THERMOGENE
HAARLEM'S DAGBLAD
FLITSEN
TEGEN HOEST
AFBETALING, GEZEGD HUURKOOP.
STADSNIEUWS.
(©IDENKOÏT'S*
FEUILLETON
ZIJN KLEINE MEISJE
MAANDAG 8 NOV. 1926
TWEEDE BLAD
Hoe het systeem in Amerika werkt.
PRO EN CONTRA IN EEN AMERIKAANSCH RAPPORT.
Nu vanavond in de Gemeentelijke
Concertzaal een groote openbare verga»
dering wordt gehouden, waarin op initia
tief der Middcns-tandscentralc het bran»
den de vraagstuk „De Overheid als leve»
rancier op afbetaling" behandeld zal
worden, lijkt het wel belangwekkend
om eens cenige punten te ontleenen
aan een Amcrikaansch rapport. Welis
waar betreft dit rapport niet speciaal
overheidsbemoeiing. Het reikt verder.
Het is uitgebracht als gevolg van een
resolutie, aangenomen ter National Dis
tribution Conference te Washington, in
December 1925. Besloten werd om een
onderzoek in te stellen naar den omvang
en den groei van het afbctalings-stelscl,
en de uitwerking die het doet gelden op
het credictwezen van de Vcreenigde
Staten. Uit de gegevens en cijfers blijkt
duidelijk welke enorme afmetingen het
koopcn»op«afbetaling ook in ons land
zou gaan aannemen, als dc overheid het
algemeen sanctioneerde door het zelf
op grootcr schaal toe tc passen en daar
bij als concurrent van het particulier
initiatief op tc treden.
In do Vcrccnigdc Staten komt koopen.
op-afbetaling reeds sinds een halve
eeuw veel voor. Gedurende de eerste
35 jaar van deze periode werd het door
dc mindcr-bedeeldc klassen der samen,
leving speciaal bij 't koopen van kleeren
toegepast cn voor betcr-gesituecrdcn bij
aankoop van meubilair en piano's. Dit
loopt vrijwel parallel aan de toestanden
in Engeland en ook in Frankrijk, waar
het l'arijsche warenhuis Dufavd al tien
tallen jaren geleden het stelsel in groo»
ten omvang toepaste.
De geweldige groei van het systeem
begon evenwel in Amerika, zoowel als
in deze Europecsche landen, pas om
trent 1912. Dc snelle ontwikkeling van
de automobiel leidde er toe.
Bij het onderzoek kon dc Amerikaan-
schc commissie geen nauwkeurige cijfers
vaststellen, omdat geen speciale statis»
ticken op dit gebied waren bijgehouden.
Maar het bleek mogelijk om globale ra
mingen te verkrijgen. Zoo kwam men
tot dc wetenschap dat op ccn automo
bielen-verkoop ter totale waarde van
bijna drie milliard dollar voor niet min
der dan 75 pCt. van dit enorme bedrag
crcdiet gegeven was. Hetzelfde crcdict.
percentage gold voor waschmachince
(totale verkoop voor 88 milliocn dol-
Jars). Verder 65 pCt. op stofzuigers (69
miliiocn), 8<) pCt. op gramophoons (70
milliocn), 85 pCt. op meubilair (pl.ni.
900 milliocn). 40 pCt. op piano's (100
milliocn), 25 pCt. op juweckn (400 mil»
liocn) cn 13 pCt. op radiotoestellen (300
millioen). Deze ramingen, verstrekt door
dc Farmers' Loan and Trust Company,
golden voor het jaar 1924 cn bereikten
een totaal crediet van drie milliard 293
millioen dollars. De meeste .schulden
moesten afbetaald worden binnen ccn
jaar, maar langer termijnen deden zich
voor bij auto's, waschmachines cn ccni-
ge andere artikelen. Vast stond dat het
toraal aan credieten veel hooger zou
worden over 1925, en sommige deskun
digen raamden het zelfs op vijf milliard
dollars!
