HAARLEM'S DAGBLAD
FLITSEN
DINSDAG 23 NOV. 1926
DERDE BLAD
EEN INTERVIEW MET DEN OOSTENRUKSCHEN
GEZANT.
Oostenrijk en Nederland. Tweeduizend Oosten
rijkers in Nederland werkzaam. Een Ned.-Indische
week te Ween en.
Onze Weensche oorrespondent ver»
toeft sinds enkele dagen ui het veder»
Isnd, waar hij in verschillende steden
voordrachten met lichtbeelden oyer
Oostenrijk zal houden, o.a. op den 29
November te Oen Haag. voor de ver»
©eniging „Nederland-Oostenrijk".
Dezer dagen bracht hij een bezoek
aan den buitengewonen gezant en ge»
volmachtigdcn minister van de repu»
bliek in de Nederlanden, den heer dr.
Adolf Duffek, die hem allervriende»
lijkst ontving en hem een en ander
over zijn ondervindingen Ln Nederland
en over de verhouding tusschen Oos»
tenrijk en ons land mededeelde.
Onze correspondent vertelt over zijn
bezoek het volgende:
Vroeger was het gezantschap van het
dubbele keizerrijk Oostenrljk-Hongarije
jai den Maag een groot en majestueus
gebouw. Thans resideert de gezant van
de kleine republiek Oostenrijk in een
bescheidener huis aan de Koninginne»
gracht, dat echter nog altijd een rusti»
gen en voornamen indruk maakt en dat
bijna nie{ afsteekt bij de andere patri
ciërshuizen, waarmedp het in écn rij
staat. De tegenwoordige gezant, dr. A
Duffek, is een, wat wij in Oostenrijk
plegen te noemen zeer „liebcnswuerdi
gcr" heer van middelbare gestalte, met
een zwart-omranden bril. .,De kamers
van het gezantschap zijn maar klein'
zoo verklaart me „Herr Gesandter"
glimlachend, terwijl hij mij een sigaret
aanbiedt", maar wij zijn dan ook maar
een klein gezantschap van een klein
land. Het vroeger zoo uitgebreide per
soneel is tot od een minimum geredu-
ccerd.
„In de laatste jaren zijn de vriend
schapsbanden tusschen Oostenrijk en
Nederland steeds vaster geworden en
riet in het minst heeft daartoe ook het
werk van de verschillende Hollandsche
hulpcomité's voor Oostcnrijksche kin»
deren bijgedragen. Ieder jaar trekken
meer Nederlanders naar Oostenrijk ©n
»ijn heerlijke bergen, die in elk opzicht
met de Zwitserscbe Alpen kunnen con-
currecrcn. en het groote voordeel voor
de reizigers zelf is. dat zij aanmerke»
lijk goedkooper in Oosteijjijk kunnen
lever, dan m Zwitserland. Het verschil
»n prijzen bedraagt beslist 25
Dr. Duffcke is reeds vier jaren als
Oostcnrijksche gezant in Nederland
■werkzaam en hij heeft zich de Neder-
landsche taal reeds aardig eigen ge»
maakt. Net als de vroegere Poolsche
gezant, die ook cenigen tijd zijn land
in Oostenrijk vertegenwoordigde
die thans te Angora is. die ©ens op een
officieclc ..thee" te Weencn, waar i.
naast mij zat, plots in onvervalscht Ne»
derlandsch de volgende woorden to_t
me richtte: „Ik ben de Poolsche gezant
in Den Haas geweest", hetgeen mij als
Nederlander bijzonder verheugde.
Voor twee jaar heeft dr. Duffek
een beweging in het leven geroepen
die het mogelijk maakt, dat NedOrlapd-
schc jongens en meisjes naar va can tic»
kolonies in de Oostenrljkschc bergen
te Gaming en te Sohaubodcn gaan.
terwijl Oostcnrijksche kinderen op
hun beurt bij dc ouders der naar Oos»
te-nrijk vertrokken Nedcrlandertjcs
worden ingekwartierd. Op deze wijze
vindt een soort ruil van kinderen ge
durende den tijd der zomervacaotic
plaats. Dit jaar waren ongeveer zestig
Ncdcrlandschc kinderen in Oostenrijk
Ongeveer twee duizend Oostenrij»
kers bevinden zich voortdurend in Ne
derland. Het grootste contingent hier»
van bestaat ui; dienstmeisjes, doch ook
veel Oostcnrijksche intcllcctueelen zijn
hier werkzaam. Dr. G. Sfiassny is pro.
fessor in de philosophic te Leiden, dc
Amstcrdamschc professor dr. R. Weit»
zenboeck, de Groningsche professor dr.
