HAARLEM'S DAGBLAD
BEÜRSKRONIEK
STADSNIEUWS.
UNGS DE STRAAT
ZATERDAG 4 SEPT. 1926 TWEEDE BLAD
De Amsterdamsche kapitaalmarkt. Geldruimte.
Animo voor buitenlandsche emissies. De Amster
damsche beurs.
Amsterdam, 2 September.
De vorige week wezen wij reeds op Een aantal nieuwe naamloozc vennoot*
bet opmerkelijke verschijnsel, dat vrij'schappen van bctcekcnis werd nog op»
wel uitsluitend buitcnlandsche uitgiften gericht. In de eerste plaats de Eerste
op onze kapitaalmarkt werden aange»Nederlandsche Ccment*Industrle te
kondigd. Een en ander moet worden te»Maastricht, met Zwitserschc en Belgi»
ruggebracht tot do groote geldruimtesche deelname, tot exploitatie o.a. van
welke sedert ecnigen tijd hcerscht. Bij de groeve „Lichtenberg" te St. Pietcr
gebrek aan gelegenheid tot belegging in Maastricht, enz. Het kapitaal bedraagt
Dinnenlandsche emissies, werpen de Am» 5 millioc-n, verdeeld in 100 aandeden
stcrdamsche bankiers zich met graagte van 50 000, waarvan er 42 zijn ge»
op elke emissie van bcteckenis, welke plaatst. Dan werd door de Gemeen»
beterde. Dit bleek uit bet feit, dat de
Visp afdoeningen tot stand bracht van
17 per 100 K G., terwijl tevens de
Cuba*noteeringen aanzienlijk verbeter»
den. H.V.A. steeg niet minder dan c.a.
20 punten van 664 tot 683J4, Vorsten»
landen van 173 3/4 tot 180 5/8; andere
waarden van 5 tot 15 punten hoogcr.
Tabakken, in het kielzog der rubbers
•arende, monteerden ook al meestal een
5»tal punten. Senemhah zelfs van 427 3/4
tot 439 1/4. Er bestond goede vraag in
deze afdeeling.
BEURSMAN.
in één der andere financieele centra
geconcentreerd wordt, meer speciaal te
Ncw«York. Call money daalde onlangs
tijdelijk zelfs tot 1 1/4 pCt., op welk
niveau er nog geen vraag van eenigc
bctcekcnis kwam. Dus wordt in het
buitenland emplooi voor de beschikba»,
re middelen, hetzij op korten, hetzij op
langen termijn gezocht. l;in. News ver»
zekerde dezer dagen, dat in den laat»
sten tijd te New»York voor groote be»
dragen Europecsche dollar»obligaties
door N'edcrlandschc belanghebbenden
werden gekocht. Zoo beliepen de aan»
koopen van IV» pCt. Tsjccho*Slowakije
ongeveer 1.000.000 dollar. Zooals be>;
kend namen de Amsterdamsche bam
kiers ook 1 millioen dollars van dc
IV» pCt. lccning Peru op. En deze uit»
giftc werd in Amsterdam zoo sterk over»
tcckcnd, dat bij dc toewijzing een be»
langrijke reductie moet plaats vinden.
Dc deelname in de jongste uitgifte van
de Havana Electric RuilwayCy. moet uit
dezelfde oorzaak verklaard worden,
evenals de deelneming in dc uitgifte
van pref. aandeden der Belgische spoor»
wegen met frs. 200 000.000. terwijl eerst
6lcchts frs. 100.000.0GO zou worden ge»
abyorbccrd. Met dit laatste object
cchfjnt men zich echter wat vergalop»
prerd te hebben. Met publiek heeft nu
eenmaal bepaalde voorkeur voor sommi»
ge objecten en daaronder vallen vooral
collarfondscn. De in Belgische francs
luidende pref. aandeden werden ni^t
zoo grif opgenomen, wat blijkt uit de
mcdcdccling. dat dc inschrijvingen ten
volle zullen worden toegewezen. Een»
Zelfde bedrag werd in Zwitserland ruim
•voltcckcnd. Totaal werd per 31 Augus»
tus slechts de helft van de 20 millioen
pref. aandeden van frs. 500 in België,
Zwitserland en Nederland opgenomen.
Ten slotte diene nog ter illustratie, dat
een Amstcrdamsch bankiersconsortium
met do Amerikaansche bankiersfirma
Dillon Read er» Co. onderhandelingen
voerde over dc uitgifte in Nederland
van een dcc! van de lecning Siemens»
Schuckcrt tot een bedrag van 3 tot 5
millioen dollar; en als sloteffect: dc
aangekondigde inschrijving op de
tranche van 800.000 dollar 7 pCt. obi.
van dc Vcreenigdc Duitschc Stcdcnlcc»
ning, tegen 98 3/4 pCt. op 7 September
a s. Van deze leening, serie 1926, werd
in Maart reeds 15.000.000 dollar uitge»
geven, terwijl riu 8 millioen aan dc'
markt komt. Van d>c 8 millioen werd
dezer dagen door dc Amerikaansche
bankiers Harris Forhcs éi Co.. Lcc Hig»j
cinson Co., dc Guarantee Trust Cy.
