HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
FLITSEN
KWATTA'fjg
VRIJDAG 11 JUNI 1926 TWEEDE BLAD
No. 3580
ALLEEN RIJKSDAALDERS.
DE MENSCH MOET DIENEN DE BEKEERING VAN EEN GIERIGAARD
DE GEHEIMZINNIGE MAALTIJD DE AMERIKAAN WORDT
BREEDER HOE BOK ZIJN LANDGENOOTEN AFSTRAFT HET
WONDERLIJKE MENGSEL IN DEN ANGELSAKSER.
Deze titel is ze* bracht: .Ik vraag je niet om te geven".
Eer een vrije vei» zei hij. ,,'k ken je overtuiging daarom»
taling van het trent, maar ik verzoek je mij een
nieuwe boek van cheque te geven voor tienduizend dol»
Edward Bok, |h»rs t!'c ik kan aankondigen op een
Dollars Only OpemngsmaaUijd dezen avond, niet als
mali lij ton.: da Y?°.' d= >a«t. mur .ll.cn t.r
bedoelt* toch het rj'htv.irdwns van rn.jn vc.tla.me, dat
v.n'k de cheque heb. Men zal natuurlijk
i danken dat hat aan eilt is an dat aal
t. C r. Y„ I zóóveel indruk maken, dat ik duizenden
scary... li eft jontvangen zal op je veronderstelde bij»
ons oog altijd een dragc. Daarna zal ik je de cheque terug»
!:|Wte aantrekkc»gcvcn jc Zl,it mij geholpen hebben en
lijkaetd, omdat Lic zank die ik voorsta en het zal je
hij afkomstig is niets kosten".
vjn den Nedcr»j Dit was. erkent Bok. geen eerlijk
Jandschen stam. een Hollandschc jon»voorstel. lit; was eenvoudig bedrog,
gen. die jaren geleden op goed geluk ,daar j,c. ]cjdCI) ny.)C:S. tot onjuiste ge>
naar Amerika trok en daar miUionair I voigtrakkingen. De mi'.Ü na;r aarzel»
geworden is niet alleen maar bovendien ij0 hcaij omjat hij dicn<_,
moest voor
een man van mvbed. Want Bok heelt,okvink 0, u;t vrccs voor ccn va!str;-:.
in den roes en oen strijd ^^gcla^te i of omdat hij de samenspanning niet
e s LC wenschtc. Maar ten slotte gaf hij
EDWARD BOK
erdienen zijn idealisme niet verspeeld,
zoo.'ls blijkt uit dit laatst verschenen
boek. waarin hij betoogt dat alleen maar
geld verdienen voor ccn menach geen
vaardig levensdoel is en dat hij. wan»
neer hij eenmaal ccn fortuin vergaard
heeft, ook moet studccren op de beste
manier om er anderen van te laten pro»
fitccrcn. hetgeen n3ar hij verzekert, ccn
moeilijke taak is.
Wij in Nederland weten wel, dat er
Amerikanen zijn die zich met succes
zoowel op de kunst van millioenen uit»
geven als van millioenen verdienen,
hebben toegelegd. De twee Koeketel»
Iers en Carnegie zijn de meest bekende,
maar als wij Bok mogen gclooven, zijn
er nog veel meer.
Bok gaat uit vnn het standpunt, dat
een mcnsch diensten moet bewijzen,
wanneer hij zijn plaats in de samcnle»
ving waard wil zijn. En diensten bewij»
zen. bedoelt hij. kun je met zaken doen
niet altijd en niet alleen. Er moet ook
wat gedaan worden in het algemeen bc»
lang. In grootc steden zijn er hier en
deur ccn paar algemeen bekende voor»
boeiden van, maar het is veel moeilijker,
die te vinden in kleinere steden. Zoo
nocint hij iemand, die toen de Vcrceni;
de Staten aan den oorlog deelnamen,
een groot huis Iccfd een legertje auto»
mobielen bezat, ccn jacht en alle bij'
bchoorende dingen van grootcn rijk
dom. Hij verkocht zijn huis. gaf den
Opbrengst aan ccn oorlogsorganisatie,
evhor.k zijn jacht aan de Regecring, trok
zich uit zaken terug en gaf zijn tijd ge»
heel en al aan burgerlijke diensten, Aan
het einde van tien oorlog vestigde hij
zich in ccn stille voorstad, waar hij nu
de gebeurtenissen beschouwt. Zijn bij»
dragen aan tul van stichtingen wisselen
af van honderd tot vijftigduizend dol»
l«rs. maar altijd onder het masker „Een
Vriend" of „N. NV'. Zelfs zijn naaste
vrienden en zijn buren hebben geen
voorstelling van zijn bijdragen en vra«
gen zich vaak af. wat hij met zijn tijd
en zijn geld doet. Er is nauwelijks éép
man onder al zijn bekenden, die hel
drukker heeftin dienen. Maar zijn
hand wordt nooit gezien.
