Haarlem's Dagblad | 1926 | 22 juli 1926 | pagina 9

HAARLEM'S DAGBLAD

BUITENLANDSCH OVERZICHT

DONDERDAG 22 JULI 1926 DERDE BLAD

Het nieuwe Fransche kabinet gevallen. Een
motie van vertrouwen werd verworpen, waarop
Herriot en zyn ministers ontslag namen. Poincaré
met de vorming van een ander kabinet belast.
Over Sovjet-propaganda. Een scherp conflict

HET

KABINET-HERRIOT
GEVALLEN.

POINCARé VORMT EEN
NIEUW MINISTERIE.

Mode van vertrouwen
verworpen.

HerrïoVs kabinet beeft maar een kort
bestaan gehad. Reeds dadelijk is een
motie van vertrouwen in het ministerie
verworpen en gisteravond heeft liet mis
nisterie zijn ontslag ingediend.

De regeeringsverklaring werd afge#
legd en in de Kamer voorgelezen door
Herriot, dn den Senaat door Colrat, mis
pis ter van Justitie.

In de regeeringsverklaring werd er de
nadruk op gelegd, dat Frankrijk voome
mens is zijn schulden te betalen. De re*
geering zou weigeren den bankbiljetten
omloop te vergrootcn, zij zou de munt
stabili5eeren, maar niet alleen met steun
van het buitenland. Zij zou een reke*
nmg voor buitenlandsche deviezen bij
de Fransche Bank openen om de buiten
jandsohe deviezen welke Franschen bui
ten Frankrijk bezitten, naar het land te
doen terugkeeren- Zij zou den terug*
keer voorbereider, tot het stelsel van
vrijheid der kapitalen door een nieuw
aanbod van amnestie- Zij was van. oor*
deel dat de amortisatiekas autonoom
moet zijn en zou bij het parlement een
ontwerp aanhangig maken nopens het
fiscale maximum waarbij de belastbaar
üeid van de opbrengst uit arbeid en
door sparen verkregen, zal worden bes
perkt. Zij zou verder streven naar ver»
sobering in de levenswijze van het land
en beginnen met bezuiniging door den
staat.

De minister van financiën de Monzie
hield een lange rede. doch slaagde er
met m de Kamer te bevredigen, die
ongeduldig was om de bijzonderheden
te kennen van de andere beraamde fi*
nancieelo maatregelen buiten de kleine
emissie»operatic om de onmiddellijke
behoeften der schatkist te dekken- Dc
minister van financiën sprak over de
natuurlijke rijkdommen van het land
en van de koloniën; over conversie der
staatstukken en over aanvullende be*
las tingen; hij putte het geduld der Ka*
mcr uit en verklaarde ten slotte, dat hij
binnen 48 uur een reeks ontwerpen zou
indienen.

Herriot betrad vervolgens de tribune
om politieke ophelderingen te geven,
die weldra dc oppositie prikkelden. De
zitting werd rumoerig, toen Herriot zijn
daad tegenover Briand meende te moe*
ten rechtvaardigen.

Bij het verdedigen zijner Zaterdag
legenovcr de vorige regeering aangeno*
men houding verklaarde Herriot., dat
zijn vaderlandsliefde hem verbood
het heil van Frankrijk aFnankelijk te ma
ken van den steun van het buitenland
en de ondertcckening van een diploma*
iiek accoord, zooals dat van Washing*
ton.

F, ankrijk, riep Herriot uit, moet zich*
zeil redden. Dc Franschen moeten een
gedeelte der nationale schuld op zich
nemen door de amortisatiekas te be*
giftigen. De regeering wil het welzijn
der natie verzekeren door een beroep
op hen, die de laatste jaren rijk zijn
geworden, om vrijwillig te geven en
door krachtige maatregelen tegen het
sp-eculeeren.

De Kamer heeft het wetsontwerp van
De Monzie aangenomen, waaribij de
Banque de France wordt gemachtigd de
puitenlan-dsdho deviezen weer af te
staan en te beschikken over het over#
schot van het Morganfonds om in de
behoeften van de schatkist te voorzien

De Kamer heeft ten slotte het vertrou
wensvotum in het mi-nisterie»Herriot
verworpen met 29(1 tegen 237 stemmen

Nadat dc stemming over het vertrou»
wensvotum had plaats gehad, moesten
Herriot en dc leden van zijn kabinet
zich door een achterdeur verwijderen,
omdat links en uiterst links ietwat drei
gend manifesteerden.

Het kabinet afgetreden

Om half elf gisteravond diende het
kabinet zijn ontslag in. Doumergue nam
onmiddellijk maatregelen en raadpleeg»
de politieke persoonlijkheden.

Het gevolg is geweest dat Poincaré
belast werd met het vormen van een
nieuw kabinet. Deze heeft de opdracht
aanvaard.

