Haarlem's Dagblad | 1926 | 17 september 1926 | pagina 10

PERSOVERZICHT

KOLONIëN.

RECHTSZAKEN

ONZE LACHH0EK

heden 10°/o korting

alle teekenbehoeften
Fa. Anton de Rooij

SCHEEPSBERICHTEN

HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 17 SEPT. 1926

DE SPOORWEGRAMP

Gvcr de oorzaak.

Uit vakkringen schrijft men aan
••Het Volk" naar aanleiding van het
spoorwegongeluk:

..Het kan zijn nut hebben, met be»
trekking tot de nog niet opgehelderde
oorzaak van de ontsporing, het vol»
gende op te merken. De spoorweg
AmsterdamRotterdam is sinds tie
vernieuwing, wat rails cn dwarslig»
gers betreft, in tamelijk goede condi»
tie met uitzondering van een ge»
deelte by het emplacement Den Haag.
Intusschen was naar het oordeel van
den ingenieur vernieuwing van het
grindbed niet overbodig. Met die
vernieuwing was men in de dagen van
het ongeluk op de lijn bezig. Ze ge»
schiedde. op last van den ingenicut,
door een opzichter met ongeveer 30
man los personoel (voor f 23 loon per
week) en onder toezicht van twee
vaste ploegbazen. Diepte en breedte
werden aangegeven. Maar bij het gra»
ven van zoo n 100 Meter langen grep»
pel graaft de een te diep. cn een an»
der komt onder de dwarsliggers, zon»
der dat daarop voldoende acht gesla»
gen kan worden. En intusschen rijden
de treinen er met snelheden van 7U
en SO KAL langs.

Dit is niet altijd zonder gevaat.
Ongeveer weken terug reed trein
lol van Hoek van Holland naar Am»
sterdam. Bij Delft, waar men toen
met het graven van grintgreppels be»
zig was. kreeg de machine stoot op
stoot. Maar 't liep goed af en "t bleet
by een reeks verwenschingen van den
toen dienstdoenden machinist.

Drie weken geleden eenzelfde gc»
val bij PrinseboschVoorschoten,
waarbij twee voorlichten van de ma»
chine werden afgeslagen.

Op 11 September reed een trein
naar Leiden, op de machine had een
ingenieur plaats genomen. Men voelde
alweer stoot op stoot als gevolg van
het zakken van den weg. Gevolg:
spoeaorder om van Wassenaar af tot
aan de plaats van het ongeval 43 K.M.
en langs het zwakke punt 10 K.M. te
rijden. Dat is goed. Maar toen in de
afgeloopen zes weken meer dan een
machinist heeft geklaagd over het
stooten. is er naar het schijnt geen of
onvoldoende aandacht aan geschon»
ken.

Merkwaardig is nog dat kort na
het ongeluk, n.l. op 13 September, alle
grepels langs de baan met zand zijn
dichtgcstort. Is dat geen aanwijzing
dat men zelf die misschien te diep ge»
graven greppels gevaarlijk vond?"

DOOR EEN AUTOBUS GEDOOD.

De 6-jarige J. van de S., uit de Justus
van Effen straat kwam op den Schie-
damschen weg te Rotterdam plotseling
achter een vrachtwagen vandaan en werd
door een van den anderen kant komende
autobus van den dienst Vlaardingen
Rotterdam gegrepen Het kind werd te
gen den grond gesmakt en kreeg het
rechter voor- en achterwiel van de
zware bus over het lichaam. Bijna onmid
dellijk trad de dood in.

WEER AARDBEIEN.

In de aardbeienstreek worden, waar»
echijniijk tengevolge van dc enkele
mooie Septemberdagen door enkele
tuinders voor de tweede maal aard»
beien geplukt, zeker een merkwaardig»
heid. De vrucht Ls echter, zonderling
genoeg, van korten duur. Plukt men ze
s»morgens dan is ze 's avonds reeds
geheel verteerd.

PROF. MR. A. VAN GIJN.

Prof Mr. A. van Gijn. oud«mir.;ster
van financiën viert heden zijn 60ste®
verjaardag.

BELANG OF DESKUNDIGHEID.

We meldden reeds dat de Ned. Ver.
van Spoor» en Tramwegpersoneel
critici heeft uitgeoelend op de wijze,
waarop de coarm.ssje, belast met het
onderzoek naar de oorzaak van den
spoorwegramp, werd samengesteld.
Opgemerkt werd dat daarin geen ver»
tegenfwoondiger van het personeel zit»
ting had. 0:xler bovenstaand hoofdje
met ais onderkop je „Zonderfcnge aan»
spraak" schrijft hc: Aig. Handelsblad
hierover het volgende:

,JDe Ned. Ver va:. Spoor» en Tram»
wegpersooeel acht de drie commissies
die de oorzaker. van het spoorweg»
ongeluk bij De Vink naspeuren, niet
compleet. Haar vertegenwoordiger ont*
breekt daarin»

Men vraagt zich bij de leziog van
het bericht wellicht af. of doze ver»
eeeig:r.g dan zoo scherpzinnige juris»
ten en zoo groote autoriteiten op het
gebied van aanleg en exploitsrie van
spoorwegen onder haar leden lelt, dat
een commissie zonder haar vertegen»
sroordiging nret compleet is.

