Haarlem's Dagblad | 1926 | 29 mei 1926 | pagina 10

DE ELGAWA.

HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 29 MEI 1926

DE FEESTMAALTIJD IN „DE KROON"
DE OFFICIEELE OPENING.

Heden is de dag aangebroken, dat
de Electr;eiGas- en Water-ten-
toonstelling :n de Gemeentelijke Con*
certzaal officieel geopend is.
Oe feestelijkheden be-gocinen Vrij
dagavond met een

feestmaaltijd in
»De Kroon".

Onder de aanwezigen waren ook de
burgemeester van Haarlem, de heer C.
Maarschalk: Mr. J. N. J. E. Heer ken 5.
Thijssen. waarnemend burgemeester
van Schoten: de heer L. H. Simons,
burgemeester van Haarkmmerliede en
Spaamwoude; de heer S. C. de Haas
van Dorsser, waarnemend burgemees
ter van Spaarodam: de wethouders
van Haarlem, Mr. M. Sfcgenberg, Mr
A. Bruch en M. A. Reinalda: Ir J. A.
Reus; J. A. A. Ochtman en Ir. F. van
Randwijck, respectievelijk directeuren
van het electric; tects». gas- en waterlei
dingbedrijf; J. H. Harmeijer, voorat-
ter van den Bond van Loodgieters» en
Fi::erspa«roons en veie andere genoo»
digden. totaal ruim 40.

Eenige leden van het eere-comité
konden niet aanwezig zijn. oa Jhr. J.
T. \V. van Doorn, burgemeester van
Heemstede; Jhr. A. Bas Backer. bur
gemeester van Bioemendaal. en Mr. A.
Slob, burgemeester van Haarlemmer,
meee.

De zaal en de tafel waren keurig
Tcrsierd.

De voorzitter der hoofa-commissie
van uitvoering, de heer B. W. L a s»
schuit, sprak een rede uit, waar
aan wc het volgende ontkenen:

..Het is mij nkt alleen een aange
name. maar tevens ook een verteren
de taak. u allen een hartelijk welkom
toe te roepen. Iti he- bijzonder u. mijn
heer de Burgemeester, heet ik wel
kom. Uw groote belangstelling, uw
medeleven in alle zakec. die den groei
en bloei van onzen stad kunnen be
vorderen. is ons allen bekend en dage
lijks wordt dat door u getoond. Ook
wij kunnen dit met groote blijdschap
getuigen, wan: van de eerste bespre»
king af. d:e met u mocht voeren,
tot op het huidige moment, heb ik niet
anders mogen ondervinden dan uw
warme sympathie voor onze onderne
ming. Ook uw tegenwoordigheid,
he eren Wethouders en Secretaris on
zer Gemeente Haarlem, is voor ons een
hernieuwd bewijs var. uw medeleven
tnet onze tentoonstelling. Het tot
stand komen van deze ELGAWA is
toch voor een niet geringe mate te
danken aan uw tegemoetkomende hou
ding door het welwillend beschikbaar
stellen van het Gemeentelijk Concert
gebouw en de producten van het elee-
tricirc.it». gas- en waterleidingbedrijf.
Ik twjjfel niet of deze tentoonstelling
zal er toe bijdragen, dat de productie
var. electriciteit. gas en water een
grooter afzetgebied zal vinden.

De directeuren van het Electriciteit-,
Gas- en Waterleidingbedrijf zijn wij
zeer erkentelijk, dat ook zij aan onze
uitnoodiging gevolg hebben willen ge
ven en ik kan dan ook niet nalaten
u onzer, hartgrond!gen dank fc betui
gen. d3t Gij. al« leden der Commis»
sre van Advies aan her tor stand ko
men dezer Tentoonstelling hebt willen
mede arbeiden.

Uw aanwezigheid. heeren Burge
meesters uit de omliggende gemeen
ten, is ons een groote vreugde. U wilt
daarmede bewijzen, dat de tentoonstel-
ling, die ■■'•ij morgen hopen te openen,
uw sympathie heeft. Ik hoop en ver
trouw dat deze tentoonstelling er ook
toe mede za! werken, dat het verbru:V
van electriciteit. gas en water in uw
gemeenten zal toenemen.

Den voorzitter van het Groot» en
Kiem «bed rijf. alsmede den secretaris
der Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Haarlem en Omstreken, dan
ken wij ten zeerste voor hun tegen»
woord;zbeid, als ook. dat zij hebben
medegewerkt aar. het welslagen onzer
ELGAWA. Hoewei wij weten, dat
handel en industrie steeds uw voile
aandacht heeft en gij zoo noodig steeds
bereid rijt mede ie werken om mis»
standen te verbeteren, nemen wij toch
ook van deze plaats de vrijheid, voor
de toekomst reeds bij voorbaat uw
onmisbaren steun en medewerking ,in
te roepen.

