RECHTSZAKEN
Financiëcle Berichten
SPORT EN SPEL.
Fietstochten
HAARLEMSCHE SCHILDERS VAN
DEZEN TIJD
HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 11 AUG. 1926
EEN SMOKKELZAAK
VOOR DE RECHTBANK
HET SMOKKELSCHIP VAN
KAMPERDUIN
EISCH: ZES MAANDEN EN
RUIM EEN TON BOETE
De Alkmaarsche Rechtbank behan»
Ideidc Dinsdag de smokkeiaffaire van
4000 L. spiritus te Kamperduin, die IS
Wei j.l. ontdekt werd. De verdachten
waren G. Chr. T., van beroep koop*
man, wonende te AkerslootAVestdqk
en E. S.. zonder beroep wonende, te
Bergen. In deze zaak werden 13 getui»
een a charge gehoord. VerdedigeT was
Mr. H. Jüdell te Bergen.
Aan verdachten was ten laste ge»
legd dat zij op of omstreeks 18 Mei
j.l. omstreeks 10 uur namiddag te Kam*
perduin, gemeente Schoorl, nabij het
café ..Kamperduin" uit zee in het Ko»
ninkrijk, zonder cenige verklaring of
aangifte aan dén eersten wacht of aan
hea kantoor waar zulks behoorde, en
alzoo frauduleus, hebben ingevoerd, al»
thans hebben doen invoeren 195 kisten
met 2 bussen van 10 1. spiritus van 96
pet sterkte totaal 3960 L. of 9603.2 L.
idem van 50 pet.
De verd. T. is door de rechtbank te
Winschoten op 13 Oct. 1925 ter zake
van frauduleuzen invoer van gedistil»
leerd veroordeeld.
Aan verd- S. wordt bovendien ten
laste gelegd, dat hij opzettelijk voor»
meld misdrijf heeft uitgelokt door het
verschaffen van de gelegenheid, de mid?
delen of inlichtingen er. wel door de in»
lading van het voormelde gedistilleerd
vcjo;
te Bremerhaven te bezorgen cf te doen
bezorgen: voorts is verdachte ten laste
gelegd, dat hij den caféhouder J. Vr. te
Kamperduin getracht heeft te bewegen,
het Ücht in zijn café langer dan ge»
woonlijk te laten branden, ten einde
dit ais baken te laten dienen en hem
mede te deelen, dat de lossing des
avonds zou plaats vinden.
Tenslotte heeft verd. S. op 't strand
lichtsignalen gegeven.
Subsidiair is ten laste gelegd, dat
verdachten genoemde hoeveelheid ge»
distilleerd, zijnde meer dan 1 L., heb»
ben ingevoerd of doen invoeren, niet
gedékt door dc vercischtc documen»
ten.
Als president fungeerde dr. Muller.
Het O. M. werd waargenomen door mr
Van Lookcren van Campagne. Voor
he: Rijk was de rijksadvocaat mr. As»
ser. als openbare aanklager.
*Als eerste getuige werd de inspec»
teur van de Rijksbelastingen, dc heer J.
Koldenhof gehoord. die mededeeling
deed hoe hij op 17 en 18 Mei tc Kam:
perduin 's nachts verschillende posten
had uitgezet om de smokkelaars te be»
trappen. Op een kaart gaf hij aan dc
Rechtbank een verklaring van de plaat:
sen waar dc posten waren opgesteld.
De getuige verklaarde omdat het
donker was weinig waarnemingen te
hehben kunnen doen. Wel heeft hij ge*
zien dat de kisten met een bootje ui;
een schip door de branding op het
strand werden gebracht. In Alkmaar
had getuige de in beslag genomen goe»
deren geïnventariseerd. Een groot aan»
ta; kisten was reeds op het terrein van
het café van den heer Vr. geborgen.
Aan accijns zou f 25 990 verschuldigd
zijn geweest en f 206.08 aan invoerrech»
ten.
Op een vraag van den verdediger ver
klaarde getuige van verdachten gehotird
te hebben, dat ze lichtsignalen hadden
gegeven. Of verdachten onderling een
code hadden had get. niet gevraagd.
Voorts verklaarde getuige, dat wan»
neer verdachten met hun schip in zee
waren gebleven, ook al waren ze bin»
nen de territoriale wateren gekomen,
er niets strafbaars zou zijn gebeurd.
Verdachte V. zeide een andere ver»
klaring te willen afleggen dan hij des»
tijds had gedaan. Hij wenschte daar»
mede te wachten tot de getuigen waren
gehoord.
