KERK EN SCHOOL
NED. VEREENSGING VAN HUISVROUWEN.
HAARLEM'S DAGBLAD DONDERDAG 30 SEPT. 1928
komsten f 212.726.78 dus nadcelig slot
i 409,135.20.
12. Hooger onderwijs. Schoolgelden
j 16.000. Totaal der uitgaven f 117.911.06
dat der inkomsten f 40.000, dus nadce»
lig slot f 77.911.06.
13. Nijverheidsonderwijs. Nadcelig
slot f 60.395.88.
Voorts omtrent dit hoofdstuk nog
het volgende:
De ontvangsten ter zake van de ge»
mecntelijke concertzaal zijn geraamd
op f 36.060 cn dc kosten op f 22.675.
Er js dus winst geraamd. Verschillen»
de subsidien zijn uitgetrokken tot een
bedrag als het vorige jaar."
Hoofdstuk IX. Ondersteuning
aan behoeftigen en werkloozen.
Onder de uitgaven onder meer do
volgende posten: subsidie aan het
Burgerlijk Armbestuur f 441,787.13
(v.j. f 432.153,13); steun aan werkloo»
zen f 30.000 (v.j. f 59.000);
Hoofdstuk XI. Handel en Nij*
verheid.
HET TOONEEL
REINAERT DE VOS
door
HET VLAAMSCH VOLKS-
TOONEEL.
lift was een geMtije voorstelling van
een geestig stuk, die Het Vlaamsch
Volkstoonccl hier gisteren heeft gege»
ven. Aan de opvoering van Rcmaert
dc Vos zullen wij nog lang met vreugde
terugdenken.
Deze a hou de die mixage, door Paul
de Mout handig gedramatiseerd cn
voor zoo noodig in een modern kleed
gcstoiccn, zoo dat dc satire haar actuali»
tcit ook voor het heden volkomen bc»
hield, bood Johan de Meester gelegen»
beid om zijn zeer bijzondere gaven
!van regisseur op verrassende wijze te
toonen. Reeds dadelijk dc tooneelbouw
was hoogst ingenieus. Het leek eerst
«die aan wcrkloozcokasaen r 5EWE h"nA -
verdere kosten der wcrkloosheidsver»
zekering f 21.970.
Hoofdstuk XII. Belastingen.
De bedragen der opcenten zijn nagc»
noeg gelijk aan die van het vor Mar.
De post belasting naar het ink n is
uitgetrokken tot een bedrag van
f S69.U00 (v.j. f 837.050) de post belas»
ting op tooneclvertooningen en and'e»
xe vermakelijkheden, evenals het vo«
rtge jaar op f 143.000; dc post zakelijke
belasting op het bedrijf op f 85.009.
Onder de uitgaven een post uitkeering
aan het Rijk van het aandeel in dc
kwade posten wegens dc directe be
lastingen groot f 150.000 (v.j. 50.000).
Het bat*» saldo van het hoofdstuk is
f 3595.374.30.
Het volgende hoofdstuk vermeldt dc
uitkeeringen uit de bedrijven. In het
Hoofdstuk Overige Inkomsten cn bit»
gaven is onder meer uitgetrokken een
post van f 3770 als kosten van bureau
voor beroepskeuze.
Ten slotte wat aangaande den gewo»
non dienst vermelden wij nog dat dc
■post onvoorziene uitgaven is geraamd
op f 90 242.45.
De eindcijfers.
Van den gewonen dienst is het to>
taal der inkomsten en uitgaven
f 10.482,986.49 cn van den kapitaal»
dienst f 7.149.161.72.
DE BEDRIJVEN.
Bij de begrooting zijn gevoegd die
der bedrijven.
D:e van het gemeente electriciteire-
be<Lrijf is opgemaakt tot een totaal
bedrag van f 2.229.670.83. Er is ge
raamd een winst van f 526-OUG. Dc
opbrengst van den elect rischen
ei room is geraamd op f 1.8-14-400.
Die van hot gemeentelijk, grond
bedrijf heeft onder meer geraamd
een uitkeering van winst aan de ge
meente ,van 4 17-029.09.
Die van het geaneonte gasbedrijf Is
opgemaakt tot een totaal bedrag van
1 2.062.808 36. De opbrengst vaii ge
leverd gas ia uitgetrokken tot ©en
bedrag van f 1.466-776, die van de
nevenproducten op f 435.731. Ge-
raatnd :s een batig saldo van
i 294.325. Aan de gemeente zal daar
van een bedrag van 254.325 worden
uitgekeerd.
D:e van de gemeentelijke duinwa
terleiding is opgemaakt tot een to
taalbedrag van f 465.727.
Die van he openbaar slachthuis is
opgemaakt tot een bedrag van
f 243 185 aan inkomsten en f219.000
aan uitgaven, derhalve een winst van
f 24.185 die aan <lc gemeen te komt-
Die van den dienst van het slacht
huis voor dc buitengemeenten wijst
een bedrag aan inkomsten van
f 34.002 en aan uitgaven van f 33.460.