Dat ook de Middenstands Centrale
voor Haarlem en omliggende Gemeen
ten bier vertegenwoordigd is door haar
3Ï gemeen voorzitter, den heer Van
Teterrrg. als ook door de beide mede-
dageÜjksche bestuursleden van dit
college, zal geen uwer verwonderen.
Want is het toch steeds niet, dat
lichaam, dat op de bres staat als het
geldt de fcrimgen te behartigen van
den gebeden har.dcldrijvendem en jrvd'is
triëeien Middenstand, maar ook wan
neer hc-t geldt cc® kleinen groep van
hen?

Aan de Pers zeggen wij recht harte
lijk dank voor haar moreelen steun.

Het is mij een groot genoegen, ook
den voorzitter van den Bond van
Loodgieters» en Fitterspatroons in
Nederland in ons midden te hebben.
Wij weten, dat de belangen van onzen
Bond en van zijn leden individueel
steeds door u op de beste wijze en naar
uw beste weten en kunnen worden
behartigd en dat u nooit iets te veel
is. als het betreft behartiging van onze
vakbelangen.

Ik zou onvolledig, zijn. als ik niet
niii-i collega's hier aanwezig, een woord
van hulde bracht voor hun steun, dien
ik bij het organiseeren dezer tentoon
stelling heb mogen ondervinden en
•v daaraan toevoegen: Werkt steeds
zoo-, ee! in uw vermogen is. er toe mede
om or.s vak hoog te houden, het pu»
bliek voortdurend te wijzen op het_nut»
t;ge gebruik van de door ons te leve
ren verb ruiksappa ra tenwaardoor wij
tevens mede zullen werken dat de pro»1

due tie van onze betreffende gemeente»
bedrijven za! worden opgevoerd
daardoor he: afzet debiet vergroot.

Tenslotte mijn hartelijke® dank aan
alion. die hebben medegewerkt om
deze technische ren toonstelling to doen
slagen en in Ivet bijzonder breng ik een
woord van lof en dank aan u. mijn
heer Van der Vaart. Geheel belange
loos hebr gij de taak van secretaris
dezer tentoonstelling op u genomen.
Uw werkzaamheid en activiteit voor
onze ELGAWA hebt gij met de groot»
ste accuratesse gedaan en steeds waart
gij onvermoeid om de veel omvattende
taak ten uitvoer te brengen.

Ook u leden der hoofdcommissie van
uitvoering m'n hartelijke® dank Zonder
uw groote medewerking zou het mij
ten een en male onmogelijk zijn geweest
dit grootsche werk tot stand te brer.»

Een zeer omvangrijke arbeid wacht
h in de komende dagen. Een nieuw
stadium is in getreden: nieuwe eischen
zullen u worden gesteld. Dit wordt de
beteekenis van onzen arbeid, als wij
die taak vervullen, die in het lever.de
heden van ons gevraagd wordt.

Dan weten wij een waarde te schep
pen. waardoor onze arbeid niet waar.
deloos za! worden en die nos tevens
za! behoeden voor de in*mk:ng door
het pessimisme en ons spanning en
vreugde voor den arbeid "zal geven.

Gelukkig de mensch. die arbeiden,
de en werkende waarde zoekt te ver.
wezenlijken en in bescheidenheid de
vruchten daarvan plukt.

Met den weasch. da: deze ELGAWA
mag worden, wat wij ons allen ervan
hebben voorgesteld, besluit ik mijn
welkomstrcde".

De Burgemeester van Haarlem, de
heer C. Maarschalk, noemde het
een met alledaagsche wijze van demon»
streeren op de ELGAWA. wa: er in
onze stad te doeo is. Het succes zal
zeker groot zijn. omdat de hoofdcom
missie de zaak met zulk een groot
enthousiasme had aangepakt. Met eer
tórdigc woordspeling óp het woord
E.gawa. namelijk Elk Ga Waarnemen,
waartoe de Elgawa dient, eindigde hij
zijn toespraak, na een dronk te hebben
uitgebracht op de afdeeling Haarlem
van den Bond van Loodgieters» en Fit
terspatroons in Ned rland. (Applaus).

De heer SHngenberg uitte zin
vreugde als wethouder der lichtfabrie
ken. om hier aanwezig te mogen zijn
en over het feit, dat de buitengemeen
ten hier vertegenwoordigd waren.
Haarlem wil. altijd in goede harmonie-
met de buitengemeenten leven. Hij
prees de groote eensgezindheid bij de
bedrijven, wat niet in elke gemeen.c
het geval is. Een andere reden tot

vreugde was de samenwerking t.s-
schen de gemeentebedrijven en den
Bond. d;e de Elgawa organiseerde,
want beide beoogen, om de productie
ie v«Hoogen. Hij deed een beroep op
de buitengemeenten, om een grooterc
afnemingen der producten te bevorde
ren. Spreker uitte tenslotte zijn beste
wenschen voor het wel" ia gen der ten»
toonstellsng.

