Haarlem's Dagblad | 1926 | 30 april 1926 | pagina 9

HAARLEM'S DAGBLAD

VAN HET POLITIEKE
T0URN00IVELD

H3LLE$ BESCHUIT]

VRIJDAG 30 APRIL 1926

VIERDE BLAD

DE HONGERKUNSTENAAR.

(Eci

Hot was verschrikkelijk!

iMeer dan verschrikkelijk!

En het ging zoo niet langer!

Drie maanden waren het nu al, dat
'de schrijver Kcimcrs geen rooien ceni
■verdiende! Hij werd er beslist magei
van! Maar het was zijn eigen schuld
NVaarom was hij ook schrijver gewor»
den en niet kruidenier? Of schoen»
maker? Of liep hij niet met een wa-
gentje sinaasappelen langs don weg?
Of was hij portier geworden? Of hui
baas? Of doodbidder Of vuilnismar
Of verkocht hij des avonds en d
nachts geen hcetc worstjes op den
hoek san de een of andere straat in de
binnenstad? Er waren zooveel beroc»
pen in de wereld, waar méér gc-ld mee
te verdienen was! Zijn vader had het
wed bij het rcehte eind gehad, toen zijn
zoon literator wilde worden.

„Droog brood", had hij gezegd, „c»
«heer niet!"

Niet eens dat, op het oogeiïblik
1 Icclcmaal niets! Sedert aeht dagen had
hij niet gegeten. Alleen maar gedron»
ken. water, en gerookt! In den beginne
nog sigaretten en thans alleen nog
maar pijpen. Erg gcmccnc tabak, die
eens vochtig was geweest en toon be«
achknmcldl Maar een mcnsch moet
toch iets te doen hébben! Hij rookte
den ganschen dag en eon deel van dep
nacht. Gelukkig maar. dat hij nog
zoon grootcn voorraad tabak had ge»
had. Hadric eens gekocht voor het geld
dat hij voor een ..Idylle" had gekre»
gen. Ja. hei was wel idyllisch, zooals
hij thans leefde! Hij zat den heelen.tijd
achter zijn schrijftafel, maar schrijven
<lecd»ie niets. Geen inspiratie, geen
lust, geen ideeën! Wat kon je er aan
doen! Jo kan zooiets niet dwingen! En
zoo zat»ie maar stil en peinsde cn
©taarde. En rookte.

Af en toe riep hij een paar woorden
naar de andere kamer, waar zijn
vrouw op een divan lag: „Charlotte,
kef je nog?"

„Ja!" riep ze dan met een zwakke
stem terug. Gelukkig maar. Want ook
dat nog. Dc begrafeniskosten waren
véél tc duur tegenwoordig. Dat wis me

Zijn vrouw was al zoo dun als Ven
lijntje! Een mager, geel en kronkelig
lijntje! Arme ziel, zc had het ook bc»
te: verdiend, maar het tevoren kunnen
weten. Dc weg van den belletrist is
een gang door dc woestijn, waar geen
gouden ducatcncactuss.cn bloeien. Al»
leen maar zand kom je tegen cn nog
eens zand! En lucht! Lucht om te «de»
men! Nu. wanneer je die ook nog niet
eens had!

Een paar tijdschriften waren hem
geld 9chu!dig. Een paar keer al had
hij om toezending van dc honoraria ge»
vraagd. Doch het antwoord bleef uit.
Aan den uitgever van zijn boeken had
hij een voorschot gevraagd. Een ge»
typte brief had hij toen gekregen:
„Tot zijn IcetNvezeu". enz. Hij zag dc
toekomst donker in. Als clown zou hij
kunnen optreden in een circus. D'r wns
jwist een rondtrekkende troep in de
stad gc.komen. Wanneer dc president
van dc Wecnschc schrijvers» en journ»-'»
listcnvcrecniging „Concordia" als
voordrachtskunstenaar in een nachtlo»
kaal kan optreden, in een doodge»
woon nachtlokaal, dan kon hij, Kei»
mers, de beroemde schrijver wan:
een niam had-ic. al had»ie geen geld!
even goed als hansworst in een are.»
na rondhuppelen. Wanneer hij er maar
geld, mee verdiende om zich cn zijn
vrouw in het leven tc behouden!

Hij ging uit, hij moest eens uitluch»
tem... hij was in drie dagen al niet
meer in dc buitenlucht geweest. Mis
schien viel hem dan wel het een of
andere idee in. Met wankele schreden
sleepte hij zich door de straat. Bij dc
•uitstalkasten van een- groot dagblad
bleef hij staan. Hij las dc kranten, die
daar achter dc vensters hingen. Zijn
aandacht werd getrokken door een
groot artikel over ccn hongerkunstc»

novelle).

naar te Berlijn, die meer den veertig
dagen niets had gegeten en die daar»
door rijk was geworden. Dat was een
idee, dat moest-ic ock eens probecren.
Daar moesUic ccn concertbureau 1
zien tc interessceren.-Want die moest
voor bet bedrijfskapitaal cn voor d>
reclame zorgen. Een glazen kooi. eet
paar duizend cigarcttcn dan hocfdi
hij dus niet meer die ellendige bc
schimmelde pijptabak te rooken eet
groote voorraad spuipwatcrsiplrons, ei
zoovoort-s.