Als tweede getuige werd gehoord de
adjunct»inspecteur der rijksbelastingen.
de heer Mev, die eveneens mededce»
lingen deed over de postopstelling. In
de richting van de zee had getuige licht
seinen zien geven, waarna kort daarop
een man hem in de duinen passeerde
en getuige het noodig oordeelde aan
zijn posten het sein tc geven om in te
grijpen. Op het terrein van het café
vond getuige de kisten en werd ver»
dachtc T. aangehouden.
Toen het begon te dagen werd het
strand afgezocht en werden meer kis»
ten gevonden.
Getuige Bos. commies, verklaarde
als poster gezien ie hebben, dat
iemand zich van het schip in eer.
bootje in zee begaf en door de bran»
ding kisten, die aan een touw achter
het bootje waren bevestigd, heen
bracht. De kisten, werden op het ter»
rein van het café gebracht. Toen gelui»
ge het signaal kreeg om in te grijpen,
trof hij daar beklaagde V. dien hij, met
de revolver, sommeerde hem te volgen
waaraan V. kalm voldeed.
De Rijksveldwachter Minnee ver»
klaarde gelijkluidend. Hij had boven»
dien ce manipulaties op het strand ge»
zien.
De caféhouder V. zcide door S. te
zijn verzocht, de lichten in zijn caf-' nis
zeebaken langer te laten branden. Get.
had daarin toegestemd, omdat hij be»
loond zou worden en hem gezegd was,
dat het op een honderd gulden r.iet
aankwam.
Op een vraag van mr. Leesberg ver*
klaarde get. r.ooit gehoord te hebber,
dat ..spirit" drank betcekende. Op een
vraag van den verdediger zeide get.
niet meer te weten of S. gezegd had,
het komt op een honderd gulden niet
aan, of: het komt er hun op een f 100
niet aan. Dat cr een schip lag, was niet
zóó bijzonder; er waren daar dikwijls
schepen.
Verd. zeide, dat hij aanvankelijk aan
V. had gevraagd of hij, a's er wat bij»
zonders gebeurde, zwijgen kon. V. had
gezegd, dat hij er, als hij er wat mee
•verdienen kon, voor te vinden zou zijn.
V. had eigener beweging een bedra'
van f 100 genoemd en aangeboden, zijn
lichten te laten branden.
De president wees get. V. er op. dat
hij volgens het proces»vcrbaal ook al:
leen over het zwijgen had gesproken.
Op een vraag van den verdediger zeide
get. dat dc heer Koldenhof hem voor
een drietal dagen nog bezocht had;
deze kwam echter wel eens meer op
de fiets.
De 22»jari.ge arbeider E. zeide, dat
hij door verd. S. als uitkijk was aangc=
nomen.Hem was nooit medegedeeld wat
er zou gebeuren. Ook'hem was gezegd
dat het met de beloomag niet op een
f 100 aankwam. Toen hij onraad ont
dekte begaf hij zich onmiddellijk ir
richting van het café waar hij werd aan
gehouden.
Verd. S. zeide. dat hij getuige niet
had aangenomen. V. was de tusschem
persoon geweest; hij had met getuige
a'.leen gesproken over „posten".
Getuige Stoke, assistent aan het De=
partement van Financiën, verklaarde
als deskundige het gedistilleerd te heb:
ben onderzocht en deed daarover eeni»
ge mededeelingen.
Verd. V. verklaarde, tot nog toe niet
alles gezegd te hebben om zijn mede:
verd. niet te belasten. Van dezen had
hij nu verlof bekomen om de volle
waarheid te zeggen. Hij deelde mede,
dat S. hem advies gevraagd had over
de mogelijkheid van een landing op
de kust. De landing was te gevaar»
lijk. doch de man in Duitschland was
toch van plan, de zaak door te'
ten en verd. had zich daarop naar Bre»
merhaven begeven en was vandaar met
het scheepje in de richting van de
Engelschc kust uitgevaren. Een poging
om bij Kamperduin te landen kwamen
hun Maandag niet safe voor, waarom
hij het Dinsdagnacht uitvoerde. Aan
boord van het schip waren de bekende
smokkelaar Max Cordes en twee ma=
trozen. Voorts was in de zaak betrok:
ken een Duitscher, Michelscn, uit
Bremershaven. Verd. V. gaf vervolgens
een uiteenzetting van de landing.
af te maken. Deze houding kan hem
echter, na wat hij bij de ambtenaren
erklaard heeft, niet meer baten; daar
heeft hij spontaan een verklaring afgc»
legd, die van groote waarde is. Thans
tracht hij zich uit de zaak te redden
door tc beweren, dat hij een vriend
heeft willen dekken; dit is het werken
met den bekenden „onbekende", door
geen stukken of getuigen^ a décharge
astgelegd.
