CARRsM0UTBR00D
HAARLEM'S DAGBLAD DINSDAG 26 OCT. 1926 i SCHIPPER vd. TOORN
HET AMSTERDAMSCHE MARKTHALPUN.
Een werk van tien millioen.
Gouvereer c'est ptévoir, maar dan
altijd: vooruitzien óf in vertrouwend
optimisme. óf in vreezend pessimisme.
Men zal niet kunnen ontkeraon dat
be: besluit, door den Amstcrdamschen
gemeenteraad genomen met 34 tegen S
stemmen om tien millioen te voteeren
voor een nieuwe, modem geoutilleerde
markt van buitengewoon groot opti»
m.sme, van machtig vertrouwen in
Amsterdams toekoms: getuigt. Wei
zelden nam de hoofdstad, of welke
groote stad in ons land ook, een besluit
van zoo'n speculatieven aard.
Da: het mei zulk een groote meerden
beid genomen werd bewijst dat Am»
stercam's raad op -luttele uitzonde ringen
ca volkomen wethouder de Miranda's
vertrouwen ia Amsterdams toekomst
deelt.
Zooals elke groei, uitbreking, modcr»
ciseenng geboren is uit het onvoldoeo»
de van het heden, zoo zijn deze groot»
sehe marktplar.nen ontstaan u.t het al
gemeen erkende feit van den trcurigen
toestaad waarin zich thans de aardappel»
groenten» en fruitmarkt bevindt.
Het is daar aan Ge Marr.ixstraat bij den
Rozengracht en achter de huizen bij
ce pietluttige haventjes in één woord
een chaos. Tusschen Handeisschool cn
Rozengracht is in den vroegen morgen
bijna eder stukje grond bezet. Wagens,
kisten hooge bergen groenten, vu 1 cn
afval. a;les staat in, op cn tegen elkaar
en caartusschen krioelen de mark tbc»
zoekers, die een schier onontwarbare
kluwen vormen. Hij zou schilderachtig
wezen als hetn.et zoo bar onhy»
giën.sch was. wan: tusschen uitgestalde
groenten en fruit vindt men allerlei afval
en al wat een dergel.jke omgeving aan
ongerechtigs biedt. Zoo is het ook op
de aardappe'.er.mark: bij de haventjes
achter dc Marnixstraat. Reeds io 1913
werd geklaagd over onvoldoende markt»
ruimte en zag men :n dat een markt,
die hovend.er. met voor groote schepen
toegankelijk is. waar een spoorlijn ont»
breekt en geen bewaar»inr:chringen zijn.
cie aan moderne eischen voldoen voor
Amsterdam niet meer houdbaar is.
Reeds in 1913 dan. had de commis
sie. die ook belast was met een onder»
zoek naar de toestanden van bet Am»
srerdamsche marktwezen het oog laten
vallen op het terrein van de voormalige
aschbel: bij de Hugo de Grootstraat.
Hei plan dat thans door den Am»
sterdamschen Raad is aangenomen is
ontworpen ter plaatse door genoemde
commissie ais de meest geschikte aan»
geduid.
\Ve zullen hier geen overzicht geven
van ai wat voor co tegen de grootsch
opgezette plarujen is aangevoerd, van
de debatten in den Raad gevoerd, doch
trachten in 't kort uiteen te zetten wat
in de toekomst te gebeuren staat en
van welke beteeker.is dat mag geacht
worden voor de hoofdstad des lands.
Er komt een markt met centrale
markthal en nevengebouwen op het
terrein, begrensd door den verbindings
weg met de uitbreading»West, de ach»
terzijde van de bebouwing der Van
Bossesïraat en der Visseringstraat, he:
verlengde der Van Hogendorpstraat en
het ontworpen kanaal tusschen Haar»
lemmerweg en Kosïverlorenvaart.
Merkwaardig is wel dat. terwijl voor
de toelichting die B. en W. gaven dc
markthal eigenlijk de kern van den
voordracht vormde, uit den Raad toch
een poging ge-daan werd die er u.t te
lichten.
Het voordeel van de nieuwe markt»
die, met alle werken als daar zijn, het
graven van kanalen, aanleggen var.
havens, neerzetten van de gebouwen,
over vijf jaar klaar zai zijn. is dat reeds
een spoorwegaanleg aanwezig :s. zoo»
dat op het terrein slechts de ncodigc
vertakkingen moeten worden aange»
Iegd, waardoor de wagens vóór de pak»
huizen en laags de havens kunr/cn wor»
den geplaatst, voor directe overlading in
pakhuis of lichters.
Boveivdien is het terrein, door de !>g«
ging aan de Kostverloreiwaart gemak»
kelijk bereikbaar voor scheper., zoo»
wel uit Friesland en Noord*H«iland a.s
van den kant van Zeeland. Verder
realiseert men zich, dat het terrein zal
komen te liggen aan een nieuw te gra-
ven kanaal, dat de nieuwe haven west
zal verbinden me: de Kostverlorcn»
vaart. De tot standkoming van dit ka»
naai is van groot belang, omdat daar»
door langs eeu korten weg artikelen a's
Zuidvruchten van groote zeeschepen af.
voor bet marktterrein kunnen worden
vervoerd.
