IDE ROTS!
EN
Zemelde
Alléén bl] ons
'T GENTRUM
Be Oude Kermistijd is Begonnen
$2ïanke
tanckfv
in
s
GR. HOUTSTR. 163
GR. HOUTSTR. 163
RECLAME
41 KI, Houtstraat 41
Showroom en Garage
J. VAN OVERVEST
Vigoureux
GEMENGD NIEUWS
HHI
mmm
mmm
VAKKLE
MAGAZIJN
P
O
F
F
WESSELING
R
T
J
WAFELEM
S
DE BLIKSEMAFLEIDER.
De vele zware onweersbuien, die in
de afgeloopcn weken bijna alle landen
van Europa en ook Nederland hebben
geteisterd, hobbcn helaas ook hicT en
daar schade aangericht. Deze schade
beeft in totaal eenigc imillvoenen bedra:
gen en zelfs zijn mcnschcplevens te be:
treuren gewcc-st. Dat feit -vestigt op:
nieuw de aandacht op den bliksem:
afleider cn vele sceptici beginnen aan
zijn rmt ccnig&zins te twijfelen. Inder=
daad is 'het een vrij algcimeen voor»
oordeel, dat de bliksemafleider in den
gr-ond der zaak meer schade dan voor»
deel heeft veroorzaakt. Want hij „trekt
den bliksem aan". Dat doet hij in der»
daad. Maar daarom is het vooroordeel
nog niet gemotiveerd. Het denkbeeld,
de bliksemschichten zulk een sterke
geleiding in den aardbodem tc verschaf»
fen, dat zij' deze alleen volgen en
niet hun weg nemen door het dak, de
wanden enz. van 'het Juris is cn blijft
goed en gemotiveerd. Twee cischen
moeten echter aan den bliksemafleider
■worden gesteld: in de eerste plaats
imoet de metalen geleiding van den
bliksemafleider tot in den aardbodem
onafgebroken aanwezig zijn. Wanneer
er een hiaat is, wiord-t het gevaar door
den bliksemafleider vermeerderd in
plaats van verminderd. In de tweede
plaats moet er een goede en juist ge»
construeerde aardverbinding aanwezig
zijn. Want ook wanneer de aard'vcr»
■binding gebrekkig is, doet de' blJksèim»
afleider -meer schade dan nut.
Het verdient de aandacht dat toe»
stellen, die de noodlottige uitwerking
van het onweer van. bepaalde plaatsen
■willen afleiden niet pas sedert Benjam i
Franklin bestaan, doch sedert d-uizen»
den jaren bekend zijn. Reeds de oude
Egyptisohe priesters kenden binnen
bepaalde grenzen de wetten van den
bliksem. Zoo bevinden zich op den
tempel van Edsu twee opschriften, die
vermelden, dat de vier vlaggestokker.,
die boven, het gebouw uitsteken het oa»
weer afwendden en het gebouw be»
schermden. Dc ingang van dezen oud»
Egyptischcn tempel, die meer dan drie
duizend jaren oud im»oet zijn, wordt
beschermd door twee hoogc torens. Er
bevinden zich gleuven in het metsel»
werk, die van boven tot beneden loo»
pen. In deze, gleuven bevinden zich ge»
weldige houten masten, die aan den
top met koper zijn beslagen en wim»
pels dragen. Het opschrift luidt hier:
„Dit is de hoogc Pylonbouw van den
God Edsu. Masthoornen bevinden zich
paarsgewijze op h-un plaats om het on»
weer tegen te houden." Ook op dén
tempel van Dendrah bevindt zich een
•dergelijk opschrift, dat van de naast
•den tempel staande 3040 M. hooge
houten, met koper beslagen cn aan den
bovenkant toegespiste palen ver»
klaart: „zij zijn bestemd, het onweer te
breken." Een dergelijk opschrift tc Me»
dinet Albou vermeldt, dat de toppen
verguld en de masten door Ramses II
(13Ö0 voor Ohr.) zijn opgericht.
