HAARLEM'S DAG8L\D
FLITSEN
ZATERDAG 15 ME119 !6 DERDE BLAD
HET PARTICULIERE KAPITAAL IN SOVJET RUSLAND
EEN SOVJET-ECONOMIST ACHT HET ONONTBEERLIJK
(Dienst van de United Telegraph)
bereikt Ja. men vil zelfs zoo rer «aan.
het particuliere ïndustriek.'pitaal (in
tegenstelling met het hande'sknpitaal!)
niet zwaarder te belasten dan dc
staatsindustrie. Dat alles wijst niet al»
leen op dc onuitrocibaarheid maar ook
op de. onontbeerlijkheid van het parii»
culiere kapitaal voor de sovjethuis*
houding en. als consequentie, Op een
aanstaande nieuwe NEPO.
BINNENLAND
door Dr. I LIAS IlLRAVICZ.
liet ja.tr 1 *>21 is. gcli.ik bekend, een be
langrijk keerpunt geweest in dc gesclnc
ileitis s ut dc sovjethuishouding: men
«leed afstand van het „oorlogSLommuim»
me", betrok den landbouw in het markt
verkeer, liet het particulier initiatief in
den handel toe enz,, kortom men voerde-
het systeem in van de Nieuwe Ke-ono
iniscne Politiek. Iegelijk daarmede be
gon een periode van sterken ooruit»
g;.:tg van he-t particuliere kapitaal in
•sov jet-Ru*laiul, dut gedeeltelijk in den
vorm van dc zoogenaamde ataatspaciit
veer in de industrie, doch voor het
gre-otste deel in den handel werd ge
stoken. l)c/c toeneming van de- bedrij
vigheid van het particuhcrc kapi.aai
nam tenslotte- voor sovictbegrippen
verontrustende afmetingen aan: in den
handel concurreerde- het met succis te-
feu dc overheidsinstellingen en dc ver-
ruiksvereenigingen en dc uiterlijke ken-
le-ekencn van den bloei van den parti
culieren handel; dc rijkdom c-n dc luxe
van den nieuwen middenstand, de auto's
il- sieraden der vrouwen, de aristocra
tische rijclubs c:>. waren ecu doorn in
veler oog. Toen begon ongeveer twee
.1 r»n geleden een strijd o|> leven en
dood tegen het particuliere kapitaal,
welke varieerde vin extra bdastingdruk
<-p tot verbanning van dc Ncptnanm-n
uit de grootc st<d"ii. A an dat oogehbÜk
at lice-lt men over het particuliere ka
pitaal in sovjct>,Kusland niet veel meer
vernomen. Heteekcnt dit nu, dat het ge
lui I onderdrukt is, geheel aan bunden
gelegd, zooals men veelal geneigd is te
veronderstellen? Niets is onjuister, dan
de/c veronderstelling, De taaiheid van
liet pait-evli-'n kapitaal wordt in het
Ic' t gesteld door dc verklaring van
Ku -v; ..in. regeerinr-svertègenwoordlgcrs
op het jong-te. in 't begin van dit jaar
g -li--; den narii,congres, dat niet minder
dan 2> p('t. van den handel der sovjet
unie door narticulier kapitaal wordt uit-
geoefend. I hans evenwel staat dc sovjet
rr-j voor een ander probleem
bet cleggen van particulier kapitaal
in dc industrie. Verscheidene
bepden «lc.-e noodzakelijkheid:
eerste plaats de bovenvermelde groote
deelneming van liet particuliere kapitaal
aan den handel, die leidt tot prijsstij
ging vm de goederen een euvel, waar
onder gelijk bekend thans niet alleen
de sov jethuishouding als geheel,
ook dc koopkracht van de tsjerwoncz
lijdt: ten tweede dc groote deelneming
van het particuliere kapitaal aan de dc-
v iezenspceulatic. waarbij niet uitsluitend
kwaadwillige motieven in het spel zijn.
maar ook het streven, om het geld, dut
*icli in particuliere handen bcvint. zoo
solide mogelijk te beleggen.*Als derde
en voornaamste factor komt daarbij het
probleem dat. gelijk iedere insider weet,
thans i-,i het brandpunt .staat van de
sov jethuishouding,
Dit probleem is: het verbruik van
bet gronilkttpit/.Hl van dc staatsindustrie.