Voor wie zich een denkbeeld wil ma
ken van den omvang van deze markt
der toekomst, zij gezegd ca: die zoo
groot is ais het Oosterpark. Men stelt
zich voor al de te maken markt::.rich»
ringen, (gebouwen, havens, standplaat»
scr. voor wagens enz.) van uit cén een»
traal marktplein bereikbaar te ma»
ken.
Het ligt niet in onze bedoeling den
lezer met vee' cijfers tc vermoeien. Aan»
gestipt zij alleen dat 't grondwerk is ge»
raamd op ruim 1 1 2 m ilioen gulden, ce
havenwerken op ruim 11/2 millioen, de
gebouwen op ru.m 4 1 2 millioen.
Naar-de berekening van B. en W.
zal de exploitatie het eerste jaar een
nadeelig saldo opleveren van ruim
twee ton, welk bedrag men hoopt na
elf jaar te zien verminderd tot f SO.OOO.
erwijl. o heerlijke toekomstmuziek na
41 jaar een voordeelig exp!o::at;e»saido
vin ruim 5 ton wordt verwacht.
Zooals reeds ppgemerkt: over dc on»
houdbaarheid van de tegenwoordige
markt is iedereen het eens; daarover is
geen twijfel. Over de plaats waar Am»
sterdam's nieuwe, moderne markt ge*
projccteerd wordt heerscht thans ook
geen verschil van mecning meer. Mc:
opzet en kosten kon bijna de gchcelc
raad zich tenslotte vereenigen, bchou»
dens die leden, die van oordeel zijn
dat niet het geheeie werk tegelijk moet
worden ondernomen, doch dc uitbrei
ding geleidelijk moet geschieden in
evenredigheid met dc economische be
hoeften.
Nu de teerling geworpen is mag men
Amsterdam met het genomen be
sluit gta-ikwcnschen, een besluit dat
van grooten durf getuigt. Niet alleen
heeft het streven voorgezeten verbete»
ring te breugen in den hu.Jigen, on-
houdbaren toestand. men verwacht
dat de groenten», fruit» en aardap»
pelen», wild» en eiermarkt van Amster»
dam zich in de latere jaren tot een
markt zal ontwikkelen, niet alleen be
stemd voor de behoc.ften van den
hoofdstad, maar voor het gehcclc land.
In 1922 kwam uit de omgeving van
Amsterdam slechts 10.860.429 K.G. of
van den geheelen toevoer aan dc
markt, terwijl Amsterdam 106.739.000
K.G. of 92 van den geheelen aan
voer uit verder afgelegen productiege
bieden ontving. Geen wonder is het
dan ook. dat de tuinders ten zeerste
ingenomen zijn met de plannen. Zij wij
zijn er vooral op. dat zij hun goed»,
bcwaargekgenheid krijgen met koe!
cn vriesrulmte en de beschikking
dag tot dag over opslagruimte. En door
dc sticting van de hal kan de handel,
beschermd tegen wind en regen, rustig
zijn zaken afwikkelen.
Resumeercnde mogen we zeggen: de
plannen zijn ontworpen zóó, dat uit»
brciding, mocht die in dc verre toe»
komst noodig blijken. mogelijk is
Markthal, nevengebouwen, stallen, kan»
toren zijn waarborg dat de handel r.:ei
van weersgesteldheid afhankelijk is.
Koel» en vriesruimte geven gelegenheid
tot bewaren zonder vrees voor bederf
De ligging bij spoor» en water is voor
aanvoer en export allergunstigst.
Zeker, de toekomst zal moeten lec»
ren of inderdaad door de schitterende
outillage Amsterdam's markt zal wor»
den wat men er van verwacht, een
markt van wereldbeteekenis.
Maar ®en mag op goede gronde-
vertrouwen koesteren dat een der?e'::-
kc inrichting op den duur bandci cr
vertier tot zich zal trekken.
Amsterdam ziet in deze de toekom»
met hoopvolle verwachting tegemoet.
EEN IJSELIJK DRAMA
Zoo leek het althans.
De Brouwersgracht te Dec Haag was
Maandagmorgen in ongewone opschud»
ding. Honderden mepschen verdron»
gen rich om een krantenkiosk er.
staarden onafgebroken naar een klein
nood»arrestanteniokaal. dat de poli»
tie tegen enkele dezer kiosken heef:
deer. bouwen. IJselijke verhalen doden
de ronde omtrent een beschonken rr.:!:=
tair die Zaterdagavond door de poli»
tie in dit hok zou zijn opgesloten en
vergeter.. ..Een: ge uren later door der.
Eersten Hulpdienst morsdood er qit ge
baald door verstikking om het leven
gekomen".
