BINNENLAND
DAGBLAD
DE NIEUWE EERSTE KAMERLEDEN.
ZATERDAG 31 JULI 1926
RIJKSINKOOPBUREAU.
STIJGENDE BELANG
STELLING.
In het Periodiek Orgaan van het
Rijksinkoopburcau zijn eenige grafie»
ken opgenomen, welke een beeld ge»
ven van de sterk toenemende betee»
kenis dezer in 1921 gestichte centrale
instelling.
Het blijkt dat de omzet, die in 1922
nog slechts ruim 13/4 millioen gulden
bedroeg, in 1924 tot ruim 4 millioen
en in 1925 tot ruim 5 1/4 millioen
steeg, terwijl het orgaan een nieuwe
belangrijker stijging over het loopende
jaar aankondigt.
De departementen werkten in zeer
verschillende mate met het bureau sa»
men. Verreweg het meest (voor ruim
1.4 millioen gulden in 1925) betrok
Justitie, terwijl ook Waterstaat (ruim
1 millioen) en Oorlog (81/2 honderd»
duizend) veel afnam. De geringste af»
nemers waren Arbeid, Buitenlandsche
Zakén en Koloniën.
Het aantal leveranciers aan het
bureau steeg regelmatig van 400 in
1922 tot 1595 1925.
In de toelichting wordt opgemerkt
dat hieruit duidelijk blijkt, hoe het
bureau een ruime en niet eenzijdige
samenwerking met den handel onder»
houdt.
VROUWEN-MET ACADE
MISCHE OPLEIDING.
Te Amsterdam kwam deze week
de Internationale Federatie van
van Vrouwen met academische op»
leiding bijeen.
Onder meer heeft Melle. Marguérite
Mespoulet voorlezing gedaan var. een
inleiding van Mad. Suzanne Grinberg
advocate te Parijs, die door ziekte
verhinderd was, over de wettelijke
positie van de gehuwde vrouw in het
beroep.
In verband met dit vraagstuk leg»
de de inleidster eerst den nadruk op
het grootc belang van de Federatie om
vele rechtsgeleerden onder haar leden
te te "en. Zij stelt een resolutie voor,
waarin zij vaststelt, dat academisch ge»
vormde vrouwen niet gesteld moeten
worden voor de keuze tusschen uit»
oefening van het beroep, waartoe zij
zich met groote geestelijke inspanning
bekwaamd hebben, en het huwelijk
In dezen tijd is het mogelijk en wen»
schelijk, dat vrouwen tegelijkertijd
een beroep uitoefenen en huishoude»
lijke plichten waarnemen. Vooral voor
echtgenooten van gegradueerde vrou»
wen, die de resultaten zien van het
intellectueele werk van hun vrouwen
kan er geen reden bestaan om haar
te weerhouden van het uitoefenen van
een beroep.
Voor gehuwde en ongehuwde ge»
gradueerde vrouwen moeten daarom
in alle landen dezelfde posities open»
staan, en dezelfde prerogatieven moe»
ten voor haar gelden. De wettelijke
bepalingen betreffende de maritale
macht moeten, waar ze nog bestaan,
verdwijnen; de gehuwde vrouw moet
de volledige beschikking erlangen over
eigen inkomsten en goederen,
Mrs. Frank B. G. Gilbreth heeft
daarna gesproken over de mogelijkheid
van het samengaan van huwelijk en
beroep voor de vrouw. Zij betoogde,
dat ten aanzien van deze kwestie ook
toepasselijk zijn de nieuwere econo»
mische theorieën in het algemeen.
De wetenschappelijke methodes van
aibeidsbesparing enz., welke in de
nijverheid toepassing vinden, zullen
ook in het huishouden doeltreffend
blijken. Iedere vrouw die de beide
functies in zich wenscht te vereeni»
gen, moet vóór haar huwelijk in ge»
lijke mate voorbereid zijn voor haar
beroep en voor haar taak als huis»
vrouw. Daarom moeten al de onder»
wijssinrichtingen voor de vrouwelijke
jrugd een plaats op haar leerplan in»
ruimen voor het huishoud»onderwijs.
