H. KONING ZOON
HAARLEM'S DAGBLAD
VRIJDAG 28 MEI 1926
MAARSCHALK.
Het is een .laad
van wijs beleid der
Hoofdcommissie
van Uitvoering ge
weest, om den heer
Maarschalk, Bur
gemeester
Haarlem, tot voor
zitter van liet eerc
comité te benoe
men en hem te ver
zoeken, de
ELGAWA Zater
dagmorgen offi
cieel te willen ope
nen. Dit had niet
beter aan een ander kunnen worden
toevertrouwd. We herinneren ons nog
levendig, op welk een waardige wijze hij
indertijd ook de Hamit geopend heeft. In
ons vorig nummer heeft men nog kun
nen lezen, hoe enthousiast hij over de
ELGAWA schreef, die hij in het belang
van het publiek, dc bedrijven, den mid
denstand cn niet in liet minst ook in het
belang van de stad onzer inwoning
achtte.
J. F. VAN DER VAART.
Als cr een groote
I tentoonstelling op
.<T touw gezet' wordt,
t dan is het meeste
'"far werk daarover al
tijd weggelegd
den algemeencn
1 secretaris. Daar
voor moet dus cei
persoon gevonden
worden, die dit
werk met liefde cn enthousiasme ver
vult. Ook voor dc ELGAWA is zulk een
verdienstelijk man gevonden, namelijk
de heer J. I'. van der Vaart, die dit veel
omvattende werk geheel belangeloos en
onvermoeid verricht heeft. Ieder, die
dezen kranigen brandweerkapitcin kent,
had dit trouwens van hem verwacht. Dc
heer I.asschuit steekt het dan ook- niet
onder stoelen of banken, welk een ge
weldige kracht hij aan den heer Van der
Vaart in den laatsteu tijd gehad heeft.
Het zal dan ook voor den algeracen-
secretaris een heerlijke belooning zijn,
als deze tentoonstelling goed slaagt,
B. W. LASSCHUIT.
tWe zijn ovcr-
luïgd, dat dc heer
\y, Usschuit,
i J de voorzitter der
t" «i Hoofdcommissie
ifla van Uitvoering,
hedenavond aan
Jen feestmaaltijd
„De Kroon" en
ook Zaterdagmor
gen bij dc officiec-
Ic opening der ten
toonstelling vele vriendelijke Woordeii
zal spreken tot personen, die zich voor
dc ELGAWA verdienstelijk hebben ge
maakt. IJ ij zal daarbij natuurlijk uit den
aard .Lr zaak cén persoon vergeten, na
melijk zichzelf. Als er één is, die er voor
gezorgd hééft, dat dc/.c tentoonstelling
tul stand kwam, dan is dat wel de heer
I.asscliuit, Hij is cr eigenlijk dc „geeste
lijke vader" van. In ons nummer van
Woensdag hebben wc reeds medegedeeld,
dat hij meer dan een jaar lang met dc
plannen daarvoor heeft rondgcloopen.
En nu ziet bij dc bekroning van zijn
werk: een schitterende expositie, die
naar wc hopen door duizenden bezocht
cn bewonderd zal worden. Wc wenscbcn
den beer T.nso Imii het tol stand ko
men van dc ELGAWA van harte geluk.
J. BLOM Szr
Nu ook het ge
meentelijk gasbe
drijf bij t'ezc ten
toonstelling be
trokken i«. gaan
dc gedachten
vele Haarlemmers
als van zelf terug
naar wijlen t
heer J. Blom S:
den vroegcren di
recteur van
gasfabriek. Op 1
Februari 1900 werd
ijij benoemd
directeur der
meentclijke lichtfabrieken te Haar
lem, die toen evenwel nog gesticht moes
ten worden. Op 5 December van dat
jaar besloot dc gemeenteraad, om tot
den bouw dezer fabrieken over te gaan,
Otlder zijn leiding zijn de lichtfabrieken
tot grootcn bloei gekomen, zoodat dc
gemeente Haarlem veel aan hem te
danken heeft. De heer Blom was *cn
goed koopman, wiens voornaamste idea
len liet waren, om dc lichtfabrieken tot
grooten bloei te brengen. Tot I9I2 was
bij directeur van dc gasfabriek en van
de clectrische centrale. Toen werden deze
bedrijven gesplitst, zoodat de heer Blom
van 1 Januari 1912 af alleen directeur
van de gasfabriek bleef. Hij was vooral
ook voor zijn'personeel een gemoedelijk,
vriendelijk en humaan mantoen hij
clan ook gepensioneerd werd, viel het
aart bet personeel moeilijk om afscheid
van hem te nemen.