Schande werd er over gespro<er.
door de siceds aangroeiende menscben
massa en een algemeene kreet ging
door dc lucht: „Ze moesten die hos»
ken afbreken".
Dreigende blikken gingen in de neb»
ting der kiosk.
Een juffrouw die het geheeie geval
Zaterdagavond had meegemaakt, gaf ;n
levendige bewoordingen een roerend
verhaal van het geval, dat verschelde»
nen de tranen in de oogen deden ko»
men..»
Biauw had de juffrouw den militair
maar buiten zien vallen. Zijn oogen wa»
ren al dicht.... Verslaggevers en foto»
graf en rukten van alle kanten aan. om
de plek des onheil», die een tweede
Ba3rn zou worden, te vereeuwigen.
Het mysterieuze van het heeic geval
was dat de politie absoluut onkunde
was var. dezen verstikkingsdood cn he:
gerucht gin? al. dat zij de zaak geheim
wenschte te houden....
Zaterdagavond was een beschonsen
militair even opgeborgen in net bc>
wuste nood*arres:antenlokaal, teneinde
later verder getransporteerd te wor»
den. De beschonkene schijnt inmiddels
door een bombardement met zijn vu is»
ten tegen de houten wanden de heelc
omgeving te hulp hebben doen loo»
pen. Toen de politie later kwam om
den arrestant oj te halen en zij de deur
opende, viel hij pardoes naar bui.en
De Eerste Hulpdienst, die vlak bij is.
werd er bij gehaald en achtte het be»
ter. den militair zi n roes in het gebouw
van den Eersten Hulpdienst te laten
uitslapen. Een geneesheer constateerde
een gewone aicohobvergiftiging en toen
de betrokkene Zodasmorgen was ujtge»
«lapen. mankeerde hem niets meer en
kon hij door de politie worden mee»
-lenomer. naar het arrestantenlokaal in
het hoofdbureau.
Een geval dus. zooals men ieder
oogenbisk meemaakt.
Intusschen groeide de mcnschenroas»
sa op de Brouwersgracht steeds aan en
we-den de verhalen ieder kwartier
ijselijker.
GAAT DE GEMEENTE
PETTEN VERDWIJNEN?
DE TOESTAND ONHOUDBAAR?
Ged. Staten van Noord-Holland onthiel
den onlangs hun goedkeuring aan de be
groot-lag 1926 van de gemeente Petten, om-
du daarop twee poet en van i 7000 voor
kwamen van rijks- en provinciale subsidie.
Ged. Staten verlangden in plaats daarvan
helaetir.gverhooring, welke de raad cranio
gelijk achtte. De raad ging daarop in be
roep bij de kroon, doch dit i» nu bij K.B.
Hij maakt het goed.
Naar gemeld wordt is schipper Ja»
cob van der Toorn, die ge.yi men
weet als eentge geredde de-r bemanning
van den vergancn Ylaardittgschen log
ger „Theodoor" Yl. 213, te North
Shields aan wal gebracht is en in bet
Jub.lu Infirmary verpleegd wordt, goed
vooruitgaande. Dc toestand van rijn
gebroken been en van zijn geschokt
gestel is echter van dien aard, dat men
er op reken: dat hij zeker nog ruim
drie maanden in het ziekenhuis zal
moeten vertoeven.
Een landgenoot, die hem bezocht
heeft, schrijf: aan de Telegraaf het vol
gende:
Terwijl de herfstzon straalde door
de ruiten van het vriendelijk zieken»
huis. vertelde hij in stmpe/g woorden
nogmaals het tragische c.ade zijner
mannen, en zijn eigen wondervolle red
ding. En een tinteling van blijdschap en
dank sprak uit die zeeblauwe oogen.
nu hij aan zijn ledikant, zijn grijzen va»
der en een jongeren broer zag zitten
die van Schevcniagen waren overgeko
men.
Waarlijk als men zelf van die lippen
hoort, hoe het gegaan is. kan men be»
grijpen wat er in het hart van dien
man is omgegaan.
En dan te weten, dat hij alles met
een reeds gebroken linker dijbeen door»
stond, lijkt bijna bovenmenschelijk. De
hoofddokter van het ziekenhuis, dr.
Weidner. die mij de X»photo's van het
been liet zien. zcide mij dan ook. nog
nooit een dergelijk geval gezien of ge»
lezen te hebben. Echter had hij alle
hoop op een volledig herstel.
Juist- toen ik een bezoek bracht,
was het tegen twaalf uur 's middags,
plotseling viel Yan der Toorn zich»
zelf in dc rede: „Wat zou ik nou
graag in Scbeveningen zijn".