Dc klachten daarovcr-zijn voornamelijk
geuit op het partijcongres, waarvan hier-
hoven sprake was. Tijdens dc onlangs
(begin April) gehouden vergadering
van het centraal comité der communi
tischc partij 'en el it comité is naar m<
weef dc werkelijke rcgccring van dc
sovjetunie) kwam dc vice-president
den raad van volkscommissarissen
Kujbyschovv op deze voornaamste
zorg terug en noemde haar van funda
Menteclt ii aard en „belangrijker dan alle
r-ndcre vraagstukken". .Met dc openhar
tigheid. die sommigen sovjetleider-
ei:-c» is. verklaarde hu: „Wij hebben
thans reeds een verbruik van het
"rondkapitaul. dat de 90 pCt. bereikt
Nemen wij den ouderdom van onze
el.rites en de verdere uitrusting van c
industrie 4n aanmerking, dan /uilen
zuil .het einde van het loopendc boek
jaar letterlijk aan dc uiterste grens van
de aanwezige productiemogelijkheden
komen". l'ravvd»" van 8 April j 1.), D--
..T'-rgowo'I'romyschl, Cia/eta" -
l'ebruari sprak eveneens van het
Ie organisme van dc .staatsfabrieken.
tl.it door ingespannen arbeid in den loop
van verscheidene jaren zoodanig is uit
geput", dat gevallen van stilstand en
van ernstige defecten aan dc mnchin-
merr en meer tot de d-agclijkschc vc
schijn velen gaan behooren.
Het ligt voor dc hand. dit deze cris
een bijzonder dreigend ka-nkter heel
Terwijl verschillende crises, dit
sovjethuishouding tot dusver heeft be
leefd veroorzaakt /ijn door een tijde
lijke situatie op ecoonmKeh gebied,
door mislukking van den oogst. -
doende aflevering van graan en
hier dc oorzaak veel dieper -
crisis wordt na verloop van tijd niet
minder ernstig, doch integendeel meer j
acuut. Het is daarom geen wonder, dat
dc sovjetleiders zich er het hoofd over
breken, hoe zij dit zwaard van Damo»
olcs boven hun hoofden zullen afwen»
den. Van uitbreiding der emissies met
het doel dc staatsindustrie tc lit.uncic»
reu kan gedurende dc tegenwoordige
valutacrisis van de sovjetunie natuur»
lijk geen sprake zijn. Dc verleden jaar
aangeboden speciale ..leening voor de
economische reconstructie" heeft
slechts een schamel resultaat (40 mil»
Üoen roebel) opgeleverd. Verscheidene
sovjetleiders zoeken hun toevlucht tot
het middel, da: zich altijd ri dergelijke
situaties voordoet wij zien het thans
i voorbeeld ook in Dolen namelijk
inighcid. Men behoeft evenwel geen
rvooruitzïcnden blik tc hebben om
bij voorbaat aan het nut van bczuini»
giugsmaatregclen tc twijfelen. In deze
uitengewoon verwarde cn moeilijke
iiuntie wenden de hulpz.ickeitde blik»
en van dc sovjctleidcis zich opnieuw
o! het particuliere kapitaal Het is in»
crcssant. hier den in het algemeen hel»
leren cn gezonden gcdachtcngang weer
e geven, waarmede een van dc voor»
laamste sovjet»economistcn E. Qui»
ing deze oplossing onlangs in de
Prawda" bepleitte:
„Dc sovjethuisouding is een syste»
matische huishouding. Wc kunnen ech»
ter niet een plan alleen voor den so«
cinli.stisch.cn sector van onze huis»
houding, ontwerpen. Dc ontwikkeling
-an dc volkshuishouding knn zonder
groote rekenfouten alleen een vlot ver
loop hebben, wanneer met alle hulp
bronnen van het land rekening wordt
iiouden. Daarom moeten wij het par.
ticulicrc kapitaal rcgulccrcn. Doch:
ar mogen wij hit particuliere kapï»
I binnen laten of zelfs aantrekken
waar niet? Het gevaarlijkst is het
particuliere kapitaal op dc valutamarkt.
