BINNENLAND
HAARLEM'S DAGBLAD ZATERDAG 9 OCT. 1926
VAN KUNST EN KUNSTENAARS
Zaterdag 9 October. Daar ergens in
Brabant, achter het dorpje Best. van
waaruit wij wandelingen plachten te
maken naar de Sonsche hei. worth in
de buurtschap Son en Breugel feest ge
vierd. Daar zou voor vier honderd ja
ren de 2roote. oude Breughel geboren
zijn: de Boeren Breughel, do oerpipa
van het rea.isme in de kunst des pen»
seels. een der allereersten voorzeker
die k nderen liefhad en ze afbeeldde
me: hun kindsnuiten en k:nd»gedoe.
en er niet mannetjes en wijfjes van
zestig van maakte. Die een boer en
zijn wijf in hun vreugde de moeite van
het conterfeiten waard vond. en wiens
geest vol was van oolijkheden. die het
leven en de spraak van iederen dag bij
mar.denvol aanbood en voor wie zich
niet oververzadigd aan „inzicht", hoo»
vaardig afwendt, nog te allen dag
blijft aanbieden.
Daar wordt Zaterdag in Breogel ge
praat cn georeerd cn denkelijk ook wel
lekker gesmuld, zij het van eenvoudige
boersche schotels. Als ze allemaal ko»
men. die het beloofd hebben zal het c:
.plaisant" wezen. De bohvangige Felix
Timmermans uit Lier, de kleme kunst:
keurende advocaat. Jozef Muls uit
Antwerpen zullen hun mond niet al»
leen om :e eten openen. De burgemees»
ter van Son, zal misschien voor het
eerst van zijn leven, aan het wereidge»
beuren deel hebben en Hollandeche
autoriteiten zuilen meer of min Flegma
tisch gade-,aan hoe een paar van die
Vlaamsche grappenmakers zoo'n pretje,
waar zonder ze daar ginds bijna geen
week zijn. zullen trachten over te po»
ten in den Hollandschen grond.
Awel. laten wij maar aannemen dat
Breughel inderdaad daar vierhonderd
jaar geleder. het levenslicht aan»
schouwde. In een ouden jaargang van
het tijdschrift ..Eigen Haard" kunnen
wij ze'fs een plaatje vinden, waarop
'net huis staafgebeeld, waarin dat
feit geschiedde.
De wetenschappelijke lieden en wij.
die dezen naschrijven, weten er eig«n»
lijk gezegd nog maar een schijntje van
met zekerheid. De feitelijke kennis
aangaande Breughel's leven berust nog
steeds in hoofdzaken op wat, kort na
Breughel, door van Mander over hem
is geschreven. En de werkelijk gelecr»
de kenners van zijn kunst, dat zijn dan
wel i:i de eerste plaats de Belgische
professor Hulin de Loo en de Berlijn»
schc idem Max Friedlandcr, hebben
eigenlijk tot nu toe niet veel meer dan
geconstateerd, dat wat van Mander
zoo al vertelde, tamelijk wel met de
gevonden archiefstukken klopte. Dat
er nu al dadelijk over dat geboorte»
oord Breughel controverse bestaat,
ligt voor een deel ook aan van Man»
der. die zi.in relaas aanvangt met de
woorden: ..Pieter Breughel die niet ver
van Breda geboren is. in een dorp
w-elks naam hij met zich heeft meege
nomen enz." Nu wil het geval, .dat
als men ten zuiden van Breda in de
Belgische Kempen komt, men er een
dornsgemeensohap vindt, die den naam
Breughel draagt, terwijl raar de andere
zijde toe. in Hoüandsch Brabant, en in
de huurt van Eindhoven het bovenbe
doelde d°tp Breugel ligt. Men neemt'
,nu wel blijkbaar algemeen aan dat het
Hollandsche Breugcl de eer toekomt
die het gaat krijgen, maar dan komt
pun: twee van de agenda: is onze
schilder wel in U>2ó ter wereld ver»
schenen? Laten we kort wezen: Fried»
lander, die een sekuur broekje is. stelt
Breughel's geboortejaar tusschen 1523
cn 1530. Dus waarom zou het dan geen
1526 kunnen zijn! allons done, en la
ten wij een groot man gedenken om
zijn pracht.ge werk cn zijn groote be»
teekenis ais*voorlooper.
Voorlooper. maar die toch op zijn
beurt toch al w eer voorgangers gehad
moet hebben. Maar ook daarover is
niet veel met zekerheid bekend. Want
Jan van Amstc!. de schilder dien men
slechts bij name kent. en van wien
tot nu toe .geen authentiek werk is te
ruggevonden. moet naar den geest een
voorganger van Breughel geweest zijr.
