F
HAARLEM'S DAGBLAD
IETS OVER DE LONDENSCHE PERS.
LETTEREN EN KUNST
BLACK BOTTOM
J. G. MARTIN ZONEN
HAARLEMSCHE SCHILDERS VAN
DEZEN TIJD
WOENSDAG 1 DEC. 1926
TWEEDE BLAD
Nederland bezit beter voorlichting.
DE BRITSCHE KRANTENKONINGEN.
Als een Hollander, die de buitenland.geerende Conservatieve Partij, zijn er
F:hc pers bij ervaring kent? en van het de Westminster Gazette (liberaal),
Kranten vak verstand heeft, er over be. Daily News (liberaal), Daily Chronicle
j nt te schrijven, is zijn eerste woord (liberaal), Daily Herald (Labour), Daily
>'ccvjst een verzekering dat wij er in Mail en Daily Express. plus de ge.
.s land bet r can tec z.jn. Ik maak ,I!ustreerd« Daily Mirror en Daily
geen uitzondering op dezen regel. Het sketch
KcderUndsche volk krfct v.n «Un per.,, T„dltk)nccl „ordt d
over i" geheel genomen beter, vollediger c
en eerlijker voorlichting dan het Lom »n.d» micht.ge orkest bespeeld ooor
dcnsche. Laten wij de/e beide volkc.cn _dc «r bied waardige, indrukwekkende
maar eens even in vergelijking bren. im,cs' mc' cc - Telegraph ais
gen. Quantitatiel althans gaat het heel üoece tweede. Maar het is een orkest
zender dirigent, en de strijkers worden
op schr kbarer.de wijze overstemd door
blazers en slagwerk. Het groote lawaai
wordt veroorzaakt door de Daily Mail
cn de Daily Express tegenwoordig
vooral coor de laatste, die den geducht
:en dagelijkschen verkoop van de Mail
(gemiddeld ongeveer 1 3/4 miliioen
exemplaren) reeds overtroffen schijnt
te hebben.
Als er alleen bladen als Times en
Daily Telegraph waren de Morning
Post is in de eerste plaats partijblad,
tnaar kan er ook bij genoemd worden
zou ik niet kunnen zeggen dat 't Neder,
landsche volk beter wordt voorgelicht
dan het Londensche. Want in volledig»
heid wordt een blad als de Times door
geen enkel ander geëvenaard. Het heeft
honderden e:gen correspondenten :n
het buitenland, besteedt enorme som<
men aan telegrafische, telefonische cn
draadlooze berichtgeving, is ook in zijn
binnenlandschcn dienst uitstekend geor»
ganisccrd, telt ettelijke zeer begaafde
journalisten onder zijn staf. g;cft voort»
durende artikelen van deskundigen op
allerlei gebied, is door zijn financicele
rubriek vermaard in het zakencentrum
(de City) en geldt sinds onheugelijke
tijden als het scmnoff cicclc orgaan
van de juridische professies. De Times
heeft groote autoriteit in parlementaire
aangelegenheden, zijn butcnlandsche
correspondenten In groote centra zijn
vaak beschouwd als de rcscrvc»ambas«
sadcurs van Groot*Brittannië
lil iets lager toon zou men lofzangen
op de Daily Telegraph kunnen gaan
zuigen. Maar deze groote bladen be»
:eikcn slechts een zeer klein deel van
de bevolking. Zij zijn duur, verschrik»
kelijk omvangrijk, cn vele haastige bur«
gers zien cr tegenop om eraan tc be»
pinnen. Men krijgt immers steeds m:n»
der tijd om lange artikelen tc verwer
aardig op.
Beide telle® zij ruim zeven miliioen
zielen.
De Londensche pers heb ik een kleine
7. s jaar lang van nabij gekend, dage»
li.ks een groot aantal van baar pro.
ducten gelezen cn vrijwel van haur
„cuisine" kunnen waarnemen.
Zij bestaat? uit een groot aantal och»
tendhladcn en slechts drie avondbladen.
Ja, slechts drie. Enkele jaren geleden
vvann er nog zes. maar de oude Globe
cn dc Pall Mall Gazette werden door
dc krantentrusts opgeslokt, cn de West»
minster Gazette werd ochtendblad. Kus»
ten slechts de Evening News, toebc»
hoorend aan dc Rothcrmcrcgroep, de
Evening Standard, eigendom van de
Beaverhrook<combinatie, cn dc Star, die
toebehoort aan dc choculadciabrickcn
C'dbury Sons.
