BINNENUND
HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAG 29 JULI 1926
KIJKJES IN SOVJET-RUSLAND.
HET STRAATVERKEER TE MOSKOU.
Het straatverkeer in 'de Russische
hoofdstad wordt thans door de Iswost*
scliiks, de electrische tram, taxi's en
auobussen onderhouden. Het oude ver*
keersmiddel van Moskou en van geheel
Rusland, de bekende Iswostschik bezat
tot voor korten tijd om zoo te zeggen
het monopolie van het verkeer in de
groote steden, in het bijzonder te Mos*
kou, Leningrad, Kicw, Odessa, Rostov
enz. De Iswostschiks van Moskou zijn
ook tegenwoordig nog een klasse op
zichzelf, die waard is in het bijzonder
te worden bestudeerd. Hoewel alle tak*
ken van mensehelijke bedrijvigheid in
sovjet*Rusland in 23 vakbonden zijn
georganiseerd, zijn de Iswostschiks als
eenige uitzondering op dezen regel tot
heden ongeorganiseerd gebleven en ook
in dit opzicht kunnen zij dus als eonse*
quente contra*revolutionnaircn worden
beschouwd. Van het begin der revolutie
af tot den huiden dag bestaat voor
hen alleen de wet van vraag en aanbod,
dus de vrije concurrentie, die door geen
maatregelen van bovenaf is te over*
winnen of te onderdrukken. Hut aantal
Moskousche Iswostschiks hangt af van
het jaargetijde. In den zomer is het
aanmerkelijk geringer dan in den win*
ter, het bereikt nog niet de helft van
het wintercijfer. Dat is te verklaren
door de omstandigheid, dat in den win*
ter talrijke moesjiks uit de omgeving
van de stad naar Moskou gaan om ge*
durende het winterseizoen iets le ver*
dienen. Deze landelijke Iswostschiks
met hun de hemel weet hoe oude vuile
sleden zijn voor de echte, onvervalschte
Moskousche Iswostschiks als het ware
oneerlijke concurrentie en zij drukken
men hun aanbiedingen, die meestal ver
onder den gcbruikelijken prijs zijn, de
verkeerstarievcn, die dau ongeveer 30
a 40 pCt. dalen, Terwijl men des zo*
mers of in den tijd, dat er geen sneeuw
ligt, nauwelijks een eenigszins fatsoen*
lijk uitziende Iswostschik beneden den
prijs van 2 roebel voor een niet te groo*
ten afstand is te krijgen, welke af*
stand echter in Moskou doorgaans veel
groofeer 's. kan men in den winter den*
zelfden afstand afleggen a raison van
laly2 roebel 1.25 a 2.—). Maar
'deze Iswostschiks lijken niet in de ver*
stc verte op de Europceschc aapjes*
koetsiers. Zij doen hoogstens denken
aan een huurrijtuig van de allerminste
soort. Hun taak echter, een vlot cn
misschien voor Russische begrippen
snel vervoer tot stand te brengen, ver*
vullen zij intusschcn vrij behoorlijk.