Bok kent er ook. d'e twee of tien
jaar ge'cden. zonder deer drukte over
te maken, uit zaken zijn gegaan en zich
wijden oict aan werk in organisaties,
waar hun arbeid gezien en bekend zou
worden, maar aan rustigen persoonlij»
ken arbeid, door hier iemand te helpen
en daar een ander te steunen. De tijd
van ccn hunner en die van zijn twee
secretarissen wordt opgeslorpt door de
onderzoekingen naar persoonlijke geval
len van moeilijkheid of nood: hij heeft
een kantoor, waar hij heengaat met de»
zelfde regelmatigheid als toen hij nog
in zaken was.
Een ander kent hij, die in geen geval
«enige openbaarheid wcnscht te geven
aan zijn werk in het belang van zijn me»
dcmenschcn. Uit beginsel. Anderen
schuwen deze publiciteit om den stroom
van brieven en persoonlijke bezoeken,
die er het gevolg van zijn zou Zij
allen zijn rustig uit zaken en op het
terrein van dienstbetoon gegaan. Soms
weten hun vrienden nice eens. dat zij uit
het harnas van den handel zijn.
Bok geeft ccn merkwaardig staaltje
van de manier, waarop de bezitter van
millioenen dollars, die bekend stond ah
gierig, tot geven gebracht werd. Geen
verzoek kon hem daartoe bewegen. Hij
gaf letterlijk niets Maar op zekeren
dag kwam een vriend bij hem. in wien
hij groot vertrouwen had en die hem
vertelde, dat hij de verantwoordelijk»
hcid op zich genomen had voor ccn
campagne voor een goed doel. die moei
lijk tot stand zou kunnen worden gc»:
vn zijn vriend verzocht h-.m, op het
diner te komen en het effect van zijn
cheque te zien. Hij deed dat en woon»
de hot schouwspel bij, dat meer dan
honderd en vijftig duizend dollars in»
geschreven werden op den grondslag
van -zijn veronderstelde bijdrage.
Den volgenden morgen kwam zijn
vriend de uliequc terugbrengen. Tot
tijn verrassing zei de gever: „ik denk
cl ti iet over. dio terug te nomen.
Nooit, hob ik liet govool van geven
gevoeld, tot gisteravond, toen de ccn
.na den ander mij kwam felicitccrcn
en bedanken. Toen besloot ik. je het
geld te laten houden. Nooit heb ik
zulk ccn gelukkigen avond en zulk
ccn nachtrust gehad. Ja hebt mij een
nieuwe wereld geopend."
Tegenwoordig is hij een van
mildste gevers bij alle instellingen
de stad, die steun verdienen.
Om dit geval nader to verklaren
moot gezegd worden, dat vaak als een
Amerikaan ccn onderneming begin»
ncn wil, hij zijn vrienden uitnoodigt
tot een maaltijd. Er wordt vaak gezegd,
dat wanneer ten groep mannen van
za-kon bijeenkomt, er onveranderlijk
over zaken gesrproken wordt. Dat kan
vroeger, zegt Bok, zoo geweest zijn.
Maar een pos voorgevallen gobeurtc»
nis illustreert wat er vaker gebeurt,
dan liet publiek weet.
Er werd een particulier diner gege»
ven, waarop vijftien van <lü leidende
gezagvoerders vitl de nijverheid i
•wc»;;; waren, mannen die grootc
dustriccn vcrtcgccnwoordigden met
biljoenen kapitaal. In de dagbladen
liepen allerlei geruchten over het doel
van den maaltijd, de deelnemers had»
den alleen geglimlacht toen daarnaar
gevraagd werd. „Dat kunt u nooit
raden", had ccn hunner geantwoord,
hetgeen dadelijk was opgevat als een
onderneming van afmeringen die de
verbeeldingskracht deden duizelen.