Equitable Trust Cy en Messrs, Rollins
6.750.000 dollar uitgegeven, terwijl voor
Europa 1 250.000 dollar (waarvan reeds
450.0W) dollar zijn geplaatst) werden ge»
rcscrvccrd. Het is wel tcckcncnd, dat
het grootste deel van dc Europecsche
tranche door dc Amsterdamsche ban»
kicrs werd genomen. i
schappelijke Mijnbouw Mij. Billiton
de N.V Billiton Mij. opgericht de N.V.
Ncd. Indische Tinsmeltcrij'syndicaat,
met een maatschappelijk kapitaal van
300.000, waarvan geplaatst 150.000.
Ten slotte is te Westzaan opgericht de
N.V. Cacao» en Chocoladefabriek Ge»
broeders D. en M. Grootes. die het be»
drijf der 100»jarigc firma Grootes in een
gedeelte van dc geliquideerde fabriek
zal voortzetten.
LEERAREN IN WISKUNDE EN
NATUURWETENSCHAPPEN
Vrijdagmiddag hield ig café»restan»
rant Brinkmann dc groep van het
Genootschap Leeraren ig Wiskunde
en Natuurwetenschappen aui Gym»
nasia en Lysea" haar zesde jaarverga»
dering, onder leidigg van Dr. D. P.
A. Verrijp uit Arnhem.
Onder de aanwezigen waren Dr.
C- Vinkesteyg, Inspecteur der Gym»
nasia, Dr. C. Spoelden rector van het
Haarlemsch Gymnasium cn lid van
het Diiectoraat van het Gemcegte»
lijk Lyceum te Haarlem en lr. W. van
Dorp, rector van het Chr. Lyceum-
De voorzitter vestigde er in zijn
openingswoord de aandacht op, dat
het noodig is dat alle leeraren in dc
exacte vakken één geheel vormen
omdat er tegenwoordig een neiging
schijgt te bestaan, de waarde dier
vakken voor de opvoeding der jeugd
te gaan onderschatten-
Tersprake kwamen de plannen voor
samenwerking tusschcn de leeraren
aag gymnasia en die bij het middel»
baar onderwijs inzake de opleiding
der leeraren- De heer Cramer. lid
eener te dezer zake benoemde com»
missie, deed hieromtrent eegigc mc»
•ledeelingen.
De voorzitter constateerde dat wei
samenwerking te bereiken is.
Besproken werd verder de quacstie
van de verdeciing der wiskun dc*urcn
en die van de overbrenging der pro»
podcuse naar de gymgasia. Uit een
ogderzoek is gebleken dat medewer»
king in dezen van de faculteiten niet
te verwachten is.
Inmiddels was ter vergadering ge»
komen de heer H- J. Schogt, verte»
genwoordiger van de Vereen- van
Leeraren bij het M- O., die door den
voorzitter werd welkom gehccten.
De heer W. Middelbcrg hield een
inleiding over ..Scheikugde op het
Gymnasium".
Spr. zette uiteen dat zijns inziens
de grens voor het onderwijs in dc
scheikunde op het gymnasium dezelf»
dt moet zijn als op de H- B- S- Er
zijn verschillen maar die hebben uit»
sluitend een cxamen»technischcn
grond. Tenslotte is het doel van het
onderwijs in dc scheikunde op beide
inrichtingen hetzelfde. Een groo'e
categorie leerlingen op beide scholen
leert scheikunde voor algemeene ont»
wikkeling. De scheikunde is een uit»
stekend middel om inzicht tc geven
in het wezen vag wetenschappelijk
onderzoek. Dc leerlingen moeten lec»
ren ..tastend voort te gaan-"
De heer Middelborg deelde ver*
volgens het een en ander mede vag
dc wijze waarop hij zijn onderwijs in
Na de vier vncanticdagen opende dc
beurs in een bijzonder opgewekte stem»
ming. Daaraan waren vooral de gunsti»
ge berichten betreffende dc suikermarkt
cn ook dc stijgende rubberprijzen debet.
Onder leiding van deze afdcclingcn
kreeg de heelc beurs een vast voorko»
men. Daar er zeer weinig materiaal aan
de markt komt, is er al weinig noodig,
om dc koersen wat tc doen oploopcn.