De Moskousche "tram, 'die in dc pe#
riode van het oorlogscommunisme haar
bestaan zeer moeilijk voortsleepte en
wonder boven wonder niet in de gol*
ven der revolutie verdronk, staat weer
vrij stabiel in de rails. Terwijl medio
1921 bijna alle tramwagens nog in het
bezit waren van gebroken ruiten en
dienst deden voor het transport van dc
meest- wonderlijke vrachten, zooals
hout, meelzakken, schoenen voor het
leger enz., zijn de tramwagerisdte Mos*
kou thans weer vrijwel in orde: gere*
pateerd en voor eendeel zelfs- gloed*
nieuw. De M-oskousche tram is een der
weinige Russische bedrijven, waar actief
wordt gewerkt. Het bedrijf staat onder
voortreffelijke leiding, het personeel ge*
draagt zich behoorlijk, wat men niet
van al het Europeesche trampersoneel
kan zeggen en het onderscheidt zich
zelfs door kennis van de tramlijnen en
initiatief. De tramlijnen verbinden 34
van de belangrijkste punten van Mos*
kou met het centrum van de stad en
dc totale lengte van het tramnet wordt
vrijwel jaarlijks met eenige Kilometers
uitgebreid. In 1913 werden 257 millioen
passagiers vervoerd, in 1922 slechts 212
millioen, het volgend jaar echter liep
dit aantal reeds tot 281 millioen op en
manneer we het totaal van de eerste
drie maanden van het jaar 1926 als basis
aannemen voor de berekening van het
totaalcijfer over het gehcele jaar, dan
blijkt, dat de Moskousche tram dit jaar
tenminste 400 millioen passagiers zal
vervoeren. Per wagen en per jaar bere*
kend. blijkt, dat in het jaar 1913 één
wagen 315.441 personen vervoerde, in
1922 reeds 403.000, in 1923 442.000 en
daarna een half millioen. Daar het ge*
hcele net echter door een enkele een*
trale wordt bediend, die in de tegen*
woordige omstandigheden niet kan wor*
den uitgebreid, valt aan verdere uit*
breidiflg van het toch reeds overbelast
tramnet niet tc denken. Pas wanneer de
groote nieuwe electrische centrales in
de naaste omgeving van Moskou geheel
gereed zullen zijn is het mogelijk, tot
uitbreiding van het tramnet over te
gaan evenals tot de stichting van het
belangrijke hulpmiddel: een ondergrond;
sche spoor, die thans, nog in embryo*
nalen toestand, reeds de Moskousche
metro wordt genoemd. De Moskousche,
sovjet is op het denkbeeld gekomen,
teneinde de tram te ontlasten een on*
dcrgrondsche in het leven tc roepen.
Zij is, gelijk opgemerkt, nog niet meer
dan een embryo, zelfs is er nog geen
technisch plan uitgewerkt, alken de
geologische voorbereidende werkzaam*
heden zijn verricht. Niettemin grijpen
dc sovjetheeren deze werkzaamheden
iaan als middel voor hun propaganda cn
i als bewijs (uit het ongerijmde), hoezeer
de bestuurslichamen er naar streven
de openbare zaak te dienen. Kort gele
den is een delegatie van de Moskousche
(sovjet van een reis naar het Westen tc*
ruggekeerd, waar zij in dc hoofdsteden
het verkeer heeft bestudeerd. In
Duitscbiand heeft deze delegatie onder:
I handeld over dc mogelijkheid van deel*
I neming van Duitsch kapitaal cn
de Duirsche techniek aan den bouw van
dc Moskousche metro en haar rapport
bevat de- conclusie, dat de Duitschers
jcr zich hevig voor interesseeren. Het
meest aannemelijk kwamen haar de
ontwerpen van Siemens Bau*Union
ivoor, maar het kan vermoedelijk nog
eenigen tijd duren voor met medewer*
king van deze maatschappij dc Moskou:
sehe metro tot stand komt.
De huurauto's in Moskou zijn iets
nieuws. Tot voor korten tijd waren
er in Moskou noch elders in Rusland
geen particuliere auto's. Alle auto":
waren genationaliseerd en alleen dc
staatsinstellingen, de staatsindustrie,
de vakbonden waren in de gelegen*
beid er auto's op na te houden. Te»
gen woord ig is 'het ook voor particulic*
ren weer mogelijk, het vervoer per
auto als onderneming uit te oefenen.
Desniettemin zijn er tot nog toe maar
weinig taxi's ie Moskou, men trof
ze alleen aan ia de nabijheid van dé
stations en op enkele van de voor*
naamste pleinen. 'Het zijn geen taxi's,
die er een vast tarief op na houden,
maar men moet voor lederen rit met
den chauffeur een speciale overeen*
komst sluiten. Als vervoermiddel zijn
deze huurauto's zeer duu-r, wanneer
men denkt aan den overvloed van
benzine, die Rusland oplevert cn aan
den lagen prijs van de Russische rub*
berfabrikaten. Onlangs verklaarde de
sovjet van Moskou dat zij in het
buitenland een groot aantal taxi's zou
bestellen, die tegen redelijken prijs
het verkeer van het centrum met de
buitenwijken van de stad zullen on*
derhouden.