Spr. achtte zoowel V. als S. auctor
intellectualis in deze zaak. Beiden zijn
de hoofdschuldige, al blee-f hij ach»
ter de schermen. Aan den anderen
kant werd V. reeds eerder voor een
dergelijk feit veroordeeld, waarom spr.
oor beiden een gelijke straf wilde vra»
gen.
Namens de administratie vorderde
spr. schuldigverklaring van de verdach»
cn en hun vcroordceling tot zes maan»
den gevangenisstraf en een geldboete
van f 126.193.85.
De verdediger aan 't woord.
Dc verdediger mr. Judell, ging ver»
volgens uitvoerig de beide processen:
erbaal n».
De rijksadvocaat "was z.i. allesbe»
halve duidelijk geweest. De dagvaar»
ding nagaande, kwam spr. tot de con»
clusie, dat aan verd. S. veel ten onrech:
ten laste is gelegd. Men kan niet be»
wijzen dat S. iets 'heeft vervoerd, of
doen invoeren.
Volgers pk was het de fout van S.
dat hij leefde in een milieu, waar het
op gold aankwam. Beter was voor
he-r. dai hij geleerd had tc moeten
werken, om op die wijze seld tc ver»
dienen. Git avontuurlijken zin cn dom»
he:d heeft hij zich in deze zaak begc»
ven. Maar cr :s geen kwestie van opzet
achter( ''waarom pl. vrijspraak vroeg.
Indien de rechtbank toch nog straf wil
opleggen, dan vroeg pl. een voorwaar»
delijke veroordeeling.
Verdachte V., die zichzelf verdedigde
bepaalde zich cr toe te verklaren, dat
hij nimmer had erkend, dc kisten in
har.den te hebben gehad en dat hij dus
geen daadwerkelijk aandeel in de
zaak heeft genomen.
Met het oog op een lichaamsgebrek
verzocht hij een voorwaardelijke ver»
oordecling.
De uitspraak werd tenslotte bepaald
op 24 Augustus.
Het requisitoir.
[vocaat, mr. C. D. Asser
De Rijkjadv
'eeg er op, dat het hier een belangrijke
-v>-a ti v»j», ut; u:ti een uci.auj»r;jis.c
benadeeling van 's Rijks schatkist geldt.
V. tracht zich volgens spr. van de zaak
ZWEMMEN.
BELGIS—HOLLAND
Braam In da estafetteploeg
Behalve een water,
polowedstrijd zal a.s.
Zondag ook weer
een estafette 4 maal
200 M. vrije 6lag
worden gezwommen
in de lamdencxntmoe
ting. België—'Hol
land.
In de estafette
ploeg is iin de Dins
dag te Utrecht ge.
houden vergadering
gekozen de H. P.
C.'er A. J. Braam.
We kunnen ons
du6 ook eindelijk
hier verheugen in
hdt bezit van een
BRAAM.
die geacht wordt van interna
tionale klasse te zijn. "We wenschem hem
geluk met deze onderscheiding en hopen,
dat hij veel succes zal hebben.
DE FAMILIE VAN GERTRUDE
EDERLE.
Miss Gertrude Ederle is r.iet dc
ecnige uitblinkster op zwemgebied in
haar familie, aldus lezen we in de Tel.
Op denzelfdcn dag. waarop zij 't Ka»
naai overzwom, redde haar zes»jarig
broertje Henry een kameraadje, dat
op 't punt was te verdrinken. Dc twee
jongens waren aan het varen met een
canoe, die omsloeg; de jonge Ederle
zag zijn metgezel in levensgevaar en
wist hem zoolang boven water bi hou»
den, totdat zijn moeder, ook al een
uitstekend zwemster, te hulp kwam.
ZEILEN.
JOLLENWEDSTRIJDEN
BURNHAM.
deed 3S sec. langer over de baan,
terwijl Jan lTin, ondanks het terugroe»
pen goede derde was.
Was Gaydon vroeger de gevaarlijk»
ste tegenstander, thans was het Spinks
die „in dc gaten" gehouden moest wor»
den.
(Zooals uit de uitslagen van Maan»
dag waarop wij nog terugkomen, is ge*
bleken, dat dit niet \oldoendc Is ge»
jchied zoodat deze zeiler dan ook ten»
slotte beide bekers voor zijn club heelt
roverd.
DE WEDSTRIJDEN TE BURNHAM.
Uit Burnham werd aan de Tel, gc»
meld:
De tweede race om dc Chabanne
Challenge Trophy welke alhier gehou»
werd had den volgenden uitslag:
1. „H. 126", Stuurman J. Sarlet (Haarl.
