RUBRIEK VAN DEN ARBEID
Zie annonce WESSELING onder het MOTTO
D. O. K. I. B.
PERSOVERZICHT
BURGERLIJKE STAND
KRELIS EN DIRKJE
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 31 JULI 1926
DE POSTTARIEVEN.
■Het Comité tot Verlaging der Post»
■tarieven zcmd d.d. 9 Juli j.l. opnieuw
een adres aan den Directeur-Generaal
der Posterijen en Telegrafie, om aan
te dringen op verlaging van porti.
Naar aanleiding van dit adres had
dezer dagen een onderhoud met den
DirecteursGeneraal plaats, waarbij
deze mededeelde, dat het in het voor*
uien der Posterijen ligt een voor*
nemen waarom treint overeenstem*
ining met de betrokken Departe*
men ten is verkregen omstreeks 1
October aj. dc portikosten der bin*
nenlandsche briefkaarten te verlagen.
Verder werd aan het Comité in
uitzicht gesteld, dat tegelijkertijd de
kosten voor expresse*bestelling' zouden
worden verminderd en ook die voor
bestelling op Zondag zouden worden
beperkt tot vergoeding der kosten,
welke de Posterijen hiervoor hebben
te maken.
Omtrent verdere verlaging der 'porti
in het bijzonder ook van brieven, werd
medegedeeld, dat dit voornemen bleef
bestaan, doch nog geen datum kon
hieromtrent worden vastgesteld.
Het Comité besprak ook de moei*
lijkheden, welke telkens ontstaan om*
trent de beschouwing van wat tijd;
schrift en wat drukwerk is.
Het gaf in overweging om hierom*
trent een commissie uit handel en in*
dustrie van advies te laten dienen. De
directeur*generaal zeide overweging
van dit denkbeeld toe.
TAALLES PER
DRAADLOOZE.
EEN PRACTISCHE PROEF.
De Londensche correspondent van
dc Nieuwe Ct. schrijft van Donderdag
Gisteravond heb ik in het Bangor
Hotel van den heer Damman, in Tor*
rington, kennis gemaakt met een onder*
wijzer in het Engclsch, die duizenden
zijner leerlingen nimmer gezien heeft
en hen ook nimmer zien zal. TaaLles
bij correspondentie denkt men allicht.
Neen, beter, taables per draadlooze,
zoodat men van dc woorden die men
dn druk voor zich heeft, ook dc uit*
spraak hoort. Luisteraars van den Hil*
versums'chen Draadloozen Omroep zul*
len mij begrijpen: ik bedoel den
heer Ivy van de „A.B. C.*schools" te
Amsterdam, die de taalcursussen van
den Omroep leidt en die thans ruim
vier duizend leerlingen telt. Hij is in
Londen met een gezelschap leerlingen,
allen vrijwel volwassenen die de
vergaarde kennis der Engelsche lessen
thans een praktische proef doen onder*
gaan.
Nu is' een toer van gezelschappen,
die uiteraard uit dc meest heterogene
elementen bestaan, een gewaagde on*
derneming, maar de energieke heer
Fry, wiens derde toer het nu reeds is
afwisselend wordt naar Londen of
naar Folkestone (met korte bezoeken
aan Canterbury en aan Londen) of naaf
het eiland Wight gegaan, ziet tegen
geen bezwaren op en weet met nimmer
latenden tact en toewijding de 20 of 25
dames- en heeren een aangename en
leerzame week te bezorgen en hen in
korten tijd en tegen geringe onkosten
verwonderlijk veel te laten zien, zon*
der in de fout te vervallen van leiders
der stereotiepe „conducted tours", die
immer platgetreden wegen 'betreden
en zooveel en zoo oppervlakkige in*
drukken geven, dat men er eigenlijk
niets aan heeft. Ik was er gisteren bij,
dat eT een tocht naar de beroemde
groenten* en bloemenmarkt „Covent
Gorden" werd voorbereid in de vroege
uren van den dag, een schouwspel
dat zelfs vele Londenaars niet kennen
en dat toch zoo uiterst merkwaardig
is, met een rondgang door dc city en
de Londensche eindstations te beslui*
ten, waar-bij de reizigers een blik ge*
gund wordt op de City in ruste en als
de miilioenen er zich heenspoeden om
de dagtaak te beginnen. Dat is een
overweldigend schouwspel, dat de
vreemdelingen nimmer zien. Een an*
dere uitgang was naar het schoone land
van Surrey met Box Hill in dubbele be
teekenis als hoogtepunt.
