HAARLEM'S DAGBLAD
FLITSEN
EEN GEMEENTELIJK WASCHHUIS.
BINNENLAND
FEUILLETON
ZIJN KLEINE MEISJE
DINSDAG 9 NOV. 1926 DERDE BLAD
De practijk te Amsterdam.
DE MEENING VAN HET RAADSLID MEJ. VAN VLIET.
Aan de wuchmachine.
Zooals men weet hebben de twee
vrouwelijke raadsleden van de S.D.A.P..
de dames W. G. van Vliet en ML
MaarschalbKomin. voorgesteld Burge»
meester en wethouders uit te noodi<
gen bij den Raad plannen en een kos»
tenrekening in te dienen, om te gera»
ker. tot de oprichting van eer. gemeen»
tel ijk waschhuis in het Slachthuiskwar»
tier.
Te Amsterdam functioneert nu al on»
geveer geduicndc een jaar het gemeen»
te«waschhuis, gevestigd in de Linnaeus»
straat 191. Op het oogenblik kan dus
zonder dat er kans is dat men zich ver»
gist een oordeel uitgesproken worden
over dit instituut dat door de dames
MaarschalhKomin en v. Vliet eveneens
te harer orienteering werd bezocht. Wij
begaven ons dus op zekeren middag
naar Amsterdam, naar het terrein der
voormalige Oostergasfabrick, waar het
gemeentcwaschhuis, gecombineerd met
•en gemeentcbadhuis is ondergebracht.
In de eerste plaats viel de royale e>n
practischc inrichting van het gebouw
op. In de ruime hal, is het loket waar
besproken moet worden. Twee groote
deuren geven toegang tot het trappen»
huis. Dc trap geleidt naar het hooger
gelegen badhuis. In het trappenhuis
bevindt zich dc ingang naar het ge»
Hjkvloers gelegen waschhuis dat van
bet trappenhuis gescheiden wordt door
•cn ruime wachtkamer. Wij bekeken
de inrichting op een Vrijdagmiddag,
toen daar een druk geloop was van
vrouwen en meisjes, die dc wasch dc»
Iden.
De eerste woorden die wij van den
ohef van den dienst hoorden waren
deze: „Meneer wij zyn buitengewoon
tevreden, dc zaek loopt prachtig, alle
wren zijn doorloopend bezet",
Eenige oogenblikkcn later ontmoet,
ten wij den directeur van dc inrichting,
den heer D. ^van Vugt, die ons met
twee Groningschc wethouders, die zich
ook op dc hoogte van dc zaken kwa»
jncn stellen, rondleidde. Wij laten hier»
onder nu den directeur aan het woord:
ziet dat de vrouwen in deze wacht»
kamer haar mantels enz. in kasten die
zij kunnen afsluiten, opbergen. Van dc
wachtkamer gaan wij naar het wasch»
huis. Aan twee zijden zijn daar :n to»
taal 16 cellen gebouwd. Thuis hebben
de vrouwen haar wasch in twee dcelen
gesplitst. In stukken die met dc hand
gcwasschcn moeten worden, (fijn da»
mes goed enz.) en in stukken die raachi»
naai behandeld mogen worden. Natuur»
Jijk zijn wij bereid om de vrouwen op
alle mogelijke wijzen voor te lichten.
Zij dragen echter zelf de vcrantwoor»
dclijkheid voor dc aangebrachte ver»
dccling".