Men gaat dus, dit alles overwegende
niet te ver, wanneer imen beweert, dat
het -afleiden van den bliksem reeds in
de grijze oudheid' bekend is geweest.
Op deze kennis wijst ook dc gewoonte,
'de obelisken in kleine spitse pyramlden
te laten uiiloope-n.
Op dezelfde wijze kan ook de mede»
dceling uitgelegd worden, die in ver»
schillende historische stukken wordt
gedaan, namelijk, dat de Grieksche en
Romeinsche priesters kans hadden ge»
zien „den bliksem te lokken",
en dat verscheidene priesters cn ko»
nin-gen daarbij door den bliksem zijn
gedood. Ten slotte vermeldt de gc»
schiedschrijver Flavius Joscphus, dat
ook de Joodsche tempel te Jeruzalem
voorzien was van een voortrcff el ijken
bliksemafleider. Op het dak bevonden
zich talrijke ijzeren lansen met vergui»
de toppen. Ook de dak» cn zijvlakken
waren sterk verguld. De afleiding van
het regenwater van het dak geschiedde
door metalen buizen, die uitliepen in
reservoirs in den voortuin en dus een
voortreffelijke aardverbinding had»
den.
Ook uit de middeleeuwen zijn spo»
ren van kennis der wet-ten van den
bliksem aan te toonen. Desniettemin
had Benjamin Franklin te kampen met
grooten tegenstand tegen zijn geniale
uitvin-ding. Zijn proefnemingen da»
tecren uit het jaar 1750, doch eerst
tien jaren later werd de eerste blik»
semafleider volgens 'zijn voorschrift in
•gebruik genomen, namelijk op het
woonhuis van den koopman West te
Philadelphia. Hoe groot de vooroor»
deelen rwaren, waarmede de uitvin»
ding van Franklin- had te kampen,
z-ie.n wij o.a. in een rapport van het
jaar 1777. Daarin wordt ons geschetst
hoe te Si-ena in Italië bij een op 13
April 1777 uitbarstend onweer duizen»
den nieuwsgierigen rondom de kathe»
draal stonden, om getuigen te zijn,
hoe de ketterij zou worden gestraft.
Want ketterij vond men het, aan het
mooie en heilige huis de „ketterstan»
gen" aan te brengen (zoo noemde men
de staven van den bliksemafleider van
Franklin). Stellig zou nu de toren
door het onweer worden verpletterd.
En waarlijk: weldra weerlicht het,
bijna op hetzelfde oogenblik valt een
ratelende donderslag: de toren is ge»
troffen! Maar zonder schade aan te
richten was de bliksem door den blik»
semafleider den grond in gegaan. De
kathedraal van Siena was gered. En
Franklin had de overwinning bc»
haald.
KERK EN STAAT IN
MEXICO.
De Mexieaansche regeering heeft de
ontwapening bevolen vun alle katholieken
daar zij van de politie, aldus de Tel., heef:
vernomen, dat groepen katholieken ge.
heirne nachtelijke bijeenkomsten houden.
De federale troepen worden gereed gehou
den in verhamd met mogelijke onlusten.
Gemeld wordt, dat honderden Indianen
naar de kerk van de Maagd van Guade
loupe trekken, welke heilige bij hen in
bijzondere eerer wordt gehouden. Zij zijn
allen wellbewapend en bereiden zich
voor op een verdediging van de kerk te
gen de inbeslagneming door de regeering.
De aartsbiesChop van Mexico-City 'heefl
zooals reeds gemeld, ten eunde de gevaren
voor onlusten tot een minimum te beper-
pen, den geestelijken bevolen zich heden,
ochtend uit de kerken terug te trekken in
plaats van te middernacht, zooale aan
vankelijk was bepaald.
Er Is tot dusverre nog zeer we'.r.fg ge
weid gepleegd, doch de houding v„n de
bevolking in Puebla geeft de regeerinu
eenige bezorgdheid. F .1 kruid-?!..'.r
daar gisteren een officier doodgeschoten,
die bezwaar maakte tegen liet -aanplakken
van een katholiek plakkaat aan den win
kel.