Om dat alles goed te doen en het
gezelschap niet te veel tc vermoeien, is
een taak van belang, maar met dat
alles wordt rekening gehouden en het
deel van het gezelschap, dat in het Hol*
landsche Bangor Hotel was onderge*
bracht, had dan ook niets dan lof voor
de wijze waarop alles was geregeld. En
aan den anderen kant was het voor den
leeraar een kennelijk genoegen te zien
hoe wel de leerlingen zich van de,
door den ether tot hen gekomen,kefinis,
weten tc bedienen,
DE TARIEFSVERLAGING BIJ DE
SPOORWEGEN.
In ,,Het Seinlicht", het orgaan van
den Prot. C'hr. Bond van Spoor* en
Tramwegpersoneel, wordt de tariefs*
verlaging bij de Spoorwegen bespro*
ken, bezien va" het standpunt van het
personeel- Hierin wordt gezegd:
„Ook voor het personeel kan het niet
onverschillig zijn wat de uitwerking
ervan zal zijn. Wij zijn er langzamer*
hand aan gewend geraakt, dat de ar*
beidsvoonvaarden en loonen worden
vastgekoppeld aan de bedrijfsuit*
komsten, hoezeer wij dit ook betreu.
ren cn hooezer wij ook ernaar blijven
streven om die stelling ongedaan tc
maken. De directie neemt maatregelen,
die zij in het belang van het bedrijf
acht, in casu tariefsverlaging. Het per*
soneel wordt hierover niet gehoord,
ook niet zijn vertegenwoordiging, thans
belichaamd in den Personeelsraad, en
wij zijn nog niet zoover, dat het ge*
organiscerd overleg reeds in een zoo»
danig stadium van medezeggenschap is
uitgebouwd, dat ook een plan tot ta*
riefsverlaging met den Personeelraad
wordt behandeld. Maar dan moet het
onzes inziens ook vast staan, dat, wan.
neer zulke maatregelen onverhoopt tc*
korten veroorzaken, deze tekorten op
het personeel nimmer zullen worden
afgewenteld, in welken vorm dan ook-
Wij willen gelooven, dat ten aanzien
yar. de nu toegepaste tariefsverlaging.
1 daarvoor weinig vrees behoeft te bc»
staan en nemen ook aan, dat het geens*
ziins de bedoeling is van de directie om
eventueel het personeel de dupe te la*
ten worden van zoo'n maatregel. Doch
dat alles verzwakke geen oogenblik
de taak en den plicht der organisaties
om zich ook bezig te houden met maat
regelen, als nu door de directie geno*
men, cn daaraan de positie van hei
personeel te toetsen."
HET EENGEZINSHUIS EN
ZIJN MOGELIJKHEDEN IN
NEDERLAND.
Voor hefc International Housing and
Town Planning Congress, dat van 14 tot
19 September a.-s. te -Woenen gehouden
wordt en .uitgaat van The International
Federation for Town and i Country plan
ning and Garden Cities, heeft de hoofd,
inspecteur van. de Volksgezondheid
(Volkshuisvesting) ïr. H. van der Kaa
een praeadvies uitgebracht over ,,het een-
gezinshuis en zijne mogelijkheden in
Nederland," De conclusies daarvan lui
den
Het eeugeziuïhuis is voor het gelukkig
gezinsleven der Nederlandsche bevolking
de aangewezen wijze van huisvesting.
Welke- bouwwijze ook wordt .toegepa-st,
steeds moet iedereen, ook de arbeider
behoudens «ene uitzondering voor
beperkte achterlijke groep de volle huur
voor zijne woning betalen, zonder eenige
bijdrage uit de openbare kassen.
Tot heden is in het grootste gedeelte
van het rijk hét eemgezinshuis nog over
wegend; het aantal bovenwoningen be
draagt 18 pGt. wan het totaal. 61eehts in
énkele gemeenten overheerscht het
meergezinshuie, hoewel er geen enkele
gemeente is aan ie wijzen, waar nie', ook
voor arbeiders, nog voortdurend eenge-
zinshuizen worden gebouwd.
