HAARLEM'S DAGBLAD BEURSKRONIEK tÊMi w, STADSNIEUWS. LANGS DE STRAAT LETTEREN EN KUNST PERSOVERZICHT HET DIER VOOR DF. LENS VRIJDAG 20 AUG. 1926 TWEEDE BLAD Financieele dictatuur m Europa. De binnen- landsche toestand van Rusland. Terugtocht. De Amslerdamsche beurs. Een vaste houding. Amsterdam 19 Augustus- iMij. (kap. 600.000), Textiel Industrie 'Mij. Oostwol 250.C0O). Textiel In* dustrie Mij. Pols 300.000) en de Noord en Zuid Holl. Crediet Mij. (op: ger. door Prof. Volmer en dr. Hartri mann met 500.000 kap.). W e hebben den laatsten tijd op eco= nomisch gebied eenige merkwaardige zien gebeuren. In de eerste plaats hebben we in Italië een dictatuur, die zich ook ingrijpend op financieel en economisch gebied beweegt; Koning AL bert van België verkreeg speciale vol= machten voor het nemen van alle noo: dige maatregelen, welke de financieele toestand mocht eischen. In Frankrijk roogde Caillaux iets dergelijks te berei: en. Het feit, dat hij faalde, doet niets af aan het feit, dat in competente krin= gen een soort financieele dictatuur noo: dij werd geacht. Deze verschijnselen h<$|ben aanleiding gegeven tot velerlei coflfimentaar over den z.g. ondergang van het parlementaire stelsel in Euro* pa. In allerlei toonaarden werd het „parlementaire stelsel is impotent, het heeft afgedaan" gezongen. Wanneer we de zaak echter zuiver ofjecticf beschouw wen, dan ontstaat wel cenige twijfel ©mtrent de veronderstelling, dat het •erleenen van speciale volmachten om fcen buitengewoon moeilijke economic 6che situat'e het hoofd te bicden, eeri aanwijzing bevat voor de naderende in eenstorting van het vertegenwoordigen: de rcgeeringsstelscl. We moeten niet vergeten, dat de huidige economische toestand een gevolg is van een werelds oorlog, van ongekenden omvang, waar* bij we dus voor ongekende problemen zijn komen te staan. En bovendien zijn de onderwerpelijke speciale volmachten zelf, langs parlementairen weg tot stand gekomen. Indien er al sprake is geweest van impotentie, dan moet die eigenlijk eerder bestaan in de onbekwaamheid der naties met parlementaire regecrings: stelsels om de groote economische in* zinking te voorkomen. Wat daarop is gevolgd, waren niets anders dan de onvermijdelijke economische en politie: ke consequenties. Mogelijk is, dat het vertegenwoordigende stelsel op natiori nale basis niet in staat was de ontwik: keling van een economisch proces van internationalen omvang te behcerschen. Daarom is de huidige tendenz in de richting van internationale economische oonferenties en conventies klaarblijkelijk een poging om zich bij de bijzondere economische kwesties aan te passen. En daarom lijkt het wel wat voorbarig thans reeds den ondergang van het parlemen» faire stelsel in ons oude Europa tc be: jammeren. De naam Rusland roept bij talrijke Ncderlandsche beleggers bittere herin: neringen wakker. Maar in verband met de crisis welke het sovjetbewind door: maakt en welke de verwachting van een volledige terugkeer tot het kapitaüsti: sche stelsel in Rusland wettigt, met in het verre verschiet wellicht een zekere compensatie voor de geannuleerde Rus: sische leeningen, is het interessant na te gaan, hoe de financieele toestand m©: menteel in het rijk aller Russen is. De binnenlandsche schuld der Sovjet Unie bedroeg op 1 Juni 8 303.013.640 tegen S 257.465.000 in het begin van dit jaar. Deze stijging werd voornamelijk veroor: zaakt door de plaatsing van de econo: mische reconstructieleening, welke op 1 Juli S 81-771.700 beliep tegen 32.084 500 op 1 Januari. De binnenlandsche schuld van de SovjebUnie werd aangegaan in den vorm van zeven leeningen, welker intrest varieerde van 5 tot 17 procent. Ofschoon de totale rente gemiddeld on geveer 10 pCt. bedraagt, op meestal be= lastingvrije waarden, was de