Bochl (die ook cenigen tijd rector was)
en de Amstcrdamschc docent dr. Karl
Menger zijn Oostenrijkers. Te Haar»
lem woont een beroemde Oostcnrijk
sche schilder. A. R. J. Pirsch, die tal
van hooge personages op het doek
heeft vereeuwigd en die indertijd ook
een portret van den vorigen koning
van Engeland, Edward VII, heeft ge»
schildcrd.
De bekende Haagschc kunsthandelaar
Bachstisz is eveneens een Oostenrij»
kor.
Ook op economisch gebied zijn Ne-
jaren in veel nauwer contact met elkaar
gekomen. Voortdurend bezoeken Ne»
derlandsche kooplieden de internationa»
lo jaarbeurs te Weencn om daar groote
bestellingen, vooral in artikelen van
kunstnijverheid en van de lederbranchc
te doen.
De gezant vindt het onbegrijpelijk,
waarom Nederland niet op de Ween-
sche jaarbeurs exposeert. Men zou cr
zeer zeker een groot afzetgebied vin
den en tal van andere staten hebben er
toch ook hun eigen paviljoens. Oosten»
rijksche kooplieden .komen ook wél
naar Nederland, maar het ongelukkige
is, dat de Weensche jaarbeurs en die-
van Utrecht haast altijd met elkaar
samenvallen.
Ook voor het Nederlandsche kapit&ai
is Oostenrijk z.i. een schitterend
rein. Et zijn zooveel Oostenrijkschc
industrieele ondernemingen, die over tc
weinig financieels middelen beschikken
en die met behulp van buitenlandsch
crediet z.i. een grpoten vlucht zouden
kunnen nemen. Zoowel Oostenrijk als
Nederland zouden daarbij profitecrcn!
Binnenkort zal in De Haag zeer waar»
schijnlijk een tentoonstelling van Oos-
tenrijksche kunstnijverheid worden
gehouden, terwijl er ook heel veel kans
op bestaat, dat te Weenen een Indi
sche week worde gearrangeerd. Een
Ned.»Indi«cb tooneelstuk zal worden
opgevoerd, melodicusc gamelang»mu«
ziek ten gehoore worden gebracht en
kunstproducten uit Insulinde zullen te
Weenen bekend worden gemaakt.
Wat de Oostcnrijksche politiek aan-
eaat, in de nieuwe rcgcering heeft dr.
Duffek een TOtsvast vertrouwen. Hij
is een vurig bewonderaar en tevens
een goed vriend van den tegenwoordi»
gen bondskanselier dr- Ignaz Scipc!.
In Den Haag voelt dr. Duffek zich
gelukkig en tevreden. Hij houdt van
ons land e-n vindt Den Haag een aan»
gen a me en ..reizende Stad»".
„Maar niet zoo groot en zoo schit»
terend als Weencn?" vraag ik hem
snel.
„Neen" antwoordt hij glimlachend,
„maar toch wei erg prettig, en rustig.
En de menschen zijn hitr de „Liebens»
wuerdigkeit" in persoon.
