO cvenjplaren vsm dc
„Deutsche VorwSrts". 'act monarchisten-
blad. Tijdens het Yolksbegehren voor de
onteigening-zon der-vergoeding der ev-vor.
stan stond de Gartneroi natuurlijk iin
dienst van de zoogenaamde bescherming
vs.-i den bedreigden particulieren eigoD
dom. Omtrent de bronnen, waaruit de be
weging haar middelen put, beschikt men
blijkbaar nog slechts over aanwijzingen.

HET DUEL TN DUITSCHLAND

Naar men zich zal berinneren, is de
afkondiging van dc door Rijksdog en
Rijksraad aangenomen novelle op het
militaire strafwetboek, welke een ver»
scherping van de straffen voor duellee»
ren door officieren van de rijksweer in»
houdt, op voorstel der rcgecringspartijen
indertijd twee maanden uitgesteld, daar
de rijkspresident bezwaar had tegen de
onderteckening. Ook de rijksrcgcering
meende, dat het hier een soort uitzonde»
ringswet tegen de rijksweer gold.

De termifn van twee maanden loopt
2 Mei af. Geschiedt in dien tijd niets,
dan moet de rijkspresident de novelle
ondertcckenen. wil hij niet met
grondwet in conflict komen.

Reeds voor het besluit tot uitstel had
de regeering echter het plan opgevat,
een nieuwe bepaling voor te stellen om
de civiele ambtenaren terzake gelijk te
stellen met de officieren. Dit nieuwe
ontwerp zou den Rijksdag onmiddellijk
na hervatting der zitting op 26 April
moeten worden voorgelegd, wilde men
het nog tijdig doen aannemen. Thans
heeft de regeering een ontwerp bii den
Rijksraad ingediend, zegt het Hbld.,
waarbij het voorschrift, dat duellceren»
dc officieren moeten ontslagen worden,
verzacht wordt tot kunnen ontslagen
worden, terwijl alle ambtenaren met of»
ficicrcn worden gelijkgesteld,

DE STRIJD OM PEKING.

Tot Zondagavond had Woe Pea Foe
nog niet geantwoord op ccn uitnoodi»
ing van dc Koeomin*Tsjocn om naar
'cking te komen. Dc staatsgreep van
Zaterdag was ongetwijfeld buiten weten
van Woe Pei Foe georganiseerd. Dc
stautsgreep schijnt thans een wanhoop;.»
aanbod te zijn geweest aan Woe Pei
3 om de leiders der Koco=min»Ts}oen
redden, wier middelen uitgeput ra
ken en die alles in het werk stellen om
Woe Pei Foe naar zich over tc halen.
Gegeven echter de onmogelijkheid voor
Woe Pei Fob om zijn bondgenooten
prijs te ges-en. acht men het terugtrek»
ken van de troepen der Koco»min»
Tsjocn op Kalgan aanstaande.

BURGERLIJKE STAND

BLOEMENDAAL
Bevallen: G. J- H- van den Bronk—
Lobrij d- J, M. W. KokVisser z. C.
P. KooijDijkgraaf z- H- H. Braas
van der Mcchc z. G. A- PutmacP—
Smit z. A. DeddingPersoon d.

Ondertrouwd: C. Kroonsberg en C-
M- Kars; F. H- Tork en P. Kap tem;
A. J. E. Buchwaldt en P. van Kcstc*

Getrouwd: LA. NV. L. Schicffelcrs cn
A. G. Wijs.

Overleden: W. van der Wiel 67 j-
J. Jager, 61 j- J. Pulman 3 d.

HILLEGOM.
Ondertrouwd: If. J. A. Brantjes eu
A. E. M. van der Schoot; M. J. Kuijpcr
t J. II van der Velden
Getrouwd: S. G. Smit en J. M. M-
Hermans

Bevallen: G. WicdemeijorMethorst,
d. .T. de VriesHill. z. C. v. d. Loo
Dc Rooij, z. G. MarintisMohlmann, d.