De hoofdredacteur van het lrathoii-!-:c
blad „El Faro" is gearresteerd met cf" i
leden van zij-n -staf, wegens luet pub'ifcee-
ren van artikelen, die ongunerig worden
geacht voor de regeering. De directeur vaai
„El Mondo" en de redacties van eenice
andere bladen zijn eveneeCö gearrestcer l
Verder zijn ccuigc lieden in .ariep: gesteld
wegens het verspreiden van circulaires,
waarin t°t steun aan de economisch?
boycot wordt opgeroepen
In een gehouden rede voor een deleea
tie van de confederatie van arbeiders, die
haar steun aan <Je regeeringspolitiek heeft
toegezegd, noemde president Calk-s.de
houding va/n de katholieke geestelijken
er een van kwade Houw en verraad, on
hij zeide, dat het uur nadert, waarop de
eindstrijd zal worden gestreden, die zal
aantoonen, of de revolutie zal zegevieren
over do reactie, of dat de triomf van de
revolutie slechts van -voorbijgaandein aard
is geweest.
Terwijl de aandacht der regeering in
beslag werd genomen door economische,
landbouwkundige en andere kwesties, al.
dus de president, heeft zij het clericalo
element over 'het hoofd gezien, dat juist
op een voor de regeering moeilijk oogen
blik den strijd hee-ft aangebonden. De
uitdaging van de geestelijkheid kwam op
MsJv tijdstip, waarop kwesties aan de orde
waren van internationalen aard,.-die -ar
over heslissen zouden, of Mexico een sou
vereln land zou blijven of niet.
Verscheidene personen zijn gewoind In
de kathedraal te Mexico, toen een pa
niek uitbrak, doordat een fotograaf zijn
magnesiumlicht ontstak. Een groep Ame
rikaansdie journalisten, di« de kerk be
zochten, werd aangezien voor een missie
vam protestantsche geestelijken uit Ame
rika. Zij werden door de menigte, die hen
met sieenen wierp, gedwongen, de vlucht
te memen.
Draadloos wordt uit Berlijn gemeld, da:
de Mexicaansche regeering Donderdag den
militairen nood stand heeft geproclameerd
Betreffende het plan van sommige le
den van het corps diplomatique ie Mexico
om te trachten de bemiddeling van het
corp6 aan ie bieden in het conflict tus-
schen de regeering en de geestelijkheid,
wordt gemeld, dat de deken van het
corps, de Amerikaansche gezant, dien
aangaande nog geen stappen heeft onder
nomen.
De organisatie van Roomsch-Katholieke
geestelijken in Argentinië heeft gisterer
een pretest gezonden aan president Calies
tegen de vervolging der geestelijkheid in
Mexico.
In Vatïcaa-nkringen wordt tegengespro
ken. dat hetzij door den Heiligen Stoel,
hetzij door de bisschoppen van Mexico,
een verbod zou zijn uitgevaardigd tegen
het uitoefenen vain den katholieken «ere
dienst in Mexico.
EEN GENTLEMANBOEF.
Alexander Stavi-ski („Sacha", zooals
hij in -de wandeling heette), de gentle»
man»boef, de. moderne Arsène Lupin,
wiens verrichtingen op het g'cbicd der
flesschentrckke-rij. meer dan eens de
aandacht trokken, is eindelijk achter
slot cn grendel. Hij 1s naar dcJ
..Matin" meldt tegciijk met zijn
•t corn aantalen medeplichtige Henri
HayotJc en zijn v ;ien Jin Arlcitc S:«
mon, in zijn woning te MarIy»ie»Roi
{Selne.-cLïOisc) gearresteerd. En ook
deze arrestatie was, zegt dc Tel., lïch»
tvihk avontuurlijk, g.-lijk -heel Sacha's
bestaan.
Maandenlang was dc politie hem op
het spoor geweest zonder echter haar
slag tc kunnen slaan. Weinige dagen
geleden echter vernamen dc mannen
der wet, dat iemand die volkomen
'beantwoordde aan het signalement
van Staviski, een fraaie villa te Marly
had gehuurd en met zijn levensgezel»
lin -betrokken.