„In dc waschcei vinden zij een ma»
chinc cn een waschbak met handwrin»
ger. Het goed dat machinaal behandeld
mag worden wordt onmiddellijk in dc
machine gedeponeerd. Dan begint dc
vrouw, met dc handwasschcrij in dc
waschbak. Een meisje van het perso»
necl heeft inmiddels dc machine in be
weging gebracht. Handige vrouwen, die
haar oogen goed gebruiken kunnen de
machines al gauw zelf bedienen, want
de manipulaties die uitgevoerd moeten
worden zijn al heel eenvoudig. Voor
het wasschen met de hand vinden de
\rouwcn alle bcnoodigdc hulpm'dde»
len, warm en koud water, zeep enz., in
ruime mate voorhanden. Als zij met
het handwasschen klaar zijn gaat het
goed. met den voorraad die intusschcn
uit dc machine is gehaald, in dc een»
trifuge. Daar mogen lcekeii niet bijko»
men; die wordt uitsluitend bediend
door het personeel. In de centrifuge
»s het goed dus voor»gedroogd. Na dit
proces nemen de vrouwen de wasch
weer in ontvangst; zij hangen dan zelf
de stukken in de droogkast. Zelf kun»
non zij ook dc snelheid regelen, waar»
mede het goed automatisch door de
klSt trekt. Automatisch ook valt het
gedroogde goed op rekken, waar ge»
vouwd. en ingepakt wordt. De heclc
behandeling duurt 2 1/2 a 3 uur. Een
wasoh mag niet zwaarder dan 15 K.G.
wegen".
Hiermede is dc gang van zaken ge»
schetst. Wij hebben ons er van kunnen
overtuigen, dat cr met animo gewas»
schen wordt! De inrichting werd 8 1/2
uur per dag. 's Middags om 5 uur gaa:
ze dicht. „De mcnschen zijn cr dol
mee" .zei de heer van Vugt. cn dat is
niet overdreven uitgedrukt. Onlangs
werd te 12 uur dc bespreking opengc»
stcld en 's ochtends te 7 uur stonden
dc vrouwen al voor dc deur. Als dc
huismoeders iets veranderd willen heb»
ben sturen zij lijsten met handtcckc»
ningen, waarop zij haar wenschen ken»
baar maken; dat alles bewijst voldoen»
dc dat het waschhuis in een behoefte
schitterend voorziet. De directeur was
dan o(fk van mcening, dat in verschil»
lende Amstcrdamschc wijken eveneens
moest worden overgegaan. tot het
stichten van waschhuizen. De mcnschen
kunnen niet allemaal naar dc Linaeus»
straat trekken.
Het waschhuis kost wel ccn hoop
geld! Met rente en afschrijving mee,
legt dc gemeente cr een boel op toe!
Over het badhuis, dat in hetzelfde
gebouw is ondergebracht behoeven wij
hier niet te spreken. Het is als andere
moderne inrichtingen van dien aard.
Dcelen wij tenslotte mede dc mee»
ning van den heer van Vugt. Hij was
van oordcel. dat Haarlem ccn wasch»
huis noodig heeft. De stad heeft im»
mers groote nieuwe woningwijken waar
in geen plaats is voor een natte wasch.
afgezien nog van het feit dat een wasch
'n geen enkele woning thuis hoort.
Mcj. Van Vliet over
het waschhuis.
Het raadslid mcj W. G. van Vliet,
met wie wij ccn onderhoud hadden over
dc waschhuizen. heeft met mevrouw M.
MaarschallKomin het waschhuis te
Amsterdam eenigen tijd geleden even»
eens bezocht. Zij liet zich natuurlijk ook
met grootcn lof uit over het instituut
dat volgens haar rneening veel meer re»
den van bestaan heeft dan dc wasch»
nrichtfng die dc wasschen in bchaodc»
ling neemt, waardoor die gedurende een
weck het huis uit zijn. Dat is het groo»
'te bezwaar voor tal van huisvrouwen.]
die haar goed niet zoo lano missen
kunnen. Het is dan ook te begrijpen
dat dc gemeentelijke wasohinrichting
het in Amsterdam niet bolwerken kan.
Zij doet nu nog goeden dienst, echter
voor bijzondere gevallen, voor gezinnen
waarin zieken zijn, waar de huisvrouw
hulp noodig heeft. enz. Gelukkig heeft
de waschinrichting ook tot gevolg gc»
had dat dc particuliere wasscherijen
haar prijzen verlaagden.