De waarheid is, dat ccn van de gas»
ten had gesproken over ccn bock dat
hij gelezen had en waarvan hij den in»
houd vertel Je. Een ander had dat voor»
beeld gevolgd en he: gesprek daarover
ging verder, totdat de gastheer zei:
„gij schijnt allen veel van boeken te
.weten; vertelt mij nu eens, welk hoek
in het Engel soli geschreven, behalve
de Bijbel en Shakespeare, iedereen in
de zaal gelezen heeft, met inbegrip van
de kcllners."
De vraag trof de verbeeldingskracht
van de gasten en de bijvoeging van de
bedienden, die allen Fransdien waren.
I met één Nederlander er bij, maakte de
zaak ingewikkelder. Een uur lang was
men er mee bezig, totdat een van de
casten het bock noemde, Daarop volg»
de een algemeen gesprok over veel
verspreide boeken, totdat hot gezel»
schap te middernacht opbrak.
Dit is wel iets anders dan wij in
Europa gewoon zijn van de Amen
kaanschc gewoonten en manieren te
veronderstellen. Geld verdienen if
de eerste, tweede en derde plaats
me enen w ij. :s de Alpha en de Omeg;
van het Amcrikaanschc zakenleven, de
eerste en de laatste letter. „De ver»
breeding van den Amcrikaanschcn u>
kenman". zegt Bok, „is belangrijk a's
een aanwijzing voor de toekomst; het
effect zal gevoeld worden in alle in»
stellingen waarop hij direct of indi»
reet invloed uitoefenen. Als wij beden»
ken dat onze eerste mannen van zaken
in de besturen zitten van onze univer»
sitoiten en scholen, kunnen wij ons
voorstellen, hoever die invloed gaan
kan en productief worden, ten bate
van het opgroeiende geslacht."
Hieruit moeten wij niet afleiden dat
Bok de Amerikanen naar den mond
tracht te praten, want voor een vleier
mist hij wel al'.e eigenschappen. In een
van de hoofdstukken van zijn laatste
bock geeft hij zijn landgenooten (want
Bok voelt zich volop Amerikaan, al -s
hij van Nederlandschen oorsprong) er
duchtivan langs. „De Amerikaan",
zoo schrijft hij. „wil weten, hij wil in»
"igent zijn, maar zonder inspanning.
Hij wil niet tot de bron van informatie
gaan. „Waarom zou ik dat langdradige
rtikci in een encyclopaedic lezen?"
raagt hij. „als de voornaamste feiten
toch in ccn artikel staan?" Maar daar
niet al'es in. Hij krijgt een over»
zichtjc van het onderwerp, ccn lik er
n. dat is alles. De oppervlakkige ken»
i van den gemiddelden Amerikaan
verbazend, omdat er geen verlangen
beslaat naar grondige wetenschap. Wc
willen een bock lezen, waarvan we ge»
hoord hebben, wij draven om het te
krijgen en viicgen het door, om te
kunnen zeggen dat wij het gelezen
hebben.
Wij haken er r.aar een stuk te zien.
waarover anderen praten, draven naer
huis. vl ogen in onze kfeeren. haasten
door het middagmaal, tennen naar
den schouwburg, loopen rusteloos
'eg «usschcn de bedrijven, kijken op
onze horloges, hoe iaat het is, grijper,
onze hoeden en zijn in de vestibule
"irdat het stuk uit is. rennen naar
springen in bed. zijn ongeduldig
wij niet onmiddciliik slapen er
veer ccn dag voorbij. Den volgen»
den dag of de volgende week doen wij
hetzelfde met een ander boek of ccn
ander stuk. Dit is ons tempo op dar.
grootcn weg van onderricht. En wat is
het resultaat? Wij verkrijgen een zekc»
re gemakkelijkheid, maar ze is opper»
vlakkig. Onze kennis gaat niet diep,
de wortels zijn te dicht bij de opper»
vlakte."