Mr. Heeirkens Thijssen.
spreekt als waarnemend burgemeester
van Schot er. Ook hij wees o-> de
gename samenwerking, wat de bedri'
ven bet ft. tusschen Haarlem er.
Schoten. Haarlem hec.: Schoten noodig
en S heten kan niet buiten Haarlem
Deze maaltijd leert, dat men elkaar
niet moet afstooten. Dat de ge wensen»
te evolutie 'noodig moge komen.

Baron Van Harderbroek,
voorzitter der afdec'ng Groot bed rijf
van de Kamer van Koopbar,del. s
het niet eens met den heer Slsngerberg.
als zou Haarlem zooveel weldoden
over de buitengemeenten uitstroc en.
Hij wees er op. dat in de Kamer van
Koop ha:. de grootst mogelijke sa-
menwerking besteat cn hoopte, dat l-.t
zou doordringen tot hen. die altijd
over samenwerking spreker.. Het was
voor hem een groote vreugde, te mo»
gen aanzitten aan een djsch. die voor»
afgaat aan een, tentoonstelling, welke
een bewijs is van de samenwerking
de-r belanghebbende partije-i Ook hij
hoopte, dat de tentoonstelling goed
zou slagen.

De heer Van Llémt. voorzitter
der afdeeling Kleinbedrijf van de
Kamer van Koophandel, bracht hu.re
aan den heer Lasschuit, die de ziel van
den opzet en de uitvoering der Elgawa
is. Hij wees ook op dc hartelijke en
innige samenwerking tusschen dc over»
hoid en handel en industrie. Hij achtte
de belangen van handel en industrie
veilig in de handen der overheid,
waardoor er in Haariem een gezonde
toestand bestaat.

Jhr. F. T d 1 n g var. Berkhou*
sprak namens dc Maatschappij van
Nijverheid en HandeL Hij wenschte de
hoofdcommissie geluk met het organi
seer en dezer tentoonstelling, die in het
belang is zoowel van de bedrijven als

in handel en industrie.

Dc heer P. J. M. van Te te ring,
voorzitter der Middenstands cent rale,
hield een uitvoerige rede. Ilij bracht
hulde voor de goed voorbereide orga
nisatie der Elgawa. waarop aanschouwe
lijk zal worden gemaakt wat onze in
dustrie vermag cn welke onmisbare
en nuttige diensten onze handel bij de
distributie cn installatie der gefabri
ceerde artikelen in ons maatschappelijk
leven prestccrcn. De handeldrijvende
en industrieelc middenstand van Haar-
en omstreken is trotsch op zijn roeping
en juicht over dc samenwerking tus
schen gemeentebestuur eenerzijds en
stedelijken handel aan den anderen
kant. De Elgawa zal, hoopt sprei.e-
rercenen wat verdeeld was: .eer bij
eenbrengen waar allengs verwijdering
was or.tsraan. Dp bedrijven in dc han
del zijn. hoopt hij, tot de overtuiging
gekomen, dat zij vruchtbaar kunnen 1
saanenwerken; dat zij elkaar aiei naar

net léven moeten staan, doch elkander
aanvullend cn respecteerend cl.
domein weten te eerbiedigen. Uitvoer.,
schetste spreker, hoe zijns inziens de
verhouding tusschen overheid en han
del moet zijn. Hij brachr een dronk uit
op alle ambtenaren van Haarlem, die
hij prees om hun toewijding. Na hen
geprezen te hebben, hoopte hij even
wel, dat den ambtenaren alleen zulk
een taak zal worden <*dgelegd, die i.
overeenstemming is rr hun opleiding
e-n bestemming en men hen riet zal
dwingen, zich ta begeven op het par
ticulier handelsterrein. Dat is in het
belang der gemeente.

De heer J. H. Harmeyer,
Bondsvoo-.t-tter, prees den opzet der
tentoonstelling en roemde het voor
beeld, "n Haarlem gegeven. Niet alleen
is de Elgawa de eerste in haar soort
in het heele land. maar ook de samen,
werking ftisschen overheid en handel
noemde hij een voorbeeld voor andere
gemeenten. Van Haarlem beginne dc
victorie! Ook hij verdedigde het
standpunt, dat gemeente cn handel op
eigen terrein moeten blijven.

De heer J. A. A Oehtman dankte
den heer Van Tctering voor de aan dc
ambtenaren gebrachte hulde. maar
meende, dat nu de bedrijven er een
maal zijn. deze toch ook in sommige
gevallen moeten liefhebberen op com
mercieel gebied. Deze tentoonstelling
kan een weg zijn om tot elkander tc
komen. Tenslotte bracht ook hij hulde
aan den heer Lasschuit voor zijn krach
tig initiatief en waardeerde het vele
werk van hem. dat hij dezer dagen- van
nabij had gadegeslagen.