He: vak als zoodanig Ic.erde hij J>5j
Pieter Kocck van Aelst en in 1551
wordt hij ir. het Antwerpsche Gilde-
boek ingeschreven. Dat is tenminste
een historische zekerheid. Ook is ge-
boekstaafd dat hij in Antwerpen met
zijn dienstmaagd vriendschappelijk ver
keerde, doch haar nier wilde trouwen,
omdat ze het iokken niet wou laten!
Kr. wat belang»Ijker 3 - dat hij daar in
Antwerpen een vri^d had. Hans Fran-
kert genaamd, met wien hij alle brui-
loften en kermissen in dc buurt afreis»
de om er teekeningen van typen tc
maken, die hij aan Frankert verkocht.
Ook groote reizen heeft Breughel on
dernomen, naar Frankrijk cn Italic,
doch hij komt naar Brussel terug en
trouwt er met de dochter van zijn
leeraar Koeck van Aelst. Oud wordt
hij niet: als men als juist aanneemt
dat hij in 1560 sterft zou hij dus even
in de veertig geworden zijn.
Overvloedig is zijn oeuvre dan ook
niet. maar voqr de korte spanne tijds
waarin hij. als rijp man heef: kunnen
werken toch zeer aanzienlijk. Hij heeft
veel teekeningen voor etsers cn plaat
snijders gemaakt, die in de musea van
de groote steden als bijzondere kost
baarheden bewaard worden. De gravu
res die cr na3r gemaakt werden, zijn
prachtstukjes van Hollandsche id
schapskunst. Maar voor de groorc me
nigte is Breughel de man der groote
boerenfeesten, do schilder van den
Toren van Babel en van de compositie
met de „spreekwoorden ia beeld". In
dit laatste ^enre'had hij een voorlooper
in Jeroen Bosch, diens werk hij gekend
moet hebben en met wien hij zij het
niet direct, dan toch weer over één van
de leerlingen van Bosch heen. con
tact moet hebben gehad. Wie over
Breughel ten slotte meer wil weten
kan ik het mooie Duitsche boek van
den reeds meer genoemden ProfJried»
lander aanbevelen, een helder geschre»
ven werk met ruim honderd afbeeldin»
gen dat onder den titel „Pieter Braeg-el"
in 1921 in Berlijn verscheen.
Die spelling Bruegel vind men in de
litteratuur voortdurend en niet
Breugel of Breughel, zooals wij plegen
te schrijven. De eerste is exacter, want
het i-rootste deel van het oeuvre is ook
Bruegel gesigneerd.
J. H. DE BOTS.
VERVALSCHING VAN
DIPLOMA'S.
Op tijd gearresteerd.
De Centrale Recherche heeft te
Amsterdam een man gearresteerd, die
het plan had opgevat handel te gaan
drijven in machnisrendrploma's voor
de groote vaart. De man, die heel
weinig van het vak afwist, had natuur»
I:jk echte diploma'» noodig om de an
dere te laten nadrukken. Daartoe
plaatste hij in. een der bladen een
advertentie, waarin machinisten voor
de groote vaart werden gevraagd. Ge»
zien het aantal vaklieden, dat geer.
emplooi kan vinden, kwamen er veel
brieven binnen. De man ontbood rru
verschiiier.de personen, die gesollic:»
teerd hadden en vroeg of hij de diplo»
ma's een paar dager mocht houden.
De machi" sten stemden toe en in die
raar dagen liet hij vier soorten diplo»
ma's nadrukken. Dit waren het voor*
!oop:g d pioma. beneven^ A. B. en C.
De drukker koesterde n:et den min»
6ten argwaan tegen den man. die zich
uitgaf voor „technisch expert van het
expertwezen".
Twee dezer diploma's verkocht hij
grif tegen een paar honderd gulden
het stuk. Doch juist, toen hij de di»
ploma's var. de har.d had gedaan, greep
ce Certrrie Recherche in. daarbij het
kw»ad bijtijds keerende. Den dader
wordt ten laste geleed poging tot op»
lighting en vervalschmg van diplomas
voor bekwaamheid. Maandag a s. za:
hij ter beschikking van de jüstitie wor»
den gesteld.
OP AVONTUUR.
Bij dc politie te Zaandam is kennis
'gege-.en. dat de 14-jarige S. en zijn 14»
jarig vriendje H., beiden aldaar woon
achtig. drie dagen geleder! de ouder»
1 ijk<j woning hebben verlaten. Naar
cz iongen» ^ar kameraden hadden ver»
teld. zouden zc op avontuur uitgaan.
Vermoedelijk zouden zij probccren,
plaatsing op een zeeschip te krijgen.
HET MODERNE VERKEER.
