HAARLEM'S DAGBLAD
zjtïüwi geneesten ve%ftaait de ytidcL
ZATERDAG 25 SEPT. 1926 TWEEDE BLAD
WAT WAS -- WAT IS.
DE RUÏNE VAN TEYLINGEN TE SASSENHEIM.
Tingen afs fn een Soort van gevangenis
zaten, zooals bij velen, o.a. te Sassen»
heim, de mcening is. Integendeel, van
de laatste drie jaren van haar woelig
leven, vertoefde de gravin alleen 't
laatste jaar uitsluitend op dit slot. De
andere twee bracht ze grootendccls
door op haar sloten te Maartensdijk in
Zeeland, te '6>Gravesandc of op Oost»
voorne. Dat zij trouwens zoo eenvou»
dig niet leefde, blijkt uit oude thesau»
ricrs=rekcningen, waar tot het „huisgc»
zin onzer genadige vrouwe** opgeteld
worden .poirtyers, pentyere, botte»
lvcrs, koocs, pasteybakkers, tortysdra»
gers, coninc van der zael en zaelwacr*
ders, toomloopers, boden, die van
waerderi" (garderobe), enz.
Dat het slot in deze dagen in goeden
staat verkeerde, blijkt uit haar testa»
ment, waarin melding gemaakt wordt
van al de kostbare meubelen en rijke
tafelbeonodigdheden van de weivoor»
zïcne garderobe en de prachtfge stoe»
terij, van de welgevulde wijnkelders en
goede provisie. Veel van dat alles was
door de gravin „van den hove en uten
hove" in den Haag, haar voormaligen
grafelijken zetel op het Binnenhof,
naar Teylingen gebracht.
9 October 1436 overleed de gravin
op Teylingen. In 1583 werd liet kasteel
door den krijg verwoest. Het verval
duurde tot 1605 toen het door Francois
de Vivy, houtvester van Prins Willem
werd opgeknapt en weer bewoonbaar
gemaakt.
Later werd het groote nieuwe mid»
dengebouw gesticht, dat op onderstaand
cliché te zien is. Het kasteel werd toen
wel grootcr, maar niet fraaier.
In de 18e eeuw kwam het kasteel
opnieuw tot verval. Later werden de
bijgebouwen zelf geheel afgebroken,
zoodat alleen het overblijfsel van de
burcht voor ons beyaard gebleven is.
HET KASTEEL IN GOEDE DAGEN.
Een der oudste kastcelen in onze
omgeving is wel Teylingen te Sassen»
heim. Veel meer dan een steenklomp
is er helaas, van dat vroegere slot niet
over.
Even bezienswaardig als de Ruïne
van Brcdcrode of het Oude Slot te
Heemstede is het dus niet. Toch maakt
de ruïne aan de Tcylingcnlaan nog in»
druk, zij herinnert aan vervlogen groot»
heid. terwijl er de naam aan verbon»
den is van verschillende historische
personen. Wij noemen Floris V en Ja»
coba van Bcijercn.
HET OVERBLIJFSEL VAN DE
BURCHT.
De ruïne is van dc mlddcleeuwschc
burcht. In den ouden tijd was cr ccn
groot complex gebouwen in dc nabij»
heid. Op de tcckcning boven dit ar»
tikcl is Tcylingen in zijn gloriedagen.
De ligging van dc burcht is nog goed
daarop tc zien.
Tcylingen was een oud geslacht, dat
reeds in de 9de eeuw in onze omgc»
ving woonde. Tc Warmond was ook
een kasteel van dit geslacht, dat slot
werd Oud»Teylingc-n genoemd.
Teylingen te Sassen heim werd om»
strccks 1280 gebouwd. Het werd door
Floris V, die het zoo lezen wij in
het boekje over dc Ruïne van Tcy»
lingen, geschreven door J. Thijs Jr.
na den dood van Dirks oud»
sten zoon Willem in 1283 met
diens andere landgoederen aan dc
grafelijkheid getrokken had. omstreeks
1290 in leen geschonken aan zijn
„schoone en elegante Waalsche vricn»
din", vrouwe Catharine van Durbuy.
weduwe van heer Albrccht van Voor»
nc. die het niet ver van 's graven gc»
liefd Vogelenzang gelegen huis tot ha»
ren dood in 1328 behield.