Van die drie avondbladen kan ik niet
veel goeds zeggen. Alle drie de Star
het' minst leggen zich bij voorkeur
toe op scnsatic.jacht, op uitgesponnen
gruwclhistorics en op dat gewroet in
de privGaangclcgcnhedcn van anderen,
dat onze NcdcrLindschc pers niet kent
cn dat iedcren Hollander altijd weer
tegenstaat?. Het wordt bi/onderlijk be»
vorderd door het feit djt dc Engclsche
cehtschcidings.procedurcs in het open
baar worden behandeld een funest
systeem, dat ook m Amerika wordt toe.
gepast, maar waartoe geen enkele un»
dcre natie zich ooit aangetrokken
heeft gevoeld en door dc openbaar»
hcid van alle testamenten. Het rond.
wroeten in andcrer persoonlijke aangc»
kgenheden vindt vorder zijn uiting in
„society.gossip". Dagclijksche ru«
brickcn, waarin eindeloos gewauweld
w< rdt over dc toiletjes op het bal van
de Duchess of Kissmequick, het schoot',
hondje van Lady Nobodv cn het aantal
houtsnippen, geschoten door Lord Lazy,
beggar.
Alle drie die avondbladen kosten een
stuiver per exemplaar cn verschijnen
van 's morgens tien uur tot 's avonds! ken. cn de meeste Londcnaars lezen
zeven uur in verscheidene edities. Elke
volgende heeft een paar berichten meer
d. ii dc voorgaande. Alleen dc eerste is
bijzonder beknopt": die bevat vrijwel al»
le^n hippische sport. Zeven van dc tien
Engelschen. laag getaxeerd, wedden op
paarden, en cr zijn clkcn dag races, het
ncclc lange jaar door.
Veel belangrijker cn grootcr is dc
Categoric ochtendbladen. Een Engclsch»
m. ti leest bij voorkeur ochtendbladen,
cn adverteert cr haast uitsluitend in.
Precies het1 omgekeerde zien wij in ons
land. Men heeft het wel eens trachten
tc verklaren door te zeggen dat dc Lon»
densche bladen met hun grootcn straat,
vc.koop niet tc vergelijken zijn'met on«
zc krantten. die familiebladen zijn. cn
vrijwel uitsluitend door nbonnés worden
flclezcn. Natuurlijk bestaan die verschil»
cn. maar zij gdden niet voor dc Times,
dc Daily Telegraph cn dc Morning Pust,
die heel weinig straatverkoop hebben.
Bovendien ziet men in dc Britschc pro»
vincicstcdcn dezelfde voorkeur voor bet
ochtendblad. Sterker nog: men t"rcft die
voorkeur aan in bijna alle landen, ook
b.v, in kleine naties zooals de Scandi»
navischc. Nederland behoort hierin dus
tot dc weinige uitzonderingen.
Behalve dc drie genoemde groote
Ochtendbladen de Times is conscr»
vat ef. de Daily Telegraph liberaal en
dc Morning Post het orgaan van de re»
hun krant in den Underground, terwij';
zij aati den lus hangen cn de ruggen
van huurlieden als lessenaars benut»
ten.
De groote massa leest de ..penny»
papers". Blazers en slagwerk :n het or»
kest. Dc Daily Express, hoofdorgaan
van dc groep van Lord Beavcrbrook,
zit hc: handigst in elkaar en is de
Daily Maihgroep gaan domineeren
s:nds Lord Northcl ffc overleed c" door
zijn'broeder. Lord Rothcrmerc, in zijn
dagblad.intcrcsscn werd opgevolgd. Be»
halve in dc Times, die na vijftien jaar
onder het Northciiffcrcgime terug»
keerde in handen van dc familie Wal»
ter, die het blad sinds drie generaties
bezeten en er "zich vrijwel mee vereen»
zclvigd had.