Met een Fokker-vliegtuig is een
groote collectie dieren, waaronder een
beertje, een aap. papegaaien en tro»
pïsche v:sschen. welke uit Indië in de
R.tterdamsche haven waren aange»
votrd va Waalhaven naar Londen
overgebracht
De dlcrc-.. die behouden aan de
overzijde van het Kanaal zijn aangeko»
men. ware- bestemd voor verschillende
Engelsche dierenhandelaren.
EX-KEIZER WILHELM
Niet naar Homburg.
Dc Tel. meldt:
In verband met het bericht uit Ber«
lijn. dat het slot Homburg auf der
Höhe door de Pruisische Regeering
als woonplaats ter beschikking van den
ex»ke:zer wordt gesteld en het daar n
vervatte vermoeden, dat Wilhelm II in
de toekomst een terugkeer naar
Duitschland zou overwegen, vernemen
wij van de meest bevoegde zijde, dat
er voorioopig geen sprake is van een
vertrek naar Homburg.
LEIDEN IN LAST.
Nu geen ulater.
Zooals verwacht werd was het Vrij»
dagavond met de electrtóteitsvoorzie»
ning weer in orde.
Maar nu komt de Leidsche corres»
pondent van dc Tel met een andere
klacht.
Hij schrijft:
Sedert eer.ige dagen sukkelen wij
ook al met het duinwater, dank zij
der. lagen druk een gevolg van her»
stellingen aan de leidingbuizen.
De directie van de Leidsche Duin»
watermaatschappij heeft :n publicaties
bekend gemaakt dat deze stagnatie
noodig is om te voorkomen dat men
er ooit later weer last van zal heb»
hen.
Zijn eer.maal de tegenwoordige leiding»
buizen van 300 m M. middellijn vervan»
gen door di© van 500 m.M. dan krijgt
men toevoer genoeg tot op de hoogste
verdieping.
Intusschen zit men er nu mee en
vooral de bewoners van bovenhuizen
ondervinden veel last. 's Avonds wan»
neer er een weinig meer druk is, Iaat
men eenige emmers volloopen voor
het gebruik van den volgenden dag.
Vooral ondervinden de conserven»
fabrieken die op groot waterverbruik
zijn aangewezen veel last en schade.
GESTRAND.
Op het Enkhuizer Zand lag gestrand
Je motorklipper Marchina, geladen met
tarwe van Lemmer naar Rijssel (Fr.),
schipper B. Schut. Met een 3«tal bot»
ters heeft men de lading gedeeltelijk
overgenomen. waardoor het vaartuig
los kwam. en vervolgens in de haven
an Enkhuizen werd gebracht.
Sedert Dinsdag ligt op het Zand ook
een Volendammer botter vast, welke
men voorioopig heeft geapproviandeerd
in de hoop, dat hfj met hoog water
vlot zal komen,
EEN CONFLICT IN DE
MIJNINDUSTRIE?
Toenemende gisting.
In verband met de actie der mijnwer
kersbonden voor een korteren Zater»
dagdienst kan, aldus de Tel., de vraag
worden gesteld:
Zal een eventueele weigering van dc
mijndirecties van het verzoek der mijn»
werkersbonden om den in hgt begin
van dit jaar prijsgegeven zcs»urendag
op Zaterdag wejer in t© voeren een
conflict tengevolge hebben en deze
weigering met een staking beantwoord
worden?
Zeer moeilijk is he; thans reeds hier
op een antwoord te geven.
Van de 32.000 mijnwerkers in Lim
burg is slechts een klein deel georgani»
seerd.
Nog geen vijfde deel is lid van een
der mijnwerkersorganisaties. Een
steunregeling zou dus veel geld kosten,
wellicht onmogelijk zijn. Hoe zouden
de ongeorganiseerden gesteund moe
ten worden? Een staking van langen
duur is daarom uitgesloten te achten.
Daartegenover staat echter, dat er :n
de mijnstreek reeds langen t-.jd zulk
een geest van ontevredenheid hcerscht
da: verwacht zou kunnen worden, dat
ook zonder steunregeling, een groot
deel der ongeorganiseerden aan een
oproep tot staking gevolg zouden geven
Dc bonden hebben thans een krachtig
wapen :n de hand. doordat zij geza
menlijk stelling nemen. Modern geor»
ganiseerden en katholieken gaan op
het oogenblik zij aan zij. evenals de
kleinere ProtestantschxChristelijke bon
dene die zich thans uit godsdienstige
overwegingen verplicht gevoelen tegen
het vasthouden aan den achturigcn
werkdag op Zaterdag stelling tc ne»
men.
Van Katholieke zijde heeft men hui»
tcgewoon veel bezwaren tegen dc
huidige dienstregeling, omdat hierdoor
het waarnemen van de godsdienstpücb
ten op Zondag door de arbeiders, die
nachtdienst gehad hebben, vrijwel on«
mogelijk wordt.
