Haarlem's Dagblad | 1926 | 14 april 1926 | pagina 6

MEDISCHE BRIEVEN

HAARLEMS DAGBLAD WOENSDAG 14 APRIL 1926

HET TOONEEL

Intieme Kunstkring: „Broeders
Vrijmetselaars™.

Was he: nood">3. dit oude paardje
van stal re halen? Was cr rrict iets
e. 3 reigers van Holiandschen bodem te
vinden dan dit zacht gezegd nu
nier zoo erg aardige stuk van Duit»
scho makelij?

Dit zijn vragen, die de heer K. Vis*
scr. onder wiens regie eenige werkende
ieden van de Tooncclvereenigir.g ..In»
ri.eme Kunstkring" Dinsdagavond :a
■ien schouwburg aar. den Jaitswcg het
blijspel „broeders Vrijmetselaars" op»
aeerden, blijkbaar ontkennend zal bc»
antwoorden en hij zal daar zijn goede
reder, wel voor hebben. Maar wij vin»
den het toch jammer, dat een dillettan»
tentooneeh-ereeiBgïng. die, zooals wij
van den „Intiemen Kunstkring" gaarne
aannemen, hard werkt cn flink stu»
deert en repeteert, zulke dingen te
speica krijgt.

Een stuk als dit is aücen nog te red»
den door sterk typccrcixl spel en een
vlot tempo. Geen van beide werd hier
bereikt. De fabrikant Haverman werd
wel gespeeld, maar niet getypeerd, zijn
vrouw. Carolina, evenmin en hetzelf ie
kan eigenlijk van alle andere spelers
gezegd worden, behalve van Barbara,
de huishoudster, die werkelijk door
baar spel een persoonlijkheid uitbeeldde
en van brans Visser... n ie t zoozeer als
Ec3qs Visser dan wel in zijn meisjes»
rol. Daarin had hij werkelijk zeer goede
©ogenblikken.

Zooals gezegd. Set hier en daar ook
her tempo :e wenschen over. De voor»
stelling bokte hier en daar nog te
veel.

En dan moet de uitspraak van het
Ncderlandsch veel beter verzorgd wor»

den.Bij voorbeeld" mag niet klinken

als „befobbeld" en van een echtgenoot
mag nu eenmaal geen „eggenoot"
worden gemaakt!

Intusschen: wij zouden de waarheid
te kort doen. als wij zeiden, dat deze
voorstelling bij den beneden flink be»
zetten schouwburg geen succes had. In»
tegendeel, 't gebodene werd bijzonder
geapprecieerd. Er werd gegierd van
het lachen, zóó dat vaak de spelers niet
te verstaan waren.

In dit opzicht mag dus zeker van
een succesvollen ovond gesproken wor»
den. maar wij zouden toch den Intie»
men Kunstkring in overweging willen
geven, een volgenden keer me: een be»
ter stuk :e komen en den lekler: tracht
bij uw spelers te bereiken, dat zij goed
Nederiandsch en geen Haariemsch
spreken en veel mecT schakeering ia
hut» rhar» over het algemeen nog veel
te vlak spel brengen.

Ja. tooneelspelen, dat wil zeggen:
uit een rol halen wat er in rit, een
persoonlijkheid uitbeelden, dat is hécl
moeilijkl

HET HANDELSREGISTER

Blijkens mededeeling in Handelsbe
richten hadden ïn Haarlem en Omstre
ken de volgende nieuwe inschrijvingen
m het Handels-eg Ster plaats

F. Beelen, Graan-, Meel- en Fourage-
handel vJi. P. Beelen en Zonen, Lisse,
Brachtweg 18, graanmalerij, handel
mee! enz.

Camera Portraits, Wagenweg 6, kunst-
pholograph ie. Eigenaars T. Aren»
Tepe (O. K.).

Command- Vennootschap N. Cobe»
lens en Zonen (B. P.), Schoten, Re:tz-
straat 96, timmermans- en aannemers
onderneming. Beheerende venn.J. A.
ec G. G. Cobelens, 1 venn. bij wijze T3n
geldschieting.

V/. Th. Fibbe, Bartcljorisstraa.- nr
34 rood, woningbureau, «pert en assu
rantièn. Eigenaar J. W. Th. Fibbe
(H. V.).

"De Goedkoope Arasterdamsche Fruit
winkel, Smedestraat 41, fruit, comestibles
enz. Eigenaar: H. Krocse de Vries.

T. J. Heuvelink, Heemstede, V.Tiem
de Zwijgerlaan 2, groothandel in elec-
trotechnische- en radio-materialen.

H. Hoekema, Heemstede, J- C. van

Oostzar

10, aannemer van touw-

S. de J-.mg en L". Yluet. De Wit straat
O», lompenhandel VennootenS. H. dc
Jong en E. Vlugt.

M. Knippers. Heemstede, Binnenweg
21, kapper. Eigenaar M. J. A. Knippcr.-
A. (J. J. Krijnen, Oranjeboon'straat
174. pianohandel,

A. N. Loogman, Magilaleuastraat 3,
verkoop van verfwaren enz.

Jae. van Noort, Heemstede, Dr.'ehee-
rentaan 22, schilder. Eigenaar J. Tb. v.
Noort.