De vraag één of meergezmshuis ie dus
slechts van belang voor een beperkt aan
tal steden.
Deze vraag is geen bouwkostenvraag
vergrooting van het aantal verdiepingen
geet't geen besparing op de bouwkosten
per woning. Het eengezinshuis is veelal
goedkooper dan een gelijkwaardige wo
ning in een meergezinshuis.
VergTOOtïng van het aantal woonlagen
geeft dus 6lechts een beduidende bespa
ring op de kosten per woning wan den
ruwen grond en de ophooging.
Deze besparing werkt evenwel slechts
korten tijd, omdat de prijs van den ru
wen grond geneigd ïs om zoover te stij
gen, tot de huur der woningen het hoog-
ste bedrag «bereikt heeft, dat nog door
de bewoners kan worden opgebracht.
Tot 'den bouw van meergezir.ehuizfen
mag dus alleen in die gemeenten worden
overgegaan, waar de kosten van ophoo.
ging en fundeering per woning zoo
'hoog zijn,' dat zelfs, wanneer de ruwe
grond ongeveer tegen landlx>uwwaarde
zou kunnen worden verkregen, de bewo
ner een belangrijk gfooter deel van zijn
inkomen aan huur zou moeten besteden
dan in de overige gemeenten.
In elke gemeente dient nauwkeurig te
worden overwogen in welke gedeelten van
het grondgebied het mogelijk is, de ar
beiders, zonder dat dc huur een onrede.
lijk-groot déél van het loon ga&fc 'vormen,
in -eengezinshuizen te'huisvesten, ,eh" waa;
de omstandigheden 'wan dien aard zijn,
dat bóüvfl" van meergézinfihuizen -móet
worden toegestaan. De verschillende
zones moeten worden vastgelegd op de
gewestelijke en gemeentelijke uitbrei.
dingsplannen.
In de bouwverordening dienen voor de
verschillende bouwwijzen de technische
oorschriften verschillend te zijn;
iéhlst voor het eengezinshuie.
Het rijk kan in deze stimuleerend wer
ken, doch 'dergelijke bouwvoorschriften
voor het geheele land vast te stellen en
door alleen bouwkapitaal krachten® de
Woningwet te verstrekken voor den
bouw van eengezinshuizen, tenzij over
tuigend is aangetoond, dat deze op eco-
nomischen grondslag niet mogelijk ie.
Waar de bouw van eengezinshui
zen mogelijk is, zal blijken dat een
verkaveling met ruime bouwblokken
sléchts een zeer geringe huurverhooging
tengevolge heeft.
~"c acht het mogelijk, allerwegen, ook
de groote steden het deel der bevol
king dat gedwongen is een in een meer-
gezin=huis gelegen bovenwoning te be
wonen nog belangrijk te beperken.
EEN VREEMDE INBRAAK.
Te Arnhem is ingebroken in villa
,,De Ekkel" aan de Huyenslaan, toebe*
hoorend aan rar. A. Cnopius, adv.*gene*
raai bij het gerechtshof aldaar.
Op de lijst van vermiste voorwerpen
komen o.m. voor een nieuw Smvrna*
tapijt (2.80 bij 3.80 M.), twee Perzische
kleedjes en vier soortgelijke matjes, een
oude colbertjas, een zilveren dames*
horloge van dc dienstbode, een alpaca*
armband en een bruine Teddvbcerman*
tel, die eveneens aan dc dienstbode toe*
behooren. Zooals men ziet hebben de
dieven én uit het oogpunt der gestolen
zaken dn wat betreft dc vervoerbaar'
heid daarvan, een zonderlinge keus ge*
had.
Behalve deze zaken werd niets ver*
mist. Met blijkt, dat de dieven waren
binnengekomen door de achterkeuken,
waarvan een deurstijl was uitgezaagd-
De diefstal is op klaarlichten dag ge*
schied. Dr. W. F. Hessclink heeft vin*
[erafdrukken genomen. Het onderzoek
ïeeft nog geen aanleiding gegeven ar*
restates te doen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL.
OP PAGINA 3 VAN HET TWEEDE BLAD 12
DE OPLEIDING DER JONGE VAKARBEIDERS. COLLECTIEF
CONTRACT ELECTROTECHNISCH BEDRIJF. MEDEZEGGENSCHAP.