Mcj. Van Vliet vertelde dat zij in haar
wijk, de Slachthuisbuurt, tal van
gezinnen heeft bezocht. Vooral dc nieu
we woningen heeft zij van binnen goed
bekeken. De moderne inrichting dier
huizen maakt het nu ten ccncn male on»
mogelijk, er met goed fatsoen een wasch
te drogen. Oude huizen hebben in den
regel flinke zolders. En hoewel het zeer
afkeurenswaardig is. om zelfs daar, waar
meestal immers ook afgeschoten slaapka»
mers zijn, een wasch t'e drogen te han»
gen, konden de huismoeders zich er toch
beter redden, dan in dc kleine kamers
van de moderne huizen.
„Ik heb zelf gezien aldus mcj. Van
Vliet dat de mcnschen in hun mooie
frisschc zij het ook kleine slaapka»
mers, spijkers in de muren hadden gc
slagen, die daardoor geheel bedorven
waren cn lijnen hadden gespannen. Dc
wasch hingboven dc bedjes van <!c
kinderen! En 't was werkelijk onmogelijk
dat natte goed ergens anders op te her»
gen. Welnu, dat zijn toestanden, die rc»
gelmarig in de arbeidershuizen voorko»
men. En zij zijn in fel contrast met dc
moderne volkshvgiëne, die overal veld
wint, en zich in de eerste plaats uit in
de frissche, prettige nieuwe huizen. Zij
zijn zeer nadeelig voor de gezondheid.
Dc sfeer van een klein vertrek waar
een natte wasch hangt, is bedorven. U
zult! vragen waarom de wasch niet uit»
besteed wordt? Wel, dat is te duur. Uit
een enquête is wel voldoende gebleken,
dat huisvrouwen van ccn zeker milieu,
die groote gezinnen hebben te onderhou»
den, er niet aan denken mogen, haar
wasch door de particuliere bleekerijcn
te laten halen.
.,U weet' dat ik deze wyk (Amsterdam»
sebe Buurt) voor het Armbestuur voor
mijn rekenjng heb. Daardoor kom ik
vanzelf in aanraking met vele gezinnen.
Ik kan de zaak dus bcoordcelen, en
ben er van overtuigd, dat iedereen die
zag, wat ik regelmatig zie, een warm
voorstander zou zijn van dc gemeentelij»
ke waschhuizen".
,Met veel vrouwen heb ik gesproken.
Ik heb haar gevraagd, of die ellendige
wasch haar geen gruwel was. De ant»
woorden waren steeds dezelfde. Gaat
u maar na. Een moeder van ccn groot
gezin is meestal een sloof. Zij werkt
heel den dag. En zou datv het gebogen
staan voor het waschbord. en ingesp.m»
ncn wrijven en wringen geen pnysicke
kwelling zijn? Het typische is. dat vele
vrouwen, die zoo een waschhuis een uit»
komst zouden vinden, niet gelooven
kunnen in het bestaan cr van. Dat is
een bekend verschijnsel. Het is een niet
nader aan te duiden en aan te toonqp
macht, die diegenen die het initiatief
nemen tot iets nieuws overwinnen
moeten. Er zijn vrouwen bijvoorbeeld
die als ze hooren van een waschhuis cn
zijn doel en inrichting heel grappig
lachen, en 't een pracht idee vinden,
maar cr onmiddellijk bij zeggen: „Maar
gelooft u nou heusch, dat wij vrouwen
ooit zooicts zouden krijgen, ach kom.
nee hoor, wij blijven ons heelo leven
achter dc tobbel"
„Toch, als je ze dan vertelt van Am»
sterdam, cn het succes dat ze daar heb»
ben, dan draaien ze langzaam bij en zet»
tcn_ geloofwaardiger gezichten
,,'t Is duur, zoo'n waschhuis. Dat is
waar. Het is het groote bezwaar dat
overwonnen moet worden. In Haarlem
zou het niet zoo grootschecpsch bchoc»
yen tc worden als in Amsterdam. Daar
is het waschhuis gecombineerd met ccn
badhuis. Dc heelc zaak heeft 127000
gekost. In deze buurt acht ik het wasch»
huis in dc eerste plaats noodzakelijk.
