-WATER
OM ONS HEEN
FLITSEN
BINNENLAND
FEUILLETON
DOOR EIGEN KRACHT
HAARLEM'S DAGBLAD 1 DINSDAG 24 AUG. 1926
Mo. 3596
KLEINE BLAADJES EN ONJUISTHEDEN OVER
DRUKWERK.
KLEINE BROERTJES EN ZUSJES. ONJUISTHEDEN OVER HET
DRUKKERSTARIEF. WAAROM DAT NOOIT TE HOOG KAN ZIJN.
REDELIJKE WINST NOODZAKELIJK, OOK VOOR DEN KLANT. -
BEHOORLIJKE LOONEN.
In ea om Haarlem bestaan een aan»
tal kleine weekbladen. Misschien is het
juister om te zeggen, dat ze er zijn,
vraat of zij bestaan kunnen is een an»
dere vraag. Enkele hebben reden voor
hun aanwezigheid. Andere minder of
in 't geheel niet. Onwillekeurig geven
wij aan sommige nu en dan stof tot
schrijven, vooral wanneer de grensrege»
l.ng weer aan de orde is; dan plaatst
bet eene een paar onnoozelhcden en het
andere een paar grofheden, die ons ge»
zamenlijk koud laten. Les chiens aboient
ct la caravane passé, de hondjes blaf»
fen en de karavaan trekt voorbij; m dit
geval zijn wij de karavaan niet, maar
de Staten-Gencraal, die over de plan»
nen der grensregeling beslissen moet.
Af en toe lijkt het wel, alsof de uitge»
vers of de redacteuren (wie het zijn
blijkt niet altoos) zelf niet recht weten,
vraar deze wetsontwerpen gemaakt en
aangenomen (of verworpen) worden.
Welnu, dat gebeurt niet in de Groote
Houtstraat, maar in den Haag. Mis»
schien brengt deze opmerking den een
oi ander wat tot bedaren en dan heeft
zij haar nut oog opgeleverd.
In een van deze blaadjes, dat gratis
verspreid wordt en daardoor nog wel
een oplage van ecnige beteekenis kan
hebben, vonden wij een artikeltje ten
bate van een andere tak van bedrijf
van den uitgever, namelijk over het ta»
rief van drukwerk. De drukker betoogt
daarin, dat de organisaties in het druk»
kerijbedrijf een Contract gesloten heb»
ben met de patroons-organisaties en dat,
naar zijn overtuiging, dat tarief, waar»
aan alle georganiseerde patroons zich
strikt moeten houden, te hoog is. De
schrijver van het artikel bleef, dat be*
grijpt men wel, ongeorganiseerd en geeft
daarvan als reden op: „dat wij er niet
aan mee moeten werken, het drukwerk
verbruikend publiek met te hooge prij»
zcnlastig te vallen".
Nu 2ouden wij dit rustig laten pas see*
ren, wanneer het niet onjuist was. De
prijzen van de georganiseerde drukkers
zijn inderdaad niet te hoog. De reden
waarom zij zich georganiseerd Rebben
is, dat die prijzen te laag waren. Het
drukkerijbedrijf was altijd een armelijk
vak, waarin de afnemers gewoon waren
ook van de kleinste order bij een half
dozijn drukkers prijs te vragen; geen
graoje, maar sombere ernst is de mede»
ceeling, dat flinke firma's er volstrekt
geen been in zagen, den prijs te vra»
gen van tien gulden aan enveloppen of
briefpapier. Wonderlijk toch. dat die*
zelfde mer.schen er niet over gedacht
zouden hebben, een inschrijving te orga»
niseeren voor een mooi bloemstuk voor
een vrienden*jubileum, dat minstens het
dubbele moest kosten of voor een pak
kleeren. dat acht of tien maal tien gul*
den vorderen zou. Neen. Zulke bestel»
lïngen droegen zij in goed vertrouwen
op aan hun gewonen leverancier. Al»
leen. het drukkerijbedrijf genoot het
voorrecht, dat het laatste kwartje er uit*
geklopt worden moest.