Die blauwe oogen kregen een péin-
zende uitdrukking. Zijn gedachten
zweefden naar Holland, rot achter de
duinen, waaj op hetzelfde moment
„zijn" raatroos Joh. Keus werd ter
aarde besteld. En even was het stil
ia de zwijgende ziekenzaal
Dan sprak hij over de sympathie die
hfj van Engelsche zijde had ojatvangen
Hij gaf me een pakje brieven die.
uit verschillende deelen van Engeland,
totaal onbekenden, naar aanleiding van
de berichten in de bladen hadden ge»
zonden.
Eén brief, van een actrice, was zóó
sympathiek, dat ik hem. vectaald. ten
deele iaat volgen voor de talrijke koele
cn vaak veel te veel berekenende Hol»
landers.
Dear Sir,
Terwijl ik dezen morgen mijn cou
rant las, zag ik uw droevig ongeval
vermeld. Veroorloof mij mijn beste
wenschen voor een spoedige beterschap
aan te bieden. Inderdaad u moet een
man van moed zijn.
Ik heb de goede hoop. dat u spoedig
in staat zult zijn, naar uw huiselijken
haard terug te keeren.
U mag het vreemd vinden, dat een u
totaal opbekende u schrijft, maar dc
reden is. dat ik zelf op zee mijn ge»
liefden man verloren heb
....Welnu, mijn vriend, mijn levens»
motto is: „Houd moed", hetgeen ik V
toewensch. waarmee alles terecht za!
komen.
Tot zoover de brief waaruit een
meevoelend hart spreekt.
Dit was één van de ve!c mooie bric»
ven die ik alle met ontroering heb ge
lezen. Ook had reeds den da/? nadat dc
schipbreukelingen in het ziekenhuis la-
ccn Engelsche dame uit een gehce:
ander gedeelte des lands een pracht
-en ruiker gezonden.
Buiten deed de stormwïr..1 gestadi'"
de herfstbladeren van de h' men wa:
rplen
Men kon ons. aldus de Tel., aan het ^je. ontvankelijk verklaard wegens over
hoofdbureau niets meedeelen, wat het
geval natuurlijk nog mysterieuzer
maakte. Tot wij eindeliik van den Eer*
stcn Hulpdienst de volgende ophelde»
rkregen:
schrijd mg van den daarvoor gestelden ter
mijn. De financieel© toeBtamd van deze
kleine gemeente schijnt onoplosbaar, zegt
de Tel., zoodat opheffing van de gemeente
wel eens noodzakelijk zou kunnen blijken, meenten moet voldoen.
ONEERLIJKE WERKSTER.
Een groot vertrek van een der politic-
bureaux te Rotterdam is de opslag»
plaats geworden van hergeen zekere
vrouw T. kans heeft gezien in den tijd
van Degen maanden uit 'net afbetal ngs
magazijn van De W. te Rotterdam weg
te nemen. In het magazijn waar z:
Dinsdags en Vrijdags a's werkster ar»
beidde, maakte zij er een gewoonte van
goederen te stelen, die zy onder haar
k'eeren verstopte. Op die manier ver»
dweilen ta! var. japonnen, laarzan. de»
kens, ondergoederen, en de naarstig»
heid in die richt;ng was zoo groot, dat
zij in korten tijd een buit bij elkaar
bracht, ter waarde van ongeveer f 2509.
Tenslotte is het spel ontdekt en volgde
een onderzoek, waarbij bleek, dat de
goederen deels waren verpand en bc»
leend. In verband daarmee is op ver»
moeder, var. heling eveneens zekere
vrouw van O. aangehouden. Deze ont»
kent echter zich aaD dit misdrijf te
hebben schuldig gemaakt. Vrouw T
legde een volledige bekentenis af.
De benadeelde wensent geen vervol
ging, dientengevolge treedt de officier
van justitie als aanklager op. De
vrouwen zijn na de opmaking van het
procesverbaal heengezonden.
MINISTER KANS CIRCULAIRE.
Voor de vereeniging van sociaal
democratische gemeenteraadsleden heeft
de heer J. v. d. Tempei. lid der Tweede
Kamer de bekende circulaire bespro»
ken, door minister Kan aan Ged. Staten
gezonden. De heer v. d. Tempel zei dat
het motief dezer circulaire het bevor*
deren van een zuinig en doelmatig fi»
nancieel beheer der financiën, slechts
aller instemming kan hebben. Maar het
is gebleken dat de circulaire niet met
dit doel alleen is opgesteld, doch aldus
spr. dat ze het gevolg is van een
reactionoairen geest.
Ten aanzien der financiën opent deze
circulaire geen enkel perspectief. Het
groote bezwaar blijft de onhoudbare cn
ongelijke belastingdruk in de gemeen»
ten. Ons antwoord op de circulaire,
besloot de heer v. d. Tempel, kan niet
anders zijn. dan dat eerst de regeering
aan haar verplichtingen ten aanzien der
financieele verhouding jegens de ge»
i HET OUDE SPOORBOEKJE.
„De Zakenwereld" vertelt:
Op 2 October kocht »k een nieuw
spoorboekje.