Het g:st in de mijnstreek reeds lan
gen tijd. Men is zeer ontevreden over
dc houding der mïjndirecties tegen
over Je mijnwerkersbonden.
Tvpeerend is. vervolgt het blad. het
geen Mgr. dr. Poels hoofdaalmoeze
nier van den Arbeid, de vorige weck"
op een propagandavergadering heeft
gezegd.
„Groote beroering is gewekt in dc
ceheele mijnstreek en de ontstemming
van de mijnwerkers is te verklaren
door het feit. dat er in het mijnbedrijf
veel misstanden zijn. De techniek moet
verbeterd worde^ doch de mechani»
sati© van den arbeid mag niet leiden
tot het uit het oog verliezen van dc
waardigheid van den mensch. Dc man
nen mogen niet afgejakkerd worden.
En het stelsel leidt tot afjakkeren, cn
kweekt verbittering."
Ook over de gesloten accoordcn -
de mijnwerker, zoo zeide dr. Poels, niet
tevreden.
De invoering van den zes-urendag
op Zaterdag zou den mïjndirecties on
getwijfeld field kosten. Na de wisse
ling der diensten zou nog geen vijf
uur productie per „schicht des Zater»
dags verricht worden. Dit zou volgens
de bcrekenigen der mijndirecties tot
gevolg hebben, dat de kostprijs der
kolen met circa 7 pet. zou stijgen.
De organisaties mcenen echter* dat
de invoering minder kosten met zich
meebrengt De vergadering van heden»
middag kon het daarover niet eens
worden. Daartegenover staat, dat dc
mijnondernemingen, die in het begin
niet zooveel profijt hebben getrokken
uit de Engelsche staking. en alleen
haar voorraden kwijt raakten, thans
groote winsten maken en een kolen
markt aan het veroveren zijn. Ook na»
dat de staking in Engeland zal ge»
eindigd wezen, za! dit gebrek aan
kolen zich althans voorlooDig nog doen
gevoelen en in ieder 2eval een behoor»
lijke prijs gemaakt kunnen worden.
Veel zal afhangen van hetgeen het
comité der samenwerkende mijnwer»
kers#organisaries morgen zal beslui»
ten.
En dan van hetgeen dc mijndirccties
zullen doen. Vermoedelijk zul'en zij
Dinsdag a s. nog me: een tusschen»
voorstel komen.
HET LAND VAN MAAS EN WAAL
Ten vervolge op de beantwoording
van de vragen van het Tweede Kamer
lid Van Voorst tot Voorst omtrent dc
vorderingen bij den wederopbouw van
vernielde gebouwen in Maas cn Waal.
de regeling van door der. watersnood
aangerichte schade en de uitbetaling der
vergoeding, heeft de minister van fi»
nanciën medegedeeld, dat de met bc»
tiekking tot het land van Maas en Waal
'etroffen maatregelen redelijken waar»
r-org geven, dat de bevolking, wat haar
huisvesting, stalling van het vee en bcr»
ging van den oogst betreft, den winter
niet met zorg behoeft tegemoet tc zien.
Dat bii de taxatie der schade cn bij dc
uitbetaling der schadevergoeding dc bil
lijkheid niet naar behooren zou zijn
in acht genomen en niet de noodigc
voortvarendheid zou zijn betracht, is
den minister allerminst gebleken.
HET RADIO.VERKEER NEDER»
LAND—INDIë.
Het radioverkeer NederlandNejcr»
!andsch»Indië (rechtstreeks en via Ame»
rika) heeft, voor zooveel het aan Nc#
derland toekomende aandeel betreft,
over het derde kwartaal van 1926
193.750 opgebracht, tegen 123.700
over het derde kwartaal van 1925.
REINTJE DE VOS.
Reeds eenige maanden werden de
kippenhouders bij Eibergen van hun
kippen beroofd tot men eindelijk be«
merkte dat een vos de schuldige was.
Dezer dagen werd nu in de buurtschap
Hupscl een drijfjacht gehouden door
twee jagers een eenige drijvers. Na een
langdurige jacht kwam de vos, een dier
van bijzondere grootte, voor den dag
cu werd neergeschoten.
DE HARINGVISSCHERJJ
Over de moeilijkheden.
Plannen tot exploitatie
van de vfs&cherfj in
Nederland8ch»Oo6t»Indië
Het Persbureau Vaz Diaa te Araster.
dam meldt:
De Nederlandschc Noordzeevis»
scherij en wel in het bijzonder de ha-
ringvisechery, het oude nationale be«
drijf, verkeert reeds sedert een aantal
jaren in ongunstige») toestand.
