RUBRIEK VAN DEN ARBEID Zie annonce WESSELING onder het MOTTO D. O. K. I. B. PERSOVERZICHT BURGERLIJKE STAND KRELIS EN DIRKJE HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 31 JULI 1926 DE POSTTARIEVEN. ■Het Comité tot Verlaging der Post» ■tarieven zcmd d.d. 9 Juli j.l. opnieuw een adres aan den Directeur-Generaal der Posterijen en Telegrafie, om aan te dringen op verlaging van porti. Naar aanleiding van dit adres had dezer dagen een onderhoud met den DirecteursGeneraal plaats, waarbij deze mededeelde, dat het in het voor* uien der Posterijen ligt een voor* nemen waarom treint overeenstem* ining met de betrokken Departe* men ten is verkregen omstreeks 1 October aj. dc portikosten der bin* nenlandsche briefkaarten te verlagen. Verder werd aan het Comité in uitzicht gesteld, dat tegelijkertijd de kosten voor expresse*bestelling' zouden worden verminderd en ook die voor bestelling op Zondag zouden worden beperkt tot vergoeding der kosten, welke de Posterijen hiervoor hebben te maken. Omtrent verdere verlaging der 'porti in het bijzonder ook van brieven, werd medegedeeld, dat dit voornemen bleef bestaan, doch nog geen datum kon hieromtrent worden vastgesteld. Het Comité besprak ook de moei* lijkheden, welke telkens ontstaan om* trent de beschouwing van wat tijd; schrift en wat drukwerk is. Het gaf in overweging om hierom* trent een commissie uit handel en in* dustrie van advies te laten dienen. De directeur*generaal zeide overweging van dit denkbeeld toe. TAALLES PER DRAADLOOZE. EEN PRACTISCHE PROEF. De Londensche correspondent van dc Nieuwe Ct. schrijft van Donderdag Gisteravond heb ik in het Bangor Hotel van den heer Damman, in Tor* rington, kennis gemaakt met een onder* wijzer in het Engclsch, die duizenden zijner leerlingen nimmer gezien heeft en hen ook nimmer zien zal. TaaLles bij correspondentie denkt men allicht. Neen, beter, taables per draadlooze, zoodat men van dc woorden die men dn druk voor zich heeft, ook dc uit* spraak hoort. Luisteraars van den Hil* versums'chen Draadloozen Omroep zul* len mij begrijpen: ik bedoel den heer Ivy van de „A.B. C.*schools" te Amsterdam, die de taalcursussen van den Omroep leidt en die thans ruim vier duizend leerlingen telt. Hij is in Londen met een gezelschap leerlingen, allen vrijwel volwassenen die de vergaarde kennis der Engelsche lessen thans een praktische proef doen onder* gaan. Nu is' een toer van gezelschappen, die uiteraard uit dc meest heterogene elementen bestaan, een gewaagde on* derneming, maar de energieke heer Fry, wiens derde toer het nu reeds is afwisselend wordt naar Londen of naar Folkestone (met korte bezoeken aan Canterbury en aan Londen) of naaf het eiland Wight gegaan, ziet tegen geen bezwaren op en weet met nimmer latenden tact en toewijding de 20 of 25 dames- en heeren een aangename en leerzame week te bezorgen en hen in korten tijd en tegen geringe onkosten verwonderlijk veel te laten zien, zon* der in de fout te vervallen van leiders der stereotiepe „conducted tours", die immer platgetreden wegen 'betreden en zooveel en zoo oppervlakkige in* drukken geven, dat men er eigenlijk niets aan heeft. Ik was er gisteren bij, dat eT een tocht naar de beroemde groenten* en bloemenmarkt „Covent Gorden" werd voorbereid in de vroege uren van den dag, een schouwspel dat zelfs vele Londenaars niet kennen en dat toch zoo uiterst merkwaardig is, met een rondgang door dc city en de Londensche eindstations te beslui* ten, waar-bij de reizigers een