J. C. M o 11 e r u s verklaarde
s te ziin met het gesprokene
van den heer Van Tetering en meende
dat de beste commerciccle politiek
voor de bedrijven zou zijn. de tarieven

het laagst mogelijke niveau
brengen, dan zal de afneming der pro»
ducten nog grooter worden. Als de
bedrijven zich geroepen voelen, om re
liefhebberen op commercieel gebied,
dan moeten zij dat doen ais zuivere
professionals.

Te 10.20 uur ging het gezelschap op
uitnoodiging van den heer Reuss op
bet ba kon. om den fraai verLchtcn
teren te bezichtigen. Het prachtig ef
fect werd algemeen bewonderd.

Mr. A. Bruch voerde op geestige
■jjie het woord. Hij noemde dezen
vond een keerpunt in dc liberale
economie, omdat zelfs een lid van dï.
Vrijheidsbond sprak over verlaging
der raric Spreke- ,'.it tenslotte
een dronk uit op den krachtigcn orga
nisator B. W. Lasschuit.

De heer Joh. H. van Oosten
bracht de geiukwecschcn v_.i de Pen-
missie er. Hij zag tn den verüch»
toren het symbool van een over
winning vaat den Haarlemschen mid
denstand. d*e zich niet alleen verdedigt
maar ook aanvallend optreedt, door
deze Elgawa te organiseerc-n.

De heer M. A. Reinalda getuigde
n een aardige toespraak van zijn
denkbeelden betreffe ie de verhou
ding tusschen de overheid en den han
del, waarbij ook hij gelegenheid vond,
op geestige wijze den degen met den
Vrijheidsbond te kruisen.

Tc half twaalf nam de heer Lasschuit
het woord om nog eens allen hartelijk
ie bedanken voor hun tegenwoordig
heid. die hij als een groote eer be.
schouwde. Den hem toegezwaaiden
lof bracht hij over aan hen, die met
hem samengewerkt hadden.

Hiermede was de zeer geanimeerd»
maaltijd, die door een strijkje, ondc:
lending van den heer Willy Versteeg,
met moois muziek werd opgeluisterd,
afgeloopen.

De officieele opening.

Hedenmorgen elf uur had de off
cieele opening van de ELGAWA
laats..

Daartoe verzamelden zich alle ge-
nooc-gden in de bestuurskamer van
dc Gemeentelijke Concertzaal. Onder
hen werden opgemerkt de burgerhees»
van Haarlem, de heer C. Maar
schalk; Mr. Th. A. Wesstra, gemeen,
c-sccretaris van Haarlem: mr. J. N. J.
E. Heerkens Thijssen, Mr. M. Slir.gen»
berg. -Mr. A. Bruch en de heer M. A.
Reinalda, wethouders van Haarlem:
de heer L. H. Simons, burgemeester

n Haarlemtnerliede en Spaarnwoudc:
S. C. de Haas van Dorsser. waarne-
mend burgemeester van Spaarndam cn
verder een groot aantal leden van hc:
eere-conuté.

De ger.oodigden werden door dcc
heer B. W. Lasschuit ontvangen: hun
werd een programmaboek in luxe-uit»
voering overhandigd.

Het dochtertje van den adjunct,
secretaris, den heer De Bruin, bood
mevrouw Maarschalk een fraai

blo»

•stak 1

Door jongejuffrouw Brake! werd
eveneens aan mevrouw Lasschuit een
bloemenhulde gebracht.

Daarna bagaf het gezelschap zich ge-
zamer.Iijk naar het podium, dat bijzon
der fraai versierd was

Een strijkje onder leiding van der.
heer Willy Versteeg bracht op zeer
verdienstelijke wijze eenige muziek
nummers ten gehoore.

De heer B. W. Lasschuit
sprak als voorzitter der Hoofdcom-
missie van Uitvoering de volgende
rede uit:

„Als voorzitter der Hoofdcommissie
van Uitvoering is het mij een aangc»
name taak u. Edelachtbare heeren
Burgemeester en Wethouders van de
gemeente Haarlem en u. dames cn
heeren, een hartelijk welkom toe te
roepen en u allen dank tc zeggen. Jat
u deze officieele opening van onze
Electriciteit», Gas- en Watertentoon»
stelling hebt willen bijwonen, hetgeen
oor ons een bewijs is van medeleven,
dat op zeer hoogen prijs wordt ge»
steld.