Die van dc gemeentereiniging
wijst aan een bedrag van i 403.135-39
aan lasten en een van f42.313.57 aan
baten. Gerekend is dus op een bij
drage van de gemeente van
f 360 921-73.
Die van den gemeentelijken ont-
smettingsdienst is opgemaakt tot een
totaal bedrag van f 10.544.17.
Die van de stadsapotheek is opge
maakt tot een totaal bedrag van
f 17-870.08.
Dit van de gemeentelijke bank van
leening tot een totaal bedrag van
f 68.671.
Die van het gemeentelijk woning
bedrijf wijst wat. aangaat den ge
wonen dienst aan een totaal bedrag
van f 2.C21-049-98.
Die van den stadsschouwburg ia op
gemaakt tot een bedrag aan lasten
van f 71.090, en van baten van
f 62.090. Voor aanschaffing van décor
meubelen, requisioten enz. is een be
drag van f 1600 uitgetrokken-
Die van den keuringsdienst voor
waren is opgemaakt tot een to'a?!
beo rag van f 81200.
Die van den stortings- en ophaal
dienst tot een tot-aal" bedrag van
f 17.500
NED. HERV. KERK.
Beroepente Dicpcnheim, A. Weeder,
te Koog a. d. Zaan.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: te Krommenie, J. Mcyncn,
cand. tc Baarnte Zicrikzee, B. Went-
sel, tc Ridderkerk.
Aangenomennaar Zeist, J Giilcbaard,
te Noord-Scharwoude.
CHR. GEREF. KERK.
Bedankt voor Maassluis, J. P. Mcye-
ring, te Nieuwpoort.
NED. HERV. KERK.
bijna primitief, die vereeniging van
Nobel's Hof en Reinsert'» Malpertuus
m één decor; de bordjes, die als een
handwijzer van den A.N.W.B. de rich»
ting aanwezen, waar Koning Nobel en
Rcinacrt de Vos huisden, herinnerden
aan de bordjes uit Shakespeare's tijd.
Maar hoe klaar bleek tijdens het spel,
dat deze aanduiding meer dan vol»
doende was, dat onze fantasie geen
hulp van realistische decors behoefde.
Ik dacht, toen rk Bruin de Beer en
Rcmaert de Vos hun ommegang over
het tooneel zag maken van Nobel's
Hof naar Malpertuus en omgekeerd,
onwillekeurig aan de vertooningen van
Dc Gele Mantel, waarbij a! was het
dan ook op gansch andere wijze
aan onze verbeelding vrij spe! werd
gelaten Dc vernuftige tooneelbouw
maakte, dat het spel in één stuk door
kon gaan, zonder dat het door stem»
mrng storende pauzes wegens decors»
verandering telkens weer behoefde tc
worden onderbroken.
En hoe geestig van vinding was dit
decor! D3t Hof van Koning Ncbel on»
der dc twee m;n:atuur«boompjcs in de
houten bakken met als koninklijke
emblemen enkel dc twee wapperende
wapens boven dc lage bankjes en m
het midden boven op een stellage,
Malpertuus, het zomerverblijf van
Rcinacrt de Vos met de witte tuin»
stoeltjes en de roodc parasol, even
fantastisch als grotesk. En toen het
tooneel zich vulde met die wondclijkc
kleurige groep van monsters, die zoo»
wel caricaturcn van tnenschcn als
beesten schenen, waren wij dadelijk
geheel en al in de sfeer van hei hekel»
stuk, dat ons dc menschen :n dieren»
huiden wilde laten zien.
Wat een goede gedachte van Paul
de Mont een andere dan Pol de
Mont! om deze aboudc satire kt een
modern dramatisch k'ccd te steken!
Hoe frisch en vermakelijk deed de
historie nog aan, hoe bleek Reinsert
dc Vos in deze voorstelling een schep»
ping van alle tijden te zijn! Aller»
kostelijkst wordt het groorimenschajijj;
komediespel er in gehekeld en bespot!
Is het niet, of wij dc menschheid
voortdurend in ccn lachspiegel aan»
schouwen? Is deze Rcinacrt dc Vos,
als hij bij Grimbaert te biecht gaat.
r.ict <ic voorioopcr en de nazaat tevens
van Tartuffe? En draagt heel het
tooneel van Rcinacrt voor "s koiw'ogs»
troon n et het stempel van de eeuwig»
•Sc id? Toomt Rcinacrt daar niet in, dat
hij weet, hoe dc mcr.schcr. waren, hoe
zc zijn cn hoe zc zullen blijven tot op
den laatsten dag?
In dc opvoering van Het Vlaamsch
Volkstoonccl kwam hei geestige cn
fantastische van het stuk volkomen
tot zijn recht. Het was ccn voorstel»
ling, knap van opzet er» voi kostelijke
•details. In de costumccring is Johan
dc Meester bijzonder gelukkig geweest.