Onmiddellijk liep hij naar Buona
menti toe. Die was concert» en theater
agent.

Voor vijf dagen kreeg hij geld om er
heel bescheiden kalmpjes van tc
leven en op den zesden dag kroop hij
in zijn glazen kooi die in het souster»
ruin van ecu cabaret was opgesteld,
Een groote schare menschen woonde
deze ceremonie bij. Met ccn grazieuzen
zwier steeg Renners in zijn doo-rzich»
tige woning, een notaris kwam er bij
tc pas om de deur tc verzegelen en Rei
mers gevangenschap begon. Hij kwam
zichzelf voor als een aap in ccn die»
rentuin. Van alle zijden gaapten de
menschen hem aan. Geen enkele bc»
weging van hem ontging dc lieden. En»
kelen grinnikten, anderen weer keken
doodernstig. Den hcelcn dal! door Jrwa»
men kijkers, tot diep in den nacht,
leder had een cntréegeld tc betalen.Rei
mers zou daar de helft van krijgen, dc
andere helft was voor dcu concert»
agent.

Weldra had hij zich aan de nieuwe
situatie 'gewend. Hij rookte ijverig,
dronk spuitwater, hij las cn hij schreef
aan een nieuw werk: „Dc psychologie
van een Aap", philisophiscbc beschou»
wingen van een aap en hoe hij over dc
menschen denkt. De aap beschouwt
zichzelf natuurlijk als een hoogcr wc»
zen cn vindt zich heel belangrijk, om»
dat zooveel menschen naar hem ko>
men kijken. Per slot van rekening amu»
sccrden dc menschen zich niet over
hem maar hij zich over dc menschen.

Een paar dagen schreef hij zijn aap»
achtigc emoties neer, d*an werd hij
ipathisch. Hij kroop slechts weinig
meer uit zijn bed cn staarde met zijn
oogen die door zwarte brillcglazcn be»
dekt waren, in dc leege ruimte. Hij
kende elk barstje en scheurtje in bet
plafond, dat boven hem was.

Op den tienden dag kwam de crisis,
Hij voelde zich moe, ellendig, en mis»
selijk. Hij was meer dood dan levend.
Zijn armen en beencn waren slap en
zijn oogen diep in de kassen verzon»
ken. Het vel van zijn gezicht was strak
getrokken als perkament-papier. Zijn
hoofd was leeg, denken deed hij niet
iccr. Een paar dagen lag hij zoo, hij
endc zich ook aan dezen nieuwen
toestand, tot op den twcc-en-twin»
tigstcn dag een nieuwen crisis uitbrak.
Hij werd dol, hij sloeg als een wilde»
man om zich heen, hij schreeuwde cn
gilde, hij rende tegen een van de gla»
an den van zijn- huis op. Dc toe»
schouwers vluchtten. Hij «reep een
stoel cn verbrijzelde het glas. Hij
sprong naar buiten, hij rende door dc
zaal. He trap op, die r.a3r buiten voer»
de. Op straat zeeg hij ineen, de eerste
hu-lpd.enst kwam heirt met ccn auto
halen, in het ziekenhuis stierf hij aan
zenuwtoeval. Hij was gestorven
als een martelaar van zijn literaire be»
roep en van dc consequenties cr van.
Zijn aantcokeningen over „Dc psycho»
logic van een Aap" werdonjjeredigeerd
uigegeven. Het boek maakte fu«
rorc: iderecn wilde het lezen cn
iedereen kocht het. Rcimers zou, wan»
neer hij nog geleefd had. door dit boek
alleen immers rijk geworden zijn. Maar
was het te la-at. Anderen profi»
rden cr van en Rcimers' vrouw had
de auteursrechten voor een prikje aan
cn ander moeten verkoooen.

W. M. BEKAAR.
Wccncn, April 1926.

Sport en Wedstrijden

DE AMSTERDAMSCHË"
OLYMPIADE.

HET NIEUWE STADION.

Men schrijft ons:

Uit de plannen van het nieuwe Sta»
dion, die door de schoonhcids»commissic
goedgekeurd zijn, blijkt dat aan vrijwel
alle redelijker wijs te stellen cischcn is
voldaan.