Wij zijn in de voordccligc positie, dat
wij dc klippen kennen, die Amsterdam
moest ontzeilen. Fouten dio het wasch»
huis daar aankleven, kunnen wij ver»
mijden".
Mej. Van Vliet vertelde verder op
welke originccle manier Amsterdam
haar waschhuis kreeg: „Het raadslid
Carry Pothuis spande zich cr voor
met dc directrice onder anderen van
dc Huishoudschool te Amsterdam. Zij
kregen 6000. —van den raad. daar
mochten zij dan ten bate van haar idee
gebruik van maken. Wat zouden zij
doen? Naar het buitenland gaan. om
dergelijke inrichtingen tc bezichtigen?
Of zelf in 't klein meteen maar probce»
ren? Het laatste werd gedaan, 't Is iin»
mers een vrouwelijke eigenschap, om
zelf tc doen". Een machine werd gc»
kocht. Dc gemeente gaf een huisje. Er
werd proefjgewasschcn. De proef slaag»
de. Het ding nam op. 90 pCt. van dc
vrouwen die cr hadden gcwasschen ver»
klaarden zich vlak vóór het waschhuis.
en het pleit was gewonnenHet'
waschhuis kwam".
.Hoe de zaak marcheert heeft U zelf
kunnen zien. Getracht zal worden in
andere rayons van Amsterdam nog
meer waschhuizen te stichten. Ik sprak
in Amsterdam ccn huisvrouw, die sa»
menwerkte me? haar buur. De ccnc
weck ging zij met haar wasch cn met
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 740
DE EERSTE MOEILIJKHEID VAN DEN DAG
Melk op je koffie gieten je vrouw verzoekt je er»
lijkt heel eenvoudig, I op te letten, dat er niets
maar als het model van I op het tafellaken drup»
kannetje meer fraai dan I pelt als je het weer neer»
practisch isI zet
een onderzoek toont aan en je probeert die weg
dat er een groote drup» I te werken door hem te»
pel aan het tuitje hangt J gen je kopje aan te wrij»
hetgeen niet het minste I
resultaat oplevert
je wil graag wet'en waar»
om ze melkkannetjes
maken die druipen
voor je ontdekt dat je
nog lang niet genoeg
melk genomen had en
dus opnieuw moet begin»
ncn.
(Nadruk verboden.)
die van buurvrouw naar het waschhuis.
Dan zorgde buurvrouw voor dc kindc»
ren van beide gezinnen. D'c volgende
weck werden dc rollen omgedraaid, wis»
solden zij van taak. Het vrouwtje vroeg
mij of ik het vooral niet wilde voort»
vertellen, die truc, want het mocht mis»
schien niet. Maar ik vind deze overtrc»
ding heelcmaal niet zoo erg. Als dc
wasch niet zwaarder is dan 15 K.G.
Tot zoover hc* gesprek met mej. van
Vliet over de gemeentelijke wasch»
huizen.
DE MOORD TE
ROTTERDAM.
Verschillende arrestaties
In vervolg op hetgeen wij meldden tfver
den moord in de Aster straat te Rotterdam
op den 22-jarige K. Reingoud, kan nog
worden medegedeeld, dat verschillende
mannen, bekend st&amde ale vijanden van
■•cn verslagene, eijn gearresteerd. Behalve
de kastelein zijn oog drie mannen gearres
'■e«rd, terwijl nog een vijfde zou worden
aangehouden. Men denkt met deze arres
:at:es den dader wel niet te vinden, maar
men hoopt verschillende gegevens te kun
nen verzamelen, welke tot zijn aanhouding
zullen leiden.