Ook in de vorming van den aanstaan»
den echtgenoot moet een hiermede
i overeenstemming zijnde verande»
dering komen, waardoor hij geschikt
wor_. ook voor zijn latere taak als
medesbestierder van het huishouden.
Het congres heeft zich zonder ge»
da:!., en wisseling met de resolutie van
mad. Grinberg yercenigd.
P. G. M. VAN SOEST
In den ouderdom van 55 jaar is te
'Amsterdam overleden de heer P. G. M.
van Soest, Commissaris van politie in
de sectie die wordt gevormd door de
gchccle overzijde van het IJ. In hem
verliest het Amsterdamsche politie»
corps een werkzaam ambtenaar die zich
veler sympathie had verworven.
DE VLIEGENDE HOLLANDER.
De „Daily Chronicle" vertelt 't vol»
gende:
Een jonge Nederlander en een,
charmant jong meisje kwamen gisteren
in een Rol!s»Royce Fokker.-eendekker
op Crovdon aan en verzochten on»
middellijk in den echt te worden ver»
bonden.
De jonge man deelde mede dat hij
van Nederland was komen vliegen om
te trouwen, en hij vroeg Captain Lever»
ton. den manager van dc K.L.M naar
de beste manier om dit te doen. Deze
zcidc hem dat hij beter deed naar
Londen te gaan. doch hij antwoordde
daar geen tijd voor te hebben, daar
hij wenschte te trouwen en met het
middagvliegtuig naar Nederland terug
te koeren. Hij huurde een auto en reed
naar Croydon oin zich naar den arobte*
naar van den burgerlijken stand te
begeven, doch kwam niet tijd.g ge»
no'eg op het vliegveld terug om de
plaatsen in te nemen, welke hij ra
het middagvlicgtuig had besproken.
Later bleek dat de ambtenaar in
Croydon het paartje had medegedeeld
dat een onverwijld huwelijk nier mo»
gelijk was, zoodat het zich ten slotte
naar Londen heeft begeven.
DERDE BLAD
WONDERLIJKE
GESCHIEDENIS.
MOORDAANSLAGMET
EEN KNALPISTOOL.
In een huis aan den Goudschcn Rij1
weg bij de Van Galenstraat te Rotter»
dam werden Donderdagavond plotse»
ling eenige schoten gelost. Dc buurt
schrikte op. de politic werd gewaar»
schuwd, doch degcen die dc schoten
gelost zou hebben, was gevlucht, meldt
ile Maasbode.
De 25*jarige J. J. K., een vrouw, die
van haar man gescheiden leefde en om»
gang had met den 28»jarigcn gemeente»
badmeester J. K-, werd door de politie
in het huis aangetroffen. Zij vertelde
dat de badmeester even te voren bij
haar was gekomen om haar te vragen bij
hem te komen wonen.
Dc vrouw, die weer naar haar eigen
man terug wilde, zcide tegen V., hier»
voor niet veel te voelen. Terwijl zij,
zonder bepaald aan het twisten te zijn
niet elkaar spraken, zag dc vrouw dat
V. een scheermes in zijn zak had. Zij
vroeg hem waarom hij dat bij zich had.
waarop H. antwoordde, dat hij het
wilde laten slijpen en het aan de
vrouw op haar verzoek ter hand stel»
de. .Even later drong V. er nogmaals op
aan, dat de vrouw met hem mee zou
gaan en haalde toen plotseling een pis»
tool van den dag. zeggende: .,Ik zal 't
je nog driemaal vragen, als je nee blijft
zeggen, schiet ik".
Daarop waren de schoten gelost, cch»
ter zonder dat de vrouw gewond werd.
De badmeester was er toen van door
gegaan.
De recherche van het politiebureau
uit de Mecrmjnsstraat stelde onmidde!»
lijk pogingen in het werk om den bad»
meester te arresteeren, aanvankelijk
zonder resultaat. Nadat de rechercheurs
bij familie van V. geweest waren en
daar zij hem daar niet aantroffen, ver»
der waren gegaan, kwam de badmees»
ter daar. Toen hij hoorde, dat de re»
cherche hem zocht ging hij terstond
zichzelf aangeven en vertelde in 't ge»
heel geen plan te hebben gehad de
vrouw naar het leven te staan. Hij haal»
de een knalpistool voor den dag en
zeideN daarmee te hebben geschoten,
alleen om angst aan te jagen.