Overleden: C. van Tongeren, Wed. S.
Uitendaal, 70 jaar; C. van der Burg.
M-, 5S jaar. M. van Oosten, Wed. J
Tol, 63 jaar,

HAAR I.EMM ER M EER
Bevallen; L- BoerSchop, dochter-
S. M. Witziers—van Duijvenbode, zoon
C. Joorevan Horssen, dochter- J.
Wcssclsvan der Stad. dochter- N
van DonselaarBiesheuvel, dochter.
M- Zijp—van Vliet, zoon- J- M- Dohc»
slagerIe Feber, zoon. J. de Rijk-
van der Ree. zoon. J- M- VcsldtBak»
ker, zoon. H. G. Grocncwoudvan
Duren, dochter-

Overleden: Jan Bakker» 3 j-, zoon
van H- Bakker.

Bevallen: M. van Donselaar—Kroon,
zoon en Jevcnl. dochter (tweeling). A-
Kost—van Putten, dochter; W. C.
KroonHoncoop zoon. P. van Oostrum»
van Bcusckom, dochter. P. Versteeg
Bogerd, dochter.

Ondertrouwd: A. W, Baars. 27 jaar cn
M. A. J. Stokman, 23 jaar. J. P. Strobbc
24 jaar en G. M. Bogers, 22 jaar.

Gehuwd: J Pannekock. 21 jaar en A.
Hoogland. 17 jaar.

Overleden: Adriaan Knoop, S3 jaar,
wedr. van E. C Lccsh, Heiltjc Kooij.
82 jaar. gehuwd met J. G Brander»
horst. Andrics v3n der Velde. 75 jaar,
wedr. van G. Jongkind.

ZANDVOORT.

Geboren: Alida Gccrtru:da, d. vac
P. Geusebrock en van.A. B. Buis. Her»
mann Matthias, zoon van W. Duiven
voorden cn van Th. Chr. Borger; Cor»
nelda d. van W. C, Zwemmer en van
J. C. Kobs.

Ondertrouwd: W. L. van der Putten
en P. J. G. Middendorp, Heemskerk»
straat 4, G. Tcrol en J. P- A. dc Vos,
Noorderstraat 13.

BENNE3ROEK.
Ondertrouwd: J. P. Casticn cn M.
Kromhout

KERK EN SCHOOL

DE ZAAK-DR.
GEELKERKEN

Het getuigenis naar Indië.

BATAVIA, 13 April, (Aneta)
Jlct besluit van dc Synode der Gere»
formeerde Kerken inzake Dr. Geelker»
ken zal met het getuigenis der Syco»
de naar Seme-rang worden gezonden,
vanwaar het verder zal worden gedis»
tribueerd over dc zoogenaamde buiten»
kerken Batavia, Baadocng, Djokja, Me*
dan en Soorabaja. Uit dc voorlezing
van den kansel zal blijken, dat de In»
discbe kerken aceoord gaan met het
standpunt van de Synode, dan wel dat
als bewijs van hef tegendeel de voor»
lezing wordt geweigerd. Op de verga»
dering der classis Java, die begin Juni
wordt gehouden, zal deze quacstie ook
worden besproken.

SCHOOLARTSEN.

In een circulaire aan Ged. Staten
der onderscheidene Provinciën herin»
nert het Hoofdbestuur der verccniging
„Volksonderwijs" aan besluiten der al»
gemeene vergadering waarin de wen»
schclijkheid van aanstelling van dis»
tricts beroepsschoolartsen werd be»
pleit Aan een provinciale regeling
wordt de voorkeur gegeven. Hot hoofd»
bestuur voegt daaraan toe dat het zich
niet ontveinst dat dc verwezenlijking
van zijn wer.schcn aan de provinciën
een offer van beteekenis vraagt Maar,
zegt het, de overtuiging dat met de in»
williging van het verzoek een provin»
ciaal belang van de eerste orde worlt
gediend cn de volksgezondheid eerste
voorwaarde is voor volkswelvaart, geeft
ons vrijheid u uit te noodigen bij de
Staten van uw gewest voorstellen aan»
bangig te maken, die de vervulling
van deze wenschen tengevolge kun»
nen hebben.

LETTEREN EN KUNST

LETTERKUNDIG MUSEUM TE
ANTWERPEN.