In deze bonte kleurige costuums zagen
wij meer het doelbewuste streven dc
caricaturen der dieren te geven dan in
het individueclc spel van sommige
spelers. Dat alle dieren de eigenschap»
pen medebrachten, nic dc schrijver vol»
gens het programma zijn personnages
uit dat spel had toegedacht, zou ik nfet
durven beweren, maar hij was misschien
wat te veel cischend. Bij sommige
dieren zooais bij Belijn, Panser en
Isengrim misten wij te veel een
pogen om te karakteriseeren en
ook Bruin, dc Beer «cn der
aardigste rollen heb ik mij komi»
scher kunnen denken, doch daar stond
tegenover, dat de hoofdpersoon Rei:
nacrde volkomen was, wat hij zijn
moest en heel dit dierenspel behccrsch»
tc. Door hem vooral kreeg de vertoo»
ning aldoor kleur cn leven. Het spel
van Staf Bruggen als de Vos was
voortdurend van ccn geestige licht*
hcid, een rappe vlugheid en een smcu*
•ge gladheid. Hij was ccn schurk van
een zoo geraffineerde fijnheid, dat je
er steeds door plcizicr om had. Staf
Bruggen deed nu cn dan aan Jan
Musch in Dc Wijze Kater denken, al
was zijn spel niet zoo gevarieerd en
zoo verbluffend knap als van onzen
landgenoot. Toch waren cr momenten,
waarin ook deze Vlaming ons dc
grootste bewondering afdwong. Ik
'denk bijv. aan dat kostelijk moment
van de biecht, waarin hij vooral in
zijn d'ctic een staaltje van weerga*
looze techniek gaf. Het pleidooi van
Rcinacrt voor den koning zou zeker
te lang zijn gevallen, wanneer dc vos
niet in Staf Bruggen een zoo knap
speler bad gevonden, die steeds bleef
boeien. Hoc vol van geestige details
was zijn spel! Prachtig bijvoorbeeld
zijn flirtation met dc koningin waar*
in Emcrcnce Domoor zeer goed tegen»
spel gaf en het telkens gevarieerde
gebruik van zijn staart! En hoe hoogst
komisch was zijn afmarsch als overwin»
naar met vrouw cn kind aan het slot.
als hij het bordje ..te huur" aan zijn
woning heeft opgehangen!
Dc krachten van Het Vlaamschc
Volkstoonccl leken mij zeer verschil»
lend toe. Allen bleven bij Rcinacrt in
de schaduw, al lukte het sommigen
zooals Judith van Gelder als Tybcrt
jtc trekken door de geestige wijze, waar
op zij in de huid van het dier waren
gekropen. Doch het was vooral het
harmonisch geheel, dat de opvoering
waadrc gaf. Geestig van contrast bij*
voorbeeld waren Grimbacrt, de das
cn Rcinacrt, de vos, wat in het tooneel
van Reinaert's boetedoening in het
bijzonder van hoogst komische wer»
king was. Allerkoddigst dc opkomst
van dc lijkstatie der kippen met den
weenenden haan aan het hoofd cn het
triomfantelijk heengaan van Reinaert
niet Cuwaert en Belijn aan zijn zijde,
als hij den strijd gewonnen heeft. Er
waren ook wel eenige momenten, die
rommelig aandeden zoo leken mij
dc „mcnschcn" in dit dierenspel
Martinet en zijn trawanten hopeloos
onhandige dilettanten toe cn was het
heel jammer, dat Joh. de Meester het
slot, dat den plotselingcn omkeer van
de dieren laat zien, als Belijn terug*
keert en in deze satire dus onontbcer*
lijk is had weggelaten, maar overi*
gens was het een voorstelling, die tot
liet einde toe boeide cn amuseerde. En
die bij het jeugdige publiek wij
woonden de schoolmatinée bij dan
ook een „razend" succes had. Jammer,
dat de avondvoorstelling niet drukker
bezocht was. Vele Haarlemmers heb*
ben zich daardoor ccn kostelijke ge*
legcnhcid om iets zeer goeds cn zeer
amusants te zien, laten ontgaan.
J. B. SCHUIL.
Beroepen Te Zegveld, J. D van Hof
tc Wilnis. Te Gcndcren (N.»Br.), G.
Menken tc Gameren. Te Odoorn .T. L- -
de Wolf. cand. tc Driebergen. Tc Tc dc Katcr ,cn Anton va" dcr Plaetse
Apcl, 11. II. Baudot tc Arum. als Cantcclaer dan ook de aandacht schen den bohémien cn den artist. Tot handeling komt,
DE VOORSTELLING VAN
„CREMER".
ALEXANDRA,
Jhr. A. W. G. v. RIEMSDIJK.
Het wordt zoo langzameihand ge*
woonde bij Crcmer eik seizoen een
stuk van haren beschermheer Jhr. A.