Een uitgebreid onderzoek leverde
geen resultaat op. Nergens werd een
spoor van een kogel gevonden, boven*
dien getuigde de vrouw, dat zij geen
kogel had hooren fluiten, hetgeen indien
er met een echte revolver geschoten
was, toch stellig het geval had moeten
zijn.
Vrijdagmorgen is op de plaats van
het gebeuren, de schietpartij, met een
knalpistool in scène gezet.
De getuigen verklaarden toen, dat de
knal, dien zij gehoord hadden, veel har*
der was dan dien uit het knalpistool.
In andere opzichten zijn de getuigen»
verklaringen echter met elkaar in
strijd. Het is dus zeer wel mogelijk, dat
de verklaringen van den aangehoudene
juist zijn.
Inmiddels wordt het onderzoek voort»
gezet.
HET SLOT ORANIëNSTEIN.
Men meldt uit Wiesbaden aan de
Tel., dat een Nederlandsch reisgezel»
schap van verscheidene honderden
deelnemers, (nl. van de Ned. Chr. Reis*
vereeniging) dat door Nassau, het
stamland van ons Vorstenhuis, een reis
maakt, zich met een tel urn tot den
Franschen minister van Oorlog heeft
gewend en hem verzocht, het slot
..Oraniënstein" door de Fransche bezet»
tingstroepen te doen ontruimen.
In het telegram wordt o.m. gezegd:
Wij zouden het vrijgeven van het slot
als een daad van welwillendheid tegen»
over Nederland beschouwen. In Ora»
niënstein zouden een inrichting van
Hooger Onderwijs en een Lyceum ter
herinnering aan deze daad worden ge»
vestigd.
GEDENKTEEKEN VOOR JULIANA
VAN STOLBERG.
H. M. de Koningin heeft aan het co*
mité, dat ter gelegenheid van den 18den
verjaardag van H. K. H. Prinses Ju*
liana op den 30sten April 1927 te 's*Gra
venhage een gedenkteeken beoogt op
te richten van Juliana van Stolberg, de
stamvrouw van het Huis van Oranje,
haar waardecrins cn instemming met
het plan doen blijken.
DE WIJDE WORMER.
Vrijdagmorgen zijn te Purmerend be*
gonnen de feesten ter gelegenheid van
het driehonderd jaar geleden droogma»
ken van De Wijde Wormer.
Na een herdenkingsrede van den
diikgraaf van het waterschap De Wijde,
Wormer en een woord van gdukwensch
van den Burgemeester sprak namens
bet huldigïngscomité de heer J. de
Jong. Spr. zcide dat 300 jaar geleden
de stad Purmerend mede het initiatief
nam tot droogmaking van den polder
De Wijde Wormer. Waar de stad
steeds met den polder heeft medege*
leefd, meende men een huldigingsblijk
te moeten aanbieden, wat men deed in
den vorm van een fraaie en kunstzin*
nige eerepoort aan den ingang van den
polder. Spr. bood daarbij een oorkon»
de aan. waarop de namen van de schen»
kers voorkomen. De voorzitter van de
feestcommissie, de heer N. de Goede,
sprak daarbij nog een woord van dank
en hulde aan het polderbetuur en aan
het gemeentebestuur.
Daarna nam de historisch»allegorische
optocht een begin, voorstellende bet
bezoek van Koning Willem II in 1842
aan den polder. In den stoet waren
veel fraaie en aardige groepen, behalve
rj^che o.a. groener, voorstellen*
de hulde aan den landbouw, hulde van
de omliggende gemeenten van den pol»
der. en een aardige voorstelling van
de Boerenleenbank, welker omzet van
7 60.000 is gestegen tot ruim 2.000.1)00
per jaar.
Des middags werd de tuinbouw» en
de huishoudelijke tentoonstelling ge*
opend.
KRANIGE PRESTATIE.
OVER HET HOLLANDSCH
DIEP GEZWOMMEN.