Van alle zit» cn staanplaatsen heeft
men een onbeperkt uitzicht op alle gc»
bcurtcnisscn. De trappen, die naar dc
verschillende plaatsen leiden, zijn ruim
4 Meter breed. Iedere categorie plaat»
sen heeft zijn eigen buffetten cn toilet»
ten. In de cere»tribune zijn verscheidene
ruime foyers. De pcrs»tribunc beschikt
over circa 600 plaatsen cn heeft toe»
gang tot speciaal ingerichte lokaliteiten
voor het uitwerken der berichten, tcle»
foneeren en telegrafceren. Ook voor de
deelnemers zijn speciale plaatsen gere»
6ervcerd.

Bijzondere aandacht is. voorts ge»
schonken aan de hoofd», in» e-n uitgan»
gen tot het terrein: het verkeer, zal
dusdanig geregeld worden. dat vele
duizenden auto's per dag in de beste
orde zullen kunnen circulccren. De
Gemeentetram zal voor een verlenging
harer lijnen tot vlak bjj het Stadion
zorgen.

Groote zorg is ook besteed aan het
decoratieve gedeelte. Men wil tooncn
wat Nederlandsche bouwkunst cn orga»
nisatic vermag, zoodat de Olympische
Spelen den goeden naam en faam van
Nederland helpen bevestigen.

Nog steeds blijven er giften inkomen
bij het Ncderlandsch Olympisch Comité
Zoo zond bijv. het plaatselijk Comité
te Enschedé f 9000. zeker ren mooie
prestatie, die navolging verdient in
groote cn kleine plaatsen, Het geldt hier
cen nationaal doel! Treffend is ook dat
jje Nederlandsche Zwembond dezer da»

gen circa f 600 aan het Ncderlandsch
Olympisch Comité deed toekomen, te
meer daar deze som is samengesteld
uit vele kleintjes. Een aantal vcrceni»
gingen droeg 10 cent per lid af, anderen
stonden 5% van de opbrengst ham-
wedstrijden af. Hieruit blijkt, hoe het
denkbeeld der Olympische Spelen leeft
onder dc menschen individueel. Mogen
andere vcreenigingen dit voorbeeld vol»
gen!

Er is veel noodig om het welslagen te
verzekeren!

Het buitenland Iaat zich ook niet on»
betuigd. Wat Duitschland betreft kan
gemeld worden dat Ullstcin een
Olympiaefonds heeft gesticht, groot één
millioen mark. cn bestemd om de Afhlc»
tick daar te lande in staat tc stellen
te Amsterdam zoo goed mogelijk voor
den dag te komen.

Verder verleent dc Staat fmaneieelen
steun voor de deelneming van Duitsch»
land aan den internationalen wedstrijd
voor het ontwerpen der Olympische
medailles.

Hier te lande moet het particulier
initiatief voor alles zorgen. Men moet
vertrouwen, dat Nederland, de gast»
heer der volkeren in 192S, op geen enkel
gebied zal achter blijven!

Dit is een ccrczaak voor onze
natie!

LUCHTVAARTNIEUWS

EEN NIEUWE GROOTE WERELD»
VLUCHT.

Vaz Dias seint uit Rome:

De bladen publiceerep. heden de bij»
zonderheden over een reusachtige rond»
vlucht, welke voorbereid wordt door
commandant Depinedo, die het vorig
jaar lauweren oogsftc met zijn Rome
MelbourneTokio—Romovlucht.

Hij zal in Juli of Augustus starten in
Cen watervliegtuig. Hij is voornemens
a.'le oceanen over le vliegen cn ieder
vasteland aan te doen. Over dc route
bewaart de bekende vliegenier 't stil»
zwijgen. Vernomen wordt cchtqr, dat de

af tc leggen afstand ongeveer 80.000 mijl
zal zijn, hetgeen driemaal den afstand
rond de wereld betcekcnt, De vlucht
zal ongeveer 8 maanden of een jaar du»
ren. Depinedo zal vergezeld worden
door een anderen officier en cen mecha
nicien, De vlucht, welko dc grootste
zal zijn, die ooit is afgelegd, wordt met
belangstelling tegemoet gezien, aanec-
zien de vliegenier wil bewijzen, dat
thans het moment gekomen is, waarop
een goede piloot met een goed vliegtuig
ieder deel van dc wereld kan bereiken,
Depinedo verklaarde, dat voor dergelij»
kc vluchten cen hydroplane het beste
middel is. Behalve dat hij voorraden olie
zal zenden naar de weinige punten, waar
die niet gekocl.it kan worden, zal dc
vliegenier geen voorbereidingen treffen
voor zijn vlucht. Hij zal slechts één
vliegtuig gebruiken om aan te tooneri,
dut zijn machine in staat is een langen
afstand af te leggen.

EEN KOENE LUCHTVAARDER.