Ten bewijze, dat ook de Graven van
Holland zelve meermalen op het slot
logeerden, dicnc, dut nog heden dc
grintweg welke loopt van den Loost cr-
weg af tot over het station Pict«Gij>
zenbrug ,.'s»Gravendamsche weg" heet,
langs welken weg (volgens Jcc. Kok)
„de Graavm van Holland gedurende
hun verblijf op het slot, zoo ze een
zccluchtjc wilden scheppen, zich na
het strand begaven".
Dat het aanzienlijke slot in dien tijd
een geweldige vesting was, daarvan gc»
tuigen dc 1 12 Meter dikke ringmuur
met omloop en kantcclcn. het zware
vierkantgebogen, zich bij den ringmuur
allcreigcnaardigst aansluitend woongc»
bouw cn dc ronde toren, waarvan nog
n den ringmuur rechts van de groote
icnirtg dc sporen te zien zijn en waar
•n dc fundamenten, zwaar en stevig.
:jn blootgelegd.
Omstreeks 1350 was het kasteel da»
•g in verval.
Uit dezen tijd dagtcckcnt het eerste
erval van het slot. want toen Jan van
'lerlacr het in 1352 in bewaring kreeg,
noest hij door Haarlem cn Leiden gc»
olpcn worden om het tc „timmeren
r.de tc stoppen, want wi wel verstaen
hebben, dattcr alrehande ghebree is
acn den host".
Reeds 1354 volgde Herlacr nis kaste»
lein op heer Willem van de Wateringc.
die het 1358 zelfs in lcca kreeg van
den graaf. Hij overleed echter in dat»
zelfde jaar cn nu kw het opnieuw
aan den vroegeren bez.'tcr, Gerrit van
Heemstede, die het in 1366 afstond aan
"raaf Albrccht van Bcycrcns gemalin
Margaretha, tot wier weduwgoed het
werd bestemd. Vooral in dezen tijd
vertoefden er dikwijls het grafelijk gc»
zin en vele aanzienlijke edelen, o.a. vin»
den wij cr Jan van Bloys in 1369 „vlie»
gende en jagende met mevrouwc van
Hollant".
Maar later zou voor slot en omge»
ving ccn nieuw glorictijdperk aanhre»
ken!
Jacobs, gravinne van Rcyeren woon»
de cr dc laatste jaren van baar droef,
veel bewogen leven. Sinds 1428 slechts
met den titel van gravin van Holland
Zeeland en Henegouwen tevreden, had
zij ook die moeten opgeven door haar
huwelijksverbintenis met Frank van
Borsselcn cn behield zij slechts het
nmbt van houtvcstcrin van Holland,
dat zij 25 April 1433 verkreeg, maar
reeds "t volgend iaar aan haar echtge»
noot overdroeg. Niet genoeg kan cr op
gewezen worden zoo vertelt de heer
Thijs verder toch vooral niet te den»
ken. dat Jacoba en Frank hier op Tcy»
HET GERESTAUREERDE KASTEEL UIT DE 18e EEUW.
BINNENLAND
VERDUISTERINGEN.
OP GROOTE SCHAAL.
De centrale recherche te Rotter»
dam heeft tc De Bilt aangehouden de
gebroeders A. H. M. V., 32 jaar, en L.
M. C. M. V., 24 jaar, die er van ver»
dacht worden, in den loop van 1925 en
1926 verduisteringen op groote schaal
gepleegd te hebben. Begin 1925 hadden
zij opgericht dc Ned. Mij. tot Exploita»
tie van Sigarenmagazijnen „Concor»
dia". Dc jongste der broeders was
eigenaar, terwijl de oudste als procu»
ratichoudcr ofltrad.
In verschillende steden van ons land
o.a. tc Rotterdam, Den Haag cn Hilvcr»
sum. werden filialen gesticht. Er wer»
d«n filiaalhouders aangesteld, die een
borgtocht moesten storten van f 1000.
De gezamenlijke borgstortingen wer»
den als maatschappelijk kapitaal gc»
bruikt, want zelf bezaten dc gebroeders
V. niets. In totaal kwam f 12 000 bin»
nen. Eenigcn tijd geleden bereikten de
centrale recherche te Rotterdam klach»
ten van filiaalhouders, die reeds lang
f 1000 hadden gestort doch die nog te
vergeefs op de opening van hun filiaal
wachtten. Ook andere filiaalhouder*
klaagden cr over, dat dc gebroeders V.
(hun verplichtingen niet nakwamen.
Uit ccn door dc pofitie, ingesteld
onderzoek bleek voorts.dat de eigenaars
van ..Concordia" in relatie warén getre
den met een sigarenfabriek te Waal re.