Van de gunstige stemming voor dc cul»
tuurwaarden profiteerden vooral kolo»
niale bankaandcclen. Kol, Bank mon»
teerde liefst van 204 7/8 tot 217J4. In»
dische Bank en Handel Mij. eveneens
eenigc punten hoogcr. Overige binnen»
landsche banken vrijwel stationnair.
In de industriccle afdeeling viel niets
bijzonders op te merken cn de meeste
fondsen bewogen zich om en bij het
vorige peil. Slechts Kunstzijdewaarden
verbeterden enkele punten. Ncd. Kunst»
zijde zelfs van 270 tot 280#
In de o!ic»afdcc]ing had een vaste
stemming de overhand, in verband met
dc gunstige stemming tc New»York, Er
hebben in Amcika tusschcn Sir Hen»
ry Deterdfng cn Teagle van dc Stan»
dard Oil bcsprekiggen plaats gehad
betreffende stabiliseering van den pc»
troleumprijs, welke onderhandelingen
ccn bevredigend verloop moeten heb»
ben gehad.
Rubbers konden per saldo 5 tot 10
punten verbeteren, in verband met dc
noogcre prijzen voor rubber, welke dc
geringe stijging der voorraden te Londen
vrijwel elimineerden. Een vaste stem»
ming bleef hier dc overhand behouden.
Scheepvaarten stil. met weinig fluc--
tunties. K. N. S. M. liep enkele punten
terug tot 95 1/8. Wellicht is daaraan het
bericht niet vreemd, dat de K. N. S. M. -
niet tot de LevenLconfetentie zei too de schelkunde op hct B-rnjmnm in.
treden, zood.t een scheme vrachten. "cl" houd'
oorlog verwacht wordt. Wij meldden de historische ontwikkeling van
reeds, dat deze maatschappij de op dc i "ct vak-
Levant varende Halcyon»Iijn overnam.) Vag zijn geheclen leergang heeft
spr. uittreksels in vraagvorm, welke
Suikers dan waren dc ..primi inter vragen door de leerlingen beant*
pares" ter beurze. Hier hccrschtc ccn woord moeten worden-
zeer vaste stemming, in verband metNa de pauze was het woord aan
het feit, dat dc suikermarkt sterk ver* den heer W. Rcindersma, uit Den
Haag, voor h'ct houden van zijg in»
leiding over ..Inleidend onderwijs in
de Meeikugde."
Spr. deelde eerst mede hoe hij er
toe gekomen is. zijn igleidend onder»
wijs in de meetkunde te geven zooals
hij het doet. Als jong docent had hij.
ga een jaar, de overtuiging dat zijn
onderwijs een volkomen mislukking
was geweest. Hij schafte daarom hei
door hem gebruikte boek af en zocht
zijn eigen weg.
De heer Reindersma gaf een ko<rt
historisch overzicht van de ontwikke»
ling van het onderwijs ig de wiskun#
de- Oorspronkelijk werd deze be»
schouwd als hulpwetenschap bij de
landmcctkugde. de sterrenkunde en
de vestingbouwkunde. Maar langza»
merhand kreeg de vormende waarde
de overhagd. Spr. zou niet gaarne
willen beweren dat iemand die op
wiskundig gebied logisch redeneert,
dit ook doet op ander gebied- Maar
toch is de vormende waarde van de
wiskunde groot. Zij bevordert een
zekeren geestelijken tucht en het
systematisch ordenen kan er door tot
ccn behoefte worden gemaakt.
Het gaat er nu om. kinderen lo*
gisch te leeren redeneeren. Hierbij
kan giet een logische gestrengheid
worden toegepast als bij 17», of 18*
jarigeg of volwassenen. Er moet re*
kening worden gehouden met het
psychologisch vermogen der leer»
limgen.
Bij onzen tegenwoordigen vorm
van meetkundig onderwijs schrikt in
't begin menig leerling terug. Min»
stens 1/3 van de leerlingen der eerste
klasse is niet in staat ons wiskundig
onderwijs te volgen. Spr. meent dat
dit voor een deel een quaesfte is vag
verzet, waarvan de oorzaak weer te
zoeken is in den tijdgeest, die van
concentratie en rust afkeerig is- Het
onderwijs ig de wiskunde moet nu
zoo zijn dat die afkeer niet nog ver»
groot wordt.
Het kind moet dus zooveel moge»
lijk zelf worden bezig gehouden en
een streng logische gedachteogang be»
hoeft daarbij niet gevolgd te worden-
Dit gaat immers ook bij de reken»
kunde en de algebra, waarom zou het
dan niel kunneg bij dc meetkunde?
Houdt men hiermede rekening dan
is de Euclytische methode uit den
booze maar dan zal bij voorbeeld het
kind (men denke aan den eisch vaa
zelfwerkzaamheid!) moeten worden
geoefend in het gebruik van passer en
liniaal. Later kag dan het logische
opbouwen komen.