D. Smit, Heemstede, Pijlslaan 10, sla-
ger.

N.V. Viseh Import ca Export Mij.
Eureka. IJmuiden, Rijksri.chhal. Direc
teur J. Schildmeyer. Amsterdam. Pro
curatie verleend aan: J. de Nobel. Maat
schappelijk kapitaal: ƒ5000, waarvan ge
plaatst cu gestort 1000.

En verder de volgende wijzigingen:
J M. Bak. Ruvchüv.i straat 10. handel
in rijwiclzadels 'enz. Handelszaak ver»
plaatst naar Hilversum.

Coöperatieve Tuinhouwbank. Aais»
meer Zijdstraat 200. Statuten gewijzigd.
Coóp. Verbruik*-* cn Productie Verve»
iging De Eendracht U. A.

Darphorn, IJmuiden, Bik en Arnold»
kade 11. barbierszaak, tabak cn sigaren»
verkoop. Uitgetreden E.: J. Darphom.
Nieuwe E. J. van der Laan. Handels»
naam gewijzigd in: J. van der Laan.

Do Bazar. Beverwijk. Brecstruat 96 jn
huishoudelijke artikelen. Overleden E.:
H. P. Burger. Nieuwe F..: wed. G. A.
M. BurgerBuiteman

Dc Tijdgeest. Schoten. Mamixstraat
11. broodbakkerij Uitgetreden F..: V.
Cl: Westcrik. Nieuwe E.: P. W. Snoek.

NA". Haarlemmer Houtpark Mij. voor
Bouw, en Sportterreinen, Heemstede,
Oostcrhoutlaan 14. Uitgetr. dir.: J. J.
van Loghcm en comm.: J. A. Reus. Be»
noemd tot waarn. dir.: R. A. M. Grippe»
ling Heemstede (was comm.") cn tot
comm.' H. A. Reus. Dordrecht cn F. H.
v Loghcm, Heemstede.

N V. Handel Mij. v.h Grippeling en
Verklcv (F.) te Amsterdam. Donkere
Spaarné 23. 'Opgeheven F. te Haarlem.

N.V. Internationale Kunstvereeuiging
Zandvoort. Strandweg 16. Benoemd tot
bestuurder: H, Luebke. Zandvoort.

J. Jung Söhne G. m. b. H., (F.) te
Assmannshauscn, Kruisweg 76. wijn»
groothandeL Opgeheven F. tc Haarlem
Firma Keur en Sneltjcs, Harmenjans»
eg 21. dcntaUdcpots. Opgeheven F. te
Amsterdam.

Lansdorp cn Schuld, Blocmcndaal,
Blocmendaalsche straatweg 8. garage»
houders. Vennootschap onder firma ont»
bonden. De handelszaak wordt voort»
gezet door J. J. Lansdorp onder den
naam J. J. Lansdorp.

H. van der Leden. Heemstede. Tesla»
straat 42, comestibles, melkhandel. Uit»
getreden E H. van der Leden. Nieuwe
E-: A. van Harten. Handelsnaam gewij»
zigd in: A. van Harten.

Gebr. Leeuwin, Ancgang 46. bedden
1 meubelen. Volmacht verleend aan:
B. Blik.

P. Prins. Haarlemmerliede en Spaam»
wcude. Amsterd.»vaart 18. melkhandeL
Uitgetreden E-: P. Prins. Nieuwe E-:
.A Aroos. Handelsnaam gewijzigd in:
A. Arons.

H. Vrieünk (F.) te Hardenberg, Zand»
voort, Grootc Krocht 22, drogist. Op»
geheven F. te Zandvoort.

VRIJZINNIG CHRIST. JONGEREN
ORGANISATIE.
De afdeding Haarlem van den Vrij»
zinnig Chrisreiijken Jongeren Bond
houdt een propaganda»*vond op heden
Woensdagavond in het Remonstranten»
huis, WilhelminestrasS 22. Theo H. de
Vries zal een inleiding houden over:
„Roeping, plicht en verantwoordelijk»
heidsbescf*.

Ecrrige zang» en muzieknummers zul»
Ion de bijeenkomst opluisteren."

R.-K. METAALBEWERKERS
Men schrijft ons:

Dinadagavccd hield de af deeling Haar
lem van den R-K- Metaalbewerkerebond
„St. El: 7" een vergadering voor hei per
soneel der Werf Conrad alhier-
De volgende motie werd aangenomen:
„De leden der afdeeling Haarlem v
den R.K. Met aalbewerkers bond, werkzaam
aan de Werf Conrad; in vergadering bij.
een; gehoord bed verslag van d© confcren-

e ui sehou den directeur -van don Me-
lalbond cn do directie dor Wt-if (.'onrad
mereijda ca de vertegemwoord sers dor
icaatbcwerkers Honden anderzijds; ver
nemende de totale afwijzing der alleszins
rechtvaardige verzoeke:: tot uurloonsver-
hoog log; draagt het Wnaur op, rati al'--
:#n «Looste staande en geoorloofde mid
delen propaganda to voeren, speciaal bij
de II».K. arbeiders, werkzaam uo genoem.
de or.clerncming/.vgi het bestuur toe,
hierbij alio mogelijke hulp tc vcrlceneu.
opdat dc billijke verzoeken zoo -poedig
mogelijk verwezenlijkt worden; besluit
<le«« motie ter plaatsing in de plaatselijke
bladen aan te bieden."