Y. C.) in 1 uur 44 min-; 2. „Bcm",
stuurman B. Maas (W.S.V. Loosdrccht),
1 uur 44 min., 44 sec.; 3 „Winde»
ick", stuurman H. C. M. Heslcnfcld,
1 uur 47 min. 15 sec.; 4. „Indanoe'
stuurman mr. Cyril- Spinks (Burnham
C-), in 1 uur 47 min. 40 sec.
INGEZONDEN MEDEDEEL IN GEN
a 60 Cents per regel
KUNSTZIJDE
De jongste berichten uit Amerika too
rnen aan dat de prijsverlaging een goeden
invloed heeft uitgeoefend op de kurnstzij-
deinduetrie over het algemeen. De Viscose
Company bericht dat Juli een goeden han
del te zon heeft gegeven terwijl de voor.
raden slechts gering zijn.
kn Italiaansohe zijde wordt voorts
aak» ..Fin. News" gemeld, dat de^ verkoo.
pen der 6'iaia Viscosa in Juni 30 beter
zijn geweest dan in Mei. De jongste prijs-
conventie 'der Italiaaaische kunstzijde-In
dustrie betreft tot dusver alleen den bin-
nenlamd-schen verkoop, maar pogingen
worden nn het werk gesteld om ook voor
den exipQrt tot een overeenkomst te komen
GENERAL MOTORS.
De geruchten te New*York iu om»
loop. volgens welke de General Motors
Donderdag a.s.., behalve een dividehd
van 50 pet. in aandeelen, een extra uit»
kecring in contanten zal aankondigen,
houden volgens Engelsche bladen hard:
nekkig aan.
CRICKET.
HAARLEM COMB.—L. C. C.
Haarlem bat eerst en maakt het be
hoorlijke totaal van 126 runs. waarvan W
Maas een harde 63 not out (12 vieren), G.
Eysker 26*en J. Bolle 11. 1
Bowlhngcijfers.T. BI anker et era 4—31.
Th. v. Galen O—20; J. 6tavenuiter 2—45
en J. v. d. Meer 1—19.
Bij !L. C. C. viel het eerste wicket op
20, doch J. Blankenetein en P. Schoen
wisten, door resp. 70 en 53 te scoren, het
totaal op 127 te brengen, zoodoende een
stand va*n 106 opzettende. De overige
batsmen faalden en op 150 sloot de in
ning».Bowlingcijfers: W. Maas 133; P
Borghouts 345; Teschmacher 412; G.
Eijeker 0-10; J. Bolle 0—6; Tuinman 03
en v. Tijn 020.
L. C. C. won dus dezen wedstrijd met
21 runs op de eerste innings.
Men schrijft ons:
Van de reeds geseinde uitslagen vol»
gen hier nog enkele bijzonderheden
over den eersten dag. Dc stemming bij
de Hollanders was uitstekend, toen het
eerste startschot viel voor de coupe de
Chabonnc. De start was zeer mooi,
Spinks wist de leiding te veroveren en
rondde het eerst dc boe:, direct ge»
volgd door Jan Hin. Bij het kruisen van
de tweede naar de derde boei was tic
stroom meer en hier bleek dadelijk
dat de Engelschen daarbij meer er»
varing hadden. Drie Engelschen rond:
den deze dan ook het eerst, met
Bohie op de vierde piaats. Toch wist
Bohie door fraai zeilen -nog enkele
Engelschen te verschalken en zoodoem
de in dc tweede ronde op de tweede
plaats te komen.
De strijd was zeer spannend, hetgeen
blijkt uit de tijden. Spinks was eerste
in 46 min.; Bohie tweede in 46 min
4 sec. Jammer voor Loosdrecht dat brj
Seslenfeld de hals brak (voor den niet
deskundige zij vermeld dat dit het
touw is, dat de klauw van den giek
naar beneden trekt, zoodat men zich
over den zeiler zelf niet ongerust be»
hoeft te maken) terwijl Jan Maas doo;
den stroom tegen een boei werd" ge=
dreven en dus moest opgeven.
Daarna vond de eerste start plaats
voor den B. IJ. C.«beker. Dokkum,
Bohie, Jan Maas cn Jan Hin die zeer
fraai doch gewaagd startten, werden
terug geroepen en toen zij daar niets
van begrepen, bleek dat de boei was
afgedreven door den stroom cn nie
meer in een lijn lag met de peilingen.
Bovendien werd het terugroepen aan»
gegeven door het vertoonen der terug»
roepingsnummers en niet door roepen
van den tijdopnemer, zoodat behalve
Jan Hin de zeilers er niets van be»
merkten en het eerst bij de tweede
ronde vernamen. Zoodoende werd be»
sloten den wedstrijd over te zeilen.