In 1921 maakte de heer Blom een
mooie reis door Jndië, China, Japan en
Amerika. Deze reis duurde anderhalf
jaar. (Een beschrijving daarvan werd in
dertijd in Haarlem's Dagblad opgeno
men).
Ruim 32 jaar was de lieer Blom lid der
Vereeniging van gasfabrikanten in Ne
derland; hiérvan was hij 1-1 jaar bestuurs
lid,
Met gasbedrijf van Haarlem wordt al
om in den lande met «ere genoemd. Dat
is ook voor een niet gering deel aan den
heer Blom te danken.
Wc herinneren er aan, dat bij Donder
dag 7 Februari 1924 overleed.
DE EXPOSANTEN OP DE
ELGAWA.
No. 1, VA'. Technisch Bureau Man*
c1: -sloot, te Maarssen.
Vo, 2. F. dc Goede en Huf (Elcel-ro*
motor.-"fabriek „Dordt", Kinderhuis*
s'irgel 28, Haarlem.
Vo. 3. Firma G. Rckoert, Za-ndvoort-
schelaan 10. Heemstede.
Vo. 4 Elecfr'ocentrum. Prinscr.*
gracht. Amsterdam.
No. 5. R. S. Stokvis cn Zn., Kruis-
weg. Haarlem.
Vo. 6. Gcbr. Bosse. Oranjestraat I
Haarlem,
Vo. 7. .T. van Ingcn cn Co, Print
Hendrikkade 129, Amstcriam.
Vo, 7a. Ei. k'. Moesbergen, Groo e
Houtstraat 50, Haarlem.
_No. 8. Vcd. Gasmctcrfnhri-ek O.
Wilson, Loosdumschcwcg 241. Den
Haag.
Vo. d C T. v. d. Broek, Oude
Groenmarkt. Haarlem.
Vo. 10. Keller cn Mac T>onald, Zijl-
weg 34. O ve rveen.
Vo. 11. Technisch Bureau „Nie-.-
-Irus/', Plantage Middc-nlaan 62, Am-,
i ter-dam,
No. 12. Uijlenhocd, Zijlstraat,' Haar
cm.
Vo. 13. VA'. Plhilip's Glocilampe 1
fabrieken, Eindhoven.
Vo. 14. cn Vo. l-ln. Wed L. de Jong.
Groote Houtstraat 82, Haarlem.
Vo. 15 \V. V. Boltcn, Singel, Am*
ter-dam.
Vo. 16. Ka, H. Konfng, Korte Zijl»
traat 10, Haarlem.
Vo. 17. Fa. De Wilde, Turfmarkt,
laarlcm.
Vo. 18. Fa. VosRouwcns, Sme-Je*
straat, Haarlem.
Vo. 19 L. Mcijcrs, Zijlwcg 33, Haaf*
lcm.
Vo. 20 EIcctricitcitswcrke „Sanitas",
Keizersgracht 491, Amsterdam.
Vo. 21. J. 'Scijffert, Oude Groen*
markt, 12, Haarlem.
No. 22. Polenz cn Co., Nijmegen.
N'o. 23. Elcctrolu.x, Kruisweg, Haar*
No. 24. „Homann'Wcrke,
gracht 73, Amsterdam.
Bloem*
ELECTRICITE1T GAS WATER.