Donderdag .iivom mej. E. C. Zins*
meester uit Delft', onder begeleiding
van den schipper Brand en anderen,'
het Hollandsch Diep over bij Moerdijk
in schuine richting in slechts 40 minu*
ten. Den laatsten keer had een meisje
uit Antwerpen er 1 uur en 6 min. voor
noodig.
TRAGISCH ONGEVAL.
Donderdagochtend ging te 0»Blokker'
'n zoontje van den heer D. S. met een
jonger broertje met een driewielige kar
het land uit. Plotseling greep de 4*jari*
ge kleuter de leidsels van het paard,
met het gevolg, dat hij van de kar werd
gerukt. De wielen gingen over den
jongen heen; hy was onmiddellijk
dood,
ALS DE DRANK IS IN DEN MAN...
Men schrijft uit Eist aan de Arnh.
Courant:
Op een avond dezer week werd de
vreedzame rust in een der café's van
ons vriendelijk dorpje verstoord dooi
-:cn intermezzo, waarop de kwahfica»
tie „kort maar krachtig" met volle vrij»
hcid toegepast mag worden. In het be»
doelde café zat n.l. één der batterij»
commandanten van het, dien avond al»
hier ingekwartierde 3e Regiment Veld*
ArtJleiie uit Breda, de kapitein Door*
man, rustig een courant te lezen toen
twee miliciensstukrijders, die meer ge»
ilionken hadden dan ook voor zonen
van Mars wenschelijk is, en in zeer on»
behoorlijk tenue hun, op hun wijze,
glorieuze entrée in de herberg maakten-
Hun zeer berispelijk gedrag gaf den
kapitein aanleiding hen te gelasten
hem naar buiten te volgen, daarmede
<cn onnoodig incident in de gelagka»
mer tactvol willende voorkomen. De
manschappen volgden dit bevel niet
op, maar namen daarentegen een zeer
agressieve houding aan; een der kerels
ontdeed zich zelfs van zijn sporen om
met dezp scherpsgewielde instromen»
ten den kapitein te lijf te gaan, terwijl
zyn collega»»hcld trachtte den kapitein
ten trap tegen het been te geven. Op
dat uogcnblik werd het den hceren
evenwel pijnlijk duidelijk gemaakt dat
men zich niet ongestraft, zelfs al is
men getweeën en heeft men ..courage
ged-onken", kan vergrijpen aan iemand
d-c sinds vele jaren op tallooze scherm
concoursen in buiten» en binnenland
»»s een zeer te duchten tegenstander
geldt. De kapitein Doorman, die geheel
ongewapend was,greep zijn trappenden
aanvaller n.l- met de linkerhand beet
cn wierp hem. sans phrase, langs den
korts'en w-cg. buiten de deur. de an»
derc vriend wachtte de voor hem ge*
reserveerde rechterhand wijselijk nier
af, maar verdween in een dric»kruisjes»
tempo- Het in de gelagkamer aanwe»
iige publiek, welks sympathie, zooals
dat gebruikelijk is, mogelijk zou gaan
naar de dronken ..jongens", vond het.
met het oog op hun beenderstclsel. in
eis geval niet wenschelijk. tusschen»
Dcide te komen, zoodat het incident
zeer spoedig gesloten kon worden ver#
klaard. Wellicht wordt den betrokken
manschappen naderhand op gepaste
wijze het ongepaste van hun optreden
ouder het oog gebracht.
DE COMMISSARIS VAN POLITIE
TE 'SsHERTOGENBOSCH.
Men seint ons uit 's»Hertogenboscli
aan de Maasbode:
Na ingesteld onderzoek naar het te»
kort bij de politic alhier is de Gommis»
saris van politie P. van Dam, bij be»
schisking ven de rechtbank bevestigd
coor het Gerechtshof nlhier, buiten ven
volging gesteld.
DE EERSTE KAMER-
VERKIEZINGEN.
DE VERHOUDING 30 RECHTS
TEGEN 20 LINKS.
DE VRIJHEIDSBOND EEN
ZETEL MEER.
Heit eindresultaat van de yerkiezin»
gen is dat in beide groepen samen ge»
kozen zijn:
5 Roomsch Katholieken (aftredend
5). 4 Anti Revolutionairen (aftredend
5), 4 Christ His'orischen (aftredend
4j, 4 Vrijheidsbonders (aftredend 3), 2
\rijz- Democraten (aftredend 2),
Soc. Democraten (aftredend 6).