Men meldt aan het Haagsche Aneta.
kantoor:

De oudste K. L. M.-piloot, de hcc:
Gcysfndorffer. heeft 28 April om den
K. L. M.»dicns( gaande te houden, die
door zware mist in dc Duitschc bocht
moeilijkheden ondervond, in den tijd
tusschen 12 uur 's middags cn S uur
's avonds driemaal het traject Ham»
burgAmsterdam gevlogen. Hij vloog
om 12 uur uit Hamburg naar Am»
sterdam, legde daarna het traject Am»
stcrdam»ljamburg af cn keerde des
avonds om 8 uur weer uit Hamburg tc
Schiphol terug.

Dc afstand AmsterdamHamburg
bedraagt 399 K.M., zoodat in het gc!
door den heer Geyscndorffcr 1197 K.M.

:rd afgelegd.

Het vliegtuig was een der nieuwe
Fokker F Vil A»maohincs der K. L. M.
met luchtgekoclden Jupiter»motor, wel»
ke vliegtuigen door groote snelheid cn
uitstekende vliegeigenschappcn uitmi
ten.

BURGERLIJKE STAND

BF.N NEBROEK
Ondertrouwd: 1'. II. v. d- Blij en M-
Üttc.

Getrouwd: G. H- Frederiks en II-
C'. Slot. P. Noppen en J. M- Klomp.

POSTZEGELRUBRIEK

zien wij thans eens de zegeluitgiften
llawai, (Koning Kaniéhaméha III or
ganiseerde den po.-tdleuH in eijn eiiau-
ijk en op 1 Augustus -1851 verschenen
erste zegels. Dc overeenkomsten die hij
inet, de groote Amerikaansehc repu
bliek, mede betreffende he: postvervoer,
'worden op de 13 cent»; dezer uitgifte .genie
moreerd door de leners H. I. en V. li., af
kortingen voor Hawakxn Islands en United
v. Laatstgenoemd land had over we
gend belang bij eon goede en regelmatige
postverbinding want van 1820 af werden
Sandwich-cilanden bewerkt door Arneri-
kaaosche zendelingen, dien 't gelukte een
groot deel tier bevolking tot den Clirieto-
lijken godsdienst ;o bekeeren. Ook ivoor
verbetering van het onderwijs doden zij
•cel, zooda'. binnen een halve eeuw thjna
ille inboorlingen konden lezen en sohrij.

De eerste uitgifte beetond uit vier waar.
Jen, 2, 5 en 13 conté. De laatste werd ge
drukt in tweederlei teekenuig. De zegels
verden uitsluitend benut tusschen
•i landengroep en de V. S. van Amerika
bijn* geheel door do zendelingen. Zij w
den dan ook algemeen betiteld met „m
sionaris" zege'?. iDo waarde varieert v
300.000 tot 50.000 frtLncs! De hoogste prijs
geldt voor de 2 cento, waarvan elcelits ccn
al exemplaren bekend zijn.

1853 verschijnen do eerstelingen,
waarop de afbeeldingen van lonings-kop-
pen. Later treffen wij op do zegels koning
Ka'.uknna. diens zuster Kinnakocka en de
Amerikanen Grant en Dole. Dc revolutie
1883 wordt in oozo berinnering terug,
gebracht door den opdruk „Provisional
Govt. 1893" op de zegels van vroegere
igifteo. Bel)3lve koningin Kamakoeka
vat de serie 'vafa IL882 nog een vrouwe,
portret, voorkomende op de 15 cents, rood
bruin, Door haar ten plaatsje in rui
men op een zegel, houdt men dc nage
dachtenis in cere aan een vrouw, dto in de
donkere tijden ,van het heidendom, zi<
heldin toonde. Haar (naam is Kapi
lani; zij was een inlaaideehe. die zieli al
spoedig door de Amerikanaieche zende
gen liet bekeeren tot het christendom.

De 6andwich-eilanden zijn rijk aan v
spuwende bergen en een van de m<
gevreesde daarvan was dc Kilaucn. De ge.
weldigo krater, een vuurzee gelijk, wordt
overschaduwd door dikke rookwolken cn
de goheele berg was voor do heidensebe in
boorlinge-n een oord van verschrikking,
daar zij niet andere meenden, dan dat hij
de verblijfplaats was van de gevreesde
godin Perle. De prio-ters hielden het volk
dat wanneer een vrouw den berj
beklom en vcrscli geplukte bessen in den
krater wierp. Pe-lo vertoornd zou worden
het geheele eiland zou schudden en
kraken. Welke tmoeito de zendelingen zich
ook gaven, het volk was van dit bijgeloof
niet te genezen, ook zij niet, die tot den
Gelijken godsdienst «xveigcgaau waren,
Kuwenoudo vrees van geslacht op ge
slacht, zat er te diep in. Toen besloot Ka-
piolani, die Christin geworden was. het
;e bewijzen, dat Pe-le niet bo-tond.
dat het bijgeloof slechts werd aangewak
kerd en onderhouden door 'de lietdcnsche
priesters. Onder protest van deze laaisten
en aanschouw© van de geheele bevol
king beklom zij toen den berg, plukte de
gevreesd© bessen en wierp ze in dan krater
uitroepende: ,.Al6 ik sterf door den toorn
Pe.le, dan vreeselijk te haar macht:
-. zie! ik trotseer baar wraak; ik leef
en ben veilig want Jehovah de Almachtige
iij-n God. Zijn adem was het. die dit
ontstak; Zijn band is bot, die het in
bedwang houdt. Gij volk, ziet hoe nietig
do goden vam llawai zijn en dient den
Heer". De toorn van P©-1« bleef achter
wege en de stouts daad van deze god.
'nichtïge vrouw kwam het werk der zen
delingen ten goede.