Bij de gedachtenwisseling betwij»
fcldc de heer De Groot of de vor*
mende waarde van dc wiskunde wel
zoo groot is. liet is zelfs de vraag of
voor zekere mentaliteiten de wiskun»
de giet gevaarlijk kan zijn.
De voorzitter merkte op dat wan»
neer iemand zekere primaire eigen*
schappen niet bezit (bij voorbeeld
denkvermogen) hij het ook niet zal
krijgen. Het onderwijs in de wiskun*
de is dan ook een uitstekend middel
om selectie uit te oefenen. Wij heb*
ben. zeidc spr.. veel te veel leerlin»
gen op onze middelbare en gymnasia*
le scholcg.
Slechts "een klein deel der mensch*
hcid is geschikt voor intellectueelen
arbeid en dat is gelukkig.
Dc heer Schrek vroeg of, als de
leerlingen eerst de leerstof krijgen
volgens één methode en later weer
volgens een strengere, dit niet ver*
warrend werkt en of de stof hen dan
gog blijft boeien.
De heer Reindersma beantwoordde
de gemaakte opmerkingen, waama de
voorzitter dc vergadering sloot met
een woord van dank aan de inleiders
In den loop der vergadering waren
nog als bestuursleden herkozen de
hceren Schrek en W. L. Nolke.
HET DIER VOOR DE LENS
(Foto'a van Haarlem's Dagblad. Nadruk verboden.)
Deze hagedis volgens de geographen die baar in de nabijheid van de Philip-
pjjnen vonden, meer dan duizend jaar oud. Aldus werd Methusalem's record
geslagen! Of het geldig is? De tijdopnemers mankeerden, om begrijpelijke
redenen J
Het einde van den
feestdag.
Het was een pracht dag met stralen*
de zon. Een van die heerlijk warme da*
gen waaraan deze kille zomer zoo bij*
zonder arm is.
Zij hadden besloten dezen dag. gelijk
zoovclcn. te gaan doorbrengen bij de
zee, aan het strand, of op het duin. va»
der, moeder, een zoontje van acht jaar
en twee meisjes, een van vijf en een van
denkelijk nog geen jaar. Er was pro»
viand meegenomen, alsook eenige ge*
ricflijkhcid en een lap tentdoek met een
paar stokken. Een en ander werd ver»
voerd in een door vader getrokken ka*
ros. die. ofschoon in hoofdzaak bestemd
voor het jongste zusje, met cenigen
goeden wil ook nog plaats bood voor de
vijfjarige zus. Het voertuig, vermoede»
lijk van eigen maaksel, bestond uit een
naar achteren oploopenden bak, op vier
wielen, die klaarblijkelijk afkomstig wa*
ren van een buiten dienst gestelden kin*
derwagen van het bekende model.
Hoe het hun is vergaan op het uit*
stapje, van het verloop van dien dag is
mij niets bekend.
Ik zag de familie slechts terugkeeren,
toen zij in den avond moe en sjokkerig,
den rand van onze Spaarnestad weer
naderde. De gezichten van ouders en
kinderen gaven op dit moment niet be*
paald een vroolijke stemming weer,
maar mocht daaruit worden afgeleid, dat
het groepje geen plezier had gehad, dat
dc kinderen zich niet kostelijk hadden
vermaakt en de ouders niet hadden ge*
noten van een dagje buiten in de vrije
natuur, onder prachtig zomerweer en
met gezonde zeelucht? Neen. de korze*
lighcid van moeder, de kortheid van
vader en de kribbigheid van de kinde*
ren kon zeer goed haar ontstaan hebben
te danken aan den langen terugweg naar
huis. die immers altijd veel langer
schijnt dan de heenreis, het verlangen
naar het einde meer en meer doet toe»
nemen, de moe* en lusteloosheid met de
minuut verergert.
Moeder met den oudste aan een hand,
voorop, keek telkens om naar vader,
die met de beladen karos volgde, doch
blijkbaar naar haar zin, niet snel ge»
nocg.
Kë je niet vlugger, Jan? vroeg ze
ongeduldig, we schicte niet op zoo!
Bedaard, hè! antwoordde vader
kort.
Ja, maar we komme nooit thuis
zoo!
Kan wel.
La mij nou erres in de wage, drein»
de de oudste, aan moeders hand.
Denk er niet an, zei vader.
Late me oversteke, opperde moe»
der, die straat in is korteT na huis,
wees ze.
Hum! gromde vader, en gaf gelij»
kertijd de karos een zwenking om in de
door moeder aangeduide richting te ko»
men.
