HAARLEM'S DAGBLAD
HET DIER VOOR DE LENS
DE BOLSJEWIKI EN DE PARTICULIERE
KAPITALISTEN.
BINNENLAND
VAARTUIG OP DE
ZUIDERZEE GEZONKEN
DINSDAG 13 JULI 1926
TWEEDE BLAD
VAN DE OPVARENDEN NIETS
BEKEND.
Op geen enkel gebied heeft dc bolsje*
wistische politiek zooveel vreemde
sprongen gekend als' in zake de verhou*
ding tot de „tsjastniki", d.w.z. de 'pars
ticuüere ondernemers, dc ongelukkige
bourgeois. De „tsjastniki" zelf. zullen
wel niet meer precies weten, hoe vaak
dc regeering haar politiek tegenover het
particuliere kapitaal heeft gewijzigd-
Kort geleden heeft niemand minder dan
Dzcrzyiiski, de cconomischo dictator
zich in eigen persoon uitgesproken voor
concessies aan de „tsjastniki" en tc
Moskou werd zelfs een debat gevoerd
over de mate van tegemoetkoming, die
de sovjet;regecring tegenover de tsjast*
nilS bereid is tc bctraehtcn.Brjocchanow
heeft zelfs verklaard, dat de bolsjewiki
bereid zijn aan de tsjastniki concessies
te verlecncn op dezelfde wijze als aan
vreemdelingen. Dc meeste tsjastniki zul*
len wel sceptisch het hoofd hebben ge*
schud, maar sommigen hunner dachten
dat zij voorloopig met rust zullen gela
ten worden. Het bleek echter, dat zij
zich hadden vergist. Een paar weken na
de plechtige beloften van Brjocchanow
cs. beeft het presidium van den TSIK
(Centraal Uitvoerend Comité) van dc
Sovjet Unie een besluit genomen betref*
fende bet heffen van een speciale be*
lasting van dc ..overwinst". Dc plaats*
vervangende volkscommissaris van fi*
nancicn, Koeznjetsow. heeft aan een re*
dacteur van dc ..Krasnaja Gazeta" de
bctcekcnis van dit besluit uiteengezet.
Wij ontleencn aan dit gesprek („Kras*
naia Gazeta" van 23 Juni") de volgende
bijzonderheden:
„Deze belasting is ingevoerd voor het
tweede semester van het loopendc bock*
jaar. (Ter informatie van den lezer dee*
len wij het volgende mede; In Sovjet*
Rusland wordt elke zes maanden een
aanslag in de belastingen opgesteld, dus
niet voor een geheel jaar als hier; het
tweede semester van het loopendc boek*
jaar begint 1 April cn eindigt 30 Sep*
tember). Ondanks alle maatregelen te*
gen de buitensporige opdrijving der prij*
zen hebben de particuliere handelaars
ten volle gebruik gemaakt van het nij*
pende gebrek aan waren om groote
winsten tc behalen. In verschillende
branches is een in gezonde en in sterke
mate kunstmatige agiotage ontstaan. De
belasting op de overwinst zal ook juist
degenen treffen, die gebruik hebben ge*
maakt van dc gunstige conjunctuur om
door middel van opdrijving van de
prijzen veel winst te behalen. Hoe groo*
ter dc rol van iemand bij het opdrijven
van de prijzen was, hoe hooger het door
hem tc betalen bedrag als belasting op
de overwinst zal zijn. 50 pCt. van de
or> deze wijze verkregen sommen zullen
gebruikt worden om de daklooze kin*
deren tc steunen;
Aldus Koeznjetsow. Het is natuurlijk
van zelf sprekend, dat dc staat het
recht heeft speciale belastingen in tc
voeren, wanneer dit door den gang van
zaken noodig is. Zoo bijv. heeft de Ne*
dcrlandscbc regcering de O. W.*belas*
ting ingevoerd om een gedeelte van dc
sommen, die de handel heeft verdiend
als gevolg van de buitengewone omstan*
digheden cn het gebrek aan waren, ten
algemeenen nutte le gebruiken. In Rus**
land is dc toestand echter anders dan
ren. dan is dat omdat de bolsjewistische
industrie slecht georganiseerd is en wijl
het monopolie van den buitenlandschcn
handel den invoer van goederen uit hel
buitenland op een kunstmatige wijze be*
let. Door het heffen van een speciale
belasting op de overwinst zal het aantal
waren in het land niet toenemen en de
prijzen zuilen niet dalen, eerder omgc*
kèerd. De belasting zal ten slotte door
dc verbruikers, dus door het gehccle
volk opgebracht worden; Dc vergelijking
met de O. W-*bclasting gaat dus hier
niet op.