DE ELGAWA.
DE TOEBEREIDSELEN.
Wc hebben hedenmorgen even een
kijkje in dc Gemeentelijke Concertzaal
genomen, om te zien hoe ver men niet
de werkzaamheden gevorderd is.
Dc groote zaal leek één grootcn war*
winkel. Overal lagen pakken, kisten,
flcsschcn cn andere voorwerpen kris*
kras door elkaar cn dc werkliedcp (elke
standhuurder werkt hier met eigen
Ecrsoneel) liepen af en aan. Een oogen*
lik rees dc vraag bij ons op, of de
ten toonstelling wel op tijd klaar zou
komen, maar toen wc dit tegen den
heer B. W. Lasschuit den voorz.ittcr
der Hoofdcommissie van Uitvoering
zeiden, lachte hij even en zei vol ver*
trouwen: „We komen op tijd klaar!
Ge zult het zien!"
liet podium, dat door dc drie belang*
hebbende gemeentebedrijven in beslag
is genomen, belooft een der glanspun*
ten van dc expositie te worden. Het
in den letterlijken zin van het
woord in een zee van licht baden, Mc*
dc door dc aanwezigheid van een fon*
tcin in het midden, zal dit gedeelte
dc ELGAWA een lust der oogen
worden.
Dc werkzaamheden aan dc ccrcpoort
vóór den ingang in dc Lange Begijne*
straat, vorderen eveneens flink. Op een
sierlijk gcklcurden boog staan met dui*
delijkc letters de woorden: „Electrici*
teit» Gas* Wnter*Tcntoonstclling'
Ook deze poort zal ongetwijfeld een
irdig effect maken.
Op dc galerij komt liet strijkje van
1 lieer Willy Versteeg te zitten.
Het oplaten der ballons,
Wc herinneren er aan dat Zaterdag*
middag half twee op dc Gioote Markt
duizend luchtballons zullen worden op*
gelaten. Dc algcmccne secretaris, de
heer J. F. van Ier Vaart, deelde <ms
.der mede. dat de eerste tien kinae*
ren, die met een luchtballon terug ko*
men, een prijs zullen ont .igen.
Roodc Kruis Transport*
colonne.
Dc Roodc Kruis Trnnspfcrf*colonne
il gedurende de tentoonstelling be*
langéloos voor het eventueel verlccncn
nn eerste hulp zorgen.
BUITENLAND
FRANKRIJK EN SPANJE
Het Journal zegt dat samenwerking
tusschen Frankrijk en Spanje .nooit
noodigcr is geweest dan thans. Het
Petit Journal is van meening dat de
■normale betrekkingen tusscjien RUI ij*
non. Frankrijk en Spanje door pacifi*
catie*arbeid hersteld moeten worden.
De Echo <lc Paris zet uiteen dat Pa*
rijs en Madrid maatregelen moeten
nemen, die elk weder opleven van den
strijd onmogelijk maken. Volgens den
Petit I'arisicn zal aan Abd*cl*Krïm
waarschijnlijk niet vergund worden zijn
verblijfplaats in een mahomedaansch
land te vestigen, en wellicht zal hij.
alvorens, zich in ballingschap te bcge*
ven, aan den sultan zijn verontschul»
digingen moeten gaan aanbieden. Dc
Matin stelt vast dat bolsjewieken
pansgcrmanlsten hun hoop,
Frankrijk in Marokko zijn ondergang
-zou vinden, in rook zien vervliegen.
In weerwil dat Frankrijk in den grooten
oorlog 1.700.000 zijner zonen zag val*
len. heeft het opnieuw getoond zich te
kunnen verdedigen. Abdclkrira kan op
onze edelmoedigheid rekenen, doch
vergeven wil nog niet zeggen verge*
ten cn wij zullen ons zijn onderhan*
delingen met de bolsjcwiko*pangcr»
anssten weten: te herinneren.