Deze beschrijving past niet alleen op
Amerika, denk ik zoo. Maar blijkbaar
ook op Amerika. Ofschoon uit Boks
bock blijken zou. dat dit grootc land
niet met „rijksdaalders alleen", kan
worden aangeduid. Er is zeker meer
er. beter, het eigenaardige mengsel in
elk geval van den Angelsakser van
nuchterheid en gevoel. Hetzelfde
mengsel dat leidde'tot een verschijnsel
als R o t a r y. En dat ons mag doefl
aannemen dat er wat beters nog :n
Amerika schuilt, dan de doodende, ver»
dorrende jacht naar geld.
J. C. P.
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 611
RADIOWEE
BINNENLAND
ONTZETTEND ONGELUK.
TUSSCHEN DE MACHINE
VERBRIJZELD.
Donderdagmorgen had in de Waalha»
ven te Rotterdam een ontzettend onge»
vul plaats.
In de machinekamer van een der kra»
...•n bevond zich de 45»jarige stoker J.
v. d. E. uit de Erasmusstraat. Toen de
kraanmachinist naar beneden kwam,
zag hij den stoker niet, doch bij nader
onderzoek kwam hij tot de ontdekking,
dat de stoker tusschcn de machine was
doodgedrukt.
OPHEFFING VAN DEN PLATTE»
LANDERSBOND?
In het laatste nummer van „De Nicu»
vc Plattelander", het wckclijksch orgaan
•an tien Plattelandershond. doet de
hoofdredacteur, het Twecdc»Kamcrlid
Braat, ccn ernstig beroep op de Ie»
den van den Bond, om te zorgen, dat
vóór 20 Juni a.s. zesduizend gulden bij»
een gebracht wordt. Mocht dit falen,
dan zal onverwijld de bond bijeen gcroc»
pen worden om te spreken over Iiqui»
datie.
ONZE VERDWIJNENDE MOLENS.
Men meldt uit Schoorl:
In een vergadering van ingelanden
van den Grootdammerpolder is besloten
om tot clectrischc bemaling over te
gann. De bestaande molen wordt afgc<
broken.
EEN DUUR HORLOGE.
Een r.gcnt te Amsterdam heeft op
'aanwijzing een koopman aangehouden,
'die op het Damrak aan iemand ccn
Ihorloge voor 90 zou verkocht hebben,
'dat later geen gouden maar een koperen
bleek te zijn.
jhorloge t
HET ZEVENDE LEERJAAR.
Op een vergadering van het Bestuur
•van het R.K. Werkliedenverbond is bc»
sloten tot de regcering het verzoek te
richten spoedig over te gaan tot het
wettelijk verplichten der invoering van
het 7e leerjaar, mede om demoralisee»
lenden invloed van het werkloos zijn
der schoolvrije jeugd.
Vader vraagt of de fami»
lie vanavond niet wat
muziek wil hebben, laat
ze maar zeggen wat
foed, hij zal eerst pro» I vader amuseert zich een I verzoekt nog een oogen»
ceren wat hij met del half uur lang met del blik geduld, want nier
telefoon vinden kan en I knoppen, steeds zoeken» 1 komen de effcctenkocr»
dan den luidspreker in» I de naar iets beters I sen, die kan hij niet mis*
schakelen sen
als cenigen tijd later de
familie vraagt, waar hun
muziek blijft, geeft hij
driftige signalen om
stilte
daar heb je het nu al,
dat was vast Rome en
nu zaten ze juist te klet
sen, zoodat hij de aan»
kondiging niet kon hoo»
waarop vader zich troost
voor het verlies van Ro»
me door een half uur
lang naar wcervoorspel»
ling en nieuwsberichten
te luisteren
bericht dat hij nu feta
moois voor ze heeft 1
maar ontdekt dat de an»
deren in wanhoop naar
bed zijn gegaan
(Nadruk verboden)
VERBETERING VAN
GEVANGENEN.
EEN JEUGDGEVANGENIS.
In de le Amsterdam gehouden vergode
ring van het ïtcderL Genootschap to; ze
delijke verbetering van gevangenen ïs be
handeld een voorstel van de afdeellng
Haarlem betreffende het Groote Woudhuis
De afdeeling Haarlem eielt verschillende
maatregelen voor ten einde het verlies op
het landbouw- en veeteeltbedrijf zooveel
mogelijk te beperken. Het voor-tel-Haar-
lem wordt met op Haarlem na algemeene
stemmen verworpen.