Na vele maanden van arbeid zijn
ij. van dit oogenblik af. in staat u
tc kunnen doen aanschouwen wat door
eendrachtig samenwerken tot stand is
gekomen. Terstond hierop voel ik mi.i
gedrongen mijn oprechten dank te be
tuigen aan de directeuren van het Elec
triciteit», Gas», cn Waterleidingbedrijf
voor hun steun en voorlichting, die wij
n zoo ruime mate hebben mogen on
dervinden.

I !k kan u niet verhelen dat wij zeer
veie bezwaren en moeilijkheden heb»
I ben moeten overwinnen. maaT ook is
het mij een Behoefte te verklaren,

dat goor at groore medewerking, die
wji alom mochten ondervinden, onze
taak in niet geringe mate verlicht
geworden. Het door deze tentoonstel-
ling beoogde doel hopen wij in de
eerstvolgende dagen aan het publiek
te kunnen toonen door aanschouwe
lijke voorstellingen le doen geven der
toepassing van doelmatige* verbruiks»
apparaten, waardoor wij tevens zullen
medewerken om zoowel aan verbrui
kers als aan niet-verbruikers te de»
monstreeren wat met dc producten van
onze gemeentebedrijven, als electrici
teit. gas en water, bereikt kan worden.

Een cn ander zal ongetwijfeld tot
gevolg hebben, dat genoemde bedrij
ven in omvang zullen toenemen, waar-
door de producten een nog grooter af
zetgebied zullen bereiken. z

U allen, dames en heeren, afzonder
lijk dank tc brengen voor uw moreelen
of daadwerkelijken steun, zou mij te
ver voeren, doch alvorens u. mijnhee:
dc Burgemeester te verzoeken onze
Electriciteit-, Gas- en Watertentoon»
stelling tc openen, kan ik niet nala>
ten. aan de Pers onzen welgemcenden
dank te brengen voor haar medewc
king, die in niet geringe mate er toe
heeft bijgedragen en dit in de ko
mende weck nog zal doen, om onze ten
toonstelling te doen slagen.

Edelachtbare heer Burgemeeste»
onzcr stad. mag ik u thans, na u onzen
diepgevoelden dank gebracht re heb.
ben voor uwe bereidwilligheid om on-
middellijk aan ons verzoek gehoor tc
geven, uitnoodigen onze ELGAWA te
willen openen."

De heer Maarschalk voldeed
aan dit verzoek en sprak 'daarbij het
volgende:

Mijnheer de Voorzitter 9
Tentoonstellingscomité, dames en hee»
1. gaarne nam ik de uitnoodiging
1 om de ..Elgawa", deze tentoonstel.
l;ng op het gebied van Electriciteit.
Gas cn Water, te openen. Want zij
heeft mijn volle belangstelling en 'net is
mij dan ook een aangename taak hier
uw midden daarvan met een enkel
woord te mogen blijk geven.

Het was een goede gedachte om eens
overzichtelijk bijeen te brenger, wat op
het gebied van de water- en lichtvoor
ziening in dc laatste jaren werd be
reikt. Water. Gas. Electriciteit. om
nu eens naar hun ouderdom op

hebben zich in de samenle
ving onmisbaar gemaakt en wij kun.

ternauwernood meer voorstel
len. dat er een tijd geweest is. waarin
deze goede gaven werden gemist. Wa
ter heeft men natuurlijk altijd gehad,
regenwater in ons goede land zelfs wel
eens te veel. maar het leveren van
goed drinkwater uit een centraal punt.
dagteekent van niet zoo heel veel vroe»
dan de levering van gas en electri
citeit Ea deze is er van eergisteren n
gisteren.

Zoo kunnen wij dan zeggen dat deze
drie gelijkelijke zegeningen zijn
den modernen tijd.

Zeker is het dat wij. van alle ge
makken voorzien, ons dc oude toestan
den al zeer moeilijk zouden kunnen in
leven. Hoe srond het b.v. met de wa
tervoorziening?

Een centrale waterlerering ontbrak,
;n ieder had zijn eigen waterleiding.
De brouwers, die voor hun brcruwerijen
zuiver water noodig hadden bezaten
hun kolk en groeven bun vaart, waar
door het water naar de stad werd ge
leid. Ook een waterleiding dus. maar
eigendom van het Brouwersgilde, en
aangelegd ter wille van het bier.

Erger werd het wanneer er soms bij
brand slechts gebruik kor. worden ge.
maakt van dc modder der grachten.
Dan gebeurde het. dat er meer andere
dranken dan water aanwezig waren.