W. G. van Riemsdijk te spelen.
Na Tzingani en De Kleine
Apostel kregen wij gisteren
Alexandra, een drama, dat van
roman via film tot tooneelstuk is ver*
werkt. Doorgaans is de „Werdegang"
van een drama anders, maar van een
„romantisch" aangelegd schrijver ais
vun Riemsdijk, zal men zich daarover
niet. behoeven te verwonderen-
Alexandra geeft de geschiedenis van
een Russische grootvorstin, die, na
haar ruwen cn tyrannieken echtgenoot
Le zijn ontvlucht, in Zwitserland een
schatrijken, jongen nietsdoener ont*
moet en hem door haar edelen aanleg
cn haar groot karakter tot een nuttig
cn nobel mensch weet tc maken. Maar
wanneer de twee jonge menschc-n tot
den top van hun geluk zijn gestegen cn
Alexandra in haar witte bruidskleercn
in dc armen van Buchanon ligt, blijft
zij als Felice in Zola's Le Rêve, roer*
loos in Buehanon's armen, aangeraakt
„door den adem van den dood".
Zoo, heel in het kort meegedeeld,
üjkt de intrigue zeer eenvoudig, maar
Van Riemsdijk zou Van Riemsdijk niet
zijn. als hij niet het hcelc arsenaal der
oude romantiek had leeggehaald
om tot dit droeve slot te ko
men. Vjjf zeer lange tafereelen-
■waarvan de lengte allerminst in- ver*
houding stond met dcu inhöifd, "wa'fti
noodig voor deze gedramatiseerde
film. Dc schrijver heeft het meer ge*
zocht in uiterlijke effecten dan
innerlijke dramatische handeling.
Alexandra heeft dezelfde eigenschap*
pen van Van Riemsdijk's andere stuk*
ken. De schrijver van Mea Culpa. Tie*
ncke. Dc Kleine Apostel en Alexandra
toont in zijn stukken een van zijn tijd*
genooten zoo verschillenden aard en
geest, dat het mij eigenlijk ormoodig
voorkomt dit nieuwe werk onder de
critischc loupe tc leggen. En dit is ook
niet noodig. Dc tijd van de ouderwet*
sehe romantiek m dit genre is
immers voorbij. Het lot van zijn laatste
stukken heeft dat bewezen cn het is
ook wel zeker, dat een zoo langademig
drama als Alexandra dat ik
overigens een vooruitgang op Tieneke
en De Kleine Apostel vind niet
nicer van dezen tijd zal blijken tc zijn.
liet herhaalde gelach in de zaal be*
wees gisteren afdoende, dat zeer veel,
dat door den auteur blijkbaar drama*
tisch was bedoeld, door een groot deel
van het publick heel anders werd opqe*
vat. Wellicht dat dit ook voor den
auteur een aanduiding is geweest,
waaruit hij lessen zal kunnen puiten.
Nu moet erkend worden, dat Alexan*
dra in de opvoering van Crcmer riet
dc volle maat kreeg. Een ouderwctsch
romantisch stuk als dit cischt een heel
anderen stijl van spelen. Ik vermoed,
dat zelfs beroepsspelers er moeite mee
zouden hebben gehad, omdat zij dit
soort stukken ganschclijk ontwend
zijn. Van karakters en types is in
Alexandra eigenlijk geen sprake. De
rollen geven hoegenaamd geen hou*
vast, en de acteurs en actrices moe
ten hier dus aanvullend werk ver
lichten. Hiertoe bleken de leden van
Crcmer niet in staat. Jo Stam zag cr
allersnoczigst als ,,'n plaatje" uit,
en zij deed ook heel erg haar best,
maar zij bleef gansch den avond toch
niet veel meer dan een pop, die bang
was een arm of been tc verliezen. Men
zag. dat zij alle moeite deed een groot*
vorstin te schijnen, maar zij kwam
toch niet verder dan tot heel voorzich*
tig komedie spelen. Van innerlijke ont*
roering en waarachtige menscheiijkheid
was geen oogenbhk sprake.
De rol van Buchanon biedt al even*
min cenig houvast aan. De schrijver
laat dc rol vooral in het laatst
herhaaldelijk geheel los. Dan is het
soms, of hij den hcclcn Buchanon ver*
gect. Men moet dan ook over'een flin*
kc dosis routine beschikken om al deze
leege plekken aan te vullen. De heer
Serodino, die zich moet hoeden voor
al te hoekige, gcsaccadeerde gebaren,
en het voortdurend staren in de rich-
ling van de zaal bleek hiertoe niet
bij machte, wat hem waarlijk niet
kwalijk is te nemen-
Het meest in den romantischen geest
speelde de heer Bakker, al zou ik niet
graag willen beweren, dat Raneck één
van zijn beste rollen is geworden. Dc
grootste portretschilder van onzen
tijd stel ik mij anders voor dan Bak'
kcr en de auteur hem ons gaven
Het was duidelijk te merken, dat Bak'
kcr in zijn opvattingen zweefde tu:
een creatie kwam het niet. Het ver*
haal van zijn ongelukkige liefde deed
k:j te pathetisch. De heer Jansen was
uiterlijk wol een (aardig type als dok
ter Bayard, maar hij hield hem wat
te veel aan den stuggen kant. Ik
meen, dat deze arts wel wat meer
warmte en gemoedelijkheid had kun
nen verdragen.