Nader wordt gemeld dat PoincaTé
verklaard heeft, een kabinet te zullen
vormen, dat behalve hemzelf uit 7 leden
bestaat.

Over Sovjet propaganda-

Onlangs is uit Cairo gemeld, <jat
het ïn Arable bij gelegenheid van hei
transport van den „Mahal", het hei»
lige taipijt, dat de Egyptische regee»
ring volgens oud gebruik ïeder jaar
ter bedekking van de kafflba van Mek»
ka schenkt, tusschen troepen van den
■Wahhabieteiïbon in-g Ibn el Saoed en.
de Egyptische manschappen, die den
Mahal transpor te erdien, tot een schiet*
partij kwam, waarbij 25 Wahhabieten
dten dlood vonden. Waarom bet bij dit
'gevecht feitelijk ging hoéft men niet
vernomen. Reedis voor die uitzending
van de missie, die Wet kostbare tapijt
naar Mekka bracht, bad de Egypt-i#
sobe xe gee ring met Ibn cl Saoed mo*
ta's gewisseflidi, omdat de Wahhabd,e*i
ten koning in eij-n puiriteinscben ijVer
niet wilde toestaan, dat een Egyptisch
militair orkest de heilige plaatsen be*
trad. Dit incident werd bijgelegd in
den geest van Ibn el Saoed. Vermoe»,
delijk echter namen zijn aanhangers
nog altijd aanstoot aan eenige ge-brui»
ken van de Egyptenaren, die hen niet
■asketisch genoeg -voorkwamen.

Dit incident nu heeft, zooals aan de
„Osservatore Romano" uit Jeruza*
lem wordt gemeld, in dc Arabische
pers, vooral natuurlijk in die van
Caïro, levendige discussies veroor#
zaakt over den W ah ab ie ten kon ing,
waarbij in. hot 'bijzonder zijn betrek#
kingein met de Russische sovjetregee#,'
,ring in een wonderlijk liioht worden
geplaatst. Volgens de mededéelinge-n
van de Arabische pers, die de bericht#
gever van het Vaitioaan-sch c blad Se:
loof waardig acht, ispeelt dc soVjefc
propaganda in den Hedizja-s inderdaad
een zeer groote ,rol. Het begin van
-deze propaganda dateert uit de tij»
den van koning Hussein, die in 1923
de stichting van een Russisch consu»
]aat*generaal en een diplomatieke ver*
tegen-woordiging in Djeddah, de in
politiek opzicht zeer belangrijke ha»
ven van Mekka, toeliet. Missohien.
wilde Hussein daarmede dc Engel*
schen straffen voor de verslapping
va-n hun vriendschap of hen aantoo*
nen, dat hij in geval van tnood ook nog

'elders steun zonden kunnen vinden.
Aan wie het Russische consulaat in-
Djeddah bescherming zou verleemen,
nadat de bedevaarten van die sovjet*
Russische Mohammedanen evenzeer
zijn verboden als die Van de Christfc»
nen naar Jeruzalem, vernam men niet.
Van handelsbelangen is lita Djeddah
gé en sprake. Maar wijl hier jaarlijks
eenige honderdduizenden Mohammc#
dlaamsche bedevaartgarigers uit alle
land'en, waar de Mam bloedt, aamiko»
Jöen, -deed zich een ongewoon gums*
tige gelegenheid voor, een groo'tsohe
propaganda Voor het Bolsjewisme op
touw te zetten. O.ra .dit doel té berei»
ben moest die Russische vertegen»
woordigiTug natuurlijk een iMoNamme*
daaosoh tirttje krijgen. Daarom werd
een Tataarsche Bolsjewist met de lei»
ding ibelast, een zekere Hakim, ie
zich met souvereine minachting voor
bet bolsjewistische gelijkbeidsbegAn#
sel, dat gteen ade>l erkent, den tataar»
schen vorsten titel heeft toegekend en
rich Hakim Khan iaat -noemen. Om
zich groot er aanzien bij die geloovtigen
te verschaffen, ondernam hij zeltf een
bedevaart naar Mekka. De werkelijke
leider van de missie, -die officieel als
eor.site secretaris fungeert, moet een
ze'kiere Nauun Belton zijin. Bovendien
zijn ©r nog twaalf werkkrachten, waars-
van ge-en -enkele e«ein echte Ru® is.
Vier kloeniers reizén voortdurend tus»
schen Djeddah en Moskou of Rome
heen en weer; het sovjetgezantschap
te Rome schijnt de trait dl* union tus»
sohen de missie en haar -regeering te
zijn.