Valutahandelaar en smokkelaar zijn
voor 90 begrippen met gelijke bctec»
kerm. De aankoop van huitcnlundschc
aiuta geschiedt oofdzakelijk met
iet doel. buitenlatidsche handels»
-aren binnen te smokkelen. Zullen wij
echter het particuliere kapitaal m de
industrie toelaten? Stellig. De waren»
honger cischt noodzakelijk uitbreiding
dc productie. Jcdcr millioen parti
culier kapitaal, dat aan de speculatie
i den handel wordt onttrokken
de industrie gestokin bevordert
dc gezondheid van het economische lc»
Bevindt zich ergens overtollig
geld. dat op den koers van jen tsjcr-
wonez drukt, dan zijn het particuliere
kapitalen, die geen gezond emplooi
kunnen vinden. Daaruit volgt niet, dat
men het particuliere kapitaal voor icde-
ren tak van industrie moet zien tc in-
tcrcssccrcn. Op het gebied b.Y. van
de Ieder» cn de textielindustrie zou het
■ticulicrc kapitaal onze plannen
w ar kunnen sturen cn de nrijzen
mogelijk nog doen stijgen. Maar in een
aantal andere branches kan het parti-
ulicre kapitaal een hoog rendement
erkrijgen cn gelijktijdig onze economi
sche nooden lenigen. Dat is Je bran
che der houtindustrie, der houvvmatc-
ialen. der steenkool cn naplitawinning
n het klein, de productie van vele.
thans geïmporteerde artikelen enz.
De eerste voorwaarde moet Je toezeg
ging zijn van vaste garanties voor den
arbeid der particuliere industri
meest doelmatige garantie is c
tract, dat overeenkomt met het con-
ccssieeontract cn dat dc re:htcn
plichten zoqvvcl v. i den staat als
tic particuliere bedrijven omschriift.
Wij moeten-een actieve camnagne vo<
ren om het particuliere kapitaal te ir
tcrcssccrcn voor takken der products
waarin zijn arbeid voor het land o.
langen termijn noodzakelijk is. Een
dergelijke politiek sterkt dc socialisti
sche huishouding cn waarborgt tevens
de belangen van bet particuliere kapi
taal. Zulk een politiek allcci. is onuc;
dc -rigueur van dc Nieuwe Economi
sche Politiek juist".
Het is interessant, dat ve'c invloed-
rijke autoriteiten dit programma reeds
beginnen te verwezenlijken. v. c meldt
het tclcgraafagcntsehap van !r sovjet
unie. dat dc hooge econom-sehc raad
van dc Ockraine heeft besnven, een,
.vitn.il particuliere industrieclen toe tc
staan, bedrijven tc stichten er. verder
dc staatspacht tc vcrlcngci. voor dc
pachters, die goede resultaten hebben
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 589
ZILVEREN BRUILOFTSCADEAU
Mislukte inbraak
Een der inbrekers doodgeschoten
In den nacht van Woensdag op Dor»
derdag hebben, zooals reeds met een
enkel woord gemeld,, twee inbrekers,
tijdens afwezigheid van dc bewoners
getracht hun slag tc slaan in het oor»
spondentsohup van de Nederland»
he Bank te Ter Apcl.
Dc heer J. Timmer, houder van d:t
correspondentschap. had in verband
met het tcit. dat er gedurende den laat
sten tijd herhaaldelijk pogingen rot in»
braak in Ter Apcl cn omgeving waren
gedaan, dc politic verzocht gedurende
zijn afwezigheid een oogje in het zeii
houden. Dit verzoek bleek n:ct over»
bodig, want bij een der surveillances
genoemden nacht bemerkte een po»
litie»agent. dat er iets in het gebouw
•an het correspondentschap niet in or
de was. Hij haalde versterking, waar»
op de politic het gebouw binnendrong.