blik ge* gund wordt op de City in ruste en als de miilioenen er zich heenspoeden om de dagtaak te beginnen. Dat is een overweldigend schouwspel, dat de vreemdelingen nimmer zien. Een an* dere uitgang was naar het schoone land van Surrey met Box Hill in dubbele be teekenis als hoogtepunt. Om dat alles goed te doen en het gezelschap niet te veel tc vermoeien, is een taak van belang, maar met dat alles wordt rekening gehouden en het deel van het gezelschap, dat in het Hol* landsche Bangor Hotel was onderge* bracht, had dan ook niets dan lof voor de wijze waarop alles was geregeld. En aan den anderen kant was het voor den leeraar een kennelijk genoegen te zien hoe wel de leerlingen zich van de, door den ether tot hen gekomen,kefinis, weten tc bedienen, DE TARIEFSVERLAGING BIJ DE SPOORWEGEN. In ,,Het Seinlicht", het orgaan van den Prot. C'hr. Bond van Spoor* en Tramwegpersoneel, wordt de tariefs* verlaging bij de Spoorwegen bespro* ken, bezien va" het standpunt van het personeel- Hierin wordt gezegd: „Ook voor het personeel kan het niet onverschillig zijn wat de uitwerking ervan zal zijn. Wij zijn er langzamer* hand aan gewend geraakt, dat de ar* beidsvoonvaarden en loonen worden vastgekoppeld aan de bedrijfsuit* komsten, hoezeer wij dit ook betreu. ren cn hooezer wij ook ernaar blijven streven om die stelling ongedaan tc maken. De directie neemt maatregelen, die zij in het belang van het bedrijf acht, in casu tariefsverlaging. Het per* soneel wordt hierover niet gehoord, ook niet zijn vertegenwoordiging, thans belichaamd in den Personeelsraad, en wij zijn nog niet zoover, dat het ge* organiscerd overleg reeds in een zoo» danig stadium van medezeggenschap is uitgebouwd, dat ook een plan tot ta* riefsverlaging met den Personeelraad wordt behandeld. Maar dan moet het onzes inziens ook vast staan, dat, wan. neer zulke maatregelen onverhoopt tc* korten veroorzaken, deze tekorten op het personeel nimmer zullen worden afgewenteld, in welken vorm dan ook- Wij willen gelooven, dat ten aanzien yar. de nu toegepaste tariefsverlaging. 1 daarvoor weinig vrees behoeft te bc» staan en nemen ook aan, dat het geens* ziins de bedoeling is van de directie om eventueel het personeel de dupe te la* ten worden van zoo'n maatregel. Doch dat alles verzwakke geen oogenblik de taak en den plicht der organisaties om zich ook bezig te houden met maat regelen, als nu door de directie geno* men, cn daaraan de positie van hei personeel te toetsen." HET EENGEZINSHUIS EN ZIJN MOGELIJKHEDEN IN NEDERLAND. Voor hefc International Housing and Town Planning Congress, dat van 14 tot 19 September a.-s. te -Woenen gehouden wordt en .uitgaat van The International Federation for Town and i Country plan ning and Garden Cities, heeft de hoofd, inspecteur van. de Volksgezondheid (Volkshuisvesting) ïr. H. van der Kaa een praeadvies uitgebracht over ,,het een- gezinshuis en zijne mogelijkheden in Nederland," De conclusies daarvan lui den Het eeugeziuïhuis is voor het gelukkig gezinsleven der Nederlandsche bevolking de aangewezen wijze van huisvesting. Welke- bouwwijze ook wordt .toegepa-st, steeds moet iedereen, ook de arbeider behoudens «ene uitzondering voor beperkte achterlijke groep de volle huur voor zijne woning betalen, zonder eenige bijdrage uit de openbare kassen. Tot heden is in het grootste gedeelte van het rijk hét eemgezinshuis nog over wegend; het aantal bovenwoningen be draagt 18 pGt. wan het totaal. 