Het nieuwste vervoermiddel van
Moskou bestaat echter uit een aantal
groote Engelsche autobussen van de
firma Leyland in Lancashire, die hot
gemeentebestuur van Moskou in Enge*
land heeft gekocht; Voorloopig wer*
den bij wijze van .proef acht dergelijke
bussen op een traject in bedrijf ge*
bracht. Zij hebben weliswaar tot dus*
ver het overige vervoer te Moskou
niet ontlast, want zij vervoeren dage*
lij ka in den loop van 16 uur
slechts 1300 passagiers, maar als. proef
hebben ze voldaan en het financieel;:
resultaat is zelfs buitengewoon. In 4
maanden was de bruto*opbrengst
189.030 roebel. Daar de bedrijfskosten
en dc amortisatie meer dan -119,000
roebel bedroegen, bleef er een netto*
winst van 70.000 roebel uit het be.-
drijf van deze acht bussen over of on*
geve er f 87.500.
DE BRAND TE BLOKZIJL
KWAADWILLIGHEID?
Dc heer S. Koopmans, in wiens ma
gazijn Maandagnacht de brand uitbrak,
die zoo ernstige gevolgen heeft gehad,
heeft, daar hij kwade trouw veronder
stelt, honderd gulden uitgeloofd aan den
geen, die inlichtingen kan geven omtrent
het ontstaan van den brand.
DIEFSTAL VAN RADIO-ONDER-
DEELEN.
Sedert eenigen tijd vermiste de Neder*
landsche Seintoestellenfabriek te Hilver
sum verschillende onderdeden van radio
toestellen.' Woensdag slaagde de politie
er in, deze te Amsterdam op te sporen.
Als verdacht van den diefstal werd aan
gehouden de magazijnmeester der fa
briek. Het bleek, dat hij in zijn woning
een uitzendstation had gebouwd, en dat
alle daarvoor benoodigde onderdeelen
ontvreemd waren uit de fabriek. Voor
een waarde van 1500 heeft hij ont
vreemd.
ERNSTIG VLIEGONGELUK pi ITCCM
TE SOESTERBERG. 1 1 O JU B
TWEE VLIEGTUIGEN TEGEN
ELKANDER GEBOTST.
EEN SERGEANT-VLIEGER
GEDOOD.
Woensdagmorgen omstreeks half*
negen bevond zich een vliegmachine,
bemand met scTgeant*majoor*instruc*
teur B van der Griend en een leer*
ling, hoven Soest-erbcrg in de lucht,
toen sergeanrivJieger Dumenit, die
Maandag j.l. zijn brevet als vlieger
had behaald, opsteeg.
Even later had een aanraking plaats
tusschen de beide toestellen, met het
gevolg, dat beide naar heneden stort*
ton. Het vliegtuig van Van der Griend
kwam met dc-n kop in het zand terécht
en was zwaar beschadigd. De inzitten*
den kregen echter geen letsel. Het
vliegtuig van Dumenit was verbrijzeld
cn de bestuurder werd dood opgcao*
men.
Nader meldt men omtrent dit 011 ge*
luk:
De botsing tusschen twee militaire
vliegtuigen van het vliegkamp Soes*
terberg, heeft plaats gehad boven het
bosch achter het theehuis, nabij het
vliegkamp Soesterberg. Dc vliegtuigen
bevonden zich op een hoogte van on*
geveer 150 meter.
Het vliegtuig van den om het leven
gekomen vlieger Dumenit, die afkom*
stig is uit Deventer, was nog slechts
korten tijd in de lucht. Het schijnt,
dat hij ongeveer tegelijk met den ser*
gcant*majoor*v'ieger Van der Griendt
heeft willen landen. Bij het naar bene*
den komen zijn de vliegtuigen boven
het bosch tegen elkaar gevlogen.
Het vliegtuig van Dumenit stortte
naar beneden en werd geheel verplet*
terd. De vlieger was onmiddellijk
dood.
Ook het vliegtuig van Van der
Griendt viel. Het vloog eenmaal over
den kop en kwam toen op een open
stukje grond in het bosch terecht.
Het is vrij ernstig beschadigd. De in*
zittenden zijn er zonder noemenswaar*
dig letsel afgekomen.