Om daaraan een eir.de te doen komen
maakten de Nederlandsche drukkers
afspraken over de prijzen. Zij noodig»
den ecnige knappe koppen uit hun vak
uit om voor her uit te cijferen wat
verser iier.de drukwerken moeren kos*
ten (de prijsbereker.irg is het moeiiijk»
s:e onde-Jce! in dit bedrijf) en namen
dit tarief als basis aan. Natuurlijk wer*
dep die prijzen hooger, dan zij ge»
weest waren (daar immers de vroegere
prijzen te laag waren geweest) me: het
gevolg, dat de heele wereld in Neder*
land schreeuwde over de afzetterij van
de drukkers.
Ten onrechte. Want er zijn in het
berekenen var. prijzen drie pbasen: te
laag redelijk te hoog. Te laag
waren ze geweest. Opschuivende kwa»
mer. zij dus tot redelijk. Het woord
zeif zegt al. dat een redelijke prijs
redelijk is. namelijk ca: die aan iedere-,
koopman toekomt. Wie zou hem die
nvsgunnen! Als iemand een hoed koopt
of een paar schoenen, dan begrijpt hij
toch heel goed. dat de koopman daar
wat aan verdienen moet de grer.s.
die de kooper zichzelf stelt, is dus of
hij den gevraagder, prijs Betalen kan
en zoo niet, of hij een eenvoudiger fa»
brikaat kan krijgen voor wat lageren
prijs. Een inschrijving laten houden
voor een siapper. hoed of een dopje,
daar denkt hij toch niet aan. Niet eens
voor een mooien hooger.!
Er bestaat een zeer goede reden,
waarom de vereenigde drukkers als
men ze zoo noemen wil, geen prijs
zullen berekenen, hooger dan noo*
dig is. Namelijk he: eigenbelang, van
ouds ecn zeer krachtige factor in het
menschel ijk handelen.
Ja, het eigenbelang. Drukwerk is
geen brood da: je hebben moet. dat
je niet missen kunt. Als drukwerk te
duur is, zijn er tal van apparaten, waar»
mee je kleine medcdeelingen (cn dat
zün vele drukwerken) 'vermenigvuldi»
gen kunt. Vooreerst de schrijfmachine.
Vijf doorslagen zijn gemakkelijk
maken, voor vijf en twintig moet je
dus vijfmaal, voor vijftig tienmaal tik»
ken. üan allerlei copieermachines, die
ik maar niet zal probeeren op te noe»
men. omdat ik er dan stellig een paar
vergeet. De oude hecrograaf is er dan
ook nog. En niet te vergeten de M u
tigraph, een druktoestel voor ge»
meentebesturen en groote kantoren
(de gemeente Haarlem houdt er ook
zoo'r. ding op na) en dan ten slotte
de kieme drukker, ce ongeorganiseer»
de. d:e makkelijk goedkooper zou kun»
nen drukken, wanneer de tariefprijzen
te hoog waren.
'Let nu op: er zijn dus tal van ver»
menigvuld»g:r.gs*appararen die druk»
werk overbodig maken, zoodra dat te
duur wordt. Is het dus niet logisch,
dat de drukker bij het vaststellen van
zijn tarief zoo zuinig mogelijk geweest
is? Anders loopen immers zijn klanten
weg. Dit is nu eens een redeneering.
waar een niet»vakman bij kan: hij
hoeft niet eens op het voetenbankje
van vakkennis te gaan staan. Dus is
het betoog van een ongeorganiseerden
drukker, dat hij het zoovee! goedkoo»
per kan, zonder zijn personeel lager te
betalen, malligheid.
Want kijk, dit is een tweede reden
waarom de drukkers zich georgar.:»
seerd hebben in een tariefsgemeen»
schap: behoorlijke loonen en goed ge»
regelde loonen. Ieder fatsoenlijk
mensch moet het toch waardeeren,
dat wat hij koopt niet voor een hor.»
gerloon door den werknemer is ver*
vaardigd, maar tegen een betaling,
waarvan deze behoorlijk bestaan kan.