61eehts in énkele gemeenten overheerscht het meergezinshuie, hoewel er geen enkele gemeente is aan ie wijzen, waar nie', ook voor arbeiders, nog voortdurend eenge- zinshuizen worden gebouwd. De vraag één of meergezmshuis ie dus slechts van belang voor een beperkt aan tal steden. Deze vraag is geen bouwkostenvraag vergrooting van het aantal verdiepingen geet't geen besparing op de bouwkosten per woning. Het eengezinshuis is veelal goedkooper dan een gelijkwaardige wo ning in een meergezinshuis. VergTOOtïng van het aantal woonlagen geeft dus 6lechts een beduidende bespa ring op de kosten per woning wan den ruwen grond en de ophooging. Deze besparing werkt evenwel slechts korten tijd, omdat de prijs van den ru wen grond geneigd ïs om zoover te stij gen, tot de huur der woningen het hoog- ste bedrag «bereikt heeft, dat nog door de bewoners kan worden opgebracht. Tot 'den bouw van meergezir.ehuizfen mag dus alleen in die gemeenten worden overgegaan, waar de kosten van ophoo. ging en fundeering per woning zoo 'hoog zijn,' dat zelfs, wanneer de ruwe grond ongeveer tegen landlx>uwwaarde zou kunnen worden verkregen, de bewo ner een belangrijk gfooter deel van zijn inkomen aan huur zou moeten besteden dan in de overige gemeenten. In elke gemeente dient nauwkeurig te worden overwogen in welke gedeelten van het grondgebied het mogelijk is, de ar beiders, zonder dat dc huur een onrede. lijk-groot déél van het loon ga&fc 'vormen, in -eengezinshuizen te'huisvesten, ,eh" waa; de omstandigheden 'wan dien aard zijn, dat bóüvfl" van meergézinfihuizen -móet worden toegestaan. De verschillende zones moeten worden vastgelegd op de gewestelijke en gemeentelijke uitbrei. dingsplannen. In de bouwverordening dienen voor de verschillende bouwwijzen de technische oorschriften verschillend te zijn; iéhlst voor het eengezinshuie. Het rijk kan in deze stimuleerend wer ken, doch 'dergelijke bouwvoorschriften voor het geheele land vast te stellen en door alleen bouwkapitaal krachten® de Woningwet te verstrekken voor den bouw van eengezinshuizen, tenzij over tuigend is aangetoond, dat deze op eco- nomischen grondslag niet mogelijk ie. Waar de bouw van eengezinshui zen mogelijk is, zal blijken dat een verkaveling met ruime bouwblokken sléchts een zeer geringe huurverhooging tengevolge heeft. ~"c acht het mogelijk, allerwegen, ook de groote steden het deel der bevol king dat gedwongen is een in een meer- gezin=huis gelegen bovenwoning te be wonen nog belangrijk te beperken. EEN VREEMDE INBRAAK. Te Arnhem is ingebroken in villa ,,De Ekkel" aan de Huyenslaan, toebe* hoorend aan rar. A. Cnopius, adv.*gene* raai bij het gerechtshof aldaar. Op de lijst van vermiste voorwerpen komen o.m. voor een nieuw Smvrna* tapijt (2.80 bij 3.80 M.), twee Perzische kleedjes en vier soortgelijke matjes, een oude colbertjas, een zilveren dames* horloge van dc dienstbode, een alpaca* armband en een bruine Teddvbcerman* tel, die eveneens aan dc dienstbode toe* behooren. Zooals men ziet hebben de dieven én uit het oogpunt der gestolen zaken dn wat betreft dc vervoerbaar' heid daarvan, een zonderlinge keus ge* had. Behalve deze zaken werd niets ver* mist. Met blijkt, dat de dieven waren binnengekomen door de achterkeuken, waarvan een deurstijl was uitgezaagd- De diefstal is op klaarlichten dag ge* schied. Dr. W. F. Hessclink heeft vin* [erafdrukken genomen. Het onderzoek ïeeft nog geen aanleiding gegeven ar* restates te doen. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL. OP PAGINA 3 VAN HET TWEEDE BLAD 12 DE OPLEIDING DER JONGE VAKARBEIDERS. COLLECTIEF CONTRACT ELECTROTECHNISCH BEDRIJF. MEDEZEGGENSCHAP. SCHEIDSGERECHT BIJ DE TRAMWEGEN. GROEI DER RUSSISCHE VAKBEWEGING. VERDWIJNEND NATUURSCHOON IN LIMBURG. In weerwil van alle verzet, zal op het in den St.*Pietcrsberg uitgegraven ge* deelte de cementfabriek waarschijnlijk toch worden gevestigd. In een bijeen* komst in België op 15 Juli gehouden, werd opgericht de Eerste Nederland* sche Cement Industrie, met een aan* deelenlsapitaal van f 5.000.000. Het doel der onderneming is in de eerste plaats, de oprichting van een groote fabriek bij Maastricht. Aan Belgische zijde is de voornaam* ste aandeclhoudster met circa 1 1/2 millioen gulden de S. A. des Cimen* teries et Briquetteries Réunies te Antwerpen, dezelfde maatschappij wel* ke het gat in den berg heeft laten gra* ven. Aanvankelijk werd gedacht, dat vele wërkloozcri bij het bouwen der fabriek aan arbeid geholpen zouden ■worden. Vernomen wordt echter, dat er vele Belgen in diénst genomen zullen wor* den. ALGEME EN E VERGADERING VAN HET N. V. V, Men schrijft ons: lm October a.s. zal te Amsterdam de Algemeen e Vergadering van het N. V. V. gehouden worden, die vooral dezen keer van buitengewone beteekenis zal zijn; in verband met de verhouding tot den voor zitter van het Vakverbond, den heer R. Stemhuis, waartegen zooale onze lezers weten reeds een tweetal moties werden aangenomen door de best uren vergadering van het N. V. V. Voor deze vergadering zijn door het be stuur van den Alg. Ned. Bond van Meu belmakers enbehangers de volgende re soluties toegezonden aan het N. V. V.: I. De Algemeene Vergadering van het Nederl. Verbond van Vakvereenigingen er kennende dat er in eenige vakken tenge volge van de technische bedrijfsontwik. keling een toenemend gebrek aan geschool de arbeidskrachten dreigt te ontstaan; constateerende, dat zich in ondernemers kringen, in het bijzonder in de metaalin dustrie, de meening openbaart, dat hier bij uitsluitend het bedrijfs- en onder nemersbelang is betrokken en dat daar om de verbetering der vakopleiding uit sluitend als een zaak der ondernemers moet worden beschouwd; overwegende, dat bij een ontstane be hoefte aan een betere organisatie der vakopleiding, eveneens een eminent be lang der arbeidersklasse betrokken is; spreekt uit, dat het noodzakelijk ie, dat een regeling tot etand kome waarbij de opleiding der jonge vakarbeiders tot genoegzaam geschoolde arbeidskrachten, zoowel in de vakschool als in de werk plaats plaats vindt; spreekt verd,er uit, dat zoodanige rege ling dient tot stand te komen en te wor den uitgevoerd in instellingen, waarin naast de overheid, de organisaties van ar. beider? en werkgevers zijn vertegenwoor digd. II. De Algemeene Vergadering van het Nederlandsch Verbond van Vakvereeni gingen verzet zich tegen het zich openba rende streven naar een wijziging van de arbeidswet, die beoogt kinderen beneden de 14-jarïgen leeftijd bedrijfsarbeid te doen verrichten en eischt de ongeschon den handhaving van het verbod van ar. beid van kinderen beneden den 14-jarigen leeftijd. COLLECTIEF CONTRACT ELECTRO TECHNISCH BEDRIJF De samenwerkende metaalbewerkere bonden hadden énkele voorstellen, gedaan aan de vereeniging van electroteclinische werkgevers te JDen Haag bestaande in het uitbreiden -van de vaeantiedagen, alsmede het uitbetalen van loon bij het in het hu welijk treden van:'den werkman. Ook is aangedrongen op het instellen van _-eeiï permanente commissie. Het