Dit zijn enorme bedragen, zelfs voor
een natie van 110 millioen zielen. Als
het afbctallngs-systocm in ons land in
dezelfde mate gold. zou in zuivere pro»
portie onze bevolking rekenend op
rond zeven millioen het totaal der
afbctalings-voorschottcn in Nederland
ongeveer 800 millioen gulden bedragen!
Dc geweldige omvang van het afbc»
talings-stelscl leidde in dc Vcrccnigdc
Stoten natuurlijk ook tot de vorming
van tallooze voorschotbanken, die aan
vankelijk gebaseerd waren op dc kolos-
sale toeneming in de productie van
auto's. Op ccn vergadering in Decem
ber 1924 werden 300 maatschappijen,
die 90 i>Ct. van dc auto-productie fi
nancierden. verccnigd in dc National
Association of Finance Companies. Het
aantal voorschotbanken op ander ge
bied is niet in dc verte tc taxccrcn.
Een interessante serie argumenten
vóór cn tegen het afbetnlings-stcLscl is
aan dc commissie verstrekt' door het
Warenhuis R. FI. Macy and Cy. in New
York City, dat er zelf niet aan doet cn
al zijn zaken a contant behandelt. Hier
volgen zij, de drie pro en dc voornaam,
stc contra:
Pro.
Ie. Leverantie op afbetaling moedigt
aan tot het koopen van vele artikelen
waarvan dc prijs tc hoog is voor dc mo-
mcntcclc kasmiddelen van den consu
ment.
2e. De vraag voor deze artikelen wordt
cr lijdelijk door gestimuleerd.
3e. Waar dc aangekochte artikelen In
een economische behoefte voorzien, cn
de totale kosten opwegen togen de be»
I reikte economische resultaten, is het
koopen op afbctalingsA'oorwaardcn nut
tig cn gewenscht.
Contra.
Ie. Gemakkelijke credietverieenlng en
dito koopoondities leiden gewoonlijk tot
een extravagante levenswijze.
2e. Voorschotten aan particulieren
worden niet zoo nauwkeurig nagegaan
als handelscredictcn, en het gevaar voor
misbruiken is groot.
3e. Het stelsel is uitgebreid tor! een
Sroot aantal artikelen die snel in waar.
e verminderen, cn kan niet als gezonde
productie»niethode verdedigd worden.
4c. In vele gevallen wordt bij de
prijsbepaling geen onderscheid gemaakt
tusschen koopers op afbetoling en A con.
tant. Hierdoor wordt een onbillijkheid
begaan jegens den man die contant geld
neerlegt. Hij betaalt tc veel. en zijn
koopkracht wordt daardoor verminderd.
Hij wordt letterlijk gedreven tot koo
pen op afbetaling.
5e. De voortdurend stijgende rente
last op deze uankoopen vermindert dc
werkelijke koopkracht van de consumen
ten, omdat de aan interest en aflos
sing betaalde bedragen met groote ver
traging hun weg vinden naar de beur
zen van andere consumenten.
6e. De renteberekening op sommige
afbctalings»overeenkomstcn is buiten,
gewoon hoog en overschrijdt de grenzen
voorgeschreven in de wetgeving tegen
den woeker.
7e. De industrie wordt gedreven tot
uitbreiding van haar productie-capaci-
teit, teneinde te kunnen voldoen aan
een vraag, die voor een groot deel
slechts tijdelijk is. Dit leidt tot ongemo-
tivccrden nieuwen aanbouw van fabrie
ken en machinerieën.
8e. Koopen en verkoopen A contont
vermindert de distributiekostcn en ver
meerdert de algemcene koopkracht
van den consument.