Eerst in het midden der vorige eeuw-
komt er verbetering; aanvankelijk was
Haarlem voor zijn watervoorziening op
Amsterdam aangewezen en werd stief*
moederlijk bedeeld. De Amsterdamsche
waterleiding gaf wel eens te weinig
water, en heelemaal niet in de buiten
wijken. Totdat onze stad in 189S haar
eigen leiding kreeg en van lieverlede
over de pomp zegevierde. Wat deze
erwinning beteekent voor dc volks»
zondheid. is niet genoeg te loven-
Maar dit is ook niet noodig om uw be
langstelling gaande te maken voor onze
gemeentelijke duinwatervocrzicning de
voortreffelijk beheerde instcll.ng, wr-
op wij trotsch zijn.

Ontwikkeling en vooruitgang, ook
het gebied der lichtvoorziening. En
ook hier toont een terugblik, welk eer.
ommekeer da laatste jaren gebracht
hebben, hoe ver wij verwijderd
in de ..duistere" tijden van kaars en
!;epit En de wonderen van den electri
schen stroom zijn als 't ware onder
ize oogen geboren.

Spaarzaam was de verlichting in der
ouden tijd. Indien de maan haar licht
verborgen hield, hecrschte duïtsernis
op de straten. Wie van den openbaren
veg gebruik moest maken, voorzag zich
elf van een lantaarn. Dat een toestand
ais deze niet bevorderlijk was aan dc
ciligheid, en dat z de -oorze
talrijke ongevallen was. ligt voor de
hand.

Het gas was gekomen, en had n;
langen strijd, overwonnen. Den 1ste-
Januari 1837 brandden hier voor het
eerst gaslantaarns, 92 in gett.' maar
daarnaast walmJ nog 650 ol apitten.
De levering geschiedde door een parti
culier. in dit geval door dc ..Impe
rial" dc Engclschc Maatschappij, die
hier In 1835 een gasfabriek prichtte.

Totdat tcnslot r.a een jarcnlangcn-
itrijd tusschen voor- cn tegen-tenders
van gemeente-exploitatie, de raad Be
sloot tot stichting van een eigen gas
fabriek.

Sedert 1902 zorgen dc Haarlemsche
ichtfabriekcn voor de verlichting der
tad. Fabriek e: want op d**n lsten
Augustus 1902 met de clectriscl
troomlevering aangevangen.

Dit overzicht t een geschreden'
»an de overwinnin van het licht on
dc du!stern's. En al verder zal de over
turning schrijden. Hier is een gebied
an onbegrensde moneliikheder. Maar
at reeds bereikt is, dwirgt tot be»'
'onderleg van den e '-chcliiken eccst

Dit alles ons te doen aanschouwen,
is het doel dezer tentoonstelling waar
van het succes bij voorbaat verzekerd

is.

Ik verklaar de „Elgawa" voor ge.
opend.

Ik breng hulde aan de voortreffelijke

wijze waarop zij is voorbereid. Moge
een ruim bezoek haar deel zijn".

Na de rede van den Burgemeester
weerklonk een luid applaus.

Dc heer Lasschuit verzocht daarop
den Burgemeester ccn schakelaar om
te draaien.

De heer .Maarschalk voldeed hieraan
waarop de fontein, die in het midden
van het podium aangebracht is, in we
king werd gesteld.

Het gezelschap bezichtigde daarna
met groote belangstelling dc verschil»
lende stands, waarna in dc veranda de
cerewijn geschonken werd.

Hiermede was dc opcnings-plech.
ti^heid afgeloopen.

Te twee uur hedenmiddag zou dc
tentoonstelling voor het publiek wor
den opengesteld.

DE ELGAWA js geopend van 's mor
gens tien tot 's avonds elf uur. Zondag
wordt de expositie eerst te twee uur
's middags geopend.

DE STANDS

H eronder volgt een korte beschrij»
ring van de verse .".*r.de stands.

No. 1 is van de N'.V. Technisch Bu.
reau Mandersloot. te Maarssen
(Utrecht). Hier kan men gedurende
de tentoonstelling verschillende ma
chinerieën voer houtwerk in wer>
king zien. Deze stand staat in de gar»
derobezaal.

Op Ne. 2 wordt de aandacht ge.
vraagd voor dc Electromoto ren fabriek
•.Dordt". die vertegenwoordigd wordt
door de f;rma De Goede cn Huf uit
Amsterdam. Motoren in verschillende
maten staan hier keurig op een rij-
Ook deze stand heeft in de garderobe
zaal een plaatsje gevonden.

De firma G. Rckoerf. Zandvoort-
schel aan 10 bij den Hccrcnwcg te
Heemstede, heeft stand No. 3 ge
huurd. Men kan hier zien complete
badkamer-installaties, benoódigdheden
voor lood» en riokwerkers. warmwa.
tervoorzieningen, enz.