Drie ..krantenkoningen" bchcerschen
de Londensche .dagh!adcn«productic
voor de groote massa. Zij zijn Lord
Beavcrbrook (Canadees). Lord Rothcr»
mere (Ier) en Sir William Berry
(Welshman). Plezierig voor dc Engel»
schct) is dat niet bepaald, cn deze
groepecring van dc kranten in trusts,
waartoe ook ettelijke Londensche week»
bladen cn provinciale dagbladen bc»
hooren. is niet in het algemeen belang.
Het commcrc.cclc element, dat zich na»
tuurlijk altijd doet gelden want een
dagblad is nu eenmaal evenmin een
philantropische instelling als een andere
onderneming domineert te sterk en
;s verenigd met een drijven naar macht.
dat in Lord NorthcHffe's persoon cul»
mincerdc cn in Lord Beavcrbrook en
Sir William Berry nieuwe hoogte pun»
ten schijnt te bezciken. Lord Rother»
mere, die nog «Je grootste interessen
bezit behalve Daily Mail en Evening
News heeft hij ook de Daily Mirror,
de Sunday Pictorial (met een
opiaag van ongeveer twee miliioen), de
Weekly Dispatch (ruim een miliioen)1
e>n ettelijke publicaties in Londen en
de provincie schijnt op den achter»
grond te zulleti raken. Als de geruoh»
ten waarheid bevatten i^ hij niet on»
genegen om zuch tc laten ultkoopen,
zoodat dc kring opnieuw vernauwd zal
worden on de macht van de heeren
Beavcrbrook en Berry nog wel grootcr
zal worden.
De groote fout van de meeste Lon»
densche populaire dagbladen is met i
zoozeer hun opvallende scnsatiejacht
die is slechts een onderdeel maar
hun vooropgezet streven om den smaak
van het onontwikkelde deel der bevol»
king tc voldoen. Van behoorlijke voor»
I chting omtrent de gebeurtenissen in
binnen» cn buitenland is geen sprake.
Het blijft bij nieuwtjes, zoo pakkend
mogeiijk opgedischt. De rubrieken
Buitcnlnd lijken eenvoudig naar niets,
a'.s men ze met de Hollandschc verge»
lijkt. Behoorlijke parlements*vers!agen
komen in de meeste penny»papcrs niet
voor. Van tien Londenschen graafschaps»
raad wordt bijna niets en van de 28
Londensche gemeenteraden vrijwel nooit
iets gepubliceerd. Daarentegen worden
pagina's gewijd aan moorden en echt»
schcidingspTOcessen, aan gezwam over
Lords en hun Ladies, en natuurlijk ook
aan sport. Het algemccn»bekcndc feit,
dat de gemiddelde Engclschman zoo
weinig van andere landen weet, wordt
verklaard door zijn pers, die hem niet
inlicht.
Hij zou de Times of dc Daily Tcle»
graph moeten gaan bestudecren of
een der beste provinciale bladen, waar»
bij dc Manchester Guardian een ccrc»
plaats inneemt om op de hoogte te
blijven. Leest hij zoo'n blad niet, dan
krijgt hij alleen eenzijdige berichten
omtrent dc internationale politiek cn
een zekere Sosis continentaal rampen»
nieuws te verwerken. Wat cr leeft in
andere landen, wat er gedacht en hoe
cr gewerkt wordt daarvan verneemt
hij niets. Even slecht wordt de Londc»
naar ingelicht omtrent zijn eigen land,
buiten Londen.
Bij dc Nederlandsche pers hcerscht
een algemeen streven naar voorlichting
van den lezer, en over het geheel naar
objectiviteit. Men laat. buiten dc offi»
cicelc partijbladen Jen tegenstander
ook aan 't woord. Men past het hoor
en wederhoor toe.
In Engeland is gebleken dat deze
opvattingen van de taak der journalis»
tiek vrijwel ten onder gaan in een trust»
ners die in handen van enkele magna»
ten zit op eenige uitzonderingen na.
Door dc belachelijke opdrijverij van
dc nationalistische gevoelens der groote
massa wordt bovendien door sommige
bladen een soort van domme mtnach»
ring iccens het biiitcn'«nH frrgekwe-kt
die haar zeer gevaarlijke zijde heeft.
Voor den Volkenbond, voor den wc»
reldvredc kan deze toestand nooit hc»
vorderlijk zijn. De Engclschc stuivers»
pers is geenszins oorlogszuchtig in»
tegendeel maar zij is insulair. bc»
krompen, uit op domme zelfvcrbeerlij-
king. Zij houdt dc internationale toena.
dcring tegen in plaats van die tc
bevorderen.