secretariaat der werkgeversvereniging heeft daarop geantwoord dat lo. verlenging van den vacantietijd met 1 dag, een meerderheid heeft kunnen vinden, waardoor dus de vacantïeregeling aldu9 wordt: na 6 maanden in dienst dagen, waaronder een Zaterdag; na 1 jaar of langer 4 dagen, waaronder een Zater dag; 2o. Ook ging de vergadering hiermede accoord, dat art. 10 zoo wordt uitgebreid, dat ook bij huwelijk het loon wordt uit. betaald 3o. Echter het voorstel om bij art. de leeftijd van 19 jaar te veranderen in 18 jaar, stuitie op zeer ernstige bezwaren, aangezien dan bijna gerekend zou wor den, dat aan de hand van het Contract de jongens, die van de Ambachtsschool ko men, zoo maar een minimumloon van f 0.55 konden eischen." De Metaalbewerker, orgaan van den Chr. Bond, teekent daarbij aan: Uit dit schrijven blijkt, dat het punt „instellen van een Permanente Commis sie" vergeten is te beantwoorden, of dat hierop door de werkgevers niet ie inge gaan. De zaak zal inmiddels met de leden worden besproken, waarna de mogelijk, heid wel zal bestaan, dat dit Contract •oor één jaar woxdt afgesloten. MEDEZEG GENSCHAP. Op de laatste zitting van het con* gres van den Bond van personeel in Overheidsdienst kwam aan de orde de bespreking van het vraagstuk der mede* zeggenschap. De afdeeling Amsterdam Ihad een vo-orstel ingediend: „Het congres noo* digt het hoofdbestuur uit te bevorde* ren, dat de medezeggenschap in het begin van practische politiek worde gebracht, daar, waar de machtspositie van de arbeidersklasse in gemeente provincie of rijk van beteekenis is. De bondssecretaris, de heer Van Mcurs ondersteunde het voorstel. Vol* gens hom i:3 er thans een begin van een nieuwe periode voor den arbeid van den bond al kan men nog niet vast stellen hoe de actie in details zal worden gevoerd. Spr. hoopt, dat de le* den de komende actie van het hoofd* bestuur krachtig zullen steunen en dat belangstelling en strijdgecst mogen ge* wekt worden voor dit beginsel, opdat men over de Tesultaten van dit ge* deelte van het werk over 25 jaar zal kunnen jubelen. Bij acclamatie werd daarna het voor* stel Amsterdam aangenomen. SCHEIDSGERECHT BIJ DE TRAMWEGEN. Sinds 1 Juli j.l. zijn bij de tramwegen in ons land de reglementen dienjtvoor* waarden (R.D.V.) ingevoerd, waarin ook een bepaling is opgenomen, dat er een raad van beroep voor verschil* lende straffen zal worden ingesteld. Indien de verschillende tramwegen een groep vormen kan volstaan wor* den met cén scheidsgerecht voor alle tramwegen. Dit nu heeft plaats gehad, zoodat door het personeel een lid en een plaatsvcrvar":nd l d n-ocst wcr ler gekozen. Bepaald was. dat dc Candida* ten, die de meeste stemmen op zich verecnigden zouden zijn gekozen. Gekozen werden de candidaten van de Nederlandsche Vereeniging, de heeren L. Bierenga en G. J. Pongers met 535 stemmen. De candidaten van St.*Rapbaël en den P. C. B. verkregen 287 stemmen, die van de Personeel'ver* eeniging 408; diversen 34 en blanco 291 stemmen. GROEI DER RUSSISCHE VAKBE* WEGING. Wij lezen in De Aibeid, orgaan van het N. A.S. onder meer het volgende: Volgens het Bulletin, uitgegeven door den Centralen Raad der Russische Vakbeweging, is in het laatste kwar* taal van 1925 hét aantal leden van de vakbeweging met 456200 gestegen. Al* leen de organisatip van Bouwvakarbci* ders is achteruit gegaan met 11.4 pCt., wat voornamelijk te wijten is aan het feit, dat ook in Rusland het bouwbe* drijf voor het grootste gedeelte seizoen* arbeid is. De