De omgekomen vlieger was gehuwd
en vader van één kind.
ONZE HARING-
VISSCHERIJ.
ONBEVREDIGENDE UIT
KOMST.
In dc openingsrede ter algemeene
vergadering der Rcedersvereeniging
voor de Xederlandsche haringvisschc*
rij te Den Haag gehouden, deed de
voorzitter, de heer L. J. var. Gelderen
uitkomen dat in 1925 de uitkomsten
der Noordzeeharing niet alleen weder
bij die van het voorgaande jaar achter*
bleven en dat, 1925 als zeer onbevredi*
gend beschouwd moet worden. Daar
ook de bcugvisscherij en de door vele
leden dér vereen, uitgeoefende winter*
trawUvisscherij als aanvullende bcdrij*
ven geen of een negatief resultaat heb*
ben opgeleverd, mag zonder overdrij*
ving van een zorgvollen toestand wor*
den gesproken, die op de exploitatie
der zeilschepen in hoofdzaak zijn stem*
pel drukt.
Met 430 schepen werden in 1925 ruim
373.000 kantjes haring aangevoerd, ter*
wij! in 1924 met 400 schepen 613.700
aatjes aan den wal werden gebracht.
De opbrengst kan over 1925 op een be*
drag van 9.428.000 worden gesteld,
terwijl die over 1924 nog 13.010.000
bedroeg.
ONTPLOFFING.
In de papierfabriek aan de Tollens
straat te Nijmegen is een cylinder wals
van de papiermachine uit elkaar gespron
gen. Er werd groote matericele schade
aangericht en het bedrijf moest worden
stop gezet. Het ongeluk liep zonder
persoonlijke ongelukken af.
AAN GROOT GEVAAR ONTSNAPT.
Op den weg tusschen Sncek en Lem
mer kreeg Dinsdagavond de chauffeur,
die een autobus bestuurde, een beroerte.
De bus, die om negen uur uit Sneek ver
trokken was, en waarin ongeveer twin
tig passagiers gezeten waren, zou in het
water zijn gereden, indien niet de per
soon, die naast den chauffeur zat, de te
genwoordigheid van geest had, het
stuur te wenden. De bus liep op een
melkwagen en kwam tot stilstand. De
chauffeur werd weggedragen en de bus
kon, hoewel gehavend, doorrijden naar
de oude Lemmer nachtboot, die de bus
passagiers vervoert. De boot moest een
uur later dan anders vertrekken.
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 652
DE GRASMACHINE
Vader heeft moeder S knipt een strook en pau*
beloofd dat hij vandaag I zeert om tc zien, wat
i toch heusch het gras de reden is dat de gras*
zal knippen
machine zoo zwaar gaat
knutselt 20 minuten cn
knipt dan een tweede
strook
ziet Jan Kommer aan
het wieden en bespreekt
met hem de kans op
een nieuwe hittegolf
knipt nog een strook en
gaat even zitten om uit
tc maken of het beter
is op en neer te knippen
of in cirkels
knipt een vierde strook I komt terug en knipt
en hoort Kees Jansen J nog een strook zich af*
aan het werk met zijn
nieuwe grasmachine
moet dit even zien
vragende of het niet
beter was eerst het ach*
tertuintje te doen
gaat naar den achtertuin
cn staat daar met Henk
Bakker te praten tot de
etensgong luidt,
(Nadruk verboden)
FAMILIEDRAMA.
PREDIKANT EN VROUW
DOOD GEVONDEN.
Té Zandeweer vond men Woensdag
morgen den 26-jarigen predikant bij de
Herv. Gemeente ds. L. B. en diens 28-
jarige echtgenoote mevr. E. B.P. ver
moord te bed.
Vermoed wordt dat de heer B., die
met een scheermes in de hand gevonden
werd, eerst zijn vrouw en daarna zich
zelf van het leven beroofd heeft. Ds. B.
was eerst een maand geleden getrouwd.
Hij leed den laatsten tijd aan zwaarmoe
digheid. In het dorp is men diep onder
den indruk van het gebeurde.
STUDENTENSTREEK.