Onder de vele plichten die wij als Ne»
dcrlanders te volbrengen hebben is dat
er een, waaraan uien twee maal per
jaar gemakkelijk kan voldoen.
Vooral in Amsterdam wordt! het
iemand gemakkelijk gemaakt, overal in
dc zakenwijken wordt het op straat
verkocht.
Veel moeilijker is het, naar ik onder»
vond. het oude boekje kwijt tc raken.
Eerst probeerde ik het op den Dam,
waari k nci nieuwe boekje gekocht had.
Ik was geen honderd stappen de Kal»
verstraat in geloopcn. toen een wclwil»
lend heer mij op den schouder rikte cn
hijgend verklaarde:
„U hebt uw spoorboekje laten vallen,
mijnheer".
Kon ik den num. die zich buiten adem
geloopcn had om mij in tc halen, een
smadelijke teleurstelling bereiden?
br viel niets anders ie doen dan den
eerlijken vinder vriendelijk tc bedanken
cn mijn zomerdicnstregcling weer bij
mij te steken, met een air. als ware
het een onmisbare schat.
Een straatje verder waagde ik het cr
weer op. Voorzichtig deponeerde
het boekje op de vcnsi'crpost van ecu
winkel* stak met een onschuldig gc>
zicht een sigaar op en wandelde verder.
„Meltcir, mchelr!"
Dezen keer was het een kleine jon-
ien, van een soort, dat onmiddellijk het
lakwerk van een auto beschadigt, wan
neer zij er kans toe krijgen, die mij met
een triomfantelijk gebaar uit dc verte
reeds mijn boekje toezwaaide.
Zulk een bewijs van eerlijkheid bij
zulk c<n jongen beantwoorden met een
ynische ontmoediging? Elk greintje
begrip van pacdagogie moest daar te»
gen m opstand komen.
Met geveinsde blijdschap nam ik den
ongclukkigen zomerdienst weer In ont»
vangst, zeggend en tegenover dc
trouwe, open oogen van den jongen
sch?am»de ik mij. dat ik zóó liegen kon.
zonder een blos. zonder een spier van
mijn gebat te vertrekken:
..Dank je wel jo. ik ben blij, dat ik
het weer terug heb".
Ter hoogte van den Heiligeweg ont
moctte ik een kennis, waar ik even mee
bleef stean spreken.
Ha, dat was mijn kans. Met voor
zichtige manipulaties wurmde ik het
boekje uit de diepte van mijn zak naar
boven.
„Hoe kun jc zoo iets beweren?" riep
mijn vriend uit, want met mijn gedach-
en bij mijn boos opzet had ik hem ccn
erkeerd antwoord gegeven.
!k maakte mijn flater weer goed
wurmde intusschen stilletjes verder
f'ato, achter mijn rug. Nu moest bet
bock}* op het asphalt liggen. Eindelijk.
Meteen werd er aan de overzij op een
ruit geklopt.
Ik veinsde niets te hooren.
Het kloppen werd een trommclvuui
dat ik tevergeefs trachtte aan de aan
dacht van mijn vriend tc doen ontgaan.
„Zij roepen je", zcide hij.
„Wie wat?" vroeg ik den verkeerden
kant uitkijkend.
,Neen. daar in dien winkel, zij wen.
ken iets".
Ik voelde dat ik het spel verloren
had.
Achter ccn winkelruit stonden een
jonge dame cn ccn winkelbediende met
dc melk der menschcnmin du'men dik
op het gelaat, dlc mij met alle kracht
can hun - plastisch talent trachtten te
beduiden wat ik maar al tc goed wist
Ik gaf mij gewonnen, nam beleefd mijn
hoed af, bukte cn raapte mijn boekje
weer op. Dezen keer echter bloosde ik
wel, van schaamte cn van het bukken
Zoo iets wordt ten slotte irritecrend.
Als mij ooit iets in mijn zakkelf gchii
derd had, dan was dat zeker nu wel dat
boekje.
Ik kwam op de Munt en verkende
het terrein.
Voorzichtig, quasi nonchalant naderde
ik de brugleuning en keek tersluiks in
her water van het SingcL Mijn hand
tastte, greep het boekje, ik keek nog
even oin en staarde in het verwon
derde gelaat van ccn politieagent, die
mij nauwlettend gadesloeg.
Een poliric»agcnt. ccn dreg.... blik.
scmsncl doorzag ik dc situatie. Kramp
achtig hield ik het bockic onder mijn
jas verborgen, deed een stap terug cn
meikte met een onnoozclcn grijns op:
„Hoog water vandaag, wat?"
Dc agent gaf geen antwoord. Arg
waan en verdenking stonden op zijn
gebat te lezen. Ik bigreep, dat hij mij
in dc gaten zou houden. Toen betoon
dc ik mij snel. Met ccn onverwachte bc
weging stak ik het plein over, liep dc
brug naar de Doelenstraat op cn weer
terug cn smeet bij het omdraa'cn met»
een hot spoorboekje overhoord. Welk
ccn verlichting, toen ik den plons in
het water hoorde. Ik zag nog net even
het bruine kafi'je op het water vlekken,
toen sprong ik haastig op dc tram om
elk spoor uit te wisschcn.