Het bleek inderdaad, dat twee perso»
ncn in hit gebouw- aanwezig waren-
Toen zij zich ontdekt zagen, namen zij
dc vlucht, achtervolgd door de politi.
Bij deze achtervolging ontstond tui
chcn een der daders en de politic
:cn formcclc schietpartij. De vluchtc-
ing Rademaker, die op dc politic
schoot, werd tenslotte doodclijk
troffen. De andere dader, Zuidini
die vroeger medeplichtig was aan
beruchte inbraak tc Steenwijk, "we
later met natte plunje aan van zijn bed
gelicht, liet schijnt, dat hij bij de ach-
rvolging in een sloot of in de vaar!
as terecht gekomen.
In 'net gebouw van het correspon
dentschap was een zuurstof-apparaat
bij de brandkast opgesteld. Hiermede
ilden dt inbrekers deze kast opener-
Beide daders droegen bij hun w
mheden gummi handschoenen.
)c verslagen Kademaker he'eft
maal geschoten met een browning,
ier ledige hulzen bevatte. Onder dc
boschjes werd een revolver cn een mas
kcr gevonden.
Boerenemigratie naar
Frankrijk
Waarschuwing tegen bemiddelaars
Het Haajjsche Corr. Bureau meldt:
De aandacht van belanghebbende!
wordt cr op gevestigd, dat zoowel hie:
tc lande als in Frankrijk personen et
bureaux, die geen vertrouwen verdie
ncn, hun bemiddeling aanbieden bij
het koopen of pachten van Fransen,
landbouwbedrijven. Meermalen zijt
personen die op deze aanbicdingct
zijn ingegaan, bedrogen uitgekomen
Inzonderheid bij het koopen of huren
bedrijven kan belanghebbenden
dan ook niet genoeg worden aangci
den. zich tc verzekeren van dc deski
digc cn bclangeloozc voorlichting
medewerking van den heer Sevenster.
Rijkslandhouwconsulcnt te Parijs (85
Rue Grcncllc).
VERDRONKEN.
Tc Rotterdam is in dc Rijnhaven
45»jarigc schipper C. Huisman, van he -
motorschip ..Paulina" uit een roeiboot
gevallen toen hij daarmede ccn staal
draad naar den oever wilde vervoet
cn verdronken. Dc vrouw van c
schipper die zich ongerust maakte c
dat haar nlan zoolang wegbleef.
ccn klomp op het watcr_ drijven
waarschuwde dc politic, Na ruim tv
cn een hall uur dreggen haalde dc po
litie het lijk op.
VOOR OVERLEDEN FRANSCHE
VLUCHTELINGEN.
De Prins is voornemens. Zondag 23
dezer, den eersten Pinksterdag. i-
Maastricht tegenwoordig te zijn bij de
onthulling van het monument voor dc
tijdens den oorlog in Nederland ovcrle
den Fransche vluchtelingen.
Wanneer je het cadeau, dat je ter gelegenheid van
de zilveren bruiloft voor je vrouw hebt bestemd,
stiekum naar den zolder brengt en ziet, dat ook zij
deze gelegenheid heeft aangegrepen om een staande
lamp voor de huiskamer te verwerven.
x (Na3ruK -verHo'dwtJ
Grondverzakking in de
mijnstreek
Eeniga huizen door de bewoners
ontruimd
Door het werken van de Staatsmijn
Emma hebben den laatsten tijd weder»
om op verschillende plaatsen in dc ge»
uc Hoensbrock grondverzakkingen
plaats gegrepen, waardoor talrijke hui»
zen uit het lood zakten cn groote
scheuren vertoonen, aldus wordt tTan
dc Tel. uit Heerlen gemeld. In het bij»
zonder is dat het geval m de Dorps»
raat. waar. trots dc maatregelen van
dc mijndircctie. dc verzakkingen van
dien aard zijn geworden, das. dezer da»
cn dc bewoners van een drietal huizen
ich genoodzaakt zagen hun woningen
ijlings te verlaten, daar zich scheuren
van ccn handbreedte vertoonden cn
zich een hevig gekraak deed hooren.