JAPANSCHE PRENTKUNST IN
HET MUSEUM OP DEN DREEF.

Dc heer Ticrie, die zonder luidruch»
righcid den hécr Penaat als bestuur»
der van het Museum voor Kunstnljver»
he'd heeft vervangen cn sedert cenige
v- eken yok den heer Gonnot is opgc»
vulgd cis bewaarder van het Paviljoen,
laat iricts onbeproefd om met de be»
scheiden middelen die hem ten dienste
staan den Haarlemmers een gang naar
den Dreef at-:.:rekkelijk te maken.

Na dc expositie der Pichon uitgavee
er thans cene van Japanschc hout»
sneden aangericht die. zij moge dan
ecae kcurcollectie zijn van het
allermooiste vrat op dat terrein
maakt is. toch zooveeL moois biedt,
dat wie van kunst houdt, zichzelf tc
kort doet door er deze maand niet
eens of meerdere malen te gaan kij»
ken.

Want dat is bij dc goede oude druk»
ken der Japanschc houtsneden wel het
steeds weer verbazingwekkende: dat
ook dc eenvoudigste bladen der min»
derc goden van den graphischen Olym»
pus, immer opnieuw ons frappceren
door hun onberispelijk gave teekcr.iag,
faun charme, hun muzikaliteit in kleur
en lijn. Daar is jn elk klein blaadje
van Ycisen,-al is het een eenvoudige
bladvorm. een slak of een blocmtakje,
iets van dat niet tc definiceren inner»
lijk aanwezig waardoor ge rustig en
geamuseerd er minutenlang naar kunt
staan kijken. Het is niet te verwonde»
ren dat dc schitterende techniek dc:
Japanners in de tweede helft der ne»
gentiende eeuw in Europa bewonde»
rh'aè vond toen daar het impressionisme
da. een verheerlijking dor uiterlijke be>
kcutlijkheid inhield, in opkomst was,
en zelfs het gangbaar leclijkc nog
mooi gezien kon worden. Door dc
Goncourt's in Frankrijk, Whistier in
Engeland word die innerlijke bescha»
ving (die zich in zoo clwrmeercnd
uiterlijk voordeed), de- Japanschc
kunst gepropageerd. In de laatste vijf»
tien jaren is cr wc! is waar weer een
zwenking in dc waardeering gekomen
en staat voor velen 'net vroeg Chir.ee»
sche en ander archaeïsch kunstwerk
door diepzinniger inhoud nu weer bo»
ven dc kunst van Outamaro cn Hoku»
sai, doch dc Janansche producten der
18e cn 19c eeuwen zullen hunne beko»
ring door alles heen blijven behouden.
Zij behouden die zelfs in dc moderne
nadrukken der oude houtblokken,
-.hans in massa in Japan voorden ex»
öort vervaardigd en overal tc vinden:
hetzij als herdrukken van de origmcele
nog bestaande blokken (doch in andere
meer fabriekmatig vervaardigde verf»
stof) hetzij als moderne kopteen naar
mecatcrbladen der oude prentkunst,
opnieuw gesneden door hedendaagsche
Japa-nsohe artisans.

Natuurlijk laat de heer Tierie slechts
de mooie oude afdrukken zien. Van
Hiroshige (d;e in 1S58 stierf) en de
landschapsschilder bij uitnemendheid
genoemd kan woeden, zijn er een aantal
mooie drukken. Maar ook van den
grootc-n Utsmaro, die de beeldcr was
der vrouwen met zoogende kinderen
of vrouwen aan haar toilet vinden wij
een paar fraaie specimens. En ook an»
de-e bekenden ontmoeten wij er als
Shunsho en Yeiri. Maar deze namen
alleen zeggen niet veel voor wie zich
niet intens met die kunstproductie
heeft bezig gehouden en geven aan een
verslag da: alleen maar wil opwekken
van dc artistieke schoonheid dier
kunst tc gaan genieten een onge»
wenschten schijn van geleerdheid. Ook
zonder zich om de naambordjes te be»
kommoren kan de bezoeker genieten en
hij zal zonder moeite vanzelf opmerken
dat er een verschil van stijl (ontstaan

bestaat tusschen de reeksen kleine
prenten op naam van Yeiscn op dc
standaards) en die waaronder hij den
naam van Masayoshi vindt (welke
langs den langen zijwand te vinden
zijn). Dc laatste leefde van 1761 tot
1824.

cn goeden gids wcnscht tc bc»
zitten over deze tcrrcicncti van kunst,
productie, kan ik het werkje van KJ»
ward F. Strai-.gc- aanbevelen, dat door
het Victoria and Albert Museum in
Londen wordt uitgegeven, 84 «eoproduc»
tics bevat en ongeveer vier shillings
kest.