Deze firma gaf den gebroeders groote
partijen sigaren in consignatie, welke
deze weer aan de filiaalhouders in on«
derpand gaven voor de gestorte f 1000.
De sigaren werden verkocht, maar met
de fabriek werd niet afgerekend.
Dit leidde tot arrestatie der gebroe
ders V.
Dc Utrcchtsche rechtbank heeft in»
middels hun faillissement uitgesproken,
op verzoek van verschillende huis»cigc«
naren van sigarenwinkels. waarvoor
nimmer huur betaald was.
Beiden zijn aldus meldt de Tel
ler beschikking gesteld van den Offi»
cier van Justitie te Utrecht.
RIJKSINKOOPBUREAU.
CRITIEK OP DE GEST E VAN
HET BUREAU.
De Middenstandsnaad heeft aan den mi
mister van Financiën mededecling gedaan
van de conclusies, waartoe het door den
Raad inge-tolde onderzoek in zake de ges
tie van het Ri.ï'tsinkoopbureau dezen heeft
aanleiding gegeven.
De Raad achtte het noodig, dat het
R.I.B. afzie', van de tot nu toe gevolgde
gewoonte om de gelegenheid tot levering
van goederen door tuseohenkomst van het
R.I.B. slechts open te stellen voor een
beperkt aantal willekeurig door het R.I.B.
daarvoor in aanmerking gebrachte perso
nen. Ale regel zou, naar tiet oordeel van
den Raad, moeten gelden, dat voor alle
leveringen van beteekenis door tusschen-
komst van het R.I.B. openbare inschrij
ving plaats vindt, en de gunning ge-
Bchiedt door de Commissie van Toezicht
op het R.I.B.
Eveneens achtte de Raad het noodir.
dat de Commissie van Toezicht op het R.
I B. zou worden aangevuld met personen
die deskundig zijn op het gebied van den
hendel in goederen, die door tusschen
komst van het R. I. B. worden geleverd.
Ten 6lotte achtte de Raad het noodig,
dat bij levering door het R. I. B. aan
Rijksdiensten dezelfde voorwaarden zullen
gelden als hij levering door den midden
stand direct.
Bij een met den minister gehouden he
=preking kwhm men nog tot de conclusie,
dat beter dan het lienoemen van een
nieuwe commissie zal zijn voorloop:? U
volstaan met aan de Commissie van Toe.
zicht op het R.I.B. een lid toe te voegen
ingevolge voordracht van den Hiddén-
standeraad, gepaard gaande met een meer
dere bevoegdheid van de Commissie van
Toezicht in dier voege, dat de Directeur
van het R.I B., ondergeschikt Jiou zijn aan
deze commi;6ie, die een bindende instruc
tie voor hem kou vaststellen en met name
er voor zou waken, dat het R.I.B. niet
den aankoop van nieuwe goederensoorten
ten behoeve der RiTc6d;ensten overgaat
zonder voorafgaande schriftelijke macht
gi-ng van de Commissie van Toezicht.
NEGEN SOLDATEN
GEWOND.
AUTO OP EEN TROEP
GEREDEN.
Omstreeks kwart voor tien Donder»
dagavond is op den St. Annaweg bij
Nijmegen, ter hoogte van „Heumens*
oord", zooals we in een deel van de
vorige oplaag reeds meldden een
auto op een troep militairen behooren»
de tot het lie R. I. gereden, welke af»
dccling zingende van de manoeuvres
terugkwam. Negen soldaten, die in de
achterste gelederen met de rijwielen
aan de hand marcheerden, werden aan»
gereden. Vijf hunner werden licht en
vier anderen ernstiger, doch geen van
allen gelukkig levensgevaarlijk ge»
wond. De rijwielen werden vrijwel rile
vernield.
De botsing was zóó hevig, aldus de
Tel., dat de auto aan den radiateur
/waar beschadigd werd en later door
een anderen wagen moest worden weg»
gesleept. De auto werd bestuurd door
den heer S., reiziger bij een bierbrou»
werlj, die met dezen wagen steeds zijn
zaken deed. De lichten van den auto
aren niet al te best.
Het was echter volle maan en de
weg daardoor goed verlicht. De troep,
el 2 K.M. lang was, marcheerde
rechts van den weg, die ter plaatse van
berm tot berm 7 Meter breed is, zoo»
dat de auto»bestuurder. die eveneens
rechts van den weg reed, alle gelegen»
heid had om uit te wijken. Daarbij zon»
gen de soldaten, zoodat zij in ieder ge*
al te hooren waren.