De ongunstige toestand van het be»
drijf noopt de reeders steeds meer
schepen uit de vaart tc nemen en naar
wy vernemen, zijn er den laatstcn tijd
pogingen aangewend een ander emplooi
voor een groot aantal Nederlandschc
haringschepen te vinden. Reeders heb
ben getracht hun «hepen naar het
buitenland voornamelijk Zuid»
Amerika te verkoopen. terwijl voorts
korten tijd geleden een poging is ge
daan van de Argentijnsche regeering
toestemming te verkrijgen tot het op
richten van een Nederlandsche Vis»
scherij Exploitatie Maatschappij m
Argentinië. Deze pogingen zijn doo
rn bezwarende voorwaarden, die de
Argentijnsche regeering stelde o.a.
het brenger, der vaartuigen onder
Argentijnsche vlag mislukt.
De reeders cn haringvisschers schrij
ver. de mindere vangsten toe aan dc
intensieve bevissching cn aan de roof-
visscherij met modern vischtuig op de
Noordzee.
Ook de regcering heeft den ems* van
dezen toestand reeds ingezien en op
13 September j 1 heeft de minister var
Binncnlandsche Zaken Mr. J. B. Kan
eer. commissie geïnstalleerd, aan welke
is opgedragen een onderzoek in te stel
len omtrent dc vraag, aan welke oor»
zaken dc ongunstige toestand van het
haringvisscherijbedrijf moet worden
toegeschreven cn of. en zoo ja in hoe
verre. maatregelen van overheidswege
dienen te worden getroffen, welke
zouden kunnen leiden tot verbetering
•ar. den ongunstigen toestand van dat
bedrijf.
Naar Ned.»Indië.
Wij verr.emen thans, dat de directies
an eenige groote recdcrij-maatschap-
pijen hier te lande plannen hebben ont»
worpen om in Nederlandsch Oost»
Indië de visscherij»exploitatie ter hand
te nemen.
De mogcl: ikheid van het vestigen op
groote schaal van een visscherij'bedrijf
■in Nedcrlandsch'Indië is reeds eerder
onder de oogen gezien.
Dc vischvangst in Nederlandsch
Ind-'c werd vroeger en wordt ook thans
nog uitsluitend uitgeoefend door dc
inlanders, die met hun majarvg.prauwcn
nimmer verder dan 20 mijl uit dc kust
kunnen komen, welke visscherij hoven-
dien op primitieve wijze geschiedt.
Naar schatting nemen bijna drie du -
zend van deze prauwen aan d© vis»
s-'-rii deel.
!.i 1907 besloot het Indisch© gouver
nement een vl.sscherij#onderzockings'
vaartuig uit t© zenden om op de Ja-
va ze© te onderzoeken of het loonend
zou zijn de visscherij op groote schaal
ter hand te nemen.
Deze proefvisscherijen geschiedden
onder leiding van den heer K. de
Waart, verbonden aan de afdeeling
Visscherijen van het Departement van
Binnenlandsch Bestuur cn Landbouw
te Buitenzorg.
Dc proeven werden in 1911 gestaakt
zonder dat de plannen voor de exploi
tatie der visscherij op de Javazec ver»
der werden uitgevoerd. De heer K. de
Waart heeft toen nog eenige jaren met
een motormajangprauw de visscherij
voortgezet, daar hij de overtuiging had
dat de v sscherij loonend kon zijn. Hij
maakte dan ook ongeveer 100% betere
besommingen dan de inlanders. die
"zonder motor voeren. Om finanticele
redenen kon de heer de Waart even»
we! de exploitatie niet voortzetten en
heeft deze moeten staken.
Het was de directies van bovenbe»
doelde reederijmaatschappijen ter oore
gekomen, dat d© heer K. de Waart op
het oogenblik met verlof in ons land
vertoeft cn van deze gelegenheid heb»
ben zij gebru;k gemaakt om te trach»
ten reeds vroeger besproken plannen
voor visscebrij in Nederlandsch Oost»
Ind e nader onder de oogen te zien.
Dezer dagen heeft dan ook op het
Ministerie van Binncnlandsche Zaken
afdeeling Visscherijen. te 's Graven»
hag© ccn bespreking plaats gevonden
tusschen eenige directeuren van^ ree»
dcrijmaatschappijcn. den heer K. de
Waart, den heer G. C. Groen, accrc»
aris van de door de regeering inge
stelde Vissechrijcommissie als plaats
vervanger van het hoofd van de af»
dec'.ing Visscherijen en den heer J. C.
Becker, expert bij de Scheepvaartin»
spectie te Vlaardingen, die als
trait«d'»ur.ion tusschen de reederijen is
opgetreden.
Als resultaat van deze conferentie
hebben de directies van bedoelde ree
derijen besloten zich tot het Gou»
erncment tc Buitenzorg te wenden.
