HAARLEM'S DAGBLAD
MAANDAG 21 JUNI 1926 TWEEDE BLAD
DE RATTENPLAAG TE ZANDVOORT
RATTENVERDELGING OP CROOTE SCHAAL.
DR. J. BLOMBERG EN ZIJN ASSISTENTEN AAN HET
WERK.
Dr. Blomberg cn zijn assistent,
bereiden het vergiftige voedsel.
„Kent gij de plek, waar te Zandvoort
de rat welig tiert?" vroegen wij Zater*
dagmorgen in Mïgnon»stijl aan onzen
fotograaf, die alweer achter het stuur!
rad van zijn Buiek zat, waar hij altijd
te vinden is als hij niet fotografeert
of ontwikkelt.
..Jawel", zei hij snel- „Het Entos»
terrein".
„Daarheen dan!"
De motor gonsde al en het beste
wagentje gleed over den weg.
Te half negen waren wij op het Entos»
terrein, aohter de begraafplaats te
Zandvoort.
Er was geen mcnsch te zien.
Ook geen rat,
Maar d i c zijn er anders wel op
dat terrein en zij berokkenen er zeci
veel schade.
„Hoeveel ratten 2ijn hier wel?" vroe«
gen wij later in den ochtend aan
iemand die om het zoo te zeggen dage
lijks met de ratten verkeert,"
„Zesduizend!" zei hij, met een ze»
kerheid alsof hij ze stuk voor stuk ge
tcld had.
Met dezelfde zekerheid antwoordde
later een ander op dezelfde vraag: „Een
milliocn!"
Toen hebben wc in deze richting
maar niet verder geïnformeerd, 't Werd
te griezelig.
In ieder geval is het juist, dat een
ontzaglijk groot aantal ratten het
Entosstcrroin te Zandvoort onveilig
mankt. Deze plek, waar ook de vuilnis»
belt is, is het cenig terrein waar in
de gemeente varkens gehouden mogen
worden in het dorp is het verboden
en van deze gelegenheid wordt zeer
.veel gebruik gemaakt. Er zijn daar veel
tgroote en klein schuren, waarin var»
kens en konijnen gehuisvest zijn. Sonv
"nige Zandvoortcrs hebben daar wel
i, ja: over de 100 varkens en alle var»
enshouders ondervinden ontzettend
cel schade van de ratten, die het voor
uderc dieren bestemde voedsel opeten,
n zakken en houtwerk stuk knagen,
i.ir wordt wel eens jacht op de brutale
'■akkers gemaakt cn hot gelukt een var»
kenshoudcr of zijn knecht wel, er een
dertig b een weck dood tc slaan (het
gemeentebestuur betaalt 7'A cent voor
-Ike gedoode ral), maar dergelijke maat»
regelen zijn natuurlijk allerminst af»
doende. Wilde men door „jacht maken"
iets bereiken dan zou een bepaalde rat»
iinweek moeten gehouden worden, in
navolging van de „ratweek" die elk
jaar in Londen een evenement is. Er
wordt dan een ware razzia onder de
ratten gehouden met honden, grootc
katers en fretten, ook wordt wel ge»
bruik gemaakt van vergif. En deze „rat»
week" heeft altijd zeer veel succes.
Wij hadden er de lucht van gekre»
gen dat Zaterdagmorgen Dr. J. Blom»
berg, apotheker cn fabrikant van phar»
meceutischc pracparatcn te 's»Gravcn<
hagc, een aanval op de Zandvoortsohc
ratten zou doen door middel van een
door hem vervaardigd vorgif en daarom
waren wij aanwezig om getuigen te zijn
van deze voor dc Zandvoortsche var
kenshouders zoo gewichtige gebeurtenis.
Wij stapten uit het wagentje, rookten
een cigaret, terwijl de fotograaf ons
den tijd kortte met het vertellen van I
brokstukken uit dat nog niet geschre- j
ven maar ongetwijfeld Interessante werk
„Grepen uit het leven van een foto»
graaf" en wachtten.
Even over negen kwam een Ford
anrijclen, waaruit eenige personen stap»
ten die een schuur, waarin Openbare
Werken maicriaul bewaart, openden.