De Vrijheidsbond wint dus een zetel
teil koste van dc An?i»Revolutionairen
cn wel in Zuid»Holland, waar de heer
Amelink wordt vervangen door den»
heer Koster.
De verhouding van de Eerste Kamer
wordt dus nu 30 leden rechts (16 R.K.
7 A- R- en 7 C. H.) tegen 20 links (O
V. B. 3 V. D. en 11 S- D- A. P.)
Nieuwe leden zijn de heeren Colijn
(AR.). Koster (V.B.) en Steger R.K.)
In de Kamer zullen niet terogkeeren
de heeren Witiert van Hoogland (R-
K.) die zich niet herkiesbaar stelde,
Amelink (A.R.) en Franssen (A-R-).
De heer Amelink afgevallen-
De Vrijheidshond wint in Zuid Hol»
iand een zetel ten koste van de Anti»
Kev.. van wrie de heer H. Amelink,
een der leiders van het Chr- Nat. Vak»
vcibond. niet meer in de Eerste Kamer
zai terogkeeren. Dit doet Dè Stan»
daard schrijven
In de groep Zuid»Holland hebben de
An'i»Revolutionairen een zetel verlo*
ren, doordat een der Anti»Revolutio»
naire Statenleden, de heer Jongcnbur»
ger. door ziekte afwezig was. Vermoe»
dclijk hebben twee R.K- Statenleden
op de Anti»Rcv. lijst gestemd- Dat men
hierdoor niet het resultaat verkreeg,
hetwelk men verwachtte, valt. toe te
schrijven aan het feit dat op de lijst
van de Vrijheidsbonders twee stemmen
meer zijn uitgebracht dan er Vrijheids*
bon'dsdhe Statenleden in Zuid*Ho11an<I
zijn.
Vermoedelijk is een stem afkomstig
van den Plattelander, terwijl te gissen
valt dat het lid der Hervormd Geref.
Staatspartij de heer Alblas- ook op de
lijst van den Vrijheidsbond heeft ge»
stemd-
De Vrijheidsbonder. de heer J-
Koster, uit Heerlen, die daardoor den
zetel van den AntiRevolutdonair. den
heer Amelink veroverde, zou bij de
hulp van de twee officieel onbekende
stemmen niet gebaat zijn geweest, in»
dien de afwezige Anti»Revolutionair
zijn stem op een zijner partijgenooten
had uitgebracht. De verhouding in de
Eerste Kamer is thans rechts 30,
links 20.
J. J. G. baron VAN VOORST
TOT VOORST (R.-K.).
Prof. dr. A. M. A. A. STEGER
((R.-K.)
J. KOSTER (Vr. B.).
Mr. P. B. BR IÉT (A.-R.).
Mr. A. V. d. HOEVEN (C.-H.)
F. U. OSSENDORP (S.D.A.P.)
P. DANZ (S.D.A.P.).
Mr. M. SLINGENBERG
(Vr.-D.). r
Mr. P. RINK (Vr, B.)
«J. C. L. y. d. LANDE (R.-K.).
H. COLIJN (A.-R.).
Mr. W. L. baron DE VOS 7
VAN STEENWIJK (C.-H.).
A. B. DS ZEEUW (S.D.A.P.) J. F. C. ARNTZ (R.-K.)
L. M. HERMANS (S.D.A.P.). Mr. A. J. bar. VAN NAGELL J. B. WESTERDIJK
VAN AMPSEN (Vr. B.). (Vr. D.)
Prof. mr. A. AN EM A (A.-R.)'
dhr. mr. dr. N. C. DE
GYSELAAR (C.-H.).
E. RUGGE (S.D.A.P.)
Mr. H. Smeenge (Vr. B.).
Mr. O. A. J. baron VAN
WASSENAAR v. CATWYCK'
tC.-H.).
P. T. H. M. DOBBELMAN
(R.-K.).
Mr. P. A. DIEPENHORST
Mr, M. MENDELS (S.D.A.P»).