SCHEIDSGERECHT BIJ DE TRAMWEGEN. GROEI DER RUSSISCHE
VAKBEWEGING.
VERDWIJNEND NATUURSCHOON
IN LIMBURG.
In weerwil van alle verzet, zal op het
in den St.*Pietcrsberg uitgegraven ge*
deelte de cementfabriek waarschijnlijk
toch worden gevestigd. In een bijeen*
komst in België op 15 Juli gehouden,
werd opgericht de Eerste Nederland*
sche Cement Industrie, met een aan*
deelenlsapitaal van f 5.000.000. Het doel
der onderneming is in de eerste plaats,
de oprichting van een groote fabriek
bij Maastricht.
Aan Belgische zijde is de voornaam*
ste aandeclhoudster met circa 1 1/2
millioen gulden de S. A. des Cimen*
teries et Briquetteries Réunies te
Antwerpen, dezelfde maatschappij wel*
ke het gat in den berg heeft laten gra*
ven.
Aanvankelijk werd gedacht, dat vele
wërkloozcri bij het bouwen der fabriek
aan arbeid geholpen zouden ■worden.
Vernomen wordt echter, dat er vele
Belgen in diénst genomen zullen wor*
den.
ALGEME EN E VERGADERING VAN
HET N. V. V,
Men schrijft ons:
lm October a.s. zal te Amsterdam de
Algemeen e Vergadering van het N. V. V.
gehouden worden, die vooral dezen keer
van buitengewone beteekenis zal zijn; in
verband met de verhouding tot den voor
zitter van het Vakverbond, den heer R.
Stemhuis, waartegen zooale onze lezers
weten reeds een tweetal moties werden
aangenomen door de best uren vergadering
van het N. V. V.
Voor deze vergadering zijn door het be
stuur van den Alg. Ned. Bond van Meu
belmakers enbehangers de volgende re
soluties toegezonden aan het N. V. V.:
I. De Algemeene Vergadering van het
Nederl. Verbond van Vakvereenigingen er
kennende dat er in eenige vakken tenge
volge van de technische bedrijfsontwik.
keling een toenemend gebrek aan geschool
de arbeidskrachten dreigt te ontstaan;
constateerende, dat zich in ondernemers
kringen, in het bijzonder in de metaalin
dustrie, de meening openbaart, dat hier
bij uitsluitend het bedrijfs- en onder
nemersbelang is betrokken en dat daar
om de verbetering der vakopleiding uit
sluitend als een zaak der ondernemers
moet worden beschouwd;
overwegende, dat bij een ontstane be
hoefte aan een betere organisatie der
vakopleiding, eveneens een eminent be
lang der arbeidersklasse betrokken is;
spreekt uit, dat het noodzakelijk ie, dat
een regeling tot etand kome waarbij
de opleiding der jonge vakarbeiders tot
genoegzaam geschoolde arbeidskrachten,
zoowel in de vakschool als in de werk
plaats plaats vindt;
spreekt verd,er uit, dat zoodanige rege
ling dient tot stand te komen en te wor
den uitgevoerd in instellingen, waarin
naast de overheid, de organisaties van ar.
beider? en werkgevers zijn vertegenwoor
digd.
II. De Algemeene Vergadering van het
Nederlandsch Verbond van Vakvereeni
gingen verzet zich tegen het zich openba
rende streven naar een wijziging van de
arbeidswet, die beoogt kinderen beneden
de 14-jarïgen leeftijd bedrijfsarbeid te
doen verrichten en eischt de ongeschon
den handhaving van het verbod van ar.
beid van kinderen beneden den 14-jarigen
leeftijd.
COLLECTIEF CONTRACT ELECTRO
TECHNISCH BEDRIJF
De samenwerkende metaalbewerkere
bonden hadden énkele voorstellen, gedaan
aan de vereeniging van electroteclinische
werkgevers te JDen Haag bestaande in het
uitbreiden -van de vaeantiedagen, alsmede
het uitbetalen van loon bij het in het hu
welijk treden van:'den werkman. Ook is
aangedrongen op het instellen van _-eeiï
permanente commissie. Het secretariaat
der werkgeversvereniging heeft daarop
geantwoord dat
lo. verlenging van den vacantietijd met
1 dag, een meerderheid heeft kunnen
vinden, waardoor dus de vacantïeregeling
aldu9 wordt: na 6 maanden in dienst
dagen, waaronder een Zaterdag; na 1 jaar
of langer 4 dagen, waaronder een Zater
dag;
2o. Ook ging de vergadering hiermede
accoord, dat art. 10 zoo wordt uitgebreid,
dat ook bij huwelijk het loon wordt uit.