Maar zoo moet mcr. de quaestie niet
stellen volgens de he ere- Het vitale
belang van hun leden bij een veilig
spoorwegverkeer ïs hun argument.

Maar een argument, dat ;n ei: geval
niet het m rste hout snijdt. Want
is het belang, dat het rijdend spoor»
wegpersoneel heeft bij re-lig spoorweg»
verkeer inderdaad nog grootcr dan van
het Nederlardsche volk in het alge»
meen. het Geldt bier niet een vraag»
stuk van bclarg. maar een specifieke
quaestie van deskurd ^ïeid bij de eene
comm srie een onderzoek naar de
vraag, of tot errs rechte-' jte vervol»
g'»r.g aanleiding h*staat bij de eodere.
de juridische. Een ..vertrouwensman
van het personeel" is daarin evenzeer
on zijn r.'aats c-n vertes r.woor»
«F-ger v3n den Dala: Lama.

Jus- daarom :s cck ^dert';d terecht
bet verzoek van de v.be1ai*£rijic**e vak»
braden" cm deel to nemen 8«n het
order/'rk naar be'-rr^-iike"OrwvaHen
deo- de regre-'r-! afgev. -zen. Z":n aan»
vrezir'"J zou Immers aan de waarde
van de irispmak der deskundige com»
ip>s e niets kunnen toevoegen.

Integendeel".

HET HARINGVISSCHERIJ-

ONDERZOEK.
CRITIEK OP DE SAMENSTEL
LING DER COMMISSIE.

Het hoofdbestuur van den Ned. Bond
van Chris.ei. Fabrieks» en Transport»
arbeiders heeft, naar aahAeédtog van de
dezer dagen samengestelde Staats»
commissie om eeei onderzoek ia te
stetieo naar de oorzaken van dec mooi»
!ijk,.n toestand, waarin de baring»
visschery verkeert, zich rot den Minis»
ter van B ionen la ndsche Zaken en
Landbouw gewend. De overgroore
meerderheid der barieigvisschere toch
is chnstdsjk georgan.seerd, zeggen
adressanten en nu had men, geziec
deze vcifcoudiog, moger. verwachten,
car de Minister, waar hij, om ons oc»
bekende redenen, meende aan de ar»
beidersorganisaries slechcs één plaats
in de commissie te moeten inruimen,
ee® vertegenwoordiger van een der
Chr. organisaties zou hebben benoemd.
Tot aller verbazing is dit echter niet
gebeurd en is een vertegenwoordiger
van den (sooia'isêschen) Centraler.
Bood van Transportarbeiders aoi^jewe»
zen.

Het hoofdbestuur beeft nu hierover
zyn teleurstelling uitgesproken en ver»
zoekt alsnog te wiHen bevorderen, dat
de Christelijke organisaties een plaats
.n deze commissie kunnen bezetten.

aar reeders e® schippers door meer
dan één lid zijn vertegenwoordigd, zou
er alles voor te zeggen zijn. meene®
adressanten, oen ook den arbeiders»
organisaties twee vertegenwoordigers
te geve®, te meer. omdat de huidige
stand van zake® zoo in hooge mate
grievend is voor de Chr. goorgaraseer
de®.

EEN NOODLOTTIGE
SCHIETOEFENING.

Burgerwacht gedood.

Bij de schietoefeningen op de baan
van dc burgerwacht te Veendam is de
heer Vegtman uit Nieuwe Pekela door
het hoofd geschoten en op slag ge»
dood.

Nader verneemt V. D., dat dit onge»
luk zich als volgt heeft toegedragen:
De schietoefeningen van de b ;er»
wacht uit Nieuwe Pekela werden in
het gebouw van de Veendamsche bur»
gerwacht gehouden. Daaraan werd ook
deelgenomen door den 30»jarigen H.
Vegtman uit Nieuwe Pekela, die zich
in den observatiepost bevond. Hij was
zoo onvoorzichtig zich te ver buiten
dezen te wagen, toen juist door een
der deelnemers geschoten werd. De
kogel trof hem precies in het hoofd en
doodde hem onmiddellijk. Vegtman
was ongehuwd.

VERGADERING 3. D. A. P.