Toen het negime^Hussein aan het
wankelen* raakte, nam de sovjetcom»
•missie, diie met don Wahabietenleider
nog geen relaties had aangeknoopt, de
vlucht en begaf zich met^ haar ar#
chief naar de ItaliaansctTe kolonie
Erytbraa. Ebn el Saoad haastte rich
evenwel, de Russische missie te erken#
nen, waarop zij terstond naar Djed»
dah terugkeerde. Tusschen den nieu#
wen koning van den Hezjas en de
sovjetdiiplomaten moeten uitgëbr-ei*
de relaties worden onderhouden. Wat
Ibn Saoed daarvan verwacht, is wiet
duidelijk. Misschien is het er hem al«
leen om te doen, den pijnlijken indiruk
weg te doezelen, die zijn zakelijke
relaties met de Britsohe regeering op
de Arabische wereld hebben 'gemaakt.
Een Arabisch blad, dat de oorres»
pondent van de „Osservatore Roma»
no" citeeTt, verklaart, dat de eenige
zorg van Ibn el Saoed is het innen
van de hem cfoor Engeland verleende
maandelijksche toelage, waarvoor hij
met Engeland de heerschappij over de
heilige plaatsen van den Islam heeft
verdeeld. Misschien echter acht Ibn el
Saoed uit dezelfde overwegingen, die
Koning Hussein eens tot erkenning
van de sovjet missie brachten, haar
vérdere aanwezigheid in Djeddah nut*
tig voor zijn. in geenen deel© eenvou#
dige diplomatieke spel met Londen.

Een conflict.

Het sinds geruimen tijd bestaande
conflict tusschen den Engelsdhen mijn#
werkersleider Cook en het béstuur van
den Duitschen mijnwerkersbond is
thans verscherpt, zoo meldt de corres#
pondent te Essen van het „Berl. Tag."
door een nieuwe beschuldiging van
Cook tegen den Duitschen bond bij de
onderhandelingen tusschen de vertegen
woordigers van de Britsohe mijnwer#
kersfederatie en de gedelegeerden der
Moskousche vakvereenigingsintem atio*
nale. Cook had reeds vroeger te Essen
betoogd, dat de veel te gematigde be#
stuursleden van den Duitschen bond
het ongeluk waren van de Duitsche
mijnwerkersbeweging. Daarop volgde
een uiterst scherp antwoord door het
officieeie orgaan van den bond, de
„Bergarb. Z.", waarin Cook geken#
schetst werd als een uiterst onbeschaam
de en drmme filmcomediant, terwijl de
hoop werd geuit, dat men Cook voor
het laatst als vertegenwoordiger van
de Engclsche mijnwerkersfederatie op
Duitschen bodem had gezien. Cook
heeft echter in dc laatste weken zijn
aanvallen op den Duitschen bond voort*
gezet. Het democratische „Volksblatt",
hetwelk in verbinding staat met het be#
stuur van den bond, antwoordt daarop,
dat men in Duitsdhlan-d geen reden
meer heeft, een oordeel over Cook's
leiders'óekwaamhoden te verzwijgen, nu
ook van den kant van de Engelsche
mijnwerkersfederatie openlijk verklaard
wordt. Gat de Engelsche kolensta-king
reeds m Mei door Cook's onhandigheid
mislukt is Al moge Cook zich door zijn
radicaal optreden bij de Engelsche
mijnwerkers in nog zulk een groote po#
pulariteit verheugen, zoo is hij toch het
ongeln-c van honderdduizenden men*
schen, daar hij niet den moed heeft ge#
had hun bijtijds de waarheid te zeggen
over den wanhopigen toestand in den
Engekchen mijnbouw.

VERSPREID NIEUWS

DE NIEUWE AUSTRALISCHE
HOOFDSTAD.

De Hertog van York zal zich in Mei
van het volgend jaar naar Australië be#
geven om Canberra, de nieuwe hoofd#
stad, officieel te openen. Canberra zal
Melbourne als zetel der federale regee»
ring vervangen en op den. duur zullen
alle openbare diensten daarheen wor»
den overgebracht.

In 1910 reeds namen het Huis van
Afgevaardigden en de Senaat een voor#
stel aan, waerbij Yass#Canberra tot
hoofdstad van Australië werd bestemd.
In hetzelfde jaar verwierf het Austra#
iische gemeentebest. van Nieuw Zuid*
Wales den eigendom over een gebied
van ongeveer 900 vierk. mijl, waarop
de nieuwe stad zou verrijzen. De offi»
cïeele plechtigheid ter inwijding van
den nieuwen aanbouw had in Maart
1913 plaats.

In 1916 werden de werkzaamheden
tengevolge van den oorlog tijdelijk on#
derbroken. Pas in 1923 begon men met
den bouw van het Parlementsgebouw,
dat thans is voltooid.

DEENSCHsZWEEDSCH VERDRAG.