De heer S. reed, volgens zijn eigen
verklaring, in matige vaart. Enkelen
der militairen meenen evenwel, dat hij
rij snel reed. Hoe dit ook zij, het is
onbegrijpelijk, dat de autobestuurder
den troep niet heeft opgemerkt. Hij
was niet onder den invloed van drank
cn moet dus gesuft hebben; mogelijk
is ook, dat zijn gezichtvermogen voor
het besturen van een auto niet goed
is.
Gezien de beschadiging van den auto
is het ongeluk eigenlijk nog zeer goed
afgeloopcn cn men moet zich er over
verwonderen, dat er geen dooden of
zeer ernstig gewonden te betreu en
zijn. De getroffen militairen mogen van
geluk spreken, dat zij hun rijwielen aan
dc hand hadden, welke vermoedelijk
den stoot gebroken hebben.
De gemeente»geneesheer uit Nijme»
gen, dr. Banning, was spoedig ter plant
se om de eerste hulp te verleenen. Hij
bracht met zijn auto de meest ernstige
gewondc-n over naar het militaire hos*
pitaal. Inmiddels arriveerde ook dr.
Bon, chef van den Geneeskundigen
dienst der Koloniale Reserve, die de
overige gewonden overbracht. Het
bleek, dat twee der gewonden een lich:
te hersenschudding hadden; een ander
had een diepe hoofdwonde, een vierde
een kneuzing in de lendenen. De ove»
rigen hadden geen of onbeteekenend
letsel bekomen.
De auto is door de politie in beslag
genomen.
DE TYPHUS TE BREDA.
V.D. meldt ons uit Breda:
Het aantal typhus»gevallen in de
agloceratie Breda bedraagt volgens of*
ficieele gegevens Vrijdagavond 52; be>
gin dezer week was het aantal gevallen
32. Er js thans reeds een stefgevjil voor
gekomen.
Alle voorzorgsmaatregelen zijn naar
aanleiding eener vergadering door de
geneeslcundige commissies in overlég
met den inspecteur der rijksdienst ge«
nomen, o.a. gelegenheid tot inenting,
waarschuwingen bij openbare wateren,
verzoek aan schoolhoofden geen km»
deren toe te laten uit een besmet ge»
zin, enz. enz.
Door de geneeskundige autoriteiten
wordt in overweging gegeven ook de
October*kermis te Breda uit te stelden.
B. en W. zullen Dinsdag as. een be«
slissing nemen.
Niettegenstaande de groote uit'oTei»
ding blijft de bevolking kalm. Zoo de
barakken te Breda te klein worden,
zal het oude gemeenteziekenhuis voor
barak worden ingericht.
Dc correspondent meldt alsnog.
De ziekte gaat in de richting eener
locale epidemie en draagt tot heden
over het .algemeen een niet zeer kwaad»
aardig karakatcr. Gezien echter de Bre»
dasche woningtoestanden en de veront»
reiniging der singels is echter een uit»
breiding op groote schaal niet uitge»
sloten, wanneer niet de uiterste voor»
zorgsmaatregelen in acht worden ge»
nomen.
Te Kolham.
Er zijn te Kolham (prov. Gron.) twee
tvphuslijders gestorven. In 't geheel
zijn er 5 patiënten in drie gezinnen.
DE MANOEUVRES.
EEN DAGORDER INZAKE DE
RELLETJES.
De commandant van het /eldleger,
Iuitnant*gencraal Muller Massis heeft
na afloop van de onder zijn leiding
gehouden gevechtsoefeningen, de vol»
gende dagorder uitgevaardigd:
„Aan den vooravond van de te dezen
jare onder mijne leiding te houden
oefeningen, hebben zich voorvallen
voorgedaan, die in een weermacht niet
kunnen worden geduld en die hoogst
betreurenswaardig zijn, ook in hare ge»
volgen-
Gelukkig is door het ingrijpen der
daartoe ingesteilde meerderen, en door
het zich onthouden van het overgroote
deel der manschappen, hieraan een
einde gekomen en naar ik hoop en ver»
trouw zullen voortaan dergelijke onge*
regeldheden worden voorkomen.
Het is mij aangenaam te kunnen ver»
klaren, dat overigens de oefeningen,,
in zoo hooge mate opgeluisterd door
het bezoek van H. M. onze geëerbie»
digde Koningin, tot mijne tevreden»
heid zijn verloopen en ik breng mijn
dank aan allen, die in enkele dagen
van bijna onafgebroken arbeid tot het
welslagen daarvan hebben medege*
werkt.
