GEMENGD
NIEUWS
HAARLEM'S DAGBLAD
VEILIGHEID VOOR ALLES.
Er bestaat in Engeland een organi»
satie, schrijft O ace Londensche corres»
pondentc- die zich ten doel stelt de veis
ligheid in het verkeer te bevorderen.
Deze „Safety First"#vereeniging heeft
vertakkingen over het geheele land;
maar haar voornaamste taak ligt te
Londen.
Zij tracht met allerlei middelen het
publiek het besef van het gevaar ra
het verkeer bij te brengen, laat waars
schuwende bocden plaatsen, overal
waar het pas gqeft, laat knap geteeken»
de aanplakbiljetten verspreiden, die lc»
vendig voorstellen, hoe men gedood of
ernstig gekwetst kan worden indien
mei} de eenvoudigste ceiligheidsregels
vergeet of in den wind slaat, schrijft
prijsvragen uit onder de schoolkïnde»
ren voor de beste opstellen over het
beginsel „safety First", beloont voor»
zichtige bestuurders van motorvoertui»
gen met onderscheidingsteekenen en
doet nog een paar dozijn van die nuttige
dingen meer. De Londensche afdeeling
heeft juist deze week vergaderd. Uit
de verhandeling is geblekeij dat het
aantal verkeersongelukken met doode»
lijken afloop tc Londen over zekere
perioden net? steeds toeneemt. Dat wil
niet zeggen dat het werk van de „Sa*
fety Rirst" beweging zonder vrucht is
gebleven. Het verkeer in de straten
wordt eiken dag dichter en de kans op
ongelukken in overeenstemming daar»
mee grooter. En men troost zich met
hef feit dat de toeneming van het aan»
tal ongelukken naar evenredigheid niet
even groot is geweest als die van het
verkeer. Anderen troost kon de ver»
gadering putten uit dc omstandigheid
dat het aantal kinderen, dat onder dc
Londensche wielen den dood vond,
steeds kleiner werd! Het cijfer voor
1919 was 254 in 1924 was het terugge»
bracht tot 231 en in 1925 tot 219, on»
danks het feit dat het verkeer in de
straten sedert 1919 verdriedubbeld is.
In de vergaderingen werden, nog al
harde noten gekraakt over automobiel»
verkeer cn nog hardere over het ver
schijnsel van den jongen, woesten
motorwielrijder cn zijn meisje op het
duozadel. De meeningen bleken echter
zeer verdeeld. Twee ambtenaren van
het ministerie van Transport, het oe»
vaar van duo»rijden erkennend, meen»
den nochtans daj het aantal ongeluk»
ken niet opwoog tegen het gerief en
andere vooxdeelen. aan dezen vorm
van vervoer verbonden. Nu dit gezag»
hebbend oordcel openbaar is gemaakt,
is te voorzien dat „pillion riding"
waartegen den laatsten tijd hier y„n
zooveel zijden en met zooveel vuur is
geprotesteerd, niet zal worden verbo»
den. Een lid der vergadering vroeg om
straf voor voetgangers die tegen ver»
kcersrcgels zondigen. Ook de brandende
kwestie van het vcrlcenen van rijver»
gunningen kwam ter sprake. Maar men
kon ajs steeds geen doeltreffend mid»
del aan dc hand doen om ongeschikte
bestuurders van de straat te weren. Het
idee van examens of lichamelijke keu»
ringen vond weinig steun. Maar dc
roekelooze» bestuurder moest vond
men niet met boete worden gc»
straf:, maar met blijvend rijverbod.
MODERN CHINA.
China was er, en is dat trouwens
nog, om bekend, dat er zulke typische
vervoermiddelen zijn. Wat bij ons een
tax*; is of het vroegere huurrijtuig, is
daar een licht karretje op twee wielen»
dat door een Chinees wordt voortge»
trokken. Het moet voor de Chineezen
die op die wijze hun brood verdienen,
geen gemakkelijk baantje zijn geweest
Maar zelfs China wordt door den snel»
hcïdsduivel bezeten. Of wordt de
Chinees practischer en gemakzuchtiger?