De heer Dc Wilde zorgde cr voor,
dat wij in het tooneel van den groot*
vorst niets te kort kwamen. Dat dit
tafereel ietwat pijnlijk en grof aan*
deed, was hierdoor zoowel aan den
speler als aan het stuk te wijten. De
heer Van Haaren zou den auteur een
dienst hebben bewezen, wanneer hij
den pater eenvoudiger en menscheiij*
ker en wat minder zalvend had geno*
men.
De overige rollen waren van wei
ig belang- Mies Visser speelde lang
nit r. onaardig het blinde meisje en
vond hierin steun bij mcj. Kammeyer,
die liet blinde jongetje 'n weinig
zwakker uitbeeldde. M<ej- Cor .Vimer
en de heer Schinkel toonden hun
routine in twee bijrollen, wat o'ct Se-
zegd kan worden van de heeren Iiirs
en van Looy- ilet orgel werd zeer
verdienstelijk door den heer Duyts-
hoff bespeeld.
Ten ©lotte een woord van lof voor
c .zeer goed© aankleeding van het
tooneel in de verschillende bedrijven.
De ontvangst van Alexandra leek
mij meer vriendelijk dan enthousiast.
J. B. SCHUIL.
CENTRALE VAN RIJKSPERSONEEL
In een te Den Haag gehouden ver
gadering van Rijkspersoneel werd beslo
ten, dat het algemeen bestuur voortaan
i:i Mei zal vergaderen en dat in October
een algemeenc (besturen-)vergadering
zal worden belegd.
Na eenige discussie werd ingaand 1
October a.s. besloten tot oprichting van
het weerstandsfonds. De commissie zal
echter voortgaan met het bijeenbrengen
van gelden cn zij zal voorloopig optreden
als commissie van beheer.
Bij de behandeling van het voorstel
van het dagelijksch bestuur om zich uit
te spreken vóór of tegen verplicht lid
maatschap. deelde de voorzitter mede,
dat hij vernomen had, dat de regeering
eerstdaags een beslissing zal nemen over
het arbeidscontract voor Rijkspersoneel.
In het kader daarvan past het verplichte
lidmaatschap, dat overigens door het
parlement moet worden ingeleid. Beslo
ten werd, deze zaak als punt voor het
Decembcr-congres op de agenda te
plaatsen
Voorts werd in principe besloten tot
stichting van een werkloozenkas, indien
de regeering bereid is daaraan den steun
te verleencn, die ook aan de particu
liere werkloozenkassen wordt gegeven.
Ten aanzien van de salarissen werd
besloten de actie voor verbetering der
salarissen voort te zetten.
Eveneens zal worden voortgegaan met
den strijd tegen de classificatie, met dien
verstande, dat deze strijd niet insluit de
belemmering van eenig voornemen der
regeering om bepaalde gemeenten in een
hoogcre klasse onder te brengen.
De voorzitter deelde nog mede. dat bij
Ie regcering een speciale verlofregeling
jvoor belastingambtenaren in bewer
king is.
HET 1 O-JARIG JUBILEUM DER AFDEELING HAARLEM.
Sm,
AMERIKAAN'SCHE NEGER»
REVUE, IN HOLLAND.
Men schrijft ons:
Te Parijs heeft zij furore gemaakt,
La Revue nègre. En dat in Parijs, waar
zooveel geboden wordt, en waar het
gebodene dikwijls zoo geraffineerd kan
zijn. Met hun dansen cn syncopen,
hun schelle decors, hun osngs en hot
music, hadden zij avond aan avond
volle zalen.
Toen zij Parijs afgespeeld hadden,
zijn ze een triomftocht door Duitsch*
land begonnen.
En nu is het aan het Concertbureau
de Haan en Co. te Den Haag gelukt
de Black People naar Holland te bren*
gen en zal slechts één enkele voor*
stelling gegeven worden met het ge»
heele gezelschap op Maandag 4 Octo*
bcr in den Stadsschouwburg te Haar*
lcm.
Het gezelschap bestaat uit 40 dames
en heeren en ze brengen eigen decors
en eigen orkest mede.
De eerste acte speelt op een katoen*
plantage. De tweede acte brengt ons
tc NcwïYork, in een straat; de derde
acte is een cabaret. In alle drie dc
acten heeft de auteur volop gelegen*
hcid geschapen voor zang en dans,
want daar draait deze revue om.
Een gehcele scene is gewijd aan de
charleston.
DE TERSPUTSTRAAT.
IMcn is van gemeentewerken druk
bezig met het verharden van den Ter*
spijtstnaat, tusscben de Kleverlaan cn
Hoogewccrdstraat, De stoomwals perst
de puinlaag tot een effen baan em
straks zal een bitumen asphaltlaag deze
drukke verbindingsstraat tot een mo*
dennen weg maken.
Voor alle rijverkeer is dc straat thans
afgesloten, hetgeen voor bewoners van
Hoogenvoerd», Schoterbosch*. Mei*
doom» en Elzenplein hinderlijk is.
TECHNISCHE AMBTENAREN
RIJKSWATERSTAAT.