De belasting op de overwinst is overi
gens niet dc eenigc maatregel, die cic
regeering nu tegen de tsjastniki treft.
In hetzelfde nummer van de „Krasnaja
.laZeta" vinden wij een gesprek met
liljoetin, den volkscommissaris van fi*
nanciën van RSFSR. Miljoetin vertelde
aan het Petersburgsche blad. dat
komst te Petersburg in verband staat
met de werkwijze van het provinciale
financieele comité in de vroegere hoofd*
stad. De volkscommissaris verklaarde,
dat hij ontevreden was over het gedrag
van dat comité, wijl de laatste drie se*
mpsters daalden dc ontvangsten steeds
meer en meer.... liet bedrag der onge
inde belastingen neemt steeds toe. M'l=
joetin is echter consequenter dan
Koeznjetsow. Hij begreep dat de tsjast
niki alleen niet in staat zijn de schatkist
tc vullen en daarom besloot hij ook dc
coöperaties tot betaling te persen. Hij
zei: „Er is een oogenblik aangebroken,
waarop het noodig is een einde tc ma*
ken aan alle tegemoetkomingen op be*
lastinggebied en dat niet alleen tegen*
over de tsjastniki maar ook tegenover
de coöperaties".
Interessant is dc volgende uitlating
van Miljoetin.
„De kapitaalvorming van dc tsjastniki
heeft reeds het stadium verlaten, toen
de tsjastniki zich vergenoegden met het
beleggen van het geld alleen in den
handel .De tsjastniki zoeken nu naar
een mogelijkheid hun kapitalen ook in
industrieele ondernemingen te steken.
Wij hebben reeds verschillende aanbie*
dingen ontvangen van den kant van
particuliere kapitalisten betreffende het
ir pacht nemen van groote industrieele
ondernemingen. Dc intensieve kapitaal:
orming bewijst, dat wij nu op het ge*
£>icd van onze belastingpolitiek al onze
aandacht moeten vestigen op de opvoe=
ring van de ontvangsten".
Wij hooren dus hier een heel andere
taal dan op den „debat*avond" over
het verlecncn van concessies aan parti
culiere kapitalisten. Miljoetin wilde"
echter geen paniek onder de tsjastniki
veroorzaken cn daarom haastte hij zich
het volgende bij tc voegen:
„Dit bcteckcnt geenszins, dat wij
plan zijn den particulieren handel zoo
te belasten, dat hij niet meer zou kun*
•ïen bestaan. Wij hebben de particuliere
handelaars noodig; hun werk, een van
de schakels van het distributiemet va
de waren, is voor on§ van veel belang.
Tegelijkertijd kunnen' wij niet dulden,
dat de kapitaalvorming van de tsjast*
niki steeds meer toeneemt terwijl de
ontvangsten van de belastingen steeds
meer en meer dalen".
In plaats van de verwachte conccs*
Het te Enkhuizen gestationneerde
Rijksbetonningsvaartuig heeft, n^ar Dc
Courant meldt, Zondagmorgen in de lijn
SchoklandOranjesluizen het wrak ge
vonden van een houten met kunstmest
geladen schip, waarvan de mast boven
water uitsteekt. De sloep die nog aan
het vaartuig vast zat is naar hier mee
genomen. Van de opvarenden is niets
bekend. Nadere bijzonderheden ontbre
ken.
HET
VERDRAG
BELGIë.