Ik roep uw aller medewerking in om
oide,r handhaving der krijgstucht uwe
beste krachten te blijven inspannen ter
verhooging van de waarde onze weer»
macht."
DIEFSTAL IN CE GEVANGENIS
Het Gerechtshof t« Arnhem deed uit»
-praal in de zaak tegen den gevangenbe
waarder D., die uit" de strafgevangenis te
Arnhem verschillende goederen en gereed
schappen had medegenomen en zich toe
geëigend. Het vonnis vam de rechtbank
alhier, waartegen de Officier van Justitie
die een jaar en zes maanden had ge-
cischt in hooger beroep was gekomen,
werd door het Hof vernietigd, doch ver-
dachte werd opnieuw veroordeeld tot een
jaar gevangenisstraf met aftrek vam voor.
arrest.
De Procureur-Generaal had in hooger ba-
roep ook 11'2 jaar gevorderd.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 CENTS PER REGEL
Haarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE
Precies zoolang als onze krans be
staat zijn wij bc/ig geweest met pOgin»
gen om de avonden van bijeenkomst
op een vasten dag tc bepalen. Nooit
is het gelukt, ofschoon het altijd weer
opnieuw geprobeerd is, den laatstcn
keer nog op den kransavond van
Woensdag 22 September. „Het zou zoo
gemakkelijk wezen", zuchtte Hupstra,
„wanneer wij voor dc krans altijd ccn
vasten avond konden rcscrvccrcn".
Hupstra. moet men weten is van zijn
aard tot orde cn regelmaat bijzonder
geneigd: sommigen zeggen: teveel. Je
merkt dat al bij het binnenkomen van
zijn huis. In dc vestibule hangt aan den
kapstok zijn deukhoed links, zijn pet
(voor den avond en voor heel slecht
weer) in het midden en zijn regenjas
rechts.Nu beweert dc booze wereld, dat
hij op ccn Jag verontwaardigd protcs.
teerde, omdat de regenjas niet aan den
kapstok hing; de waarheid was. dat dc
schoonmaakster, die aan de vestibule
wat huismoeders noemen „een groote
beurt" had gegeven, waarmee zij dan
bedoelen dat ccn gedeelte van het huis
eerst met water wordt overstroomd en
vervolgens met was en terpentijn of
andere akeligheden geparfumeerd
dat bedoelde schoonmaakster, zeg ik.
dc regenjas links had opgehangen, de
pet rechts cn den deukhoed in het
midden. Op dc noodkreten van haar
man kwam mevrouw Hupstra tocgc»
sneld cn reikte haar man met ccn ver*
wijtenden blik de jas toe. „Waarvoor
dient dat eeuwige verplaatsen?" mop»
perde hij. toch wel een weinig be*
schaamd cn ging onder het stilzwijgen
des gclijkhebbens van zijn vrouw, de
deur uit.
Nu moet ik, om ieder bet zijne
geven, wel erkennen dat mevrouw
Hupstra van haar kant het nut van
een vaste, plaats niet zoozeer inziet of
in ieder geval, wanneer zij dat al
doet. de laatste plaats waarop zii een
cn ander heeft neergezet, veel beter
vindt dan de voorlaatste en dc daar»
aan voorafgaande. Om dc waarheid te
zeggen is zii voortdurend met verplaat'
sen bezig. Het kan heel goed gebeuren
dat Hupstra, tc half ccn voor dc kof.
fic terugkeerendc, de boekenkast die
tot nu toe aan den oostkant van de
kamer stond, terugvindt aan den west*
kant en dc canané aan den oostkant,
schoon die aan den westkant placht te
staan. Ook tafcis en stoelen hebben als
ik zoo zeggen mag de hcenen opgeno*
tiien, dc platen cn schilderijen hebben
revolutie gemaakt cn dc scheurkalcn»
der heeft met het borstclrckje stuiver»
wisselen gespeeld. Protesten baten
al sinds lang niet meer. Hij mag er tc»
reden mee zijn. wanneer er maar één
kamer cn niet dc heclc verdieping in
dc verhuizing betrokken is. Rij ons in
de krans is nu het vraagstuk dit: heeft
Hupstra zulk een groote neiging naar
orde en regelmaat omdat zijn vrouw
zooveel liefhebberij heeft in vcrplaat»
sen of is het juist andersom? Dc dames
zijn voorstanders van het laatste, dc
heeren van het eerste en daar cr even*
cel dames als hccrcn in dc krans zijn.
staken dc stemmen cn kan een af»
doende oplossing niet worden ver»
wacht.