De Deensche minister van ibuiten»
landsche zaken, graaf Mo'ltke en de
Zweedsche gezant te Kopenhagen, ba#
ron Beek Friis, hebben op het Deensche
ministerie van buitenlandsche zaken de
ratificatiesoorkonden uitgewisseld van
het arbitrageverdrag, dat in Januari
tusschen Denemarken en Zweden is
gesloten en dat thans onmiddellijk van
kracht wordt.

Dit is een van de zes gelijksoortige
wederzijdsche conventies, welke tus»
schen de vier noordelijke landen zijn
gesloten en waarbij de partijen zich
verbinden alle kwesties, die niet langs
den gewonen diplomatickcn weg kun#
nen worden opgelost, te onderwerpen
aan arbitrage.

KITCHENER'S DOOD.

In het Lagerhuis heeft de afgevaardig#
de Scrymgeour de regeering verzocht
eindelijk een openbaar onderzoek in te
stellen naar de omstandigheden, waar#
onder de „Hampshire", het oorlogs#
schip, waarop Lord Kitchner zich be#
vond, destijds is vergaan.

Bridgema-n, de Eerste Lord der Ad#
miraliteit, antwoordde, dat er geen on#
derzoek zal worden ingesteld vóór dat
er een of andere onomstootelijke getui#
genis is afgelegd. Dat de nabestaanden
van Kitchener een openbaar onderzoek
zouden wenschen, is hem niet bekend.

NU DE FRANC STEEDS DAALT

Anti-Amerlkaansoho houding

In de laatste dagen komt een zékere
vijandige houding aan den dag tegen de
in Parijs vertoevende Amerikanen en over
net algemeen tegen de onderdanen van
landen met een hooge valuta. De
monstraties hébben reeds plaats gehad
tegen de Amerikaaneche en Britsohe
toeristen. Op Montmartr© hielden
cmgeveér 100 pereonen een -touring
car aan, welke geheel bezet was met bui
tenlandsche bezoekers. Men -traohtte de in
zittenden te hinderen, zoodat de politie
er aan te pas moest komen en zelfs ge
bruik moest maken van revolvers. In een
groot ca-fé in het Quartier Latin weigeren
cle kellners personen te bedienen die niet
met dollars of ponden kunnen betalen.

STADSNIEUWS

JOZEF CANTRé BIJ DE FIRMA
BOSKAMP IN OVERVEEN.

Een der vruchtbaarste houtsnijders
on-der de jongere Belgen exposeert
thans naast, een groote verzameling zij»
ner prenten, een aantal bceldhouwwer»
ken bij bovengenoemde firma.

Ook in dit beeldhouwwerk zit als es#
sentieel ding het geneigd zijn naar pri#
mitieve uitbeelding; naar dat eigenaar#
dig mengsel van der natuurvolken naie#
vcteit met den geslepen lexicongeest
van den twintigste»eeuwer. Men zocke
daar geen opzettelijkheid in of onecht#
beid: bet is het natuurlijk gevolg van
een opbloeiende belangstelling in ne»
gerkunst en andere oorspronkelijk zui*
ver archaïsche vondsten, cn den wil de
schoonheid dier gevonden dingen in
modernen vorm tc gieten, terwijl de
gangbare gestalten, waarin vooral pic#
turaa-l de schoonheid, tot dan toe, ge#
goten werd, door oververzadighedd op*
hielden ons belang in te boezemen.
Kunst als die van Cantré hij steunt
weer op anderen, al heeft hij genoeg
eigens om hem interessant te maken
lijkt me in haar totaliteit van episo*
dische waarde. Zij is boeiend als docu#
ment van een bepaald tijdsgewricht,
maar d-aagt in haar gewrongenheid
reeds bij de geboorte een element van
verveling met zich. Zoo voel ik althans
bij de bronsjes der dansende figuren