Doch ze moesten daartoe het met
tramrails doorsneden straatgedeelte
overgaan, waardoor opeens het linker»
achterwiel van de karos in een railgeul
liep. En aangezien net een tram nader*
de, was het zaak de rails met spoed
te verlaten. Vader gaf een sneden ruk
aan den boom van de karos, die daarop
vlug terzijde zwenkte, doch deze kwiek
uitgevoerde manoeuvre was noodlottig
voor het bewuste wiel in de rail. Met
zoo goed als geen geluid knapten de
smalle wielspaakjes af. de karos kantel»
dc, de vijfjarige Sophie en een groot
gedeelte van den verderen inhoud der
karos kieperde over den weg. Nog juist
op tijd waren kinderen, karos en diverse
voorwerpen van de rails verwijderd,
toen de tram passeerde.
Jij weet 't altijd beter, snauwde va»
der tegen moeder.
Och, zeur niet! was haar antwoord,
en met het jongste kind op haar arm en
de twee andere kinderen links en rechts
van haar, zette ze er de spat in.
Vader kon niet anders dan met de
tentbenoodigdheden onder den eenen
arm en de verongelukte karos onder
den anderen, vrouw en kroost volgen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
INSTIT.V. ARBEIDERSONTWIKKELING
PRACHTIGE FILM-AVOND
op Donderd. 9 Sept. i/d Jansschouw
burg, 8 uur. Prijzen 35 en 50 ct. (alles
inbegr.). Geen toegang voorkinderen
ben. 18 jr. Alleen voor leden en Don.
Instit., mod.-georganiseerden, leden
S.D.A.P. en leden A.J.C., boven 18 jr.
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE
Dc vrienden van de krans zijn lang»
zamerhand weer van vacantic terug,
zoodat ik denk. dat dc kransavonden
deze maand September wel zulicn be»
ginncn. Iedereen is dan nog volgeladen
met herinneringen, aangename en min»
der prettige cn met prentkaarten cn
photographieën van verschillende hoe*
danigheid. Dc eenige die nooit wat ver»
telt cn evenmin iets laat kijken is neef
Wouter. Hij heeft eens gezegd: „jullie i
stelt er toch geen belang in cn waarom
zou ik je cr dan mee lastig vallen?" i
Maar zijn vrouw is vriendelijker van
aard cn doet haar opgewekte verhalen
aan dc kransvriendinnen, wanneer die i
op dc thee komen.
Op ccn van dc warme dagen die wij
achter den rug hebben, ontmoette ik
van Stuiteren in den Hout, het weer
was hem in dc bccncn geslagen, zei hij
cn dus was hij op ccn bankje neergc»
vallen met het plan. beweerde hij om
daar dc rest van zijn dagen te slijten,
in c!k geval totdat het wat koeler werd
of hij honger kreeg. Waarschijnlijk zit
hij er dus op dit oogenblik niet meer.
Onder dezer omstandigheden meende
ik hem niet alleen tc mogen laten, ging
dus naast hem zitten cn begon wat wc
het gesprek van den dag zouden kun*
ncn noemen: „hen je al uit geweest?
Waar hen jc geweest cn hoe heb je het
•gehad?"
„Vraag één", zei van Stuiteren. ..Ja
ik ben int geweest. Vraag twee: ik ben
in den Eiffel geweest. Vraag drie: Wc
hebben het redelijk gehad. Gewoonlijk
goed weer. een paar dagen regen, meest
al goed eten, in het hotel, maar een
enkelen dag dingen die je heelemaal
niet lust. Een hotelhouder kan toch
ook geen rekening houden met dc voor*
keur en den tegenzin van al zijn gas*
«en. Wandelingen gedaan, autotochten
gemaakt. Veel geluiwammest en lang ge*
slapen. Is dit reisverhaal voldoende of
■wil ie cr nog wat meer van weten?"
„Als je wat bijzonders hebt onder*
vonden.
„Wat bijzonders? Maar man. hoe zou
dat kunnen? Het reiswezen is zoo per*
fcct georganiseerd, dat het overal het*
zelfde geworden is. Dc kleine hotels
lijken allemaal op andere kleine hotels
en dc groote hotels zijn precies als an*
dei" groote hotels, dc reisauto's zijn net
gelijk aan andere reisauto's. dc bergen
7iin overal steil, gemiddeld of gemak»
kclijk. Het is alles gelijk en gelijkvor*
jnig. Alleen is het ecne vacantieoord
vat verder weg, dan het ander©
„Stuiter", zei ik. „je overdrijft weer.
Alle mcnschen zijn ook gelijk, kun jc
wel zeggen. Ze hebben allemaal zonder
uitzondering ccn neus, twee oogen, twee
ooren cn er is cr niet ccn, die precies
op den ander lijkt".