Alhier had onder voorzitterschap
van den heer P. van Tiel de jaarlijks
sche algcmeene vergadering van de
Verecniging van Technische Ambtena*
ren van den Rijkswaterstaat plaats. De
heer Ir. J. A. Ringers gaf na afloop
der vergadering een lezing met licht*
heelden over den sluisbouw. Woens*
dagmiddag maakten dc bezoekers een
excursie naar de verschillende werken
van den sluisbouw en naar de Vis*
schershavcn.
DE WIJZIGING DER ZEGEL.
WET.
Wij hebben, aldus het Hbld.. nergens
bevestiging kunnen krijgen van het ge*
rucht, dat het dc bedoeling zou wezen
het wetsontwerp tot wijziging der
Zegelwet pas na het Kerstreces te be»
handelen, zoodat we mogen aannemen
dat het ofschoon het overleg erover
tusschen de regcering en de Kamer*
commissie nog niet geheel geëindigd
I is. toch in dit najaar in openbare be*
Anna Rotak: Hot huisvrouw-
zijn is aen vak. Een nvMi-
lijk vaik.
ej. Anma Polak noemde de functie van
huisvrouw oen vak, en zij streefde er naar
de functiomaressen in een vakvereenigrag
te orgar. ssc-ren. En op 23 October 1912 be
legde zij een vergadering. Spoedig was
toen de Nederland :-che verecniging van
Huisvrouwen opgericht. Zij telt op het
oogenbük rotnd 2S600 leden, en haar af-
iec'.t.ig Haarlem bestaat straks, 23 October
10 jaar, en telt 1600 leden.
Als L' c u met de IlaaTlemsche bestuurr
leden Ln discuer-ie geraakt over de vereeni
ging, en over haar doel dan zult u merken
dat <le dames een r>eetje 'huiverig zijn. om
zich zelve vaklieden en haar vereen tgtmg
oen vakveieeniging te noemen. Daaruit
mogen wij misschien de gevolgtrekking
maken, dat zij het matuuriijk rnet de re
solute Anna Polak eens zi>n, maar dut zij
uit een wat wij zouden mogen noemen,
gevoel-vara-piëteit tegenover-z.chzelve, het
woord vak en de term vakvrouw, liever
•niet adopteeren. Bovendien zijn de dames
bang dat dit weinig elastische woord vel'
huisvrouwen zou efechrikken, om zich bij
een afdeelLng der Ned. Verecniging aain
e sluiten.
Toch, als u het goed wil* beschouwen,
is huisvrouw-zijn "inderdaad een vak. Dn
een moeilijk! De Ned. Vereen:g;ng ziet dit
im de eerste plaats in, daarom wil zij de
vrouwen bijstaan, haar wijzer maken, haar
geschikter doen zijn vc-cr haar fumcrie.
In een propaganda boekje dat de afdee-
ing Haarlem en omstreken heeft uitgege
ven lezen wij dat de afd. zirih tot taak
stelt de behartiging der belangen v.an de
huisvrouw, naar plaatselijks omstandig
heden tc bevorderen. Zij tracht dit doel te
hereiken door middel V2n gezellige bijeen
komsten, waar allerhande onderwerpen
worden besproken, van demonstraties op
velerlei gebied, van cursuesen, en van le
zingen over onderwerpen weiike voor de
huisvrouw van (belang zijn. De leden be
talen een minimum contributie van f 2
per jaar.
Iedere huisvrouw kan dus lid worden
Nimmer wordt ge>t op godsdienstige of
politieke richtingen.
Een dezer dagen hadden wij een ge
sprek met een drietal besiuurskden der
afdeeling: Mevr. M. Braune—Schagem, pre
eidente (die ook presidente is van 'het
hoofdbestuur) Mevr. A. J. Beunders—
Vroesom de Haan, secretaresse en me
vrouw C. Cohen TervaartKoeh.
Naar aanleiding natuurlijk van de aan
staande herdenking van het 10-jarig be-
=taan der afdeeling. Maar meer om een-s ^e
kunnen aantoonen de maatschappelijke
beteekenis van de Haarlemsche a»f deel ing.
Een onderhoud met drie dames is niet
in den vorm van een vraaggesprek weer te
geven, dunkt ons. "Wij vatten wat ons
van drie zijden verteld werd daarom al
due samen:
,.De functie van huisvrouw is een heel
belangrijke en haar waarde werd en wordt
nog dikwijls erg onderschat. De Neder
landsche Vereen:ging en haar afdeelimgen
hebben van de oprichting af gewerkt om
de appreciatie voor die functie, in alle
kringen te doen groeien.
Maar vooral d i e appreciatie in alle
regionen der mirt of meer officieele stam
den te doen erkennen. In de eerste plaats
bij- de regeering, vervolgens bij de ge
meentebesturen, en eindelijk bij de meeete
burgerlijke instellingen.