Jammer voor Bob Maas, die keurig
zeilde eneerst wist aan te komen
voor Spinks, in 1 uur 10 min. Spinks
Dc laatste race om do Chabanne
Trophy werd gewonnen door „Bem"
stuurman B. Maas (W.S.V. Loosdrccht)
54 min. Tweede was „Indanoe" stuur»
man mr. Cyril Spinks iBurnharn Y. C.)
in 54 min. 10 sec.; 3. „Beatrijs", stuur*
man J. Hin (Haarl. Y. C.) in 54 min.
32 sec.
In de cind*classificatio plaatste Cyril
Spinks zich eerste, zoodat deze zeiler
de Chabanne Trophy heeft gewonnen.
Tweede was G. Bohró van de Haarl.
C.; 3. Gavdon (Burnham Y. C.) en
4. J. Sarlet (Haarl. Y. C.).
De laatste race om dc Burnham Tro»
)hv werd door de „Inwunda" (stuurman
1. R. Gaydon, Burnham Y. C.) gewon»
nen; 2. J. Sarlet met H 126; 3. J. Hin
met „Beatrijs"; 4. Cyril Spinks met „In»
danoe".
Ook deze cup werd door Cyril Spinks
gewonnen daar hij zich in de eind»
classificatie voor J. Hin (Haarl. Y. C.)
H. R. Gavdon (Burnham Y. C.) en B.
Maas (\V- S- Y. Loosdrccht) heeft ge*
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cent» per regel.
Het doorzitten bij Wielrijden en verbranden
der Huid door de zon, alsmede hetstukloo-
pen van Huid en Voeten, verzacht en geneest
men met PUROL. Doos 30, Tube 80 ct.
6
VOLLE-MEUVREEP
3eter dan Goed: DE FE
DE DAGERAAD.
2'omlflgmorgen hield het vischcolle*
gc ..De Dageraad" te Heemstede een
ouderlingen wedstrijd op witvisch ia
de Ringvaart tusschen Lisse cn Hille»
gom.
De prijzen, bestaande uit luxe voor*
tipen, werden als volgt gewonnen:
1. M. v. d- Ham, 2. 11 Braak. 3. D.
Rijkers. 4. G. Brouwer, 5. R- Kramer,
J. Neeskes. H. Leuven, 8. H.
Treffers.
In een feestelijke bijeenkomst wcr»
den des avonds de prijzen uitgereikt.
WIELRIJDEN.
DE D.O.S.»12 UURSRIT.
Men schrijft ons:
Voor de vijfde maal heeft D.O.S.
haar 12»uursrit georganiseerd, die ge»
houden wordt 15 Augustus.
Er wordt vertrokken van de Maal»
drift v.m. om 7uur te '*sGravenhage
vandaar naar Utrecht alwaar een uur
rust wordt gehouden, daarna vetrek
over Loenen naar Amsterdam, vervol»
gens naar Haarlem (l uur rust), om
daarna te vertrekken naar het eind»
punt Maaldrift.
De Veteranen, die ieder jaar
dezen rit uitzien, hebben allen inge»
schreven.
VOETBAL.
WEDSTRIJD VAN TELEFONIA.
Zondag speelde „Telefonia" op het
terrein aan den Spaarnhovenweg een
vriendschappelijken wedstrijd tegen
„Helder P. T. T.".
Vóór rust was de stand voor Tele»
fonia 41.
Na de rust werd die opgevoerd tot
73. Het was een mooie overwinnin;
voor Telefonia.
Over 14 dagen gaat Telefonia op be»
zoek bij Helder P. T. T.
HET R. C. H--TOURNOOI.
De prijzen voor het R. C. H.»tournooi
zijn ter bezichtiging gesteld in het bloe»
menmagazijn der firma Daudey, Groote
Houtstraat.
HENGELEN
DOOR ONTHOUDING
VEREENIGD.
Zondag hield bovengenoepd college
een onderlingcn wedstrijd op witvisch
in de Ringvaart te Vijfhuizen.
De eerste prijs werd gewonnen door
A. v. Tongeren, tweede prijs C. Ver*
sohoor, 3de prijs K. Hoogendijk 4e prijs
H. Voetelink en de 5de prijs D. van
der Schaar. De uitreiking van de prij*
zen heeft plaats in het clubgebouw,
Heerensingel 97.
KRACHTSPORT.
HAARL. KRACHTSPORT VEREEN.
HAARLEM.