MET
toen ter tijd in Nederland. Te beginnen jsies, in plaats van een uitbreiding van
zijn de grootste prijsopdrijvers niet* dc het veld van bun werkzaamheden krijs
tsjastniki Snaar dc coöperaties. DiUgen de tsjastniki dus slechts een op*
heeft kort geleden Dzcrzvnski nadruk* [voering van dc belastingen. En tc heden*
kclijk verklaard. En toch zullen alleen jken, dat nog kort geleden in de bols je*
de tsjastniki de belasting op overwinst .wistische bladen werd geschreven over
moeten betalen. Ten tweede zijn dc de noodzakelijkheid van kapitaalvor*
hooge prijzen het gevolg v^n het
wistische stelsel. Er is nu
tekort aan waren zooals
oorlog; indien er in Rusland pen
gebrek hcerscht aan verschillende wa:
over de groote bcteekenis er van
/oor het lartd. Dc tsjastniki hebben dus
een illusie minder.
Dr. B. RAPTSCHINSKY.
INVOER VAN
SIGARETTENPAPIER
INDIë.
IN
DE VERHOOGDE RECHTEN.
Dc minister van Koloniën heeft aan
den voorzitter der Tweede Kamer een
brief gezonden, waarin hij mededeelt,
dat de G. G. van Ncd.*Indië thans een
ordonnantie heeft vastgesteld, krach*
tenswelke met «gang van 15 dezer,
het invoerrecht 'voor sigarettenpapier
wordt verhoogd tot 50 oenbs per 1000
stuks sigarettenpapier, in den vorm var
sigarcttenhulzen of van blaadjes, var
niet meer den 25 vierkante cM. op=
pervlakte, al dan niet in boekjes, en
tot 20 cent per vierkante Meter voor
sigarettenpapier van meer dan 25 vier*
kante c.M. oppervlakte, in bladen of
m vellen. Een en ander ter voorkoming
van opslag van groote voorraden pa*
pier door importeurs, waardoor de
verhooging in den eersten tijd zonder
effect zou blijven.
J. KLOOTSEMA t
Zondagavond is plotseling overleden
in den ouderdom van 58 jaar dc heer
Jan Klootsema, directeur van de Kruis*
berg, het Rijksopvoedingsgesticht bij
Doetinchcm, ridder in de orde van
Oranje*Nassau.
Op 17 Mei j.l. heeft de heer Kloot»
sema zijn zilveren jubileum bij het
rijfcsopvoedingsweezen gevierd. Hij is
toen gehuldigd in een- vergadering van
de vereeniging van rijks* en particu*
liere opvoedingsgestichten in Neder*
land, waarvan hij voorzitter was.
DE CENTRALE BOND VAN P.- T.-
EN T.-PERSONEEL.
Te Utrecht had een samenkomst plaats
van voorstanders van aansluiting va:
den Centralen Bond van P.-, T.- en T.
personeel bij het N. V. V. onder leiding
van het N. V. V. Comité. Tenslotte is
naar De Courant meldt, niet één stem
tegen een motie aangenomen, waarin de
overtuiging werd uitgesproken, dat eer
biediging van de inzichten der voorstan
ders van het N. V. V. bij de meerder
heid van de dagelijksche leiding van den
C. B. P. T. T. niet meer veilig is cn be-
besloten werd het comité te handhaven.
DE VERGADERING VAN
NIJVERHEID.
De aangekondigde vergadering der
Ncderlandsche Maatschappij van Nij*
verheid en Handel ter bespreking van
het ontwerpverdrag Nederland*Belgic
had Maandag te Utrecht plaats. Ver*
scheidene sprekers voerden het
woord.
Rede oud*minister Bongaerts.
Het eerst sprak de oud*minister
van Waterstaat, ir. M. C. C. E. Bon*
gaerts, speciaal over de waterstaat*
k und i ge aan gel e genheden..