rentevoet in Rusland zoo hoog, dat het noodig was aan de leeningen speciale loterij: prijzen te verbinden, om de beleggers te trekken. Behalve deze schulden op langen termijn, staan er nog 6 pCt. schatkistbiljetten op korten termijn uit, ten beloope van 8 50 milliocn. Een be: wijs voor de machteloosheid der Sovjet: Tcgeering om haar ideeën in de practijk uit te voeren is, dat zij bij haar pogin: gen om het economische stelsel van het land te herstellen, wederom een be: langrijke concessie aan de boeren moest doen. Krachtens decreet van dezer da: gen moesten de prijzen van alle fabrika: ten met 10 pCt. beneden het peil van Mei verlaagd worden. Deze maatregel was noodig geworden door het feit, c^t de prijzen der landbouwproducten on: langs daalden, door de verwachting van zeer groote oogsten. Op onze emissiemarkt was het al heel stilletjes. Geen uitgiften van betee: kenis werden geannonceerd. Wel wer: den eenige nieuwe ondernemingen ge: sticht, o.m. de Hollandschc ertswinning De beurs vertoonde in de afgeloopen weck voor de meeste afdcelingen een vaste en opgewekte stemming! onder aanvoering van cultuurwaarden. Vrijwel over de gcheelc linie konden min of meer belangrijke koerswinsten geboekt worden. In dc bankafdeeling monteer: den begrijpelijkerwijs voornamelijk de cultuurbanken. Koloniale Bank van 191 ltot 203 1/8, op het bericht omtrent de toewijzing van concessies van 17.000 bouws in de Ophirstrcek. Industrieelen vrijwel onveranderd. Kunstzijdewaarden eenige punten la: gcr, in verband met tamelijk sterk aan: bod. Opmerkelijk was dc stijging van Jurgens van 161'A tot 167 5/8 in deze af: dccJing, waar betrekkelijk \winig om: ging. Van de oliewaarden werden Consols cx div. verhandeld op 170 (v. k. 177A) Koninklijke per saldo iets hooger op 383 5/SA. Overigens ging in deze afdee: ling weinig om, Peudawa's nogal ge: vraagd. Dat de affaire in Koninklijke be* perkt bleef, vindt zijn oorzaak voor een deel in den hoogeren francJcoers (7.11i^ v. w. 6.92 1/2). Rubbers waren weer optimistisch en monteerden door dc bank 10 tot 25 pun* ten. Er ging hier af cn toe zeer veel om, in verband met gunstige verwachtingen voor de naaste toekomst. Men verwacht een toeneming van dc vraag naar rub: ber in dc komende maanden. Scheepvaarten toonden zich flink prijshoudend. De hoogere indexcijfers voor vrachten steunden de tendenz in deze afdceling. Overigens ging er wei: nig om. Naast rubbers namen vooral suikers een eereplaats in door een levendige stemming bij goede affaire en oploopen: de koersen. De notecringen kwamen 5 tot 20 punten hooger af. De ver: koopprijzen van dc Visp vallen erg mee. Dat verbetert dus de dividendkansen! En daar de rentevoet voor obligaties steeds daalt is cr bij beleggers veel animo voor de goede suikerwaarden die een goed rendement beloven. Van: daar dat er in deze afdceling veel vraag bestaat. H.V.A. spande de kroon met een sprong van 645 op 662. Tabakken eveneens hooger meestal ca. 5 punten. De handel was hier be: perkt. Theeaandeelen waren ook vast, in .erband met de door ons in ons vorig artikel uitvoerig uiteengezette redenen. BEURSMAN. '51 IÉ!»!' tl mm Op een boerderij bij Rijesen werd boven afgebeelde roggehalm gesneden, die niet minder dan 4 aren heeft. ARR.