In elk geval heeft hij er voor gezorgd,
dat hij niet zeif meer zijn passagiers
behoeft te trekken. Althans niet
loopen.de Hij trekt ze nog wel maar....
per rijwiel zooals bovenstaande kiek,
te Shanghai genomen, aantoont.
Dat is zeker al een beele vooruit»
gang. Wie weet of er geen ondernemend
Chinees is, die het spoedig eens met een
motorfiets probeert. Dat zou hem nog
meer gemak geven en hij zou zich nog
sneller kommen verplaatsen. Wamt nog
altijd lijkt het ons ccn zwaar werkje.
ONTAARDE OUDERS.
Te Chalon sur Marne zijn twee zus»
jes. het ecne twce»en»een»half jaar, het
andere negen maanden oud. dcnzelfdcn
dag aan gebrek gestorven. De ouders,
beiden drankzuchtig, zagen naar de kin»
deen niet om: zc kregen zoo goed als
geen voedsel cn waren geheel vervuild.
Het parket heeft zich dc zaak aangc»
trokken en de ontaarde ouders in hech
tcnis laten nemet
SALLY.
Sally Marsh is een zeer excentrieke
jongedame uit Californië en daarbij
een violiste met meer dan gewone gaven
Maar Sally moest Sally niet zijn ajs ze
,haar kunst op de gewone wijze zou
geven.
Ze speelt hc-t liefst in de houding, zoo»
als ze hier staat afgebeeld. Er wordt
zelfs beweerd dat ze zoo haar ins-tru»
ment beter bespeelt dan wanneer ze
•rechtop staat. Dat laatste zullen we
echter maar niet zoo dadelijk ge#
looven. In elk geval levert de jonge#
dame een hecle prestatie. Wamt zoo
te staan en dan nog goed te spelen
móet wel een heele toer zijn, die mis#
schien niemand haar zal nadoen.
DE CENSOR-KAMERHEER.
De „Lord Chamberlain" aan het hof
van Koning George van Engeland moet
een hooge mate van tact bezitten, zegt
onze Londensche oorrespondent. Zijn
talrijke piiohten eischen opperst geduld
cn opperste discretie. Zijn moeilijkste
werk misschien is de keuze van de gas»
ten voor een hofbal. De balzaal van
Buckingham Palace kan niet meer dan
tweeduizend menschen bevatten. En
daar alle dames. die dc afgeloopen
kwarteeuw aan het koninklijk echtpaar
zijn voorgesteld, een uitnoodiging ver»
wachten, en daar vele duizenden off:»
eieren van land» en zeemacht dezelfde
verwachtingen koesteren cn bitter te»
lcurgestcld zijn, indien zij niet worden
gevraagd, kan mem zich voorstellen
dat deze taak des Lord Kamerheeren
niet eenvoudig is. Gescheiden vrouwen
en mannen mogen'het paleis niet bc=
treden en aangezien die er nog ai veel
zijn heeft deze hoveling een staf van
administratief personeel noodig dat
hem ter zake van dag tot dag op de
hoogte moet houden. Een andere lastige
taak van den Lord Chamberlar. :s het
ontvangen, op hun gemak stellen en
fetecren van vreemde potentaten en hun
gevolgen. Dat wordt moeilijk wanneer
zooals vaak het geval is, de vorsten en
hun aanhang slechts de taal der Perzen
of die der Hindoe's spreken. Maar zijn
hachelijke functie is die van censor
van tooneelstukken, een taak die altijd
in het openbaar wordt besproken en
eventueel becritiseerd.
Zij beslissingen wekken altijd dis»
puten of bij hypermoderne tooneel*
directeuren die zijn restricties onr.oodïg
streng vinden, of bij ouderwetschc da»
mes, die verontwaardigde brieven schrij»
ven aan de dagbladen over de ombc»
hoorlijkhcid van een of ander stuk.
Hiermede zijn de voornaamste functies
van den censor»kamerheer opgesomd.
Maar afgescheiden daarvan heeft hij nog
allerlei huishoudelijke vcantwoordelijk»
heden, zooais het oppertoezicht op den
dienst in de koninklijke keukens en
stallen,. De tegenwoordige function*»
ris is Lofd Cromer, die een buiten»
gewoon man moet zijn, daar hij niet
slechts in hooge eere staat bij zijn
koning en diens huishouding maar zelfs
geen vijanden heeft onder de meest
vooruitstrevende tooneelmenscben.