Spr. voerde het woord over de eco*
nomische en speciaal de waterstaat*
kundige aangelegenheden. Sprekers
conclusie was, dat Zeeuwsch*Vlaande*
ren nauwer aan Nederland zal worden
gehecht en dat is van overwegende po*
litieke bcteekenis bij een eventueel
volgend Europcesch conflict. Maar
Antwerpen zal voo-rdeelen genieten
voor zijn Rijnvaart! Ongetwijfeld is
dat zijn bedoeling met die kanalen. Dat
miet een prikkel zijn voor onze groote
zeehavens, om, in samenwerking met
de Nederlandsche regecring, de ont*
wikkelingsvoorwaarden voor de Rijn*
vaart van Amsterdam en Rotterdam
eveneens tc verbeteren. En daaTtoe zal
tijd te over zijn; immers de geschiede*
rr-is leert dat het tot stand brengen van
groote internationale verbindingswe*
gen niet vlug in zijn werk gaat. Dc
overweging zou, in verband daarmede,
zelfs aan de orde kunnen komen of
Nederland niet alvast, door middel
van .een kaanaal MoerdijkWester*
schelde. Zeeuv/sch* Vla anderen ccono*
misCh nauwer aan zich moet verbin*
den en die streek tot grooter bloei
brengen.
Rede prof. dr. Golenbrander.
Tweede spreker was prof. dr. Coleri*
brander, Hooglecraar aan de Universi*
leit te Leiden.
Laten wij, aldus deze spreker, on*
de meer, voo-r de beschamende waar*
heid uitkomen. Het Ncdcrl.Belg. ver*
drag is geen overeenkomst tusschen
twee zich gelijk gevoelende en gedja*
gende partijen, maar van twee. waar*
van één zich onderdrukt waande. De
som van politieke krachten, inl919 door
het woord Versailles uitgedrukt, leek
Nederland te steïk om cr tegen op te-
kunnen. De stemming was toen: geluk*
:ig zoo wij cr af komen zonder verlies
an gebied en van souverein-e rechten.
Het bleek dat de imponcerende vijf*
schaal elementen bevatte, aan de be*
vestiging van Ncdcrland's gebied en
souvereine rechten niet ongunstig gc*
zind.
In het kader der voor de afschaffing
der Belgische neutraliteit noodzakc:
lijke herziening der tractaten van 1839
hadden wij ons tc voegen, maar bin*
nen dat kader lieten de mogendheden
het ontwerpen van redelijke, bcpalih:
gen betreffende de waterverbinding
aan onsen België zalven over. Het
groot en gerechtigd verwijt aan minis*
ter Van Karnebcck is, dat hij de lijn
v.in geringsten weerstand gezocht
heeft, waar die niet liggen mocht: bij
de staatkundige onervarenheid van het
Ncderlandsche volk.
Dit is nu wakker gemaakt en zal
zich op het langgerekt wiegelied der
M. v. A. niet weder te slapen leggen.
Rede Prof. Van Eysinga.
Verder sprak prof. dr. W. J. van
Eysinga van Leiden. Deze oordeelde,
dat het als een groot voordeel der
nieuwe regeling is tc beschouwen, dal
door het uitdrukkelijk vervallen voEf
klaren der collectieve tractaten van
1839 de medezeggenschap der groote
mogendheden verdwijnt, de Neder-
lands-eh*.Bclgisc-he zaken zijn voortaan
zuiver aangelegenheid dier twee latu
den alleen en bij dc bcoondeellng var
het nieuwe Belgische tractaat mag du:
vooral het parallel tractaat met de
groote mogendheden en België van 22
Mei van dit jaar niet uit het oog wor*
den verloren.
Er is in het Belgische tractaat naast
het vele ce qu'on vo.it ook veel cc
qu'on ne voit pas en toch is dit laatste
ook van veel belang.
Maar is het ce qu'on voit dan -mis*
Geweldige bof! Daar zit nog een restje voer in die zak.
Laat ik voortmaken, want mjjn broeder, de ellendige Veel
vraat, is nabij
Daar heb je den vent natuurlijk weer. Nou moet 'k zelf
wel aan 't schrokken.
En dan beeft ie ook nog de treurige eigenschap, dat-ie
altijd net *t zelfde korreltje wil hebben waarnaar ik pik, en
geen ander
Dat wordt nu toch te erg! Zelfs drinken misgunt-ie mei
Nauwelijks wil ik een slok nemen of hij heeft ook dorst.