Maandagavond belden de agenten
toen aan de koetspoort van het lust»
verblijf te Marly. Een jonge vrouw
deed open erf vroeg" wat de bezoe»
kers wenschten. Dezen drongen haar
zonde-r een woord te spreken terug en
bevonden zich in een ommezien in de
eetzaal, waar zij temidden van -prac-h»
tige planten en -bloemen een gedekte
dinertafel voor twaalf personen von»
•den. Het tafellaken was smetteloos
blank, en zilver en kristal blonken de
politie tegemoet. De feestgangers
waren daar echter niet. -Deze vond
men boven.
Ariette Simon in een flatteuze ja»
pon. Hayottc in smoking, voorts een
Parijsch juwelier, een bekend bok»
ser, nog twee heeren en vier dames.
Van Staviski geen. spoor,.
Eindelijk, na lang zoeken, ontdekte
men den ber-uchten oplichter, meer
doo-d dan levend, weggedoken in een
hoekje van den tuin, tegen de schut»
ting.
„Zoo, hebt u me dan eindelijk ge»
kregen", stamelde bij. „En dat juist
nu, terwijl ik mijn vrienden een af»
schcidsdiner wilde geven. Want mor»
gen zou ik mij vrijwillig bij de politie
2ijn gaan melden...."
Een fijn lachje was het eenig ant»
woord.
Eén der inspecteurs had slechts een
blik in dc garage te slaan, om te be»
grijpen wat dit afscheidsmaal betee»
kende. Staviski viel weldra door de
mand. Niet naaj de politie, maar naar
de Zwitscrsche grens, naar vrijheid en
straffeloosheid, had hij zich den vol»
genden dag willen begeven.
In het huis werd slechts 15.000
francs aan bankbiljetten gevonden.
Is dat alles wat over is van de drie
milliocn die -u aan Parijsche banken
hebt afhandig gemaakt, van het mil»
loen waarvoor u een wisselagent hebt
opgelicht, van de 500.000 van een par»
ticulier afgenomen en eindelijk de 2
raillioen, waarvoor u nog eerst twee
dagen geleden een bankier hebt bedro»
gen?**
Staviski antwoordde alleen dat hij
zijn jongsten buit van 2 millioen ge»
heel ter beschikking van zijn secreta»
ris Hayotte en .diens familie had ge»
steld', die er rijk van leven in een pen»
sioen ergens Ln een provinciestadje.
Het geheele fccstgezelschap, de wat
onttakelde Staviski incluis, is tenslot»
te.mcegcncimen en te Parijs in -bewa»
ring gesteld.
ZON EI-I STERREN-
In de zitting vsn de Royal Astorono»
mical Society heeft professor Jeans een
nieuwe theorie ontwikkeld omtrent de
aswenteling der sterren, in verband
met de nieuwe inzichten aangaande hun
slraüngse ven wicht.
Tot nog toe ging men bij dc discus»
sie der cver.wichtsvormen van rcr.d»
wentelende gasmassa's uit van de ver»
onderstelling, üat deze zich daarbij gc»
dragen als vaste lichamen, in zooverre
alc alle dcclcn in denzclfden tijd hun
aswenteling volbrengen. Toch wijst
men al lang, dat dc gewone inwendige
wrijving niet in staat was, zulk een toe»
stand te handhaven. Maar volgens
Jeans wordt een nog veel machtiger in»
vloed op de aswenteling uitgeoefend
door hetgeen hij noemt de stralings»
wrijving (radiative viscosity). De stroom
van, stralingsenergie, die zich van het
midden der ster naar buiten voortplant,
wordt namelijk beschouwd als drager
van massa, en als zoodanig bezit hij
ook een zoker bewegingsmoment, dat
van de cene laag op dc andere wordt
overgebracht. In den aanvang is dat
moment even groot als dat -der materie
waaraan het zijn ontstaan te danken
heeft. Maar bij 't opstijgen komt die
stralingsenergie te midden van lagen
met grooter bewegingsmoment, waar»
door haar eigen moment toeneemt ten
koste van die lagen, om ten slotte aan
't sterre»oppervlak zich te verliezen in
de ruimte. Het gevolg van dit proces
is, dat de verschillende lagen der gas»
massa met ongelijke hoeksnelheden
gaan wentelen en dat tevens de hoek»
snelheid der ster in haar geheel af»
neemt. Daartegenover staan weliswaar
invloeden, die de hoeksnelheden der
verschillende lagen trachten te egali»
seeren.