organisaties in de industrie gin* gen met 5.1 pet. vooruit, in het Trans* portbedrijf te water en te land met 5.3 pCt. Wij zien daaruit dat de drang van dc arbeiders om zich in de vakorganisaties te OTganiseeren, nog steeds aanwezig is, terwijl het meeleven van de arbei* ders met de vakorganiasties ook zeer groot genoemd mag worden. VARIA In de „Daily Herald" van 26 Juni wordt het totaal van den ingeko* njen steun voor de Engelsche mijnwer* kers aangegeven op 780.765. In dit be* drag is de steun dei" Russische organi* satics inbegrepen. De gemeenteraad van Berlijn heeft besloten voor werkverschaffing en on* derstand van werkloozen 150 millioen beschikbaar te stellen, voor weLk be* drag een leening zal worden aangegaan. De tweede voorzitter van den Al* gemeenen Duitschen Bond van vak* verccnigingen heeft verklaard dat de ondersteuning der werkloozen in Duitschland maandelijks 155 millioen vordert. Het internationaal verbond van handels en kanto;orbedienden-'.en teeh* nici houdt op 6: en 7-October t-e-Düsfc èeldorf een internationale cohferentié van beambten bij dén mijnbouw.- De afdeeling Vlissingen van den Algemeenen Nederlandschen Metaal* bewerkersbond heeft besloten het werk bij de Kon.' Maatschappij „De Schelde" te hervatten. HET NEDERLANDSCH— BELGISCHE VERDRAG. VAN DER VELDE'S REDE. Het Handelsblad schrijft in zijn nummer van Vrijdagavond onder meer: De Belgische minister van Buiten* landsche Zaken heeft naar aanleiding van onze opmerking, dat het officieele Belgische annexionisme dood was, de beweripg geplaatst, dat het nooit had geleefd. Minister Vandervelde is blijkbaar van de leer, dat een feit door een stel* lige ontkenning uit de wereld kan wor* den geholpen. Hij herhaalt met volhar* ding: „es ist nicht wahr". Nu weer in zijn rede in den Senaat tot aanbieding van het Belgisch verdrag. Als er in Belgë geen officieel annexio* nisme is geweest, hoe verklaart Zijne Excellentie dan de beruchte geheime circulaire van minister Hymans aan de Belgische agenten in Limburg? Hoe verklaart hij de even befaamde brief* kaarten, waarop het aan België te hech* ten Nederlandsche gebied was aange* duid,-die minstens met oogluikend goed vinden der Belgische regecring werden erspreid? Indien de minister de ongerustheid op dit stuk had willen wegnemen, dan ware een veroordeeling ronduit van deze houding tegenover het bevriende Nederland, dat a^n België geen stroo ln den weg had gelegd, maar wel groo* te diensten had bewezen, een voor de hand liggend middel geweest. Daaraan denkt de heer Vandervelde echter niet. Hij praat hetgeen er ge* beurd is goed. EERSTE KAMERVERKIEZINGEN- In de M a a s b o de van hedenoch* tend onderstaand kruiskopje: De Eerste Kamerverkiezing van gis* teren is voor Zuid*Holland een teleur* stelling geworden, een teleurstelling te pijnlijker, daar ze door de Katholieke fractie hau kunnen worden voorkomen. Wanneer de Katholieke Staten*frac* tie aan de anti*revolutionnairen een stem meer had afgestaan en zij - kon weten, beter, zij wist. dat daaraan voor den tweeden Katholieken zetel geen gevaar verbonden was dan ware de tweede vrijheidsbonder niet gekozen geweest, was de herverkiezing van den derden anti*rcvolutionnair bewerkt on* danks het feit dat de heer Jongenbur* •r afwezig was. Wellicht zal iemand zeggen: dat is nakaarten en nu ieders spel op tafel ligt dat gemakkelijk genoeg. Wie, bij* •oorbeeld, wist van te voren,'dat dc communisten .niet zouden stemmen? |WTe kon zeggen, dat ook de