De Nieuwe Ct. verhaalt:
In de Leiaschc wereld is Zomerzorg
een veel en dankbaar bezochte buiten*
plaats. Men drinkt er thee, men wacht
er op den trein, men heeft er afspraak*
j.OS;
Er was een dansavond in Zomerzorg.
Natuurlijk waren ei studenten.
Maar de aanwezige studenten vonden
dal er niet genoeg dames waren, al*
thans niet genoeg dansdames voor stu*
denten.
Daarom dansten de studenten met
stoelen.
Dat was niet „comme il faut" vond,
terecht, de dansmeester cn dus verbood
hij stoelen als dames te engageeren
voor den volgenden step.
Er kwam studentikoos protest, stu*
dentikose herrie, de muziek hield op
cn de poppen waren aan het dansen.
Eén student deed er niet aan mee.
Hij was in training voor roeien, dus
mocht hij zich niet te veel opwinden.
Daarom hield hij zich rustig bezig met
voetzoekers en zevenklappers en pro*
beerde daar zijn sigaret aan op te ste*
ken.
Ook dat mocht niet en de rustige
student werd buiten Zomerzorg geleid
met ernstige bedreigingen als hij het
waagde terug te komen.
Evenwel grenst er aan Zomerzorg
een weiland en over de sloot kwam de
rustige student Zomerzorg weer bin*
nen.
En hij hervatte het onschuldige spel
met zijn zevenklappers en zijn voetzoe*
kers.
Thans werd de politie getelefoneerd.
Aangezien er zes agenten tegelijk
verschenen, vond de rustige student,
die in training was, het beter zich voor*
loopig buiten het strijdperk te bege*
ven. En hij toog waar de keizer tc voet
gaat.
De politie beraadslaagde en zette een
agent op post voor een zekere deur.
De rustige student meende te moe*
ten protestceren:
Als ik op de W. C. verblijf,
wensch ik met rust te worden gelaten,
zei hij. Ik ben in training voor dc vol*
gendo roeiwedstrijden.
De wakende Hermandad bleef noch*
tans op z'n post.
Doch het verblijf duurde lang. Te
lang vond dc politic.
Zij sommeerde, sommeerde nog eens
en forceerde de deur.
Er was daarachter een verlaten ka*
mertje. Door het venster had de rusti*
ge student zich verwijderd. Hij moest
zich trainen.
Het publiek, dat op een vroolijk*
heidje had gehoopt, lachte, dc politie
retireerde en de dans werd voortgezet.
Voorloopig zonder spes patriae.
EEN BELANGRIJKE
JUWEELENDIEFSTAL.
VOOR EEN BEDRAG VAN
10.000 AAN JUWEELEN EN
GOUD ONTVREEMD.
Maandag is in een der groote hotels
tc den Haag, een belangrijke juweelen*
diefstal gepleegd.
In het bedoelde hotel logeert reeds
gedurende geruimen tijd mevrouw E.,
afkomstig uit Duitschland-
Dien avond bemerkte zij, dat tijdens
haar afwezigheid iemand op haar ka*
mer geweest moest zijn, daar dc lin*
ne.nkost opengebroken was. In deze
kast had zij voor een zeer aanzienlijk
bedrag aan gouden voorwerpen cn ju*
weelen geborgen.
Tot haar groote ontsteltenis be*
merkte zij dat het grootste gedeelte
van haar sieraden gestolen was. Vol*
gens haa ropgave is voor een bedrag
van f 10.000 aan briljanten en gouden
voorwerpen ontvreemd.
Voor eenigen tijd is in een der
Schevenimgsche hotels, geheel op de*
zelfde wijze eveneens een vrij aanzien*
lijk bedrag aan goud en diamanten ge*
stolen, tocbchooreodc aan een der gas*
ten.
xMen vermoedt dat beide diefstallen
door denzeifden persoon begaan zijn.
Van de dader is tot op heden geen
spoor gevonden.