Dit zijn de voornaamste argumenten,
door dc bewuste groote firma aange
voerd. Zij vereischen weinig commen
taar; zij spreken voor zichzelf. Het1 rap
port wijst erop dut zij het conservatieve
standpunt rcprcscntccren. en dat andere
warenhuizen, die bij voorkeur op afbe
taling leveren, tot verschillende conclu
sies zouden komen. WeJlichtf. maar men
vindt die blijkbaar niet objectief ge
noeg. en vermeldt ze niet. Het rapport
zegt verder dat 't afbctalings-stclscl
voor artikelen van hoogen kostprijs en
lange duurzaamheid „niet verwerpe
lijk" is.
Tot den aankoop van deze artikelen
heeft het personen in staat gesteld, die
cr anders nooit ccn kans toe zouden
hebben. Het gezins-inkomen dat den
aankoop van een stofzuiger (b.v.) mo
gelijk maakt, is in de Ver. Staten ge-
daald tot 5000 A 6250.
Als het wordt toegepast op werkelijk
nuttige vcrbruiksartikclcn is het afbc-
talings-stelscl volgens het rapport
„bijna een middel tot besparing" en be
hoeft niet aan tc moedigen tot ver
kwisting. Verondersteld is dat 25 dol
lars (f62.50) de minimum-prijs is voor.
artikelen die op afbetaling geleverd
worden, maar dit blijft een opgave die
aan verandering onderhevig is. Wat
den aard der artikelen aangaat is het
moeilijk een lijn tc trekken. Het rap
port rekent b.v. klccrcn en muziekin
strumenten tot dc twijfelgevallen, cn
signaleert .als dc slechtste categorie van
afbctalings-zaken diegene, waarin men
blijkbaar gaarne ziet dat de cliëntclc
faalt in haar afbetalingen, zoodat de
geleverde goederen teruggehaald cn
..als nieuw" ten tweeden male verkocht
worden.
Tot zoover hetgeen ik aan dit Amc-
rikaansche rapport ontleen.
Het spreekt van zelf dat men bona
fide industrieelcn, handelaars en
winkeliers geen verwijt kan maken
over dc toepassing van afbeta-
lings-methoden. Zij moeten wel
mee om dc concurrentie het
hoofd te kunnen bieden. De blik
semsnelle populariscering van de auto
heeft den geweldigen groei van het
stelsel in de V. S. op haar geweten. Dc
Vcreenigde Staten slepen ook hierin de
Europccsche naties mee. En dan hoeft
men niet dadelijk tc denken aan de ga
rage van dc Haagsche Bank van Lcc»
ning, die vol luxe-auto's staat. Immers.'
i izi zeer vele gevallen worden auto's op
afbetaling geleverd die voor bedrijfs
doeleinden benut worden dit geldt
zeer sterk in een land als Amerika
cn zulke gevallen verschillen niet van
dat van den fabrikant, die een dure
machine op speciale betalingsvoorwaar-
den koopt.
Dat er verschil tusschen nuttige ge
bruiksartikelen en overbodige luxe-ar
tikelen is, apreekt vanzelf. Daarmee
gepaard gaat het verschil tusschen den
man die, menschclijkerwijs gesproken,
zeker van zijn betalings-capaciteit is.
cn den dwazen verkwister die het stel
sel benut om boven zijn financieele
krachten te gaan leven. WAar men dc
grenzen tusschen deze groepen moet
trekken kan zelfs le knapste econoom:
en»psycholoog niet uitmaken. Den toc>
stand in Amerika ken ik niet bij on.
dervinding, maar die in Engeland wel.
Dat de categorie der extravagante koo
pers in dat land zeer groot is, lijdt
voor mij geen twijfeL In Schotland is
zij daarentegen klein, evenals in Frank
rijk. de spaarzaamste natie ter wereld.
De volksaard doet zich els belangrijke
factor gelden. Engelsehen evenals
Zweden, Denen «i Noren, zijn er nu
eenmaal toe geneigd om zeer royaal
te leven, en velen nemen meer crediet
op dan zij verantwoorden kunnen. Er
zijn er genoeg die al hun huisraad pïus
hun gramophoon, radio-toestel en
auto op afbetaling hebben gekocht. Hun
huis-zelf trouwens ook, want de
hypotheek-limiet van 65%. die wij in
Holland kennen, geldt in Engeland niet.