Tot buitengewone hoofd beft uur sleden
werden gekozen: mevr. mr. C. van Wou
denberg HamstraPoutvi, mcj." mr. O.
Frida Katr en de heeren mr. G. T. J. de
.Tough, mr. M. Polak. II. C. C. Franck,
Th. W. van der Wouden en tt». H. Sar-
louis.
In do middagvergadering kwam aan de
orde hot onderwerp Jeugdgevangenis. In
con inleidend woord zoidc de voorzitter Mr.
G. T. e .Tongli: Zorgen wij 'dat ook de
jonge menschen, zoolang als mogelijk is
door een doeltreffende voorwaardelijke
•straf buiten alle gevangenissen en ge
stichten worden gehouden doch als dit om
verschillende redenen niet meer houdbaar
ie. laten dan deze gevangenissen of ge
stichten in elk geval zoo doelmatig moge
lijk worden ingericht.
Behandeld werden daarna de praead.
viezen ter zake het onderwerp Jeugdgevan
genis. Daarbij kwam tevens ter sprake een
advies van een commissie uit het genoot
schap. Dit advies behandelt de practische
voorbereiding van de invoering van jeugd
gevangenissen in aanmerking komen,
drie groepen,
van io—io, van HJ—KJ, van 23—25 jaar. De
commissie acht de gewone gevangenisstraf
n het algemeen minder geschikt vooi
„jongelieden", d.i. voor hen, d e de kin
derschoenen zijn ontwassen en toch nog
niet tot de geestelijk (en zelfs lichamelijk)
geheel .volwassenen kunnen worden gere
kend.
De commissie spreekt zich uit ten gunste
van het Borstel stelsel, dat omval een bij
zonder régime in de gevangenis en toe
zicht na ontslag.
De jeugdgevangenis denkt de commissie
zich als een strafinrichting-, «enerzijds eys
tcmatisch aaneluitend bij de kindewetten,
in het bijzonder bij het nstituut der tucht
scholen, en anderzijds bij de gewone ge
vangenis voor volwassenen.
Als minimum-termijn voor plaatsing in
een jeugdgevangenis, elelt de commis-ie
een termijn van één jaar voor, als maxi
mum een van twee jaren en zes maanden.
Vermoedelijk zouden ruim honderd man
nelijke personen in aanmerking komen om
jeugdgevangenis te worden opge
nomen, het aantal jeugdige .vrouwelijke
deliquenten zou vermoedelijk uiterst ge
ring zijn. waar de criminaliteit van vrou
wen en mannen z:ch tn rechtbankzaken
ongeveer verhoudt als 1:9.
Oer régime, personeel en plaats der
jeugdgevangenis geeft het praeadvies nog
j uitvoerige aanwijzingen.
Nadat verschillende opmerkingen ge.
daan waren beantwoordde Prof. J. V. van
Dijk mamenis de commissie urii het genoot.
eohap deze. Aam rncj. Katz die het had
betreurd, dat voor de meisjes alléén een
afdeeling van do gevangenis als jeugdge
vangenis eou worden bestemd zeide spr.
dat de vrouwen een zeer gering percentage
der misdadige jeugd vertegenwoordigen de
verhouding tot do .manmen staat als 1:9
due een gesticht als mej. Katz zou wen-
eclien, zou slechts een zeer geringe bevol
king hebhen en zeer kostbaar zijm.
Verder betoogde epr. dat de commissie
principieel zich wil aansluiten bij het
strafstelsel voor volwassenen om zoo auto
matisch tot uitbreiding maar boven te ge
raken. Ook in onze tuchtscholen hebben
we veel ervaring opgedaan, wat de com
missie erkent, als ze zegt, dat de jeugdge
vangenis zich eerder bij de tuchtschool
dam bij de rijksopvoedingsgestichten ean-
elu».t. Voorloopig wil de commissie een
jeugdgevangenis, waarvoor een gevangenis
zou worden verbouwd, totdat de jongens
zelf, gelijk xceds im Ned.-Indiè geschiedt
het nieuwe gebouw voor een jeugdgevan
genis bouwen.