Eenige ingrediënten, als stapels brooden
cn bakken met gevulde Litcrflcsschcn
in kartonnen hulscn. werden dc schuur
binnengedragen. Dc hceren bleken do
i-ndoodcis te zijn: Dr. Blomberg, de
heer J. Best, zijn vertegenwoordigers tc
Amsterdam en assistenten.
oedig waren wij in een gesprek ge»
wikkeld. Dr. Blomberg vertelde dat
met zijn middel, dat geen bepaalden
naam heeft, maar „rattcnverdelgings*
middel van Dr. Blomberg" wordt ge»
noemd. reeds twee schepen van do
Kon. Holl. Lloyd, de „Urania" en dc
„Zcclandia" met het grootste succes
zijn „ontrat". Hij had berichten in de
bladen gelezen betreffende overlast van
ratten te Zandvoort ondervonden cn
daarop het Zandvoortsche gcmccntcbc»
stuur zijn hulp aangeboden, die dank»
baar was aanvaard. Het vergif is een
'dunne vloeistof, waarvan 'de kleur het
midden houdt tusschcn donkergrijs
paars. Alleen ratten gaan er van dood;
overigens is het onschadelijk voor elk
under dier en voor den mcnsch, Bij de
toediening wordt gebruik gemaakt van
den psyehologisehen factor dat ratten
ecrste»klas dieven zijn: daarom worden
ine boterhammen gesneden, die weer
vieren gaan; deze kwart»boterham»
men worden gedrenkt in het vergif, ver»
volgens elk afzonderlijk in krantenpa»
pier gepakt en daarna verstopt op ver»
schillende plaatsen van het terrein, waar
dc ratten dagelijks komen.
„Ze zijn dol op dit vergif", zei Dr.
Blomberg, „Op de Urania lieten ze
meel, maïs cn tarwe liggen, maar do
vergiftigde boterhammen aten ze op.
Zc sterven onherroepelijk en de lijken
verdrogen. Ik reken dat ik voor dit
terrein honderd brooden en een veertig
a vijftig flesschen vergif zal noodig
hebben. Vanmorgen zullen we de schu»
ren, waarin de varkens gehouden wor»
den, behandelen en vanmiddag gaan wc
de belt langs en leggen daar dc lekker»
nij neer tusschcn takkebossen, bij
oude boomen, half onder steenen enz.
Maandag herhalen we dezelfde distri'
butie op kleiner schaal en Woensdug
weer. Dan kan gerekend worden dat
de oude ratten wel zoo ongeveer aJIc
dood zijn. Maar dan zijn er nog jonge
ratten in de nesten. In 't geheel moet
dus het verdelgingswcrk eenige weken
achter elkaar voortgezet worden. Ik
breng de zaak op gang en verder neemt
personeel van Openbare Werken mijn
taak over!"
Intusschen was Dr. Blomberg gaan
meehelpen de traktatie voor de ratten
te bereiden en in te pakken.
7SN;-;
I STADSNIEUWS
DE LACHENDE CAVALIER
VERKLARINGEN VAN
DR. BODE.
HET DIER VOOR DE IMS
De hond van een der varkenshouder* met een gedoode rat in den belt.
Een opgejaagde rat die dcor onzen
fotograaf gesnapt werd.
Op dat oogcnBlik klonk van een
hoop omgekeerde kruiwagens de stem
van den fotograaf. Hij verzocht
dringend om een paal van l'A meter,
't Is eigenaardig: els hij zegt: „Als ik
dit had, of als ik dat had. dan zou ik
een foto kunnen maken!" dan is liet
gcwcnschtc er altijd. Wij waren zoo ge»
lukkig hem een paal van VA meter toe
tc kunnen reiken, 't Bleek dat dit noo»
dig was om zijn toestel op te zetten,
want hij wilde het werk der gifmengers
fotografeeren, Dc kick werd gemaakt.