Maar 't blijft uitgesloten, dat een ster
in haar geheel als een stijf lichaam kan
ronddraaien, en wij hebben ons bij de
eerste benadering een ster voor te stel»
len als een verzameling van concentri»
sche schillen, die elk met haar eigen
snelheid rondwentelen.
In de buitenste lagen, waar de dicht»
heid gering is, zal bij een gemiddelde
ster de hoeksnelheid omgekeerd even»
redig zijn met het kwadraat van den
afstand tot het middelpunt. Deze wet
is nog geldig tot op 1/3 straalafstand;
de dichtheid is daar ongeveer 16 maal
zoo klein als in 't midden. Hoe sterk
de dichtheid naar buiten afneemt,
blijkt uit het feit, dat de concentrische
bol. waarvan de straal half zoo groot
is als die der ster, en dus de inhoud
achtmaal zoo klein. 94 pet. der totale
massa van de ster bevat. Hoe 't in het
dichte centrale gebied met de draaiings
snelheid gesteld is, is niet in 't alge»
meen te zeggen: dat hangt af van de
vroegere geschiedenis der ster.
Bij onze zon, waar de aswentelings»
tijd aan 't oppervlak gemiddeld zoowat
7 dagen bedraagt, zal volgens deze
theorie de laag op 1/3 straalsafstand
van het middelpunt in drie dagen rond»
wentelen. De uitwendige lagen zijn de
sluier die de meer energieke rotatie
daarbinnen voor ons oog verborgen
houdt. Die langzame omwenteling der
buitenste lagen, in verband met de
sterke condensatie in 't centrum, heeft
'ten gevolge," dat dè oppervlakken van
Zon en Sterren nagenoeg bolvormig
zijn.
Ten slotte Is de wet, dat de hoéksnrt»
heid op eenzcifdcn afstand 'van 't mid»
üelpunt overal dczelide is, nog .s.ccr.ts
ccn eerste benadering. In werkelijkheid
neemt die snelheid van den equator
naar de polen af, zooals ook bij onze
Zon is geconstateerd. De physische ver»
klaring hiervan is, aldus dc Msb„ dat
de sneller rondwentelende, inwendige
gen afgeplat zijn; zij komen dus dich»
ter bij het oppervlak aan den Zons»
equator, en het gevolg daarvan is, dat
daar de buitenste lagen ednigszins wor»
Jen meegesleept cn versneld.
DRAADLOOZE BIOSCOOP.
Een vrij vaag telegram- van het B.
T. A- uit Parijs, maakt melding van "-»
staagde proeven op het gebied <Ar
üiaadlooze tele»visie in de buurt vaü
Ma,maison. Als uitvinders worden ge»
n-oemd de bekende rad^an-dcr/oekers
lieLn en Hohveck; de eerste bekend
wegens zijn draadloos vcr»toeken»appa»
raat, de tweede door zijn beroemde
mode. voorzien van een vacuum»pomp.
liet waren tot nog toe de mechanische
i-iaagheden, die het overbrengen van
bewegende beelden in den weg 6ton»
den.
liet tqie.gram uit Parijs maakt gewag
van de overbrenging van 100-000 dui»
JehjK zichtbare teekens per seconde.