D^t is menschclijk en billijk en noodig,
want de maatschappij is niet zóó sa»
mengesteld, dat een enkele mag prof:*
teeren en alle anderen daarvoor het
loodje leggen.
Er is nog een derde element in de
zaak, dat wij niet over het hoofd moe*
ten zien: de qualiteit van het druk»
werk. Ik weet wel. dat veel menschen
redeneeren: drukwerk is druk»
werk. maar dat lijkt e'r niet naar. In
het groot bekeken zijn ook hier drie
phasen aanwezig: keurig, goed en smé»
rig werk. Het eerste, doet iedereen die
het ziet, prettig aan. Al heb je er geen
sikkepit verstand van. dat .s gemald
kelijk te zien. En ook redelijk druk»
werk doet den bekijker nog plezier.
Maar als het slecht is. nie; precies
recht afgesneden, met kapotte letters,
de Tegels niet zuiver in de lijn, ongc»
lijk van kleur, dan krijgt iedereen die
het ziet, ook al kan hij niet precies
zeggen waar het aan ligt een onaange»
namen indruk, niet van den drukker,
wiens naam op smerig drukwerk
meestal niet vermeld staat (hij is wel
wijzer) maar van den verzender. Die
zal, laten wij maar aannemen een paar
rijksdaalders aan drukwerk hebben uit»
gespaard en verliest honderd gulden
aan waardeering voor zijn onderne*
m:ng. De zaak is gelijk het drukwerk.
Een waarheid als een koe, maar menig*
een die alle mogelijke moeite doet om
goed te leveren, rein keurig ver»
pakt, kortom onberispelijk, bederft den
indruk weer door er een smerig nota»
tje of quitantie bij te doen.
Sommige ongeorganiseerde drukkers
doen denken aan een cigaret, die op
een aschbakje gelegd en daar verge*
ten wordt. Die verteert zichzelf. Ik heb
hierboven gezegd, dat prijsberekenen
zoo moeilijk is. Eerst moet uitgerekend
worden, hoeveel het zetten kost. dan
het distribueeren (weer terug leggen
in de letterkast) daarna het drukken,
bet papier, de aigemeene onkosten
(electriciteit, olie, afschrijving op ma»
chines, belastingen enz.) en daarna de
winst. Dat is een lange en moeilijke
weg. Soms licht $en domme drukker
de hand met een of meer van die on»
derdeclen, wanneer hij buitengewoon
veel behoefte aan werk heeft en siu:t
bijvoorbeeld de oogen voor ,de nood»
zakelijkheid van afschrijving op ma»
chines en materiaal, met het gevolg dat
als de boel versleten raakt, er geen geld
voor vernieuwing over is. Het leven van
menigen drukker die niet Tekenen kan
of een goede administratie niet de
moeite waard vindt (dat komt ook
voor) is een langz^ime zelfmoord.
Het bestaan is moeilijk en geld verdie»
nen in een vak met veel concurrentie,
valt vaak zwaar. Het altijd vinden op
de prijzen leidt altoos tot onheil en
is op den duur voor de klanten niet
voordeelig. Ik zou niet graag willen
dat de leveranciers van mijn hoeden
schoenen en klccrem niets aan mij ver»
dienden, dan zouden zij al heel gauw-
de nieuwste modellen en stoffen niet
meer hebben cn onvoldoende keus. Uit
zelfzucht hoop ik dus al. dat zij wat
aan mij verdienen. Daargelaten nog,
dac zij wat voor mij doen en dat
iedere arbeider zijn loon waard is. Wie
wat verdient kan*\jok zijn personeel
behoorlijk betalen en dat is een alge»
meen belang.
Met een drukker staat het niet an>
ders. Voor mijn eigen belang schreef
ik dit niet. daar»voor ons de krant de
hoofdzaak is. Dit ter geruststelling
voor vriendelijke zielen, die mochten
vreezen. dat dit betoog om de centen
gaat. Neen, om de rechtvaardigheid
tegenover den drukker»voor»anderen.