al een zekeren onwil in mij opkomen,
die het genieten in den weg staat. Ar#
chiperuco kon. nog verbluffen misschien,
een smakelijk gemaakte Archipenko
verveelt slechts. En toch, hoe sterk ge#
voel voor lijn, en ryth-me zit in deze
beeldjes van Cantré. En. hoe innig kan
hij zijn. Zoo dn dat prachtig stuk teak*
hout waarin hij eenc moeder met kind
sneed. Heel mooi is dat. Gevoelig ook
(is hij in een houten beeld der twee
„Koningskinderen". Men moet daarbij
aan zijn landgenoot Georges Minne
denken en dan, vergelijkend, tevens
verschil constateeren. Wat is Minne
veel Romaanscher in de lijn, meer van#
zelf*gegroeid in den vorm en wat is
daarnaast Cantré ongebreideld en meer
NoordsCermaansch in zijn aard. Allebei
Belgen, Vlamingen toch. In een poly#
chroom beeld, „Teederheid" is dan
eens weer een kwijnende kleur, een
verlept sentiment zooals alleen door
het verloop van eeuwen over oude
boerenplastiek gelegd kan worden en
in een staand figuurtje „Verzoeking"
dat plastisch vol mooie gevoeligheid is,
legt hij dan den kop weer zoo extra#
vagant op één oor, dat het u even te#
genstaat. En toch kunt ge u op dat
beeldje moeilijk een anderen kop den»
ken wat tenslotte weer voor de
gaafheid van het geheel pleit. En zoo
lijkt Cantré ons dus wel een aardig en
levendig kunstenaar, met veel waardig#
heid var> hand en geest beide, de mo»
derne Europeaan. die niet uit een glaas»
je, maar uit de zee drinkt, vol vlotte
belangstelling voor al het kern omrin#
gende cn geheel vreemd aan de zclfbc#
perkiug en het geheel in#rich#zelf*krui#
pen van kunstenaars uit onbewogen er
perioden. Zoo vindt hij in de graphiek
de uiting die het meest op zijn geest
past; zijn houtsneden komen mij -.-oer#
loopig voor als zijn gaafste werk. Veel
van wat daarvan hier is, was bekend:
Wij herinneren aan de bladen voor
Canville Lemonr.ier's „Ventje van On#
zen Lieven Heer", voor Duhamei's
„Lumière", de bladen voor Grisostome
en dergelijke. En ock 'in de verdere ver#
luchti'-ig van een boekwerk; in de let*
terversiCTmg, is hij een buitengewoon
smaakvol artisan, die onze belangstel#
ling verdient.

Naast en tusschen dit werk exposeert
men aardewerk van den heer en me#
vrouw Hobbel—van Harten, da-t ik
bekend mag veronderstellen, en dat ook
hier door zijn eenvoud en gelukkig gc#
mis aan pretentie opvalt.

J. H. DE BOIS.

BROODFABRIEK G. DE VRIES
EN ZOON.

Sinds vele jaren had de heer G. de
Vries een broodfabriek in de Maar*
ten van Heemskerkstraat. De toene#
men-de bloei d«r zaak, ook na de op»
ineming van den zoon van den heer
ide Vries in de zaak, maakte het
noodzakelijk uit te zien naar een.
ander gebouw of oen stuk grond om te
•bouwen. Het kwam tot aankoop van
een stuk grond aan de -Meester Cor»
-nelisstraat. Naar een ontwerp van den
-architect de Maakor werd daar door
dén aannemer Joir-stra een fabriek
gebouwd diie geheel modern is ing-c#
'richt e.n aan alle ©isohert d'es tijid-s
voldoet.

Het nieuwe fabrieksgebouw maakt
:een keurig en indruk. Vooraan is dé
wintel die ©r zeer smaakvol ui'tzüet.
Vandaar k-om-t .men iin het kantoor,
van waar de firmanten- een overzicht
over het geh.eele bedrijf hebben. De
bakkerij is ruim en frisch. Er zijn in
gebouwd vier dubbele heete lucht#
ovens, die zóó geconstrueerd zijin, dat
,noch -roet, noch rook, noch stof in de
bakruimte kan komen. De aan de
oven® aangebrachte stoominrichfling.
zorgt voor de mooie glanizen-de kleur
der broodien.

Het brood wordt wanneer het uit
de ovens komt op de rekkenwagens
naar het magazijn gereden, waar het
kan afkoelen cn voor de bezorging
wordt gereed gehouden. Vooral wordt
groote zorg besteed aan de zu-ivcr»
heid van het brood. Daartoe wordt
het meel in een kneedmachine door
•een stalen arm electrisch gekneed.

Woensdagmiddag bad d-e opening
dér nieuwe fabriek in tegenwoordig»
he,id, van genoodig-den plaats, Onder
ide aanwezigen merkten- wij -op een- ,dé*
-putatie uit de Middenstandsicéinit'rale,
©en van de Chir. Mji'diden-standsveircc»
niging en van d»c Boazbank en va-n 'de
Haarléms-che Broodbakloerspia troon-s*
vereeniging.

De heer G. de Vries hield een toe»
spraak waarin hij allen voor hun be»
langstelling dank zégde. Hij bracht'
verder dank aan architeot. aannemer
©n oprichter voor de moeité en zorg
<aan het work besteed.» Verder rclc»
veerde hij den groei d©r zaak en dank»
te hij ook zijn zoon voor de onder»
vonden medewerking.

Tenslotte wilde spr. niét vergeten
wat zijn (personeel in dezen heeft ge#
daan. Door samenwerking en goede
verstandhouding heeft mijn zaak ook
aan ben veel tc danken gehad, ze ide
spreker.