betaald
3o. Echter het voorstel om bij art.
de leeftijd van 19 jaar te veranderen in
18 jaar, stuitie op zeer ernstige bezwaren,
aangezien dan bijna gerekend zou wor
den, dat aan de hand van het Contract de
jongens, die van de Ambachtsschool ko
men, zoo maar een minimumloon van
f 0.55 konden eischen."
De Metaalbewerker, orgaan van den Chr.
Bond, teekent daarbij aan:
Uit dit schrijven blijkt, dat het punt
„instellen van een Permanente Commis
sie" vergeten is te beantwoorden, of dat
hierop door de werkgevers niet ie inge
gaan.
De zaak zal inmiddels met de leden
worden besproken, waarna de mogelijk,
heid wel zal bestaan, dat dit Contract
•oor één jaar woxdt afgesloten.
MEDEZEG GENSCHAP.
Op de laatste zitting van het con*
gres van den Bond van personeel in
Overheidsdienst kwam aan de orde de
bespreking van het vraagstuk der mede*
zeggenschap.
De afdeeling Amsterdam Ihad een
vo-orstel ingediend: „Het congres noo*
digt het hoofdbestuur uit te bevorde*
ren, dat de medezeggenschap in het
begin van practische politiek worde
gebracht, daar, waar de machtspositie
van de arbeidersklasse in gemeente
provincie of rijk van beteekenis is.
De bondssecretaris, de heer Van
Mcurs ondersteunde het voorstel. Vol*
gens hom i:3 er thans een begin van
een nieuwe periode voor den arbeid
van den bond al kan men nog niet
vast stellen hoe de actie in details zal
worden gevoerd. Spr. hoopt, dat de le*
den de komende actie van het hoofd*
bestuur krachtig zullen steunen en dat
belangstelling en strijdgecst mogen ge*
wekt worden voor dit beginsel, opdat
men over de Tesultaten van dit ge*
deelte van het werk over 25 jaar zal
kunnen jubelen.
Bij acclamatie werd daarna het voor*
stel Amsterdam aangenomen.
SCHEIDSGERECHT BIJ DE
TRAMWEGEN.
Sinds 1 Juli j.l. zijn bij de tramwegen
in ons land de reglementen dienjtvoor*
waarden (R.D.V.) ingevoerd, waarin
ook een bepaling is opgenomen, dat er
een raad van beroep voor verschil*
lende straffen zal worden ingesteld.
Indien de verschillende tramwegen
een groep vormen kan volstaan wor*
den met cén scheidsgerecht voor alle
tramwegen. Dit nu heeft plaats gehad,
zoodat door het personeel een lid en
een plaatsvcrvar":nd l d n-ocst wcr ler
gekozen. Bepaald was. dat dc Candida*
ten, die de meeste stemmen op zich
verecnigden zouden zijn gekozen.
Gekozen werden de candidaten van
de Nederlandsche Vereeniging, de
heeren L. Bierenga en G. J. Pongers
met 535 stemmen. De candidaten van
St.*Rapbaël en den P. C. B. verkregen
287 stemmen, die van de Personeel'ver*
eeniging 408; diversen 34 en blanco 291
stemmen.
GROEI DER RUSSISCHE VAKBE*
WEGING.
Wij lezen in De Aibeid, orgaan van
het N. A.S. onder meer het volgende:
Volgens het Bulletin, uitgegeven
door den Centralen Raad der Russische
Vakbeweging, is in het laatste kwar*
taal van 1925 hét aantal leden van de
vakbeweging met 456200 gestegen. Al*
leen de organisatip van Bouwvakarbci*
ders is achteruit gegaan met 11.4 pCt.,
wat voornamelijk te wijten is aan het
feit, dat ook in Rusland het bouwbe*
drijf voor het grootste gedeelte seizoen*
arbeid is.
De organisaties in de industrie gin*
gen met 5.1 pet. vooruit, in het Trans*
portbedrijf te water en te land met 5.3
pCt.