Het resultaat ziet u vandaag in de
krant-
Toen lieten wij Dr. Blomberg c.s. ver»
der aan 't werk. liepen dc schuur uit en
het terrein eens over. Een varkenshou»
der kwam naar ons toe en vroeg of
het middel ook schadelijk was voor dc
biggen. Want. zei hii, zijn vader had
eens vergif gestrooid voor de ratten
en daar waren alle varkens aan dood gc»
gaan. Wij stelden hem gerust,
„Gelukkig!" zei hij. „Als 't nieuwe
middel helpt, zal 't een uitkomst zijn,
want 't zijn gemeene rakkers, die rat»
ten. Komt u eens mee!"
En hij bracht ons naar zijn schuur,
waar hij ons vier bloederige lijkjes van
jonge konijnen toonde. De arme dieren
waren des nachts door ratten gedood.
„Dc ratten doen ons enorm veel
schade", zei hij, „en daarhiï komt nog
dat dc bigpen niet eten. als de ratten
de etensbakken verontreinigd hebben.
.Te vergaat hier gewoon van dc ratten.
Mijn buurman heeft 107 varkens, maar
hij heeft zeker wel 3 maal 107 ratten!"
Wij gingen weer terug naar dc schuur
van Openbare Werken. Er was nu voor»
loopig voorraad genoeg om met de „be:
deeling" tc beginnen. In verschillende
schuren en op eenige erven werden dc
kleine pakjes neergelegd.
Eén varkenshouder was bijzonder
enthousiast. Hii haat dc ratten met een
doodelijken haat Hij' wilde absoluut
dat dc fotograaf een rot zou fotogra»
fecren- Dc fotograaf "was willing". Na»
tuurlijk! Hij keerde een grootc houten
hak om cn ging er op zitten, zijn toe»
stel gericht, De enthousiaste varkens»
houder haalde emmers water en goot
die uit over een hoop steenen. waaron»
der. naar hij zei. altijd ratten zaten. Hij
haalde eenige steenen weg en een even
geestdriftige vriend porde met een stok
tusschen dc overblijvende. En jawel:
daar kwam op z'n dooie gemak een rat
uit een gat kruipen. Hij wandelde vrij
bedaard weg.
„Knip!" zei het toestel en ,.Tk heb 'm!"
zei dc fotograaf. Hij heeft 'm altijd!
Zóó wordt dus nu tc Zandvoort dc
raitenplaag bestreden.
Moge over eenige weken blijken, dat
deze methode goede resultaten heeft af»
geworpen!
J. C. E,
BETREURENSWAARDIGE
VERGISSINGEN.
Naar a au leid rog van verklaringen ge»
daam door Dr. Hofstede de Groot 'heeft
dé Tel. baar BerlHiivsében corresponickmt
gevraagd bij Dr. Bode nadere Miklhtón»
De correspondent seinde heit voh
genide:
Indien dr. Hofstede de Groot ver»
klaart, dat prof. Bode dc Lachende Ca»
voider voor een cohte Hals houdt, moet
hij zich aam een hotreurenswaa rdii gc
vergissing schuldig maken. Bode wijst
iinitegonideel uitdrukkelijk op, dat hij
hot schilderij van het 'begin af voor
valsch gehouden heeft. Vermoedelijk
zal Bode ook in dezen geest nog héden
aan dr. Hofstede de Groot sdhrijve.n
naar aani'cid&ng van een vraag, die hij
bij zijn terugkomst tc Berlijn na een reis
heeft gevonden.
Dr. Kof stede de Groot staat in het
algemeen in Duftschland en in het bij»
«onder bij prof. Bode en dit ens mede
werkers als kenner en 'kunstvorscher
hoog aangeschreven; men gelooft dam
ook dat hij in dozen in een verwon»
dierlijke dwaling verkeert.
In December van het vorig jaar toen
Bodc's tachtigste verjaardag werd ge»
■ierd, kwam ook dr. Hofstede die Groot
gezelschap vam dén heer
Schmidt Degcner, hoofddirecteur van
bet Rijksmuseum, in Berlijn, Hij bracht
dé Lachende Cavalier mede naar het
Kaiser Fried rich Musoum, waar echter
op dezen jubileumsdag een diepgaande
beschouwing onmogelijk was.
Nader meldt om-ze Bcrlijnscbe corrcs»
ponden! nog het volgende omtrent dc
houding der Duitsotoe kunstkenners:
Het stuk indertijd te Berljjn
achtergelaten.