Er is een vrij nauwkeurig signalement
van den moordenaar verkregen, dank zij
een padvinder, zegt het Hibld., die op de
schoten afkwam en die toen in do Pioen-
siraat een man heel langzaam heeft zien
loopen, die de dader moet zijn geweest. He,
eigmalement, dat de padvinder van dien
man opgaf, kwam overeen met de gegevens
welke de vrouw verstrekt heeft, die de
moord vrijwel heeft eien gebeuren.
Met kracht zet de politie haar onderzoek
voort. Zij hoopt ook aanwijzingen te kun
nen putten ui, het feit, dat Zondagmiddag
:n den Schiedam-chen Singel een colbert-
costuum, een overhemd en een pet zijn ge
vonden. In het costuuny dat «ïog in goe
den staat verkeerde, werd oen krantenuit
knipsel gevonden, waarop aan de zijde de
bezoekuren vam de strafgevangenis ver
meld 6toaiden, terwijl op de andere zijde
eenige woorden geschreven stonden, blijk
baar door een vrouw. Men brengt deze
vondst in verband met den moord.
BOERDERIJ AFGEBRAND.
Maandag is dc groote boerderij van
de weduwe \\\...cndonk tc Panncrdc
tot den grond afgebrand. De oorzaak
van den brand is onbekend.
Alles was verzekerd.
DE VAL VAN HET WATER.
Het water in den Rijn blijft vallen.
De toestand verbetert met den dag. Te
Ponnerden is de veerpont in de vaart.
NOODLANDING.
Maandagmiddag heeft op een wei»
land aan den Schieweg nabij Delft een
militair vliegtuig bestuurd door den
2en luit. Van Ycenendaal, een nood»
landing gemaakt. De bestuurder achtte
zich door den plotseling opgekomen
mist en regenval genoodzaakt te lan»
den. De landing cr liep vlot. Het vlieg»
tuig zou heden weer vertekken.
DE SPOORWEGRAMP
Het onderzoek.
He' openbaar onderzoek der comm'is:e
van onderzoek in zake het spoor-wegonge
iuk oiabij „De Vink", zal on-der leiding van
den voorzitter, Prof. Kraue, Woensdag mot
gen te halftien aanvangen, in oen der zalen
van bet Ministerie van Waterstaat.
Het onderzoek zal, volgens de Tel. mins
;cne vier dagen in beslag nemen. Mis
schien zal het ook nog de volgende week
Maandag voortgezet moeten worden.
AUTOBUS VAN EEN
DIJK GESTORT.
4 gewonden.
Maandagmorgen is een auto met arliei
de re utt Helder, werkzaam bij de Zuider
'cewerken te Medemblik, wan den hoostm
■lijk bij Winkel gestort. De auto ging drie
maal over den kop.
Vier personen werden ern«tig gewond;
een van hen brak zijn ruggegraat. Allen
'i;a per auto naar Helder overgebracht.
De autobus is ernstig beschadigd.
ZIJPE EN PETTEN.
De samenvoeging.
Naar men weet, heeft de gemeente Zijp--
zich voor vereeniging «net Petten verklaard
o.m. onder de voorwaarde, dat ewentueele
wachtgelden van den burgemeester en de
ambtenaren van Petten niet ten la?ta van
ie nieuwe gemeente gebracht zouden wor
den. Ged. Staten hebben thans, naar dc
Tel. verneemt, aan B en W van Petten
ceschreven, dat dit laatste te bereiken is
door in de wet, waarbij de samenvoeging
wordt geregeld, te bepalen, dat in de
nieuwe gemeente voorloopig wan de bewo-
nere wan Petten belasting geheven 7.al wor
den naar de laatstelijk vóór de vereeniging
aldaar geldende tarieven, wtelke hooger
zijn dan -die te Zijpe. Voor de inwoners
van Petten zou dan de samenvoeging toch
op den duur een voordeel opleveren, daar
d9 wachtgelden binnen afzienbaren tijd
zouden ophouden en dan de heffing van
belasting naar verschillende regels tevens
beëindigd zou worden.