Allereerst is noodig le. een bijzondere
gevangenis voor gevaarlijke beroepsmisda
digers; 2e. een jeugdgevangenis.
Tenslotte werd bij acclamatie een mo
tie aangenomon.
Do vergadering van mecning dat de
thans voor de jongelieden bestaande ge.
vnmgenisetraf in het algemeen als ondeug
delijk moot worden afgekeurd en dat ver
betering urgent is, voorts van oordeel, dat
het voor de Genootuohapscommissie uitge
brachte praeadvies «en goed uitgangspunt
kan zijm voor stappen tot verbetering dier
strafmethode; draagt het H. B. op deze
motie ter kenni6 te brengen van de Re-
geermg en Volksvertegenwoordiging en
machtigt het H, B. alle maatregelen te ne
men, die tot verwezenlijking van spoedige
verbetering ter zake kunnen bevorderlijk
TWEE NEDERLANDERS TE CAL»
CUTTA OMGEKOMEN.
Op 30 Mei j 1.. toen het s.s Bondowoso
van den Rottcrdamschcn Lloyd voor de
rcedc van Calcutta lag. is aan boord
dit schip ccn ongeluk gebeurd, dat
twee menschen het leven kostte.
De 2c machinist. N. J. H. MöIIer, en
de 4c machinist, C. Stookcr, leunden hei»
den tegen de reeling. Mölicr verloor
toen zijn evenwicht, waardoor hij te
water geraakte. Stooker, die trachtte
zijn kameraad te grijpen, werd mcegc»
trokken.
De 2c machinist is met het hoofd op
een lichter gevallen. Zwaar gewond
werd hij in het ziekenhuis te Calcutta
opgenomen, waar hij weldra aan de be»
komen verwondingen overleed.
De 4c machinist is ondanks de po»
gingen welke in het werk gesteld wer»
den om hem te redden verdronken
HET KAMERLID DUYMAER VAN
TWIST.
Op a s. Maandag, 's avonds om half»
acht. zal, naar De Stand, meldt, te Mep»
pel ccn feestelijke bijeenkomst worden
gehouden ter herdenking van het 25»
jarig Kamerlidmaatschap van den heer
Duvmacr van Twist.
DE WEELDE.
VERTERINGSBELASTING.
NOG MEER BEZWAREN.
Wordt het wetsontwerp tot heffing
tn een weeldeverteringsbclasting aan»
genomen, dan zullen ook installaties
voor centrale verwarming met een recht
van 10 pCt. van den gezamenlijken ver»
koopprijs worden belast. Hiertegen
meent de Nederlandsche Vereeniging
voor Centrale Verwarmings»Industrie
ernstige bedenkingen te moeten maken.
Zij komt in een adres aan den minister
in financiën tot de conclusie:
de voorgsteldc heffing zal de verwar»
mingsindustrie zeer benadeelen en haar
ontwikkeling tegenhouden;
die ontwikkeling moet wenschelijk
worden geacht in het belang ook van
het doel. dat juist de heffing beoogt, n-l.
het tegengaan van weelde en het be»
trachten van zuinigheid bij overigens
noodzakelijke uitgaven;
die ontwikkeling dient te worden be»
vorderd niet tegengegaan in het
belang van de algemeene welvaart, wijl
zfjn kans biedt op meer werkgelegenheid
en het ontstaan van een nieuwen tak
industrie (fabricage van gegoten ra»
diatoren en ketels);
de vcrwarmingsinstallaties zijn geen
handelsartikelen, waarop het ontwerp
volgens zijn structuur betrekking heeft,
zoodat ook aan verschillende voorschrif»
ten niet kon worden voldaan.
VERKEERSONGEVALLEN
Door den slechten weg
Woensdag zijn twee reizigers van een
Amsterdamsche firma met een nieuwe
auto aan den Hauwertweg onder Oost»
woud zoodanig tegen een boom gere»
den. dat de wagen geheel werd vernield.
De beide inzittendeji konden, na verbon»
den te zijn, per autobus verder reizen-
De straatweg zit vol kuilen en vermoe»
delijk is als gevolg daarvan het stuur
omgeslagen.
HOLLANDSCHE KOLEN IN EEN
ENGELSCHE METAALFABRIEK.