Nog de vorige weck had in hun eet»
kamer weer ccn algcmccne meubclvcr»
huizing plaats gevonden, zoodat Hup»
stra tegenover rpij klaagde: „ik hou er
an mijn vrouw 's morgens bij het ont*
bijt op haar vaste plaats tc vinden; op
onzen leeftijd moet je huis toch niet
meer op een dansschool lijken, waar
niemand écn minuut op dezelfde plek
staat". En op dicnzclfdcn dag zei me»
rouw: „ik behoef toch niet onbeweeg*
lijk altijd op dezelfde plaats in dc ka»
mcr tc blijven, alsof ik bet standbeeld
an Louwtje of het Frans Hals Mu»
scum was!"
Wij laten het maar begaan en bc*
moeien ons er niet mee. Maar dat Hup»
tra de quacstie van den vasten krans»
dag weer ter sprake bracht, konden wc
niet beletten. „Ziedaar ccn gloednieuw
onderwerp", zei Wouter. „Het is in dc
zeventiende eeuw voor het eerst bc»
handcld, in de achttiende opnieuw ter
sprake gekomen, in dc negentiende
weer ter tafel geweest en nu. in dc
twintigste, komt Hupstra er weer mee
aan. Zooveel volharding verdient bc»
looning. Ik open dus de debatten en
stel als vaste kransdag den Maandag*
avond voor".
„Dan ga ik naar mijn schaakclub",
zei Hoprna.
„Hindert niet", zei Wouter. „De
week is nog lang Wie voelt er wat
voor den Dinsdag?"
„Ons kaartpartijtje met de van Jer
Molens is op Dinsdag", zei mevrouw
Hupstra.
„Weg met den Dinsdag. Maar de
Woensdag dan. Prachtavond. Midden
in dc week. Precies tusschen twee
Zondagen in. Juist een goed rustpunt
voor kranslcdcn, die vermoeid zijn van
het harde werken".
„Woensdagavond heb ik vioolles",
herinnerde mevrouw Hopmn. die al
sinds jaren probeert ccn zekere hoog»
te te bereiken in dc kunst der muziek,
maar het naar dc eenparige meening
in de krans daar nooit toe zal bren»
gen.
„Afgewezen de Woensdag", zei
Wouter opgewekt. „Het hindert niet.
dc weck heeft nog meer dagen. Hoe
denkt het gezelschap over den Don»
derdag?"
,,Lk wil geen hinderpaal wezen", zei
schuchter tante Koosje, „maar op
Donderdag krijgt onze huiskamer al»
tijd een groote beurt cn dan ben ik
's avonds wel erg vermoeid. Maar als
t moet
Een algemeen protest stak op. Zoo'n
opoffering wou niemand van haar ver»
gen. „Ik waarschuw maar", zei Wouter.
dat op zoo'n manier dc week gauw
op een eind loopt. Wij komen dus aan
den Vrijdag toe".
Mijn bridgeclub valt op Vrijdag",
zei van Stuiteren, „en ik zie geen kans.
mijn vrienden te bewegen een ande»
ren dag te kiezen. Alle andere dagen
zijn mij goed, als het deze maar n:ct
is".
„Juist, dat zegt ieder ander die bc»
zwaren heeft, ook. Dc Zaterdag dan".
Van alle kanten werd bezwaar tegen
den Zaterdag gemaakt.»
.Waarom?" vroeg Wouter. Dat wist
eigenlijk niemand precies te zeggen.
Zaterdag is Zaterdag, niet waar? En
zoo raakte ook dc Zaterdag achter dc
bank» cn daarmee het heele plannetje,
.•ant op Zonda'g blijf je thuis in d'.-n
familiekring. „Weet je wat je doet?".
Wouter tot den voorsteller, die de
discussie mistroostig had aangehoord,
„stel een nieuwen of achtsten werkdag
noem hem KRANSDAG en laat
ons daarop bij elkaar komen".
Zoo mislukte voor dc zoovcclste
maal het toch wel practische denk
beeld van een vasten kransdag. Wc
zouden het maar weer aan het toeval
cn aan de gezamenlijke beslissing ove
laten op gevaar af, dat het af cn toe
niet mogelijk zou blijken te wezen,
het hcclc gezelschap bij elkaar te
krijgen.