W. M. BEKAAR.
LETTEREN EN KUNST
DANSAVOND VAN ARGENTINA
De Haarlemsche Kunstkring is een
Saar maanden t!e laat geboren. Want het
haast niet! denkbaar, dat wanneer
deze vereeniging eenige weken eerder
ware opgericht geworden, een avond
van schoonheid, als dc Spaansche dan»
seres Argentina vermag te geven, Haar
lem zou zijn ontgaan. Het is wel heel,
heel jammer, dat dc vereeniging „Kunst
aan het Volk" deze zeldzame gelegen»
hcid om haar leden iets waarlijk zeer
bijzonders aan te bieden, niet heeft be»
nut en dat! geen Haarlemsche schouw»
burgdirectie of impresario het heeft
aangedurfd Argentina naar onze stad
tc laten kpmen. Hierdoor is het mogelijk
veest, dat de .beroemde danseres wel
steden als Utrecht, Arnhem en Lei»
den overal voor uitverkochte zalen
is opgetreden, doch Haarlem voorbij
§ing. Laten wij voor Haarlem hopen,
at, wanneer Argentina weer ons land
mocht bezoeken wat na haar buiten»
gewoon succes op deze tournee wel ver»
wacht mag worden de verccnigingen,
die zich ten doel stellen bijzondere
kunstavonden tc organisccren. met elk»
ander zullen wedijveren om haar leden
de zeldzame vreugde r'c schenken: Ar»
gentma te zien dansen!
Want dit is waarlijk iets héél. héél bij»
zonders! Ik ben nu Haarlem gepas»
seerd werd en ik niet de gelegenheid
had gehad, dc beroemde Spaansche dan»
seres in Amsterdam tc zien naar Lei»
den gegaan, waar Argentina in den gc-
zelligcn, intiemen schouwburg ccn
dansavond gaf. Het was een avond, die
mij een wonder»rijke emotie geschonken
heeft. Zie, dat was nu waarlijk dan»
sen. Bij Argentina is geen sprake van
bewegingskunst enkel van armen of bce»
ncn, bij deze kunstenares danst héél het
lichaam, is alles in volkomen harmonie.
Zooals zij de eerste maal opkwam, in dc
Andalouse scntimentale. in één groote
wending en dan plotseling stil stond,
onbewegelijk, als droomend voor zich
uitstarend, de licht gebogen linkerarm
-een zoo vorstelijke gratie, dat leder
het onmiddellijk voelde: een kunstena«
res van Gods genade. En dan plotseling
ving zij te dansen aan, één langzaam
golvende beweging van heel het slanke
lichaam, een en al bevalligheid en
souplesse!
Maar de grootste verrassing kwam,
toen het spel met de castagnetten be»
gon. Ik had nog in herinnering het wel
opwindende maar op den duur toch
zeer eentonige geklik-klak der castagnet»
ten van de Tziganes, die ik te Granada
had zien dansen, maar hoe gansch an»
ders was de muziek, die Argentina ons
met haar castagnetten deed hooren. In
het golvende rhytme van den dans
zóngen de castagnetten mee. Nu eens
ccn zacht suizelen, als het ritselen van
bladeren, dan langzaaqp aanzwellend in
een steeds groeiend crescendo, als een
alles meeslcepende wervelwind, dan
plots afbrekend, om onmiddellijk weer j
dc fijnste bewegingen met verrassende
overgangen te begeleiden, even vlug cn
zeker nu eens fel-striemend dan weer
fijn geestig als de telkens wisselende
dans. De castagnetten, ze fluisterden, ze
zongen, ze klaagden, zc juichten met
het dansende lichaam van Argentina
medcl Het was verwonderlijk suggestief
cn mcesleepend. Prachtig vooral ook,
wanneer Argentina, één en al kracht cn
overmoed, met felle korte slagen der
castagnetten haar dansen begeleidde.
Dc castagnetten, zij behoorden geheel
cn al bij deze dansen, die soms zoo»
als in de Seguidillas alle andere mu
ziek konden ontberen. In dc Seguidil
las stuwden de zingende castagnetten
cn dc al klikkende hooge hakken van
haar schoentjes den dans in verbijste
rend fel rhytme voort.