's Avonds, thuis, wilde ik in het nieu.
spoorboekje een trein Oftzo-kcn. ik
haalde het? uit mijn zak het was de
oude zomerdicnstregcling.
EVERT BREMAN
To Amsterdam is In den leeftijd van 67
'verleden de architect Evert Breman, rol
icne w ens plannen rele bekende gebou
won tot «tand kwamen, o.a. het Rembrand:
Theater, „Flora" in de Amstelstraat, he;
rebouw van den Kon. HolL Lloyd op de
Prin3 Hendrikkade hoek Martelaarsgracht,
■onevens het Lloydhotel in de Ric'-Ianden.
Ook wa? <je heer Breman de architect van
do hoofdgebouwen van de wereldientoor.
stelling voor Hotel- er. Reiswezcn. in 1395
zchouden achter het Rijksmuseum. In het
genoemde tentoonstel! ingsjaar werd
neer Breman benoemd tot Ridder in de
Oranje Naseau-orde. De teraardebestelling
zal plaats hebben a.s. Woensdag 27 October
:o 1.46 uur op de Nieuwe Oosterbegraaf
plaats te Amsterdam.
DE CASVERSTIKKING TE ALKMAAR
Bij het onderzoek naar de oorzaak van
do gasverstiiking van een drietal personen
-n een perceel aan de 6i-nt Jacobusetraat
te Alkmaar. Is. naar het „Hbld." meldt,
gebleken, dat de vorige bewoners ver
zuimd hadden bij het afschroeven der lam
pen van de gasleiding den afsluitdop er op
te bevestigen, zoodat het gas vrij uit kon
stroomen en het geheeie vertrek gevuld
had, nadat de hoofdkraan later was open
gezet. De 3 pereonen zijn waar ichijnlijk
plotseling bedwelmd geworden en hebben
geen gelegenheid ineer gehad zich uit'
de bovenwoning te verwijderen.
TEGEN DE KAPITAAL-
VLUCHT.
HET WETSONTWERP.
Naar men weet heeft minister De Geer
de vorige week in de Tweede Kamer mede
gedeeld, dat een wetsontwerp tegen de ka-
pitaalyluoht het departement van Fiman-
oion heeft .verlaten.
De Tel. verneemt thane, dat 't in het voor
nemen ligt. het bewuste wetsontwerp op
eeu zoodanig tijdstip bij de Staten-Generaal
te dienen, dat het in het voorjaar in
de Kamers kan worden behandeld, zoodat
deze nieuwe belastingwet, overeenkomsrg
de bedoeling op 1 Mei 1927 in werking zou
kunnen treden.
EEN LIEFDESDRAMA?
De poli:ie te Leiden heeft een 32-jarigen
taan aangehouden, die in een woning aan
de Korevaarstraat was binnengedrongen en
daar met een revolver op een vrouw heeft
geschoten Men vermoedt een liefdesdrama.
DE REEUWIJKSCHE PLASSEN
BEDREIGD
Men schrijft ons:
De Rceuwijksohe Plaesen worden be
dreigd.
Dit monument van wondere schoonhei-!,
in de directe omgeving van Gouda gele
gen, nabij den hoofdweg Gouda-Bodegra
ven. dit klonood der natuur, wordt met
ondergang bedreigd.
Gedepu:eerde Siaien van Zuid-Holland
hebben naar verluidt, het voornemen in
de komende wmterzittlng der Provinciale
Staten aan dit ooliege voorstellen te doen
tot droogmaking dezer Plassen. De pli
r.en daartoe zijn gereed, maar nog niet
gepubliceerd
De Vereeniging voor Vreemdelingenver
keer te Gouda heef: gemeend pozingon in
"t werk te moeten stellen om het dreigend
gevaar tot vernietiging dezer wonder
mooie plassen met zijn talrijke groene
eiliundjei met fraai geboomte, die ook voor
de wateraport van groot belang zijn, te
verhoeden. Zij heeft daartoe de vrienden
der natuur opgeroepen om met elkander
op :e komen voor het behoud van dit lust
oord, welks verdwijnen een grove «cher
-ling der natuur zou zijn.
WEGENBELASTING
Op het wetsontwerp we-genbelaatiog is
door den heer Schaper een amendement in
gediend. Met het oog op de onzekerheid,
welke thans nog bestaat ten aanzien van
'r d«ai provinciën toekomende deel van
Wegenfonds in verband met <je tot etend te
brengen provinciale wegenplannen, kom!
liet hem wmscbelijk voor, het te verdeelen
percentage voorloopig onbepaald te laten
en daarmede te wachten tot nadere zeker
heid is verkregen. Indien de rijwielbelas
i.g alsnog mocht vervallen, dient het
amendement in dier voege te worden ge
«rlj.fcd.
