HAARLEM'S DAGBLAD t
12,50 ScMeMen
ZaKpotiooö"?S'Cadeau
Fa. Anton de Rooij
FLITSEN
VAN DEN ARBEID.
BUITENGEWOON LAGER ONDERWIJS TE
HAARLEM.
BINNENLAND
FEUILLETON
VRIJDAG 27 AUG. 1926 DERDE BLAD
HET DAGONDERWIJS.
Tot voor honderd ia ren werden de
abnormalen voor den Staat en de Kerk
als hinderlijk en schadelijk aangemerkt.
Verstand en gevoel voor een juiste bc»
handeling ontbraken en slechts langzaam
can ontwaakte in warmvoelende harten
het meegevoel. Het was dan ook een
groote schrede in de beschaving vooruit,
toen men de abnormalen van de straat
op nam. om zc afgezonderd van de ge»
inccnschap te verplegen.
Dokter hard is de man. die het eerst
in Frankrijk aangetoond heeft, dat tot
een zekere grens de opvoeding van
idioten en zwakzinnigen mogelijk is. l iet
is voornamelijk ann zijn werken te dan»
ken. dat er in dat land verschillende
instituten opgericht werden, die zich het
lot van de geestelijk misdeelde- jeugd
aantrokken. Aan een dezer inrichtingen
werkte Dr. Eduard Sóguin. de man. die
meer dan 40 jaar in Europa en Ante»
rika geijverd heeft voor de verheffing
van het abnormale kind.
Deze beweging sloeg over naar
Duitschland en België en het was dc
Congregatie der Broeders van Liefde in
het St. Amandusgesticht. welke in 1853
de verzorging der misdcelden in België
op zich nam. Dit land is zoowel in dc
verzorging der zwakzinnigen, als in de
opleiding der leerkrachten ons land ver
voor. Na ccn binnenkort aan dit land
te brengen bezoek hoop ik van de daar
bereikte resultaten meer te vertellen.
In ons land dateert het Buitengewoon
Onderwijs van 1892, Men werkte eerst
met: „Maak alles aanschouwelijk", daar
men meende, door langzamer tempo dan
bij het Gewoon Lager Onderwijs, dc
zwakzinnigen te kunnen ontwikkelen.
Gelukkig is men gaan inzien, dat niet
in de lengte, doch in de diepte gewerkt
moet worden, daar het zwakzinnige kind
zoowel kwalitatief als kwalitatief mis»
dccld is en dat hierop de methode ge»
richt moet zijn, dc gansche school door.
Doch daarvoor is het noodig. dat men
dc beschikking heeft, over een corps
leerkrachten, dat door aparte opleiding
voor deze mooie taak geschikt gc.-naakt
is. En daaraan ontbreekt het in ons va»
dcrland oog.
Ikt was de helaas te vroeg ontslapen
Huarlemschc collega S. Hiemstra, die
in 1920 in ecnigc belangrijke artikelen
daarop de aandacht vestigde.
Doch bepalen wc ons nu tot het Haar»
Icmsche Buitengewoon Onderwijs.
Het was in 1909 dat hier de lc Bui»
tengewone School hoofd dc heer L.
Broekhuizen geopend werd.
Zeer klein begonnen, groeide zc al
spoedig uit tot volledige school; in 1923
volgde ccn 2c Buitengewone School
Hoofd de heer F. A. v. Riet in dc
van Zompelstrant en in 1925 een R.K.
Buitengewone School Hoofd dc heer
B. Schaap in de Witte Hcercn»
straat.
Door het gebrek aan idiotengcstichten
èn door een ministerieele aanschrijving
datcerend van 1910 moesten deze
scholen ccn verzamelplaats zijn van alle
graden van zwakzinnigheid.
Vooral voor middelgroote plaatsen,
zooals Haarlem, is het daardoor zwaar,
zoo niet te zwaar werken.
Hierin staat ons land niet vooraan.
Duitschland schonk na een goede ge»
stichtsverzorging haar aandacht aan dc
zwakzinnigen. Daar bleek, dat in dc gc»
stichten opvoedbare zwakzinnigen wn»
ren. Voor hen bouwde men scholen,
terwijl dc zwaardere gevallen in den
regel in dc gestichten bleven.