J. H. DE BOIS.

-door het vorschil in tijd van wording)die dc aandacht vroegen, aldus het
Ubld-, cn grootc belangstelling had een
Orchidee»hybride van den heer Julius
G. Bungc te Aerdenhout, wiens tuin»
baas. de heer van Boogschoten daar»
an dc talentvolle kwcckcr was. Het
(as een bastaard van ophro»Cattleya
Spychii X Cattlcya Empress Fredc»
:ck. ingezonden onder den naam van
Sophro»Laelid»Catlcva Marathon. Ecu
zeldzaam mooie Orchidee, kerngezond
gekweekt en bloeiende met vier bloe»
11, donker gloedvol purper van kleur
met ecu zueht-rOod»purpcrcn lip, die
in dc- keel een goudgelen vlek ver»
toont. Hct.gchcclc labcllum was als
van een zacht licht doorgloord, cn dc

felc vlek was als een vlam daarin
randende. Een kostbare plant, welke

11. A. M. B. HuybootO, koopman to Haar
era, Xfiuiienhom 80; curator Mr. P. Tide-
man alhier;

Opgeheven werden <ie faillissementen

1. J. Duim, metselaar te Velaeroord, cu
rator Mr. J. van der Vege, alhier;

2. J. Evers, landbouwerskaocht te Haar
lemmermeer, Zw.menbaegerdt'k »36; cu
ratur Mr. C. Blankevoort, alhier;

Oefiir. Pgd «ijn de bSliiKSMinto door
bei verbiedend worden der uitdeehngr.
lijs; var.:

1 N". Pririe, vrachtrijder, te Haarlem-
merroeer; curator Mr. JuÜus Hoog, alhier

2. A. W. op 't Land motorschipper eer
tijds te IJmnideoi Thans te Bodegraven,
curator Mr. F. A. Bijvoet, alhier;

3. K. Frug'.e, voorheen :e Hoofddorp; cu-
ratr Mr. P. Tideman nihier;

4. L. Visser, voorheen kleermaker te Hi!
legorn; curator Mr. P. Tideman. alhier;

Mr. C. van Sprang te Zaandam werd be
noemd aL curator in plaats van wijlen Mr.
J. F. E. Boe Ie, aldaar, in de navolgende
faillissementen

1. L. Klaver, :c Voleaidam;

2. C. Po', te Westxaan;

3. A. "Happe, wonende te Zaandam.

DB GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS

In cna nummer van Zaterdag namen wij
uit „De Metaal- en Houtbewerker"
stukje ever van Re over dc Haarlemaclie
Gemeentelijke Arbeidxbenm.

De heer J Vader, directeur ran do Ar
be:dAeurs echrijft ons:

Op het geval xelvc tal ik hier niet Ingaan
omdat tï dat, na het verkrijgen van
dero iclichi.ugen. «laar ik niet weet, wat
bedoeld wordt, hoop te doen in ,,D«
taal- cn Houtbewerker", waarna ik
trouw dot U ook mijn eehrijvon aan
lozers zult meedeelen maar Ik rno<
nadrukkelijk tegen opkomen, dat dc Haar-
'.«mécbe Arbeidsbeurs bureaucratisch zou
werken

Inderdaad ia het z-ooals Re schrijft: wi
zijn blij, indien wij do hij ons ingeschreve
nen aar. werk kunnen helpen en het
one streven, aanvragen van patroons 100
snel mogelijk, me: vermijding van alles,
wat naar onnoodigen adininia'.iattevon
rompslomp enz. zweemt, tc behandel»
Alk3 wat op bureaucratie gelijkt, is ons
vreemd, moet ona vreemd aijn, want het
zou de dood voor onze Instelling beteek#
r.eu. Een instelling, die zoo in het volle
leven itaat ale een arbeidsbeurs, kan een
voudig ir.el bureaucrat ach werken, of xij
mist hel vertrouwen. Dat dit mei one nog
n:e'. ne*. geval is, moge o.m. blijken ui:
h#: feit. dat wij :n Haarlem in 192S ruim
35TO aanvragen van pitroons noteerden
cn rttim 3SC0 plaaisiaigen. Geen enkelo pa
troon uitte ooit een klacht over bureau
cratisch werken vari do Arbeidsbeurs. I.aat
R» l>eginnen te informeeren naar onze
werkwijze bij d# patroons, die van de Ar
beidsbeurs gebruik maken de namen
dier he eren -al ik hem graag meedeelen
en hij tal xien, dat aijn k'.acht niet te hand
haven ts, sterker: hij zal ze als onjuiet
moeien intrekken. Wij meenen volstrekt
:n zelfvoldaanheid niet, dat wij cr met de
Arbeidsbeurs zijn, maar het !.ia:«:e wat
men ons in de schoenen zal kunnen schui
ven is toch wel bureaucratie.

VASTE KEURINGSCOMMISSIE.

Dc bijeenkomst der Vaste Kcurings
Commissie der Koninklijke Nederland»
sche Maatschappij voor Tuinbouw cn
Plantkunde van Dinsdag, gehouden in
de Koningszaal van „Artis" te Am»
sterdam, was ditmaél drukker bezocht
door juryleden dan voorzien van plan»
ten. Het schoont weder hield vele in»
zendeTS blijkbaar thuis aan de drukke
voorjaarsbezigheden, welke thans alle
beschikbare krachten oocischcn.

Toch waren cr cenige inzendingen.

ONZE IACHH0EK

Een Engclsch blad merkt op dat auto»
mobiclongclukkcn zoo veelvuldig zijn
geworden, dat niemand er zich meer

Wij lezen van een inbreker, die
[rouwde op den dag dat hij uit dc ge»
cungenis ontslagen werd.