Het Vaderland meldt nog:
Toen mevrouw omstreeks kwart
voor tienen naar haar kamers gi:ng,
zag zij dat een doek, waarmede de
kleeren afgedekt worden, met een
punt uit de kleerkast hing. Opeens had
zij het gevoel dat cr ccn dief in de
kamer geweest was, te meer, daar zij
met een oogopslag zag, dat dc sleutel
van de tweede kast, waarin de pu*
weclen geborgen werden, achter het
stapeltje zakdoeken lag. Zij had de
gewoonte den sleutel boven op de zak*
doeken te leggen.
Dc kast met juweelen bleek afgeslo»
ten te zijn. Maar toen zij geopend was
bleek het vermoeden van mevrouw
maar al te waar te zijn. De dief heeft
dus zoo kalm gewerkt, dat hij zelfs
de kast weer heeft afgesloten. Ook
aan de manier waarop alles is nagezien
valt op te merken, dat de dief kalm
gewerkt had.
De inhoud van de kast waarin o.m.
het bijouteriekistje stond, is zorgvuldig
onderzocht. Het was den dief blijk*
baar alleen om geld en juweelen te
doen. Voor goud had hij geen intresse.
Want een zware gouden tasch, ter
waarde van 1600 gulden, heeft hij
laten liggen. Tot de gestolen goede*
ren behooren onder meer een paarlen
ooilier en een collectie zwarte diaman*
ten.
Onmiddellijk waarschuwde de fami*
lie den directeur, die de recherche van
het gebeurde in kennis stelde. Jammer
genoeg heeft men niet alle voorwer*
pen onberoerd gelaten. Het werken
met vingerafdrukken is daardoor be*
moeilijkt. Blijkt alweer hoe goed men
er aan doet, bij diefstal vooral de
komst van de recherche af te wach*
ten.
Onmiddellijk werd een grondig
onderzoek ingesteld. Hoe was de dief
binnengekomen? Wat bleek? Men had
verzuimd bij he .tverlaten van de ka*
mer de deur af te sluiten. In het hotel
zijn alle kamerdeuren voorzien van
Lipssloten. De afsluiting was dus safe
geweest, had men cr gebruik van ge*
maakt.
EEN JEUGDIGE
DIEVEGGE.
OM AAN SNOEPGOED TE
KOMEN.
De politie te Leiden heeft proces*ver»
baal opgemaakt tegen een 13*jarig
dienstmeisje die ten nadecle van haar
mevrouw uit een ijzeren geldtrommel
gedurende geruimen tijd geld heeft ont
vreemd tot een bedrag van circa 100.
Het geld heeft zij aan snoepgoed be*
steed.
DE GLINDHORST.
GEEN UITBETALING VAN
LOON.
Uit Amersfoort wordt aan Het Volk
geschreven:
De financicele toestand van het op*
voedingsgesticht „De Glindhorst" is
thans van dien aard, dat het personeel
reeds belangrijke vorderingen heeft,
wegens achterstallig loon. Menschen,
die in ondergeschikte betrekkingen
werkzaam zijn, hebben reeds eenige
honderden guldens te goed. Er 'heerscht
Onder dit personeel begrijpelijkerwijs
een groote ongerustheid. Teneinde
zich persoonlijk op de hoogte te stel*
len heeft de minister van justitie, mr.
Donner, een bezoek aan het gesticht
..De Glindhorst" gebracht.
FEUILLETON
DOOR EIGEN KRACHT
Uit 't Duitsch.
38)
„Je bedriegt jezelf, om den ongeluk*
kigen Funk riet te lehaeven aan te kla*
gen", antwoordde dc barones. „Ik ge*
loof niet aan Funk's verzekeringen. Va*
der heeft zeker de zestigduizend daai*
ders bij zich gehad; oom Frühberg ge*
looft dit niet, maar hij vergist zich.
Toen je vader mij. in dien treurigen
nacht voor z'n dood, in dc grootste
wanhoop al z'n dwalingen bekende,
heeft hij me niets verzwegen. In woeste
zelfaanklacht, heeft hij me al z n on*
zinnige speculaties meegedeeld. Hij be*
kende me dat, toon hij 't geld voor 't
Sebenfelder bosch had ontvangen, de
verleiding bij hem was opgekomen, ook
dit geld voor "n kolossale speculatie op
de Beurs te gebruiken, maar hij had
met alle kracht deze verzoeking weer*
st3an. Hij was toen inct de 60.000 daal*
ders teruggcfcis" uit Berlijn, om ten*
minste het hem toevertrouwd erfdeel
van Hermine terug te kunnen geven,
als Funk en z'n vrouw dit cischten.