Staatkun* dig Gereformeerden niet op den Vrij* heidsbond -zouden overgaan? Die opmerking treft echter geen doeL Eerstens had men er rekening mee kun* nen houden, dat-de communisten zou* den wegblijven. Ze deden het immers drie jaar geleden ook. Tweedens, hun al dan niet stemmen legde absoluut geen gewicht in de schaal, ten aanzien van de safeheid van den tweeden Katholieken zetel, ook voor het geval dat de Katholieken slechts dertien stemmen uitbrachten. Toen bleek dat de communisten waren weggebleven, was de meest on* gunstige combinatie welke derkbaar mogelijk was die, dat op den Vrij* heidsbond dertien stemmen zouden worden uitgebracht, de elf die ze thans verkregen en daarbij nog de twee van de Staatkundige Gerefor* meerden. Welnu, in dat geval, of voor het ge* val dat een der beide Staatkundige Gereformeerden met zijn stem den Vrijheidsbond had versterkt, was de derde zetel van de an'tï*revolution* nairen dubieus geworden, hadden zij er met de sociaaldemocraten om moe* ten loten, tenzij deze laatsten uit vrees voor de gevolgen tijdig den vrijzin* nig*democraat hadden laten/ vallen, waarbij dan toch weer de derde zetel van de antirevolutionairen onaanstast* baar werd. Dit alles had kunnen en daarom moeten zijn voorzien. Een overmaat van totaal overbodige voorzichtigheid van de zijde der Katholieke Statenfractie is thans de rechtsche positie in de Eerste Kamer op een zetel komen te staan. Overigens moge hier worden her* haald, wat wij reeds meermalen schre* ven, dat wij niet kunnen dwepen met de kieswet voor zoover ze aanleiding geeft tot partijïgekonkel en uïtpluïze* rijen om resultaten te forceeren, die langs den breeden weg niet - te beha* len zijn. In Dë Telegraaf de volgende be schouwing. Als er -hier of daar inog argelooze Neder landers mochten wezen, die leven in den zoeten waan, dat politieke verkiezingen van leden voor de Eexete Kamer der S:a ten-Generaal in de wandeling „Hooger- huis" genaamd eenige beteekenis bezit, ten, dan kunnen zij aiweer een histori- -ehen dag boeken: het was „verkiezing" van 25 senatoren. Daarbij gaat he:, :n overeenstemming met den aard der candi daten, rustig- toe, deftig en gedegen en volgens de roemruchte evenredige verte genwoordiging. En daarbij zijn de kie zers opgehangen aan een systeem, dat eigenlijk zoo belachelijk is. dat men goed doet, in de heele -voorstelling alleen maar een komische manoeuvre te zien. Of er dan niets veranderd is? Zeker: in Zuid-Holland boekten de Vrijheidsbon. ders een „overwinning" zij wónnen één lid -ten koste van de anti-revolutionairen. Gevolg van een handigheid des heeren Braat, die zijn machtigen steun aan den Vrijheidsbond verpandde, waartegenover deze een man "van de keuze dés plattelan ders plantte, als no. 2 op de liberale lijst. De vlieger ging op. F;n ziedaar de eenige verandering. Voor de rest ls alles bij het oude "gebleven. Kon. het anders? Immers neen. Wamt -.\sivv wij ractjiéen dik -wooid .:.kie$-,-,stelsel" gelieven te noemen, 'is in wezen een ge slaagde. poging,. - om de gansohe evenre dige vertegenwoordiging té maken -tot een aanfluiting. Ditmaal koos groep II, dat zijn: Gelderland. Overijsel, Groningen Drente én Zuid-Holland. Zij alle kozen ook mee iri 1?23. en 5n hetzelfde jaar vöiï- den de Statenverkiezingen voor deze pro vincie plaats. Nu wisselt de Eerste Kamer voor de helft om de drie jaar. De heden (d-i. Vrij dag) gekozenen zitten dus tot 1932. Maar de Staten wisselen in 1927 en dsar zij vier jaaT zitten, vinden de