J. C. P.
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 674
MOEILIJK BESLUIT
BELASTING VOOR
MOTORRIJTUIGEN.
Wijziging der reductie
regeling voorgesteld.
Ingediend is een wetsontwerp tot
wijziging van art. 31 bis 5 der wet
op de personeele-bclasting 1896, hetwelk
inhoudt de schrapping van de woor*
den „of hoofdzakelijk" in gemeld arti»
keL
In de Memorie van Toelichting wordt
gezegd, dat volgens het bestaande arti*
kei de belasting voor motorrijtuigen,
die uitsluitend of hoofdzakelijk voor
het beroep of bedrijf van den belas»
tingplichtige worden gebezigd, vermin»
derd wordt tot de helft van de bedra»
gen. die geheven worden voor de mo>
torrijtuigen, die niet voor beroep of bc*
drijf worden gebruikt
In verband met het feit. dat het aan»
tal motorrijtuigen, dat naar de mecning
van den minister' tegen de bedoeling
van den wetgever wordt aangegeven als
gebezigd voor beroep of bedrijf en met
het arrest van den Hoogen Raad van
19 November 1924, waarbij is beslist,
dat het woord hoofdzakelijk niet moet
worden opgevat in den zin van „anders
dan bij uitzondering", wordt thans voor
gesteld de woorden „of hoofdzakelijk"
te schrappen cn dus voortaan de reduc»
tie alleen te \erleenen voor rootorrijtui»
gen. die uitsluitend voor de omschre»
ven doeleinden worden gebruilct.
Hierbij merkt de minister op. dat
deze wijziging er niet toe zal leiden,
dat voortaan reeds ecn enkel buiten dc
omschrijving vallend*gobruik de reduc»
tie zal doen teloor gaan, aangezien dc
administratie zich bij de toepassing
der wet steeds op het standpunt heeft
gesteld, dat het woord ..uitsluitend-
niet al te streng moet worden opgevat.
KIND UIT DEN TREIN
GEVALLEN.
Geen ernstig letsel.
Ever. voor 'i station Veenendaa! H.
IJ. S. M. gir.g plotseling een portier los
van een der coupe's van den trein die
6 uur 50 aldaar arriveerr. waardoor een
jongetje van ongeveer 5 jaar uit den
in vollen gang zijnden trein is geval»
len. meld: de' „Maandagmorgen".
De vader van het ventje trok on»
middellijk aan dc noodrem. Na eenig
zoeken werd het ventje gevonden en
met den trein naar het station ver»
oerd. Dr. Vergouwen was spoedig ter
plaatse cn constateerde gelukkig geen
ernstige kneuzingen. Na verbonden tc
zijn konden vader en zoontje per eerst
oigende gelegenheid de reis voortzet»,
ten.
De portieren waren met dubbele
sluiting. Op welke manier het portier
is open gegaan zal wel een onopgelost
raadsel blijven.
VERKEERSTELLING.
Zond3g jl. had over het heele land
een verkeerstelling plaats in verband
met de wegenbelasting. Het ligt in de
bedoeling in de eerstvolgende weken,
telkens op een anderen dag, deze tel»
li'ngen voort te zetten, zoodat een juist
beeld verkregen wordt over alle dagen
der week.
De bal is juist terechtgekomen in een bloemperk van
meneer Kommer en meneer Kommer heeft al eens
meer getoond dat hij niet van jongens houdt. Maar een
bal is een bal, vooral als het de eenige is, die je hebt.
(Nadruk verboden)
FLESSCHENTREK-
KERS AAN 'T WERK.
Onbetaalde meubelen.
Sedert eenige dagen is in de Harde-
boflenstraat te Utrecht ecn sigarenwinkel
gevestigd, waardoor in dit anders zoo
rustige straatje, al heel wat opschudding
is verwekt.
In dezen winkel, dien men den naam
van „Ichnaton" gegeven heeft, woont
een zekere C. S. met een helper, beiden
bij de politie geen onbekenden.