REDE VAN MGR. NOLENS
Uit Gonóve wordt aam het Hbld. gemeld
Xlgr. Xolens -prak na zijn verkiezing tot
president der achtste arbeidsoonfeientie een
rede uit, waarin hij, .verschillende zwakke
plekken in de internationale aibcidsorga-
nisntie minwees. De organisatie was be-
dp eld als een verbeterde editie van de be
staande ..Association Internationale pour
la prok-ctiofft légale des travaillcure." Be
schikkende ovov meer autoriteit kon zij sa
menwerkende met de meest 3* interesseer de
groep.cn een grooter terrein bestrijken en
meer resultaten bereiken. Haar doel was
sociale rechtvaardigheid en vrede in de
relaties tusschen arbeiders en werkgevers,
waarbij de leden o.a. de verplichting op
zich 01 a men bet minimum aan sociale wet
geving, in d6 internationale conventies
vervat, in bun nationale wetten over te
nemen. Van dit ideaal is de organisatie
nog ver verwijderd. De leden houden nog
tc .veel aan hvtn particuliere belangen vast
cn houden zich niet aan de beginselen der
conventies, die om allerlei redenen niet
geratificeerd worden. Menige staat zoekt
:i liet beginsel der souvereiniteit nog een
welkom excuus voor niet ratificatie der
conventies, daarbij vergetend, dat toetre
ding tot de internationale organisatie
reeds een vrijwillige opoffering van een
gedeeite der eouvcreiniieit beteekenl.
Economische en iiolitieke factoren kun
nen tijdelijk de internationale reglenientee-
ring tegenhouden, zij kunnen de ontwikke
ling der internationale arbeidsorganisatie
niet belemmeren. De organisatie lijdt voor
al door de juridische onzekerheid van de
bepalingen van deel dertien van bet Vre
desverdrag, in bet hijzonder de bepaling
betreffende de ratificatie der conventies.
Vele etaien keninen aam de conventies al
leen morcelo waarde toe, andere doen als
of het aanbevelingen waren. Het interna
tionaal arbeidsbureau slaat hier machte
loos tegenover en doe! wat bet kan om de
consiiiutioneele moeilijkheden te boven ta
komen. Verschillende oplossingen voor
de bezwaren zijn mogelijk: men zou een
uitspraak van het internationaal gerechts-
bof kunnen vragen over de juisie be'.ecke-
Tiis_van art. 423 van het vredesverdrag of
we', zijn toevlucht kunnen nemen tot wij
ziging van deel dertien van genoemd .ver
drag. De verschillende mogelijkheden zou
den door een speciale commissie bestu
deerd kunnen worden.
Mgr. Nolens deed ten slotte een beroep
op de leden der conferentie om mee :a
werken tot het scheppen vam een gun=t:ge
atmosfeer voor den arbeid der conferentie,
waarbij hij vertrouwt dat ieder bet inter
nationaal gemeenschappelijk weizijn zal
stellen boven particuliere belangen.
KORTE ZIJLSTRAAT 8-10 - TELEF. 10428
STAND 16
BADEN - GEYSERS - WASCHTAFELS g
GASFORNUIZEN - GASKACHELS
RADIO-APPARATEN V./D. KUNSTZAAL EDISON
HET KEUREN DER MATERIALEN.
Op dit gebied is men -n Duitschland
ook veel verder dan ten onzent. Door
dc Vereeniging vjmi Directeuren van
Elect rici teil sbedrijven in Nederland Is
het initiatief genomen tot oprichting
van een Naamloozc Vennootschap tot
keuring van electro technisch mate*
riaal, maar dc onderhandelingen die
over deze zaak zijn gevoerd, verliepen
uiterlijk wel vlot, innerlijk waren cr
echter moeilijkheden en het is me
bekend, dat zooals bij ons zoo dik*
wijis gebeurd de machtskwestie we*
der co:i der moeilijkheden opleverde,
In Duitschland bestaat liet „Priif*
zcichcn des Verbandcs Dcutschcr blek*
troteohnikcr in Berlin". Dc instelling
cr van is een gevolg van dc wenschc*
lljkheid om de verschillende electro*
technische materialen een mcrktccken
1c geven. Ieder die een grossier of in*
slaliatcur is, en die dit artikel voor*
zien ziet van het „Priifzeichen", weet,
dat het voldoet aan do technische
cischon. Dc hetceken.is van het merk*
toeken is den verbruiker van het ar*
tikcl bekend,
Zoodoende verlangen de overheids*
lichamen, welke werken aanbesteden,
dc architecten, ïndustrieelc ondornc*
mingen enz. van hun installateur dc
toezegging, dat het tc verrichten werk
uitgevoerd wordt met materiaal,
zien van het mcrktccken.