No- 4 is de N.V. Handclsmaatschap,
pij Electro-Centrum, Prinsengracht 357,
Amsterdam. Het betreft h er elcctro»
tecEnisch installatiemateriaal en aan*
verwante artikelen. Deze firma is een
speciaal adres o.m. voor: Inventum
straalkachels. verwarmings-apparatcn,
E. M. I.-ventilatoren,kleine motoren,

De Handelsmaatschappij R. S. Stok
vis en Zonen (uit*Amsterdam, Rotter»
dam en Groningen) bezet stand No.
5. Voor de afdeeling Water ziet men
hier complete badkamer-installaties,
geysers. marmeren cn aardewerk-
waschtafels, badkuipen, closctcombi-
naties cn aanverwante artikelen. Voor
de afdeelingen Gas en Electriciteit:
Junker-Ruh gascomforcn en fornuizen,
zoowel voor huishoudelijk gebruik als
grootbedrijf (bijv. hotels). Voor de
afdeeling Radio: Complete radio»
ontvangtoestellen Enes en Serling,
luidsprekers enz Tenslotte ..Inventa"
gaskachels en haarden. Deze stand is
niet minder dan 15H M. lang.

Op No. 6 staat een Haarlemsche fir
ma. namelijk het Electro-Tcehnisch
Bureau van Gebrs. Bosse, Oranje,
straat 1 te Haarlem, de ateliers van
moderne lampen, dus al een heel
dankbaar artikel om smaakvol te cta
leeren. wat deze firma dan ook ge
daan heeft.

A. S- Vcsta, uit Kopenhagen, sraa:
op No. 7. Dat is een speciale fabriek
voor alle electrische verwarmingsap.
paraten. verwarmingstoestellen voor
kerken, scholen, fabrieken, ziekenhui
zen. enz. De hoofdvertegenwoordiger
voor Nederland en Koloniën ij dc
firma J. van Ingen en Co.. Prins Hen.
drikkade 129. Amsterdam.

De stand no. 7a is voor de firma K
Hoesbcrgen. Groote Houtstraat 50.
Deze bekcr.de Haarlemsche firma heeft
op een bijzondere smaakvolle wijze
etalage ingerich: van baden, geysers,
waschtafe's. artikelen voor den aanleg
van warm» en koud-waterinstallaties.
artikelen voor loodgieters en zinkwer.
kers en voor electrische licht- er

kracbï-installatics. Alles blinkt er
glimt hier. Deze stand maakt we! een
kcurigen indruk.

Stand no. 8 is voor de N'.V. Ds
Nederlandsche Gasmetcrfabrick Geor
ge Wilson, maatschappij voor aanleg
van gas» en waterleidingen. Deze firma
is gevestigd Loosduinsche weg 211
's-Gravenhage.

Op No. 9 wederom een bekende
Haariemschc firma, namelijk de Ijzer
handel van den heer C. J. var den
Broek. Oude Groenmarkt 24. alhier.
Hier kunnen bewonderd worden sani
taire artikelen, baden, geysers. enz.
Verder artikelen voor ijzeren cn kope
ren gas- cn waterleiding cn dakbedek
king. Deze firma heeft ook nog twee
filialen in Amsterdam, namelijk Singel
447 cn Bloemgracht 15. Een nieuwe
Jungs-koppcling is hier tc zien. die hc!
mogelijk maakt ccn kraan op een loo-
den pijp waterdicht tc bevestigen, zon
der soldccrcn.

Electrische machines, lasch-omvor»
mers en apparaten kunnen de bezoc.
kers zien in stand no. 10 van Hccmaf,
te Hengelo (O) Het verkoopkantoor
s gevestigd Zuldblaak 60. tc Rotter
dam.

Op het oogenblik dat we met den
heer Lasschuit door de zaal wandel
den 'Vrijdagmidda" 3 uur), waren al
le stands nog niet gereed gekomen. In
onze volgende nummers zullen wc c;
dus op terugkomen.

Op het podium.

Op elke tentoonstelling behbort een
clou te wezen. Die ontbreekt dan ook
op de ELGAWA niet. Hier is dc clou

INGEZONDEN MEDEDEELINUEN
a 60 Cents per regel.

Gejaagd werken sloopt het lichaam,
en is aanleiding tot veel klachten
en kwalen 5

geeft de kracht om bergen te ver
zetten. Men ete het bij ontbijt en lunch

te vinden op het podium, waar het ge
meentelijk electriciteits-, gas- cn wa-
terleildingbedrijf beslag o"> de gchcele
rurmtc hebben gelegd. Deze drie bedrij
ven hebben hier een schitterend geheel
verkregen.

Reeds bij bet binnenkomen hi de
zaal wordt dadelijk de aandacht naar
het podium getrokken. Er is door den
bekenden beeldhouwer Theo van Revn
een massale versiering in moderne
kleuren aangebracht

Boven de drie stands zijn symboli
sche figuren op transparanten aange
bracht. namelijk boven Electra electri
sche vonken. boVe.n Water stroomend
water en boven Gas gasvlammen. Om
de drie minuten worden deze figuren
met verschillende kleuren verlicht.