Hij heeft, in dien nacht, geen enkel
onwaar woord gesproken! Heeft Funk
niet gelogen, dan ;s je vader van 't
hccle, groote kapitaal beroofd gewor*
den, maar ook als Funk wel gelogen
heeft, als vader hein, dien dag, de 40000
daalders van Hermme heeft uitbetaald,
dan bleven er toch nog altijd twintig
duizend over, die in de portefeuille
hadden moeten zitten, in plaats van
4000 mark, die slechts gevonden zijn.
Dit heb ik oom Frühberg gezegd, maar
hij geloefde me r.ict, voor hem waren
de verzekeringen var. je vader, in den
i nacht voor z'n dood niet overtuigend,
i Ook mij bracht hij daardoor aan 't twij*
felen. Ik liet mc. tot de belofte aan
hem, overhalen om niemand mijn twij*
felinge» mee te deeleii, en vooral jou
niet, Wolfgang. Als de dwaze verden*
king nog eens in ;c opgeroepen werd,
dan zou je 't als je heiligste plicht be*
schouwen, zonder aanzien des persoons
naar den moordenaar tc onderzoeken,
meende je oom, en zou de sluier, die
gelukkig over de treurige afdwalingen
van je vader is gespreid opgelicht
worden.
Door zulke gezegden overtuigde oom
Friihbcrg me van de noodzakelijkheid
om tegenover ie le zwijgen. Ik heb mijn
belofte gehouden, hoe zwaar me dit
soms ook viii, tot vandaag, nu kan ik
't echter niet neer, vandaag moet ik je
vertellen wat ik gehoord heb, wat ik
weet en wat ik vrees, want ook jou be*
dreigt misschien, door dezelfde moord*
dadige hand, die je 'vader heeft neer*
gelegd, hetzelfde gevaar. Daarom, beste
Wolfgang, ben ik hijna omgekomen
van angst, toen je zoo lang weg bleef".
„Wie zou 't dawel op m'n leven ge*
munt hebben?" vroeg Wolfgang ver*
wonderd.
„De moordenaar van je vader. Ik weet
nu wie 't is. Ik vermoedde al lang dat
de eenige vijand, dien je arme vader
Ooit heeft gehad, hem vermoord heeft,
maar, sedert vandaag weet ik 't zeker,
dat de houtvester Knöwe zijn moorde*
naar is".
„Knöwe!" Wolfgang ging plotseling
achteruit, toen hij den naam hoorde.
Ook in hem was wel eens 'n verden*
king tegen dien boosaardigen man op*
gekomen, maar hij had die telkens te*
ruggedrongen. „Neen. neen, moeder!"
riep hij ernstig uit, u doet den man on*
recht aan! Ik zie hem best in staat om
een moord te begaan, ja zelfs, dat hij
reeds 'n bloedschuld op z'n geweten
heeft geladen, maar m'n vader ver*
moord, heeft hij niet. U zegt zelf dat
vader 't slachtoffer is geweest van een
roofmoord. Mocht Knöwe wellicht in
staat zijn, om in blinden hartstocht een
moord te begaan, in staat tot een roof*
moord is hij zeker niet; voor hem heeft
het geld geen waarde. Ook was hij 't
die 't eerst, toen niemand nog over 'n
moord dacht, z'n overtuiging uitsprak
dat vader vermoord was. Zou hij zulk
'n gerucht hebben uitgestrooid als hij
zelf de moordenaar was?"
„Dit alles heb ik me vroeger ook al
voorgehouden", antwoordde de baro*
nes, maar vandaag zijn m'n oogen open
gegaan, en dat dit gebeurd is, dank ik
aan iemand, dien ik tot nu toe, veraf*
schuwd heb, wien ik nu echter tot de
grootste dankbaarheid verplicht ben,
den opzichter van Dahlwitz, Upsen".