Men schrijft ons:
De voorbereidingen voor de a.s.
groote nationale wedstrijden in worste*
en en gewichtheffen. uitgeschreven
door de Haarl. Krachtsport Verceni»
Haarlem, hebben een vlot ver*
loop. Een der zalen van het gebouw
Olympia is besproken voor de wed*
strijden, waaraan de meest op de voor»
grond tredende worstelaars en gewicht*
ïeffcrs van Nederland zullen declne*
men. Door eereleden, donateurs cn
ecnige leden zijn zeer mooie prijzen
toegezegd. De prijzen voor deze wed*
strijden zijn: le "afdeeling: le prijs
verzilverde beker, 2e pr. een beeld van
wit metaai, voorstellende worstelaars
of gevichtheffers: 3e pr. een verzilver»
de 'eiketak; 2e afdeeling: le prijs ver»
zilverde beker; 2e prijs verzilverde
eiketak; 3e prijs geëmailleerd kruis.
De wedstrijden worden gehouden
op de Zondagen 3, 10, 17 cn 24 Octo*
ber.
Zaterdag 30 October worden de
prijzen uitgereikt; dan zal den leden
en donateurs een feestavond worden
aangeboden.
POSTDUIVEN.
„DE (REISDUIF7 TE SCHOTEN.
Uitslag der wedvlucht van Noyon op
Zondag 8 Aug., pLm. 334 KAL
P. C. de Wilde le, 2e. 4e prijs; C.
Hirs 3e, 5e prijs; P. Kroon 6e, 7e, 8e
prijs.
Eerstgetoonde duif 12.38.54 uur.
Uitslag der wedvlucht van Schiedam
op Zondag 8 Augustus. Afstand pl.m.
55 K.M.
K. v. Midlum le. 2e, 3e en 13e prijs;
H. Fonkert 4e, 9e 10e prijs: J. Bogaert
5e prijs; J. Th. Bakker 6c, 8e prijs; Th.
Wolters 7e, 16e prijs; J. Inhenhaag 11e,
12e prijs; A. R. J. Schijvenaar 14e, 15e
prijs; J. J. Persoon l~e, 18e prijs.
Eerstgetoonde duif 11.57,24 uur.
DE OOIEVAAiR.
Uitslag der wedvlucht Noyon
(Frankrijk), afstand 332.7 KAL
Eerstgetoonde duif 12.52,16 uur.
Laatstgetoonde duif 1.23.17 uur.
De prijzen werden als volgt behaald:
1, 3. 4 H. J. Petter. 2. L. van Meurs,,
5 B. Roemers, 6. H. Willemse.
HET CENTRUM.
Bovengenoemde vereeniging hield
Zondag 1 Aug. een wedvlucht van
Soignies (Belgic) afstand 204 K.M.
De prijzen werden behaald als
volgt: L. van Breugel, 1, 3. 13, 16, 19
20; Joh. Steenman 2, 15; H. J. Hand»
graaf 4, 8, 11, 14, 18; H. Heeseman 5,
7; M. Mes 6, 10, 17; D. Koele veld 9,
C. Hoogendoorn 12.
Wedvlucht Noyon, 8 Aug.; afstand
332 K.M.
M. Mes 1, L. v. Breugel 2, 3, 4;
Wedvlucht van Schiedam: M. Mes
1; C. de Jong 2. 3. 4, 7, 10; C. Hoogen*
doorn 5. 11, 13; H. J. Handgraaf 6, 8,
12; H. Hólsken 9.
Hermanus Heuff.
Inderdaad! Manus. Als ge Heuff,
zonder hem te kennen, zonder iets van
hem af te weten, bij geval achter op
een tram ziet staan, een peukje sigaar
oppeuzelend in wat eer. soort droome»
xlge onverschilligheid gelijkt: onder den
2rm, naast, bij of om zich altijd een
paar pakjes, een rolletje of een porte*
feuille van onbestemde afmeting
dan zult ge, in uw gissiDg omtrent
's mans burgerlijken staat eer tot be»
stuurslid van een vlschcollege besluiten
dan tot de aureooRomzoomde levens»
sfeer eens kunstenaars uw inzicht
plooien. En speelt ge dan het spelletje
van: hoe zou die man heeten, dan lis»
pelt ge Manus of Toon veeleer dan
lierman of Anton.
Zoo mengelen zich ook hier weer
waarheid en droomen. Manus is reali»
leit lidmaatschap van het visch*
college daarentegen slechts in over»
drachtelijken zin te aanvaarden, in
zooverre het bestaan eens kunstenaars
in deze grauwe tijden een voortdurende
visscherij pleegt te zijn naar klinkende
waaTdeering of voedende opdracht.
Daarbij komt een veelzijdigheid niet
van onpas en Manus wordt hoogc»
priester. Hoe zijn we in onze rijke taai
aan ,.het Manusje van alles" gekomen?