Hierbij dient opgemerkt te worden,
meent de Tel., dat uit deze teekens te
/amen een fotografisch leeld wordt
opgebouwd. Tien foto's per seconde
moeten voor het oog voorbij glijden
wil de suggestie gewekt worden van.
net „levende" beeld- Zoo beschouwd,
zou dus de nieuwe uitvinding een be»
weegbaar cinematografisch beeld ge»
-en, dat overeenkomt met een grof»
laster cliché in een dagblad.
MONUMENTENZORG IN
ZUID-AFRIKA.
Het te Kaapstad verschijnende blad
„Die Burger" verheugt zich over het
behoud van een daar ter stede nog be»
staand oud voornaam woonhuis, dat
door zijn siijl duidelijk zijn Holland»
sche herkomst bewijst. Een afbeelding
geeft het blad erbij; de tekst in het
typisch Zuid»Afrikaansch luidt:
Daar is 'n ou woonhuis in Barrak#
straat wat op die oomblik in gebruik is
vir handelsdoeleindes. Die pragtige gc»
weiversiering (nog 'n ontwerp van An»
thon Anreith), wat waarskynlik uit 1790
dagteken, is nog goed bewaar.
Dit verheug ons om mee te deel dat
die eienaar van die gebou, mnr. Gut»
tesen, die op hom geneem het om die
versiering te bewaar as gevolg van die
aandring van die Kommissie instake
Geskiedkundige Gedenktekens en die
S. A. Nasionale Vereniging, wat albei
mnr. Guttesen genader het in verband
daarmee. Daar is nog 'n paar van die
ou skakels wat ons met die verlede ver»
bind en die ons plig om hullete be»
waa/ want daardeur bewijs" èns eerbied
aan diegene wat in die ou dae getrag
het om Kaapstad te versier.
SNSECTOLIN
verdelgt wandgedierte, vlooien,
motten, mieren, vliegen, muggen
enz. bij Uw drogist vanaf 0.60 of Spaarnwouderstr. 106
Zuiveringen onder garantie. 12
iii
§3il
GEZONGEN DOOR DE
KONINKLIJKE LIEDERTAFEL
ZANG EN VRIENDSCHAP
VERKRIJGBAAR IN a
DE EERSTE SCHOTENSGHE
GRAMM0PHQ0NHANDEL
117 GEN. CRONJÉSTRAAT 117
LED II
TEL. 10737
TEL. 10737
WIJ leveren de BESTE
Naaimachines en Repareeren de
slechtste voor den laagsten prijs
i. Geylvoet, Doelstr:37, Tel. 13538
Rusthuis voor herstellenden en
lichte zenuwzieken.
Pensionprys vanaf f 4.— per dag.
Trein en bushalte Driehuis
10
Actetasch 3.95
Boodschaptasch 54
Aardappelentasch 39
Kop en schotels 12
Koffiekan 79
Melkbekers 12
Heeren kop en schotels 17
Zinken Teilen 79
Zinken Emmers 69
Emaille Teilen 59
Bazarbak 98
Puddingvorm 65
Kopjssrek m, 6 echte Japanscha kopjBs
RIJWIELHANDEL REPARATIE-INRICHTING
30 BARREVQETESTRAAT 2
Een vertrouwd en billijk adres voor alle
voorkomende reparaties aan uw rijwiel
EIGEN MOFFEL- en SOLDEER-INRICHTING
De ondergeteekende heeft de eer U in kennis te
stellen dat zijn werkplaats is uitgebreid met een
waarvan de opening Zaterdag 31 Juli plaats zal hebben
AGENT CHRYSLER SIX AND FOUR
TEL 26153 - ZANOV LAAN 131 - HEEMSTEDE
Helpt U door uw exa
men. Bezorgt U de
overwinning Staat bo
ven aan.
Vanaf f 2.per flacon
Bij Apothekers en
Drogisten 16
zijn een Iieel kostbaar bezit,
dat angstvallig bewaakt moet
worden. Zorgt daarom dat
niets die blankheid kan storen.
Onderboudt Uw tanden ge
regeld met een zuivere Pasta.
DPAS iA<j
ver-
zuiver in elk opziebt,
wijdert tandaanslag, en voor
komt bederf.
J.C.BOLDOOT