Men berekent de schade alleen aan deze
drie huizen op circa f 100.000 terwijl
dc totale schade aanzienlijk veel hooger
oct zijn.
NEDERLANDSCHE HEIDEMAAT
SCHAPPIJ
D© jaarlijksche buitenland-che boseh-
houwcxcureie der Kederl3ndsche Heide
maatschappij wordt, dumiuil gehouden
naar Duitscbland in de week van 7—12
Juni.
Allereerst zullen verschiller.de boechbe
d: ij ven worden bezichtigd in de omgeving
van Dresden en Tbarandt en een bezoek
worden gebracht aan het proef-landgoed
voor I.andarbeidsteer te Pommriiz, onder
leiding van l'rof. Derlitzky.
Verder wordt in die weck nog bezocht
het in dc boechbouwliUeraiuur welbekende
bosohbedrijf van von Keudcll te Hoben-
lObbiehow in N'cumark.
KIND VERMIST.
Maandag ging. naar dc Asser Crt.
meldt, het bijna 4»jarig zoontje van
den arbeider A. Bruinsma te Klazicna-
vecn naar zijn vader, die op korten af
stand van zijn woning aan het turf
graven was. Na bezoek bij zijn vadei
keerde het knaapje -terug om naar huis
tc gaan. Even later kwam er een dikke
regenbui, waarom de vaclcr ook naar
zijn woning ging cn daar tot zijn
grootcn schrik hoorde, dat het kind
niet hij dc moeder vvas teruggekeerd.
Onmiddellijk gingen dc ouders op on»
dtrzock uit. Spoedig zagen ze dc
klompjes van hun kind -drijven. Men
vermoedt dat het kind in dc Wijk ver*
dronken is.
HOSPITAALKERKSCHIP „DE
HOOP".
Dc Nedcrlandsche Vereeniging ten
behoeve van Zeelieden van elke Na»
tionaliteit, Hospitaalkerkschip „De
Hoop", hield in het gebouw van de
Maatschappij tot Redding va.n Drcn»
kclingcn een algemecnc vergadering.
Dc voorzitter, dc heer Chr. Beels,
opende de vergadering met een korte
rede, waarna secretaris cn penning»
meester hunne jaarverslagen uitbrach
ten. Aan deze verslagen is het volgen
de ontleend-
Gememoreerd wordt allereerst het
overlijden van de hecrcn W. Boisscvain
en Rev. J. Chambers, die zich vele ja»
rc-n voor de vereeniging verdienstelijk
hebben gemaakt cn wier taak thans
door dc heern G. D. A. Boissvain cn
W. R Chambers is overgenomen-
Wat betreft dc verrichtingen van
„De Hoop" wordt medegedeeld, da.t
in totaal door den geneesheer E. G.
van Aspercn van 6 Juni—28 October
1925, verdeeld over vier kruistochten
behandeld werden 195 patiënten, waar»
van in de haven van Lerwick (waar 7
maal werd binnengcloopcn) .152 pa»
tiönten. Voor het nicerendccl waren
het poliklinische pa-tienten; doch ook
vonden plaats 12 opnemingen aan
boord van ..Dc Hoop" met een gemid»
dcldc van 19 verplcegdagcn per patiënt.
Als geestelijke verzorgers waren aan
boord Ds. H- Stegingen. Cothen. Ds
K Engclsma. Zwartsluis en de heer J.
Martens. Amsterdam.
Dc totale uitga-ven bedroegen
t 32.270: de exploitatie sloot met ccn
tekort van f15730.
EEN EUROPEESCHE LEERFILM»
CONFERENTIE.