Bedoelde S. kocht dezer dagen bij een
meubelhandelaar aan de Oude Gracht
een ameublement ter waarde van bijna
ƒ500.en liet dit naar zijn nieuwen
winkel brengen, waar de bediende dan
dadelijk het geld zou ontvangen. Toen
de meubeltjes netjes binnen waren, werd
de kwitantie evenwel niet voldaan. Den
volgenden dag zou S. wel betalen, doch
op 't afgesproken uur was meneer niet
thuis. Zoo ging het nog eenige malen,
doch de meubelhandelaar kreeg geen
cent. Bij onderzoek bleek toen dat S. de
meubels verkocht en geleverd had aan
ecn opkooper in de Zandhofschestraat.
JDe meubelhandelaar kon toen zijn meu
bels van dien opkooper tcrugkoopen voor
140.hetgeen deze dan ook deed.
Den volgenden dag gunde S. de klan
dizie aan een meubelhandclaar aan den
Springweg. Daar kocht hij voor de instal
latie van zijn nieuwe woning eveneens
wat nette meubeltjes. Niet al te duur,
want S. wilde niet verder springen dan
zijn stok lang w»sl De meubels werden
wederom thuis bezorgd, doch de kwitan
tie werd niet betaald....
Deze meubelhandelaar was spoedig
door de buurtbewoners en door het eer
ste slachtoffer ingelicht en nam den
verstandigen maatregel om het huis des
avonds en 's nachts met zijn personeel te
bewaken, zoodat de meubels niet onge
merkt konden verdwijnen.
Avonds laat was er wel een be
kend opkooper gekomen, doch deze ver
dween ook weer. daar de meubels onge
zien het huis niet uit konden. Den gan-
schen nacht duurde deze bewaking en
Zaterdagmorgen heeft de meubelhande-
laat door middel van e^n advocaat in kort
geding beslag op de meubels doen leg
gen., De zaak is thans in handen van dc
politie ter verder onderzoek, ook om
dat men zeer ernstig vermoedt, dat S. be
trokken is bij ongeveer gelijke handelin
gen die eenigen tijd geleden in een pand
aan den Bergweg te Zeist gepleegd zijn
HOOIBROEIING.
Te Wijmeer, achter Bellingwoldc, is
Zaterdag de groote boerenplaats van
den heer M. Boelman door hooi»
broeiing afgebrand. Zeven varkens cn
alle koren en hooivoorraden zijn ver»
brand.
MERKWAARDIGE
BERGPLAATS.
Een schat in een fiets.
Bij den fietsenhandelaar v. D. aan
den Gouwsluischen weg te Alphen aan
den Rijn werd ccn oud rijwiel ter re»
paratie gebracht. Toen hei karretje
onder handen werd genomen en het
stuur was verwijderd, kwamen er tot
groote verrassing van v. D. ecnige zii»
verbons van f 1 te voorschijn. Dit gaf
hem aanleiding het rijwiel aan een
meer grondig onderzoek tc ondcrwcr»
f>cn er. weldra was het bedrag tot# f 40
aangegroeid. Het rijwiel werd na 'deze
vondst gerepareerd, doch voor alle ze»
kerheid onderzocht v. D. het rijwiel
nog verder. Inderdaad bleek het stalen
ros nog grooter schat tc bevatten, want
uit dc stang onder het zadel kwamen
geldswaardige papieren tot een bedrag
van f 250, benevens enkele familiepor»
trettcn te voorschijn. De rijwiclrepara»
teur stelde den gelukkigen bezitter
van het rijwiel, zekeren v. d. L., in
kennis van de vondst, die zulks niet
anders kor. verklaren, dan dat een
thans overleden familielid het geld op
deze zonderlinge wijze had opgebor
gen.
DE OVERVLOEDIGE
PERENOOGST.
Plukken de moeite niet
Waard.