Sommige meuschcn beseffen niet wat
vrijheid r>ctec koot.

het getuigschrift lc klasse
rdiendc.

TUINBOUW

Door dc nfdccling Haarlem vi
Koninklijke Nederl. Maatsch.
Tuinbouw en Plantkunde werd Dins»
dag jn cafó Brinkmann een vergade»
ring gehouden.

Diploma's voor de cursus in Den»
drologie werden uitgereikt aar.: D. v
d. Mculcn, A. Volmer, M. Jansen, H.
v. d. Belt.

Voor de cursus in tuintcckcnen aan:
G. J. v. Orden. G. Pool, D. Jacobs, II.
Verntcn, G. J. Looyen, K. v. d. Bcit,
W. v. d. Spiegel, E. J. Omggink. C. J.
Berends, J. W. den Otter, G. Kuyten,
J. v. Deventer.

Op 18 Mei zal de afdeelkig een ex»
cursie houden naar de Stadskwcekc»
rijen tc Haarlem. Er waren op deze ver
gade ring 7 deelnemers aan den wed»
strijd in het herkennen van afgesne»
den taklyin van heesters. N'cegclcgd
waren een dertigtal takken, waarvan
op een lijst dc namen moesten worden
ingevuld.

De uitslag zal later worden bekend

gemaakt.

UIT DE OMSTREKEN

Moeder: Bobbie, wat heb jc gc«
daan met het dubbeltje dat ik jc gege»

ven heb om jc drankje tö tc nemen.

I Bobbie: Voor een stuiver heb ik
jdrop gekocht en dc andere stuiver heb
ik aan Jantje gegeven om »nijn drank»
dc|jc voor mc in te nemen.

HEEMSTEDE

G BJIEEXTBRAA D

De agenda van d« zittsa® van den ge
lucvuteraad van Donderdag :s aangevuld
met het volgende agendapunt.:

10a. Straatnamen.

B. en W. van Hcemetede deelcn den
raad mede;

Volgens het contract gesloten met de
Haarlem sche Football Club betreffende
verhuur van de sportterreinen tueechen
Spanjaardslaan, Zuiderboull.vsr. cn Emaus
Aar. heeft de gemeente zich het recht
voorbehouden. d»t enkele terreinen gedu
rende het tijdvak van 1 April tot 1 6eptem-
van ieder jaar ais weiland door lia&r-
zc'.f in gebruik mogen worden afgestaan.

Daar deze terreinen gcTCgeld «Is speel,
veld worden gobezigd, is moeilijk vooraf
te bepalen tn hoeverre nog geschiktheid
tot verhuur als weiland bestaat. Dit is
voor een groot deel afhankelijk van de
weersgesteldheid na afloop van het speel.

He* vorig jaar zijn deze terreinen onder
hands verhuurd aan een tweetal personen
en nu komt het one. na de opgedane er
varing ook met afscheidingen, wenechelijk
voor dezo terreinen tevens gedurende de
maanden April tot en met Augustus
ieder jnar gedurende toet tijdvak, dat het
contract met de Haarlemsche Football
Club loopt «an deze Verecniging onder
hands te verhuren voor een bedrag
f 225 per jaar. welk bedrag ons alleszins
billijk voorkomt cn waarmede deze Ver-
ceniging zich ook n« gepleegd overleg kon
vereenigen.

In verband hiermede, stellen zij voor hen
machtiging «e verleenen tot onderliandsche
verhuring over tc gaan.

RAADSSTUKKEN

B. cn W. stellen voor to besluiten
eon drietal wegen, gelegen ten Oosten van
do Javaiaan, waaraan spoedig bebouwing
wordt verwacht, in aansluiting aan de
reeds in deze omgeving begaand# straat,
namen de navolgende benaming te geven
SJ4. B:l!itons:iaat; 479. Ma»Jocra»:raa-430.
Baukastraat.

IJMUIDEN

EEN VALSOHE GULDEN
Op het politiebureau alhier is een val.
-olio gulden gedeponeerd, in deze gemeen
:c ontvangen.

ZANDVOORT

DE EXPLOITATIE VAN HET
KURHAÜS
Naar wij vernemen zal dit seizoen de
exploit at 10 van het Kurhaus m handen
tijn van den lieer G. Dazerr, te Ameter,
[lam.

Waarschijnlijk zal he; Kurhaus in Juni
tijn deuren openen; dc juiste datum is
nog niet vaétges'.eld.

BEVERWIJK

VERGADERING GEMEENTERAAD
Donderdag 15 April kom» de gemeente
raad ia openbare vergadering bijeen met
als eenig punt op de agenda: Beslissing
rent lie'. aangaan van een overeen
komst met de N.V. Kon- Ned. Hoogovens
Staalfabrieken tot het betrekken van

gas.

CONCERT HARMONII

Dinsdagavond gaf de Beverwijk sche
ILarmoniekapel, Directeur de heer H. W.
Hofmeester een concert in het Luxor
Theater.

Voor dit concert had de heer Hofmees
ter het zirh ctelf en zijn leden niet gemak,
keüjk gemaakt, daar alle nummers van
bet programma voor de eerste maal wer
den uitgevoerd. „Ramees", ouverture van
Coquclet en „Le C:d", van Massenet,
waarmede de Harmoniekape! °P het con
cours te Driebergen in de Eere Aideoling
uitkomt, werden eubllem vertolkt cn ga
ven direct de overtuiging, dat do Harmo
nie voor de mededingende vereenigiagon
oen zware concurrent zal zijn.