Onmiddellijk na de tc VGravcnha-
ge gehouden besprekingen is 'n schrij»
cn gezonden aan het Departement
an Binnenlandsch Bestuur cn Land
bouw. afdeeling Visscherij te Bui»
tenzorg, waaraan wij het volgende ont»
eenen:
„Uit het onderhoud met den heer de
Waart wil het ons voorkomen. dat
mits met het noodige doorzettings» cn
uithoudingsvermogen aangepakt, hier
een te lang verzuimde taak ;s te ver-
uilen. Er zal echter pionierswerk tc
crrichtcn zijn."
Wij mcenen met den heer de Waart
_c mogen aannemen, dat daarbuiten
groote hoeveelheden visch te vangen
zullen zijn en dit aannemende,, zou»
den wij ons voorstellen na behoor»
lijke voorafgaande exploratie van dïe
terreinen verder van huis te gaan
sschen dan tot dusverre de inlanders
plegen te doen".
D» schrijvers hopen o.a. te Ijerci»
ken: dat wij dit bij uitstek gezonde
voedsel tot lagen prijs onder de bc»
olking van uw heerlijk land zullen
kunnen brengen en wel in een staat,
superieur aan dien waarin tot heden
visch onder dc consumenten komt."
Het wil oqs voorkomen, dat uw de
partement een vestiging van een onder
neming, als door ons bedoeld, met
instemming zal begroeten. Immers
ook in mogelijke oorlogstijden moet
het \*<x>r een koloniaal ryk van het
hoogste belang worden geacht de be»
schikking te hebben over voldoende
levensmiddelen. Bovendien zou, als In#
dië wat visch betreft in eigen behoefte
kon voorzien de invoer uit Skam, die
ndar ons verzekerd wordt, zeer be
langrijk is, achterwege kunnen blijven
en zouden de revcnuon aan Indië zelf
komen".
In het schrijven wordt voor» me»
degedeeld. Jat het in de bedoeling ligt
een paar proefschepen uit te rusten om
de geheele Javazee te gaan verkennen.
„Ons plan vervolg: het schrijven
zal veel gfld vorderen. Wij begrooten
een onderneming, als door pns bedoeld
op minstens een half millioen Holland
sche guldens."
De schrijvers besluiten:
„Het ligt in onze bedoeling als
straks de zaak is ingeleid cr de Ne
derlandsche isscher.'j door bemidde»
dvng van de regeering en van de Ree-
dersvereeniging voor de Nederland
schc Haringrisschcrij in te betrekken
Een afschrift van dit schrijven is
gezonden aan het departement van
Binncnlandsche Zaken en Landbouw
afdeeling Visscherijen. te Den Haag.
Het schrijven naar Buitenzorg gaat
vergezeld van een aanbeveling van
het bestuur van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken voor de Beneden-
Maas te Vlaardingen.
HANDIGE DIEVEN.
Voor de Vierde Kamer der Recht»
pank te Amsterdam hebben zich resp.
wegens diefstal en medeplichtigheid
daaraan, te verantwoorden gehad de 31
jarige werkman J. W. en dc 29»jarige
bootwerker T. J. van G.. beiden tc
Amsterdam woonachtig, thans gedeti
neerd in het Huis van Bewaring.
De arrestatie van het tweetal ge
schiedde op ietwat eigenaardige wijze.
Op Maandag 6 September jl. hadden
twee rechercheurs zich verdekt opge
steld in eer. kast. welke staat in het
magazijn, bchoorend tot de zaak in
mode»artikclen van den heer Repko in
de Reguiiersbrcestraat. De politieman,
nen hadden in dc kast kijkgaatjes ge
boord, zoodat zij konden zien wat er
in het magazijn voorviel, terwijl zij ook
het gezicht hadden op de wat verder
gelegen kelderopening.
Dit alles was in scène gezet omdat
de heer Repko reeds meerdere malen
het slachtoffer was geweest van dief
stallen uit het magazijn cn de recher»
chc het vermoeden had gekregen op
het bewuste tweetal, dat zich gewoon
lijk, des Maandags aan het magazijn
vervoegde om oud papier te halen, dat
dan door een bediende uit den kelder
naar boven wprd gebracht.
Zoo ook den bcwusten Maandag.
Verd. W. nam in het magazijn „stel.
ling" nabij de rekken, waarop verschil-
lende pakken met goederen, als kou-
sci\, sokken enz. geplaatst waren. Een
zak om het oude papier in ontvangst
te nemen, had hij geopend voor zich.
Vejd. van G. stond aan den ingang
van den kelder, waarin de bediende
doende was met het aanreiken vsn de
pakken papier. Het magazijn was hier-
door tijdelijk aan toezicht onttrokken.