Van de beide zegels van 1853. de H en 13
cents, bestaan nadrukken, die zich door Ce
volgende kenmerken van do echte ei-gels
onderscheiden. Op beide zegels is de waar
de rechts en link6 bovenaan in ©on vier
kant vakje -aangegeven. Bij den origineelen
zegel van 5 cents vfndt men in het rechter
akje vóór het cijfer twee kleine stipjes;
deze ontbreken 1- i d<-n nadruk, F.ii de
13 cents is hel cijfer 3 in het linkervakje
de onderzijde afgeplat, uitgerekt; hei
vormt geen boog. Bij den nadruk ie deze 3
de onderzijde een cirkeltje.

TWEEDE KAMER

29 April.

Stemmingen^Curaqao. Een minister zoek!
Kinderarbeid in den landbouw en Genève. Onbewaakte
overwegen.

Wel beeft dc heer Thomas, dircc»
tcur van het internationaal arbciasbu»
reau ccn interpretatie 'gegeven, maar
een dirccteur»sinterpretatie heeft voor
den minister niet genoegzaam kracht
om daarop ccn wettelijke regeling tc
gronden. Daarom ook beloofde de mi
nister tc Genève te informecren (cn
daarover schriftelijk van gedachten te
wisselen) naar de juiste interpretatie.
Staat zoodanige interpretatie niet vast,
dan zal dc minister op het tot stand
komen daarvan aandringen bij het ar»
beidsbureuu.

Een fel debatje ontwikkelde zich nog
over iets anders.

De Kecreu Beumcr cn de Visser (de
communist) stemden overeen in schep»
ticisme tegenover Volkenbond cn Ar»
beidsburcau (dc uitersten raken elkaar,
zcidc dc heer Schaper). Zij verwachten'
daarvan niet veel goeds, niet veel waar»
devols. Lachten zoo'n beetje.

Tegen deze sombere woorden kwarn
zoowel de heer Nolens, als dc minister,
als de heer Schaper op. Wel is het
effect nog gering van den Volkenbond,
maar de mogelijkheden zijn groot, in»
ternationaal tot stand tc brengen, ook
op arbeidsgebied, wat nationaal niet
bereikbaar is. Dc mogelijkheden moeten
tot ontwikkeling worden gebracht.

De mot!c»Boon die dc maatrege»
t:, om het behoud van onafhankelijk»
:id en zelfstandigheid, ongedaan
dc maken, welke dc leden van her Hoi
n Justitie van Suriname ook m
Indere rechterlijke functies belast.
heeft dc Kamer bij den aanvang d
vergadering van heden, dtc weer tot
middernacht heeft voortgeduurd,
worpen met 3924 stemmen.

Het nmcndcment»Scheurer had meer
•succjcs. Dit werd aangenomen met 34
29 stemmen. De „aftrekpost" ging dus
van de begrooting a f. -De noodzaak
van rigoureus bezuinigen voor den
gouverneur is dus nu na een zeei
verdeelde stemming van hem afgc»
wenteld. Ecnige reguIarisatie»ontwcr»
pen zal dc minister nog moeten bren»
gen, waardoor de begrooting van de
uitgaven voor het Nederlandsche mi
nisterie van Koloniën weer in orde
komt. Nederland moet nu eenmaal bij»
passen, wat Suriname tekort komt
bij de bcgrooting van hoofdstuk XI
was er natuurlijk niet op gerekend, dat
dc Kamer den extra bezuingedn aftrek
post van rond drie ton weigeren zou.

Dc Kamer heeft zich
laatste dagen regelmatige stemmingen
bij dtn aanvang, gewijd aan Curaqao
cn zijn bcgrooting. De Kamerleden
IJzerman en Van Vuuren hebben zich
daarin verdiept. Beiden zoowel als
dc minister verheugden zich
den bloei welke, dank zij de_ vestiging
der pctrolcumraffinadcrij, Curaqao
ten deel gevallen. Nog wel is niet cen
algeheel sluitende begrooting verkre»
gen. maar het gaat toch goed. Thans
moet veel achterstalligs nog worden
ingehaald. En daarom moet Nederland
nog wat bijpassen.