Om al die redenen zijn wij in HoL
land beter af.
R. P.
MUZIEK
DfRDE BACHCONCERT.
De dirigent: Pierre Monteux.
De groote aantrekkingskracht voor
dit concert werd wel gevormd door
het optreden van Bronislaw Huber»
mann, een dier reeds als* wonderkind
gevierde wereldvioiisten, die door
hun buitengewone gaven en technisch
meesterschap niet slechts boeien of
verbluffen, maar bijwijlen een compo»
sitic op een hooger peil weten te bren»
%gcn. Dit demonstreerde Hubermann
aan het vioolconcert van Tchaikowsky,
dat grootendeels muzikaal niet zeer
beteekenend is. Tusschcn talrijke ta»
meliik zinledige virtuoze passages be»
vindt zich in het eerste hoofddeel een
enkele mooie melodische vondst: het
zangthema; hier werd de viool onder
Hubermanns .handen een instrument
van magische kracht, waarmee hij een
bctooverende atmosfeer schiep. Zijn
fluweelen toon en onfeilbare zekerheid
gaven ook aan het passagewerk een
voornaam cachet, in de Canzonetta
boeide zijn spel door uitersten eenvoud
cn strakke schoonheid, doch de Finale
wist zelfs zijn superieur meesterschap
•riet uit den poel der banaliteit te red»
den.
Pierre Monteux begon met een bril»
lantc vertolking van de onverwelk»
hare Euryanthe»ouvcrlure. waarin ech»
ter. ondanks de geweldige bezetting
van het Amstcrdamsche strijkorkest, de
blazers in hun geweldige geluidsexpan»
sic wel eeis wat domineerden: biizon»
der mooi was de mystieke episode in
het middengedeelte (Largo, pp.): het
femno van het Allegro daarentegen
on Ho grens ven het ter wilfe der dub
dclijkheid toelaatbare.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN h 6D CENTS PER REGEL
Na onzen terugkeer uit Parijs berichten onder-
geteekenden dat zij privaatonderricht geven in
bovengenoemden ntenwsten dans.
SCHAGCHELSTRAAT 31
Na dc pauze ging de Symphonic
faniastique van Berlioz, die we ook
een paar jaren geleden, ik meen onder
directie van Bruno Waker hoorden. Tot
bijzondere opmerkingen noopt Man»
teux' weergave niet: de geniale vonken
van Berlioz lichtten ook ditmaal en
zijn gerektheden in I en II vermoeiden
evenals altijd; cn de laatste twee ge»
deelten maakten een behoorlijk grieze»
Iigen indruk.
Dit concert was zeer druk bezocht
en de verslaggever moest zich met een
plaats tevreden stellen vanwaar het
volgen van de solo»vioolpartij niet
steeds gemakkelijk was.
Hubermann in actie.
Tot mijn genoegen verneem ik dat
het Bach«bcstuur overweegt om in het
volg dc goede gewoonte van alle
concert» cn opcragevende instellingen
en personen na tc volgen door, evenals
deze, voor bun officieele uitgenoodig»
den, waartoe de pers behoort, plaatsen
te reservcercn. Voor het tegenwoordi»
ge bestuur, dat reeds in meerder op»
zicht getoond heeft door nieuwen
geest bezield te zijn en dat meer dan
één kromme lijn van het vroegere be»
lek! in een rechte veranderde, zal ook
•tegen het nemen van een besluit in
bovenstaanden zin wel geen overwc»
gend bezwaar blijken te bestaan.
KAREL DE JONG.
HET TOONEEL.
„CREMER".
FILM-MANIAKKEN.
Ten bate van het Kinderhuis ..Van
Hassclt»Pavi'jocn" voor Spoorwegamb»
tcnaren te Vorden gaf de Koninklijke
Letterlievende Vereenigïng Crcmcr gis»
teren in den schouwburg aan den Jans>
weg een voorstelling van Film»Maniak»
ken. dc klucht van Henk Bakker, we!»
kc in Juli ecnigc malen in dc open lucht
tc Kraantjelek werd gespeeld. Cremer
heeft Film»Maniakken meenen te moe»
ten uitkiezen.voor den wedstrijd tc
Zwolle en men heeft mij daarom en
ook omdat verschillende rollen in an»
dere handen zijn overgegaan ge»
vraagd de voorstelling van gisteren te
komen bijwonen.