Daarna volgden vcrschilleuide toe»
spraken, Allereerst van- dén he-er -Van
Te toning namens de Middenstand®#
centrale, iD-c heer Van, T-cterimg oom»
•piiment'eerde den heer die Vries met
de totsta-ndkominig der .zaak door hém
een modél-zaak genoemd cn z©ide zich
er zeer over te verheugen dat de heer
•die Vries -als zelfstandige m'iddenstarm
der bet zoover had gebracht Met een,
wensch voor den verderen bloei d©T
zaak eindigde spr.

De heer VeldSvijk, die namens de
Chr. M ddcnstandsvereeniging en de
Boazbank sprak, deelde mede dat de
he©r ten Boom door een plotselinge
ongesteldheid verhinderd was aan/we»
te zijn en las voor wat de heer
Ten Boom had willen zeggen. Ook dft
hield in hartelijke woorden van ge#,
luk wensch.

Voorts sprak de heer 9mit als bak#
■kerspatroon en als vriend van den
beer De Vries. Deze haaldé staaltjes
op van -dc wijize waarop 'het vroeger in
ihct h-akkersbcdrijf ,er aan toe ging en
iwensiohté den heer de Vries van harte
•geluk niet 'het behaalde succes.

Verscheidene der vrienden van den,
heer Dc Vries spraken daarna nog.
die memoreerden de voortvarendheid
:diic den -heer de Vries steeds kenmerk»
te cn zijn vlijt én noesten arbeid, als#
mede hoe Hoogere zegen op zijn be#
-driif heeft gerust.

Ten slotte werd het bedrijf be#
zichtigd.

DE CHR. SCHOOL IN DE
VELSERSTRAAT.

Het bestuur der stichting „Noorder#
kerk en School" tc Haarlem heeft den
raad medegedeeld ^jfat de stichting
heeft besloten tot verbouw, verande#
ring van inrichting van» en aanschaf#
fin-g van sch-oolmeubelen voor de bij»
zondere school voor gewoon lager
onderwijs aan de Velserstraat. Dé
noodige gelden tuit de gemeentekas
worden daarvoor aangevraagd. Het
zelfde verzoek is gedaan voor -de bij#
zon-d'cre school v-ooir uitgebreid lager
onderwijs aan de Vclsersrtaat.

B. ©n W. -deelen naar aanleiding
daarvan den raad mede, -dat reeds
eerder bij het bestuur het voornemen
bestond tot uitbreiding van het be»
staande gebouw en dan op ruimer
schaal dan thans. De medewerking,
daartoe moest -na weigering door
den raad worden verleend, krach»
tens Koninklijk Besluit van 17 Juli
1923.

Aan dat vroegere voornemen wo-rdt
ech-ber geen gevolg gegeven, indien de
thans voorgenomen werken (bestaan#
;de in bijbouw van één leslokaal en
een gymnastieklokaal, inrichting daar*
van, verbetering van hot terrein, die#
nende voor lichamelijke oefeningen
en als speelplaats, en vam privaten,
aanschaffing van nieuwe schoolbanken
voor enkele lokalen en aanleg van
centrale verwarming, kunnen, tot stand
komen.

B. en W. stellen vooir te besluiten:
de gevraagde medewerking tc verlee»
n-e-n en daartoe te hunner beschikking
■te stellen voo-r de school voor ge#
'woon lager -onderwijs oen bed-rag van
132.300 en voor de ech-ool voor uitge#
breid lager onderwijs een bedrag van
f25.222.

GEVONDEN DIEREN EN VOOR
WERPEN

Terug ié bekomen bij: Sondorp, Romo-
lensira?.-. 17, badpakje me-, handdoek, IL
(ie Vries, Leidsefcestmat JA, badpakje met
muts, v. Kessel, Merovimgen^traat 44, bal,
M. Brandon, Ui-sulasccaat 12, broohe, P.
A. Appelboom, Harmenjamsweg 82m, fox
terrier, Wiclart, Lelies-, raat 00, herder,
Fauna, J. Xeven, Droeecstraat 19rd., kin.
derja-s, S. Roozen. Nïeuvlandje 6, krnder-
jas, "Welvaart, Olycaneiraat 4, wit-zwart
poesje, Fauna, Filmfabriek, Bloemert-
steeg 2A, grijze poes, Fauna, Rond, Don
ker Begijnhof 6, grijze poe?, Fauna, N.
Bouwen, Waldeck Pyrmontstraat 29, ket
ting en sleutel,. G. v. d. Haak, Teslastr.
9, Heemstede, lorgnet, ,T. Casteleyn, Garen,
kokerskade 1:B, C. M. Schcreu-der, Hof v.
Egmcmdstraat 19, P. v-an Meure, Gast
hui?'-aan 39r., Hoevens, Zomerstraat 40, J.
OhristiaanS, Romolenstraat 27, Politiebu
reau, Smedesiraat, allen portemonnaie
met inhoud W. Berk-man, Nassau!aan.
24D, rozenkrans in étui, N. Bouwen, Wal
deck Pyrmontsiraat 39, riem, N. Bronk-
horsf, Brouwersplein 38, kinderschopje,
Tceuwen, Frans Halsstraat 59 melkbus-
*?ieufel,vT. de Bonte, Haarlemmerliedeetr.
17, vulpotlood, J. G. ten Dam, Korie
Hbtrlstraat 13, vulpotlood, R. Jansen,
Leiöschestraat 59, vischzak met snoeren,
E. Bruins, v. Heemskerkstraat 38. zak