De gemeenteraad van Antwerpen
heeft een crediet van 10.000 frank
toegestaan voor de oprichting van een
museum voor Letterkunde, Than? zijn
reéds belangwekkende verzamelingen
handsohriften voorhanden van Hen»
drik Consciense, Hugo Verriest en an»
derc Vlaamsche 'letterkundigen.

EEN OPERA VAN PAUL
SCHRAMM.

Dc pianist Paul Schramm is bezig
met de compositie van een opera
buffa, op een libretto van den oud»
Spaanschen blijspeldichter More to, in
dc vertaling van -Ludwig Fulda.

RICHARlD STRAÜSS.

Richard Strauss is uitgenoodigd, ge»
durende twee maanden in het vol»
gend seizoen in Amerika een aan»
tal concerten tc d-irigecren..

DE BLIJDE WERELD.

„De Blijde Wereld" is in een nieuw
gewaad verschenen. Het blad dient zich
liians aan als Religieus».Socia!listisch
Weekblad. Het aantal redacteuren is
met twee vermeerderd. Het zijn de
hcoran \V. Banning cn A. van der
Heide. Uit een artikel: „Het 3nker ge»
licht", -nemen wij het volgende over
om daarmede aan te geven welke rich»
ting 'het -blad wenscht in te slaan.

Ons kompas -is het religieuze socia»
lisme.

Ons socialisme ïs dat der moderne
arbeidersbeweging. Het vindt zijn kracht
cn bezieling in onze zedelijke gevoe»
lens cn idealen ten opzichte der samen»
leving. Maar het steunt ook op ons
inzicht In de maatschappelijke ontwik»
keling en op dc kracht van den klassen»
strijd.

Onze religie is het besef, dat goddc*
lijke krachten in mensch cn maatschap»
pij werken, die we moeten leereu ken»
nen cn dienen. De erkenning van 'n Ie»
ve-ns» cn -wereldmacht, die wij ondanks
allerlei misbruik van dien nnam en
dwaze voorstelling eraan gebonden, met
don naam waarin dc herigste gevoelens
en gedachten der ecuwen zich ui-ten,
den naam van God blijven

MOZART EN HET WILHELMUS

Het Vad- leest in de Signale, dat een
orkestwerk v3n den Krijarigen Mozart,
de in 1706 in Den Haag ontstane bun»
del Galimathitas niusicum met de
slotfuga op het Wilhelmus van Nas»
souwc, thans voor het eerst in Duitsch»
land «s uitgcvocid op een intiemen
avond van het orkest van dc Mozart*
vcreeniging tc Dresden.

De partijen zijn nog niet. gedrukt en
het werk zal naar de partituur van de
gemeenschappelijke uitgave door Ernst
Lewicki voor o;hcst zonder cembalo
worden ingericht. De bezetting voor
strijkorkest, twee hobo's, twee hoorns
cn lagot is origineel.

RECHTSZAKEN

DE MOORD TE SOEST.

De rechtbank te Utrecht heeft den
36»jarigcn Rijkswegwerker J. P- H. tc
Soest wegens moord op zijn zwager,
den wegwerker A R.. tot 6 jaar gevan»
genisstraf veroordeeld.

DE KUITENPRIKKER.

De Kinderrechter tc Den Haag heefi
met gesloten deuren behandeld dc zaak
tcgc-n den 16»jarigen jongen, die be»
kend is ais dc kuitenprikker. Over»
eenkomstig den eisch werd hij ter be»
schikking van de regeering gesteld.

WIELRIJDEN

ONGELUK BI.T EEN WEGWED»
STRIJD.

Uit Milaan wordt aan de Tel. ge»
meid:

De laatste étappe van den „Giro
•d'Italia", namelijk van Forii naar Mi»
laar» een af-vtan-d van 575.8 K.M. heeft
een slachtoffer geöischt, Gaggi op A.
J- S-, die alle etappes als eerste aan»
kwam. kwam bij Dcsrio 18 K.M.
van Milaan, zóó ongelukkig te vallen,
dat hij ernstige, inwendige kneuzingen
opliep en twee uur later overleed.

Een groot aantal rijders klaagde over
bandendefect en Tonani werd er op be
trapt, dat hij schoenspijkers over den
weg strooide. Hoogstwaarschijnlijk zal
hij dan ook worden gc-diskwalificccrd
cn zelfs overweegt men gerechtelijke
stappen tegen hem te doen nemen.