Intusschen was cr op dezen krans»
avond overvloed van gesprek. Dc her»
inneringeo aan de eigen vacantie tn
die van anderen druppelden rog wat
na. Had Mientje van der Zeel niet
aangenaam kennis gemaakt mct Karei
Wilbers, terwijl ze ieder met familie
logeerden in ccn hotel aan de Belgi»
sche kust? Ja, het zou wel gauw ten
paartje worden en Suzc Hoprna, die er
alles van wist, was eigenlijk al wat
verwonderd, dat dc kaarten nog niet
rond waren. Hoe die twee toch aan el»
kaar gekomen woren, vroeg tante
Koosje, terwijl de een logeerde in
Kr.okkc en de ander in Blankenberghe.
Dat had dc auto gedaan. vertelde
Suze. De familie van der Zeel had
de auto meegenomen en een dag
was Mientje d:e wat chauffecrcn ge»
leerd had, er mee u tgegaan. Ze was
nog geen kwartier op den zeeboulevard
aan het rijden, of daar gebeurde het.
Pang, zei dc linker achterband en of»
schoon Mientje eerst aan een pistool*
schot dacht cn wat angstig rondkeek
(schieten daar kon zc volstrekt niet
tegen), begreep ze al gauw, dat nie»
mand het op haar leven gemunt had.
maar dat de band gesprongen was
,.'t Kind was in dc grootste vcrle»
genheid", zei mevrouw Hoprna, „hoe
kon zij nu een andere band opzet*
ten?"
„Dat is het juist", stoorde Wouter
het tragisch verhaal. „Vrouwen willen
wel chauffecren, je moetvzien met wat
een gezicht ze een beetje aan zoo'n
stuurwiel zitten te draaien en daarbij
toeteren als de beste. Toeeet, toceet.
maak dat je op zij gaat. want ik kom
er an. Maar als cr eens wat aan zoo'n
auto gewerkt moet worden, dan staan
haar handen verkeerd!"
„Kan jij het dan. Wouter?" vroeg
Suzc. een beetje onlogisch.
„Ik niet, maat ik ga ook nie» achter
een stuurwiel zitten. Als je redenceren
wilt. Suzc, redeneer dan logisch".
„Zoo zijn jullie mannen, altijd",
klaagde mevrouw Hoprna. „Wij moe*
ten logisch wezen en daar bedoelen
jelui dan mee n-uchter en vervelend.
Dat zijn wij vrouwen nu eenmaal niet,
wij zijn spontaan
„Als ik het niet dacht, dat het
woord spontaan er weer aan te pas
zou komen", zei Wouter uit de hoogte.
„Val haar toch n-'ct in de rede",
zei tante Koosje. „Ga jij maar door
met je verhaal, ,Suzc. Daar stond dat
arme Micntje van der Zeel op eens
met een lekken achterband. En wat
gebeurde cr toen?"
„Begrijp jc dat niet?" vroeg Wouter
spottend. ,y.e keek rond naar een man.
die haar helpen wou. Spontaan keek
ze rond, snap je".
„Ik heb wel gehoord, dat de Belgen
niet erg hulpvaardig zijn", opperde
mevrouw Hupstra.
„Schikt nog al", zei van Stuiteren.
„Die uit Gent zijn bijzonder hulpvaar»
d'ig, die uit Brussel minder. Net als bij
oms in Nederland, begrijp jc? Men*
schcn uit Tie!, heb ik altijtj gehoord,
zijn heel hulpvaardig c° mcnschen uit
Sas van Gent veel minder. Als dus
een van jullie op den openbaren weg
ooit hulp noodig heeft, moet hij maar
roepen: is hier ook iemand uit Tiel in
de buurt?
„Flauwe aardigheid", bromde Hop*
ma. die het tijd vond zijn vrouw te
hulp te komen. Maar Emma stoorde
zich niet aan de stoornissen en ging
mc-t het relaas van Mientjes lotgeval»
len voort. „Het huilen stond haar
nader dan 't lachen. Aan alle kanten
stoven er auto's langs haar wagen,
heen, maar eerst lette niemand er op,
dat ze hulp noodig had".
„V aarom dan maar niet flinkweg in
een huilbui losgebroken?" vroeg Wou*
ter. „Hoe moet een man anders zien,
dat ccn vrouw hulp noodig heeft?"