De Duitsche installateurs hechten
aan het I.D.E. Priifzeichen -nog een bij*
zond ere waarde, aangezien zij er cc,11
bewijs vjrn deugdelijkheid in zien c.o.v.
dc artikelen, die gefabriceerd worden
door enkele wereUUfirma's (A.E.G.,
S.S.W„enz.) c-n welke voorzien zijn van
een eigen keur.
Het arbeidscontract tusschen c
werkgevers cn werknemers in het i:
stallatcursbedrijf in Nederland bestaat
reeds sedert jaren niet meer. Toen
nog één vereeniging van werkgevers
op dit gebied in ons land bestond,
waren de arbeidsvoorwaarden tusschen
werkgevers en werknemers gedureu*
de ecnigc jaren geregeld hij een ar*
beidscontract voor het geheele land.
Het beeft zeker ccnigen tijd goed ge*
c-rkt. maar daarna kwamen de moei*
1 ijkheden. waartegen werkgevers, noch
werknemers opgewassen waren en het
landelijke contract werd niet meer
vernieuwd. Eenige jaren achtereen zijn
.toen plaatselijke contracten afgesloten,
waardoor in ieder geval het contact
tusschen dc beide groepen bewaard
bleef. Ook die zijn successievelijk ver*
dwenen en op dit oogenblik bestaat er
.t.o.v. het arbeidscontract een orde*
loosheid in optima forma. Een cn au*
der vindt zijn oorsprong in dc al slech*
ter wordende toestanden in het bedrijf
en het ontbreken van samenwerking
tusschen dc werkgevers cn ook tus*
schcn de werknemers.
I11 Duitschland worden de arbeids*
bepalingen deels voor provinciën, deels
voor bondsstaten afgesloten door dc
daarbij betrokken partijen, gewoonlijk
voor een bepaalden geldigheidsduur.
Indien de onderhandelingen niet luk*
ken, dan heeft ieder der beide par»
tijen het recht een beroep te doen op
dc „Schlichtungs*nusschuss", die, na
beide partijen gehoord te hebben een
uitspraak doet. Deze uitspraak is
echter niet bindend cn ieder der bei*
dc partijen kan haar terzijde leggen.
Dc afgewezen partij bezit dan echter
het recht 'van hoogcr beroep en kan
zich wenden tot bet „Reicbswerk*
sehaftsmmistcrium". Laatstbedoeld m:
nisteric zal alleen dan in een bepaal*
dc richting een bindende uitspraak ge
ven, wanneer- daardoor duidelijk
wordt dat voor langoren tijd de vrede
in 't geheele bedrijf verzekerd zal zijn.
Bedenkt men n" bij dit alles, dat in
Duitschland de regeling betreffende dc
zoogenaamde „Mcistcrprüfung" in t~1
installatiebedrijf voortreffelijk werkt
daarvoor rekening gehouden moet
worden met de bepalingen uit de
Rijkswet, dan voelt men, dat men
.ginds van ccn groote mate van orde*
ning kan spreken. Dc mcnschen, d:e
.daar in liet bedrijf worden opgeno*
■men zijn vakkun-digen of zijn ver*
«plicht het vak le leeren, in ons land
:cn ieder die electromonteur wil
■worden daarvoor blijkbaar geschikt.