Wij zien daaruit dat de drang van dc
arbeiders om zich in de vakorganisaties
te OTganiseeren, nog steeds aanwezig
is, terwijl het meeleven van de arbei*
ders met de vakorganiasties ook zeer
groot genoemd mag worden.
VARIA
In de „Daily Herald" van 26
Juni wordt het totaal van den ingeko*
njen steun voor de Engelsche mijnwer*
kers aangegeven op 780.765. In dit be*
drag is de steun dei" Russische organi*
satics inbegrepen.
De gemeenteraad van Berlijn heeft
besloten voor werkverschaffing en on*
derstand van werkloozen 150 millioen
beschikbaar te stellen, voor weLk be*
drag een leening zal worden aangegaan.
De tweede voorzitter van den Al*
gemeenen Duitschen Bond van vak*
verccnigingen heeft verklaard dat de
ondersteuning der werkloozen in
Duitschland maandelijks 155 millioen
vordert.
Het internationaal verbond van
handels en kanto;orbedienden-'.en teeh*
nici houdt op 6: en 7-October t-e-Düsfc
èeldorf een internationale cohferentié
van beambten bij dén mijnbouw.-
De afdeeling Vlissingen van den
Algemeenen Nederlandschen Metaal*
bewerkersbond heeft besloten het werk
bij de Kon.' Maatschappij „De Schelde"
te hervatten.
HET NEDERLANDSCH—
BELGISCHE VERDRAG.
VAN DER VELDE'S REDE.
Het Handelsblad schrijft in zijn
nummer van Vrijdagavond onder meer:
De Belgische minister van Buiten*
landsche Zaken heeft naar aanleiding
van onze opmerking, dat het officieele
Belgische annexionisme dood was, de
beweripg geplaatst, dat het nooit had
geleefd.
Minister Vandervelde is blijkbaar
van de leer, dat een feit door een stel*
lige ontkenning uit de wereld kan wor*
den geholpen. Hij herhaalt met volhar*
ding: „es ist nicht wahr". Nu weer in
zijn rede in den Senaat tot aanbieding
van het Belgisch verdrag.
Als er in Belgë geen officieel annexio*
nisme is geweest, hoe verklaart Zijne
Excellentie dan de beruchte geheime
circulaire van minister Hymans aan de
Belgische agenten in Limburg? Hoe
verklaart hij de even befaamde brief*
kaarten, waarop het aan België te hech*
ten Nederlandsche gebied was aange*
duid,-die minstens met oogluikend goed
vinden der Belgische regecring werden
erspreid?
Indien de minister de ongerustheid
op dit stuk had willen wegnemen, dan
ware een veroordeeling ronduit van
deze houding tegenover het bevriende
Nederland, dat a^n België geen stroo
ln den weg had gelegd, maar wel groo*
te diensten had bewezen, een voor de
hand liggend middel geweest.
Daaraan denkt de heer Vandervelde
echter niet. Hij praat hetgeen er ge*
beurd is goed.
EERSTE
KAMERVERKIEZINGEN-
In de M a a s b o de van hedenoch*
tend onderstaand kruiskopje:
De Eerste Kamerverkiezing van gis*
teren is voor Zuid*Holland een teleur*
stelling geworden, een teleurstelling te
pijnlijker, daar ze door de Katholieke
fractie hau kunnen worden voorkomen.
Wanneer de Katholieke Staten*frac*
tie aan de anti*revolutionnairen een
stem meer had afgestaan en zij - kon
weten, beter, zij wist. dat daaraan voor
den tweeden Katholieken zetel geen
gevaar verbonden was dan ware de
tweede vrijheidsbonder niet gekozen
geweest, was de herverkiezing van den
derden anti*rcvolutionnair bewerkt on*
danks het feit dat de heer Jongenbur*
•r afwezig was.
Wellicht zal iemand zeggen: dat is
nakaarten en nu ieders spel op tafel ligt
dat gemakkelijk genoeg. Wie, bij*
•oorbeeld, wist van te voren,'dat dc
communisten .niet zouden stemmen?
|WTe kon zeggen, dat ook de Staatkun*
dig Gereformeerden niet op den Vrij*
heidsbond -zouden overgaan?