Door den heer Van Reyn zijn ooit
in mooie letters de woorden Electricw
teit. Water en Gas op transparanten
aangebracht. Bovenaan prijkt het wa
pen van Haarlem. Het is een gelukkig
denkbeeld van de hoofdcommissie
van uitvoering geweest., om voor dit
werk de hulp van den heer Van Reyn
in te roepen.

Onder leiding van de drie resp. di
recteuren en van de heeren Van Har»
revcld. Bouwman en Strous zijn dc
drie stands keurig ingericht.

Links op het podium is de afdeeling
Electriciteit. Dit bedrijf c:a-
leert, zooals we reeds eerder* mee
deelden. alle mogelijke moderne techa
nische artikelen op electrisch gebiecr
Ook medische apparaten, welke in dc
voormalige biljartzaal gedemonstreerd
zullen worden.

In het midden is dc afdeeling W e-
ter. Op den voorgrond staat een
prachtige fontein, die men heeft
het reeds eerder kunnen lezen aan
de bezoekers laat zien, dat men voor
een fontein waarlijk geen groote hoe
veelheid water noodig heeft. Het water
wordt in 'n bak van 3 M2 oppervlakte
verzameld cn door "n klein motortje op

gespoten. Dezelfde hoeveelheid water
wordt telkens weer opgepompt, zoo
dat dit wel een zeer economische fon
tein genoemd mag worden. Met dc een
voudige materialen, die aan dit bedrijf
ten dienste staan. heeft de dircctio
kans gezien, toch een heel mooie,
maar bovenal leerzame expositie te
verkrijgen. Dc bezoekers kunnen z en,
welke reservoirs, kranen, enz. goed cn
niet goed zijn.Hun zal met vele appara
ten duidelijk worden gemaakt, op wel
ke wijze het minste water vermorst
wordt.- Ook dc meters cn de verschil
lende onderdeden zijn tentoongesteld.

Rechts is dc afdeding Gas. Door
dit bedrijf worden gedemonstreerd
gaskachel*, bouten, comforen. bran
ders. enz. Er komt een historisch
overzicht van alle mogelijke lampen,
van dc oudste a! tot cc modernste
toe. Natuurlijk komt hier een gi^eu
lichting.

In den fuln.

Ook in den tuin valt vee' belangwek
kends te zien. In een der hoeken ;s ccn
stand ingericht voor het Gemeentelijk
Gasbedrijf. Hier staat o.a een groote
heetelucht-oven voor het bakken van
brood cn banket. Ook worden hier dc
luchtballons, die hedenmiddag op dc
Groote Markt vrorden opgelaten, met
gas gevuld.

In de E'ectrlclteits-dcmn-irtratre»
tent (Zuid-zijde van den tuin) bevin
den zich: Ylambooglasschen met
transformator: Vlanjbooglasch door
middel van omvormen cn laschwiel:
hardingsoven voor sneldraaistaal en
een moffeloven. lintzaag lascfcmachinet
laadinrichting voor clectro-lorries:
warmwater Teservoirs, foruis. wasch»
machine, veevoederkctcl. verwarmings-
systeem voo huishoudwater. centraio
warmwaterrinstallatie, koel-apparaat
..Autofrigor" tn tenslotte diverse
meng-, snij» en hakmachines voor dc
banketbakkerij en slagerij. Het be
hoeft natuurlijk niet gezegd tc worden
dat al het hier opgenoemde door Nee*
tiiciteit word gedreven en in -rerking
te zien is. Het banket dat hier ecbak»
ken wordt, zal ook worden vgrkochf.

Aan den grootcn boom in den tuin
is een electrische straat-wandarm be
vestigd, een ontwerp van den heer G,
H. Smits, adjunct*architect aan Open
bare Werken.

Dc lezingen.

Wij vestigen nog eens met nadruk
de aandacht op de lezingen, cjic in dc
volgende week zullep worden gehou
den. Die zijn voor het publiek uiter
mate belangrijk. Gaarne wekken wij
dan ook op, om deze lezingen bij tc
wonen.

Dc heer Frcdcrik Möllcr. directeur
der Vesta-fabriekcn te Kopenhagen,
houdt Maandagavond acht uur een le
zing over het onderwerp: 1. „Verwar
ming van kerken, gebouwen cn woon
huizen. in vergelijking met andere ver»
warmingssystcmcn": 2. ..Over dc toe
passing van accumulcerendc nacht-
stroominrichtingcn in Skandinavië" cn
de gebruiksmogelijkheden van derge
lijke installaties in Holland"; 3. „Alge-
mecne beschouwingen over dc voor
deden van de electrische verwarmings»
techniek, in het bijzonder voor de in*
dustrie".