Een prachtige vraag voor onze Vragen»
bus. Maar ge kunt het ook zelf opzoe»
ken. in het werk van onzen stadgenoot
Prof. Stoett, die alle Nederlandsche
spreekwijzen heeft verklaard en toege»
licht. Ik heb het niet bij de hand, maar
het zal er ongetwijfeld in staan, en mis»
schien iets met hand of rechterhand te
maken hebben. Misschien ook niet.
Doch wij laten dat rusten, in volle ver»
zekerdheid des bezits van een heuschen
Manus, die Heuff heet. Hij is meer dan
Hoover, die alleen miaar klopt, veegt
cn zuigt.
Hij teekent, hij schildert, hij etst, hij
graveert,
Hij maakt 'n affiche, hij heeft
bouwkunst geleerd.
Hij drukt zelf z'n prenten, en naar
wensch hij styieert,
Heeft met Doncker behangselpapier
gecreëerd,
en in 1912 al beton gemetalliseerd, enz.
enz.
Ik zou zoo gemakkelijk nog een
kwartiertje "kunnen doorgian en be»
merk terloops, hoeveel gemakkelijker
het is iemand te „bezingen" dan in
nuchter proza deszelfs verdiensten tot
klaarheid te brengen. Maar voor wc
daartoe geraken en wij, rijmensmoedc
de enumeratie voltooien: zoo heeft hij
van alles met succes geprobeerd,' en
om beurte in den aap, of iets beter, gc»
logeerd.... maar waar heeft dc vent dat
toch alles bestudeerddan zijn wc
weer van de<poëtische afdwalingen on»
zes weegs teruggekeerd naar beter bc»
meste velden der kunsthistorie, waarin
te arbeiden ons een voortdurend gc»
noegen is.
Daar gaan we dan weer en ordenen
de gegevens voor den lateren geschied»
schrijver.
Hcrmanus Heuff is den 9en Juli 1875
te 's*Gravenhagc geboren. Deze, en
andere data, dank ik aan zijn meedeel»
zaamheid en ik heb geen grond aan dc
juistheid er van te twijfelen. Hoewel
een der opvallendheden aan Heuff's
uiterlijke verschijning een buitengewo»
ne inschikkelijkheid is om het met u
ééns te wezen en hij er ik geloof
goeddeels ook uit gemakzucht
moeilijk toe overgaat om u tegen
te spreken, zoo zou ik mij kunnen voor
stellen, dat hij, indieo ik beweerd had
dat hij niet in '75 maar in '72 geboren
was, zou antwoorden: met éen vin»
ger langs den neus en een vertrouwe»
lijk knipoogje in mijn richting ver»
tikt. kerel, je hebt gelijk, ja waarachtig
't was in '72, nee maar, natuurlijk, zc»
ker, in '72." Waarbij' hij zich dan te»
gelijkertijd onwrikbaar voorneemt, rus»
tig door te gaan met in '75 geboren te
wezen. Wat nog zoo gek niet is, en bo»
vendien onschadelijk voor wie de be»
reidwilligheid in den dialoog juist wist
te taxeeeren, maar allicht wel e ens ver
warrend op den novice zal gewerkt
hebben. Zoo heeft een ieder mensch
zijn gecompliceerdheden: waarom zou
Heuff ze niet hebben!
We gaan verder. Na zijn geboorte is
hij met schilderen begonnen. Natuur»
lijk niet onmiddellijk; maar toch vrij
spoedig kwam hij (n de leer bij den /a»
der van onzen tegenwoordigen Marius
Bauer, die in Den Haag huis, rijtuig en
decoratieschilder was.
Dat was geen kwade leerschool,
want die doodnuchtere vakmenschen
weten zoo dwaas«veel van hun mate»
riaal af waar de artist vaak geen notie
van heeft. En van' die kennis kunnen
alleen d;c artisten profiteeren, die in
de werkplaats als jongmaatje begon»
nen en de primitiefste handgrepen der
practijk spelend aanleerden. Niet in
icderen nuisschilder steekt een artist:
en in te weinig moderne artisten steekt
iets van den huisschilder. Beiderzijds
pleegt men zich herhaaldelijk ten deze
te vergissen. Maar de relatie is
frequent. Bauer's vader, die van Wil»
lcm de Zwart en die der Dooye»
waard's waren huisschilders en één der
fijnst aangelegde Allebé*leerlmgen uit
de negentiger jaren, Ter Weeme, van
de Amsterdamsche Academie, is het
zelf gebleven.
Den Haag had voor al die jongelui
het groote voordcel der academie,
waar men de avondklassen kon vol»
gen cn overdag aan zijn werk blijven.