„Klein© ondcrdcclen", gaf van Stuite»
ren onverschillig ten antwoord. „In
hoofdzaak zijn ze hetzelfde".
„Maar wat zou jc dan willen?"
„Ik zou een vacanticreis willen ma*
ken naar ccn ander werelddeel, waar
nog verrassingen kunnen gebeuren. Hier
in Europa is het allemaal zoo gewoon,
zoo afgesleten. Zelfs dc bandieten zijn
geen cchtc roovers meer. Heb ik on*
langs niet gelezen, dat jc op Corsica
gerust met een roover uit de bergen ccn
wandelingetje kunt gaan maken! Hij zal
je geen oogenblik kwaad doen. Alleen
als dc politic komt, slaat hij op de
vlucht".
„Dus de binnenlanden van Afrika"..
„Mccrendecls ook al beschaafd. Maar
mogelijk is cr daar nog een emotie
te beleven. Je doet een morgenwande»
ling en rookt een pijp. Op eens komen
er drie negers uit het bosoh voor den
dag en vragen je ten eten. Je z.egt:
„Dank u wei hceren, maar in het hotel
krijg ik vandaag gebraden schapen»
vlccsch met uien cn daar ben ik dol op.
Maar morgen heel graag". Dc groot»
ste van de nikkers verzekert je dat het
morgen niet gaat, want dan heeft de
kok net zijn vrijen dag cn leeft dc hcclc
stam van niets anders, dan rauwe vruch*
ten; daar kunnen ze je toch niet op ont»
halen. Het moet bepaald vandaag gc»
beuren. En als het alleen om dat scha»
penvleesch met uien te doen is, dat
maakt hun kok ook praohtig klaar.
Maar je houdt vol cn zegt: „neen, ccn
man een man, een woord een schaap,
ik eet vandaag in 't hotel". Dan neem jc
je Panama beleefd voor de hccrcn af
en wilt verder wandelen, maar dan bc»
ginncn ze met hun oogen te rollen cn
een van de hccrcn wil jc bij dc mouw
van je witte jasje grijpen. Daar hou je
niet van. Zwarte vingers maken daar
gauw vlekken op. Jc slaat hem dus op
zijn knokkels en doet een paar pas ach»
terwaarts. overeenkomstig het eerste
beginsel van de krijgskunst, dat ccn
strijdmacht van één man er voor wa*
ken moet, dat zij niet door een leger
van drie man wordt omsingeld. Het
vijandelijke leger begint nu raar te doen,
het ecne derde gedeelte begint te dan*
sen het tweede der.le gedeelte gaat
schreeuwen cn het derde derde gedcel*
te haalt een mes tc voorschijn cn wil
dat juist naar je tocslingeren. als het
in elkaar zakt door een kogel uit je re»
volver. Op den achtergrond komen
meer zwarte hceren toesnellen, die op
het geschreeuw afkomen cn dit is je
bedoeling nooit geweest. Een gesprek
met drie hecrcn kan cr nog mee door,
ccn redevoering tot honderd is niet
goed voor je gezondheid op den vroe*
gen morgen. Je verwijdert jc dus naar
het bosch, waar je voor alle gebeur»
lijkheden, je fiets hebt geborgen, schiet
vóór het vertrek nog even het linkeroor
af van den tweeden neger, die ook al
met een mes wil gooien, springt op je
fiets en trapt naar het hotel, achter*
volgd door acht en negentig negers die
jc niet meer kunnen inhalen, 's Mid*
dags aan tafel vraag je aan den hotel*
houder, die toezicht houdt op dc hedie»
ning: „Wat zijn dat hier in de buurt
voor menschen, die je zoo gastvrij tc
eten vragen?" „O", zegt dc hotelier,
„de bedoeling is dat dc gast zelf de
hoofdschotel is. Maar wat zegt u van
mijn lamsvleesch met uien?" „Prach*
tig", zeg je, „nergens heb ik het zoo ge*
geten. 't Is toch wel lamsvlecsoh?" „Wat
dacht u dan", zegt hij, „het is toch geen
zwart vleesch". Dat stelt jc gerust,
want je dacht een oogenblik dat het
wel negervlcesch zou kunnen wezen.
Verbeeld je, Fidclio, nu zooicts in
Europa. Zoo'n merkwaardige morgen»
wandeling! Dat bestaat toch niet, zelfs
niet in Bolsjerusland!"
„Praat maar toe", zeg ik, „want ik
ken van Stuiteren, die je altijd met
zijn verhalen overduvelen wil. „Als jij
naar Afrika wilt, ga ik niet mee".
„Jammer", zei van Stuiteren, met ccn
zoo effen gezicht, dat ik werkelijk niet
wist of hij het meende of mij voor den
gek hield. „Maar ook niet naar China,
denk ik. of naar Australië".