In Londen kun je, met een paar drage
lijke aanbevelingen,, een huis van
f 12.000 koopen, met 'n „first payment"
van f 1200, en de rest op afbetaling.
Dc intrest is meestal hoog, de structuur
gewoonlijk slecht, en de epécuktic*
bouwers tieren welig op een systeem
dat hun geweldige inkomsten oplevert.
Huurhuizen komen bijna niet meer
voor. Iedereen moet zijn huis koopen
op afbetaling, stort 8, 10 of 15% van de
koopsom ineens ik heb ook geval
len van 7% gekend en betaalt aan
rente en aflossing natuurlijk veel meer
dan de normale huurwaarde. Dit dan
vaak voor een abnormaaboleoht ge
bouwd huis. dat steeds meer aan repa
raties gaat kosten, en in 'n kwarteeuw,
als het onbelast eigendom is gewor
den. goed is voor afbraak.
Mijn indruk van het afbetalings-stelsel
in Engeland, dat sinds lang door de
overheid, die er sterk in voorgaat, ge
sanctioneerd is, kan niet anders zijn dan
dat het in de practijk funest werkt.
Dat er cfrn bekende Londensche meubel-
firma is die de speciale conditie toe
past dat zij, als haar cliënten na eenigen
tijd in gebreke blijven, alleen dat ge
deelte van de goederen terughaalt dat
niet betaald is, maakt geen verschil.
Deze firma heeft hooger risico dan
haar collega's, en verrekent dat natuur»
lijkcrwijze in haar prijzen.
Den geweldigen groei van het af»
betalingssysteem kunnen wij in zekere
mate beschouwen als 'n ander deel van
dc economische ontwrichting, die dc
oorlog gebracht heeft.Er zit een sterke
mate - -n inflatie in he: stelsel. Als de
crisis komt voor de fabrikanten van
kleine auto's wier productie»toene
ming een onmatig tempo bereikt
heeft zullen wij vanzelf een reactie
krijgen. Oök het afbetalingsstclsel moet
op den duur, bij een hersteld econo
misch evenwicht, tot zijn juiste afme
tingen gereduceerd worden. Het heeft
de vraag voor bepaalde artikelen tij
delijk gcstimuleerd.Het is zelfs als han
delssysteem door de ontwrichting van
het economisch wereldbestel, door
dien geest van onverantwoordelijkheid,
die na den oorlog in een groot deel van
het mcnschdom gevaren is, eveneens
tijdelijk gestimuleerd.
Dat dc overheid het nu ook in ons
land verder zou moeten gaan opdrijven,
door het zelf op groote schaal toe tc
passen cn er aldus con officicele sanc
tie aan te geven, hebben wij herhaal
delijk in dit blad bestreden. Dc mo»
derpe overheid is overdreven ge
neigd om te reglementecrcn voor het
morccle heil der mcnschheid. en jc
kunt weinig meer doen zonder op haar
bemoeiingen te stuiten. Maar in dit
geval trekt zij zich van het heil der
burgers niets aan en neemt de leiding
:n een stelsel, dat bewezen heeft dat
hot dc zwakke broeders ten val brengt.
Bovendien gaat zij weer een grootcn
stap verder op den weg van concurrcn-l
tic met het particulier initiatief.
R. P.
VAN HAARLEM'S DASBLAD No. 739
AFMATTINGSPOLITIEK
Annetje vraagt of zij
een stukje postpapier
van moeder mag hebben
om op te schilderen
moeder antwoordt ont
kennend, zij moet maar
een stuk pakpapier uit
de gangkast halen
Annetfje informeert waar
zij moet zoeken, als het
niet in de gangkast ia
juist dat zij pakpapier
gebruikt?
als zij een stuk papier
vindt dat geen postpa
pier is en ook geen pak
papier, mag zij het dan
gebruiken?
waarom wil moeder niet
hebben dat' zij moeder's
postpapier gebruikt om
tc verven?
hoe weet moeder dat er
pakpapier in de gang
kast ligt?
waarna moeder capitu
leert en Anneke mach
tigt een stukje van haar
mooie postpapier to ne
men, als ze in vredes
naam maar stil is.