Door de federatie Amsterdam van de S.
D. A. P. is een vergadering gehouden i®
de au!a van het Koloniaal Instituut, waar
de heeren Henri Polak en Vliegen debat
teerden over het verdrag met België. Al
leen de eocialietisohe pera had toegang.
Aan een uitvoerig verslag in „Het Volk"
ont'.eenen we:

Als de heer Polak de zekere economische
nadeelen, de bijna zekere catastrofe van
Rotterdam in de schawl legt tegenover de
politieke moeilijkheden, die er mogelijk
uit zouden komen voortvloeien, conclu
deert hij, dat het verdrag niet dan na in
grijpende veranderingen mag aanvaard
worden.

Tegenover Polak's meening, dat men
geen voordeden van ligging moet afgeven,
stelt de heer Vliegen de stelling, dat geen
land een ander iar-d mag benadeelen door
van natuurlijke ligg'-ng gebruik te maken.
Deze etellmg ie socialistisch en een van de
grondslagen van het internationalisme.

£pr. deelt mede, dat in de Kamerfractie
r emand '.s, d:e met Polak meegaat in
zake het Schelde-regime en het kanaal door
Limburg. Mem acht dit van minder belang
en men zou algemeen voorstellen ale he;
kanaal ScheldeMoerdijk uit het verdrag
geliaht weid.

De heer Vliegen meent md slotte dat de
verwerping van het verdrag een opleving
va® de annexicmsrische actie in België ten
gevolge aal hebben.

Het fascisme zal naar apr.'s meening
voordeel putten uit een verwerping. He:
3 z.L dwaas te zeggen, dat er geen con
flicten komen, hoewel epr. meent, dat het
niet tot een oorlog zou -eiden. Spr. hand.
,-aaft ten «lotte zyn oonciusie ten volk.

OPGRAVINGEN BIJ VAALS.
In het Malenbosch onder de gemeen»
te Vaalsch, is de Akencr Studienrat en
leeraar aan het Karisegymnasium prof.
Liesse, sinds geruimen tijd aan het
graven naar de sporen van voor»histo»
rische bewoners In een grafheuveL
door de bevolking „das Franzosen»
grab" genoemd, heeft hij naar de Limb.
Koerier meldt, een begraafplaats van
denzeiden aard gevonden, als die te
Rovenbosch werd ontdekt; ze heeft
eer. grooten steenen ring eromheen.
Gelukkiger dan onze Lrmburgsche
archaeiogen, heeft prof. Liese er een
bronzen dolk gevonden, wat de juist»
heid der determinatie van de bronspe»
riode als dateerir.g bevestigt.

Prof. Liese is van oordeel, dat ook
in het Epener bosch vondsten als
deze op te delven zyn. De juistheid
dier meening zal worden onderzocht.

Uit het dertigtal vondsten van de»
sen aard in het Akener gebied en uit
de nieuwe vondst bij Vaals leidt prof.
Liese af. dat deze alle in verband
staan met elkander en er op duiden,
dat indertijd een vrij uitgebreide neder
zetting van menschen uit de brons»
periode in den driehoek, thans ge»
vormd door Aken. Luik en Maastricht
als hoekpunten, moet hebben bestaan.
Deze streek is inderdaad bekend ge»
weest als woonstee der Eburonen.

Proc. Liese is in Zuïd»Limburg ge»
wecst om dc hier opgedane vondsten
in oogcnschouw te nemen en zou wen*
schen, dat een genootschap van Duit»
sche. N'ederlandsche en Belgische ge»
leerden de exploitatie van den aange»
duiden driehoek op zich nam.

Binnenkort is van de hand van Liese
de openbaarmaking te wachten van
een door hem geschreven boek overi
deze materie.

DE VERGIFTIGINGS-
GEVALLEN TE
AMSTERDAM.

ZESTIG GEVALLEN.

Naar ons wordt medegedeeld, is het
aaooal personen, dat te Amsterdam na
het eten van gelardeerde lever ziek
is geworden gestegen tot zesrig. Ook
in het filiaal van den betrokken sla»
ger sn de Ferdinand Bolstraat, schijnt
van de ondeugdelijke lever te zijn
verkocht, zoodat er ook in deze buurt
eentge gezinceo de dupe zijn geworden
In he: algemeen maken de patiënten,
die uit niet minder dan 19 gezinnen
kome®. het vrij goed.

DE KONINGIN-MOEDER.

De KonsiginaMoeder zal Dinsdag 21
dezer naar Freudenetudt in 't Schwarz*
wald vertrekken om daar een:ge® tyd
verblijf* te houde®. Zij zal op reis ver»
gezeM worden door hofdame barones»
i se var. Ititersum en kamerheer graaf
va® Limburg Stirum.

VERDUISTERING

De muziekhandelaar A. J. v. G., wonen
ie Zaagmo'.eodrift. te Rotterdam, heeft
bij de politie aangifte gedaan, dat te zij
ren nadeele een zeetal harmonica's tot een
gezamenlijke waarde van ruim f 1500, door
personen aan wie hij deze instrumenten in
huurkoop had gegeven, verduisterd zijn.