Omtrent samenvoeging op dezen gTond
«lag wenschen Ged. Staten spoedig bet ge
voelen van B. en W. te vi
POKKENGEVALLEN.
IN HET ZUIDEN.
De Tel. meldt eenige bijzonderheden
betreffende pokkengcvallen, die zich in
het Zuiden van ons land hebben voor
gedaan. Zoo is gebleken dat te Sittard
vier gevallen van deze ziekte zich heb
ben voorgedaan. Sterfgevallen kwamen
niet voor en de kans is zeer groot, dar
geen nieuwe gevallen meer te vreezen
zijn.
DE EX-KEIZER.
NOG EENS: DE TERUGKEER.
Een der berichtgevers van het Hbld.
te Londen meldt:
De „British United Press" zegt, dat
ccn spoedige terugkeer van den ex»kei*
zer naar Duitschland geen verwonde»
ring zou behoeven te wekken. Zij ver»
neemt namelijk, dat vele bekende per»
sonen uit de monarchale partij de laat»
ste weken te Doorn zijn geweest en
er geheime beraadslagingen hebben ge»
houden met de gemalin van den ex»
keizer en met graaf von Finkenstein,
die beiden onlangs Duitschland hebben
bezocht. De onderhandelingen zijn c-ven
wel niet met den ex»kcizer gevoerd.
Het agentschap zegt verder, dat het
kasteel Homburg vor der Höhe voor
de ontvangst in gereedheid wordt ge»
bracht. Verwacht wordt dat de keizer
op dezelfde wijze Nederland zal ver»
laten als de kroonprins het heeft ge»
daan, maar het agentschap is wel zoo
verstandig er bij te voegen, dat dit nog
wel weken, ja zelfs maanden kan duren
voor het gebeurt.
VEELBELOVEND.
4 jeugdige dieveggen.
In den laatsten .tijd werden te Delft uit
ver?chil!endie winkels en ook van kramen
op de weekmarkt, artikelen ontvreemd.
Als daderessen vian deze diefstallen zijn
■loor de recherche aangehouden vier meis-
166 van 11 tot 13 jaar. Het ie gebleken, nar
cl:» veelbelovende viertal geregeld op roof
u:t:rok- Op geraffineerde wijze wisten de
jeugdige dieveggen wat van haar gaöinz
was, te bemachtigen. Onder het gestolene
dat ten huize der oudiers in l»eslag is ge
nomen, werd. behalve een groot aantal
kousen, poppen, boodschappen tassehen
etc. een volledig stel likeurglaasjes met
lekbakjes gevonden.
Ook tegen de ouders der meisjes is pro
ces-verbaal opgemaakt.
EERSTE KAMER.
De leden der Eerste Kamer zijn in
vergadering bijeengeroepen op Dins»
dag 16 November des avonds te half
negen uur.
ARBEIDSONGEVAL.
Bij het werken aan een draaischijf
werd de voorwerker Van den Berg te
Zevenaar door een spoorstaaf getrof»
fen. Dc man kreeg inwendige kneuzin»
gen.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
Als Uw Kind Hoest 8
geeft het dan onverw'ild de genezende
Mijnhardt's Thijmsiroop
Hoeststillend. slijmoplossend. verzachtend
Bij Apothekers en Drogisten. Flacon 75 ct.
Naam Mijnhardt op verpakking. Let hierop
Uit bet Engelscb
van
I. G. MOBEPLY.
44)
Vertaald door P. P. T.
(Nadruk verboden).
Vóór alles moest het bloeden gestuit en
Rosa zoo voorzichtig mogelijk naar
huis gebracht worden. Met de kalmte
van een man. die zich lange jaren in
zelfbchccrschi'jg getraind had deed
Hupb alles wat gedaan moest worden
Toen hij hulp gehaald had. hielp hij
zijn nog steeds bewustelooze vrouw
naar huis te brengen, op bed te leggen
en Ijart' bebloede japon uit te trekken.