(Nadruk verboden
INGEZONDEN.
Een van de ongewoonste dingen voor
den journalist is het schrijven van een
ingezonden stuk. Ik bedoel een mge-
zonden stuk in de beteeken-is, die aan
die woordencombinatie meer door ge
bruik can door taalzuiverheid is ge
geven. Want tenslotte is ieder stuk.
dat iedereen, journalist of -niet, aan een
krant zendt eenNietwaar? Nou
juist, ik bedoel de bekende soort,
buiten verantwoordelijkheid van de
redactie en zoo.» In dit geval, buiten
verantwoordelijkheid van de rest van
de redactie, want een verdere origina
liteit van dit stuk is dat het ingezon
den wordt door ee>n journalist aan de
krant waaraan hij zelf verbonden
is.
Vreemd zult u zeggen. Inderdaad,
uitermate vreeand. Ik had het denk-
beeld dat hier volgt natuurlijk een
voudigweg aan den hoofdredaoteur, een
uiterst beminnelijk men-sch, kunnen
voorleggen. Maar gesteld dat hij het
verworpen had, dat het in zijn prulle»
mand verdwenen was? Dan ha-dt u er
eenvoudig nooit kennis van gedragen
cn de een;ge manier om u (en mij) deze
kwade kans tc besparen, is een in
gezonden stuk.
Ik zal uw begrijpelijk ongeduld thans
niet langer op de proef stellen:
Geachte Redactie: Als trouw lezer
van uw veelgelezen bla-d en niet minder
trouw bezoeker van bioscopen en
theaters, waar meer speciaal de lichte
kunst wordt beoefend (revues e.d.)
ben ik op een denkbeeld gekomen, dat
het element van persoonlijke ap
preciatie in het vele lezenswaardige in
uw blad ongetwijfeld sterk zal ver*
hoogen.
Het zal ook u ongetwijfeld bij het
bezoek aan bioscoopvoorstellingen en
revues zijn opgevallen, dat in de pro
gramma's steeds de volle maat van
appreciatie c.q. verantwoordelijkheid
voor het opgevoerde, wordt gegeven
aan al diegenen, die tot hun beste ver
mogen aan de productie medewerkten.
Bijvoorbeeld de film: Vloed en strand:
Naar de roman vanBewerkt
doorRegie vanPhotogra-
fie vanenz. Bij de revue „Joep-
Joep!" komt dit nog sterker tot uiting.
Tekst vanMuziek van
Regie van Costumes van
Lichteffecten «doorHoeden van
Decors vanenz„ desge»
wenscht voor elke acte afzonderlijk.
Waarom, geachte redactie, zou dit
denkbeeld niet tot de krant (i.e. uw
krant, hetgeen hetzelfde is) worden uit
gebreid. En omdat ik, beter dan de
buitenstaander, de waarde van uw1
plaatsruimte ken, zal ik volstaan met
het geven van een voorbeeld, dat u.
naar ik stellig verwacht, van de groote
waarde van d;t denkbeeld zal over
tuigen:
DE SPRONG IN HET DUISTER
naar het verhaal van
Kees Jansen
getelefoneerd aan en opgeschreven door
P. Gasus,
•telefoonaansluiting door
Automatische Centrale
goedgekeurd en afgegeven door
A. L. Hooger
maar drukkerij gebracht door
T. W. Wieier
gezet door
N. Ander
gecorrigeerd door
J. Precies.
Een chauffeur van een vrachtauto
werd gisteravond aan de voet gewond
toen hij, met het oogmerk een pakje
aan ec-n der huizen af te leveren, in dc
van Eedenstraat in het duister van zijn
wagen in ce-n kuil in het plaveisel
sprong. Na eenige niet ter zake doende
opmerkingen aan he-t adres van den
dienst der Haarlerosche bestrating kon
de man, hoewel eenigszins hinkende
zijn zitplaats weder bereiken 'en zijn
reis vervolgen.