ITct spreekt vanizelf, dat over alle
onderdeeien nog veel meer is tc zeg*
gen. De Duitsche installateurs=organ;=
satic geeft over dc meesten cenvoudi*
gc brochures uit. Het is mijn bedoc*
ling slechts geweest ccn en ander voor
te bereiden, opdat zoo meteen de tc
leveren irtcdcdce'lingen over het Ham*
iburgsche congres beter begrepen zul*
Jen worden.
Evenals vorige jaren zullen ook dit*
maal de Zwitsers aan het congres der
Duitsche zusterorganisatie deelnemen,
zoodat, evenals destijds in Stuttgart,
dcrling van gedachten gewisseld
n worden over de' in dc desbetref»
femcle landen bestaande toestanden.
Het is van belang een beschouwing te
geven over de Zwitsersche naast dc
Duitsche en Ncderlandsche positie-der
belanghebbende organisaties.
Het Verband Schwcizcr* cn het Ver*
band Deutscber Elektro* Installations',
fermen zijn inwendig van ongeveer gc*
lijke structuur. De Nedcrlandschc
organisaties zijn veel eenvoudiger in*
gericht. De Nedcrlandschc Vgrceni*
ging van Elcctrotcchnische Wcrkge*
vers, dc oudste der beide beeft het
grootste aantal leden en is samenge*
stcld uit een aantal plaatselijke af*
dcclingen. De Elcctrobond telt slecht:
ccn twaalftal leden, die verspreid zijn
over het geheele land cn tot de groo^
werkgevers op dit gebied bchooren.
Duitschland cn Zwitserland hebben
ieder dus één, Nederland twee organï»
aties van elcctrotcchnische werkge*
■ers. De Duitsche organisatie telt circa
8<)'J0, dc Zwitsersche 295 en de beide
Nedcrlandschc circa 100 cn 12 leden.
Dc bovengenoemde plaatselijke afdee*
lingen der Ncderlandsche organisatie
zijn te vergelijken met dc „Sektionen",
zooals die in Zwitserland, bestaan, in
totaal 9 cn de „Ortsgruppen" en „Be*
zirksvercine", zooals in Duitschland
bestaan, waarbij de Ortsgruppe 'een
meer zuiver plaatselijke bet Be»
zirksvercin ccn provinciaal karakter
heeft. In dc drie landen is do algomee»
vergadering de hoogste autoritch;dc
verschillende nfdeelingcn hebben
Heelits tot zekere hoogte een auto*
noom karakter cn vooral in Duitsch»
land wordt zeer veel van bovenaf gc*
decreteerd, In Zwitserland is dat in
derc mate het geval en in Neder*
land is het verstandiger op dat aam*
beeld niet al te veel te hameren, aan*
gezien dc praktijk heeft uitgewezen,
dat men in installatcurskringen dc
vrijheid zeer lief hci.*ft. Misschien
wel wat al tc veel.
Van een 'feitelijk secretariaat, inge*
richt als goed geoutilleerd bureau, kan
men in Duitschland cn Zwitserland
wel,-bij ons niet spreken. Vooral het
Duitsche bureau tc Frankfurt a/Main
is zeer volledig cn ook in Zwitserland
kan men tevreden zijn. Toen in ons
land de splitsing nog niet voltrokken
was, was het secretariaat gevestigj in
Overvccn en verleende een gesala»
rieerd functionaris zijn hulp. Na de
splitsing is dit secretariaat hoe langer
hoe meer ingekrompen, in hoofdzaak
u.it zuinigheid en thans is cr practiseh
gesproken geen eigen bureau meer,
Persoonlijk meen ik. dat die toestand
ongewenscht is. Een landelijke organi*
satie van werkgevers, die iets zal be*
teekenen heeft ccn goed werkend
secretariaat noodi.g. waaraan geen lid,
als secretaris, feitelijk con amore zijn
.vollen tijd kan cn mag geven.