„Stuiter, de warmte is niet alleen in
jc bcencn g ;slngen, maar ook in je
hoofd, denk ik".
„Laten we het daarvoor houden", zei
hij, met de berusting die alleen bij he*
vige hitte te verwachten is. „Maar cr
is me in den Eiffel toch iets overko*
men dat ik je vertellen wil omdat het
zoo zeldzaam is. Ik heb er een vriend
gevonden".
„Och nee", zei ik.
„Op mijn woord".
„Een nieuwe kennis misschien...."
„Een vriend."
„Een kennis voor veertien dagen.."
„Een vriend, zeg ik je".
„Voor zes weken dan".
„Alweer nee en driewerf nee. Een
vriend."
„Stuiter", zei ik, „zoover jk weet heb
je me nog nooit voorgelogen. Je zult
het dus nu ook niet doen. Maar op een
vacantiereisje een vriend op te doen,
wat je noemt eea vriend, dat is zoo
zeldzaam en daarom zóó verwonderlijk,
dat je mij dat verhaal doen moet. Eer*
der ga ik hier niet vandaan".
„Jc gaat hier toch niet zoo gauw van
daan", zei hij, „want het is overal war*
mcr. Maar goed, ik zal het vertellen
wanneer ik eerst mijn voorhoofd heb
afgeveegd, 'k Heb een gevoel, of de
hersens bezig zijn weg te drijven".
Hierop haalde hij een zakdoek als een
bcddciaken uit zijn zak, droogde daar»
mee zijn wegvloeiend verstand af en
begon met zijn verhaaL
„Je moet dan weten: als mijn vrouw
cn ik plannen maken om ergens heen
te gaan, dan informeeren we eerst wie
van dc vrienden en kennissen daar ook
heen denken te rekken".
„Ik begrijp: dan sluit je aan bij de
menschen, waarop je het meest gesteld
bent".
„Precies andersom: dan gaan wij er*
gens anders heen. Als de omgeving an»
ders moet wezen in je vacantie, dan
ook dc mcnschen om je heen. Anders
is de verandering toch maar weer ge*
brekkig. Mijn vrouw en ik beginnen
daar al vroeg mee. Zoo wisten we in
Juni al, dat Parijs, Brussel en de Ar*
dennen voor ons gesloten waren. De Rijn
was gebarricadeerd, Zwitserland her»
mctisch dicht, de Sachsischc Schweiz
was ons ontzegd en de Italiaansche me*
ren. Wc hadden al besloten tot een
autotocht langs de Fransohe kasteelen.,
toen we juist nog bijtijds hoorden dat
de naaste buren daarheen dachten te
gaan. Afgeloopen dc Fransche kastee»
len. Het zijn heel goeie menschen maar
waarom zouden we zijn gepraat over
dc Beurs en over rijzende en dalende
koersen en haar gezeur over japonnen
en blouses ook in de vacantie nog aan*
hooren? Vijftig weken van het jaar zijn
daarvoor lang genoeg.
Eindelijk hadden we genoeg geïnfor*
meerd. We wisten, dat niemand van
onze kennissen naar den Eiffel ging.
Daar trokken wc dus heen, in een aar»
dig. klein dorpje
„Hoe heet het?"
„Met je welnemen, dat mag ik niet
zeggen. Voor mijn vrouw niet. Op cere*
woord moeten beloven. Want we wil*
len er liet volgende jaar weer naar
toe".
„Oprecht, maar niet vriendelijk", zei
ik.
„Goed, dat je het zoo opvat. Nu, wc
gaan op reis en we komen er aan en
het hotel ziet er goed uit. het eerste
maal dat we krijgen staat ons wel aan
en 's avonds is het prachtig weer. We
loopen wat rond in den maneschijn. Het
was verrukkelijk, 's Avonds zijn we
nauwelijks op onze kamer of er komen
mcnschen thuis; ik hoor de oberkeilner
vragen of zij een mooicn tocht hebben
gemaakt en een zware mannenstem
geeft antwoord. Mijn vrouw en ik
schrikken allebei, kijken elkaar aan en
fluisteren gelijktijdig: „Van Vaassen".
We luisteren met gespannen aandacht
maar hooren niets meer. Toen kregen
we weer moed: „Misschien zijn zij het
niet!" ze: ik. „Er zijn zooveel stemmen
die op elkaar lijken", zei zij. Maar heel
gerust waren we toch niet en jawel,
nauwelijks waren wij den volgenden
morgen aan 't ontbijt, of de deur gaat
onen cn daar komen ze binnen. Van
Vaassen en zijn vrouw. Ze schrik*
ten toen ze ons zagen en keken toen
strak voor zich. Wij natuurlijk ook.