Dc heer IJzerman vroeg waarom de
inkomstenbelasting niet wat zwaarder
had gedrukt op liet lucratieve petro
leumbedrijf. De Minister antwoordde,
dat wel dc petroleum welvaart had
gebracht, maar dat bedrijven al;
gevestigd zijJi. reeds in dc eerste jaren
van bestaan, heel veel winst maken
kon hij niet juist noemen. En de heer
van Vuuren waarschuwde niet al te
scherp het belastingmes te doen snit»
den; men zou anders de kip met de
gouden eieren wel eens kunnen slach»
ten.

Een havenmeester te Willemstad zal
spoedig worden benoemd deelde dc
minister mede. Dc minister is hartelijk
van dc noodzaKclijkiieid van cen wa»
terleiding voor Willemstad overtuigd,
onderzoekingen zijn gaande.

De kwestie der gelijkstelling van bij
zonder en openbaar onderwijs op Cu»
raqao zal de minister nog bestudecrcn.
Dc heer van Vuuren had daarop c
stig aangedrongen.

Ook de Curaqao'schc bcgrooting
afgehandeld cn aangenomen. Evenals
die voor Suriname.

Op dc agenda volgde het ontwerp
tot wijziging van dc Spoorwegwet van
de Locaalspoor» cn Tramwegwct.

Dc minister van Waterstaat cch»
ter, was nergens tc viden. Bonen
renden her en der, maar kwamen alle
met leege handen terug. Opperbode
Hess werd naar de kamer der ministers
gezonden. Met al even weinig succes.
Gebeld cn gebeld werd cr. Kamerleden
kwamen uit hoeken en gaten, uit kof»
fick3mcr en leeszaal dringend door de
klapdeurtjes, nieuwsgierig naar wat er
gebeurde. /.ij vonden niets dan ccn
luchtledig achter dc ministerstafel.

Lenige oogrnbükken diepe stilte

De Kamer besloot toen m

ccn flink aantal „conclusie:
adressen en verslagen af re doen. Die
heel weinig discussie uitlokten, behal
op één punt bet adres van mevrouw
van Druncn»Dencc. eervol ontslagen
adjunct-commies bij dc Rijksvcrzke»
ringshank, jegens wie wat haar pen»
sioen aangaat niet in alle opzichten re
delijk cn wensehclijk schijnt gehan
deld. En evenmin wat hare rechten be»
treft op herstel in bare functie. De
Kamer heeft zonder stemming, ccn con
clusie aangenomen, die de adressantc
ccn heel eind tegemoet komt.

Ondcrtussclicn was minister v. d.
Vegtc weer binnengekomen. Hij heeft
zijn absentie met enkek uren wach»
tens en hangens naast Kamerleden en
voorzitter moeten bekoopen.

Want langen tijd heeft de Kamer
noodig gehad zonder ccing practisch
resultaat op de besprekingen om ce
wetsontwerpen (zonder hoofdelijke
stemming) aan te nemen, Jc wetsont
werpen tot goedkeuring van dc ont
werpverdragen van Geneve betreffen
de- het recht van vereeniging en ver
gadering van landarbeiders; dc scha
deloosstelling voor ongevallen in
landbouw; den minimum-leeftijd
op jeugdige personen mogen
toegelaten tot het verrichten van ar
beid als tremmer of stoker; het ver
plicht geneeskundig onderzoek van kin»
deren cn jeugdige personen, werkzaam
aan boord van schepen;: voorbehoud
der bevoegdheid tot toetreding tot de
ontwerp»vcrdragen van Genève betref
fende; het gebruik van loodwit in verf
stoffen; cn dc toepassing van den wc»
kelijkschen rustdag in de industrie....

Bij dezen stroom - an ontwerpen
■hebben dc hccren Schaper en Hicmstra
gevraagd aan den nieuwen Arbeids-
minister waarom niet mede bij deze

ctten is vastgelegd de eisch, dat zoo»
alng een kind naar scohol gaat. het in
dien tijd geen landbouwarbcid mag
■errichten.

liet bleek echter uit wat de- hcetv
Nolens, de afgevaardigde der Ncderl.
regeering op dc Gencefsehe arbc-idscon»
ferenties. cn minister Slotcmakcr mede
deelde, dat zoodanige bepaling op
id vim de internationale? eonven-
niet mogelijk is, omdat dc redac»
tie der conventies niet vast staat in liet
opzicht van den kindcrlandbouwarbeid.

eerst

den
worden

De minister van Waterstaat had een
ontwerpje te verdedigen, dat bezitters
van gronden bij onbewaakte overwc»
gen verbood hoog opgaand geboomte,
opstallen of hoog struikgewas te doen
ontstaan, 20 M. uit de spoor» of tram
baan. Tot verh'ooging der veiligheid
Het principe vond algemcenc instem
ming. De uitwerking niet. Immers de
heeren van Voorst tot Voorst cn
Sasse van IJsselt zagen in het ontwerp
cen benadceling van het eigendoms
recht. Boschbczitters zouden 20 Meter
waardeloozen grond krijgen. Daarom
vroegen zij grondaankoop door de
spoorwegen ^wcl te willen bevorderen.