„Een man die het hart op de rechte
plaats heeft voeit dat bij intuïtie", zei
Suze waardig. „Het duurde wel een
kwartier en nog altijd stond ze daar
met haar auto op den zeedijk en kreeg
geen hulp." g
„Ze had help help moeten roepen",
bromde Wouter. „Misschien was dan
de brandweer wel gekomen. Zoo'n kind
is zeker niet goed opgevoed".
„Hoe zou jij dat weten?" vroeg Hop*
ma kriebelig, wat geen aardige opmer»
king was, want tante Koosje vindt het
onprettig genoeg, dat zij nooit kinde*
ren heeft gehad.
„Zwijg toch, slak", mompelde Wou»
ter. Die in de omgeving zaten, beef»
den bij de gedachte dat Hoprna '..et
hooren en om nadere uitlegging vragen
zou. Zc hadden hem toch niet kunnen
zeggen dat hij, toen hij zelf een tijd*
lang een auto had gehad, „de slak" werd
genoemd, omdat hij uit vrees voor on*
gelukken nauwelijks door had durven
rijden.
„Waar blijft Karei?" prevelde van
Stuiteren plagend.
„Er waren zeker wel driehonderd
mannen langs haar heen gereden, zei
mevrouw Hoprna, „onbeschaafde, on»
vriendelijke, onwelopgevocde mannen,
toen cr een blauwe auto aankwam, die
dadelijk stopte.
„Nu weet ik de rest," zei Wouter
„Er sprong met elegante bewegingen
een slanke jongeling uit, die zijn
groene baret met prachtige hanevecr
afnemende, diep buigende nader kwam
cn vroeg: „mejonkvrouw, vanwaar
deze sombere trek op uw aanminnig
aangezicht?" „O. edele ridder",
zc, „ik heb al een kwartier op uw komst
gewacht, want zie, ik verkeer in grooten
nood. Mijn ballonband is gesprongen
cn daar ik maar een onwetend meisje
ben, weet ik mijzelf niet te helpen.
Snel mij te hulp en ik zal u nimmer
vergeten!"
.Mientje van der Zeel is een net
meisje en zei dus niet van al dezen on*
zin." zei Suze. „Zou u zoo vriendelijk
willen zijn mij even te helpen?" vroeg
ze en daarop zei Karei Wilbers, want
hij was het
„Natuurlijk was hij het", voegde Wou
ter er tusschen.
„Met het meeste genoegen, juf»
frouw". En hij is zoo handig (je kent
hem toch ook, Koos) in tien minuten
zat de nieuwe band er om. Toen zei
Mientje: mag ik ook weten, wie ik
hiervoor bedanken mag?"
„O, dat slimme Mientje", zei van
Stuiteren.
„Dat is toch onaardig. Mientje is
heusch een heel beschaafd meisje. Toen
zei hij: mijn naam is Karei Wilbers en
mag ik weten aan wie ik dezen klei*
nen dienst heb kunnen bewijzen? Ik
ben juffrouw van der Zeel, zei Mientje.
„Nu kijk eens aan, zei Wouter,
„En toen zei de heer Wilbers natuur»
lijk: mag ik met u mee rijden, om te
zien of de band zich goed houdt?"
Daarna ging alles vanzelf. Kennisma»
king met de familie. Gesprek met papa.
Verloving."
Juist in dit oogenblik hoorden wij
het klepje van de brievenbus, Hoprna
ging kijken en kwam terug met een
groote enveloppe, die hij zijn vrouw
overgaf. „Dat zal de aankondiging we»
acn," zei Emma en maakte de enve»
loppe open. Maar als verstomd bleef ze
op het papier staren. Toen nam Hoprna
de kennisgeving op en las voor: „Ver»
loofd, Mientje van der Zeel en Eduard
Wijk Hzn."
,.En Karei Wilbers dan?" vroeg van
Stuiteren.
„Ik begrijp er niets van," zei Emma.
„Iedereen dacht toch, dat het stellig
tot een verloving komen zou. En nu op
eens een heel ander."
„Trek je cr maar niets van aan, Em«
ma," zei Wouter. „Het Verhaal was
mooi genoeg en het zou heel roman»
tisch hebben kunnen wezen. Maar wat
kunnen wij er aan doen! Ik denk dat
de nieuwe band toch niet gehouden
heeft en dat Mientje toen dacht: ik
kan het niet en als mijn aanstaande
man het ook niet kan wat moet er dan
later van ons terecht komen, als er op*
eens een band van den auto springt!
De tegenwoordige jeugd is practisch,
weet je. En als ik het zeggen mag: niet
heel spo-ntaan."
FIDELIO.