PRAEHISTORISCHE
GERAAMTEN.
De Berlijnsche bladen melden, dat
bij opgravingen bij Petseck, in de Mark
Brandenburg, drie goed geconserveer»
de prachistorisohe geraamten zijn op»
gegraven, waaronder cén van een kind.
GESLEPEN BOEVENSTREEK.
Voor de rechtbank te Straatsburg
moet weldra een rijke landbouwer te#
recht staan wegens mishandeling van
zijn vader. Dezer dagen nu vervoegde
zich een onbeKcnde dij de vrouw van
den beklaagde roet ae mededeeling dat
de iechter van instructie bereid was
h.i.'.r man vcorloopig op vrije voeten
te stellen, mits zij oOuU francs zou stor#
ten op het kantoor van den rechter.
De vrouw crschecn inderdaad op
het ycge-.tn uur in het Paleis van Justi»
tie met de verlangde som. De onbe»
kenae verzoeke li«.sr ie wachttr., het
zich de 3.UUU francs overhandigen en
vertrok zeggende dat hij de formalitei#
ten voor de invrijheidsstelling ging ver#
zorgen. Toen de vrouw toegang' tot
den rechter verkreeg wist deze van
niets.
EEN RAT ZET HULL IN
DONKER.
In Engeland v. ördt een rattenvcrdcl#
gingscampagne gehouden. Een rat heeft
nu dezer dagen Huil in donker weten
te zetten, hij was in de electrische
centraie over het hoogspanningsnet ge#
stapt en natuurlijk onmiddellijk ge#
dood. Het rattencadavre viel op den
generator veroorzaakte storing en een
begin van brand, zoodat de geheele be*
volking van Huil twintig minuten lang
in donser zat.
NIEUWE BLOEDREGEN.
Uit Marseille wordt gemeld:
Een roodachtige zandregen is in den
nacht van Woensdag op Donderdag
gevallen gepaard gaande met een ab»
normale stijging der temperatuur.
EEN HERINNERINGSLAMP
In cen lange breede gang van het
bekende Londensche politiebureau
Scotland Yard staat op een donker
vierkant voetstuk cen lamp. die aitija
brandt. Het is cen herinnering aan ae
politiemannen, die gedurende den groo»
ten wereldoorlog aan het front ge»
sneuveld zijn.
Deze lamp. die veel gelijkenis ver»
toont met de straatlantaarns van Oud»
Londen, is maanden geleden aange»
stoken. Overdag is het alleen te zien
dat ze brandt, als men haar h^I dicht
nadert. Maar toch brandt de lamp
overdag evengoed als des nachts en
de lamp zal blijven branden zoolang
Scotland Yard zal blijven bestaan. De
lamp bevat een inscriptie die, in het
HoJIandsch vertaald, luidt: Ter herin»
nering aan de leden van het politie»
corps van dc hoofdstad, die in den
oorlog hun leven lieten",
De internationale expeditie van
archeologen onder leiding van Profes»
sor Sell in van de universiteit te Ber»
lijn is op het öogenhlik bezig opgra»
v'r.gen tc doen in Palestina en wel bij
N'ablur, dertig mijlen ten noorden van
Jeruzalem. N'ablur was de eerste Jood»
sche nederzetting en het is gelukt, de
ruïnen van de oude plaats te ontdek»
ken. Dit zou de plaats zijn, waar
Joseph, na zijn terugkeer uit Egypte,
door zijn familie begraven werd. Op
bovenstaande foto zien we de door de
expeditie blootgelegde bouwvallen. Het
onderzoekingswerk duurt nog steeds
voort.
ZATERDAG 6 NOV. 1926 VIERDE BLAD
flora is schitterend, zijn fjorden, zoo
worden dc baaien dikwijls genoemd,
overtreffen die van Noorwegen nog in
schoonheid. De NicuwsZcelander ia
ccn intelligent, werkzaam en flink man
en hij houdt over hef algemeen van
netheid en orde. Vechtpartijen komen
niet veel voor. Dronkenschap behoort
helaas nog niet tot dc zeldzaamheden.