-RECHTBANK UITSPRAKEN. J. L. M., vuurwerker te Haarlem, thans ged. H. v. Bew. Haarlem, diefstal 5 maanden gevangenisstraf met aftrek preventieve hechtenis. H. F. S. bouwkundig teekenaar, te Haarlem, thans ged. H. van. Bew. te Haarlem, diefstal, 5 maanden gevange: nisstraf met aftrek prev. hechtenis. W. C. G. v. K., barbier te Kromime: nic, thans ged. H. v. Bew. te Haarlem, diefstal, 4 maanden gevangenisstraf met aftrek prev. hechtenis. J. M. metselaar, gedomiliceerd te 's:Gravenhage, thans ged. H. van Bew. Haarlem, diefstal, 6 maanden gevan: genisstraf, met aftrek prev. hechtenis. S YN AG OG EDIFjNSTEN. NBD. ISRAëL. GEMEENTE. Van 20 Augustus af: Sabbath: Vrijdagavonddienst bij den Ingang te 7.30 uur. Ochtenddienst te 8 uur. Middagdienst te 1-30 uur. Avonddienst tc 8.5 óuur. Werkdagen: Ochtenddienst te 7 uur. Zondag te 7.30 uur. Middag: en avonddiensten tc 8 uur. Talmoed Torah: Sabbath te 12,30 uur. Werkdagen 's avonds te 7.30 uur. Zondagavond te 7.15 uur. De middag: en avonddiensten op de werkdagen, alsmede Talmoed Torah, worden verricht in het Gemeentege: bouw Lange Wijngaardstraat 14. De overige diensten vinden plaats ter Synagoge Lange Bcgijncstraat 11. EVANGELISCHE MAATSCHAPPIJ Het bestuur van dc afdeeling Haar: lem cn Omstreken der Evangelische Maatschappij deelt mede, dat dc vol= gendc sprekers in den a.s. winter zul: len optreden: Dr. F. J. Krop, Herv. Pred. te Rob terdam; ds. H. H. Dorgelo, Herv. Pred. te Naarden; Prof. C. G, van Riel, Pastor Oud:Kath, tc Amsterdam; Ds. P. W. Foeken, Herv. Pred. te Haarlem, lid van het hoofdbestuur en dr. J. G. Geelkerken, Ceref. Pred, to Amster= dam. De datums en onderwerpen zullen la: ter bekend gemaakt worden. Een Openbare Propaganda:avond in de maand April 1927. waar als sprekers zullen optreden: :Ds. W. D. M. Baar, Herv. Pred. te Alkmaar, secretaris van het hoofdbestuur cn Ds. P. W. Foeken voorzitter der afdeeling Haarlem en Omstreken tevens lid van het hoofd: bestuur, zal het winterseizoen beslui; Sten» TIEN GULDEN VOOR EEN FOTO! De Ned. Spoorwegen en de fotografen. Er was vermeld, dat één der midde: len, waardoor de Ncd. Spoorwegen hun tekorten trachten te dekken is: f 10 laten betalen voor elke foto, die op een station wordt genomen. N i et was daarbij gemeld, wanneer deze zonderlinge bepaling in werking zou treden. Wij weten het nu: zij is al in werking getreden. Met onze fotograaf als er in dit geval één belanghebbend is, is h ij het: zijn wij naar het station gegaan: hij in dit geval was dit niet zijn speciaal terrein? als hoofdpersoon, wij meer als bescheiden, maar zeer geïr.teres: secrd, toeschouwer. Wij gingen de vestibule van het sta: tion binnen en kochten een perron: kaartje, waarmede wij veilig de con: trole passeerden. De fotograaf droeg zijn toestel zoo in 't oog loopend moge: lijk cn de controleur sloeg er een blik op, terwijl hij op een niet door ons ge: hoorde opmerking van zijn collega antwoordde: „Dan moeten ze dat maar aankondigen!" of iets dergelijks. Hadden zij het over ons, of liever: over het toestel? En vroeg de eene controleur misschien of het toestel niet in beslag genomen moest worden? Toen wij op het perron gekomen waren zei die listige lenskunstenaar: „Non ga ik net doen of ik een foto neem, vlak bij een beartibte. Kijken wat*ie zegt!" iDit geschiedde in de onmiddellijke nabijheid van een onderchef maakte onze fotograaf de manipulaties van zijn vak en drukte daarna behoorlijk op den knop. Je zoudt gezworen hebben dat hij een paal van de aanstaande electrische ge: leiding „nam". De onderchef keek schuin, naar het toestel, maar zei niets. Als deze foto dus werkelijk genomen was, zou het een „gratis:foto" zijn geweest. Toen zijn wij nog eens met den stationschef gaan praten. Of d^ nieuwe bepaling al in werking getreden was? Ja. Tien gulden voor elke foto. Aan: kondigen staat bij de Ned. Spoor: wegen gelijk met in:werking:treding. Toen sprong onze fotograaf op den voorgrond. Als een leeuw verdedigde •hij zijn vakbelangen. Maar het is hier niet aangekondigd!" Ik zie nergens een bord met een waarschuwing! En als ik nu eens een klein toestelletje in mijn zak mee: breng!.-En als er nu eens een Ameri: kaan met een toestel komt? Zoo'n man weet van niets, neemt een foto en moet tien gulden dokken! 