Vaz Dias sint uit Londen:
Een groote metaalfabrick in het be»
langrijke mijncentrum Derbyshire heeft
steenkolen ontvangen uit Nederland en
ken daardoor de hoogovens in bedrijf
houden. Dit is zonder precedent in de
analen der Engelsche industrie.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel
VOLLE-MELK-REEP
Meer voedingswaarde dan 2 EIEREN
Beter dan Goed. DE BESTE
FEUILLETON
DE ERFENIS VAN 00M
GEORGE
door
F. DE SINCLAIR.
47)
In gedachten verzonken liep Ro den
moestuin in; haar blik gleed zonder
aandacht over de bedden worteltjes,
kool en andijvie, tot ze ccn smal paad»
je insloeg, tusschcn hooge staakboo»
ncn.
A3n het eind daarvan stond ze ineens
tegenover Meie. die peterselie plukte.
Ro schrok en haar eerste neiging was
om zich om te wenden en terug te loo»
pc-, maar ze bchcerschtc zich, mom»
pc maar iets van:
..Zoohaal jij groenten?"
Dr.n wilde ze doorgaan, maar Mele
dcc-" eensklaps ccn wijden stap over
het ned heen en sneed haar den pas af..
„Ah juffra, dat es iet mee dien
dienaar ch?"
Ze zag Ro aan met oogen, die wat
loenschtcn van ccn triomfeerenden
spot.
Ro haalde haar schouders op.
„ik weet niet of dat nu zoon erg ge»
val is", antwoordde ze rustig.
„Ah, ge bont er mee op de eugtc",
vcrst.ond Mele opzettelijk verkeerd.
„Dat zeg ik niet".
„Necc.... moar ik zeg 't", sprak
Mele plots scherp.
„Je bent niet wijs", beefde Ro ver»
schrikt.
„Dat 's mcugciikmoar ge mot
gij nie zeuvee van ou neus moaken.
madammeke. Kende gij bij geval
eenen Frank Reeverse?"
Onwillekeurig deed Ro een stap ach»
tcruit. zag het meisje ontzet aan.
Mele lachte.
„Ge ziet dak toch nie zot ben.
zulle!"
i „Dat heb ik niet beweerd".
„Toetda sjuust „ge bie nie wijs"
'.hegge gczcid
I Ro zweeg. Mele wist dus. Hoe ze er
achter was gekomen, scheen onbegrij»
pelijk. maar dat ze wist, leed geen twij»
fel.
I ...Mele", sprak ze na een oogenthk.
„waarom probeer je Sjef met alle ge»
weid verdacht te maken bij je oom?"
..Sjef'-''-herhaalde ze verachte»
lijk: „Ge nocmtem anders toch cuk
.gien Sjèf".
I ,*Nu goed danFrankmeneer
Reevers".
„Ah ouimeniercmonsieur..
son Excellence....!" (1) ze kraaide het
valschjcs uit. ,,'t Es toch zonde!"
(1) Zijne Excellentie.
„Je weet, dat hij het is".
„Dat ziedc".
„Wat heeft hij jou gedaan, dat je
hem zoo vijandig gezind bent?"
In Mele's oogen verdween plots de
hatelijke iach; ze wist niet dadelijk
antwoord te geven.
„MijnNikske", zei ze dan on»
vcrschillig.
„En wat heb ik jou in den weg ge»
lcgd, dat je nu zoo doet?"
Mele draaide wat met de oogen,
haalde dan hcur schouders op.
,'k Weet ik nie. dak wat doei".
.Ja, dat weet je wel, dat weet je
heel goed", sprak Ro. „Luister eens
Mele. jij gelooft, dat die knecht me»
neer Reevers :sen adt is ook zoo".
„Ahziet!"
„Zeker. Maar wat jij niet weet is. dat
je met diezelfde meneer Reevers diep,
diep medelijden mot hebben
,,'t Es 'n dugcnict zegge ze
aftruggeleer".
„Wie zegt dat?" kreet Ro. terwijl
een bios van verontwaardiging haar
naar de wangen steeg.
„Ah...."
Mele draaide wat op haar hakken.
In eens begreep Ro, wien de verhou»
ding van Mele en Jacques natuurlek
niet ontgaan was, uit welke bron die
laster kwam maar op hetzelfde oogen»
blik besefte ze ook, dat ze Jacques'
vijandige gezindheid jegens Frank aan
Mele niet kon verklaren, zonder Mele's
jalousie op te wekken.