Zelfs in dc meest ruwe districten
draagt niemand een revolver. Heel an*
Oer-, dus dan in de Amcrikaanscrjc
Wild'West, waar de cowboys cn hout»
hakkers altijd een dergelijk wapyn bij
zich dragen. Niettegenstaande Nieuw»
Zeeland ccn uitgebreid spoorwegnet
heeft cl. auto's er. motorrijwielen ei
zeer populair zijn. houden vele Nieuw»
Zeelanders van paardrijden.
Een Maori die zich op een bijzondere
wijze heeft laten tatoeeren en vindt, dat
hij er zoo zeer voordeelig uitziet.
Zc doen niets liever dan met cen
geweer gewapend over de vlakten oi
door de bosschen te rijden om tc jagen.
Dc jacht is echter niet alleen ccii
tijdverdrijf, maar ook cen behoorlijk
middel van bestaan.
Hij mag nog zooveel haast hebben,
hij zal zijn paard zooveel mogelijk spa»
rer», Dc Maori daarentegen zijn woeste
ruiters die liefst in den kortst moge»
lijken tijd de grootst mogelijke alstan»
den willen afleggen.
De Nicuw«Zeelanders zijn over het
algemeen vroolijk van aard cn zeer
gastvrij. Onder dc kolonisten is het
Schotsche element ruim vertcgenwoor»
digd. Er zijn hier naar verhouding
meer schatten dan in welke andere
kolonie ook. Dat is voor N.»Zeeland
zei een Engclschman eens, cen groote
aanbeveling. Want voor ccn schat is
het beste juist goed genoeg. En waar
ze hier vrijwillig gekomen zijn. wijl
zc toch overal elders heen konden
gaan, moet Nieuw»Zccland wel ccn
uitstekend land zijn.
Er zijn ook nog kolonisten uit andere
landen, maar hun aantal is niet groot.
Zoo hebben er zich cenige honderden
Duitschcrs gevestigd. Tot dc bcwo»
ners van Nieuw*Zeeland behooren ook
ccn vijf duizend Chineezen, die op
verschillende manieren hun brood ver»
dienen. Er wordt over het algemeen in
Nicuw»Zeeland hard gewerkt. Er is dan
ook veel werk, dat alle werkkrachten
opcischt. Leegloopcrs komen in dit ge»
lukkige land niet voor.
VERGIFTIGING.
Dezer dagen stierf tc Montreal in
Canada ccn man na het eten van ge»
stoofde rabarberbladcrcn. Deze blade*
ren toch bevatten, als ze als groente
klaargemaakt worden, cen doodelijk
vergift, Oxalic acid genaamd. Een ver*
gift dat dikwijls gebruikt wordt voor
net blccken van dc wasch.
AUTO'S ZONDER
BENZINE.
Dc „Illustration' heeft een speciaal
autonummer uitgegeven, waarin dc heer
Baodry de Saunicr op zeer amusante
wijze technische problemen behandelt.
Men weet, dat er eenige bezorgdheid
bestaat, daar de olievoorraden van de
wereld geenszins onuitputtelijk zijn.Men
ziet daarom r.aar andere mogelijkheden
uit. Zoo zullen binnenkort te Parijs
dc eerste electrische taxis in bedrijf
komen, in Rome en Lyon rijden reeds
clectriscbc omnibussen, in Frankrijk «ijn
300, in Engeland 3000 en in Amerika
30.000 electrische vrachtwagens in be»
drijf.