't Is bespottelijk. En de persfotografen? Zijn die vrij?" ratelde hij. De stationschef meende, dat borden met waarschuwing voor het publiek niet noodig waren. Het was al genoeg be: kend. De menschcn worden ook niet gewaarschuwd, dat ze niet mogen ste: len. En ze weten het toch. Het sta: tion is als 't ware een particulier huis, waarvan de eigenares voorwaarden kan voorschrijven voor 'betreding, bij: voorbeeld: men kan er tegen betaling toegang krijgen, men mag slechts tegen betaling foto's maken enz. „Als ik zie", zeide chef, „dat u een foto maakt, volg ik mijn voorschriften op en eisch van u f 10. Wanneer u als persfotograaf daartegen bezwaar meent te moeten maken, kunt u aan de directie schrijven. Misschien wordt u dan wel vrijgesteld, ik weet het niet!" Maar als u het nu eens niet ziet!?" „Dan houdt natuurlijk alles op. Als u steelt en niemand merkt het, ■krijgt u geen straf". Wij bedankten den chef voor zijn inlichtingen. Onder het heengaan sputterde onze fotograaf nog: „Zet u toch eens in de krant dat het zoo idioot is!" Inderdaad: hij heeft wel gelijk. Onze zeer welwillende stationschef kan het natuurlijk niet helpen, hij zal bij •oorkomende omstandigheden handelen naar zijn voorschriften. Maar de Spoorwegdirectie heeft, nu toch wel een heel dwaze bepaling ge: •maakt, waaraan bovendien zeer moei: lijk de hand zal kunnen gehouden worden. HET CREMATORIUM OP WES: TERVELD. Naar het Hbld. verneemt, zal het nieu: we columbarium op 25 September wor: den ingewijd en zullen de weinig ooge: lijke stoelen in dc hal. tegen monumen: talc banken worden verwisseld. De toestand van de hal. het centrum der plechtigheden, vraagt echter dringend, een betere afwerking en voorziening, doch de geldmiddelen daarvoor noodig, zijn niet beschikbaar. Men wil nu een beroep doen op de offervaardigheid van een beperkt aantal leden der Vereeniging voor facultatieve lijkverbranding, die als kapitaalkrachtig bekend staan, ten einde vóór 25 Sep: tember eene som van 25.000 bij elkaar te brengen om de hal in dien staat te brengen waarin zij behoort te zijn. VEILING Uitslag van de veiling Donderdag: avond in het Notarishuis gehouden: No. 1. Een huis. waarin timmermans: werkplaats en afzonderlijke bovenwo: ning aan de Westergracht, get. no- 99- 6760 J W. Th. Fibbe q.g. No. 2. Het winkel: cn woonhuis Giera straat get. no- 36. 9035, A. C. van Eckhout. No. 3. Een heerenhuis met tuin aan de Ripperdastraat get. no. 9, 5600, Mevrouw Fehres. No. 4- Een hecrcnhuis en erf aan de Emmastraat, get. no. 8- 10950. J- J. van Outersterp. No. 5. Winkelhuis aan de Kleine Houtstraat, get. no. 25. 8950, S. Mok. No. 6. Een heerenhuis en erf aan de Frans Halsstraat, get- no. 14. f 6400 opgehouden. No- 7- Heerenhuis aan de Judith Leysterstraat. get. no. 13. v 4925, H. Smolenaars. No. 8. Heerenhuis aan het Prinsen Bolwerk, get. no. 42. £6910, JL J. Bonfrer, In Spanje t De melkboeren te Malaga. Ik was op een morgenwandeling te Malaga. Voor mij uit, op een smal pad, dat langs oude krotwoningen leid: de naar de Gebralfor, de ruige kale rots, die heel Malaga beheersent, liep een jonge geitenhoeder met zijn geiten. In zijn linker hand droeg hij een bel. in de rechter een tinnen maatje. Hïj bleek de „melkboer" van de buurt te zijn. Als hij bij den hoek van een straat kwam, luidde hij de bel en on» middellijk kwamen dan uit alle huizen dc vi ouwen en meisjes met kruiken, kannen en fjesschen aangeloopen en de distributie frisch van de gevulde uiers begon. In een kringetje zaten zij neergehurkt, om den geitenhoeder, die in het midden van de straat zijn beesten molk cn met zijn tinnen kroes de kruiken, kannen cn flesschen vulde Toen kwam van de andere zijde de concurrent! Hij kwam enkel met een koe, die heel alleen een grootere lading melk aanbracht dan de 10 beesten van de geitenvoerder tezamen! De koe droeg