LIJK AANGESPOELD

Er ie in cje Eem onder de gemeente Eem
nes het lijk aangespoeld van een onbe.
kend manspersoon, van den leeftijd va®
ongeveer 40 jaar. Het lijk ie naar bet li;
kenhuie se Eemree overgebracht.

Sporen van geweldpleging zyn niet waar
genomen.

Zóó ZIJN ONZE MANIEREN.

We lozen in De Tel.:

Het was een uitgeieaen dag. En wat
doet demand, die niets te doen heeft en
toevallig m Amsterdam in de maand
September op een u-.tgeflezen dag? Na
tuurlijk uaar Arris. Dat vermoedelijk
ook de reden geweest waarom de
Engeische Jantjes, ra plaats van te pas»
sagie re® langs deze oude gezellige stra
ten, op lijn 9 zijn gestapt, om gezamen
lijk een bezoek aan onze noori genoeg
t»e roemen Dierentuin ia dc P iaat age
te brengen.

Nochtans schijnt de Engeésche ma»
troos niet gaarne uit te rukken hor»
de»gewijs en is elke burgervrees hem
voikomen vreemd, zoodat wel is waar
motor» en bijwagen waren gevuld met
frissche Jantjes, maar niet zóó. dat
„the man in the street" den indruk
moest krijgen, daar komt een tram
met militairen aan bergje. Dus ge»
viel bet, dat op de® Dam een aigelooze
dame rustig den motorwagen, achter»
balco® besteeg en naar „binnen" ging
om te „zitten", toen ze tot haar ver»
bazirag bemerkte wat zioh uitte m
een halfzacht Oh!?? een héél© tram
vol matrozen. Doch haar gedachte, oti»
danks de spreekwoordelijke snelheid
daarvan, kon nauwelijks voitooéd zijn,
of, ais op commando, reze® il de
Jantjes van hun plaatsen, stonden in
de hoiKÜog en maakten met hoofd cn
hand een uitnoodigend gebaar van
„gaat u zitten".

De verbaasde dame nam nog meer
verbaasd één der vele cn zoo gul aan
geboden plaatse®„Every inch a

gentlemen" Bravo!

Schril contrast overigens, wanneer
men dagelijks tramt en ziet hoe weinig
bee ren hun plaats bieden aan denies
ik weet wel er zijn dames en als
heer vermomde dam os maar ook
tegenover „heusahe dames" en zelfs
tegenover oudere wordt dc ouderwet»
sche hoffelijkheid niet meer in acht
genomen. N'a»oorlogscbe psychose
verontschuldigt mcn.

Goed, maar die Engelsche Jantjes
bevielen mij.

Het cairUon speelde bet bekende
kerfje.......... „Zóó zijn onze manie»

DE BEL ASTNGO N'T WERPE N«

DE GEER.
De Nederlander (chr. hist.) be»
spreekt het eerste gedeelte van het ver
slag der Commissie van Voorberei
ding uit de Tweede Kamer over de be»
kende belasti®g»ontwerpen.

Het blad geeft daarop o.m. het vol»
gende commentaar:

„Op het punt der belastingverschui»
ving is nog allerminst eenstemmig»
heid verkregen. Toch is er een ver»
blijdend lichtpunt in het thans ver»
schenen antwoord van minister De
Geer. De aanhoudende stijging van dc
bestaande heffingen veroorloofde eene
zoodanig*verhoogde raming van de ont»
vangsten voor 1927 dat de minister
voorshands op behandeling van het ont*
werp»weeldesverteringsbelasting niet
aandringt. In gewoon»Holiandsch wil
dit zeggen, dat dit veebbestreden plan
voorloopig van de baan is.

De verlaging van successiebelasting
en personeele belasting, die de minister
beide noodzakelijk blijft achten, zou
dus kunnen tot stand komen, als te»
vens de voorgestelde zegelbelasting op
verteringen in hotels cn koffiehuizen
werd aangenomen."

Voortgaande, schrijft het blad:
„Verlaging der successie-belasting is
dringend noodig; werkelijk»onmisbare
kapitalen vloeien thans weg. Maar
naast vermindering dezer belasting, is
even noodig ontlasting der gezinnen,
door verlaging van de personeele be»
lasting. Om echter beide verlagingen
te kunnen doorvoeren schijnt dus
voorshands dc onbeminde koffichuisbc
lasting noodzakelijk.

Zouden de overzichten van dc op»
brengst der Rijksmiddelen in dc nog
komende maanden van 1926 het bc»
aeerde antwoord kunnen brengen? Wie
waagt het hier een vast antwoord te g:
ven? Lichtvaardigheid in het prijsgeven
van bestaande bronnen van inkomsten
zou tot betreurenswaardige gevolgen
kunnen leiden".

Wij blijven wachten en hopen, be
sluit -De Nederlander".