In het lichtbeeld lezen wij, dat in de
maand September tc Bazel een Euro»
pccsche lccrfilmconfcrentic zal bijeen»
geroepen worden. De bijecnrocpers der
conferentie willen als object dc.- intei»
nationale samenwerking z-.ch beperken
tot het onderwijslïchtbceld, zoowel film
als staand beeld. Dc voornaamste taak
der samenwerking zal bestaan in het
vast stellen van wat dc school noodi;
heeft op het gebied van apparaten
lichtbeelden en leerfilms cn welk:
cisehen hieraan in technisch cn didac»
tisch opzicht tc stellen zijn. Nagegaan
moet worden wat cr Tccds aan goed
materiaal bestaat, wat noodzakelijk
dient vervaardigd tc worden en op
welke wijze cn döor wie dit het best in
aller helang zal kunnen geschieden. In
ccn oproeping zegt dr. Imhof te Ba»
zei:
Wij zijn het cr nu wel allen over eens,
dat een enkele schoolorganisatie een
gemeentelijke, ja, zelfs een. nationale
organisatie, niet an staat is het leer-Elm
probleem tot een bevredigende oplos*
sing te brengen. De film is ook op an*
dere gebieden harer werkzaamheid, een
algemeen»menschclijke aangelegenheid
geworden. Daarom zullen wij dc oplos*
sing langs internationalen weg moeten
zoeken, volgens het principe van een
practische werkverdeeling. uitgaande
van dc overweging: wie ccn ander
helpt wordt zelf geholpen. Het zal een
Europeeschc leerfilm alliantie moe»
ten worden, waarbij alle Europeeschc
talen, zonder uitzondering, aangesloten
zijn.
Onnoodlge bevoordeeling van
Dc „R.K. Werkgever" van 1 Mei j.T.
schrijft o.m.:
Het volgende geval, dat ons -ter oore
kwam, moge dienen als staaltje, waar»
uit blijkt hoe sommige Nedcrlandsche
gemeenten bij het doen van hestcllin»
gen, dc Nedcrlandsche nijverheid voor»
bij gaan.
Eenigc maanden geleden had de ge»
meentc Zwolle voor haar politic» en
andere diensten rijwielen noodig en
opende voor deze leverantie ccn in»
schrijving.
Op deze inschrijving kwamen vijftien
aanbiedingen, waaronder dertien van
bekende Nederlandsche fabrikanten.
De prijzen varieerden van f 77.50 tot
f 42.50.
Aan den laagstcn inschrijver werd de
leverantie niet gegund, maar wel aan
iemand, die voor f 54.75 inschreef, en
wel i.e. aan een firma, die geen vak»
man is. geen voorraad houdt, maar
ccn „vliegende winkel" exploiteert (en
daarom ook door dc Ned- cr. van
rijwielhandelaren niet erkend is).
De rijwielen, welke deze firma aan»
bood, zijn van een minderwaardig
buitcnlandsch fabrikaat of samengesteld
uit goedkoopc buitcnlandschc onder»
dcclcn.
Eén der grootste Nedcrlandsche rij»
wiclfabricken had ingeschreven voor
f55. dus f 0 25 duurder dan het bande»
laartje.
Ildaas staan dcrgelijko gevallen,
waar het goede geld van dc Hollandsche
belastingbetalers wordt gebruikt om de
buitenlandschc industrie onnoodig te bc»
voordeelen, nog niet alleen, al heelt het
uitstekend werk van de rijkscommissie
voor werkverruiming reeds veel verbe*
tering gebracht.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN a 60 CENTS PER REGEL
VERHAGEN'S
IMMERS. EER ZAKJE VAR ÉÉR ORS
MILKO, DE VOORDEELIGSTE FIJNE BONBON
BEVAT 17 STUKS. WAARVAR HET VOLUME TWEEMAAL ZOO GROOT IS ALS VAR EER ZAKJE ARDERE BONBONS
FEUILLETON
DE ERFENIS VAN OOM
GEORGE
door
F. DE SINCLAIR.
2S)
Toen hij tien minuten later terug
kwam, stond Karei op van zijn .stoei
bij 't raam. zag hem even scherp aan:
in zijn oogen lachte iets. maar hii
mankte peen enkele opmerking, deed
geen vraag, gebaarde hoofsch naar den
aangeschoven stoel.