Ziehier mijn denkbeeld in practijk
gebracht geachte redactie. Om u nog
een duidelijker indruk te geven heb ik
voor het volgend nummer een groot
aantal berichten, op dezelfde wijze
verzorgd, ingezonden. 1)
U dankend voor de (evenals zoovele
vorige malen in anderen vorm) ver
leende plaatsruimte, heb ik de eer te
zijn
P. GASUS,
1) In goede orde en dank ontvan
gen. P. Rullemand.
GODSDIENSTONDERWIJS.
Tn het verslag van de vergadering
van den bijzonderen kerkeraad der
Ned. Herv. Kerk, opgenomen in haar
Pred.blad lezen wij dat van het dlassl-
caal bestuur bericht is ingekomen dat
de Synode weder f 200 heeft toege
staan voor hot godsdienstonderwijs op
de openbare scholen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
60 Cents per regeL
vT. Extra
vM. Extra «O
TABAK
der 'dRichrert>
UIT DE RINGEN GEVALLEN.
Vrijdagavond te half tien is in hef
gymnastieklokaal in dc Doelen het 14-
jarig meisje T. V. uit de ringen ge
vallen. Ze werd,vrij ernstig aan haar
kin verwond en na voorloopig verbon
den te zijn, onder gelelde naar haar
woning gebracht.
PROF. A. D. FOKKER.
Aan prof. A* D. Fokker, van wiens
benoeming rot conservator aan Teyler's
Sichting te Haarlem wij reeds melding
maakten, is op zijn verzoek eervol
ontslag verleend als hoogleeraar aan de
Technische Hoogeschool te Delft
A. D. Fokker werd, ajidus een bio
grafie in het Hbld., 17 Augustus 1887
tc Buitenzorg geboren. Hij studeerde
eerst, gedurende den cursus 19041905
aan de Polytechnische School te Delft
voor mijningenieur.Aangetrokken doo|
tde natuurkunde veranderde hij van,
studierichting en behaalde allereerst in
1906 het aanvullend staatsdiiploma, toen.
nog noodig voor de universitaire stud se
in de wis- en natuurkunde.
Van 1906 tot 1913 studeerde hij aan
de Rijksuniversiteit te Leiden. In het
laatstgenoemde jaar promoveerde hij
tot doctor in de wis- cn natuurkunde.
Zijn promotor was prof. Lorentz. Hier
na volgde hij gedurende eenigen tüd de
colleges van prof. Einstein te Zurich,
'ater die van professor Rutherford te
Manchester en. die van professor Bragg
tc Leeds.
Gedurende den mobilisatietijd hier
te lande teruggekeerd werd hij privaat
docent aan de Universiteit te Leiden.
In 1921 werd hij benoemd tot leeraar
in de wiskunde aan het Gymnasium te
Delft. Op 19 Februari 1923 aanvaardde
hij het ambt van hoogleeraaT in de
'hcoretische cn toegepaste natuurkunde
aan de T. H. met een rede getiteld:
.Moderne natuurkunde en techniek".
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN a 60 CENTS PER REGEL
Doozen van 75 en 45 cent
EISCHT HOLLANDSCHE VERPAKKING
Uit bet Engelscb
van
I- G. MOBEPLY.
Vertaald door P. P. T.
(Nadruk verboden).
43)
„Het staat voor mij vast dat het zijn
kind is. Misschien heeft hij zich zelf
wijs gemaakt dat het ook niet zoo kon
zijn. Maar ook al zou hij het zeker heb
ben geweten dat het wél zoo was; als
het er op aankomt om te bereiken wat
hij zich heeft voorgenomen, staat hij
voor niets. Aan zijn voordeel of aan
zijn wttdc zou hij ook willens cn we
tens zijn eigen kind opofferen! Wat
voor duivel hij is, hebt u zelf in Aix
heter kunnen zien dan iemand an
ders. Wat hij toen gedaan heeft zou
tcgenovc cf n wild-vreemdc al ccn mis
daad geweert zijn. Maar omdat hij er
zijn voordeel in zag reed hij kalm
weg terwijl cr iemand lag te sterven,,
die zoo goed als zeker zijn wet
tige vrouw wasl"
ACHTTIENDE HOOFDSTUK.