RECHTSZAKEN
DE GLINDHORST-
ZAAK.
14 dagen geëischt.
Voor het gerechtshof tc Amster-
dam werd Maandag dc zaak tegen den
gewezen directeur van „Dc Glindhorst"
da. V. voortgezet.
Allereerst was het woord aan den
ndvocaat«genemal. Mt. A. baron van
Harinxma thoc Slootcn. voor het t>c»
men van zijn requisitoir. Spr. begon
met tc constatccren, dat hij rich in het
algemeen wel kan vcreeni2cn met het
vonnis der Arr. Rechtbank tc Utrecht,
behoudens enkele minder belangrijke
punten. Zoowel de mishandeling van
twee andere meisjes, als die van
Sjoukje F., zijn bewezen cn door de
bekentenis van verd. èn door de ver
klaringen der getuigen. He: verweer
van de zijde van verd. dat hij ccn ge
oorloofd d<x>l zou hebben willen beret,
ken kan hem niet baten, omdat in ieder
geval de perken der noodzakelijkheid
door hem verre zijn overschreden.
Doordat verd. bovendien zich wil be
roepen on het handelen als tuchtmaa:
regel, sluit dit den opzet in. zooda-
deze daardoor bewezen is. Ook hc-
subsidiair ten laste gelegde misbruik
van gezag staat vast mede door de be
kentcnis der gezagsverhouding voor dc
Rechtbank te Utrecht. Wel is hier geer
opvoedingsgesticht in den zin der we
aanwezig. zooals de dagvaarding
eigenlijk inhoudt, doch dit kan vol»
■Jcns SDr. niet aan een veroordec'.ing in
den weg staan.
Zonder verstand en zonder eenig
menschelijk gevoel heeft verd. gchan
leid met Sjoukje. door haar op te slui»
ten in een strafcel. De cel welke verd
heeft willen gebruiken om te isolecren
mocht misschien voor straf worden
aangewend, doch een strafgelegenheid
kan niet zonder meer voor isolatie ge
bruikt worden. Het 2aat niet aan elk
raiddel maar te baat te nemen om het
gestelde doel te bereiken.
Had het meisje een infectie opgcW
t>en cn was daarom isoleering gc>
wcnscht. dan ware een ziekenzaal het
aangewezen verblijf geweest. Het mo
tief van verd,: gevaar voor moreele bt
smetting. verbaast sor. Door den om»
gang der verpleegde meisjes onderlir
zijn de betere toch zeer spoedig onder
invloed der slechtere elementen, die
daar immers aanwezig waren en die
geregeld met dc anderen contact had
den.
De adv.«gcneraal vroeg ten slotte ver
nietiging van het vonnis der rechtbank
te Utrecht en vroeg, op andere gron»
den v€t oor deel in 2 van verd., tot veer»
tien dagen gevangenisstraf.
Het was al vrij laat in den middag
toen Mr. Muller Mfissi9 z'n uitvoerig
pleidooi aanving. Hij vroeg ontslag
van rechtsvervolging of vrijspraak.
Na het pleidooi ging het Hof in
Raadkamer en besliste, dat alsnog 4
nieuwe getuigen zullen worden ge»
hoord Het onderzoek zal worden her»
vat op Maandag 15 November a.s., om i
half twee in den middag.
ONZE LACHHOEK
Er zullen weer heel wat krokodil»
lentranen vergoten worden wanneer het
jongste modenieuws namelijk dat
krokodillenleer ook voor heerenschoc»
nen zal worden gebruikt, tot 't moeras»
sign oerwoud doordringt.
Wij hebben innig medelijden met den
patient, die drie dagen na het advies
van zijn dokter om een uur voor iede»
ren maaltijd warm water tc drinken,
ging bekennen, dat hij het niet langer
dan tien minuten had kunnen volhou»
den.
Een ernstig zieke boer ontving on»
langs een brief van een neef. die het
betreurde, dat andere bezigheden hem
verhinderden aan het ziekbed tc ko»
men. maar dat hij hoopte zich te zul»
len kunnen vrijmaken voor de bcgra»
fenis.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEfl
a 60 Ct«. per regel.
IN HONDERDEN GEZINNEN overatln
den lande vindt men
op ontbijt- en koffietafel. Waar men het
kent, wil men het niet meer missen. 9
Finanftëele Berichten
ALG. CENTR. BANKVER. VOOR
DEN MIDDENbTAND
In een ingezonden stuk in de Tele»
graai verklaart Prof. Treub, President
Gommissarirs der Algemeene Bank»
vereeniging voor den Middenstand dat
de berichten van dat blad inzake die
vereeniging, in overeenstemming zijn
met de concept»notulen.
Prof. Treub besluit zijn lang artikel
ongeveer aldus:
„Dc crediteuren der instelling zijn
veilig. Indien de Rcgcering cn de Ne»
derlandsche Bank gelijk te vcrwach»
ten is haar toegezegden steun hand»
haven, en indien anderen er niet in
slagen haar te ondermijnen, zal de A.