Van G. had nu gelegenheid om z'n
„compagnon" een wenk te geven, ten
teeken dat de z-*ak veilig was, waarna
W. een pak met inhoud van de rekken
wegnam cn dat in de zak moffelde.
Zoo slaagde hij cr in vier pakken bc»
vattende kousen, sokken cn een bad
mantel tc verdonkeremanen.
Beide heer/rn hadden echter buiten
den waard, in dit geval dc recher
cheurs gerekend, die uit de kast kwa»
men cn het tweetal arresteerden. Van
G. ontkende ter zitting dc hem ten
laste gelegde medeplichtigheid aan
diefstal, terwijl \V. bekende zich aan
den diefstal tc hebben schuldig ge
maakt.
Het O. M.. Mr- Dr. van Heynsbcr-
gen. die het ten laste gelegde bewezen
achtte, cischte veroordeeling van bei»
den tot tien maanden gevangenisstraf.
Verdedigers waren Mr. Bromberg
cn Mr. Mouthaan.
Uitspraak over 14 dagen.
OUDE MAN DOODGEREDEN.
Donderdagmiddag werd te Geldrop
de S4'jarige Th. Daniels door dc stoom
tram overreden cn gedood. De oude
man, die doof was. heeft dc tram waar»
schijnlijk niet zien aankomen.
DE HERCLASSIFICATIE.
In antwoord op vragen van het
Twredr'Kamerlid Henri Hermans be
treffende verhooging van '_t werkelijk
inkomen van ambtenaren, die wonen in
gemeenten, welke bij de laagte her»
classificatie ingevolge de herziening van
hef Bezoldigingsbesluit in klasse ver»
hoogd zijn. herinnert dc minister van
Financiën cr aan, dat bij dc salarisher»
zicning»1925 aan den reeds in dienst
zijnden ambtenaar een zeker percenta
ge van ziin oude wedde (voor gchuw»
den 90 pCt.) werd gewaarborgd door
het verschil tusschen dc nieuwe lagere
wedde cn 90 pCt. van de oude hoogcrc
wedde, hem uit te keeren als een per»
soonlijke toelage.
Latere weddeverhoogingen van wel
ken aard ook, werden op die persoon»
lijke toelage gekort De vraag heeft
zich voorgedaan: Ie. wat moet cr ge
beuren met verhoogingen, ten gevolge
van overplaatsing uit een lager geclas»
sifeerdc gemeente naar een hooger ge»
classificeerde en 2e. wat met verhoogin
gen. ten gevolge van dc herclassificatie
van ccn gemeente, waarin men wonen
blijft? Moeten ook deze verhoogingen
op dc toelage gekort worden? Deze
vra3g is ontkennend beantwoord voor
het eerste geval, bevestigend voor het
tweede.
Intusschen is den minister gebleken,
dat voor dc handhaving van deze uit»
eenloopendc oplossing niet voldoende
termen bestaan.
Daarom is hij voornemens een wijzi
ging van het betreffende artikel tc be
vorderen. waardoor voor dc toekomst
beide gevallen gelijkelijk worden be
handeld. De weddeverhooging en gevol»
ge van een herclassificatie ook van
die, welke in het verleden heeft plaats
gehad zal na dc aan te brengen wij»
ziging dus niet meer van invloed zijn op
dc persoonlijke toelage.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 CU. per regel.
Tachtig wagens brengen dagelijks
Franken's Brood Id Haarlem rond
En gij voelt, ook In dit opzicht,
Uw belang dos weer terstond.
Franken's Brood wordt door dit
vroeger bU n thuis gebracht, Mntal
dan men van een anderen bakker
redelijkerwijs verwacht
EEN OUDJE.
104 JAAR.
Uit het „land van Hulst" schrijft
iemand aan de „Maasbode":
„Ik was dezer dagen te Hengstdijk en
informeerde of het zou lukken om bij
Bctje de Wit, weduwe Asselman, de
104«jarige. toegelaten tc worden.
„O, mijnheer, met alle gemak".
Toen ik het arbeidershuisje naderde,
waar het oudje woont, zag ik een heel
oud vrouwtje achter dc woning loo#
pen.
De ruim 60»jarige dochter van het
oude moedertje kwam mc tegemoet,
noodigde me uit binnen te komen en
ccn stoel te nemen; moeder zou dade#
lijk komen.
En waarlijk, daar kwam ze binnen,
de 104»jarigc, nog ongebogen ging zc
naar haar mooicn zctc! (geschenk der
gemecntcnaren). Dadelijk vroeg ze aan
hare dochter wie ik was. Toen zc het
wist was ze volkomen op d'r gemak.