ERNSTIGE KOELIE-
MISHANDELING.

Naar de „Sum. Post" verneemt, ver
schenen eenigeo tijd geleden voor den
hulp-oiiicier van justitie te Tandjong
Balei drie contractkoelies, die gedrost
waren van de onder Japansch beheer
staande onderneming Poelau Mandi, ir
het Asahansche. Zij vertelden weggcloo-
pen te zyn wegens mishandeling. Vroe
ger waren zij ook al eens gedrost cn na
hun terugkomst op de kebon werden zij
in een kamer opgesloten, terwijl zij bo
vendien onder streng toezicht gesteld
werden.

Een en ander vestigde het vermoeden,
dat de toestand op die onderneming wel
eens niet geheel en al in den haak zou
kunnen fijn en dat er mogelijk meer
koeliemishandelingen konden hebben
plaats gehad.

In verband daarmede gelastte de offi
cier van justitie een nader onderzoek er
voor zoover dit thans is gevorderd zou
daaruit gebleken zijn, dat op bedoelde
onderneming een reeks min oi meer
ernstige gevallen van mishandeling zijn
voorgekomen.

Het onderzoek heeft thans reeds zoo
veel aan het licht gebracht meldde het
zelfde blad twee dagen later dat te
gen den waarnemenden beheerder der
onderneming, een Japanner, door den
officier van justitie rechtsingang met
instructie met bevel tot gevangenne
ming werd verleend.

Deze Japanner werd gevankelijk van
Kisaran naar Medan overgebracht en
opgenomen in 's lands gevangenis. Hij
wordt beschuldigd van talrijke strafbare
feiten, be«taande uit het op meerdere
wijzen mishandelen en wederrechtelijke ge
durende langen tijd opsluiten van con
tractanten.

Uit Tandjong Balei vernam het blad
nog, dat de gearresteerde, voor zoover
reeds vaststaat, mogelijk komt er nog
meer aan 't licht gedroste koelies niet
naar den landrechter heeft opgezonden,
doch zelf tuchtigde of liet tuchtigen en
ze dan in een apart gevangenlokaal op
sloot Ook werden de contractanten ge
dwongen zich geheel uit te kleeden en
dan zich zelf met dierenafval in te sme
ren en dit m den mond te nemen.

HET GEVECHT BIJ KROEëNG
LOEAS.

Omtrent het gevecht, waarbij eene
patrouille onder kapitein Behrcns een
aantal oproerlingen in Boven Troc»
mon neerlegde, vernam de „Dell
Cour." nadere bijzonderheden, waar»
uit blijkt, dat zich bij dit gevecht zeer
eigenaardige bijzonderheden hebben
voorgedaan.

De verzetslieden hadden namelijk
rondom de versterkte missigit ver»
schillende kuilen gegraven, die deden
denken aan loopgraven die de
Atjehers ook vroeger tijdens de cx»
pedities herhaaldelijk hebben aangc»
legd, maar meer nog aau het latere

verdedigingssysteem uit dengrooten
oorlog om door afzonderlijke,, kleine
verdedigingswerken den vijand by
den opmarsch afbreuk te doen. Al
konden zij die natuurlijk niet met gc»
wapend beton cn mitrailleurs in
„pillcdoozen" omzetten, hetgeen ove
rigens tegenover onze eenvoudige
patrouilles ook overbodig mag heeten.

Het gevecht had plaats kort na den
middag. De vier brigades, waaruit dc
partouillc onder kap. Behrcns bestond
arriveerden ongeveer tc 12 uur bij
den kampong, waar volgens berich
ten Teukoc Poctih met zijn bende de
missigit versterkt had, terwijl men ook
al door spionnen van loopgraven of
iets dergelijks had gehoord. Aan den
ccnen kant van den weg stond de se»
dert het verzet leegc school, aan den
anderen kant de ondcrwijzcrswontng
en dc missigit. de laatste vrij ver van
den weg en dicht bij dc rivier de
Kroecng Loeas. Het terrein was la»
langterrcin met daartusschen ram»
boengboomen. Bij het onderzoek of
de school niet bezet was, kwam een
bendetje Atjehers van achter dat ge*
bouw vandaan voor een aanval op de
onderzoekende brigade. Daarbij wer
den 3 aanvallers neergelegd, terwijl 2,
waarschijnlijk gewond, ontkwamen.

Vervolgens ging het op dc missigit
aan om die tc omsingelen. Daarbij
stuitte men echter op de hooger.
reeds genoemde kuilen in het terrein,
die bezet bleken te zijn door 2 of 3
Atjehers, die bij het naderen der mi»
litairen op de bekende, fanatieke. At»
jesche wijze attakeerden, ook al wa»
ren ze er bij voorbaat zeker van
daarbij het leven te moeten verliezen.