.Men meldt aan De Tijd. dat in ver»
band met den zeer overvlocdigen pe»
renoogst de perenboomen hier en daar
niet worden geplukt, doch de vruch»
ten worden overgelaten aan het spel
van weer en wind. De marktprijzen
zijn voor sommige soorten zoo miniem
dat ze niet opwegen tegen de onkos»
ten van pluk en veiling.
VERKEERSONGELUKKEN
DOOR EEN AUTO CfcDOOD.
Maandagochtend is te Bergen opZoom
een juffrouw die den straatweg over»
stak juist toen ccn auto een wagen
met hout wilde passceren door de(
auto gtfgrepen cn aangereden. Zc werd
naar haar woning gebracht en is daar
spoedig overleden.
VOOR KERMIS TE UTRECHT.
Het adres aan den gemeenteraad tot
wederinvoering van dc kermis draagt
thans 18000 handtcckcningcn.
A.s. Vrijdag wordt de adresbeweging
gesloten.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL.
'oBERlAHMSTérH
natuurlijk bronwater
ORANIENSTEIN VRIJ.
FRANSCHE
WELWILLENDHEID.
Gelijk men weet heeft de Ned.
Reisvcreeniging onlangs tijdeifc een
Nederlandsche week tc Dicz den
Franschen minister van Oorlog tcle»
grafisch verzicht het slot Oranicns;c:n
bij Dicz, de stamburcht van dc Ne»
derlandsche Koninki nkc familie vrfj
tc stellen van militaire bezetting.
Naar thans aan de Tel. gemeld wordt
heeft de Fransche' regccrmg aan dat
verzoek voldaan $n wordt de militaire
bezetting eind. September tcruggetrok»
ken zoodat nog slecht ccn bataljon
Fransche soldaten achterblijft.
ZEILBOOT OMGESLAGEN.
INZITTENDEN GERED.
Maandagmiddag is tc Loosdrccht
ecn zeilboot omgeslagen, waarin 5 per»
soncr. zaten, waarvan één, een zeven»
tienjarige jongen niet kor. zwemmen.
Slechts met groote moeite kon de jon»
gen met behuip van toegeschoten toe»
schouwers gered wo.'dct.
HET NEDERTANDSCH-
BELGISCH VERDRAG.
BELANGEN LOODS-
PERSONEEL.
In ***n dezer dagen gehouden huis
houdelijke vergadering van de afdeeling
Vlissir.gen van den Centralen Neder-
laadachen Amhtenaar-bond, groep loods
wezen, heef? de heer Waterberg gespro
kén over de Bcheldebeoodsta-.g. in ver
baasd met het Nederlandech—Belgische
verdrag.
Aangenomen werd een motie, waarin
er bij de Staten Generaal op wordt aan
gedrongen. het verdrag slechts dan te
aanvaarden, wanneer de daarin voorko
mende bepaling betreffende de oitoefe-
n-rg van het loodebedrijf op de Schelde
zoodanig wordt gewijzigd, dat de eehade
welke aan de belangen van het personeel
van het Nederlandsche lood"swezen wordt
toegebracht, wordt opgeheven of voor
komen.
Er werd bij de besprekingen o.a. be
toogd, dat het Belgische loodswezen gun-
iger komt te staan dan het Nederland
sche, vooral als ju:et blijkt te zijn dat
de vaste lijnen buiten het verdrag zulle-n
vallen en dus ook in het Oo-tgat gebruik
zulien kunnen maken van Belgisohg
loodsen.
Uit 't Duitsch.
60)
Er vloog eer. schaduw over het ge*
rimpelde gezicht van den heer Lem»
mets en zijn mond, die door ecn zwa»
ren knevel bijna geheel was bedekt,
vertrok pijnlijk.