Nu zijn, gelijk bekend, dc prestaties
van dc electrische auto tot dusver aan»
merkelijk geringer geweest dan die van
benzine wagens. In Frankrijk neemt men
nu proeven met auto's, die voorzien
zijn van een gasgenerator, die gas pro»
duceert uit hout, houtskool -cn derge»
Üjkc stoffen. Het kooloxyde cn de
stikstof, die zich door het verbrand: ngs»
proces ontwikkelen, alsmede de water»
stof. die door toevoeging van water
wordt ontwikkeld, vormen een gas»
mengsel, dat voor het dc carburator be»
reikt, gezuiverd moet worden cn dat
zich vervolgens met de lucht tot een
explosief mengsel verbindt. Urt een K.G.
hout kan men ongeveer 2/3 deel van het
aantal calorieën halen, dat men uit
een K.G. benzine verkrijgt; dat brengt
dus cen vermindering van dc snelheid
vanvdc wagen mede of ccn versterking
van den motor moet er mede gepaard
gaan. De Fransche vakman gelooft
echter, dat de techniek dit bezwaar
weldra zal overwinnen. Maar de gas*
generator ,die tot dusver alleen voor
vrachtwagens op bepaalde trajecten mo*
gelijk is cn bovendien door intelligente
technici moet worden bediend, maakt
toch in bepaalde omstandigheden thans
reeds groote bezuiniging mogelijk. De
Illustration zegt namelijk dat van twee
Panhard*vrachtautos ieder van 4.5 ton
laadvermogen, die dagelijks hetzelfde
traject van 84 K.M. afleggdcn. de eene,
die met benzine werd gedreven jaarlijks
19,000 francs kostte, dc andere, die
houtskool had gebruikt, slechts 5250
francs. Dc belasting voor dergelijke
auto's is door de Fransche rcgcerir.g
tot de helft verlaagd en het ministerie
van oorlog gaat voor icdcrcn wagen,
die voorzien is van ccn gasgenerator,
een premie uitloven van 15.000 francs.
YREEMDE VOLKEN.
NIEUW-ZEELANDERS.
Nieuw Zeeland is een Engelschc ko»
Ionic in den Grooten Oceaan cn bc»
staat uit twee groote en ver-..billende
kleine eilanden. Het noordelijkste der
twee grootste eilanden is het zooge»
naamde Noordereiland oi Tc Skaa
Maui. Het andere groote eiland wordt
Zuidcreiland genoemd of Te Wahi
IV.enamoc. Voor dc scheepvaart is het
Noordcrciiand bijzonder geschikt. Vele
groote baaien vormen uitstekende ha*
x oris zooals de Eilandsbaai, Wungarei.
de groote Havcraki»golf met de Bar*
rière cil.indcn cn met de havens van
Auckland en W'sihao, de Plcnty*bnai cn
de Ilawk haaV Ook het ZuiJer*eiland
hoeft zijn baa'on We noemen dc Pc»
guons-baai. dc Molyneux baai en Port
Littleton. Deze liggen alle aan de Oost»
kust. Aan de Zuid«Westkust zijn het
Chalkey Inlet, de Duskybaai cn dc
MilforcLicnt
De Protestantsche godsdienst is op dc
eilanden dc voornaamste.
De belangrijkste steden van Nieuw»
Zeeland zijn wel Auckland, Christ»
church, Duncdeen cn Wellington. In
het jaar 1840 werd het land door En*
geland in bezit genomen cn sinds dien
tijd kwamen duizenden Engelschc land»
verhuizers naar de eilanden. Nieuw»
Zeeland is door cen Nederlander ont*
dekt en wel door Abel Tasman, die in
1(542 aan dc Westkust landde en het
land den naam gaf van Staatenland.
Later werd het Nova Zeelandia gc*
naam Dc Entfclsche ontdekkingsreizi*
ger Cook kwam later, in 1773
ui N'ieuw.-Zeeland en deed verdere onts
dekkingen. Hij knoopte zelfs betrek»
kingen aan met de inboorlingen. In
1814 kwam de eerste kolonie blanken,
meest zendelingen, in Nieuw*Zeeland.
Hun wachtte een z.cer zware taak daar
de Maori juist in dien tijd in bloedige
oorlogen gewikkeld waren. Het zen»
dingswerk werd toen door den strijd
totaal onmogelijk gemaakt. Na 1828
kwamen veel meer zendingsstations cn
T De belde genoemde groote eilanden
WJn zeer bergachtig. Hier cn daar tre»
kien vulkanische gesteenten aan den
'dag. Op het hoogland van het Noor»
idereiland. het hoogland van Waikato
genaamd, is een mcrendistrict met
mooie meren, geisers, warmwaterbron»
nen cn slijkvulkanen. Ook heeft het
eiland nog een paar vulkanen, name»
Ujk de Tongarirs, die nog steeds in
werking is en een oogenschijnlijk uit»
jgedoofdc, dc Rocapata.