Een werkelijke vooruitgang bij de vo*
rigc opvoeringen vooral voor een
wedstrijd is, dat het er in deze klucht
nu veel minder ...dik op" wordt gelegd.
Voor een belangrijk deel komt dit door
de nieuwe bezetting. De dilettant, die
oorsn-onkclijk Zwijntje Half Watt
speelde, was in die rol zeer zeker heel
grappig cn smcuig. maar hij deed alles
cm dc toch al niet erg gekuischte taal
van dezen broeder van het inbrekers»
gilde zoo zwaar en ongezouten moge»
'iik tot het publiek te brengen. De heer
Serodini speelt de rol veel minder grof.
wat aan het geheel ten goede komt.
Want hierdoor moet ook Bakker als
Watt zich temperen en krijgen wij een
geheel, dat fijner is en dus aangena»
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a GO Cent* per regel.
FêH.H.MUL
mer aandoet. Ik heb alle respect voor
Serodini's spel als Zwijntje. Hij had ia
deze rol veel meer te „crcëeren" dan
zijn voorganger, omdat dc rol hem veel
minder ligt. De heer Serodini kon niet
zooals zijn voorganger met stevig
aanzetten zich zelf spelen; hij moest
geheel een ander zijn. Hij heeft Half
Watt op de film blijkbaar goed bestu*
deerd en in zijn imitatie veel bereikt.
Er was een zekere fijnheid in dit spel
van den inbreker ook zoo'n rol kan
men fijn spelen en hij was toch
voortdurend zeer komNcI* Van de twee
spitsboeven was Zwijntje de „geletter»
de": één sportje hooger dus dan zijn
collega Slok, wat bij de vorige opvoe
ringen niet het geval was. Serodini
toonde in zijn snel meer fantasie dan
zijn voorganger. Eerlijk gezegd, was het
spel van Serodini als Zwijntje mij een
verrassing. Ik had niet gedacht, dat hij
tot zulk kom'sch spel in een rol, die
heet ver vnn zijn naturel ligt in staat
zou zijn Mijr, compliment!
Bakker speelde Slok nu ook veel meer
ingehouden dan indc-rtijd te Kraantje»
lek. Het spel van Zwijntje noodzaakte
hem hiertoe. En ook had hij als spel»
leider blijkbaar begrepen, dat de zaal
andere eischcn stelde dan de open
lucht cn tempering den indruk van het
geheel voor een wedstrijd vooral
niet anders dan ten goede kon komen.
Jo Stam heeft gemeend niet meer bij
Cremer te moeden meespelen. Wanneer
zij bii dit hesmit blijft, zou dit voor
onze Koninklijke Letterlievende Ver»
eeniging een bijna onherstelbaar verlies
beteckenen. In Fiim»Maniakken merkte
men dat nog niet. omdat de rol van
Aagje geen groote eischcn stelt Cor
Visser bleek haar volkomen aan te
kunnen cn speelde de dochter van den
herbergier pittig en los.
In dc mc-isjes»schaar zagen wij To
Serodini'in de rol van Kitty als nieuwe
kracht b:i Cremer. Het bleek allerminst
een verslechtering te zijn. Zij speelde
''eze bakGsch levendig cn beschaafd.
En bepaald een groote vooruitgang in
dc bezetting was het overnemen van
dc ro! van Palm door den heer De
Wilde. Wanneer deze speler in Cre»
mer blijft meespelen, kan ik de vereeni»
ging met deze nieuwe kracht geluk»
wenschen. Hij is iemand, die het too»
neel vult, zooa's gisteren bleek. Hij tv*
pcerde den O.AV'cr heel goed en maak»
te van het toonccltjc. waarin hij aan»
geschoten van de vischpartij terug
keert iets kostelijks, zonder in char»
gerring te vervallen.
De heer Theo van Haaren, die thans
de rol van Jan heeft overgenomen, was
zeker niet minder dan zijn voorganger.
Hij heeft blijkbaar met ernst en toe»
i wijding zich in deze rol ingewerkt en
met gelukkig resultaat.