In ons land, met onvoldoende gc-
6tichtsverpleging, bouwde men Buitenge
wonc scholen, waar ook de zwaardere
gevallen ondergebracht werden.
Zij, die tusschcn Haarlem cn Duit»
sche plaatsen zoo gaarne vergelijkingen
maken, omtrent het procent zwakzinm»
gen, mogen met deze zoo zeer verschil»
lende wijze wun plaatsing wel rekening
houden.
Werken de dchielc kinderen in dc
klassen der normalen remmend cn sto-
rond, hetzelfde bleek het geval te zijn
op de Buitengewone School, waar dc
zwaardere gevallen imbecillcn tus-
schen de debielen inzaten.
Zeer verklaarbaar was het dan ook.
dat men in 1916 te Haarlem er toe over
ging om dc Imbecillcn in ccn aparte
klasse bczinkingsklasse tc vcrcc
nigen.
Voor deze groep van kinderen, later
uitgebreid tot dc debielen en de normale
kleuters van 3 tot 6 iaar ontstond een
nieuw systeem van leermiddelen: Ele
mentaire Vcrstandsocfcningcn genaamd.
Het Buitengewoon Onderwijs verkeert
in dc meeste plaatsen van ons land nog
in ccn cmbryonalen toestand, zoodat
het aantal kinderen op dergelijke scho»
len nog gering is. Hoe langer dit soort
onderwijs bestaat hoe meer het procent
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 677
DE WERELD OP Z'N ERGST
ten slotte zal stijgen, door betere orga*
nisatic, juistere plaatsing der scholen
etc. De cijfers der Haarlemsche Bui»
tengewone Scholen wijzen dit wel uit.
Bedroeg in 1921 het aantal leerlingen
144, in 1925 was dit reeds gestegen tot
224. voor dc stad Haarlem was in 1921
van de schoolgaande kinderen 1,25 pCt.
op de Buitengewone School, in 1925 was
dit reeds 1,75 pCt.
Bij dc doorwerking van den nieuwen tak
van dienst Nazorg zullen vele
ouders, die nu nog afkccrig tegenover
dit onderwijs staan, hun kinderen er
heen sturen, opdat ook dc latere verzor#
ging in goede handen komc.
Bij het invoeren van de wijze van
aangifte, zooals ik in miju rapport 5
(onderzoek oudrfecrlingcn der Lagere
Scholen aan den Raad van Haarlem 6
Augustus '25 aangeboden) adviseerde,
zal er een beter overzicht verkregen
worden van het aantal zwakzinnigen,
wat wederom groei met zich brengt.
Bij het opheffen van het zoogenaam»
dc „Stopwetje" zal hot R.K. Buitenge»
wonc Onderwijs zich eveneens kunnen
ontwikkelen.
Bij de verplaatsing van school no. 1
voor Buitengewoon Onderwijs naar het
Prinsenbolwcrk en van school no. 2 naar
dc Twijndcrslaan, waardoor zij in betere
gebouwen komen kan op verderen groei
gerekend worden.
En daar het mij bekend Is. dat niet
alle zwakzinnigen van de Lagere Scho»
len de Buitengewone Scholen bezoc»
ken. zoo is het zeker nirt te boud ge
sproken. als er verwacht wordt, dat
binnen enkele jaren dit procent voor de
stad Haarlem 2.zal bedragen,
Dc grootste groei voor het Haarlem
sche Buitengewoon Onderwijs zit ech
ter in de buitengemeenten. Bedroeg het
aantal leerlingen uit andere plaatsen in
1931 slechts 5. op heden is dit aantal
dank zij her autobusverkeer. reeds gc
stegen tot 52, terwijl bij goede plaatsing
dc: scholen een verdere groei niet uit
zal blijven.
Immers op heden is het procent „bui-
tenlceriingen" slechts Vi, zoodat dan- de
groote toekomstige groei van het bui»
tengewoon onderwijs ligt.
Binnen enkele jaren zal men te Hanr»
lem dus kunnen rekenen op 3 volledige
Buitengewone Scholen cn zal dc tijd
daar zijn om dc imbecillcn in ccn aparte
school onder te brengen.