VAN KUNST EN KUNSTENAARS

DE FRANSCHE TENTOONSTELLINGEN IN RIJKS-
EN SUASSO-MUSEUM.

Deze omvangrijke manifestatie ver#
dient natuurlijk ten volle onze belang»
stelling, al zullen velèrlei teleurstellin#
gen niet ontkend kunnen worden. In
de bijzonderheden daarvan zullen wij
ons niet begeven in dé korte aantee»
keningen, die wij ten gerieve onzer
lezers v.iilcn maken. Voor hen willen
wij een kleine bloemlezing geven uit
de vele werkelijke schatten die deze
kunstlawine bevat, die tot einde
Augustus te bezichtigen blijft.

Men weet allicht dat deze tentoon*
stellingen worden aangediend als tegen#
beleefdheid voor de Hollandsche ten»
toonstelling, te Parijs in 1921 gehou*
den, waarheen Rembrandt's Amatomi*
sche les. Vermccr's Gezicht op Delft,
cn zoovele andere pronkstukken uit
ons nationaal kunstbezit vervoerd
werden en de Fransche kunstvrienden
in vervoering 'brachten. De tegenpres»
tafcie was, het werd tot Holland s eere
erkend, niet gemakkelijk. Tegenover
onze selectie van vijf jaar geleden
staat nu een andere, die in hoofdzaak
numeriek verbluft. Dit is in wezen
ook het kardinale bezwaar, dat me-n

tegen de massabewegingen van kunst#
werken, waarvan diit er een i-s, te berde
kan brengen. Ook van deze geldt, dat
cr een teveel is. Een te*veel, aan alles
aan comités, comitéleden, aam com#
mercieele bemoeienis en ten slotte
aan kunstwerken.

De tentoonstelling is in twee deelen
gesplitst. In het Rijksmuseum vindt
men werken der achttiende en negen#
tiende eeuw, van de laatste voor zoo#
ver de makers er van, overleden zijn.
In het Suassomuseum zijn eenige hom
derden werken van nog levende
meesters ondergebracht: van lederen
meester één werk, om onpartijdigheid
te betrachten. Onpartijdigheid, die
•heel plausibel is van een business»
standpunt bezien: geef iedereen een
kans maar die bij een artistieke
prestatie als het organiseeren van een
keurcollcctic tot onbelangrijkheid
voert. Die afdceling is dat dan ook
naar mijn inzicht in hooge mate (ze
■werd reeds in Den Haag temtoonge#
-steld en ik heb zélfs dc lust niet ge#
voeld, ze in Suasso nog eens t© gaan
bekijken.

De oudere kunst in het Rijksmuseum
stelt in veel opzichten schadeloos. Hier
willen wij onze aanteekeningeo begin#
men. En wel bij die midden#negen#
tiend' eeuwers met wier arbeid wij
■toch reeds in nauwer contact staan en
waarvan het een geluk is bij deze ge»
tegenheid werkelijk praelhtdingen voor
oogen (e krijgen-.

Wij dénken aan Daumier. Als teeke#
na-ar vam caricatu-rcm, als lithograaf
van de Charivari hebben wij dm
Holland hem vaak genoeg kunmem be#
wonderen. Enkele schilderijen vindt
men eveneens in H-ollandsdhe musea.
De „zangles" uit het legaat Hoogen*
dijk werd hier ook bijgehangen. Maar
nu kan men den voluit schitterenden
.JPrentenliefhebber" (coll. Doucct) dien
men vaak in tijdschriften gereprodu#
ceerd zag, hier in natura bewonderen.
Welk een praohtig forschen toets be»
zat deze schilder naast een uitgezocht
verfijnde kleur, die in sommige details
opvalt en diie in de reproductie niet
te vermoeden was. Staande tegenover
dit werk vat men moeilijk hoe een
toch zoo scherp ziend criticus als
Karl Schoffier in een van de laatste
afleveringen van 1' Amour de 1' Art,
Daumier's betcekenis als schilder vrij
wel weg werkt, om hem alleen als
journalistiek teekenaar ten troon te
houden!