Maar dat is immers het doel van dit
verzet, het sneuvelen in den strijd te»
gen de Kompeni. liefst daarbij een of
meer der onzen meenemend.

Gelukkig konden bij de aanvallen
op kleine schaal dc uit de kuilen op»
springende Atjehers dadelijk met
schoten of klcwanghouwcn afgemaakt
worden, waardoor dc verliezen aan
onze zijde onbetcekcnend waren.
Toen de salvo's door de school en het
ondcrwijzcrshuis gingen, steeg uit de
missigit een gezang op, een bewijs dat
de verzetslieden daarbinnen zich ten
doode gewijd hadden.

Terwijl men bezig was het terrein
te doorzoeken geschiedde de aanval
van de verzetslieden uit de nrssigit.
Een 7 of 8*tal kwaadwilligen storm Je
met blanke wapens tandakkend op
dc brigade onder sergeant Marx af
Maar zonder een oogenblik van aar»
zcling werden de aanvallers kalm op
den korre i genomen en neergescho»
ten voordat zij zelfs den troep konden
bereiken. Slechts ccn verzetsman
bracht het zoo ver en wondde nog
een der marechaussees onbetcekc
nend fnet zijn slagwapen voordot hij
neergelegd was

Tijdens het gevecht bleken achter-
af nog een twaalftal verzetslieden
uit de missigit te zijn ontkomen vla
de daarachter loopende rivier, ook al
was die door regens sterk gezwollen.
Was de omsingeling sneller voltrok»
ken doordat men niet opgehouden
was door de in het terrein gelegen
kuilen, die een voor een genomen
moesten worden, dan had men r\>gc»

lijk de heele bende in dc psn gehakt;
al had dat natuurlijk ook ernstiger
gevecht kunnen doen verwachten.
Ondertusschen was ook nu het suc»
ces volkomen, vooral gelet op de on-
beteckcnende verliezen aan onze zij»
de. Een paar marechaussees en ook
een paar dwangarbeiders moeten zich
bij deze ontmoeting hebben onder»
scheiden, waarbij naar ons destijds
geseind is, IS kwaadwilligen zijn neer»
gelegd, onder wie dc bende»aanvoer»
der Tcukoe Poetih, die een karabijn»
schot door zyn hoofd kreeg en Teu»
koe Habib Sjaid Mohamcd. Deze
hoofden waren bij do lieden die uit
de missigit attakeerden. Hun val
werd met een luid hoera van de mare»
chaussees begroet

DE CULEMBORGSCHE
ZAAK.

BELEEDIGING VAN DEN
COMMISSARIS.

Voor de Tielsohe rechtbank werd Don
derdag behandeld de zaak tegen O. de B.,
beschuldigd smaadschriften te hebben ge.
publïceerrl die betrekking hadden op den
commissure van politie Blok te Tie!, dit
verband met de bekende moordzaak te
Culexnborg- De raadsman van den heer
Blok etelde zich civiele partij voor f 150.

Het aanvankelijk verhoor van Blok liep
over de verhouding tus?chen don vroege
ren, nu overleden iechercheur H. en Blok.
Deze erkende, dat hij, wijl zijn dienst
doende inspecteur daartoe onbruikbaar ge
oordeeld werd, van de diensten van H.
had gebruik gemaakt; dat hem bekend
was, dat deze in het moordhuis ving eraf.
drukken had verwaailooed; dat hij mede-
deeling had ontvangen, dat H. voetetappe®
op een mat in het station te Culemborg
had uitgevaagd; dat hij het gezelechap
va® H. had gezocht. Hij ontkent, dat hij
later omgang met H. heeft gehad en meent
dat indien zuïk» het geval ware geweest,
dat niet tegen hem kon worden uitgelegd.
Wat hem -n betrekking tot den moord
va® anderen ter oore kwam, heeft hij
nimmer aan derden die hem bezochte®,
ook niet aan H. gezegd; dat de herkomst
van gelden waarover H. scheen te beschik
ken, hem niet bekend was. Een toespeling
van Mr. Muller Maaeis, verdediger van de
B. op door Blok gemaakte gebaren tegen
H. lokte een heftig protect uit van Mr.
Bourlier, raadsman van de® oommisearis

Een getuige verklaart, dat H. na den
moord een schuld met een bankje van f 100
heeft betaald. Ook ec-n andere getuige heeft
den heer Blók op H.'s royaliteit vruchte
loos opmerkzaam gemaakt. Deze zou het
verkregen hebben door ohancage- Aan den
moord was H. volgens Blok onschuldig als
een kind.

De inspecteur van politie Dort land gaf
een uiteenzetting van de verhoudingen bij
ds politie, n. was bij Blok uit en thuie.
Bij vorige inbraken heeft H. opzettelijk
«poren ervan vernietigd. H. heeft de slo
ten op de deuren bij Van Wiggen gemaakt
H. heeft zich uitgelaten dat de inbraak
bij Van Wiggen in November slechts voor-
gewend was om aan betaling van de toen
vervallende pacht te ontkomen. Tegen get.
heeft H. gezegd, over den moord spreken
ds: >tIk ben verloren, ik ben hopeloos".