trots reclameblok en tinnen maat zelf om haar nek en luidde, plomp voortstappend, bij eiken kop» zwaai de bel, als om te waarschuwen, dat zij er was- Ook zij bleek vaste klanten te hebben in de buurt. Nu zaten zij naast elkander, in het midden van de straat, de twee melk: boeren, cn zij molken en molken om het hardst, tot alle flesschen en kannen gevuld waren! Toen gingen de geiten verder, de Gibralfor hooger op, daalde de koe naar beneden en waar zij kwam, stonden de vrouwen en kinderen met kannen en kruiken te wachten op den melkboer, die melk leverde .,uit de allereerste hand". J. B. S. MUZIKALE ONZIN IN ROMANS. Wouter Hutsc'nenruvter klaagt in „Caecilia en het Muziekcollege" over romanschrijvers, die de muziek in hun gebied betrekken en vaak de waanzin: nigste flaters slaan; „Jaren geleden vond ik in een ver: haal, waarvan mij de titel ontschoten is, den volgenden zin: „zij 't waren na: tuurlijk een „hij" en een „zij", anders zou 't niet innig genoeg zijn geweest! „zij speelden samen de heerlijke So: nate in Dur (sic!) van Beethoven". Mij dunkt, als middenpunt van mijn boeket maakt dat al geen slecht figuur. Ga ik nu verder schikken, dan vind ik een handvol alle geplukt op „Het door: nige Pad" van Jo van AmmersKuiler. Daar wordt de Aria „Er weidet seine Heerde" uit Messias van Haendel, ge: noemd als een stuk uit Elias van Men: delssohn; daar staat, zwart op wit, de ongelooflijke enormiteit „de flageolet., stond een kwartnoot (N-B. noot, niet toon!) te laag". De „flageolet" een in: strument, dat „onze oudste inwoners" niet eens meer gehoord hebben! Of zou hier bedoeld zijn de „flageolettoon op een strijkinstrument! die „staat" niet te laag, maar wordt te laag, resp. valsch gespeeld. Ik vind ook genoemd, onder de wer: ken van een geniaal (natuurlijk slavïsch) jong componist „zijn ouverture voor piano en viool"! Ik zal het kunnen be: 'rijpen wanneer menig lezer mij niet ge: ooft. Hij moet het zelf dan maar eens naslaan: de roman is eerst verschenen in het tijdschrift „Leven en Werken", daarna in boekvorm. Ook het volgende zal hij vinden: „dan zou hij niet alleen z'n kwintet, maar ook z'n trio en z'n orkest:suite door een of ander orkest gespeeld kunnen krijgenof misschien zélf bij Nikisch of Weingartner op kunnen treden" (mij dunkt „kunnen optreden" ware beter ge: weest) met z'n Sonate voor violoncel':. De „orkestmicnschcn" onder ons zuL len met mij vragen: hoe haalt één mensch zooveel nonsens in een kort be: stek bij elkaar? En 't is nóg niet uit! Van een jong zangeresje vernemen de huisgenooten, dat zij „mee werkte in een orkest" en' van een knappe pianiste heet het dat „de ccne of andere orkest: of muziek: schooldirecteur, de begaafde Hongaar sche een plaats als Chor:Repitior had aangeboden. Het is toch werkelijk al te erg. dat een zóó begaafde schrijfster, voor wier laatste boek „De Opstandigen" (het is mij een behoefte het te verklaren) ik een zéér groote bewondering koester, dc eene lapsus na de andere neerschrijft, en het blijkbaar niet de moeite waard gevonden heeft zich op een haar ten ideele vreemd terrein, behoorlijk oriënteeren. En nu komt het ergste! Ik vond dat in ..Sancta Musica", een roman van F. de Sinclair, een schrijver die al dadelijk blijken geeft van begripsverwarring, waar het dc toonkunst geldt door te schrijven dat een stuk „wonderlijk dis: sonantisch geïnstrumenteerd" is. In het stadje waarin de roman speelt, bestaan twee muziekvereenigingen, die natuurlijk fel afgunstig van elkaar zijn en elkander dood concurreeren. Beide vereenigingen beschikken ovct een di: lettantencrkest. Hoort nu welk pro: gramma het eene gezelschap heeft vast: gesteld voor zijn eerste concert: Requiem van Brahms. Kinder:Symphonie van Haydn. (is die combinatie niet om te kraaien van