Men trekt derhalve onjuiste conclu»
slcs, als men 50.000 inwoners uit andere
plaatsen, waar het Buitengewoon Onder
wijs nog niet goed doorgedrongen is. bij
de 80.000 inwoners van Haarlem voegt,
om daardoor te bewijzen, dat het pro
cent 1.77 is. Men gaat dan van een tc
laag procent uit cn begaat dc fout, om
deze zaak niet tc bezien voor dc stad
Haarlem en de omgeving afzonderlijk.
Gelukkig is de tijd reeds ver. dat men
dc Buitengewone scholen voor „gekken»
scholen" uitmaakte, hoewel -er nog
steeds misverstand bestaat. Zoo vernam
ik dezer dagen nog van ccn hoofd cener
school, dat hij dc mecning toegedaan
was, dat men, na ccnige jaren bij het
buitengewoon onderwijs werkzaam gc»,
wcest te zijn, voor het gewoon onder»
wijs niet meer deugde. Het tegendeel is
aar: Immers door een studie van het
misdeelde kind, dat zijn tekortkomingen
err fouten voor ons bloot legt. zal men
het normale kind heter begrijpen.
Al zijn we met dit onderwijs nog niet
waar we hopen tc komen. Haarlem kan
trotsch zijn op haar drie scholen voor
Buitengewoon Onderwijs cn de Wethou
der van Onderwijs, benevens de gchccle
Raad, verdienen onzen dank. dat zij dit
jonge onderwijs dc gelegenheid geven,
om zich rustig te ontwikkelen.
E. P. SCHUYT.
Hoofd van dc Nazorg der
Gemeente Haarlem.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
a 60 Cent* per regel.
Bij aankoop van
alleen bij
Anegang 14 Telefoon 11963
VOOR DE ENOELSCHE MIJN
WERKERS.
Dinsdag vertoefde te Amsterdam een
delegatie uitgezonden door de -bestu»
ren van het Engelsohe vakverbond en
do mijnwerkersfederatie met het doel
om de buitenlandschc arbeidersklasse
tot ccn zoo groot mogelijke offervaar
digheid voor dc Engelsohe mijnwejkers
op te wekken.
De delegatie zeide aan Het Volk dat
de zaak er goed voor staat. De arbei»
uers staan gesloten achter hun leiders.
Dc vrouwen vuren onvermoeid de man*
ncn aan niet eerder toe te geven dan
nadat de oude werktijd van zeven uur
cn een nationale regeling zullen zijn
afgedwongen. Hulde bracht de delega»
tie aan dè Holiandsche arbeiders voor
hun steun.
Holland verklaarde zij. is maar een
klein land, doch wat zijn arbeiders voor
dc Engelsohe beweging tot nu toe heb»
ben gedaan, is boven alle lof verheven
en voorbeeldig voor het gansche prole»
tariaat. Dc Engelsohe arbeiders zullen
Jat nooit vergeten.
Binnenkort zullen te Amsterdam,
Rotterdam en Den Haag cn in de mijn*
districten vergaderingen worden be»
Icgd, waar vertegenwoordigers van de
Engelsohe mijnwerkers het woord zul*
ten voeren.
AMSTERDAMSCHE GEMEENTE-
LOONEN.
'Gelijk bekend is zouden ten aanzien
van enkeie groepen van gemeenteper»
soneel tc Amsterdam in de desbetrcf»
fende dienstcommissies besprekingen
worden gevoerd over het denkbeeld
van B. en W. om voor die groepen een
herklassificatie van de loongroepen tot
stand te brengen.
Onlangs heeft in verband hiermede
ccn vergadering plaats gehad van de
dienstcommissie ter Stadsdrukkerij.
Naar Het Volk verneemt, heeft deze
commissie bij stemming, waaraan ook
door den voorzitter der commissie, den
directeur van het bedrijf, werd dcelge*
t omen, eenparig uitgesproken, dat her*
klassificatie van de thans geldende lbo*
ncn niet noodzakelijk cn ongcw'enschi
Binnenkort zal nu over dezelfde aan
gelegenheid een vergadering plaats
hebben van de dienstcommissie bij het
trambedryf.