En welk een afwisseling in de dansen
m deze kunstenares! In de bolero
gedanst met dc Spaansche mantille in
ccn zwart»wit costuum was zij van
ccn aristocratische voornaamheid, die
ons heel de verdere omgeving hopeloos
burgerlijk deed schijnen, om dan weer
in dc danse gitana zoo canailleus
zij tl, dat wij Carmen te midden harer
vriendinnen bij de sigaretten-fabriek te
Sevilla meenden te zien dansen! In dc
„danse du feu" gaf zij een zoo rijk han-
dcnspel te zien, dat wij aan lekkende
vlammen gingen denken, in de Cordoba
was haar bewegen en haar oogenspel
van koket aanhalen en afweren zoo
onweerstaanbaar geestig, dat het publiek
in extase gebracht', een herhaling af»
dwong; in La Corrida tooverdc zij ons
ccn heel stierengevecht voor oogen. was
zij van zulk een volmaakte plastiek en
an zoo triomfeerende. verschroeiende
passie, dat zij de Lcidenaars tot Span»
jaarden maakte. Nooit hoorde ik zulk
ccn spontaan gejubel in een Holland»
schen schouwburg a's na dezen dans!
Heel de zaal stond plods recht, een don»
derend applaus, een algemeen „bravo!
bravo!" weerklonk van alle rangen. En
dat in Holland na een dans! Tot vijf
maal toe moest Argentina terug ko»
men, doch het publiek, liet haar niet
Saan. voordat zij La Corrida had her»
aald! En wederom brak het publiek in
gejubel uit over zoo ccn phenomcnale
danskunst. Wad een heel Spaansch lc»
gcr in maanden niet vermocht tc doen.
gelukte Argentina in twee uren geheel
alleen: zij had de Sleutelstad veroverd!
Wanneer zullen wij Argentina in
Haarlem zien dansen? Dat ook hier dc
schouwburg te klein zal-zijn, wanneer
zij komt. daarvan ben ik wel zeker.
J. B. SCHUIL.
VAM HAARLEM'S DAGBLAD No. 752
DE SCHOMMELSTOEL
HET TOONEEL.
HET VREDESWERK A.
In verband met de eerste opvoering
te Haarlem van 1- t Vredcspropagan-
da werk ,.A" men ons nog het
volgende:
Paul Beer en zijn dichtwerk A zijn
voor Haarlem geen onbekenden. Een
drietal malen las de jonge Oostenrijker
zijn stuk i.. or *c stad voor. - - het ge»
volg dat ook daar velen bereid werden
cvonden, hem in ziïn a 'cu«
oen: o.m. traden cn! Ie voor?""*' n»
dc personen toe tot het ccre-comité,
waarin tevens zitting hebben Mr. Mar-
chant. Mr. Troelstra. Ir. Albarda, Ds.
Dc Visser, Aartsbisschop Soederblom,
Prof. Heering cn talrjjke anderen in
totaal een 70-tal dames en heeren uit
dc politieke-literaire en wetenschappe
lijke wereld.
Beer's stuk houdt een scherpe aan
klacht in tegen den oorlog. Voorloo»
pig is het 't doel van den auteur door
Je hebt de krant uit de
bus gehaald en loopt al
lezende naar je stoel
in het voorbijgaan stoot
je je scheen tegen de
punt van een schommel
stoel
uit je algemeene opinie
over schommelstoelen
cn wrijft je enkel
even later schuift je
vrouw den schommel
stoel achteruit om dich
ter bij de lamp te ko
men en trefi! je scheen
opnieuw
kondigt op forsche wij
ze aan dat die schom
melstoel nu verder in
een hoek blijft staan,
waar hij geen kwaad kan
doen
je keert opnieuw tot je
krant! en enkel-massage
terug
je gaat naar den hoek
om je pijp te halen, ver»
gcet den stoel en stoot
jc voor de derde maal
geeft het ding een trap,
waaronder ie teen meer
dan de stoel lijdt! cn
vlucht naar je eigen ka
mer waar geen schom
melstoelen bestaan.
(Nadruk verboden.)
baarheid. Deze coupures bracht Beer
alle aan; zelfs bracht hij de vijfde acte
terug tot een soort slotapotheose. Dit
gewijzigde en verbeterde A zal te Haar
lem voor het voetlicht worden ge
bracht.
Door het gezelschap van Holland
sche cn Duitsche artisten (die hun na
men niet bekend maken, opdat niet dc
personen maar de gedachte op len
voorgrond treedt) werd in het Duitsch
gespeeld. En, hoewel men met de in»
studeering van de Hollandsche opvoe
ring reeds ver gevorderd is, zak op
veler verzoek, ook te Haarlem in de
oorspronkelijke taal worden gespeeld.