Dat het stuk nu veel beter is inge*
soeeld. bleek mij u't de rollen, die in
dc bezetting niet zijn veranderd. Voor»
al de dames Koorenblik cn Lucas wa»
ren in hun nariüen gegroeid en gaven
als Miss Bella Blackhead en mevrouw
Palm, iets heel goeds tc zien. En tot
mijn genoegen zag ik in het eerste too*
nec'tje van II. dat ook hierin de heer
Bakker in ziin regie naar „verfijning"
heeft gestreefd. Alleen zorge men voor
duidelijker spreken. Herhaaldelijk gin»
gen heele passages vooral in de bak»
visschen»scène, die overigens heel aar»
dig gespeeld werd en bij Slok door
te vyeinig articulatie voor mij verloren.
dat in den schouwburg aan den
Jarswcg. waar dc accoustick zoo voor»
treffelijk is! Ook zou het tempo hier
en daar bijvoorbeeld de slnul*
na-*ü. van Slok en Zwijntje in II
sneller genomen kunnen worden!
Crcmcr had van Bakker's Film»Ma»
niakken gisteren weer veel pleizier.
J. B. SCHUIL.
IX.
A. MIOLéE.
Hoewel geen geboren Haarlemmer,
zou dc heer Miolée op een vroegere
plaats dan dc Ogende in deze reeks
aanspraak hebben kunnen maken.
Want in de schildersconfrcric dezer
goede stad neemt hij al sinds jaren ac»
:iif deel aan het vcrecn;eings"even
zooals dat in het Genjootschan Kunst
zij ons Doe! gecultiveerd wordt Do-jh
het toeval wilde, dat wij eerst één de
ze Ji»cn -genheid vonden den
schilder onder den scherpen blik van
onzen teekenaar te brengen, terwijl het
ons zelf schikte een paar weken vrij te
maken voor ccn mondgesprek met den
kunstenaar. Het was namelijk bekend,
dat hij, wanneer hij een maal in een
kort interview zou hebben tocgc»
stemd, gemakkelijk genoeg aan het pra«
ten zou tc brengen zijn. Of ik cr daar»
na m slagen zou er een eind aan te ma»
ken. leek dubieus. Om op alle gebeur»
lijkheden voorbereid tc zijp. had ik
aanvankelijk besloten mijn toiletbe»
noodigdheden nachtgoed en een flesch»
je cognac in mijn koffer tc pakken cn
mijn vrouw tc zeggen dat miin journa»
I's'icxe bezigheden ditmaal wel eens
van langen duur konden zijn en zij zich
op eene vrii langdrad:<*e eenzaamheid
had voor te bereiden. Een paar quarto»
blocnotes had ik reeds gereed gelegd
en uitgerekend, dat ik voor de eerste
twee dagen cn tusschcnliggcnde nach:
daarmee vcrmocdcliik volstaan kon
Dit alles om u duidclük tc maken dar
een gesprek met den heer Miolée
voor een krantenman ccn buitenkansje
is: hij laat zich de woorden niet uit
den mond halen, (joch schenkt zc. vrij»
gevig. wel öeëmhallcerd cn keurig ver»
pakt in kilobaaltjes wc» aan zijn onder»
vrager, aan wicn eigenlijk niets te vra*
"en overblijft. Nimmer falende Gelijk
stroom van informatie, d'e maar éen in»
covenient heeft: 't iu:s'e moment te vin
den om uit te schakelen.
Dc- schrandere lezer heeft nahiurliiV
reeds Isnct bc-'-nrn dat ik weer schro-
me'ük overdr;:f Het was heusch nie'
zoo erg en als wij alles b'i elkaar dr-
en een ha'f uur nu ja ik zei niets
genraat hebben, zal het mooi gewees'
ziin.