Officieele herkenning heeft de vereeni-
glng al sedert lang bevochten. Haar ad
viezen en adressen bij de autoriteiten wor-
,dcu naar waarde geschat en missen haar
uitwerking meestal niet. Het kan niet an
dere of de groote af deelingen der vereeni-
ging moesten een zekeren invloed gaan
uitoefenen op plaatselijke om uandiglieden
Om bij Haarlem te biijven: He: bestuur
der afdeeling heeft zich in een 10-jarige
loopbaan, om het zoo eens te noemen,
overal mee bemoeid, in letterlijksten zin.
Bemoeizucht is in deze vereenigingssfeer
natuurlijk een groote deugd!
Het hield zich voortdurend bezig met
vraagstukken op hygiënisch, en sociaal-
economisch gebied; die waarmee in de
eerste plaats de huisvrouw steeds in aan
raking ikomt: Het dienstbodenvraagstuk,
(dat wel altijd een vraagstuk zal blijven),
de hygiëne in winkels (het opbergen ven
levensmiddelen in vitrine:) het bezorgen
van brood. De afd. Hairlem heeft getracht
de bakkers or toe te brengen de broeden
in zakken te pakken. Dit systeem schijnt
echter onuitvoerbaar te zijn. Op het oogen-
biik worden besprekingen geveerd cm een
cr.dere oplossing te vinden, waardoor de
bezorgers fcroodec niet meer onverpakt
behoeven aan <e vatten.)
Een typeerend voorbeeld van de me
thode vso -werken van de Ned. Ver. van
Huievrouwen is het volgende: Als verte
genwoordigster van allo huismoeders,
drong het op zolteren dag tot haar vereeni-
gingsbewustzijn door dat het onbetwist
baar was, dat een zeker aantal patroons
voor zekere aam huis verrichte wtrkzcrM-
heden buiteniporig hooge prijzen «isol;;r.
Het bestuur besloot toen een ccmtroie.
maatregel te bedenken. Hst liet een "bon-
boekje drukken. Op de bonnen rtond de
naam vain de Vtreenigiog en verder de
volgende tekst:
Naam leverancier
Verrichte arbeid
Aantal uren arbeid (kernen en gaan in
begrepen
Datum waarop erbeid is verricht
Naam werkman
Naam cliënt
en vervolgens de handteekenimgen van
werkgeefster en werknemer.
Deze bonnen zouden dus meteen als een
officieus tarief hebben kunnen gelden.
maar de patroon-wilden er niet aan.
zoodat de zoo slim uitgedachte bonbook-
jes inooit hebben kunnen dienst doen.
Eén Kaarlemsche firma kon zich zonder
voorbehoud met der huisvrouwen plannen
vereenigen. Maar voor deze één-ling was
het niet de moeite waard de mooie boei.
boekjes productief trachten te maken.
De groote Haarlernsehe afdee!ing doet
een Maandbericht verschijnen. Een offi
cieel orgaan waarin interessante artikelen
opgenomen werden, en waarin het afdee-
iingsniéuws wordt geannonceerd.
Een belangrijk instituut van de Vereenï-
ging is het Jacoba-fonds. Het fonds bedoelt
steun te geven aan leden der Vereeniging,
die voor herstel van gezondheid korten of
langen tijd, hetzij verpleging of verblijf
buiten haar gezin, hetzij bijstand voor het
verrichten der huishoudelijke werkzaam
heden behoeven en zelf financieel niet in
s:aat zijn de kosten hiervan te diagen.
Eveneens mag uit het fonds aan leden
der Vereeniging uitkeering worden ver.
strekt in andere, met ziekte verband hou
dende, bijzondere gevallen, wanneer het
Hoofdbestuur dit noodig oordeelt.
De geldmiddelen v«n het fonds bestaan
uit vaste bijdragen, giften en legaten.
Medailles en oorkonden worden ver
strekt voor huispersoneel, voor langduri-
gen dienst. De leden der afdeeling kun
nen reohtskundig advies inwinnen, uit
sluitend betreffende huishoudelijke kwes
ties.
Wij willen teneiotte nog opmerken, dat
de Vereeniging in geen enkelen specialen
kring propaganda voert. Haar propaganda
strekt zich uit over alle standen, en het is
een verblijdend teeken, dat thans ook meer
huisvrouwen uit den arbeidenden stand
toetreden als leden.
Het laatste belangrijke nieuws van het
hoofdbestuur is, dat getracht zal worden,
in Amsterdam hoogstwaarschijnlijk een
instituift te etiohten voor de Ned, Vereeni
ging van Huisvrouwen. Hiervoor bestaan
nog slechts vage plannen, doch zeker ia
-la: voor den arbeid der Vereeniging, in
1 dit instituut een vas: uitgangspunt gevon.
den zal worden.
De herdenking van het 10-jarig bestaan
zal onder anderen gevierd worden door
een receptie in het gebouw van den Haar-
lemschen kegelbond.
Ongetwijfeld zal dan recht blijken, welk
een belangrijke maatschappelijke positie
de afdeeling Haarlem van de Nederland-
sche Vereeniging voor Huisvrouwen in het
plaatselijk leven inneemt. Als dit al niet
voldoende blijkt uit de 'Stijging van het
ledental: Ln 1918 124. In 1926: 1600.
DE AQUARIUM
TENTOONSTELLING.