Bij het gesprek bemerkte ik dat het
gezicht en het gehoor veel verminderd
waren. Maar om uit den zetel rechf op
te gaan staan, wie kan het beter? Het
gelaat, met het zwart mutsie omlijst,
is nog zoo frisch als vroeger. Ze was
1.1. Zondag nog ter kerke geweest!
Bij het afscheid neinen vroeg zij mij:
„Of ik haar het volgend jaar weer
kwam bezoeken". Zeer tevreden was
ze er over, dat dc couranten tegenge#
sproken hadden, als zou onlangs in
Leeuwarden dc oudste vrouw van
Nederland overleden zijn. „Neen. hoor,
ik ben dè oudste vrouw van Neder#
land", beklemde zij. „en dat weet de
Koningin ook wel", voegde ze er nog
aan toe.
Later had ik in het dorp nog een
praatje met een 86»jarigc moeder. Die
kon praten, zien, hooren cn gaan. als
wie ook ter wereld, cn was goed fic»
zond. Ik dacht zoo: dat is dc opvolg»
ster van Bctjc!"
ONDEUGDELIJKE WORST.
Door het nuttigen van ondeugdelijke
bloedworst zijn drie kinderen van den
heer II. te Zwammcrdam. ziek gewor'
den. De geneesheer constateerde vergif
tigingsverschijnselen. Deze zijn geluk#
kig niet van ernstigen aard gebleken.
EXPLOIT ATIEBEGROOT1NG
PROVINCIAAL ZIEKENHUIS TE
MF.DEMRLIK.
Ged. Staten bieden den Staten ter
vaststelling aan de cxploitaticbcgrooting
van het Provinciaal Ziekenhuis te Me»
demblik, voor het dienstjaar 1927. zoo#
als deze voorioopig door hen is vast
gesteld.
Ze is opgemaakt tot een totaal bedrag
van 399,668. Bij de raming der baten
is verondersteld, dat in 1927. evenals
voor 1926, werd geraamd het gemid»
deld aantal patiënten 352 zal bcdra»
gen. De uiterst lang/amo toeneming
dc commissie van beheer spreekt alwtcr
van „toename" van het aantal pa»
tïenten in het ziekenhuis in 1925 dwingt
tot deze voorzichtige raming. Dc erva#
ringen yan den allcrlaatstcn tijd maken
het zelfs twijfelachtig of dit cijfer wel
zal worden bereikt. Dc bijdrage der
Provinëie in 1927 wordt geschat! op
63.000 (voor 1926 is toegestaan
70.000). De verplccgkostcn per patient
zijn geraamd op 1.134.38.
Dc salarissen van dc Directie zijn
uitgetrokken tot ccn bedrag van 8290.
die yan het personeel van den genees»
kundigen cn den verplegingsdienst1 op
f 142.615. Voor kosten van gc/insvcr»
pleging is 15.000 uitgetrokken. Gcrc»
kend is op dc gezinsverpleging van
pl.m. 30 patiënten. Salarissey van den
administratieven dienst zijn geraamd
op 9.1//, die van den huishoudelij»
ken dienst op 9.036.
LOOD-INJECT1ES TEGEN
KANKER.
Ongeveer een jaar geleden maakten
wij melding van een N. T. A.»bericht
over de al sinds eenige jaren door
prof. Blair Bell. hooglceraar in de gy»
naecologie te Liverpool, toegepaste bc»
handeling van kanker met loodinjec»
ties. Daarvoor wordt een colloïdalc
loodverbinding gebruikt.
Dr. W. Schuurmans Stekhoven wijdt
in een werk over „De kanker in het
licht der jongste onderzoekingen", dat
weldra zal verschijnen, ccn afzonder
lijk hooldstuk aan dc onderzoekingen
van Blair Bell over wezen en behande
ling van kwaadaard'gc gezwellen. Het'
hoofdstuk is in dc jongste aflevering
van de „Geneeskundige Gids" gepubli
ceerd. Het -slot er ven luidt:
Aan het sericuse karakter van prof.
Blair Bell en zijn werk zal ongetwij
feld in de komende maanden in bin
nen» en buitenland meer recht weder
varen dan tot dusver geschiedde.
En dat tc meer nu in Engeland se
dert kort (half Aug. 1912) gelegenheid
bestaat tot profeneming met het m'd»
del van Blair Bell op iets grooter
schaal. De „British Colloids Ltd." be»
reiden thans onder een naam „chorio»
trope" het middel in quaestic op groo»
te schaal voor de „Liverpool Medical
Research organisation", terwijl de be»
kende „Crookes Laboratories, 22 Che»
niesstrcet W. C. 1. London" voor de
distributie zorgen. Deze is voorioopig
beperkt tot groote klinieken cn zieken»
huifcen, die een specialist ccnigen tijd
naar Liverpool zenden om daaruit de
eerste hand de selectie der patiënten
en de toepassing van het midael tc be»
studeeren,