Medewerking verleenden de heer n. Oos-
terwaal, «oio clarinettist, d e. begeleid door
Mej. Jeaiinette Vleesing, Mirurka C.:pr.ee
van Magnani, Lied one Wor.e van Men.
delssohn en Air lo Barbier de Sevilla, van
Roseini uitvoerde en hiermede een enorm
'ucces had. Het in groot aantal oamwe-
zige publiek, werd niet moede. soli=t cn
accompagnatrice toe ie juichen. Mej. Vies-
ring ontving uit de handen vsai den voor
zitter een fraai bouquet.

Tets nieuws voor Beverwijk was de me
dewerking tod een Saxophon# kwartet, be
staande uit sopraan, alt, tenor en bariton
saxophone. Ook <feze 4 beeren hadden me:
2 nummers van Mozart en van Meatdels.
sofan, flinken bijval en het zal dan hok
niet- de laatste maai zijn dat de beeren
Schelvis. Eckbard, Kistenmaker en Dries-
•en zich Rullen laten hooreis.

Het is voor don heer Hofmeester, dio
ook het kwartet dirigeerde, eon schitte
rende avond geweest.

SCHOTEN

HET WON1NGENBLOK AAN HET
ELZENPLEIN.

Het gchecle complex der 132 gc«
mecntcwoningcn nabij en aan het Elzen»
plein is onder den kap gekomen. Het
is een dorp op zich zelf. Dc woningen
beslaan 4 straten van Zuid naar Noord
cn nemen een flink stuk van twee
Oost»\Vcst loopende straten in beslag
Een aantal dier woningen aan dc Pla»
taanstraat zal binnenkort voor bewoning
gereed zijn zoodat die reeds aanstonds
kunnen worden betrokken. Het com»
plcx ziet cr vriendelijk uit. Er komt
dus spoedig weer een belangrijke woon»
verbetering aan dc Westgrens der ge»
mecntc. Dc huizen zullen betrokken
worden door leden der houwvereeni»
gingen „Volkshuisvesting" en „Eigen
haard".

WAT „INFECTIE" IS.

„Het zal toch geen infectie zijn,
dokter?" is een vraag die een medicus
geregeld te hooren krijgt. En het eenige
antwoord dat gewoonlijk daarop kan
gegeven worden, luidt. „Natuurlijk is
het een infectie!" En de dokter denkt
er dan waarschijnlijk bij: „Hoe zou het
iets anders kunnen zijn?" oi: _Hoe kan
men nu zoo iets vragen?" De reden
vaarom de patient cn de dokter over
he: onderstelde ziektegeval zoo ver»
schillend denken, schuilt natuurlijk in
de verschillende begrippen die zij aan
het woord infectie verbinden. De pa»
tiën-t verbindt er, (ik kan dit gerust
uitspreken aangezien het een zeer al»
gemeen verschijnsel is) gewoonlijk in
het geheel geen begrip aan. terwijl voor
der. dokter het begrip infectie zeer
scherp omlijnd is. En moert al de pa»
tsënt zich bij het woord infectie iets
denken dan is het gewoonlijk een al
te bepaald, een te eng begrip, namelijk
de voorstelling van een zeer bepaalde
aandoening, terwijl dc medicus bij het
woord infectie denkt wel aan een
scherp omlijnd begrip, maar van zeer
wijde begrenzing. Voor hem komt na
he: aigemccne begrip infectie, terstond
de vraag naar de nadere bepaling daar
van, dc vraag»dus: „Welk soort van
infectie?" Fn nog bepaalder: „Welke
infectie?"

Het gaat nier ongeveer zoo als bij het
tegenwoordig door den leek zoo veel
gebruikte woord Angina. Dit woord
beteekent (in verband met veel aan»
doeningen) niet meer dan ..zeers keel
Wanneer dus iemand met keeipijn
vraag: ..zou het Angina zijn. dokter?
Dan kan daaroo alleen geantwoord
worde-: ..Natuurlijk is het een Angi»
na. De vra g maar welk Angina het
is"

'rier denkt dc patient aan een
tc.- paalde aandoening, terwijl de

dokteT, wel wetende dat hij een pijn»
lijke keelaandoening, een Angina vóór
zich heeft, nu nog zal moeten uitmaken
van weiken aard die Angina is. Het
kan een gewone verkoudheid zijn. het
kan een roodvonk»Aagtna zijn. het kan
ook wel een dsphifacTitische Angina
zijn. Of een andere