Bovendien was er het centrum der
Haagsche School met den roes van den
roem en van het financieel resultaat,
om zoo te zeggen: zwevend in de
lucht. De epigonen konden er bij
bosjes gefokt en zoolang de zaak
marcheerde, naar eerzucht en behoefte
bevredigd worden. Maar naarmate de
tafels langer werden, werd de soep
dunner. En hoe langer hoe meer blijken
alleen nog zij die hun „vak" goed ge»
leerd hebben, in den meest nuchteren
praktischcn zin, bruikbaar en tot
„selbsterhaltung" in staat.
Heuff's ouders hadden daar mis»
schien al wel den juist en kijk op, toen
zij den artisten»loopbaan van hun zoon
niet aanmoedigden. Dezen ontbrak
het niet aan ijver. Behalve op de ge»
noemde avondklas ter academie volg*
de hij een cursus in bouwkundig teeke»
nen en trok, nog geen twintig jaar
oud, naar Londen om er voor een fa»
brikar.t behangselpatronen te teeke»
nen. Hij ontmoet daar onzen betreur»
den Haarlemmer Kobus Doncker, doch
repatrieert al in 1895. En wordt teeke»
naar bij het Kadaster in Den Haag.
Oogenschijnlijk lijkt het verband met
dc kunstbeoefening nu verbroken,
doch in feite zijn dit juist de jaren,
waarin Heuff door zijn omgang met
mannen als De Zwart cn Van Hoytema
met de kunst in verband blijft.
Oogenschijnlijk alweer wordt die band
nog losser. Want Heuff, kadastraal
bekend en uitgestudeerd, gaat over
naar het departement van Financiën.
Daar zal hij alle rangen van schrijver»
op»jaarloon af tot adjunct»commies toe
doorwandelen en in 191Ö eerst zijn ont»
slag uit 's lands dienst vragen. Het»
welk hem natuurlijk op de meest eer»
volle wijze, en onder dankzegging voor
de aan den lande bewezen diensten
verleend zal zijn. vVanneër Heuff thans
onder de Haarlemsche schilders, de
eenige zal wezen, die correct zijn aan»
giftebiljetten voor diverse belastingen
invult, dan zal dat aan zijn roemrijke
carrière in het Departement aan den
Kneuterdijk te danken zijn. Het ge»
nootschap Kunst zij ons Doel, heeft
Heuff's verdiensten ten deze, naar ik
racen, reeds erkend, door hem het
penningmeesterschap aan te bieden.
Zoodra 4iij zich van de knellende
banden der ambtenarij bevrijd had,
vestigde Heuff zich te Voorburg. Dan
komt hij in 1916 naar Haarlem, woont
er een paar jaar aan den Koudenhom
tot hij zich in 1918 in het historische
huis in de Koediefslaan vestigt, waar
in ouden tijd een beroemde herberg
met afspanning gedreven werd en van
jonger datum dc geest van den oude»
schiiderijen»herstellenden Frans Vos
nog rondzweeft. En als ge nu bij ITcuff
aanklopt en hij steekt zijn kop boven
uit een vensterluik, met ccn gezellig
„morfege heeren", dan ziet ge een
veel echter Adriaan Brouwer voor u
dan de oude Vos ooit hier binnens*
muurs vertoonde. Heuff heeft een
„sprekend" uiterlijk, onze vriend
Bielkine heeft niet nagelaten dat tc
markeeren. De collega's der Doelisten,
zij kunnen hem model zetten, of in
tableau vivant benutten voor wat ze
\yiilen mits hij het goed vindt.
Geef hem een doedelzak.... en hij
keert terug in het kader van Steens
vroolijke maaltijd...., geef hem een
moerbeiblad, en hij is een Sebastiaan
van Grecosla hem den mantel
om cn hij is een der moordenaars van
Don Alonso! Maar 't meest.... ja
waarachtig, de juffrouw uit de tram
had gelijklfjkt hij geschikt voor
een „visschertje" van Ostadc.
Over zijn kunst? Daar hebben wij
in dit blad al zoo vaak over gepraat.
\Vij geven nu maar portretscheisjes-
't Hoort bij het portret, zegt u? Nu
dan, even schetsmatig als het portret
is, is deze karakteristiek: ongelijk;
vandaag veel, morgen niets, al naar
de muts staat. Altijd handig van
factuur, heel vaak aardig van kleur,
immer met een zekere genoegelijk»
heid om het maken zelf endat is
ITeuff's reuzcn»vcrdienste: hij is zonder
pretentie en wil niet voor lvooger aan»
geslagen worden dan hij z:ch zelf
taxeert. En daar hij met Grooten om»
gang heeft gehad, taxeert hij juist en
erkent zijn grenzen. Die we zagen
het reeds ruim genoeg getrokken
zijn, om gelukkig te kunnen arbc den
zonder op Rembrandt jaloersch tc
wezen.
J. H. DE BOIS.