„Dc soep is opgedaan. Willen wc..?'
Ze gingen zitten.
„Ik heb ccn b-'cf g-.'.reg n bc.
gOn Frank wat onzeker.
„Dat weet ikzei Karei, het dek»
•el v jn dc terrien nemend.
„O ja. je gaf hem me", begreep
Frank, ,,'t was van ccn advertentie".
„Weet 'k ook."
„Weet je ook?"
Frank fronste zijn wenkbrauwen.
Karei glimlachte, reikte het gevulde
soepbord toe,
„Ik Us natuurlijk het adres. Je pseu
doniem".
„O. ja. J:i hebt ccn cchtc Sherlock
!olmes»natuur zeg. Merci".
Hij nam het bord, zette bet voor
brief opent wel 'n zeke-
perspcclicf".
„Dat nogal vaag
„Ze vragen of ik eens kom
„öp zicht?"
„Dat denk ik".
„Wat isbet ambt?"
..IIuisknccht»chauffeur".
Karei zweeg.
..Ja. ik weet wel. dat jij d
vindt".
Karei knikte.
„Weet jij iets beters., iets
„Nee. momenteel niet", erkende
Karei.
F .-ank glimlachte bitter.
„Daarom. Fn financieel is dit nog
he;.-sell zoo slecht niet. Vijftig gulden
ncr maand cn alles vrij, ook dc boven»
klceding
„F.n dan dc fooien zeker", zei K?rel.
Het bloed vloog Frank naar het
hoofd.
Natuurlijk", sprak hij nijdig.
t idioot
inders
s het0'
„Ja. dat is nu juist. het merk»
vvesrdigc". antwoordde Frank, wat be
dremmeld.
..Hoezoo merkwaardig?"
Dc binnenkomst van het dienstmeis»
jc, die dc soep kwam wegnemen cn
even daarna de volgende gerechten op»
droeg, dwong even tot verandering van
discours, een praatje over 't weer, om
de stilte niet tc opzettelijk to doen
schijnen.
Dan, nis ze weer weg was. zei Frank.
't is op Klkcndaal?"
„Eikendaal?" herhaalde Karei zon»
der tc begrijpen.
„Ja".
„Wat is op Eikendaal?"
Frank glimlachte, maar zijn .glimlach
was als ccn pijnlijke grimas.
„Wel die betrekking".
Karei staarde hem even aan.
Welk l.ikcndaal bedoel jc dan?"
.,lk ken cr maar ccn".
„Kn zou jij daar....?"
„Ja".
„Bc jc nou heclcmaa! gek?" riep ka
rei. vcrontwaardgd uit.
„Hier is dc brief..-." sprak Frank
terwijl hij hem Karei over tafel toe
wierp. „Lees maar 't is van die Belg,
die het buurde
„Och kom tochtoc»toedat
kan toch immers niet!" zei Karei boos.
„Waarom niet?"
...lij, die daar als eigenaar geresideerd
hebt cn dan nuBovendien, ieder
een kent jc daar immers'"
Frank schudde t hoofd.
„Dc bedienden, die ik had, zijn weg.
En verderoch. ik heb me weinig
ot nooit met die paar mcnschcn daar
in dc buurt bemoeid. En cr zijn toch
ook middelen om je uiterlijk wat tc
veranderen, 'n Beetje grimccrcn
„Kom. nee. zeg kerel. bezwoer
Karei. „Dan zou ik in jouw piaats nog
liever adjunctputjcsscheppcr bij dc ge
meente worden. Dit is nu toch zoo
pijnlijk cn z.«/ozoo opzettelijk wreed
cn vernederend voor jc".
Frank knikte.
„Zeker, jc begrijpt, dat ik dit zelf
ook wel voel cn ik wil je wel beken»
ncn, toen ik daareven den brief kreeg
en daarbóven Huize Eikendaal zag
staan, toen was het gewoon, of ik een
klap voor m'n kop kreeg! Maar toch
beeft het voor mij ook iets aantrekke
lijks. Ik heb er den gelukkigsten tijd
van mijn leven doorgemaakt".