Op het eiland Wakari is verder een
rog werkende vulkaan. Aardbevingen
omen op het Noordcrciiand nog al
dikwijls voor. Op het Zuidcreiland zijn
dc zoogenaamde Nieuw«Zcclandschc
Alpen, die in de hoogerc gedeelten met
eenige sneeuw zijn bedekt. Hier is ook
dc zoo bekende groote Tasman»GIct»
echer, genoemd naar onzen ontdek»
kingsreiziger Abel Tasman. Ook het
Zuidcreiland heeft zijn meren cn ri»
vieren. De oorspronkelijke bewoners
van het land zijn dc Maori. Zc bchoo»
ren tot dc meest begaafde afdcclingcn
der Polynasicrs. ze /ijn dapper en vat»
baar voor ontwikkeling.
Hun aantal is sterk afgenomen en
daarvoor zijn vele oorzaken. Het
veelvuldig oorlogvoeren is wel ccn der
voornaamste factoren cn ook het kan»
nib al isme cn vcrschillcndcc ziekten
hebben tc veel offers gevraagd. Dan
hel.ben zc vele Europccschc gewoon»
ten aangenomen, wat ook niet altijd
in hun voordcel was. Dezelfde oorza»
ken. die zooveel Indiancn»stammcn ten
gronde hebben gericht, waren ook hier
helaas aanwezig. Zestig jaren geleden
ongeveer waren cr op Nicuw«Zecland
nog ongeveer 56000 Maori. Vijf cn
twintig jaar geleden was hun aantal
gcdtald tot 43.000. maar daarna bcwo»
gen dc cijfers zich weer in stijgende
lijn.
De totale bevolking van Nieuw Zee»
1? nd overtreft thans verre het millioen.
met bewonderenswaardige dapperheid
begaven dc zendelingen zich onder dc
inboorlingen. Al heel spoedig hadden
z£ succes, dank zij het meer genoemde
feit, dat dc Maori zeer vatbaar zijn
voor ontwikkeling. Ongeveer een eeuw
geleden vierde het kannibalisme nog
hoogtij cn ccn mcnschcnboutjc werd
door de Maori niet versmaad, ja zelfs
zeer op prijs gesteld. Dat schrikte dc
zendelingen niet af. Integendeel, zc de»
den alles om in dc allereerste plaats
aan dit lugubere bedrijf een einde tc
maken. Zc kregen onder dc bevolking
veel aanhangers cn hun aantal groeide
zoo snel, dat het kannibalisme reeds
na enkele jaren vrijwel ophield.
Dc Maori werden Christenen en al
spoedig verrezen toen scholen, om hen
ook tc onderwijzen.
Op dit oogenblik zijn er veel scholen
in Nicuw»ZccIand. Nog zijn er wel veel
analphabcten, maar hun aantal neemt
toch snel af cn zelden zal in zoo bc»
trckkclijk korten tijd ccn wild volk tot
beschaving zijn gebracht als met dc
Maori het geval is geweest. Het onder»
ling oorlog voeren verminderde ook
steeds cn dc Maori gingen begrijpen
dat landbouw, veeteelt cn andere nut»
tigc bedrijven hen heel wat gelukkiger
zouden maken dan het met elkaar
vechten.
Toen later dc kolonisten kwamen
bereikten landbouw, veeteelt cn indus»
trie ccn hooge trap.
En het eens zoo woeste land is in
ccn eeuw tijd ccn belangrijke kolonie
geworden, waar velen een goed bc»
staan hebben.
Trouwens, van alle streken der we»
reld is Nieuw*Zccland, wat het kli»
maat betreft, wel dc meest geschikte
plaats voor' Europeanen om zich te
vestigen. In NicuwsZceland is het
sterftecijfer onder de kolonisten het
laagst.
Nieuw»Zecland is een mooi land. Zijn
De houtindustrie een belangrijk middel van bestaan. Hoe groot sommige
boomen lijn blijkt wel uit de afbeelding.