INTERNATIONALE VAN CHR.
TEXTIELARBEIDERS.
Het congres van dc Internationale
an Chr. Textielarbeiders is tc Antwer-
-cn gehouden. De redacteur van de
lansbode tc Antwerpen deelt er bij
zonderheden van mede. Wij ontleenen
daaraan dat de secretaris der Interna
tionale een uitvoerig verslag uitbracht.
Het ledental der aangesloten bonden
bedroeg op I Januari totaal 167373. Ten
aanzien van Nederland zcide dc secrc*
taris het volgende:
Dc beide Christelijke organisaties tel.
den per I Jan. 1926 te zamen 14427 Ie-
den waarvan de katholieke bond 10852
cn dc christelijke 3575 leden hebben.
Dc sociaal-democratische bond telt
9.113 leden. Daarnaast zijn nog een drie
tal kléinere organisaties in "Het tcxTIcl»
bedrijf wier invloed uiteraard zeer ge
ring is. te weten: dc syndicalistische
bond 900 leden, de communistische 297
i dc neutrale 600 leden tellend.
In totaal zijn dus 25337 texticlarbei*
ders georganiseerd waarvan dc ohriste-
lijken meer dan de helft lil. 14427 ge
organiseerd hebben.
Door het federatief samenwerken der
beide christelijke organisaties en door
haar nummerieke sterkte is haar in
vloed verder strekkend dan van de an
dere organisaties. Van de overige orga
nisaties kan alleen dc sociaaldemocra
tische in sommige streken des lands
ccn hctcekencnden invloed worden toe*
gekend.
DE WERKLOOSHEID IN RUSLAND
Blijkens ccn opgave van den Mos-
kouschen raad van vakvereenigingen
waren op 1 Augustus jl. werkloos: 37
pCt. der arbeiders in dc metaalindus*
trie. 22 pCt. in dc houtbewerking, 38
pCt. in de chemische. 46 pCt. in de
textiel*, 19 pCt. in dc Ieder-, 24 pCt. in
dc levensmiddelenindustrie en 52 pCt.
in het transportbedrijf.
INVOERING DER ZIEKTEWET-
TALMA GEVRAAGD.
In de te Utrceht gehouden jaarlijksche
vergadering van den Christclijken N:
tionalen Werkmansbond is nog aange
nomen ccn motie, waarin aangedrongen
wordt op spoedige invoering van de
ziektewet-Talma cn wel gewijzigd
dien zin, dat bij" invoering ervan een
ruime p'.aats wordt gegeven aan de
ziekenkassen. Den minister van Ar
beid wordt verzocht daarvoor ten spoe
digste een wettelijke regeling te treffen.
Wanneer je doodop van je vacantte thuiskomend, in
het station groepen zorgeiooze menschen ontmoet
voor wie de pret nog moet beginnen.
(Nadruk verboden)
DE STAKING BIJ
HEEMAF.
Bemiddeling.
In een te 's»Gravenhagc onder lei»
drag van den RijksbemiddcLaar H. A.
van Dsseisteijn gehouden vergade*
ring van vertegenwoordigers van de
partijen, betrokken bij de staking bij
Heemaf, heeft de Rijksbemiddelaar
tenslotte in overweging gegeven dat
de arbeiders de door hen. gestelde
cischcn tot op dc helft reducceren, on
der beding, dat dc in enkele onderdee.
len van het bedrijf tc verdienen loonen
nog nader onder de oogen- kunnen wor
den gezien, doch dat het van de Heem*
af te vergen offer dc helft zal zijn van
hetgeen de inwilliging van dc aanvan»
kelijk gestelde eischea zou vorderen.
Beide partijen hebben zich verbon*
den, zich vóór den eersten September
over dit voorstel uit te spreken.