Maar toen het ontbijt was afgeloopen
en mijn vrouw en ik in den tuin ge*
gaan waren, zei ze: „wat er ook ge»
beurt, ik blijf met die menschen geen
twee weken in hetzelfde hotel".
„Mooie geschiedenis", zeg ik, „we
hebben voor veertien dagen pension
besteld en kunnen zóó maar niet weg*
loopen".
„Je moet er wat op vinden", zei mijn
vrouw, „maar we vertrekken vandaag
nog".
Ik naar den hotelhouder. Natuurlijk
noem ik de ware reden niet, dat gaat
niet. Ik pas er dus een mouw aan en
de hotelhouder ontslaat mij van de
overeenkomst tegen een vergoeding
die niet gering was. Ja, de man kon
half Augustus de kamers toch ook niet
meer verhuren. Den zelfden middag
vertrokken wij inaar het eenig ander
hotel in het plaatsje, zonder dat iemand
ons zag, ook de van Vaassens niet. Die
waren weer uitgegaan „een groote
wandeling doen", zei dc ober.
We waren er al gauw geïnstalleerd en
van den schrik bekomen. Het n euwe
hotel lag vrij ver van het eerste, zoo*
dat ontmoetingen niet waarschijnlijk
waren. Toch had mijn vrouw van den
schrik en de haast bij het u:fpakken
en weer inpakken, hoofdpijn gekregen,
zoodat wij niet uitgingen en rustig ble*
ven zitten op ons balcon aan den
achterkant van het huis. Om half
acht ging de bel voor het dmer. We
gingen naar beneden, werden in een
keurige eetzaal gelaten, nog mooier
dan die in het eerste hotel en wilden
ons juist genoeglijk zetten tot het ge*
nieten van het middagmaal, toen mijn
vrouw mij bij den arm greep, terwijl
zij staarde naar dc deur.
Daar kwamen de van Vaassens bin*
nen glimlachend als altijd ha, de
vervelende lach van den kerell
„Zie je dat?" fluisterde mijn vrouw.'
„Ze hebben
„Hetzelfde idee gehad als wij", zei
ik. „Nu zijn wij weer samen".
Mogelijk is het diner heel goed ge»
weest. Ons smaakte het niet. We
proefden nauwelijks, of we visch of
vleesch aten.
Na tafel ging mijn vrouw (de hoofd»
'pijn was erger teruggekeerd) naar
onze kamer om wat te rusten. Ik ging
in den tuin een sigaar rooken.
„Meneer van Stuiteren", zei een wel»
bekende stem achter mij.
Het was van Vaassen. „Neem mij
niet kwalijk dat ik u stoor, maar ik
geloof dat een explicatie in ons beider
belang is. U is uit het hotel gegaan
om ons, wij zijn nie* wetende dat u
weg was, vertrokken om u. Nu zijn wij
hier weer samen. Kunnen wij n et pro»
beeren om een oude veete te begra*
ven?"
„U heeft indertijd van mij beleed1»
gende dingen gezegd, die onwaar wa»
ren" zei ik.
„Ik was verkeerd ingelicht, het
heeft mij gespeten, ik heb ze terugge*
nomen bij mijn vrienden en u schrif»
telijk excuses aangeboden. Daarop
heeft u niet geantwoord".
Dat was zoo, ik was destijds te boos
om te antwoorden.
„Als u wenscht dat ik de excuses
mondeling herhaal", zei hij.
Ik stak hem de hand toe. „Uw op»
treden van vandaag is mij voldoende.
Ik beschou-w de zaak als afgeloopen.
Maar de dames?"
Want vrouwen zijn, als zij eenmaal
partij gekozen hebben, dikwijls on»
verzoenlijker dan wij mannen.
„Mijn vrouw", zei van Vaassen, „zal
met genoegen den eersten stap doen".
„Wacht hier", zei ik, „ik ga dadelijk
mijn vrouw halen". Dat dadelijk duur»
de nog wel even. maar ze g:rg dan
toch mee en een half uur late: dron*
ken we een bowl van verzoening en
vriendschap.
Al die dagen zijn we in eikaars ge»
zeischap geweest en hebben aan de van
Vaassens groote vrienden gewonnen".
Het verhaal was uit. Er kwam een
koeltje door den Hout. We gingen
samen naar hu!5. „Een vriend in den
Eiffel is beteT dan een vijand in Afri»
ka", veroorloofde ik mij te zeggen.
„ïk hou vol. dat het schrikkelijk
eentonig wordt in het oude Europa",
ze: hij koppig. „Ais de van Vaassens
willen, gaan wij het volgend jaar samen
naar de binnenlanden van Azië
,,Die zullen wel wjjzer wezen", zei ilc,
FIDELIO,