Een ander groot man; Edgar Degas.
Eem enkele pastel, hier en daar, is al#
les wat me-n in Holland van hem tegen#

komt. Nu zond het Lóuvre dat mooie
vroege werk van hem, dat mem ook
wel uit reproductie kennen zal: „Het
Orkest". Het is een deel van het orkest
der Parijsohe Opera, waarin Degas'
vriend Dilhau, basklarinettist, het mil#
den,punt vormt. Daar omheen andere
bekende muzikanten uit die dagen em
boven in de loge de componist Oh-abri-er.
Boven de orkestruimte, dc be-emen der
bal-lcttéuses en hét gewol-k d-er gazen#
-rokjes. Evenals bij het beroemde Am-ge»
lus van Millet stelt men zich bij het
zien eener reproductie een groot schil#
derij voor: het orgineel is echter 40
bij 45 oM. groot en een juweeltje
van elegante Fransche peinture. Vam
Degas ook ee.n bewonderenswaardig
klein vrouwenportret, door het Luxem»
bourgamusum afgestaan, en, nog een
ander portret, van dc dochter van
Dihau, eveneens een mooi stuk sohil#
dorwerk, in het Louvre tehuis be»
hoorend. Deze Dihau was terloops
opgemerkt niet maar een eenvoudig
orkestspeler alleen, maar tevens ver*
dien stel ijk componist en een die in
de kringen van schrijvers en schilders
va-n het derde keizerrijk veel vrien#
den had. Toulouse Lautrei toekende
voor een paar zijner kleine composities
de omslagen en die dingetjes hebben
daardoor in hun eerste uitgaven nog
weer een waarde to meer verkregen.

Oorot, le bon père Corot, hem kun»
nen wij ook opnieuw em volop bewon#
deren. Corot, als figuurschilder vooral,

want de mooie dame in het blauwe
kleed, vroeger in de collectie Rou-art.
en thans in het Louvre, i's met de ver»
zameling meegekomen. En het niet
mfrnideir interessante Stadsgezicht uit
Douai, eveneens uit het Lou-vre, ook.
Dat zijn een paar prachtstukken van
- Co rot's rijpsitcn tijd (1874) e-n juist
voor o-ns zoo interessant omdat wij uit
die Mesdag# cn Van E-eghcn»verzames
lin-gen in hoofdzaak Co rot's waz-iig» ro#
mantische landschappen hadden leercn
bewonderen.

Behalve Corot is die landschapsohil#
der»sohool (van Baibizon) dan vrij
wel voorbijgegaan op dit festijn: een
paar mooie Millet's, Duprc's Rous#
seau's zouden hier n-iet onwelkom gc»
weest zijn: misschien heeft men die in
Holland voldoende bekend geacht en
inderdaad is voor onze Hollandsche
oogen die periode het minst vreemd.
Van een Edouard M-anet, die op Hol*
la-nders als Breitner, van Looy enz. zoo
stérken invloed heeft uitgeoefend, wa»
ren eenige belangrijker werken hier
zeer gewensdht geweest. Het stilleven
met het doode konijn cn het strand#
gericht, beide uit de verzameling
Douce-t, kunnen daartoe wel gerekend
worden, maar laten toch Manet niet
op volle kracht zien. Maar daar er.
-naar fk meen, in geen Hollandsche
verzameling werk van he-m te vinden
is, mag de aanwezigheid van een vijf#
tal schilderijen en twee teckenlngcn
dankbaar herdacht worden. Zijn bijna

naamgenoot Monet komt er slechter
af. Als wij het portret van mevrouw
Monet aandachtig bekijken komen we
tot dc conclusie dat die opgaaf door
ce-n Willem de Zwart in zijn besten
tijd beter werd opgelost en mooier ge#
schü-derd. En een groot figuur als
Eugène Delacroix is uit dc beide wer#
ken, die hier vermeld wonden, niet
compleet te waardcercn. Bij zulk een
reus juist voelt men de gevaren van
die staalkaart#exposities met officieeie
sanctie. Wanneer men Delacroix niet
te Parijs in de mu-sca gezien heeft,
men zijn waarde uit zulk een
schets van „het vertrek van den graaf
de Mornav" moeilijk.

In de verzameling van een kunst#
handelaar of op een veiling worden
die werken door dc mcnschen die de
materie beheerschen, bekeken in ver*
1 band met het overige oeuvre van den
meester en .in dat verband geschat.
Zc kunnen zulk een verzameling of
veiling dan zelfs belangrijk maken.
Maar representatief zijn zc niet, d.w z
zc brengen het publiek niet bij. \an
hoe hoogc postuur een Delacroix ge#
wcest is. Een ander maal gaan wc
voort» en bezien Cézannc, Rc;-.oir,
Lsutrec cn Je achttiende eeuwers.

L H. DE BOIS.