„Upsen, dio aartsleugenaar, de groot*
stc vijand van Knöwe, die zou hem van
moord beschuldigen?" Dan moeder,
kunt u er verzekerd van zijn dat Knöwe
onschuldig is".
Oordeel niet voorbarig, luister eerst
eens. Ook ik heb nooit vertrouwen
in Upsen gehad. Toen hij nu gisteren
hier, bij mij, in de kamer kwam, toen
ik de valsche, boosaardig flikkerende
oogen zag, was ik 't liefst voor hem
weggevlucht. Hij vroeg me vergeving,
dat hij de vermetelheid had, om me te
bezoeken, maar zijn geweten dwong
hem daartoe, hij kon niet anders, want
hij moest me een groot onrecht vertel*
len. Tevergeefs had hij gebeden om ont*
ferming en voorlichting, zijn gebed had
hem geen gewetensrust verschaft, die
kon hij slechts verkrijgen door een al*
geheele bekentenis van z'n schuld".
„Die huichelachtige schoft!" riep
Wolfgang, driftig, uit. „Altijd begint hij
z'n leugens met zulke schijnheilige, vro*
me gezegden".
„Veroordeel hem niet, eer je alles
hebt gehoord. Ook ik had een afkeer
van z'n zalvende phrases; ik vertelde
hem dus dat ik geen enkele aanleiding
had, tot 't aanhooren van de eenc of
andere schuldbekentenis van hem. Toen
smeekte hij me, om medelijden met
hem te hebben, nooit zou hij meer een
rustig uur in z'n leven hebben, als jou,
Wolfgang, dien hij zoo hoogachtte, een
ongeluk zou overkomen, omdat hij niet
gesproken had, en je niet gewaarschuwd
was".
„Door deze huichelachtige woorden,
heeft hij u overgehaald, om u door hem
te laten voorliegen".
„Ik heb naar hem geluisterd, cn ik
dank den hemel dat 't gebeurd is. Mij
vertelde me, dat toen hij reeds voor
vier jaar de tijding had vernomen, dat
je vader door den houvester Knöwe in
't bosch was gevonden, z'n eerste ge*
dachte was geweest, dat Knöwe hem
had vermoord. Toen is Upsen, zooals
hij zei, met Jürgen, den ouden knecht
van den houtvester, een eerlijk goed
man, die echter vreesclijk bang voor
Knöwe was, goed bekend geweest, hij
heeft veel met hem over den houtves*
ter gesproken, ook op een dag. spóedig
na den dood van meneer von Branden*
berg, en toen heeft Jürgen hem bekend,
dat hij niet aan een ongelukkig toeval
geloofde; de nooit missende kogel van
KnÖwe, zou den baron wel geraakt heb*
ken. Knöwe had al, sedert lang, een
jgrootcn haat tegen zijn meester opge*
j vat, hem nooit anders genoemd dan
den boschvcrwocster, den boschschen*
der, die z'n loon nog wel eens ontvan»
gen zou. Toen nu meneer Brandt wer*
kelijk gevonden was, getroffen door
een kogel, had Knöwe z'n vreugde daar
'over luid uitgesproken. Jürgen had Up*
j sen ook verteld dat Knöwe, die den
naam had een eerlijk man te zijn, en
jzich weinig tc bekommeren om geld
I cn geldswaarde, een gierigaard was van
de eigste soort. Daar hij zich, bij den
houtverkoop in stilte kon bcvoordeelcn
liet hij dit niet na, maar hij wist dit
zoo slim aan te leggen, dat men 't hem
nooit zou kunnen bewijzen. Hij bad al
heel veel geld bij elkaar geschraapt,
maar Was daarbij zoo gierig, dat hij zijn
knecht en zichzelf nauwelijks genoeg
te eten gunde. Hij had zeker ook z'n
imeester, eer hij hem naar 't slot %an*
j deriberg gebracht had, veel geld afge*
nomen, want sedert dien ongeluksdag
j zat l;ij vaak 's nachts uren lang voor
I z'n ijzeren kist ccn massa bankbil jet*
j ten te feilen, want Jürgen had hétfi daar*
bij, door een reet van ccn blind be*
spied.
(Wo
■olgd).