Zoo zullen wij dus om met meer
succes het woord infectie tc kunnen
gebruiken dat woord wat nader dienen
te bekijken. En dan blijkt dat het, ook
door mensc'nen die wei weten wat zij
zeggen, iti meer dan één beteekenis
wordt gebruikt. In de eerste plaats
dan wordt van besmetting of infectie
gesproken in den zin van bezoedeling,
bevuiling. Dit vuil kan dan zijn of on»
rein zonder meer (..wie met pek om»
gaat wordt er mee besmet") of net kan
zijn levend onrein. En tot dat „levend
onrein" behooren nu allerlei levende
wezens, groot cn klein, uit het planten»
rijk zoowel als uit het dierenrijk. Men
kan besmet zijn met een mcters»h'.ngen
lintworm, doch ook met zelfs bij dc
sterkste vergrootingen nog onzichtbaar
blijvende „kiemen". Aüerl.i levcr.de
wezens, die op o: in den mcr.sch (of
ook op en in dieren eu planten) leven,
die daarop of daarin zooaLs men zegt
..parasifeeren", kunnen den mensch in»
fccteeren, besmetten. In wctenschanpe»
'ijken zin spreekt men nu eerst van in»
fectie, wanneer in het (menschelijk) li»
chaam een levende smetstof is inge»
drongen die daarin (of daarop) een ka»
rakteris'lck ziektebeeld heeft doen ont»
staan. Hieruit volgt vanzelf dat bij een
bepaalde ziektekiem een bepaalde
riek'c behoort, evenals bij een bepaald
zaad. een bepaald gewas behoort en
er geen tarweoogst kan volgen wan»
neer dc boer haver heeft gezaaid.

Wanneer men dus in den populaircn

zin het woord infectie gebruikt, waarbij
op dc bezoedeling nog geen ziekte is
gevolgd en zich reeds alle mogelijke
gevolgen gaat voorstellen, handelt men
in den trant van den boer die, onmid»
dellijk na het zaaien, reeds den oogst
meent te bezitten of als de jager d:c de
huid gaat verkoopen vóór dc becT ge»
schoten is. Vóór dc ziekte herken»
baar aanwezig 13, is de infectie niet
compleet. Voor het zóóver is, moet
echter aan allerlei voorwaarden voldaan
zijn. Het zaad moet goed zijn, de
bodem geschikt, vocht en warmte in
voldoende hoeveelheid aanwezig en
anders komt er geen oogst of, mutatis
mutandis, geen ziekte. En gelukkig
staan de kansen voor het door den
boer uitgezaaide zaad veel gunstiger
dan voor dc kiemen der in (of op)
het menschelijk lichaam zijn uitgezaaid
Immers de boer zal alles docu om de
kansen op een goeden oogst zoo gun»
stfg mogelijk te maken, terwijl ons
lichaam allerlei hulpmiddelen tot zijn
beschikking heeft om dc o 'wikkeling
der ziektc»kiemen geheel letten
of althans zooveel mogelijk J» ..'em»

Reeds werd gezegd dat allerlei leven»
de wezens door hun parasitisch leven
op of in ons lichaam infectieziekten
kunnen veroorzaken. Dc meeste daar»
van zijn zeer klein, onzichtbaar voor
het ongewapende oog, vaak zelfs bij
microscopisch onderzoek alleen met
bijzondere hulpmiddelen zichtbaar tc
maken. Zij hectcn bacteriën cn veroor»
zaken o.a. de meest»bckende besmette»
lijke ziekten. Hierbij valt nu terstond
weer op te merken dat naast vele als
besmettelijk bekend staande ziekten,
vele andere infecties. besmettingen,
voorkomen die men toch niet besmette»
lijk pleegt te noemen. Zoo zijn allerlei
v/ond'infecties. etteringen in wonden,
niet besmettelijk in den gewonen zin
van het woord. Zoo is ook Malaria
(wel niet door een bacterie, maar toch
ook door een eencellig m:cro»organis»
me veroorzaakt) niet besmettelijk van
mensch op mensen, doch alleen langs
een omweg.

Duidelijk wordt hierdoor weer dat de

besmettelijkheid, de vtaag dus of in»
derdaad infectie tot stand zal komen,
afhankelijk is van verschillende facto»
ren.

Met het feit alleen, dat ruil, zij het
dan ook levend vuil. dat dus smetstof»
fen, ziektekiemen op of in ons lichaam
geraken, is dus hoogstens een begip
van infectie ontstaan. Eerst wanneer
niet alleen aan deze, maar aan alle
andere voorwaarden is voldaan, voor
de ontwikkeling der kiemen in het
lichaam in zoo groote hoeveelheid dat
de „ziekte" kan gediagnostiseerd wor»
den. eerst dan is de besmetting een
voldongen feit. Alle ziekten d:c door
den groei van „kiemen" worden ver»
oorzaakt, besmettelijk te noemen, zou
strijden tegen dc beteekenis gewoon»
lijk aan dat woord gehecht. Officieel,
in den zin der wet, zijn alleen besmet»
tclijk dc in dc wet op dc besmettelijke
ziekten met nainc genoemdo ziekten,
waartoe, zooals bekend is. behooren
roodvonk, diphtheritis, tvphus, pok»
ken, cholera cn eenige andere. Nu

reeds van deze ziekten de besmette»
iijkhcid zeer verschillend. En velen
zullen vreemd opkijken als zij hooren
da: mazelen, toch zeker wel een zeer
besmettelijke ziekte, (tegenwoordig)
niet meer in de wet voorkomt. Een der
redenen hiervoor :s ook weer de bij»
zondere wijze van besmettelijkheid van
mazelen.

Ten einde daarin meer inzicht tc
verkrijgen is het noodig ccn cn ander
te zeggen omtrent dc wijzen waarop cn
dc wegen waarlangs infectie kan intrc»
den.