Door de hooge kosten o.m. brengt
het gezelschap eigen decors en meubi-
lair mee is men genoodzaakt de
prijzen eenigszins te verhoogen. Dit
mag echter geen beletsel zijn. dat ve
len interesse tooncn voor het dichtwerk
A en zoo het bewijs geven den Vrede
ccn even warm hart toe te dragen als
Paul Beer, die verklaart: Dem Frieden
gehörnt mein Leberu
WAT IS DE WAARHEID?
Het vereenigd Rotterdamsch-Hofstad
toonccl zal a.s. Zaterdag in den Stads
schouwburg een vertooning geven van
„Wat is de waarheid?" door Luigi Pi
randello, in dc vertaling en onder regie
van Dr. Willem Royaards, die er als
gast "de rol van Lamberta Landisis
in vervult, terwijl mevrouw G. Chris-
pijnMulder die van mevrouw Frola
speelt.
Mevrouw Top Naeff schreef als in
leiding op dit stuk o.a.
.Wat is de waarheid?" is het drama
tisch debuut geweest van den grooten
Italiaanschcn schrijvcri die eerst tegen
den middelbaren leeftijd, als gerijpt en
bezonken man, grijpen durfde naar den
hoogsten kunstvorm: het drama, waar
in zijn bestemming lag. Coup d'essai,
coup de maitre! onder meer dan dertig
tooneelwcrken, die hij, in no* geen tien
jaren tijds. op dezen, in 1917 versche
nen, eersteling volgen liet. kan er nau
welijks één met dit magistraal werk te
meten zijn, vindt men er geen, dat dit
overtreft, in klare diepte, in evenwich
tigheid van bouw, in macht van uit»
dc opvoeringen van zijn
vrede te propageeren onder alle stan.
den en richtingen. Later hoopt hij tev
vens in staat te zijn. het Menschheits»
heim. waarvan in het stuk uitvoerig ge
sproken wordt, te bouwen. A is de
hoofdfiguur uit het drama, de vredes
apostel; met evenveel reden had Beer
hem X, Y of Z kunnen noemen; het
was hem slechts te doen om een „ab-
stractcn naam".
Dc première van het stuk te Den Haag
was een groot succes, doch ook bleek,
dat belangrijke coupures noodzakelijk
werk Jen drukking. De drie bedrijven, als met
dcriand en Oostenrijk in dc laatste geheven boven het hoofd, was zij van waren, met het oog op lengte en speel»
wentehrappen verbonden platvormen,
heffen dc alledaagsche handeling tot
een. in dezen vorm, ongekende hoogte:
ongekend, omdat deze dichter, bij uit
zondering zich niet Tcdt >n het metha-
phisische. maar in een. andere werke
lijkheid, waarbij hij den mensch zijn
hemel on aarde aanwijst.
In „Wat is dc Waarheid" toont hij
ons in de familie Agazzi en haar
steeds aangroeiende kennissen-kliek, de
wercld»van»den«dag. de opperylakki-
gen, die nimmer doordrongen tot een
eigen geluk, tot een e:*cn smart, die
niets Ln hun leven „verwerkten", en bij
gebrek aan eemg equivalent, volkomen
vreemd staan voor de gesloten poort
van hèj gevoelsleven der diep-getroi»
fenen, en, feitelijk uit onkunde, den
natuurlijken schroom missen voor dit
allerheiligste.