Die opmerking treft echter geen doeL
Eerstens had men er rekening mee kun*
nen houden, dat-de communisten zou*
den wegblijven. Ze deden het immers
drie jaar geleden ook. Tweedens, hun
al dan niet stemmen legde absoluut
geen gewicht in de schaal, ten aanzien
van de safeheid van den tweeden
Katholieken zetel, ook voor het geval
dat de Katholieken slechts dertien
stemmen uitbrachten.
Toen bleek dat de communisten
waren weggebleven, was de meest on*
gunstige combinatie welke derkbaar
mogelijk was die, dat op den Vrij*
heidsbond dertien stemmen zouden
worden uitgebracht, de elf die ze
thans verkregen en daarbij nog de
twee van de Staatkundige Gerefor*
meerden.
Welnu, in dat geval, of voor het ge*
val dat een der beide Staatkundige
Gereformeerden met zijn stem den
Vrijheidsbond had versterkt, was de
derde zetel van de an'tï*revolution*
nairen dubieus geworden, hadden zij
er met de sociaaldemocraten om moe*
ten loten, tenzij deze laatsten uit vrees
voor de gevolgen tijdig den vrijzin*
nig*democraat hadden laten/ vallen,
waarbij dan toch weer de derde zetel
van de antirevolutionairen onaanstast*
baar werd.
Dit alles had kunnen en daarom
moeten zijn voorzien.
Een overmaat van totaal overbodige
voorzichtigheid van de zijde der
Katholieke Statenfractie is thans de
rechtsche positie in de Eerste Kamer
op een zetel komen te staan.
Overigens moge hier worden her*
haald, wat wij reeds meermalen schre*
ven, dat wij niet kunnen dwepen met
de kieswet voor zoover ze aanleiding
geeft tot partijïgekonkel en uïtpluïze*
rijen om resultaten te forceeren, die
langs den breeden weg niet - te beha*
len zijn.
In Dë Telegraaf de volgende be
schouwing.
Als er -hier of daar inog argelooze Neder
landers mochten wezen, die leven in den
zoeten waan, dat politieke verkiezingen
van leden voor de Eexete Kamer der S:a
ten-Generaal in de wandeling „Hooger-
huis" genaamd eenige beteekenis bezit,
ten, dan kunnen zij aiweer een histori-
-ehen dag boeken: het was „verkiezing"
van 25 senatoren. Daarbij gaat he:, :n
overeenstemming met den aard der candi
daten, rustig- toe, deftig en gedegen en
volgens de roemruchte evenredige verte
genwoordiging. En daarbij zijn de kie
zers opgehangen aan een systeem, dat
eigenlijk zoo belachelijk is. dat men goed
doet, in de heele -voorstelling alleen maar
een komische manoeuvre te zien.
Of er dan niets veranderd is? Zeker: in
Zuid-Holland boekten de Vrijheidsbon.
ders een „overwinning" zij wónnen één
lid -ten koste van de anti-revolutionairen.
Gevolg van een handigheid des heeren
Braat, die zijn machtigen steun aan den
Vrijheidsbond verpandde, waartegenover
deze een man "van de keuze dés plattelan
ders plantte, als no. 2 op de liberale lijst.
De vlieger ging op. F;n ziedaar de eenige
verandering. Voor de rest ls alles bij het
oude "gebleven.
Kon. het anders? Immers neen. Wamt
-.\sivv wij ractjiéen dik -wooid .:.kie$-,-,stelsel"
gelieven te noemen, 'is in wezen een ge
slaagde. poging,. - om de gansohe evenre
dige vertegenwoordiging té maken -tot een
aanfluiting. Ditmaal koos groep II, dat
zijn: Gelderland. Overijsel, Groningen
Drente én Zuid-Holland. Zij alle kozen
ook mee iri 1?23. en 5n hetzelfde jaar vöiï-
den de Statenverkiezingen voor deze pro
vincie plaats.
Nu wisselt de Eerste Kamer voor de
helft om de drie jaar. De heden (d-i. Vrij
dag) gekozenen zitten dus tot 1932. Maar
de Staten wisselen in 1927 en dsar zij
vier jaaT zitten, vinden de nieuwe Staten
verkiezingen ln groep II in 1931 plaats.
Conclusie: de kiezers van heden zijn de
zelfde als d« kiezers van 1923, maar de
Statenleden, die volgend jaar aan de beurt
bomen zullen nooit kiezers worden, want
als zij vertrekken (1931) komen de Eerste-
Kamerverkiezingen pas in het daarop vol-
gena jaar!