Dc ziektokicmen zijn in het alge»
meen bacteriën, dat zijn uiterst kleine,
een»ccllige levende wezens van ver»
schillcnden vorm (rond. langwerpig, ge»
wonden) die in hst licha«m van den
zieke voorkomen, zich vandaar ver»
spreiden in de omgeving met dc af»
scheidingen cn uitscheidingen van he:
zieke lichaam cn zoodoende geraken in
dc lucht, in het water, in dc aarde, en
ook in allerlei voedingsstoffen. Dc kic»
men kunnen nu in het lichaam van een
gezond individu komen hetrii direct
door aanraking met ccn zieke, het/ïj in»

direct van uit dc genoemde stoffen. En
op beide wijzen kunnen dc kiemen ge»
raken of op de buitenzijde van
het lichaam (de huid) of aan dc binnen»
zijde daarvan (het slijmvlies). De huid
verschaft ons in den regel door haar
hoornlaag en door haar bedekking met
een dun vet laagje een zeer veilige bc»
schutting. Gaat echter dc huid stuk.
hetzij doordat kleine scheurtjes of
klootjes ontstaan (springende handen
door gebruik van te veel zeep of van te
sterk loodhoudende zeepsoorten. zoo
als groene zeepl) hetzij door bepaalde
verwondingen of ook door steken en
beten van dieren, dan is daarmede de
beschutting van dc huid vervallen en
kunnen kiemen vrij het lichaam binnen»
dringen. Zoo ontstaan dan allerlei
wondbesmettingen van zeer verschil
lenden aard, afhankelijk var. dc soort
der ingedrongen kiemen en van den
weerstand, dien hot lichaam daartegen»
over weet te stellen. Allerlei puistjes
en' puisten (ook steenpuisten), zweer»
tjes cn zweren, verzweringen, abces»
sen, ook de bij het publiek zoo ge»
vreesde bloedvergiftiging, maar boven»
dien malaria, die door rouggebcten
wordt veroorzaakt waarbij de malaria»
kiem in het bloed to-ordt gebracht, en
vlcktvphus waarbij hetzelfde gc»
schiedt bij beten door dc kleercnluis
en pest, waarbij vlooien dc ovorbren»
gers der kiemen kunnen zijn; tenslotte
ook dc hondsdolheid, waarbij door den
beet van den zieken hond dc kiemen in
dc wond worden gedeponeerd. Het
zou ons tc ver voeren hier naar ccn
volledige opsomming, iaat staan een
nadere beschrijving der infecties die
via dc huid kunnen ontstaan, tc willen
streven.

De andere weg waarlangs de kie«
men het lichaam kunnen brinendrin»
gen is die via hot slijmvlies, dat !s de
binncnbeklccding vun ons lichaam, in
dc eerste plaats het slijmvlies van het
ademhalingsorgaan (neus, keel, lucht»
pijp), van het spijsverteringsorgaan
(mond. keel, maag cn darmen) cn van
dc geslachtsorganen- Hoewel hier dc
zeer sterke beschuttende inrichting
van dc huid ontbreekt, is toch ook

het slijmvlies lang niet zonder natuur»
lijke weerstand tegen indringen cn ont
wikkeling van allerlei kiemen- Zoo
heeft in den mond het speeksel, in den
neus het neusslijm, in dc maag het
maagsap ecai sterk kiemdoodend ver»
mogen. Dat deze verschillende stof»
fen in goede qualiteit, in behoorlijke
quantitcit cn te juister tijd worden
gevormd Is daarom ook voor onze
zondheid van het allerhogstc beiang.
Niettegenstaande de moeilijkheden op
hyn weg weten echter allerlei kiemen
het slijmvlies in cn door te dringen
en dan bij hun verderen groef ziekte
te veioorzakcn. Zoo ontstaan dan ai»
lerlei vormen van keelontsteking (an»
gina). neus/katarrhen, roodvonk, diph»
theritis. bof, mazelen, tvphus, cholera,
verschillende geslachtsziekten enz-

In Het bovenstaande zijn uiteraard
allerlei punten maar zeer vluchtig be»
handeld. Het karakter cn dc omvang
dezer „Medische Brieven" laten nic:
toe in meer bijzonderheden te treden
Op een punt wil ik echter nog even
wijzen. Bij ccn vergiftiging komt
een bepaalde hoeveelheid v3n een (ver»
giftige (stof in ons lichaam, die meestal
plotseling, soms langzaam aan haar
kwaadaardige werking uitoefent- Bij
een besmetting 'echter komen K
vende kiemen in het lichaam' die zich
vcrmcci-dcren cn bij hun groei cn
steeds grooterc hoeveelheid giftige
stoffen vormen. Wat men nu bloedver
giftiging noemt, berust nu op dc vaak
doodelijkc werking dier giftige stoffen
in ons eigen lichaam gevormd door dc
ingedrongen zicktek cincn- Het kwaad
schuilt dus niet in dc rocstighcid van
dc pen waarmee wc ons p.ikkcn, ook
niet in de groene of roodc kleur van
een kous. of in het kopegroen dat
soms met ccn wond ri aanraking Komt,
maar altijd in de kans dat JonrbiJ
kwaadaardige bacteriën ln de wond
geraken.

Laat ik jjet dan voor heden hic;bi'
mogen laten.

Dr G H MULDER.

Haarlem, 8 April 1926-