Dr, Hofstede dc Groot heeft hert schil'
derij te Berlijn achtergelaten, nadat hij
prof. Bode met zijn 'tiaeh'tiigsbcn ver»
jaardag geluk had gewcnscht. Dc rest au»
ratcur Mauser, die tc Berlijn een groote
reputatie geniet, verklaarde het stuk on»
middellijk voor onecht. Boide sloot zich
bij ddt oor deel aan.
Hoewel Bode weigerde, ons een in»
terview toe te staan, zoolang hij niet
geantwoord heeft op den brief, dien hij
bij zijn terugkeer tc Berlijn van den
heer Hofstede de Groot vond, mach»
■tigde hij ons toch tot dc pertinente ver»
klaring, dat hij het stuk met zekerheid
als onecht beschouwt.
Belangrijke verklaring terug»
genomen.
Zooals reeds gemeld, hebben voor
den rechter van instructie te Amstcr»
d aim de voor-veriiooren plaats gehad in
de zaak betreffende den betwisten
Frans Hals.
De hceren van Wijngaarden en de
Haas, tegen wie dc aanklacht wegens
oplichting van de firma Fred. Muller en
Co. gericht, was. zijn afzonderlijk gc»
hoorei, doch ieder in tegenwoordigheid
•an zijn raadsman, hetgeen volgens 't
nieuwe Wetboek van Strafvordering
mogelijk is.
Zij kregen nader te hooren, wat
hun ten laste gelegd is en hadden gele»
genhcid hun lezing van het geval te
•ven.
Naar de Haagsche Ot. verneem!, is
ook dc hec-r J. J. Lolkes de Beer. kunst»
'handelaar alhier, gehoord, en wel in ver»
band met hert feit dat hij tegen derden
:rklaard zou hebben, dat hij gezien
heeft dat van W. den „Vroolijke Man"
zelf schilderde. Deze verklaring heeft
de heer Lolkes dc Beer thans tegen de
Jusitie niet kunnen bevestigen. Aan den
heer van Wijngaarden is hiervan mede»
feeling gedaan. Hert bctecikent voor v.
W., dat een ernstige beschuldiging té
gen hem vervallen is zegt heit blad.
Het blad méldt nog:
Een rijksveldwachter heeft het schil»
derij in een kist van de griffie der recht»
bank naar het kabinet van den rechter
van instructie overgebracht en, na de
verhooTen, liet ovei'tu igingsstuk aan de
griffie op de Prinsengracht, terugbe»
zorgd. De volgende week zal dr. Hofsbe»
dé de G root als getuige worden gc»
hoord.
Waf de heer De Hoop
vertelt.
De heer De Hoop van dé firma Dc
Hoop cn Tittel, huis» cn decoratie»
schilders te Den Haag, bevestigde den
Hanigschen correspondent vmn dé Tel.
dat "hij het schilderstuk had gezien in
den toestand zooals het uit Engeland
kwam. Hert volgende ontleenen wij a3o
het onderhoud met den heer De Hoop.
Hot zal volgens hem een viertal jaren
geleden zijn precies wist hij niel
"meer dart hij en zijn compagnon bij
Van Wijngaarden boven werden geroc»
pein om het bewuste schilderij te ko»
aen alen. De heer Vam Wijngaarden
■as er toen juist mee uit Lom dien ge»
(Foto's van Haarlem s Dagblad. Nadruk verboden.);
De Ketoepa neemt een zonnebad.
In holle boomen, in gaten in muren,
in rotsspleten en in ruïnes nestelen de-
led cn van de orde der Strigidén of
uilen, dié over de gchoel'e aarde ver»
spreid zijn.
Dc schuwe diieren voeden zich met
ratten, muizen, mollen enz. Zij vliegen
geruischloos, en laten een onaangenaam
soms een afschuwelijk gekirijsch hooren.
Artiiis bezit een schitterende Uilen»
bouwvak waar zélldzame soorten in na
tuurlijken, (zij hot 'beperkten) staat lc
ven. Hierboven een foto van de Ma»
leisohe Ketoepa, d!e zich behaaglijk
gevoelt in de warmte van de zoane»
«traden.