Ten opzichte van dc reglementee*is
ring van tal van zaken is men in
Duitschland en ZNvitserland het verst,
ten onzent denkt men aan vele dier
punten nauwelijks. Noch het leerling*
wezen, nooh de keuring van materiaal
of de oplossing van de vraag: wie heeft
liet recht to installeeren? zijn in ons
land opgelost, neen, wij mogen gerust
zeggen, zijn hier amper aan dc orde
gesteld, doch in Duitschland en Zwït*
seriand bestaan daarvoor al jaren lang
rcgelngen. Of men daarbij hier en
daur niet te ver gaat en bijv. ten op*
zicht-c van de in Zwitserland vastge*
stelde tarieven, uiterst voorzichtig
moet zijn, voor mij zelf ben ik daar*
van zeker. Bij dat alles komt ook nog,
dat men in de beide meergenoemde
landen bijv. vaste leveringsvoorwaar*
den heeft en de positie van den instal*
lateur t.o.v. den adviseur heeft gcre*
geld.
In dat opzicht is men in ons land
gelukkig begonnen met beperkingen
te voeren tusschen de adviseurs* en
iiistallateursgroep en al heb ik geen
bevoegdheid de resultaten dier onder*
handelingen reeds thans mede te dee*
len, wel mag ik zeggen, dat ten aan»
zien van een reeks van twistpunten
een oplossing is verkregen.
Evenals in Duitschland is ook in
Zwitserland het systeem doorgevoerd
van het moeten verkrijgen van een
concessie tot het doc-n aansluiten van
installaties op het centrale*net. De
Zwitsers hebben daarbij als basis bet
Duitsche systeem genomen en al moet
erkend worden, dat in Zwitserland ver*
schillende contrales deze regeling nóg
niet hebben ingevoerd, toch komen cr
ieder jaar weder ccn aantal bij, laat*
stelijk die van BazU Zürich cn Lau*
sanne. Opmerkelijk is het, dat men in
Zwitserland heeft kunnen constatec*
ren, dat het aantal adspirant*installr
iteurs, nadat het examen verplichten
gesteld, is afgenomen. Hoogswaar»
schijr.lijk zijn de bekende beunhazen
angstig geworden, nu zij een bewijs
van hun vakbekwaamheid moeten af*
leggen.
l-it Zwitserland staan mij enkele cij*
fers ter beschikking. Zoo werden in
1925 in Bern cn Zurich de bovenbe*
doelde examens afgenomen. Het aan*
tal geëxamincerden bedroeg in totaal
63. Hiervan slaagden er 24. Duitsche
cijfers heb ik niet in mijn bezit en hoop
ik deze bij gelegenheid van het Ham*
turgsche congres tc kunnen verzame*
len.
Wat het coöperatief inkoopen be*
treft is men in Duitschland en Zwitser*
land ook verder dan bij ons. De
„Evau", dc Duitsche inkooporganisatie
is zelfs een zeer bloeiend lichaam. In
Zwitserland staat deze inkoop»organl*
satic nog in haar kinderschoenen. In,
Nederland heeft er gedurende de oor»
logsjaren een bestaan. C. I. V. E. ge»
naamd. Zij heeft zeker eenig nut afge»
worpen, maar is betrekkelijk spoedig
uiteen gespat als gevolg van wantrou*
wen en 't gemis aan voldoenden steun
der coöperutoren zelf. Over deze Ne»
derland'schc inkooporganisatie is nog
veel te zeggen. ITnar geschiedenis is
nog niet geschreven. Hij die daartoe
t.z.t. zal overgaan zal merkwaardige
medcdeelingen kunnen doen.
Ik meen door de behandeling van
ta! van punten den lezer een ondruk te
hebben kunnen geven van de positie
der Duitsche*, Zwitsersche» en Ne*
dcrlandsche installateurs*org«nisaties,
een en ander met de bedoeling den le*
zer van het Hamburgsche congres ge*
makkelijker dc uiteenzetting fc kun*
nen laten volgen, die ik van het ver*
handelde aldaar hoop tc geven.
MOLLERUS.