„Ik weet, dat ik bij u in ongenade
ben gevallen sedert ik di: bureau heb
opgericht. Da: wist ik. vooruit. Toen
u zich destijds mijner aannaamt, toer.
u mniettegenstaande den vlek, die
op mijn r.aam rustte, buiten mijn
schuld vel is wa3r, op uw kantoor op*
na2rn\ hebt u mij van den dood ge»
red. lit werd klerk op uw bureau. Ik
had u zoo gaarne mijn dank betoond
door mijn diensten, maar hoe kon een
ellendige schrijver, met z'n bijna ma»
chinaie werkzaamheden, u van nut
zijn? Ik voelde dat ik tot meer in
staat was: ik hield het in dc onderge*
schikte positie, die mij geen toekomst
bood. riet meer uit; toen keerde ik tot
mijn oude vak terug. In politiedienst
kon ik niet meer gaan. dus richtte ik
ceD eigen detectivebureau op. Ik
heb er nog nooit berouw van gehad,
al doet het me ook veel verdriet, dat
u daarom boos op me bent; want.
gelooft u me, meneer Frühling, nooit
zal ik vergeten wat u indertijd voor
me gedaan hebt, waardoor u mij tot
de grootste dankbaarheid hebt ver»
plicht."
„Blijf me met je dankbaarheid maar
van 't lijf: Ik heb je destijds gehol»
pen omdat ik je hield voor een eerlij»
ken, zonder z'n schuld in het ongeluk
geraakten kerel. Daarom hinderde het
me, toen je naar je tegenwoordig werk
greep. En nu hoor ik zelfs dat je bu
reau nog een van de sjofelste moet
zijn. Men vertelt prachtige dingen over
je. Je moet schitterende zaken ma*
ken. Drie echtscheidingen heb je in
een jaar bewerkt."
„Dat is waar, en daar ben ik trotsch
op. Twee vrouwen, die, op de aller»
laagste manier door hun mannen c«
haadeld, en een man, die door zijn
schaamtelooze vrouw schandelijk werd
bedrogen, heb ik hun rechten doen
herkrijgen."
„Maar door welke middelen heb je
je doel bereikt? Men vertelt, dat je
vaische getuigen hebt opgeroepen, om
de ontrouw van de door je spionnen
vervolgde mannen te bewijzen."
„Wie kan dat bewijzen? Het zijn
leugenachtige berichten, die rond*
gestrooid zijn door die schavuiten, die
zich gaarne als onschuldige slachtoffers
voor zouden doen. Wek is waar mag
men bij de politic zoowel als staats»
ambtenaar, alsook als particulier de
tective, niet al te nauwgezet zijn in
de keuze van z'n middelen. Mundus
vult decipi, ergo dccipiatur".
„Een afschuwelijk grondbeginsel!
Dan bedrieg je dus degenen die zich
vol vertrouwen tot je wenden!"
„Bedrogen bedriegers! Of veeleer
bedriegers die zichzelf bedriegen, want
ik zeg hun nooit, dat ik voor hen, de
eene of andere schavurtenstreek, die ze
van me verwachten, zal bedrijven.
Daardoor kan ik soms heel veel onheil
voorkomen, en vaak veel goeds be»
werken.
Zoo komt cr bijvoorbeeld vanoch»
tend een heel voorname dame bij me.
om zich van mijn diensten tc verzeke*
ren. Zij heeft, voor haar dochters een
gouvernante aangenomen, een uitmun»
tend meisje; nu zou ze de gouvernante
liever weer laten schieten, waarom,
dat zegt ze niet, maar ze kan haar niet
zonder meer onzeggen. of haar zonder
reden wegzenden. omdat het jonge
meisje door bloedverwanten van de
dame wordt geprotégeerd. Nu moet er
een goede reden gezocht worden, en,
als 't kan, ecn schandelijke en die
moet ik zien tc vinden, zooals bijv. dat
de gouvernante vroeger een diefstal
heeft begaan, of dat zc zich met licht
zinnige liefdesavonturen heeft ingela
ten, enz. De dame duidt aan, openlijk
uitspreken doet zij het niet, dat er toch
zeker wel, zij het ook geen absolute
bewijzen, dan toch wel geldige gronden
voor verdenking tegen het jonge meis*
je, zouden gevonden kunnen worden,
als er voor drt doel geen geld werd
gespaard. Nu, meneer Frühbcrg, zoudt
u nu die dame weggestuurd hebben cn
haar gezegd: „Ik laat me niet in met
zoon leelijke zaak?" In dat geval zou
de dame zich tot een ander particulier
bureau gewend hebben, om daar
wellicht een resultaat te verkrijeen,
dat haar wenschen tegemoet komt.