Hermann's wraak.
Het was ccn warme Septemberdag.
Hugh Bcrncrs wandelde naar huis over
ccn van dc weinige weilanden, die nog
niet door de zich steeds uitbreiden le
voorstad waren opgeslokt. Hij keek
naar den gouden herfsthemel in het
Westen en verdiepte zich in het jonge
geluk, dat hem thuis wachtte, in zijn
woning die kort geleden nog een kille,
ongezellige jonggezcllenwoning was
geweest. Het was juist een week gele
den dat Rosa cn hij van hun huwelijks
reis waren teruggekomen cn de meta
morfose die zijn huis had ondergaan
scheen hem geweldig toe. Zelfs in zijn
wachtkamer die vroeger echt somber
was geweest, was een sfeer van huise
lijkheid gekomen en Rosa's zitkamer
scheen haar jongen echtgenoot, de lief
lijkste plek op de wereld.
Terwijl hij even bij het hek stilstond,
hcdacht hij hoe zij daar on hem zou
zitten wachten; hij vond het heerlijk
zich er in te verplaatsen hoe vroolijk
zc zou opspringen om hem te begroe
ten hoe verheugd haar oogen zouden
stralen en een blos van blijdschap op
haar gezicht zou komen. Hij wilde niet
tc snel op het huis toe loopen, maar
langzaam wandelend zijn gulden droom
nog ccn poosje vast houden vóór de
heerlijke werkelijkheid kwam cn hij
haar in zijn armen zou nemen cn kus
sen. De stralende hemel was een afspie
geling van het stralend geluk in zijn
eigen hart; diep genoot hij van de
warme, maar toch klare lucht van den
Scptcmbcrmifldag. Was zijn vrouw niet
de liefste op aarde? vroeg hij zichzelf
af terwijl hij het hek opende cn lang
zaam over het grasveld liep dat vlak
voor zijn huis lag; was hij niet dc ge
lukkigste man op aarde? was het slot
van zijn overpeinzingen terwijl hij het
tuinhekje opende en het pad opliep.
Toen hij dc deur inging floot hij dc
eerste tonen van een liedje als signaal
dat hij thuisgekomen was, maar er
kwam geen fluitje van Rosa nis ant
woord cn hij bleef een oogenblikje in
dc hall staan om te luisteren naar haar
stem en voetstappen. In eens kwam het
huis hem akelig stil voor en toen hij
ccn keukenmeisje een vroolijk liedje
hoorde zingen had hij grootcn lust haar
het zwijgen op te leggen. Dat vroolijke
liedje was zoo'n contrast met dc diepe
stilte die overigens in huis hing. Toen
hij zijn wachtkamer binnentrad viel er
ccn schaduw over zijn gelukkige stem
ming.
„Zij is zeker uitgegaan", dacht hij.
...Ta, zc hoeft ook niet altijd thuis tc
zijn als ik van mijn visites terug kom
Wij zullen cr langzamerhand aan moe
ten wennen dat het met de romantiek
van de wittebroodsweken gedaan is en
ons leven het gewone leven van alle
getrouwde menschcn wordt. Dat ze tot
nog toe altijd thuis was als ik terug
kwam, bctcekent nog niet dat ze altijd
thuis zal zijn".
Hij probeerde een deuntje te fluiten
terwijl hij een brief opende die er voor
hem lag, maar het gelukte hem niet
weer in de goede stemming te komen
cn hij had geen zin om tc gaan zitten
schrijven. Van de wachtkamer ging hij
naar de zitkamer, waarvan het gezel
lige interieur hem levenloos toescheen
nu Rosa er niet was. Hij ging weer te
rug naar de wachtkamer, daarna naar
dc eetkamer, naar boven naar de slaap
kamer, maar alle kamers waren leeg.