Andere getuigen verklaren in de dagen
van Kerstmis H. herhaaldelijk op 't terrein
van den moord te hebben gezien.

Get. Blok noemt enkele dezer verklarin
gen onjuist en «egt van andere dat xij
zij® gegrond op voor.ingenomenheid te
gen hein w-egeus het bedanken voor zijn
lidmaatschap der sociëteit.

Bij het verdere verhoor van den heer
Blok deelde deze mede, dat hij aanwijzin
gen had gekregen van een voorgenomen
diefstal bij Va® Wiggen, bij wie® trouwens
vroeger reeds ingebroken was. Hij heeft
hem zelf en de buren tot waakzaamheid
aangespoord en ze een hond bezorgd, kort
om alles gedaan om moedwil, dat ben zou
ge-chieden, te voorkomen.

Hij stelde zich boven de aantijgingen
van het eociaal-democratieoh orgaan „De
Arbeid" en diende daarom geen klacht in
om de vroegere artikelen. De redacteur van
de |f Nieuwe Culemborg sche Crt verklaar,
de de stukken, waarvoor geon honorarium
werd betaald, opgenomen te hebben om het
onderzoek der moordzaak te bevorderen.

De getuigen décharge zijn moeilijk te
volgen.

De heer Van Fmale verklaarde dat hij

driemaal in Culemborg een samenkomst
met den heer H. heeft gehad, dis zeide,
dat hij van allee wat ds Commissaris ver
nam, op de hoogte werd gesteld.

Een gewezen agent van politie te Culem
borg. Klomp, heeft den heer Blok ver
leid, dat H. zooveel geld uitgaf. De heer
Blok gaf toen te kennen dat H. het
hiérboven bedoelde gebaar makende het
op een andere manier gekregen zou heb.
ben- Tegen getuige De Leeuw zou H. heb-
':»n verklaard, dat hij getuige's mededee
ling aa® de® heer Blok had gehoord,
omdat hij toen bij Blok was. Getuige Boor
sma, oud-agen: van politie, hay aaowij
zmgen tegen H. gekregen, steun bij he:
volgen van het spoor, kreeg hij van den
herr Blok niet.

Nadat nog verschillende getuigen wa
ren gehoord, werd het requisitoir genomen.

De officier va® justitie mr. J. van Ever
dingen begon met te zeggen, dat het in
dit stadium van de zaak niet diene'.ig zal
zijn meer van do Culemborgsche moord,
zaak te zezgen dan strikt noodig ia voor de
zaak De B. Wat de eene zaak aangaat, hier
is alleen sprake van eenvoudige beleedi
-ring Bepaalde feilen zijn er evenmin in
de eerste als :we«de te noemen. Wel i? er
een hescbuldiging als een hepaald feit te
beschouwen, nl. de uitdrukking: de heei
Blok kijkt den anderen kant uit.

De bedoeling van verdachte was hier
smaad. Verdachte kon geen algemeen be
lang dienen door zijn artikelen. Hij wist
da: het onderzoek met kracht werd voort,
gezet. I® vorm en inhouy is verdachte te
ver gegaan. Hij spreekt van een individu,
dat in de gribui heeft gezeten, enz. Uit
den toon der stukken blijkt, dat verdacli
te's bedoeling is geweest den drager van
liet ambt van commissaris te grieven.

Nu dc straf? Moet er een zware straf
toegemeten worden voor deze beleedigingT
Het O.M. geloof:, dat verdachte in het al
remeen we! bedoeld heeft hot algemeen
belang te dienen De Culemborgsche moord
zaak heeft het heele land opge-ohrkt. Ver
dachte's bedoeling is geweest klaarheid te
brengen in deze moordzaak, waarvan de
daders nog altijd niet gevonden zijn.

De bedoeling en goede trouw van ver
dftchtè aannemende wilde hij geen zware
straf vragen. Eisc.b wegens smaad en een
vrudige beleediging twee boeten van f 50
tik, subs, tweemaal 10 dagen hechleni;. I

FRISCH!

Gast: Kdlner, geef mij een ander
glas water! Drt water is niet schoon.

Kellner: U vergist u, meneer. Het
water is schoon. Het glas is alleen een
■beetje vuil.

Het geschaakte med6)e: Er is een tele»
gram van va-der!

Jon-ge man: En wat zegt hü?

Het meisje: HU zegt: kom nvet thuis
alles is vergeve®!

Moeder: „Onzin, Jan. Je moet je
haar laten knippen".

Jan: „Ik doe het niet. Ik vcrtikl 'L
't Is veel te meisjesachtig".

INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regeL

Niettegenstaande onze extra
lage prijzen, geven wij vanaf

contant, op

Aldabi 16 Sept. va® Rottendam naar
Hamburg.

AmofcriUod 16 Septembr te Hamburg
va® Bremen.

Alcyone p. 15 September Ferando
Noronha, Buenos Ayres naar Rotter»
dam.

Bloanmersdijk 16 September van
Rotterdam n. Montreal.

Bandoeng 15 September te Soerabaija
v. Batavia.

Bïlderdijk 15 Sept. te Hamburg van
Rotterdam.

Batoe 15 Sept te Londen, Batavia
n. .Amsterdam.

Breed ijk 15 Sept. to Norfoflc van
Rotterdam.

Blij<letxhjk 15 Septt. vsn. 8 u. to
Boston van New York.

Batoe wordt 17 Sept. va® Batavia
te Amsterdam verwacht.

Djember p. 14 Sept. Perim, Batavia
n. Rotterdam.

Den Helder 13 Sept. to Dakar van
Amsterdam.

Drechtertand 15 Sept. v. Hamburg
n. Amsterdam.

Hoogkeric 14 Sept. te Hamburg van
Rotterdam.

IJstrooan 14 Sept, v. Soooondoe near
Freetown.

Jucatra p. 15 Sept. Floree, Batavk
o. New York.

Lochroonar 12 Sept. to Seattle, Pa»
cifickust n. Rotterdam.

Leerdam p. 14 Sept. Fa-gal, Rotterdam
n. New Orleans.

Madkxra 15 Sept. v. Genua, Rotter*
dam n. Batavia.

Mdiskcrk 14 Sept. te KAkxftni, Beha
n. Rotterdam.

Melaxnpus wordt 18 Sept. v. Batavia
te Amsterdam verwacht.

O rani* 15 Sept. v. Pernamboco, Am*
sterdam n. Buenos Ayres.

Poeidijk 15 Sept. v. Lissabon, Am»
sterdam n. Buenos Ayres.

Prinses Juliana 15 Sept. te South»
ampton, Amsterdam n. Batavia.

Slamat 15 Sept v. Batavia near Rot*
terdam.

Scbiedijk p. 15 Sept. Gibraltar, Rot»
terdam n. Br »Iodië.

Spaamdam 15 Sept. v. Havana naar
Rotterdam.

Vlieland 13 Sept. v. Freetown naar
Havre.

VoieodUB 15 Sept n.ra. 10 u. van
Boulogne, Rotterdam n. New York.

Waterland 16 Sept v. Singapore,
Japa® n. Rotterdam.

ZATERDAG 18 SEPTEMBER

8.50 T.m. Hamburg (3® M.) Morgenom-
roep.

10.15 v.ni. Amsterdam (1SS0 M Tijdsein
Tan bet Persbureau Vaz Dias te Amatei*
dam.

10.50 t m. Daventry (1600 M. 6 XXJ
Tij deem en weerbericht

11.20 v.m. Daventry (1600 M. 5 XX) Het
Radiokwartet

12 n.m. Hilversum (1060 M.) Polltiebe.
richten.

12.50 n m. Parijs (1730 M. 6FR) Ccmoert
l.ucien Pari*.

1.20 nm. Londen, Daventry (365 M. 2
LO en 1600 M. 6 XX) Tij dee in van <lroeo«
«rich.

1.55 nm. Munster (410 M Concert

320 n.ra. Bern (435 M.) Conoert.

3.50 nm. Berlijn (505 M.) Concert.

4.05 n.m. Aberdeen (435 M 2 BD) Cau-
erie.

4.20 n.m. Elberfeld (259 M.) Concert.

4.30 n.m. Amsterdam <1950 M iljdseta
»an het Persbureau Vaz Diaa.

4.50 n.m. Leipzig (452 M.) Namiddagcon
cert.

5.05 n.m. Parijs (1780 M. SFR) Concert
met medewerking ran soliste®.

5.30 g.m. Hilversum (1050 M.) Voor.
avondconcert door hef H. D. O. orkest.

6.20 n.m. Londen, Daventry. Causerie.

7 20 n.ra. Londen. Daventry. 1'iji-t n
van de Big Be®. Weerbericht.

7.30 n.m Hl'versum Politieberichten.

7.45 n.m. Hilversum. Koersen en markt
berichte® van het Persbureau Vaz Dias.

8.20 n.m. Londen, Daventcnry. K ■- ieko
muziek.

8.50 n.m. Parijs (1750 M.) Concert

Kónigwusterhauien (1300 M) Concert
van Berlijn.

10 n.m. Hilversum (1050 M.) Nieuwsbe
richte® van het Persbureau Vaz Diae.
Sehouwburgprogramma.

10.20 o.m (Londen, Daventry. Variété,
programma.

1120 n.m. Daventry. Dansmuziek.