pleizicr!?) Pianoconcert (in ES sic!!) van Brahms. Zou werkelijk Brahms, naast die in d en in bes een derde pianoconcert heb: ben geschreven, en zou dat misschien na die eerste en eenige uitvoering in dat nest, zijn verloren gegaan? Wat ccn gemis voor ons, Brahms:ve;eerders! En dat Kalbeek, de anders zoo nauwkeuri: ge biograaf, daar zoo niets van zegt! Lees ik verder, dan blijkt dat dit Esdur concert van Brahms, in het be: wuste stadje tweemaal is gespeeld. Im: mers de muziekdirecteur verlangt van een jonge pianiste, die een der concer: ten van Chopin zou spelen, dat zij haar programma zal wijzigen en dat (ons on, beker.de) concert van Brahms voordra: gen. Hij zegt er van, „dat is niet heel zwaar cn dat kent het orkest nog van een paar jaar goleden, toen heeft d'Albert het hier gespeeld...." Dus d'Albert, in een klein nest in de provincie, spelend een „niet heel zwaar" concert van Brahms, begeleid door een groep liefhebbers. Je le vois d'isi! Om te besluiten: die dirigent bespreekt de zaak met de pianiste op den 9en cn verlangd dat zij het concert den 17den in 't openbaar zal spelen. Dat kan best. Wel is de tijd wat kort „maar 't is niet bijzonder moeilijk „Men kan natuurlijk om al dien niet te overtreffen onzin lachen, en daarmee het geval als afgedaan beschouwen. Maar cr is een andere, meer emstige kant aan de zaak. Laat ons het geval eens omkeeren en aannemen dat een onzer zich in een boek zoodanig zou vergrijpen aan de meest elementaire beginselen en begrip: pen van de letterkunde en vraag eens wat hij dan en volkomen terecht van de bevoegde crïtiek zou moeten hooren. Geen stuk bleef aan hem, of haar, heel: en ik zeg 't nog eens het zou verdiend zijn. Maar daarom moet nu onzerzijds ook geprotesteerd worden tegen dat gesol met onze goede kunst, tegen dat verwa: ten uiten van meeningen, opvattingen en feiten die kant noch wal raken.Dat alles is nog een uitvloeisel van de ten deele overwonnen maar niet geheel verdwe: nen opvatting, dat men 't met de-muziek niet zoo ernstig behoeft te nemen; dat een ieder daarover gerust mag meepra: ten. Wij, toonkunstenaars, hebben het recht te verlangen dat men ook onze kunst voor vol aanzie, dat zij die over haar willen schrijven zich vooraf zooda: nig op de hoogte stellen dat het maken van blunders, als ik meegedeeld heb, on: mogelijk is. Hebben zij daarin geen lust dan roepen wij hun toe „schoenmaker, houd je bij je leest", en blijven zij dan toch hun onzin schrijven, dan worden alle beleefdheidsoverwegingen op zij gezet en zeggen wij met nadruk: als een ezel op 't ijs gaat dansen, valt hij, en breekt een poot". KANTTENTOONSTELLING. In het Grand Hotel Britannia te Viissingen wordt een tentoonstelling gehouden, van kantwerken, vervaar: digd op verschillende kantwerkscholen 'n ons land. Meisjes van de school te Westkapelle zullen het werk demonstreeren. EEN DRAMA VAN TAGORE. Rabindranath Tagore heeft een nieuw drama geschreven: De groote Olean: derbloesem. De eerste vertooning van dit werk dat nog niet in boekvorm is versche: nen, zal in de herfst wanneer Ta: gore te Berlijn vertoeft aldaar plaats vinden „VERZWEGEN" MIJN- ONGEVALLEN. Spoedige wetswijziging gewenscht. Onder het bovenstaand opschrift schrijft het Hbld.: Wij hebben naar aanleiding van het bericht, dat de Rijksverzekeringsbank na onderzoek tot de slotsom was ge» komen, dat bij onze mijnbedrijven om gevalLen werden verzwegen van onzen twijfel in de juistheid dezer bewering doen blijken en er in 't belang van de leiders en van de mijnen op aan» gedrongen dat over deze zaak het vol: le licht zoo spoedig mogelijk zou op: (Foto's van Haarlem'6 Dagblad. Nadruk verboden.) Zandycort's harigste badgast. gaan. omdat ze voor agitatie:doe3em* den werd misbruikt. Uit hetgeen sedert over deze zaak' aan den dag is gekomen, 'blijkt dat •het bcrichj over de resultaten van. 