MAATREGELEN GEVRAAGD
TEGEN VALUTA-CONCURRENTIE
Dc Kamer van Koophandel en Fa*
brieken voor Tilburg e.o. schrijft aan
den Minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid, dat vele takken van nijver*
hcid in haar district van de Belgische
en Fransche valuta*concurrcntie zeer
groote bezwaren ondervinden, eener*
zijds bestaande in beperking van afzet
met daaraan verbonden gchcele of ge
deeltelijke werkloosheid voor het per*
soneel. anderzijds in een moordende
onderlinge concurrentie der binnenland,
sche fabrikanten, waar toch allen het
uiterste in het werk stellen, om, ter
voorkoming van nog grootcr verlies, de
bedrijven in gang tc houden en daar*
voor niet ailcen van elke winst afzien,
maar zelfs ver beneden kostprijs hun
artikelen aanbieden.
Deze ongezonde cn voor de industrie
rampspoedige toestand treedt bijzonder
sterk op in dc wolindustric, dc linnen-
de halflinnen* en jutc*industric (Goirle)
en dc lederindustrie. Maar ook de mid*
denstand ondervindt in niet mindere
mate de nadoelen der valuta-deprecia»
tic in België en Frankrijk. Talloos velen
gaan dagelijks de grenzen over, om in
Turnhout of Antwerpen hun inkoopen
te doen. Een leger smokkelaars is daar*
naast werkzaam, om, bij voorkeur des
nachts, groote hoeveelheden spiritua*
liën cn andere artikelen over de gren*
zen tc brengen. De nadeclen voor den
middenstand, speciaal in de grensge*
meenten, zooals Tilburg, Goirle, enz.
zijn dan ook onberekenbaar.
Adr. merkt op. dat men hier gcens*
zins tc maken heeft met een tijdclijkcn
toestand, maar dat die nu reeds jaren
duurt en zich bij elke nieuwe inzinking
van den franc*koers alleen accentueert.
Zij blijven dan ook aandringen op
het in het leven roepen van een wette*
lijke regeling als reeds ii> 1922 door on*
ze Kamer bepleit, dat de regecring bc*
houdens latere bekrachtiging door de
taten*Gencraal de bevoegdheid ver*
krijge den invoer van buitenlandschc
goederen op grond van abnormale con*
currentie tc belemmeren hetzij door tij*
delijke verhooging van invoerrechten
hetzij door een tijdelijk invoerverbod.
Daarnaast zal de Kamer het zeer op
prijs stellen, dat de geldende tariefbe*
palingen op alle ingevoerde goederen,
ook die, welke door particulieren over
de grenzen worden gebracht, in vollen
omvang worden toegepast. Dit zal, al*
dus adr., ongetwijfeld de ambitie der
particuliere koopers, om hun winkelar
tikelen in België te gaan koopen, zeer
verminderen. Waar spoedig tijdens dc
Tilburgsc'nc kermis een ware exodus
naar België van ingezetenen uit alle
standen tc verwachten is, daar zal een
scherp toezicht geboden zijn.
HET WONDER.
Het Hbld meldt:
De kleine man in de spreekkamer
bracht een berichtje. Eer. nieuwtje dat
hij graag in het Avondblad nog gc*
plaatst wilde zien. Hij vertelde het in
zijn eigen taaltje, dat wij moeilijk, zon*
der phonetisch te worden, kunnen
weergeven.
Maar wat hij vertelde mag toch wel
een wonder heeten.
Zijn vrouw, zeidc hij, was negen ja*
ren blind geweest. Stekeblind. En nu
was zij gisteravond naar den haar*
knipper gegaan om zich een polkakop
te laten geven. Toen de kapper het
haar geknipt had, kreeg de gekortwiek
te een aude*colognebesprcnkcl:ng.
Laten wij het friction noemen. De kap
per hanteerde blijkbaar de flesch wat
stuntelig, groote spatten vlogen dc
vrouw in het gelaat, vulden haar oogen
en... sinds de aude*colognebehandeling
heeft de blinde haar gezichtsvermogen
volkomen teruggekregen.
„Ik zou dat wonder zoo graag in de
krant willen hebben", zei de kleine,
schamele man. „Vanavond nog", en hij
gaf ziin naam en adres op en noemde
den naam van den kapner.
Als het alles -waar isU Is het dan
geen wonder??