Nog eenige bijzonder
heden.
Wij hebben reeds eenige malen de vo,
r:ge week in een inleidend artikel en deze
■week im «en veri'.ag vam de opening
de aandacht gevestigd op de aquarium-ten
toonstelling "die op het oogenbbk in het
Kenmemer iLvceum te Overveen wordt ge
houden.
Toen ons bericht werd dat Woensdag
avond wellicht de nachtcactus zon bloeien
zijn wij mog eens een kijkje gaan nemen iin
de -aula van het (Lyoeum, die nu zoo'm ge.
heel ander aspect heeft dan gewoonlijk.
Wij troffen het bij ons bezoek in zooverre
niet, dat de cactus nog niet open was,
wellicht zijn de na ons komenden geluk
kiger geweest. Maar de mooie inzending
van den heer Bausch, die zich buitendien
o.m. zooveel moeite heeft gegeven voor
de versiering van de zaal, was er daarom
tri et minder belangwekkend om te be.
eng wekken der wanneer men weet dat de
heer Bausch he: beroep van kleermaker
uitoefent en in ziim "vrijen tijd cactussen
kweékt. Trouwens de tentoonstelling be
vat zeer vele inzendingen van liefhebbers:
er zijn slechts drie handelaar.-inzendingen
Natuurlijk zijn de aquariums niet cXe
wat de kenners „een mooi bakje" noemen;
de .vereeniging die deze tentoonstelling ge
organiseerd heeft ds nog jong en er 6s dus
verschil in de „qualiteit" der inzendingen,
maar toóh is er veel aardigs en interes
sante. Zeer 'de aandacht trekken bijvoor
beeld in de tropische 'bakken steeds de
Braziliaamsche maanvisschen en dat pracli
lige, kleine visclije: het lantaarndragertje
alsmede de groote paradij sv'ieschen.
En dan die mooie «chc"I pen verzameling
van den heer Prins, waarbij vele kostbare
exemplaren schitterend van teekening en
kleur en waarvan de Spandylus wel de
kroon spant.
Merkwaardig is het, -dat er bij de fossiel
schelpen in de belangwekkende inzending
van 's Rijks Geolog:sohen Dienst exempla
ren zijn, die, al hebben «zij hun kleur ver.
loren nog deneelfden glans vertoonen als
vele schelpen in de inzending van -den
heer Prins. Schitterend mooie groote (fos
sielen vallen te bewonderen in dien stand
'van den Geologïschen Dienst (die ongeveer
igeheel te zien is geweest op de Biologi
sche tentoonstelling te Amsterdam), voorts
prachtige windkeien en -de resultaten van
boringen.
Vragen we tenslotte nog de aandacht
voor de 110 stuks minerl'.en uit Thurin-
gen door den inzender, den heer Admiraal,
zelf gedetermineerd, voor de eieienverza-
mel ng van den heer W. rven der Have en
hei terrarium met wandelende takken.
Het spreekt vanzelf, dat wij hier maar
een paar losse grepen gedaan hebben. Ons
doel was alleen, de overtuiging te vesti.
gen, dat op deze expositie zeer veel moois
en interessants te zien ds. Trouwens: het
•aantal bezoekers, dat in het begin door
hot slecht© weer vrij gering was, neemt
met den dag toe, Donderdag was het zdifs
aeer -druk.
Toen kwam ook ',n klas van 34 leerlingen
uit I.Tmuiden. Eén van die leerlingen,
bofte geweldig: hij bleek de 1000e bezoe
ker te vijm en deze omstandigheid mazlkte
dat hij een aquarium cadeau kreeg met
een paar goudvisschen 1
Zoo heeft het tentoonstelling-sbestuur nu
voor de(n) lSOGe(c) bezoek (et) er een paar
kleine Braziliaansche maanvisschen uit
geloofd en de 2000e krijgt weer een aqua
rium.
De F:rma Kcci'ntkiiike Begeer te Voor
schoten vereerde het bestuur een mooier,
bronzen legpenning. Er meet nog overlegd
worden wat hiermede zal worden gedaan,
want het lag eigenlijk niet in de bedce-
Cirg van 't bestuur een keurling te houden.
Maar misschien zal die thans toch mog
plaats vim dan en zal bij voorbeeld de in
zender van het mooiste aquarium den leg.
penmiing ®ls belooning en aanmoediging
ontvangen.
lederen morgen komen schoolkinderen
van dc hoogste klassen der openbare lage.
Te scholen de tentoon stelling bezoeken;
ook verschillende leeraren van het Kenme
mer Lyceum komen met hun leerlingen.
Nog zij vermeld dai het aanvankelijk in
het voornemen van het tentoonstel hues-
bestuur lag. aan de expositie een loterij :e
verbinden. Later heef: men'daarvan, om
ne verschillende er aan verbonden moei
lijkheden, afgezien doch helaas is, .zeer
tot leedwezen van het bestuur, door een
misverstand op de aamfcondigingsbi'.jetten
de mededeelimg blijven staan dat er een lo
terij zou gehouden worden.