Een en ander voert onafwijsbaar tot deze
onzinnige consequentie: een omkeer in d«
partijverhouding der Staten van groep II
in 1927 komt nimmer tot zijn recht in de
bezetting van de Eerste Kamer. En
hoe langer hoe gekker! de in 1935 geke.
zen Staten zullen nog juist meedoen aan
de Kamerverkiezingen van 1938, daarna
kiezen "ze niet voor. 1£M4, zoodat da
verhouding van 1935 niet minder dan ne
gen jaar de samenstelling van de helft der
Eerste Kamer zal blijven beheerschen.
Dit alles ter opluistering vAn de evenre
dige vertegenwoordiging. Het ganeo'he
?ysteem is een kaartenhuis, 'kunstig in
elkaar gezet, maar practisch onbruikbaar,
ja, ridicuul. Maar niettemin vandaag
hebben zich heele Provinciale Staten van
hun taak gekweten, hebben zij stemmen
uitgebracht, die hier voor 208, en ginds
voor 61 tellen" en als dan na een einde,
loos rekenen en haspelen liet eind resul
taat wordt vastgesteld, dan blijkt
dat er niets is veranderd, afgezien van
dien éénen Vrijheidsbom der, die een plat-
telandseh ruggesteuntje kreeg.
Het spelletje keert, zoolang er geen ver
andering van stelsel komt, periodiek te
rug:-over drie jaar „mag" groep I mee
doenenzoovoort«; Dit allés ter vol.
deening aan artikel 82 der Grondwet,
zeggende, dat de leden der Eerste Kamer
worden gekozen door „de" Staten (lees:
de helft -der Staten) volgens ,;evenredige"
vertegenwoordiging. Het is hartverhef
fend.
HEEMSTEDE.
Ondertrouwd: J. C. Bom en C. Reijn*
goud; L. P. de Bruijn en N. E. van
Aalst; P. H. Wels en S. Jacobs; M.
Moens en H. G. \V. Hiehle.
Getrouwd: G. W. Kors met P. M.
Draijer; J. G. J. v. d. Horst met W.
A. M. v. d. Weiden.
Bevallen: D. GraafKooiman z., L.
A. Rkkermanvan Vec-rsën d., A. AL
Prins:de Groot d., A. C. Milatz—
Stut z., A. G. Hartel—-Horbêek z., C. J.
van ZeelandHagenaar z.
Overleden: E. N. van Bentbem—
Jutting" 82 j., H. M. v. d. Weiden wed.
A. Reïnierse 67 j., J. A. C. Verweij
wed. C. M. Kan, 61 j., M. Sloos 90 j.,
HAARLEMMERLIEDE EN SPAARN
WOUDE.
Géboren: Hans, z. van A. Stringer
en E. J. Gutterswijk; Nicolaas z. van
G. Ch. van Warmerdam en J.- H. van
Bruggen; Helena Johanna d. van O. J.
Huiberts en J. M. van def Putte Ja*
coba Lambe-rdina d. van H. G. J. Kem
per en H. J. Vricsckoop.
Ondertrouwd:'Piër Bosch 25J..eg G.
Hessels 25 j., W. T. de Jonge 25. en
TL I. Bauraan 24 j., A. Bo.eilaard 28 j.
en C. van Merriënboer 23 «j,a.J>; Beijer
22 j, en H. J. J. de Graaf 19 j.
Overleden: G. de Riidder 56 j., vr.
van H. van Cittert, wonende te Bloe*
men daal.
VOOR DE KINDEREN.
Ziezoo, dat was voor mekaar. Jumbo zat goed toegestopt-
onder de dekens. Je zag z'n konijnenlijf opbollen onder liet
dek. Krelis sloop op z'n teenen naar de deur. Hij grinnikte
zachtjes. Want hij stelde zich Jt gelaat van z'n zusje voor, als ze
straks door Jumbo gewekt zou worden.
Jumbo vond het onder de wollen deken allerakeligst benauwd
Foei, wat vyas het er warm.Het donker kon Jumbo minder
schelen, daar geeft een rasechte rammelaar niet-om. Jumbo
begon zich langzaam maar zeker vooruit te werken. Hij wilde
weer naar buiten in de frissche lucht. En ai dicluer kwaiu hij bij
Dirkje's beentjes.