Zijn vrouw was nergens in huis en
daarom leek het huis hem vervelend
cn doodsch toe. Hij vroeg zich af naar
welken kant hij haar zou tegemoet loo
pen. maar daar hij geen flauw idee
had waar zij naar toe gegaan kon zijn
moest hif zelf om zijn ongeduld lachen;
toen riep hij aan de trap of Jane ook
wist wanneer mevrouw terug zou ko
men.
..Mrs. Berners is niet uitgegaan, me
neer", antwoordde het meisje; „zij heeft
thee gedronken in de zitkamer en zei
tegen mij, dat ze thuis zou blijven tot
u terug wis".
Thuis tot hij terug zou zijn? Maar
waar zou ze dan kunnen zijn? In den
tuin? Wat een ezel was hij dat hij daar
niet aan gedacht had! Hij sprong door
het raam van de wachtkamer naar bui
ten cn riep:
„Rosa! Rosa!" met zoo'n luide stem
dat het heel wat verder dan zijn eigen
tuin gehoord kon worden. Maar de
echo van zijn eigen stem antwoordde
hem; zijn vrouw was niet op de plaats
waar zij meestal zat, onder den rozen
boog bij zijn venster. Er waren geen
rozen meer aan de veranda, maar in
de bedden bij het grasveld en tegen het
hek stonden stokrozen in allerlei kleur
rose, scharlaken en geel als statige
wachters tusschen lathyrus cn malven
en kleurige gladiolen.
„Rosa!" riep hij nog eens en liep toen
het pad langs de stokrozen af, vast
besloten om ieder plekje van den tuin
te doorzoeken. Achter in den tuin was
een poortje dat naar een laan voerde,
die, evenals het weiland waar hij straks
doorgekomen was, tot de laatste over
blijfselen behoorde van den tijd dat de
groeiende voorstad een landelijk dorp
was cn toen hij het poortje bereikt had.
zag hij dat het open was. En juist bui
ten het hekje onder de haag die aan
weerskanten van de laan groeide, zag
dc jonge dokter een gestalte in het wit
liggen.
Hij gaf een schreeuw van ontzetting,
liep cr op toe cn knielde naast haar
neer,
4
Zijn vrouw lag daar bewusteioos,
schijnbaar dood, een groote bloedvlek
op haar witte japon; ze lag op haar rug,
.het gezicht naar boven gekeerd, haar
ccne hand hield ze afwerend uitgc-
strekt, de andere, waaraan haar trouw
ring, lag slap naast haar, haar oogen
waren gesloten. Eén ontstellend oogen»
blik dacht Hugh dat zc niet meer leef»
der door den vreesclijkcn schok was
hij het eerste moment niet in staat om
verstandig te denken; vol wanhoop
boog hij zich over haar heen om te on
derzoeken wat er met haar gebeurd
was. Haar pols klopte nog zwak, dat
voelde hij en toen hij cr zich van be
wust werd dat zijn verschrikkelijke ge
dachte niet waar was kwam er toch
een weldoend gevoel van ontspanning
over hem. Hij voelde dat hij beefde
van hoofd tot de voeten, maar het lag
niet in zijn natuur om zijn gevoel de
overhand te laten hebben op zijn ge
zond verstand en het volgend oogen»
blik was hij de kalme, kundige dokter,
die het uitgestrekte lichaam vlug be
tastte tot hij gevonden had wat hij
zocht; een kleine bloedende wond in
de borst, met een scherp voorwerp
toegebracht Hoe het kwam dat de
steek haar niet onmiddellijk gedood
had was de vraag die hem door zijn»
hersens flitste, maar cr was geen tijd
om er een antwoord voor te zoeken,
J["Wordt vervolgd).