Dat loopt op ruzie uit. Ik kan me toch niet bij den ouwen
heer gaan beklagen I
(Foto's van Haarlém's Dagblad. Nadruk verboden.)
z.aturdag en Zondag werd te Antwerpen de tenniswedstrijd NederlandBelgië gespeeld. De Nederlandsche ploeg won
met 15 tegen 9 part yen.
schien van dien aard, dat het onaanne*
mclijk zou zijn?
Ve-ei van hetgeen in dat tractaat als
tc vèr gaande tegemoetkoming onzer*
zij.ds gevoeld is, zou dit stellig niet ge*
daan hebben, zoo van den beginne
onzerzijds de eisch dier wederkeérig*
heid met kracht gesteld en gehand*
haafd ware, België heeft dit zelf blijk*
baar ingezien en na 1 April is het ons
menig punt tegemoet gekomen,
maar het verhindert niet, dat de reci*
prociteit ook na het aanvullend pro*
tocol van IS Mei 1926 nog wat kreupel
loopt.
Na een bespreking van het tractaat
ging spreker voorte dat men zich in
gedachten slechts te verplaatsen heeft
do positie der Belgen om het zeer
onzekere en onaangename van die po*
sitie te gevoelen en spr. gelooft, dat
onze Regeering zeer juist heeft gezien
door de toenemende bron-van ongeha*
gelijke gevoelens weg te nemen, door
er t-oc mede te werken, dat het beheer
niet alleen van de Nederlandsche Schel
de, maar ook van de Belgische ge*
bracht werd onder een gemeenschap*
pel ijk lichaam, met, voor het geval de
beide partijen het daarin niet zouden
eens wo-rdcn( arbitrage.
Spr. herhaalt, dat het se qu'on ne
voit pas, alsmede het tractaat met de
groote mogendheden van 22 Mei 1926,
zonder eenig voorbehoud zijn volle
instemming heeft.
Nadat nog prof. dr. E. Moresco van
Den Haag het woord had gevoerd, had
een breede gedachtenwisseling plaats.
In deze discussie d:,mde öe heer
Guépin, namens het departement Am*
sterdam de volgende motie in:
„De vergadering enz., gehoord de
beschouwingen over d2 voorgestelde
wijzigingen van het verdrag met België
van 1839; erkennende dat een af*
doende regeling met België tot
behartiging van wedcrzijdsche be*
langen gewenscht is, dcch overwegen*
dat Nederlandsche levensbelangen
door aanneming van de aanhangige
wijziging onherstelbaar zullen worden
geschaad, draagt het hoofdbestuur op,
'zich tot de Statcn*Generaal te wenden
met het verzoek, de aanhangige wijzi
ging van het tractaat met België niet
goed te keuren".
Namens het departement Deventer,
werd voorgesteld, aan dc regeering te
crzocken, de besprekingen met België
tc heropenen.
De voorzitter deelde daarop mee, dat
het hoofdbestuur eenstemmig besloten
had, geen motie naar den letter te aan:
vaarden. Wel kan natuurlijk de verga*
deiing uitspraak doen. Het hoofdbe*
stuur zal overwegen, wat de vier inlei*
ders hebben betoogd, hoe de verdere
besprekingen zijn geweest en welke uit*
spraak de vergadering doet. Dit alles
zal het hoofdbestuur samenvoegen, doch
dc wijze, den vorm en de bewoordingen
waarin een en ander ter kennis van de
regeering zal worden gebracht, wenscht
het hoofdbestuur aan zich te houden.
De motie, door Amsterdam voorge*
steld, zeide spr., komt neer op een ver*
zoek aan de Kamer om het verdrag te
verwerpen. Spr. wilde wel verklaren
dat hij. na alles gehoord te hebben, zijn
houding nog niet durft bepalen. Dc*
gene, die het met hen eens is, zal zich
van stemming over de «otiesAmster*
dam onthouden.
De heer van Groningen (Deventer),
I lid van het hoofdbestuur, merkte nog
op dat bet bier een belangrijke kwes*
tic geldt en het hoofdbestuur den vorm
in welken de uitspraak der vergadering
ter kennis van de regeering dient te
worden gebracht, dus ernstig dient te
overwegen. sV
De heer Guêpin liet de wijze om de
uitspraak der vergadering te bevoegder
nlaatse te' brengen gaarne aan het
hoofdbestuur over. Uit de- woorden van
den voorzitter meende spr., een spiitig*
heid te moeten opmerken dat deze
zaak in dc Maatschappij voor Nijver*
heid is behandeld. Nu het eenmaal ge*
beurd is, dient er ook een uitspraak der
vergadering te zijn.