'het onderzoek der R.V.B. niet slechts met een korreltje, maar met een groote sche-p zout moet worden genoten. Tegen de letter der wet blijkt in* derdaad te zijn gezondigd, maar tegen de sociale 'bedoeling en den geest der wet allerminst. Integendeel. De arbeiders komen er bij de metbo* de door de mijnbedrijven gevolgd beter bij weg, de mijnbedrijven besparen veel igeld en noodelooze administratie. Te kort komt alleen de ongevallen* statistiek. Dat is ook moreel een fac* tor, omdat daarin een bijzondere prik* kei kan gelegen zijn om de waakzaam* heid tegen de mogelijkheid van ongevallen te versche» pen, maar uit hetgeen men in ons ochtend* blad heeft kunnen lezen van de mede* declingen door den mijnarts dr. Vos* senaar aan een ander blad verstrekt, blijkt ten duidelijkste, dat^pen derge* lijke prikkel hier onnoodig is. Wat wel verbazing moet wekken onder deze omstandigheden, is dat de Rijksverzekeringsbank het niet noodig heeft gevonden het misverstand ter* stond uit den weg te ruimen, dat wel moest ontstaan uit het bericht, als waren hier ongevallen „verzwegen". Dat moest de gedachte suggereeren, dat hier iets sociaal ongeoorloofds was geschied, dat de mijndirêcties aan bet daglicht hadden pogen te onttrek* ken. Daarvan blijkt echter niets waar. En de Raad van Arbeid en de Rijks* verzekeringsbank (door haar contro» leerenden geneeskundige) waren in de gelegenheid kennis te nemen van de wijze, waarop in strijd met de let* ter der wet de mijndirecties de on* gevallen registreerden en de materieele gevolgen daarvan voor de betrokke* nen ondervingen. Beide waren dus vol* strekt im de gelegenheid eventueele bezwaren daartegen te doen gelden. Ja liet "had op den weg der R. V. B. gelegen meenen wij bij de re* geering er op aan te dringen, met be* kwamen spoed een wetswijziging voor te stellen, die een zeer belangrijke be* sparing mogelijk zou maken en veel onnoodige paperasserij en rompslomp uit de wereld kon helpen. Misschien dat <nu de mirrister van Arbeid, Handel en Nijverheid in het gebeurde aanleiding vindt, om achter* af de methode van de mijndirecties te legaliseeren en aldus het agitatiemate» riaal dat onze „sociale" politici hier meenden te hebben gevonden uit hun handen te slaan. Hef blijkt mogelijk wat men bij de aanvaarding der wet moeilijk kon bevroeden de sociale bedoeling der wet, beter tot haar recht te doen komen, dan de wet bij de tegenwoordige uitvoering doet, er kan dus bezwaarlijk iets tegen zijn den den arbeiders dit voordeel ten geode te doen komen. Dat de administratie der sociale ver* zekering daardoor vereenvoudigd wordt, behoeft toch stellig geen be* letsel te zijn. Juist in de kringen onzer democra* tie geeft men gaarne hoog op van de missie, die advies zal uitbrengen over een typische mogelijkheid om onnoodi» gen arbeid en overbödigen omhaal uit de wereld te helpem Dat behoeft niet te wachten op het rapport der com* •missie, die advies zal uifbrengen over de mogelijkheid van bezuiniging óp de uitvoering der sociale verzekering Desnoods zou van haar een interim* rapport speciaal over deze aangelegen*, heid kunnen worden gevraagd. Het voordeel der volledige open* baarheid is zeer wel te vereenigen met de ongevallenadministratie, zooals die met medeweten van den controleerend geneeskundige der R. V. B. bjj de mijnen werd gevolgd. Men behoeft slechts rn een apart kolommetje van de ongevallenstatistiek de gevallen te vermelden, die niet in de cijfers van de door de R. V. B. rechtstreeks of indirect behandelde gevallen tot uitdrukking komen. De Nederlandsche turners van Kracht en jVlujheid" (Am sterdam) aan het werk op de openbare -straat te Luik,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1926 | | pagina 5