Deze lieden, welke niet anders zijn
dan het scnerp belicht cn daarbij ver
droot beeld van-... ons alien op onzen
lijd, leven van de „belangstellingin
ciKaars intimiteiten, van de nieuwsgie
righeid tot het uiterste geprikkeld, om
dat het hoogere bewustzijn, dat zich
zelf bevredigt, hun ontoreekt. Elke
schijn van waarheid wordt in dien gre-»
tigen kring tot de waarheid uitgebuit,
tot een onbegrensd aantal waarheden,
waarbij ieder zijn speciale hersen
schim, zijn speciale lezing van het gevai
uit menschelijke ijdelheid 'niets staa;
zoo gekleed als te weten wat ccn an
der niet weet aan de anderen poogt
op te drmgen. En Pirandello, zonder
te moraliseercn, maar niettemin als
een onverbiddellijk rechter, laat ons
zien hoe die zoogezegd beschaafde da»
mes en heeren, onopzettelijk en onbe
wust, bij een geringe aanleiding: de
komst in hun stadje van drie vreemde
lingen, die „ongewoon" doen elk
spoor van be^chavina verliezen, en ten
slotte voor het gepeupel niet onder
doen iïi redeloozc wreedheid.... Tegen
dien achtergrond, was het den schrij
ver mogelijk zijn innerlijke wereld, dc
wereld van het hart, waarin de drie
vreemdelingen, man, vrouw en schoon
moeder, leven, die een smartelijk fami
lie-geheim op hun wijze moeten dragen
en bezwaren, zóó groot en verheven tc
doen uitschijnen, dat deze eenvoudige
ambtcnaarsfamilie als legendarische fi
guren voor ons oprijzen, als martela
ren en symbolen van een hooger le
vensbesef.
Onze nieuwsgierigheid naar wat het
verleden dezer menschen verbergt, zn
in welke verhouding ze tot elkaar
staan, of ze, naar onze begrippen „nor
maal" of „abnormaal" moeten ge
noemd worden, blijft, evenals de
nieuwsgierigheid der Agazzi's volmaakt
onbevredigd. Maar wat Pirandello den
toeschouwers meegeeft, is duizendmaal
meer waard: Het geloof aan de supe
rioriteit van de ziel. het ontzag voot
..het geheim", dat ieder mensch in zich
zelf is. en voor zich en zijn allernaas-
ten bewaren moet. En bovenal wat
hij aan het slot van dit werk. als een
aureool doet belichten, om het ge
sluierd gelaat der jonge vrouw uit het
„vreemde land": het medelijden het
medegevoel, dat niets uitstaande heef:
met onze gereede, domme meewarig
heid het kiesche en liefdevol begrij
pen. dat de eenige balsem is voor on=;
ze wonden, de eenige oplossing aan dit
overigens zoo verward en duister be
staan.
BINNENLAND
AMSTERDAM'S WATER-
LEIDING.
NIEUWE PLANNEN.
In April heeft de Amsterdamsche
gemeenteraad B. en \V. uitgenoodigd .ie
noodige voorbereidingen te treffen tot
het stichten van een nieuwe waterlei
ding.
De eerste stappen om tot deze keu
ze te geraken waren gericht op een na
der onderzoek van den Utrechtschen
heuvelrug en de Geldersche vallei. Een
nadere beschoaw'-ng heeft geleerd dat
daar veel bezwaren aanwezig zijn.
Thans zal een onderzoek ingesteld
worden op de Veluwe. Een groot ge
deelte van dit zeer uitgesterkte gebied
i* in handen var het Rijk. Voor het
i-nJc: orderzoek is het r.oodig een drie
tal beringen te maken gas ree door het
-j.luvrim en reikende tot in de ter
tiaire afzetting, die vermoedelijk 150
M. diep ligt, en voorts een 20-tal ho
ringen van geringe diepte om georiën
teerd te geraken in het tusschen en ter
zijde van de Jiepboringen gelegen 'ter
rein. De kosten - an dit onderzoek wor
den geraamd op 45.000 gulden.
B. en W. noodigen den Raad uit. dit
bedrag ter hunner beschikking te stel
len.
EEN SMOKKELBENDE.
VERSCHILLENDE
ARRESTATIES.
De politie te Keulen is het mogen
gelukken het spoor te ontdekken van
een complot, hetwelk zich rc<*ls gerui»
men tijd bezig^ hield met het smokke
len van verdoovingsmiddelen. Er zijn
verschillende personen gearresteerd en
onder hen is een Nederlander, de siga
renwinkelier P. K. uit Heerlen. Mij
was nog maar eenige oogenblikken in
de stad. toen de politie kwam om hem
te arresteeren. Hij wordt er van ver
dacht, dat hij de verdoovingsmiddelen
over de grens bracht.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
Ben goed idee!