Terwijl hij bezig was haar te ontklcc»
den kwam de gedachte weer bij hem
op die hij dadelijk gehad had waar»
om dc steek Rosa niet op hetzelfde
momert gedood had? Hij merkte toen
op dat Rosa een fijn kettinkje om haar
hak droeg, zoo fijn, dat het nauwelijks
zichthaar was en aan het kettinkje was
een medailion met zijn eigen portret,
dat zij altijd op haar hart gedragen
bad! En op het medaillon was een
kras, die alleen door een of ander scherp
voorwerp gemaakt kon zijn. Doordat
het wapen hier op afgestuit was, was
dc steek niet doodelijk geweest.
Als ze het medaillon niet gedragen
had. zou ze dus zonder twijfel gestor»
ven zijn, meende hij en toen hij nadat
dc wonde verbonden was. naast zijn
bewustelooze vrouw knielde cn een kus
op haar doodsbleek gezicht drukte,
kwam er een overweldigende dankbaar
heid in hem en hij trok haar hoofd vol
teederheid tegen zich aan. Toen hij met
zijn mond haar lippen beroerde open»
de zij haar oogen cn keek naar hem
op; de angst, die in haar trekken lag
verdween cn met een zucht vol opluch»
ting vleide zij haar gezicht dichter te»
gen het zijne aan.
„Je zult gauw beter zijn, hoor schat",
zei hij op zachtcn toon. „Blijf stil lig»
gen cn rust maar goed uit, probeer niet
om te praten
„Ik heb je immers wel gezegd dat
hij het doen zou", fluisterde zij, ter»
wijl zij zijn hand zocht, en angst kwam
weer in haar oogen. „Hij vergeet nooit
cn vergeeft nooit".
„Bedoel je"begon Hugh, maar zij
fluisterde gejaagd verder alsof ze hem
niet gehoord had.
Hermann wilde mc vermoorden
ik wist het toen ik Michael bij het
hekje zag".
„Michael?"
„Ja, Michael, hij was Hermann's
voornaamste handlanger hij hielp
hem met alles. Ik was bij het
hek en ik zag hem in de laan hij
bespiedde mij! Zijn oogen waren zoo
wreed. O! ik was hang". Zij hield
op en Hugh liet haar iets opwekkends
drinken en smeekte haar toch stil tc
zijn, niets meer te zeggen hem niets
meer te vertellen tot ze beter was.
„Ik wil het je nu vertellen", hield
ze vol. „Ik wil het jc nu vertellen!
Toen ik Michael's wtcede gezicht zag,
toen ik zag hoe hij tegen mij glimlach»
te, wist ik dat hij gekomen was om
het te doen. Ik wilde omkecren cn
den tuin inloopen, ik schreeuwde
naar jou, hoewel ik wist dat je er niet
was cn hij lachte Michael lachte
een spottende lach en sprong op mc
toe cn ik zag dat hij iets schit»
terends in de hand had en hij stak
me en meer kan ik me niet herin»
neren. Het was alles donker en koud
zoo koud en zoo donker", zij hui»
verde toen zij die laatste woorden haast
onhoorbaar zei en daarop verloor zij
weer het bewustzijn.
Verscheidene dagen gingen voorhij
voor zij in staat was een behoorlijk
relaas te geven van wat er precies ge»
bcurd was. Zij praatte voortdurend,
maar in ijlende koorts en zij praatte
over episoden uit haar vroeger leven,
over haar werk met Müllor over
steden en menschen die ze gekend had.
maar het meeste over Hugh, haar man.