De minister is daarvoor niet te vin»
den. Er drukken op den eigendom wel
meerdere lasten, die geen schadever»
goeding bewerken. En het koopen der
gronden daartoe zijn financieel dc
spoorwegen niet in staat!

Morgen stemming over het ontwerp
je, dat wel zal worden aangenomen.
Het betcekent in ieder geval verbetering
van dikwijls onhoudbare toestanden.

AVONDVERGADERING.

Onderwijs. Onze Univer»
siteiten.

De avondvergadering was aan ,,On»
derwijs" gewijd. Geheel de begrooting
(althans de beschouwingen over „On=
derwijs") is nog niet afgewerkt. Dat
kón ook niet. al had dc voorzitter tot
bij het krieken van den dageraad door»
gezeten.

Ook bij „Onderwijs" talrijke onder»
werpen vol verscheidenheid.

Er zijn enkele professoraten, die nog
moeten vervuld worden. Waarom blijft
de benoeming uit, in dc vacature»Roes=
singh te Leiden? vroeg Ds. v. d
Heide. Waarom blijft de benoeming
uit in de vacaturc»Niemeyer? vroeg
dc r.k. heer Mollcr.

Ds. Langman en Prof. Visscher en de
heer Moller klaagden allen over achter
uitgang van het wetenschappelijk peil
der Universiteiten, over ccn te grootcn
toeloop van studenten. Zij wenschti
verdieping van het universitaire ondc
wijs, aoor meer wijsgecrige studies. En
Prof. Visscher wilde den minister doen
zoeken naar cen middel van selectie
de wegen die naar het universitaire
leven voeren, wilde hij den ministei
doen afsluiten op een kiertje! Ook
de beurzen wil hij afschaffen.

Differentiatie van het universitaire
leven bepleitte de heer Moller. Nie
door aan één der universiteiten een
volledige faculteit te ontnemen, maar
door de faculteiten tc dcelen. Ds. Lang
man cn L d. Heide voelden daarin
cen denatu/.ering van dc Universiteit.

Prof. Visscher wilde een volledig
scheiden van de universiteiten naar de
verschillende levensbeschouwingen van
ons volk. daarvoor moet de Staat geld
geven. Ds. Langman gevoelde veel
meer voor het instellen van leerstoelen
door bijzondere groepen.

De heer Moller heeft nog aan de re
geering gevraagd de Vlaamsche dok
tersbullen le erkennen. Wat niet anders
dan de Nederlandsche cultuur
breeden kan.

Dc heer Duymaer van Twist vroeg
een homoeopatischcn leerstoel, maar
daaraan is dc minister nog niet toe.

Dr. de Visser pleitte voor behoud van
ccn ongerept H. O.

De minister van onderwijs had niet
veel te antwoorden, immers veel der
brcede beschouwingen over al» of niet
openbaar onderwijs, al of niet bijzonder
onderwijs, zijn langs hem heen ge»
gaan.

De oorzaak der discussies de vraag
•at gebeuren zou met dc Vrije Un:»
ersitcif fe Amsterdam, wanneer zij
iet aan den wcttelijken eisch van bin
nen 25 jaren vier faculteiten tc hebben
voldoen was meer naar den
smaak des ministers. Van inkrimping
het aantal faculteiten (het was Dr
Moller die daarop aandrong en Dr. de
Visser, die daartegen waarschuwde) wil
minister niet weten voor het B-
ondcrwijs. Hij zal er echter toe over»
i den termijn van 4 jaar te ver
lengen.

i minister overweegt van dc Univer»
siteiten te Utrecht en te Leiden som»
ige faculteiten uit bezuinigingsover,
cgingen samen tc voegen. Een decisie
nn hij nog niet. Dr. Moller zou zoo
danige samenvoeging toejuichen. Dr. ik
Visser verschilde opnieuw met zijn R.K.
collega.

Rijksbeurzen zal dc minister niet af»

ONZE LACHHOEK

Wij ontvangen dc aankondiging van)
een zeer duur boekwerk, zijnde de me
moires van ccn gepcnsionnccrd Fransch
generaal.

De krijgsman verkoopt zijn leven
duur.

Uit Amerika wordt een nieuwe ziekte
gemeld waarvan een der symptomen een
zeer ongeregelde ademhaling is.

Lijders aan deze ziekte komen blijk»
baar als leden van jazz-orkesten naar
Europa.

Zoon: Vader kunt u uw naam
schrijven met uw oogen dicht?

Vader: Welzeker jongen.