HET WAS HEM GOED BEVALLEN,
Men schrijft uit Wcstzaan:
Kort geleden logeerde hier een 14-
jarig jongetje uit het Weeshuis te
Rotterdam bij de familie K. Het lo-
geeren was hem zeker goed bevallen,
want Zaterdagavond arriveerde hij
weer bij de familie. Het bleek, dat hij
Vrijdagmorgen uit Rotterdam v
vertrokken, had 's nachts geslapen
een schietkiril van een fort en was toen
verder gegaan. Hij had de reis geheel
te voet gedaan, uitgezonderd, dat hij
van Lisse tot Haarlem met een auto
was meegereden.
BIJ HET KRIJGERTJE
SPELEN.
DOODGEREDEN.
Te Rotterdam is Donderdag een
knaapje van negen jaar dat in de
Schicbroekschclaan aan het krijgertje
spelen was, door een autobus aange*
reden. Een der wielen van 't voertuig
reed den jongen over bet hoofd met
het gevolg dat het knaapje na eenige
oogenbiikken overleed.
DE HAARMODE/
Het „Laatste Nieuws" schrijft:
De vrouw zegde:
Niets is mooier dan lang haar.
Het lange haar is het symbool van on*
ze langdurige liefde, van ons lang ge*
duld, van onze lankmoedigheid voor uw
ele ie kortkomingen. Het lange haar
i de band waarin ik mijn gedachten
sluit: een krans is het, om mijn ver*
eeriirg voor u, man.
En de man geloofde het.
En de vrouw droeg het haar lang, tot
ze zegde:
-Niets is mooier dan kort haar.
ang staat plomp en geen enkele hoed
is erop gemaakt. Zonder kort haar ben
ik niet gekleed. Kort haar is het wijze
symbool van ons kort leven: van mijn
kort besluit... van mijq kort en krach*
tig: „ja" voor u en „heen" voor eik
ander; van.de kortheid van den tijd als
ik met u ben: Er moet minder krullerij
an buiten rondom mijn hoofd, omdat
er geen is van binnen in mijn hart,
man.
En de man geloofde het.
En de vrouw droeg-het haar kort, tot
ze zeidc;
Niets is mooier dan jongens*
haar. Mijn kort haar is te lang. Ik ver*
lies mijn tijd bij den kapper die ondu*
leert en millimetert. Ik wil mijn haar
gelijk het uwe. Met een scheiding. D:e
scheiding zal ons vereenigen. Jongens*
haar wil ik hebben. Symbool van durf.
van moed, van zuinigheid en vlugheid.
Gelijk het zal liggen op mijn hoofd, ef
fen en getemd, zal het beteeker.cn hoe
mijn wil effen is en mijn hart getemd
door u. man.
En de man geloofde het.
En de vrouw droeg jongenshaar...»
Zoover is zij.
Zij is verder.
Ik hoor dat zij ergens over den Rijn
haa.r draagt op z'n Hirrdenburgsch: dc
pijltjes kaarsrecht omhoog, als een
hekel, een borstel, als een egge, als
een stoppelveld, als een egelpels.
Ik weet niet hoe zij cr voor pleit.
Maar zij zal het pleit winen. De
vrouw wint altoos het pleit.... Ik vind
het egelhaar vooruit afschuwelijk.
Maar als dc tijd vaar 'ig is. .1 ze
komen met een fluweel::: s- ja en
gepolijste oogen en vragen:
Staat het r.ict mooi?
i Het staat mooi.
Lach me maar uit.
ccnige uren te slapen, eer ze Clara
Ivoor het nachtwaken zou aflossen,
moest zij voortdurend denken aan den
mIT i volgenden ochtend, cn daarbij gingen
DUUR kiGEN MlALH I de lange uren van de eenzame wacht
aan 't ziekbed, spoedig voorbij. Ze zou*
den anders wel heel onbehaaglijk zijn
Uit 't Duitsch.
63)
De aroncs keek, met
rond in de nu
geweest, want de toestand van den
zieke, was tegen den avond verergerd.