De resultaten over den totalen al»
stand van 2229.7 K.M. waren:

500 kub. c.M.: Ruggcri op Guzzi
in 37 u. 49 in.; 350 kub c.M.: Achan»
geli, op Bianchi, in 38 u. 10 m.; 25-0 kub
c.M.: Panella. op Gallon-i, in 41 u. 37
m.. 175 kub c.M.: Caprotti op Ancora
in 52 u. 34 m.

KOLONIëN

DE ONRUST IN ATJEH EN
DE OVERVAL IN HET
TROEMONSCHE.

TE WEINIG CONTACT MET DE
BEVOLKING

Wij lezen in de Telegraaf van he*
denochtend:

De „Deli Courant" had te Medan
ccn onderhoud met den nieuwen gou»
verncur van Atjeh, den heer Goedhart
waarin het over de oorzaken en aanlei»
ding van de onrust in Atjeh en den
overval in het Trocmonschc nog het
volgende vernam:

Het eerste door resident Caron ingc»
stelde onderzoek heeft voorloopig uit»
gewezen, dat er geen bijzondere be»
stuursmaatregelen zijn, die dc bevol»
king tot den overval kunnenhebben
geprikkeld- Die aanleiding wordt daar»
om tot nu toe gezocht in een infectie
van het gebeurde in Bakongan en bet
feit, dat de overvallen patrouille door
gebrek aan voorzorgsmaatregelen den
overval gemakkelijk maakte.

Dc diepere oorzaak ligt waarschijn*
lijk daar, dat in het jaar 1917, dus
bijna 10 jaar geleden, toekoe Mauloed,
dc aanlegger van het verzet cn leider
der bende, een broer van de toen wc»
gens een of ander misdrijf afgezetten
oelebalang van Sibadé en dus legitie»
mc opvolger, niet tot oelebalang van
Sibadé werd benoemd, niettegenstaan»
de nog het landschapshoofd van Troc»
mon voor hem gewerkt '.ad.

In zijn plaats werd daar toen be»
noemd tockoe Djafar, de jongere broer
van toekoe Moh. Noer van Bakongan,
gehuwd met ecD nicht van toe Mau»
loed, in de verwachting dat hij in Si»
badé even krachtig en flink en loyaal
zou optreden als zijn broer in Bakon»
gan had gedaan, welke verwachting
niet is bedrogen. Tot voor kort heeft
hij daar aan vele misstanden een einde
weten te maken en dc zaken in het
spoor geleid, totdat thans toekoe Mau»
loed nog steeds wrokkend over het
zooveel jaren geleden gebeurde, dit
verzet wist te fokken. Typecrend is
dan ook, dat van dc 13 bendeleden

INGEZONDEN MEDEDEELINGEÜ

a GO Cent» per regel.

ZIJN:

k t 2.— IN HET

ALLE advertenties kunnen
worden opgegeven aan het

voor Haarlem en Omstreken

TEMPEUERSSTR. 32

10209 TELEFOON 10209

niet minder dan 9 verwant zijn met
den aanstoker toekoe Mauloed.

Men ziet de volkomen analogie met
Bakongan, waar ook een gepasseerd
ockiEbaIang»tclg tockoe Alkassan ver*
zet wist tc prediken onder de ontstem*
ming van dc bevolking over de beken*
de irrigatickwestie. Niet onmogelijk,
dat toekoe Mauloed zelfs maloe is ge»
maakt met een verwijzing of door zijn
eigen vergelijking, naar het gebeurde
in Bakongan, waar tocfkoe Alkassan
zijn einde vond bij een aanslag op dc
Kompeni.

Een typisch Atjchsche kwestie dus.

Tocn wij hem vroegen naar zijn eer»
ste indrukken over Atjeh, toen kon hij
ons daarvan alleen nog maar mcedec»
led dat die niet ongunstig zijn, zeker
niet zoo ongunstig als in sommige bla»
den is voorgesteld.