Nu zal het den lezer vreemd schii-
nen als ik zeg. dat des ondanks de ar
tisticke levensloop van cmzcn schilder
gauw verteld is. Ook Miofée is naar
wc zullen zien een tè gelukkig man.
om ccn geschiedenis tc hebben. Dat
begint u{ met zijn geboorte, op 2 April
1877. Het had maar een haar gescheeld
of dc boosaarde inwoners van Vlissin»
gen hadden zijn verschijning als ccn
1 Aprilgrap kunnen beschouwen. Nu
werd hij onmiddellijk door hen au sé»
rieux oenomen. Toch heeft men ver»
mocdclijk toen nog niet bevroed dat
Vlissingen wederom ccn zoon gekre»
gen had die kunstenaar zijn zou. Dat
was daar'al meer zoo en passant ge»
beu: J, en onopgemerkt gebleven. Dc
aandacht was daar altijd meer op touw.
slagers cn torcnklimmers gevestigd ge*
wccst. Toch had Miolce cr een fameu»
sen voorganger. Was in ccn der eerste
jaren van de negentiende eeuw de bc»
roemde tcckcnaar van het tweede kei»
zerrijk. Constantin Guys, niet even*
eens ter wereld gekomen, te Vlissingen
terwijl cn dewijl zijn vader, schceps»
kapitein, er toevallig met zijn schuif
in dc haven lag? Hetzelfde toeval deed
Miolée's vader. chef»gcwcermaker der
Marine, tijdelijk in Wnlchcrcn's haven
verblijven. Wadt dc Miolée's zijn van
origine echte Franschcn en des schil»
ders grootvader was het nog heuschc»
lijk cn officieel. Verklaart u dat niet
reeds het vlot betoog? En dus bleef
Vlissingen niet lang dc woonstee des
schilders, maar werd door het gezin
voor Bcrgcn»op»Zoom verwisseld. Hier»
aan draagt Miolée nog steeds jeugdher»
inncringcn met zich mede: van schoo»
ne omstreken en 't fort „Kijk in dc
not" cn misschien al zijn eerste ♦eeken-
nogingen. Als iedere echte Fransch-
men moet Miolée ik vermoed he'
maar, hoor! van een goede keuken
houden. Dat hit nu nog altiid aan da'
cnpf terug denkt, witst in die richting
Maar hoe kan een gastronoom daarn-
"D de Garenkokerskadc gan wonen'
Dar hebt pc weer éen dier vele raad
selen temidden waarvan wij hier op
aard rondwandelen.
Intusschcn vinden wij den jongen
Miolée al vóór 1900 op de Kunstnijver»
hcidsschool te Haarlem als student in
de beeldende kunsten. Hij vond daar
Duco Crop nog juist als leeraar werk»
zaam en herinnert zich het eerste op»
treden daar als zoodanig van Dijsscl»
hof. Dat vonden zc toch allemaal zoo'n
grappig, klein, fijn mannetje met een
baard als een dwcrggecst en fijne,
blccke vingers als ccn sprookjeswever.
Terwijl al die jongelui m de klas met
groote vellen papier vóór zich, breed»
uit zaten te schetsen naar gips of een
gesteld stilleven, nam Dijsselhof een
rozenknopje uit een boeket, prikte dat
op een vel wit papier en ging dat toen
voorzichtig en met de uiterste nauw»
keurigheid zitten natcckencn. Dan liep
hij de klas eens door. bleef bij cén van
die vellen»verslindcndc werkers staan
cn vroeg dan zoo leuk weg: ..hoevee!
van die teekeningen heb je wel al ge»
maakt?" Dat waren portefeuilles vol!
En dan kón Dijs weer zoo doodkalm
cn toch hartelijk zeggen: ..Maar jongen,
wat hèb je daar nu aan?"
In het begin waren die jongelui dan
wèg van verbazing. Ze werkten toch
als paarden. En nu kwam dat kereltje
met zijn rozeknopje.Eerst wat later
zouden ze begrijpen wat ccn rcus van
een teekenaar dat ventje was. En wat
er aan temperament verborgen kon
zijn in dat geduldig observecren van
détails en schijnbare nietigheden! Hoe»
wel Miolée, minder dan van Dijsscl»
hof. meer van knappe docenten als
Grabbijn en Krabbé, in dien tijd aan de
school verbonden, praktische kennis had
op te doen. wil het mij vaak voorkomen
als ik zijn potloodstudies en tceke»
ringen zie, alsof Djjsselhof's stille wenk
hem niej onberoerd heeft gelaten Wat
we in Miolée, aesthetisch gesproken, in
vollen ernst bijna immer vaardeeren
kunnen, is juist ook z ij n liefdevolle
aandacht voor het détail, zjjn verzor»
gin-g van het schijnbaar onaanzienlijke
Daarvoor zijn karakter èn energie van
noode.