ST. NIC. geschenken
een PORTRET van uw
i4 KINDEREN
RicheFoto Art.
169 Gr. Routs'.r. Iel. 1347Z
FEUILLETON
TE SLIM BEDACHT.
Naar het Engelsch
Er hadden zich. den laatsten .tijd,
veel dergelijke menschen voor dc aan
plakbiljetten tegen de muren van Lon-
den verzameld. Ook Mrs. Precdy be
zat een exemplaar van dc nieuwste be
kendmaking. die luidde:
„Moord"
100 belooning.
in hechtenisneming van den of de moor
'denaars mogelijk maken. Tegelijkertijd
verzekert de secretaris van Staat van
den koninklijken dienst
Amnestie
voor eiken medeschuldige (voor zoover
hij niet met eigen hand aan den moord
heeft deelgenomen), wiens onthullin
gen hetzelfde resultaat hebben.
Opgaven en bewijzen moeten bij den
directeur van den crimineclen onder»
zoekingsdienst. Great Scotland Yard,
alsook aan elk politiebureau gedepo
neerd worden.
DERDE HOOFDSTUK.
Een uittreksel uit het Dagblad
„de Volle Maan'.
De Volle Maarr is een klein, onder»
nemend blad, dat al het nieuws van
Donderdagochtend, den lOden Juli,
werd in 't snusterrain van 't huis no.
119 Great Porter Square tc Londen,
hc lijk van een man gevonden, onder den dag op de meest onderhoudende
omstandigheden die cr op wijzen dat manier meedeelt, en daarom, van den
er een moord op hem is gepleegd Na beginne af. steeds groot succes heeft
ondcr/ock van 't lichaam heeft de jury gehad. In de middaguren worden er ge»
't Blad is geneigd t<5t overdrijving,
maar zijn berichten over crimineefe
processen worden, tcrwille van de sterk
gekruide voorstelling, gaarne gelezen.
De „Volle Maan" van 19 Augustus be
vatte het volgend artikel aangaande de
gcrechterlijke behandeling van
De geheimzinnige misdaad van Great
Porter Square.
„Hedenochtend heeft er nogmaals
voor den politierechter! Mr. Reardon,
een verhoor plaats gehad over den
ontzettenden, geheimzinnigen moed op
Great Porter Square. De beklaagde.
Antony Cowlrick, wiens uiterlijk let»
terlijk beklagenswaardig is, verscheen
onder bewaking van den gevangenbe»
waarder. voor de vijfde maal op dc
bank der beschuldigden, daar de zaak
reeds vier maal verdaagd is. De politie
bewaart, ten opzichte van den man,
een diep stilzwijgen, waartegen wij hier
protestecrcn. Men heeft hem in hechte»
nis genomen op een bloote verdenking
zonder dat zoover we na konden
de doodcnschouw daarom een regcld 12 oplagen van die courant ge- gaan 't minste bewijs tegenover hem
aanklacht van moord met voorbedach»
ten rade tegen een op meer onbekende
personen ingediend, en dc hovenge»
noemde belooning zal aan iedereen,
(uitgezonderd dc tot 't politiecorps be»
hoorende ambtenaren) uitbetaald wor»
den. wiens opgaven dc ontdekking er
drukt, en door hcele troepen haveloozc I geleverd is. Oogenschijnlijk is Antony
jongens en meisjes, in de straten te Convlrick een arm, ongelukkig man
koop aangeboden. De onbeschaamde
zakenijver van deze verkoopers draagt
niet weinig bij tot de verspreiding van
't blad. al is 't dan ook niet tot z'n
distinctie.