Hoewel zij hem niet herkende en naar
hem keek alsof hij een vreemde was,
waren toch zijn aanraking en zijn stem
in staat haar te kalmeeren als ze zoo
vrecselijk opgewonden was en hij naast
haar bed zat en haar hand stevig in ie
zijne hield. Het bleek vergeefsche moei»
tc om naar den boosdoener te zoeken
Michael had zijn sporen uitgewischt
met een duivelsche slimheid, die van
zijn meester evenaarde. Het huis in
Grahamstraat waar Hermann en zijn
kornuiten hijeen kwamen. was leeg.
toen de politie cr een nieuwen inval
deed. Het meubilair stond nog in de
kamers, maar de kamers zelf waren on»
bewoond. De huisbewaarder was ook
gevlogen, geen spoor was er racer te
vinden!
NEGENTIENDE HOOFDSTUK.
De ironie van het noodlot.
„De ironie van het noodlot!" Deze
woorden sprak Giles Tredman, toen hij
op een Meimorgen een kort bericht in
de krant las.
„Een tragisch ongeluk op den groo»
ten weg tusschen Aix»lcs»Bains en
[Chambery. Prins Damansky reed met
een geweldige vaart, toen. door onbe»
kende oorzaak dc wagen slipte cn te»
gen een boom aanreed. De inzittenden
werden er uit geworpen. Dc Prins was
zwaar gewond: er is geen hoop meer
op herstel. Zijn vrouw, die naast hem
zat, kreeg lichte verwondingen. Dc
chauffeur was op slag dood".
Tredman legde de krant neer en
staarde voor zich uit. De geheele om»
geving van zijn Indische woning be«
stond niet meer voor hem; hij hoorde
niet langer de stemmen van zijn be»
dienden, de krijschende tonen van een
vogel, die hem even te voren zoo gc»
hinderd hadden. Voor zijn geestesoog
doemde een lange witte weg op. met
aan weerszijden weilanden en aan den
gezichtseinder blauwe bergen met ccn
nog blauwer lucht er boven. En op dien
weg. wit van de stof, kwam een auto
aangereden met groote vaart, die dood
en verderf bracht Wat zag hij dat alle»
maal weer duidelijk voor zich! Die si»
nistere zwarte wagen; het kleine ponnie
wagentje, dat omver geworpen werd.
het donkere, angstaanjagende gezicht
van den eigenaar van de auto. het
blecke. smartelijke gelaat van de vrouw
die in het gras lag aan den kant van
den weg. dit alles vertoonde zich aan
zijn herinnering als in een kaleidoscoop.
En weer zei hij in zichzelf: „de ironie
van het noodlot". Het scheen alsof de
gerechtigheid verricht had. wat de men»
schilijke gerechtigheid niet had kun»
nen bereiken. De pogingen om den
man, die Sylvia ontvoerd had, te ach»
terhalen, waren» vruchteloos geweest.
Müller alias Prins Damansky
alias, wie weet hoeveel namen nog
meer. scheen van den aardbodem ver»
dwenen. Af en toe doken geruchten op
dat hij hier of daar gezien was. in
Parijs, in Monte Carlo, in Rome, maar
bevestigd waren deze geruchten nooit.
Mrs. Cardew ontving nu en dan brie*
ven van Grace, maar ze gaf nooit een
adres cp en Jc plaatsen waar de brie*
ven gepost waren, bleken bij nader on»
derzoek nooit de ware verblijfplaat»
sen van het echtpaar te zijn, of ge*
weest te zijn. Handlangers genoeg!
En nu was dc man doodelijk gewond,
ja hoogstwaarschijnlijk al dood cn
Grace was zoo goed als zeker weduwe.
Maar tot Giles' eigen verbazing wekte
deze laatste overweging geen heviger
ontroering bij hem op dan het geval zou
zijn geweest als hij vernomen had dat
een onverschillige kennis weduwe was
geworden! Grace had zijn liefde ge»
dood. volkomen en voorgoed uitgeroeid
op den dag dat ze hem zijn geloof in
haar deed verliezen.
„Arme stakkerd", in deze kleurlocze
woorden belichaamde hij al zijn gevoe»
lens van medelijden, „arme stakkerd!"
(Wordt rervnlgdV.