'aiTÏveerd en was begonnen het te ros»
tau ree ren. Hoe het er in bijzondarhe»
den uitzag, kon de heer De Hoop zich
niet goed meer herinneren, maar wèl
wist hij nog, dat de vernis bijzonder
jcel zag c-n dat het zwaar overgesohi!»
dérd was. De heer Van Wijngaarden
was bij hun bezoek bezig déze verf er
af te halen en het in den oonspronlke»
lijken toestand te brengen.
HET ONTWERP WEELDE-
VERTERINGSBELASTING.
HOE WETTEN GEMAAKT
WORDEN.
De heer G. Nijpels die in het Hbld
de belasting op aardewerk voor huis»
huidelijk gebruik enz. bespreekt, doet
opmerken, dat zij die de wet samen»
lelden, de industrie er geheel buiten
gelaten hebben. Hij vernam het vol»
gen de:
„Den morgen van den dag, dat mi»
listor De Geer om twee uur 's mid»
dags zijn Ontwerp Weelde verf erings»
belasting moest ontvangen, teneinde er
zijn handteekening onder te plaatsen,
■had men op zijn departement nog nie»
mand uit de wereld der aardewerkfa»
bricage geraadpleegd of gehoord over
die departementale for mule ©ring van
wat in hun fabrikaat weelde was en
wat niet.
Een van de hoogere ambtenaren aam
financiën wist echter, dat er in de
hofstad dien dag een meneer uit Maas»
tricht verbleef, wiens naam precies zoo
aan aardewerk doet denken als die van
Ford aan een auto. Die kreeg een
uitnoodiginig om nu eens even te zeg»
gen wat hij er van dacht.
Het was echter de verkeerde en hij
kon er dus niet veel van denken, maar
trachtte van zijn vrienden in Maas»
tricht, die er alles van denken moesten'
en konden, telegrafisch advies of een
betere formuleering te krijgen. Die
schrokken zich dood en vroegen na»
tuurlijk uitstel, wilden eerst eens sa
men vergaderen, de collega's uit het
Noorden raadplegen, de zaak bestu»
deeren....
Onmogelijk: om half twaalf moest
alles uitgemaakt zijn. Voor den lunch.
Wan: urn twee uur moest de minis
ter ,de wet oomplee! voor zich hébben.
De linlster kreeg die ook, toekende
haar, en moest daarna, voor de zeer
gereoh, aardigde, gedeoomenteerdc en
vernietigende oritiek en alarmkreet
der 'hceren indusirieelen en abeiders,
het figuur slaan dat men zich denken
kan.
LUCHTVAARTNIEUWS
HET RECORD ROTTER.
DAM—BATAVIA.
DE COMBINATIE VLIEGTUIG
EN MAILBOOT.
Het motorschip „Indrapoera", dat 18
Mei uit Marseille vertrok, heeft, zooals
gemeld, in den recordtijd van twintig da
gen en achttien uur Batavia bereikt. De
heer Schotel, een der passagiers, die per
vliegtuig de reis RotterdamMarseille
volbracht, heeft nu het record van de
snelste reis op zijn naam gevestigd.
De heer Schotel vertrok 28 Mei v.m.
3.35 uur uit Rotterdam cn kwam 18 Juni
's middags 12.30 uur te Batavia aan,
waardoor de reis volbracht werd in 21
dagen, 2 uur, 45 min. De combinatie van
vliegtuig en mailboot is dus wel in staat
om voor den reisduur naar Indië kostba
ren tijd te besparen.
Het zeilschip „De Ruyter", dat
om den „Gold Cup" te Oslo,
or ons land zal deelnemen aan
i met het stoomschip „Ek" r
verzonden.
wedstrijden
Noorwegen
In verband met de „ontmanteling" van Naaiden wordt in „Heemschut" gewaarschuwd tegen ondoordacht sloopen en neerhalen van alles wat bijdraagt tot de bekorende schoonheid van de Naardepsche jvallen. Links: een geacht op de oudé
vesting. Rechts: Het zoogenaamde kippenbruggetje,