„Wie dat zegt liegt", sprak ze „of
vergist zichof weet het niet
Mele antwoordde niet dadelijk, zag
Ro half verlegen aan, dan. na een
oogenblik zei ze, ineens wat zachter:
„Ge zijt er verliefd op....?"
Even aarzelde Ro.
.„Ja", zei ze dan kordaat, maar haar
stem beefde toch: „ik houd van hem".
Mele knikte.
„Da wet ik'k en ik gezien, dag»
gem sting te kussen in de gang".
Ro ontstelde en kleurde.
„Jaik hou van hem. Mele
en ik heb ook zoo'n vrccseiijk meelij
met hem", sprak ze moeilijk, terwijl
haar plots de tranen in de oogen spron»
gen.
Mele's gezicht betrok; ze keek wat
schuw, boog het hoofd.
„Estem dan zeu ongelukkig?" vroeg
ze zacht.
I Ro knikte, snoot haar neus.
„Kom", sprak ze dan, „je weet nu
t toch alles. Ik zal je vertellen, wat er
met hem gebeurd is", en voor Mele's
ingespannen en aandachtig luisteren»
den blik deed zij het hcele verhaal van
de ellendige gebeurtenis, die Frank
plotseling huiten zijn schuld geheel had
geruïneerd.
„En denk je daar dan eens in. Mele
wat er in iemand om moet gaan
die eerst in deze villa als eigenaar
woonde.... en er nu terug moest kee»
renals knecht...."
Mele's oogen staarden groot
„Ahdat hek nie geweten, zulle..
den duts't es toch zondeMoar
hij wist toch nstcm kwam. dagge gij
d'r cuk waart!"
Ro schudde krachtig het hoofd.
„O nee! Als hij dat geweten had,
zou hij zeker niet gekomen zijn. Hij
wist evenmin dat ik hier was, als ik
zelf. dat hij hier in betrekking zou ko»
men. Daarom schrok hij zoo. toen hij
'me ineens zag toen hij dat theeblad
liet vallen
„Ah.... was da devcur?"
„En ik herkende hem niet eens",
sprak Ro. pas latergistermorgen
even voor jij in de tuinkamer ons
juist zag staan...."
„Da hen dingenda ben toch din»
genzei Mele.
Ze waren nu al pratend een eindje
opgewandeld.
„Kijk", sprak Ro dar., Frank's briefje
toonend. „nu zal ik je ook alles zeg»
gen. dit briefje vond ik vanmorgen
onder mijn deur geschoven".
„Van um?" vroeg Mele gretig.
„Ja".
Ineens stak Mele haar arm door dien
van Ro. dan las ze hardop in gcrad»
braakt ïïngclsch de onbegrijpelijke
woorden.
No danger. All's well that ends well.
Y f. e. Fr.
Jis da eug ollans?"
„Nee, dat is Engelsch en het betee*
kend: „Geen gevaar. Alles zal nog
goed afloopen".
„Ah.... en die letters d'r onder?"-
Ro bloosde.
Mele kneep haar in den arm en lach»
te jolig.
„Stille moar. mezelleke"k ver»
stoan ikket al.... 'n Lekkere dikke
pakkerdEst nie woarc?" en haar
oogen schitterden.
Ro lachte wat verlegen.
„Zoo ietszei ze. „Maar Mele,
na alles wat ik je verteld heb, begrijp
je nu toch wel. Jat er geen sprake
van is. dat Frank die auto zal ont»
vreemden. Er moet iets heel bijzonders
gebeurd zijn. Wat weet ik niet Maar
ik vind het ellendig, dat je oom en
tante nu denken, dat hij een bedrieger
isNatuurlijk komt hij terug, als
het vandaag niet is, dan is het mor*
gen".
Mele peinsde even.
„Ahzei ze dan, „wacht n' keer.
Nonkel kunde alles wijs moake wagge
wilt Dien loebas, die heit euk z'n
eens verdiend deur de stommigheid van
anderen, zulleStille moar. ik goan
ik da'n keer arrangerenAllee me
goan seffens r.oar binnen, vcurtem
soms telefoneert om de polies".
(Wordt vervolgd).