Zoon: Doet u dan uw oog
en tecken mijn rapport.

i dicht

..u»an ic.dedeel:::óEN

a 60 Cents per regel.

schaffen. Over dc oprichting van nieuwe
Bijz. Openbare Scholen behoeft de
nieuwe bewindsman niet te denken: er
is geen geld.

Definitieve medcdeelingcn over de
professoren-benoemingen te Utrecht
cn Leiden hebben wc niet gehoord.
Overwogen zal worden dc eikenning
van Vlaamsche doktersbullen.

Bij „Middelbaar Onderwijs cn Nij»
verheidsonderwijs" werden den minister
door de heeren Gerhard, Moller, Tila»
nus cn Suringh cn Mej. Westerman, vele
vragen voorgelegd, over het leerling»
wezen, het sjppzetten van den bouw der
nijverheidsscholen, de selectie bij toe»
lating tot de H.8.S., overlading van de
leerlingen en leeraren met werk, het
M.O^ontwerp, d'c nieuwe spelling, dc
salarissen der leeraren meerdere vrijheid
voor de leeraren wat het onderwijs bc»
treft, het wiskundc»onderwijs op de

H.B.S.

In de volgende vergadering zal de mi
nister antwoorden.

Dat we nog zoo vroeg naar huis
gingen (12 uur) lag minder aan den
voorzitter, dan aan den minister, die
zich allerminst wel gevoelde.

EERSTE KAMER

29 April.

De bioscoopwet wordt op
11 Mei behandeld.

Vanmorgen heeft de Senact t— voor
dat zij in dc afdcelingcn een aantal
kleine ontworpen onder de critische
loupe nam hare werkzaamheden
voor dc komende weken geregeld. De
voorzitter stelde voor op 11 Mei (in
de weck waarin HemelsvaartsLag valt,
de week, die door de Tweede Kamer
als vacantióweek wordt beschouwd)
de Bioscoopwet tc behandelen. Met
2015 stommen heeft de Senaat
(Rechts tegen Links) het voorstel des
voorzitters ondersteund.

Dc aanneming van het presidiale
voorstel ging cebtor niet, zonder dat
cen warm debatje daaraan was vooraf
gegaan. Een debatje, dat een herhaling
was op vele punten van v/at gesproken
was in dc discussie rond de regee»
ringsverkiaring in dc Eerste Kamer.

De rechterzijde (de heeren De Vos
van Stccmvijk cn de Gijzelaar) ver»
klaarden zicji vóór, op den eenvoud!»
gen grond, dat art. 115 van de Grond»
wet behandeling eischte van alle door
do Tweede Kamer afgerlane ontwer»
pen.

De linkerzijde echter (dc heeren
Ri nk, van Embden en Men dels), wijd
den al hun aandacht en .al hun ernst
aan dat gedeelte der regecringsvcrkla»
ring, waarin zij het kabinet vastlegde,
geen onderwerpen te zullen behande»
len, welke een partijpolitiek karakter
dragen. De heer De Geer heeft bij dc
evengenoemde discussie het partij-poli
tiek kaïaktcr van dc bioscoopwet be»
streden. Hiertegen opponeerde in scher
pen vorm Prof. van Embden. Hij noem
de bet ontoelaatbaar dat de minister
zich opwierp tot keurmeester over de
principieelc bezwaren van links, bczwa»
ren. die niet zijn weg tc dccnctceren,
ook al overschat men als de minis»
ter eigen mecning. De heer van
Embden kon het dan ook niet billijken,
dat de heer Kan. van vrijzinnigen huize,
zich Let gebruiken voor een anti-vrij»
zinnige politiek.

Tegen deze rede had' de heer Heer»
kens Th ij ss en één groot bezwaar. Dit
namelijk, dat het gevolg zou kunnen
zijn, dat de meerderheid zich zou moe»
ten la-ten dwingen door een minder
heid, die cen bepaald ontwerp tot po»
litiek ontwerp verklaren zou.

De heer Mendels ten slotte waar»
schuwde de rechterzijde in de -Eerste
Kamer, geen coalrtic-polvtick te voe»
ren. zonder grond daarvoor in het
volk.

Minister dc Geer betoogde opnieuw,
dat dc bioscoopwet geen politiek ka»
rok ter heeft. En hij grondde zijn oor»
deel zeïdc de president-minister
op objectieve gegevens, deze, dat het
ontwcrp-bioscoopwet vóór de behan»
deling in de Kamer altijd een onpoli»
riek karakter heeft gedragen, Een oor»
leel dat de heer Kan onderschreef.

11 eo 12 Mei zullen warme daagjes
.vorden in den Senaat. Op 13 Mei van
gen. brecdcre begroot in gsdiscussies

e voorzitter sprak bij den aanvang
nog cenige woorden tot huldiging der
'nagedachtenis van Mich. Adr.zn,
dc Ruyter.

INTIMUS.