nieuwe Staten verkiezingen ln groep II in 1931 plaats. Conclusie: de kiezers van heden zijn de zelfde als d« kiezers van 1923, maar de Statenleden, die volgend jaar aan de beurt bomen zullen nooit kiezers worden, want als zij vertrekken (1931) komen de Eerste- Kamerverkiezingen pas in het daarop vol- gena jaar! Een en ander voert onafwijsbaar tot deze onzinnige consequentie: een omkeer in d« partijverhouding der Staten van groep II in 1927 komt nimmer tot zijn recht in de bezetting van de Eerste Kamer. En hoe langer hoe gekker! de in 1935 geke. zen Staten zullen nog juist meedoen aan de Kamerverkiezingen van 1938, daarna kiezen "ze niet voor. 1£M4, zoodat da verhouding van 1935 niet minder dan ne gen jaar de samenstelling van de helft der Eerste Kamer zal blijven beheerschen. Dit alles ter opluistering vAn de evenre dige vertegenwoordiging. Het ganeo'he ?ysteem is een kaartenhuis, 'kunstig in elkaar gezet, maar practisch onbruikbaar, ja, ridicuul. Maar niettemin vandaag hebben zich heele Provinciale Staten van hun taak gekweten, hebben zij stemmen uitgebracht, die hier voor 208, en ginds voor 61 tellen" en als dan na een einde, loos rekenen en haspelen liet eind resul taat wordt vastgesteld, dan blijkt dat er niets is veranderd, afgezien van dien éénen Vrijheidsbom der, die een plat- telandseh ruggesteuntje kreeg. Het spelletje keert, zoolang er geen ver andering van stelsel komt, periodiek te rug:-over drie jaar „mag" groep I mee doenenzoovoort«; Dit allés ter vol. deening aan artikel 82 der Grondwet, zeggende, dat de leden der Eerste Kamer worden gekozen door „de" Staten (lees: de helft -der Staten) volgens ,;evenredige" vertegenwoordiging. Het is hartverhef fend. HEEMSTEDE. Ondertrouwd: J. C. Bom en C. Reijn* goud; L. P. de Bruijn en N. E. van Aalst; P. H. Wels en S. Jacobs; M. Moens en H. G. \V. Hiehle. Getrouwd: G. W. Kors met P. M. Draijer; J. G. J. v. d. Horst met W. A. M. v. d. Weiden. Bevallen: D. GraafKooiman z., L. A. Rkkermanvan Vec-rsën d., A. AL Prins:de Groot d., A. C. Milatz— Stut z., A. G. Hartel—-Horbêek z., C. J. van ZeelandHagenaar z. Overleden: E. N. van Bentbem— Jutting" 82 j., H. M. v. d. Weiden wed. A. Reïnierse 67 j., J. A. C. Verweij wed. C. M. Kan, 61 j., M. Sloos 90 j., HAARLEMMERLIEDE EN SPAARN WOUDE. Géboren: Hans, z. van A. Stringer en E. J. Gutterswijk; Nicolaas z. van G. Ch. van Warmerdam en J.- H. van Bruggen; Helena Johanna d. van O. J. Huiberts en J. M. van def Putte Ja* coba Lambe-rdina d. van H. G. J. Kem per en H. J. Vricsckoop. Ondertrouwd:'Piër Bosch 25J..eg G. Hessels 25 j., W. T. de Jonge 25. en TL I. Bauraan 24 j., A. Bo.eilaard 28 j. en C. van Merriënboer 23 «j,a.J>; Beijer 22 j, en H. J. J. de Graaf 19 j. Overleden: G. de Riidder 56 j., vr. van H. van Cittert, wonende te Bloe* men daal. VOOR DE KINDEREN. Ziezoo, dat was voor mekaar. Jumbo zat goed toegestopt- onder de dekens. Je zag z'n konijnenlijf opbollen onder liet dek. Krelis sloop op z'n teenen naar de deur. Hij grinnikte zachtjes. Want hij stelde zich Jt gelaat van z'n zusje voor, als ze straks door Jumbo gewekt zou worden. Jumbo vond het onder de wollen deken allerakeligst benauwd Foei, wat vyas het er warm.Het donker kon Jumbo minder schelen, daar geeft een rasechte rammelaar niet-om. Jumbo begon zich langzaam maar zeker vooruit te werken. Hij wilde weer naar buiten in de frissche lucht. En ai dicluer kwaiu hij bij Dirkje's beentjes.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1926 | | pagina 11