Er was een hevige wondkoorts opge*
welgevallen, treden. Knöwe klaagde ongedurig, dat
•eer heel bewoonbaar z'n hoofd hem veel pijn deed; Clara
geworden kamers. [slaagde er echter in hem ccnigermate
„Nu ziet 't cr hier heel anders uit. te kalmecren. door voortdurende koude
dan 'n paar uur geleden. Ik geloof', zei j compresscn cn door hem zacht cn vricn
ze. met eer. vriendelijk hoofdknikje te- delijk toe te spreken: zij kon zich pas
gen Clara, „dat u 't hier nu wel eenzonder bezorgdheid terugtrekken, toen
paar dagen uit zult kunnen houden, cn laat in den nacht juffrouw Berner kwam
tcrwi'l ze zich tot juffrouw Bcrncr .om haar af te lossen, omdat haar zieke
x^-pdde: eindelijk weer ingesluimerd was.
„Ik geloof dat mijn zoon tevreden Den volgenden ochtend zat Clara
zal zijn. Als hij morgen hierheen komt, weer tamelijk vroeg in dc ziekenkamer.
-/■:lt gc hem wel ccr.s willen laten zien De oude, broromigc houtvester, werd
hc \v voor juffrouw Müllcr gezorgd door Clara's aardig, opgewekt gebabbel
j. zoo goed geluimd, dat zijn gerimpeld
m" Hoosde Clara, en keek gezicht, dc uitdrukking van norschlhcid,
7:;"vc '.-t'n terzijde, toen mevrouw von die het anders steeds vertoonde, bijna
1 i .j ilct' spoedige bezoek van geheel verfoor, deze keerde pas terug
hf ar n'meldde! tiaar hart klopte 1 toen hij. plotseling luisterend, cn Cara
lui 'cr bij dc gedachte dat Wolfgang .onderbrekend, met ccn gr.mirug lachje
hrar spoedig zou komen opzoc» zei: „Drommels, die hebben haast!
ken. Toen ze des avonds, nadat'Dat ziin de beide hecren Brandenberg,
de bezoeksters weg waren. alleen dadelijk zullen zc hier zijn. Zoo vroeg
aan het bed van den gewonde zat. al uit dc vccrcn. cn dat. alleen maar
juffrouw Bcrncr was gaan rusten, om om te komen zien of die beste, oude
Knöwe een rustigen nacht heeft gehad.
Alleen daarvoor komen ze. Denkt u
ook niet, klein verpleegstertje?"
Clara antwoordde niet op de spotten
de vraag, zij keek geboeid door 't raam
naar het punt waar dc Brandenberger
weg op 't plein voor het huis uitkwam.
De twee heeren! Ook zij hoorde nu,
heel duidelijk, den niet meer ver ver*
wijderden hoefslag van twee paarden;
zc had al lang geluisterd of ze niet
dien van ccn paard hoorde, nu waren 't
cr echter twee en ze kwamen steeds
nader. Nu kwam cr ccn ruiter te zien,
't was Adalbert, de tweede, onmiddel*
lijk achter hem. was een rijknecht, dien
baron Adalbert, van z'n paard sprin*
gend. de teugels toewierp.
„Baron Adalbert alleen' Nu de an*
dcre zal wel niet wegblijven!" zei
Knöwe, mopperend. „Ik vind 't wel aar*
dig om tc zien hoe de motten om 't
licht vliegen, 't Zou niet goed zijn me»
neer Adalbert buiten 't antwoord te ge»
ven, die wil immers toch van u niets
weten, hij komt slechts ter wille van
den braven ouden Knöwe. Blijft u dus
maar gerust daar aan 't raam zitten,
vandaag cn altijd, als een van de twee
komt. Die vinden best hun weg naar
mij. zonder gids."
Baron Adalbert vond hem ook. Hij
begroette Clara, bij z'n binnentreden in
de ziekenkamer, met 'n buitengewoon
eerbiedige, bijna tc vormelijk eerbiedi
ge buiging, cn liep toen op Knöwe's
bed toe.
„Hoe gaat het met je, oude vriend?"
zei hij vriendelijk welwillend. „Hoe is
de nacht geweest? Ik had geen rust
op Brandenberg eer ik wist dat 't be*
ter met je gaat".
„Te veel eer voor den ouden Knöwe!"
antwoordde Knöwe met 'n hoonlach.
„Ik ben geheel terneergedrukt door zoo
veel goedheid. Hoe 't met me gaat?