C. B. M. in stand blijven en zal zij op
een zoo gezonde basis komen tc staan,
dat zij in de toekomst geen hulp van
elders meer zal behoeven en aan den
handeldrijvenden en industrieelcn mid»
denstand groote diensten zal kunnen
bewijzen. Aan een centrale crcdiet»
instelling voor den middenstand is cn
blijft behoefte".
SCHEEPSBERICHTEN^
Alhena, 23/10 te Montevideo, Rotterdam
naar Buenoe-Ayres.
Almfcerk, p. 34/10 6uez, Botterdam naar
Australië.
Andijk, 23'lO v. Genua, Rotterdam ciaar
Britsch Indië.
Amersfoort, p. 24/10 Eastbourne( Callao
naar Amsterdam.
Amsterdam 23/10 te Coqutnbo v. Amster.
dam, vertrok naar Valparaiso.
A'.udra 22/10 v. Bah ia Buenos-Ayres naar
Rotterdam.
Binnendijk 24/10 v.m. te Balremore
Rotterdam.
Burgerdijk p. 25/10 v.m. 11 u. 40 min.
Scilly, Rotterdam naar Baltimore.
Bovenkerk, 24/10 te Rotterdam v. Ant-
werpen.
Blitar, p. 24/10 v. Perim, Rotterdam n.
Batavia.
Crijnseem, 25/10 te Amsterdam v. Hara»
burg.
Djambi. 24/10 te Hamburg v. Rotterdam.
Dreohtdijkj 23/10 te Vancouver t. Rot-
erdam.
Dinteldijk 24/10 te Londen, Rotterdam
naar Paerfickust.
Delfland, 24'10 te Amsterdam v. Ham
burg.
Kernland, 24/10 te Amsterdam v. Batavia.
Grotius 24/10 te Amsterdam v. Batavia.
Ganymede;, 23/10 ft Barbados v. Amster.
•jam.
Gemma, 24/10 v. Hamburg naar .mater-
dam.
Gelria, p. 24/10 Fernando, Noronha
Buenos Ayres naar Amsterdam.
Insul nde, 24 10 ie Batavia v. Rotterdam.
Juno, 24 '10 v. Amsterdam n Guaiamala.
Jagersfontein, 25/10 te Amsterdam v.
Mirnburg.
Johan de Witt, 24/10 t. Colombo, Am
sterdam naar Batavia.
Kerioeono, 24/10 v. Sabang( Batavia naar
Rotterdam.
Kinderdijk, p. 24/10 Vlissingen. Rotter
dam en Antwerpen naar Pacifickusl.
Koudekerk, p. 23/10 Gibraltar, Bombay
naar Rotterdam.
Leerdam, 22 10 v. Vera Cruz naar Rot
terdam.
Luna, 23'10 te New York v. West Indié
Merauke 24/10 te 5-?rabaya x. Bataria.
Modjokerto, p. 24/10 n.m. 7 u. Oue «ant
lava naar Rotterdam.
Moerdijk, 23/10 te Glasgow, Pacifickust
naar Rotterdam.
Mondgometysbire 22 IC te San Francisco
v. Antwerpen.
Noordam, 23/10 n.m. 8 uur v. New York
'■ui Rotterdam.
Noordérdijx. 23'10 te Liverpool, Paciflc-
kuet naar Rotterdam.
01dekerkt p. 24'10 Perim. Japan naar
Rotterdam.
Patra, p. 24/10 Perim. Rotterdam naar
Batavia.
Polydotus, 24/10 v. Amsterdam nsar
lava.
Prins der Nederlanden 24/xO te Suez, Ba
tavia naar Amsterdam.
Rotterdam, 25/10 's rnidd. 12 u. v. Bou
logne, New York naar Rotterdam.
Ridderkerk, p. 23/10 Gibraltar, Bombay
naar Rotterdam.
Radja, 25/10 te Amsterdam v. Bremen.
Sitoebondo, 25'10 v -n. 5 u. v. Port Eaid,
Batavia naar Rotterdam.
Samarinda, p. 23/10 Point de Galle, New
York naar Java.
Siogkep 23/10 v. Port Sa:d Batavia naar
Amsterdam.
Tapanoeli, 24/10 v.m. 7 u. v. Marseille,
Java naar Rotterdam
Tjikarang, 22/10 te Sjanghai.
Tamhora, 23/10 v.m. 11 u. v. Marseille,
Batavia naar Rotterdam.
Vulcanus, 22/10 v. Guatemala n. King
ston.
Veen dam, 23'10 v.m. te New York van
Rotterdam.
Vlieland 23/10 v. Teneriffe, Amsterdam
naar Freetown.
Yildnm, st. p. 24/10 Udsire v. Onega,
wordt 27/10 v.m. te Za lam i-va lu,