„Muur dut iS juist het ellendige
begrijp ie dat niet?" riep Karei uit.
„Er is ook herinnering", zei Frank
zacht.
„Aan Ro...-?"
Frank knikte cn zijn gezicht vertrok
even pijnlijk.
„Niet. dat ik Ro daar hoop tc zien",
sprak hij dan. „Integendeel, als ik dat
verwachtte, dan ging ik zeer zeker juist
niet. Ro logeert niet meer hij haar
tante, cn in 't najaar en 's winters
vindt ze het er criant, dut heeft ze n„
zelf L'c/cüd. En Sous en h.-.ir broer
Och die ncelc familie van Mce-rtiii z.i.
zoo gauw niet aanpappen met die Bel
gen. Dc afstand is tc groot en dc oude
heer van Mccrtcn is bovendien hail
mcr.schenschuw".
...Nee. maar wat cr mij aantrekt, bc»
halve dan de herinnering, die natuur
bik ook veel beroerds heeft, dat weet
ik wel, maar dat is juist de kans,
dc grootc waarschijnlijkheid, dat ik
daar in mijn gedcclasseerdcn toestand
in z.oo'n geïsolccrden uithoek zal zit
ten Ik weet niet, wat die Belgen daar
zoeken,, maar cc ndrukkc conversatie
toch zeker niet. En afgescheiden daar»
vanhet is natuurlijk niet mijn bc»
doding om daar dc chevrons voor
twaalfjarigen trouwen dienst te verove
ren. Maar ik zal cr betrekkelijk onaf»
hankelijk zijn, 'n beetje zakgeld heb
ben cn rustig den tijd om uit tc zien
naar wat beters. Geloof jc ook niet?"
Nee," antwoordde Karei, „alle»
maal drogredenen, ik geloof er niets
v;m. Ik vind het zoo absurd. Hoe
kun je....? Hoe kun jc?!"
En Karei, anders zoo phlcgmatiek op
't irritecrcndc af. hief 'n band op en
schudde die in Onbegnjpclijkhcids»ver>
bijstcring naast zijn hoofd.
„Ik ga morgenochtend", zei Frank,
zonder op die verbijstering te- rengee»
ren. ..als ik den eersten trein richting
Arnhem neem. dan ben ik om "n uur
Kcndorp. Ik zal telegrafen
dat ik i
Jat
Karei knikte, gaf den brief terug.
„Ja. dat zie ik. Raar tu.iltic, die
brief. Enfin", hij schonk Frank ccn
glas wijn in ,,'t doet cr uok eigenlijk
niet toe. met een paar dagen ben je
hier toch weer terug".
Frank lachte, hief zijn glas op. 1
„Willen we es drinken op des
gocicn afloop?"
Karei roerde zijn glas niet aan.
,,'t Is gek, maar ik heb zoo'n raar
opgewonden gevoelbekende
Frank, „net of ik aan den vooravond
van ccn heel bijzondere gebeurtenis
sta".
Kareis oogen gingen naar dc venster*
bank, waar Frank's tweede borrel, nog
niet half geleegd, was blijven staan.
„Nee. daar is 't niet van", zei Frank.
„Ik vrees dut die bijzondere gebeur»
tcnis dan dc deceptie zal worden",
sprak Karei. „Voor jou is de naam
Eikendaal die van ccn gcluksoord,
maar het EikcndnJ waar jc nu zal
komen is niet meer het Eikendaal, dat
ju verliet, Ik wil jc niet ontmoedigen,
trouwens, je laat jc toch niet vvcerhou»
den, zoo goed ken ik jc wel, maar ie
zult toch wijs doen urn de zaak nog
eens heel nuchter cn ontdaan van alle
illusionaire mooiigheid bij ie zelf na te
gaan.
„Ik ga d'r niet v-or m'n plczici naar
toe" /ci Frank plotseling met een ge»
(Wordt vervolgd).