Wel heeft hij echter den indruk ge»
kregen, dat contact tusschen de Euro»
pecsche bestuursambtenaren en dc hoof
ded en bevolking niet zoo innig is als
men in dergelijke primitieve streken
wel zou wenschen.

Maar bij voegde er onmiddellijk aan
toe, dat men dan ook den bestuurs*
ambjenaren de middelen daartoe, zoo»
als wegen en dc gelegenheid om zich
van het schrijfwerk op de bureaux los
te maken, niet mag onthouden.

In verband daarmee verklaarde hij
nadrukkelijk, dat de aanleg der wegen
langs dc Westkust cn de transversale
verbinding van Sigli naar Meulaboh,
waartoe nu eindelijk besloten is, van
veel beteekenis zullen zijn.

Indien gouverneur Hens niet anders
had weten te bereiken tijdens zijn be*
stuur in Atjeh dan dit. dan zou dat
op zichzelf een zuil van verdienste
waard zijn.

Na zijn terugkeer van Batavia gaaf
dc heer Goedhart persoonlijk naar
Tapa Toean voor het verder onder*
zoek.

DE TOEKOMST VAN DE
LAMPONGS.

Aan een vertegenwoordiger van Ane*
ta te Telok Betor.g deelde resident
Berkhout, desgevraagd eenige bijzon*
derheden mede over de Lampongsche
districten, meer speciaal met betrek»
king tot de economische toekomstmoge
lijkheden voor dat gewest. De toe»
komstlge peperoogst, globaal geschat
op een 258 duizend pikol, is door de
hoofden zoo laa^ mogelijk getaxeerd.
Indien er geen zware slagregens val*
len, bestaat de mogelijkheid, dat de
productie 300 duizend pikol wordt.
Vergeleken bij het vorige jaar, met een
oogst van 180 duizend pikol, kan bij
voorbaat gezegd worden dat de peper
ccn goede tijd tegemoet gaat.

In de hooger gelegen streken van de
I ampongs, gaat de bevolking nog
steeds door met den aanleg van nieuwe
koffieaanplantingen.

Behalve voor koffie en peper, is het
gewest een toekomstland voor rubber.
De NederIandsch*Amerikaansche Plan»
tage Mij. heeft 10 duizend bouws oude
conccssiegronden aangekocht met het
doel, deze gronden in rubberaanplan*
tingen productief te maken.

Wat de padicultuur betreft, do Ja*
vaasche kolonisaties in Gedong Ta»
taan, waar zich 20.000 kolonisten ge»
vestigd hebben, mag als absoluut ge*
slaagd beschouwd worden.

Telok Betong .heeft ongetwijfeld een
goede toekomst cn breidt zich steeds
uit. Naast de reeds jaren werkende N.
V. Triplex kistenfabriek, is men bezig
nog een tweede gelijke fabriek te bou»
wen. De touwfabrick levert thans een
uitstekend product, dat zijn grondstof
vindt in een wilde pisangsoort, daar*
voor in een uitgestrekt erfpachtsper»
ceel aangeplant.

Naar verluidt zal de nieuwe spoor*
lijn in Juni van dit jaar tot Blamban*
gan gereed zijn, terwijl men aan den
anderen kant deze grens reeds gepas*
secrd is.

BURGERLIJKE VLIEG-
DIENSTEN

BELANGSTELLING BIJ
„MARINE".

Naar de Loc. van officieuze zijde ver»
nam bestaat er bij het departement
van Marine in Nederlandsch=lndië, in
tegenstelling met de daaromtrent ver»
breide mceninge groote daadwerkelijke
belangstelling voor het in het leven
roepen van Indische burgerlijke vlieg*
diensten.

„Marine" zou eventueel bereid ge»
vonden kunnen worden, om alle moge*
lijke medewerking te verleenen .san
een particuliere onderneming, die, zich
op een reëele basis stellend, eon par»
ticulier vliegverkeer in den archipel
zou willen entameeren.

In verband hiermee zou men bereid
zijn de bestaande gouvernementslan»
dimgsterreinen met hun gebouwen enz.
een deel der aanwezige vliegtuigen c:i
verdere hulpmiddelen, waarover dc
marine beschikt, in bruikleen af ie
staan, al of niet onder nader tc om»
schrijven voorwaarden.