het eenige wat na zijn in hechtenisne»
ming. in zijn zakken werd gevonden,
was ccn korst brood en ccn hard stuk
kaas: zijn naam dat heet. de naam
dien hij, op den avond van zijn gevan
genneming, in 't eerste politiebureau
heeft opgegeven is wellioht een ver
keerde en, zoover we vernamen, heeft
dc politie niet een mensch kunnen ont
dekken, wicn deze naam, of de eige
naar cr van, bekend was. Het gerucht,
dat de beklaagde niet volkomen bij z'n
verstand is, wordt eenigszins bevestigd
door zijn woesten, onrustigen blik, en
cr is zeker zelden zoo'n toonbeeld van
ellende voor 't gerecht verschenen,
hoewel men er aan gewend is, dat hier
nood cn vernedering worden tentoonge
steld. Men heeft den beschuldigde
streng bewaakt, heeft al z'n bewegin
gen bespied, want, volgens de opvat
ting der politie, heeft hij een gevaarlijk,
sluw karakter, die 't er op toelegt om
de gerechtigheid voor den gek te hou
den. Mr. White Lush leidt het onder
zoek; dc belangstelling van 't publiek
in 't zonderlinge geval is onverminderd,
en dc gerechtszaal indien een klein,
slecht gelucht lokaal van twee hon
derd voet in 't vierkant, dezen naam
verdient was ook vandaag weer
stampvol.
„Toen de zaak in behandeling werd
genomen, werd de vraag door den voor.
zifter opgeworpen, of dc beklaagde nog
altijd zonder verdediger was. en men
antwoordde dat zich nog steeds nie
mand daarvoor had aangemeld. Nau
welijks was dit antwoord echter gege»
ven, of Mr. Goldberry, van de fa.
Goldberry, Eutwlstle en Pugh, verhief
zich van z'n zetel en verklaarde dat
hij dit op zich wilde nemen.
„Voorzitter: „Hebt u de noodige in
structies ontvangen?"
„Mr. Goldberry: "Neen. EdelAcht*
bare. Eenige uren geleden, vroeg ik om
een onderhoud met den gevangene,-
doch men stond mc niet toe hem te
zien".
Hierop geeft inspecteur Flemming de
verklaring, dat men den gevangene,
nadat Mr. Goldberry om een onder
houd met dezen had verzocht, de vraag
had voorgelegd of hij dien heer wilde
ontvangen, waarop hij ten antwoord
gaf dat hij niemand wilde zien.
Mr. Goldberry: „In elk geval kan 't
den gevangene slechts nadeel berokke
nen, indien hij zonder verdediger blijft;
ik zal dus z'n belangen waarnemen".
Voorzitter: „Dan is 't het beste, dat
u nu met hem spreekt".
Nadat de enkele minuten, die voor
dit doel veroorloofd zijn, voorhij wa
ren. verklaart Mr. Goldberry, dat 't
hem. weliswaar, niet gelukt was, iets
bijzonders van den beklaagde te verne
men. dat deze echter niets tegen de
hulp van een advocaat had in te bren»
gen. ..Blijkbaar', voegt Mr. Goldberry
er bij. „is hij over zijn toekomstig lot
niet in 't minst bezorgd".
Voorzitter: „Het verhoor kan begin
nen".
Mr. White Lush: „Roep Mrs. Preedy"
Deze getuige verschijnt en wordt be-
ccdigd.
Mr. WTiite Lush: „Uw naam is Anna
Maria Preedy?"
Getuige: „Jawel meneer".
Mr. W. L.: „U bent weduwe?"
Getuige: „Ja meneer, helaas! James
Preedy heette mijn lieve afgestorvene".
Mr. W. L.: „Bewoont u 't huis no.
118. Great Portctr Square?"
Get.: „Ja, meneer".
Mr. W. L.: „Hoe lang bewoont u 't
huis?"
Get.: „Bijna vier en twintig jaar".
Mr. W. L.: „Wat voor 'n soort van
huis is 't?"
Get. (heel levendig): „Ik hoop, dat
niemand er wat tegen heeft ais ik zeg,
dat 't een heel fatsoenlijk huis is".
Mr. W. L.: „U verhuurt gemeubi
leerde kamers?"
Get.: „Daarin zal toch geen kwaad
steken".
Mr. W. L.: „Beantwood u liever
mijn 'vraag: Verhuurt u gemeubilecide
kamers?"
Get.: „Dat doe ik. meneer".
Mr. W. L.: „Herinnert ge u iets dat
op den avond van den 9den Augustus
gebeurd?"
Get.: ..Ja zeker, meneer en ik heb
daarvoor gegronde redenen".
(Wordt vervolgd.).