Daarom heb ik die dame niet wegge
zonden doch haar geld aangenomen
Ik zal, volgens mijn belofte, alle mid»
delen aanwenden, om nauwkeurige in»
lichtingen over de gouvernante te
verkrijgen, en dan. naar ik overtuigd
hen na eenigen tijd de dam© tot
haar zeker niet aangename verrassing,
mededeelen, dat de onderzoekingen
hadden aangetoond, dat het meisje een
onbevlekten levenswandel had geleid."
„Doe wat je wilt, maar laat mij* met
jc vragen er buiten. Ik heb je al veel
tijd opgeofferd: kom eindelijk tot de
zaak die je bij mij bracht."
„Daar ben ik al midden in! De dame
die me van morgen heeft bezocht, is
mevrouw von Funk cn de gouvernam
te, waarom het gaat, juffrouw Clara
Miiller, uw vroegere pupil^"
De raadsheer was heet trotsch op de
zelfbeheersching die hij ook in de
moeilijkste gevallen, wist te bewaren,
nu echter liet ze hem volkomen in de
steek. Dit overviel hem zoo. dat hij
van opwinding beefde, toen h". uit z'n
stoel opspringend,Lemmers bij z'n arm
pakte, cn de woorden uitstootte: „Me*
vrouw von Funk? Mijn lieveling, Clara?
Wat voor duivelsche intrigue wordt
daar op touw gezet? Spreek, ongcluks*
mensch; vertel mc alles!"
„Daarom ben ik juist bij u gekomen,
meneer Frühberg, antwoordde Lem
mers, heel bedaard. Alles is juist zooals
ik gezegd heb: mevrouw von Funk
meent, dat juffrouw Miiller reeds se»
dert langen tijd, waarschijniijk wel in
uw huis in een teerc verhouding tot
uw neef, den baron Wolfgang Brandt
von Brandenburg is getreden, en
wenscht daarover van mij betrouwbare
berichten."
„Vervloekte onzin! Clara heeft Wolf»
gang, voor haar vertrek raar Dalhwitz
nooit gezien. Pas aan 't station heeft
zij hem door mij lccrcn kennen."
„Vriendelijk dank voor deze mede*
dceling, die ik later behoorlijk te pas
zal brengen. Ik wist vuoruit dat ik, cm
uitkomst te verkrijgen, mij tot geen
betere bron kon wenden, dat t<?t u,
meneer Frühbcrg. Ik had mevrouw von
Funk over juffrouw Muller wel dadc»
lijk in kunnen lichten, liet dit echter
na, cn deed alsof ik den naam van het
jonge mcisjs, voor het eerst van. mijn
leven hoorde, omdat ik weet hoeveel u
van juffrouw Muller houdt. Daarom
kwam ik bij u, om u mcc te deelen,
wat mevrouw von Funk mij verteld
heeft en wat zij verlangt. Dan moet
u mij zeggen, wat ik der dame heb
mee tc deelen."
„Dank je, Lemmers. Je bewijst mc
hierdoor werkelijk een groote dienst,
dien ik nooit zal vergeten. Ga voort,
wat ik je verzoeken mag."
Mevrouw von Funk wcnscht, zoo»
als ik reeds zeide, mcdcdceling over
de verhouding van juffrouw Clara,
tot baron von Brandenburg; veel lie*
ver echter nog dan dit, zou het haar
zijn, als ik er bewijzen voor kon krij*
gen, dat de jonge dame misschien do
eene of andere stuitende liefdesver*
houding met andere jongelui heeft ge»
had, hoe stuitender des te beter. Mijn
taak was het deze bewijzen tc verschaf
fen."
„Schandelijk!"
(Wordt vervolgd).