Nu, zoo goed als 't met iemand, die
een gebroken hoofd en gebroken voet
heeft, kan gaan. Ik word door dat
kleine vrouwspersoontje daar, uitste*
kend verpleegd".
„Daarvan ben ik overtuigd. Bij zoo'n
verpleging moet 't wel goed met je
gaan".
„Natuurlijk. En juffrouw Berner is
ook een verpleegster, zooals cr geen
betere is. Anders kan ik oude vrouwen
niet uitstaan, maar juffrouw Berner!
Alle ccr! Ze heeft een zachte hand. als
zc dc comprcssen op m'n hoofd legt.
Kletst niet, cn is toch vriendelijk en
behulpzaam. Als u eens pech moc-ht
hebben om uw been te breken of zoo,
meneer laat u dan gerust door juffrouw
Bcrncr verplegen. Dan kom ik ook da»
gelijks bij u. cn zal geen rust hebben
eer ik zie hoe 't met u gaat".
Baron Adalbert beet op z'n lippen,
hij merkte wel, dat dc houtvester hem
expres bespotte, cn had den onfccschaam
den ouden man gaarne een terechtwijs
zing toegediend, maar hij onderdrukte
het cn wendde zioh tot Clara, om haar
tc vragen hoe 't gegaan was, en of haar
kamers ecnigszins naar haar zin ingc»
richt waren.
Clara bedankte hem met cenige een*
voudige woorden, en verzekerde hem
dat alles uitstekend was ingericht; hij
was daarmee echter niet tevreden en
wilde zelf eens zien en onderzoeken.
Clara stond met tegenzin op, om hem
naar de bovenkamers te brengen, doch
daar kwam de oude Knöwe haar te
hulp. die, baron Adalbert spottend aan*
grijnsde, cn zei: „Gaat u maar alleen
naar boven, meneer, den weg kunt u
niet missen, en boven verwacht juf*
frouw Berner u, die zal u alles laten
zien. cn kan u 't best zeggen, wat er
misschien nog mocht ontbreken. Ik he>b
juffrouw Muller nu hier noodig. ik kan
haar niet missen, op 't oogenblik, daar
ze een nieuw compres op mijn ouden
schedel moet leggen".
Dc baron wierp Knöwe ccn boozen
blik toe, maar zei niets, en volgde ge»
hoorzaam de aanwijzing van den ouden
man op; toen hij dc kamer had veria*
ten. zei Knöwe, ineens ernstig wordend
tegen Clara: „Ik merkte wel dat u
niet graag met hem meeging, daarom
heb ik hem voor ditmaal afgewimpeld.
Als u hem vergezeld hadt, dan zou hij
met 'n hoop mooie praatjes bij u aan*
gekomen zijn. Hij is, tot over de ooren
verliefd op u. Vertel me eens eerlijk,
Clara, bevalt hij u? Een mooie kerel
is 't".
„Ik ken hem nog nauwelijks", ant*
woordde Clara, blozend.
„Geen ontwijkende gezegden, klein*
tje. Bevalt hij u?"
„Neen".
„Bravo, dat is tenminste duidelijk.
Ik zal er voor zorgen, dat, zoolang u
hier bij mc bent, hij 't u. met z'n vrien*
delijkhedcn, niet al te lastig maakt.
Zulk 'n verliefd soort is opdringerig.
En nog 'n ander zal ook gauw komen.
I baron Vol;gang. Moet ik dien ook zoo
'behandelen als baron Adalbert cn hem
i 't terugkomen vergallen?-'
j „O neen, houtvester! Hij is heel goed
I voor me geweest. Ik heb veel aan hem
j te danken. Ecr.s heeft hij mijn leven
gered."
j „Zoo, zoo! Nu 'n oude vos hoeft
niets meer tc weten. Dat van die le*
vensredd'-ng kunt u me later eens ver*
-tellen, als ik eerst baron Adalbert bee*
bemaal weggekeken heb. Da.ar komt hij
al terug, 't Gezelschap v.-.n juffrouw
[Berner schbjnt hem niet lang behaagd
tc hebben".
C^ordl vervolgd).