Na den schooltijd kon Miolée zich
toch nog niet geheel aan bet schilde»
ren gaan geven. Dat ging pas gebeuren
in 1915, of 1916, geloof ik, toen hij
een betrekking op een Amstcrdamsch
advocatenkantoor er aan gaf om vrij
*e zijn voor het werk dat hem aantrok
Dat zijn altijd eenigszins heldhaftige
besluiten, die de moeder onzer porce»
leinkast ontraadt, als ze het over het
weg werpen van oude schoenen heeft.
En waarin nooit iemand eigenlijk raad
mag of moest geven. Maar evenals
Caesar, sprak Miolée. toen hij voor Ittt
laatst ais advocaat»adjunct over het
Spaarne trok: de teerling is geworpen.
En hij heeft zich sindsdien met hart
en zinnen aan het kunstwerk gewijd,
als iedereen: met afwisselend succes
maar met onveranderlijke liefde voor
zijn werk cn met een niet te onderschat»
ten studielust.
Hij maakte zich te Haarlem vele vrien»
den ik herinner mij graag hoe de
oude heer Blom in zijn hartelijk enthou»
siasme over Miolée's toekomst kon
zitten praten. Als het waar is dat wij
op ons vijf cn veertigste jaar ons
piece dc maitrise geleverd moeten heb»
ben. ziet het cr met ons „meesterwerk"
nog problematisch uit. Laten wij het
rustig erkennen en ons tevreden stel»
len met goed en eerlijk werk te leve»
ren dat den meester geen te groote
oneer aandoet.
Als Miolée geen Ruysdael en schrij»
ver dezes geen Charles Boisscva.n wordt
zal er nóg niets gebeuren, en we
houden allebei plezier aan onze bezig»
heden. Wat het voornaamste ,s.
Ik kom terug op mijn en Miolée's uit»
gangspunt. Zijn geboorte op den 2en
April. Ik hecht aan namen die voor»
teekenen en data, die herinnenigs»
punten zijn. En als we over de toekomst
gaan praten, word ik plotseling een
fervent aanhanger der astrologie cn ga
mijn tante Deborah raadplegen, die een
authentiek exemp'aar van de werken
van Madame De Thèbes bezit. Aan
tante he(j ik de vraag voorgelegd:
wat moet ik met iemand die op 2
April gehóïen is?" En tante nam haar
authentiek exemplaar uit de kast, zette
haar lorgnet in positie cn las voor:
„Van 20 Maart tot 20 April, die zijn
onder den Ram geboren", „Enne,
is het een meisje of een jongen?"
Nee. zei ik, het is een Haarlemsche
schilder van dezen tijd. Aha, zei
tante, luister: „Die mannen Rebben een
levendig, een tikje nerveus karakter
ze zijn gauw boos. cn koesteren zich»
zelf graag een beetje; ze hebben harts»
tochtelijk. maar vluchtig temperament.
Zij houden van een pretje, cn zijn dol
op hun vrijheid, zoowel die voor hun
geest als voor hun gevoel Zij zijn sterk
:n de redeneerkunst (ik knikte drie»
maal) maar hun woorden verbinden
tot niets (ik schudde droefgeestig het
hoofd) Zij zijn vol ijver (ik knikte)
houden van wetenschap cn wijsbegeerte
(wederom) zij zijn spoorzoekers en her»
nieuwers, menschen van dc daad, en van
vooruitgang".
Ik was in slaap gevallen terwijl tante
nog een boel meer moois voorlas. Dat
net zoo goed op Cromwell of Casanova
had kunnen slaan. Maar toen hoorde ik
op eens weer: (tante las den franschen
tekst voor-) ,.ils sont avant tout des
iupulsifs, a décisior.s -brusques et
youlant agir a leur guise" hetgeen
misschien zoovee! zeggen wil als: „voor
alles volgen zij hunne ingevingen met
plotse besluiten en een sterke neiging
om naar eigen isgeving en smaak te
leven".
Toen riep ik: „dank je tante, prach»
tig Dat v meer dan ik nooaig heb te
weten. Dat is een artist"
Nu verklap :k aan u. lezers, d3t het
ging over Miolée, Haarlemsch schilde;
van dezen Tijd.
J. H, DE BOIS.