De voorzitter ontkende spijtigheid;
een dergcliike belangrijke aangelegen*
heid kan de Maatscbapuij van Nijver*
heid niet onbesproken laten. Na alle
vier eminente sprekers te hebben ge*
hoord weet ik nog niet, zeide de voor*
zitfer, hoe mijn houding moet zijn.
De beer Guépin wijzigde daarna de
motie Amsterdam in dien zin. dat de
laatste zinsnede daarvan (verzoek aan
de kamer om het verdrag niet goed te 1
keuren) vervalt, en daarvoor in de
plaats komt: „draagt het hoofdbestuur
op, zich tot de regeering te wenden met
het verzoek, de onderhandelingen met
de regecring van België te heropenen
De motie*Dcventer kwam daardoor
te vervallen.
De voorzitter wees er vervolgens op
dat het hoofdbestuur reeds bezwaren
tegen het tractaat aan de regecring
kenbaar heeft gemaakt. Het hoofdbe*
stuur erkent dus dat cr bezwaren tegen
het tractaat zijn en kan zich dan ,ook
met dc gewijzigde motie van Amster*
dam vereenigen. Deze werd daarop met
algcmcene stemmen (cén afdeeiïng
stemde blanco) aangenomen, waarna
de vergadering gesloten werd, nadat
een der afgevaardigden den voorzitter
had bedankt voor diens uitstekende
lending.
VERMOEDELIJK VERMOORD
Vrijdag j..I is uit het Hoornschediep
bij Groningen opgehaald het lijk van
een man, dat rs gebleken te zijn van
Jacob Zuide-ma, -een 64*jarigen vee*
koo-pman te Groningen. Zijn vrouw
meende, dat hij, zooals vaker gebeurde,
bij familie logeerde. Hij was Woens*
dagochtend half vier per fiets van huis
gegaan met een portefeuille met geld
om koeien te koopen. Portefeuille en
portemonnaie zijn op het lijk oiet ge*
vonden. De fiets van den veekoop*
man werd in het diep teruggevonden,
op grooten afstand van de plaats, waar
her lijk lag.
Dc politie dacht aanvankelijk, dat de
hoofdwonde, die op het lijk werd vast*
_;estcld, was veroorzaakt door de
schroef van een stoomboot, en dat de
per ongeluk te water was geraakt.
Nu achteraf is gebleken, dat hij een
flink bedrag aan geld bij zich moet ge*
had hebben, rijst sterk het vermoeden,
dat hij is vermoord en beroofd.
Dc koperen 'ketting, waaraan de pOT*
tefeuille vast zat, werd nog op het lijk
gevonden.
VREDES*ZONDAG.
Dc Aigcmeene Synodale Commissie
der Nea. Herv. Kerk heefr op 1 Aug.
weder een Vredeszondag uitgeschreven
ven.
DE VERGANE LOODS-
SCHOENER.
NIETS GEVONDEN.
'De mijn vegers, welke de vorige week
gezocht hebben naar den loodss oho ener
Terschelling II, zijn, na drie dagen ge*
zoCht te hebben, naar Nieuwedi-ep
teruggekeerd. Men heeft niets gevon*
den, dat eenige aanwijzing geeft in*
zake het ongeval.
ARM AFGEKNELD.
In de pannenfabriek der Fa. Sille*
roldt te Valkenburg (Z.H.) kwam een
arbeider met zijn arm bekneld tusschen
een walschmachine met het gevolg,
dat dit lichaamsdeel tot den schouder
werd afgeknepen. De ongelukkige is
naar het Academisch Ziekenhuis te
Leiden gebracht.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cts. per regel.
Onze stadgenoot Paulen won Zondag in de wedstrijden om
de eerste ronde van den Prins Hendrikbeker spelenderwijs het
nummer 400 Meter hardloopen.