HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
FLITSEN
VRIJDAG 3 DEC. 1926
DERDE BLAD
No. 3616
COÖPERATIEVE LEESPORTEFEUILLE.
Zoolang er tijdschriften bestaan, rijn
er ook leesportefeuilles geweest hoe»
veel Nedfcrfandcrs, zou ik willen vragen,
zijn er voor zichzelf op een tijdschrift
geabonneerd, dat zij niet voor hun vak
ooodig hebben? Het getal moet' bedroe»
vend klein wezen cn het is dan ook
geen geheim, dat vele tijdschriften den
wortel van hun bestaan in de leesporte»
feuille vinden; op gevaar af dat Chari»
varius vlak bij ons in de buurt, op dc
Gedempte Oudegracht, deze natuurkun»
digc monstruositeit met den spot van
zijn critiek achterhaalt, laat ik die
maar staan. Of dat krenterigheid is bij
den graag op een koopje lezenden Ne»
derlander of dat dc schuld ligt bij den
schrijven den landgenoot, die om een
nuance of een schaduw van een nuance
van een beginsel een nieuw tijdschrift
opricht, laat ik in het' midden. Mis
gelden hebben zc er allebei schuld aan.
Tijdschriften vinden we dus in dc
leesportefeuille. Sinds jaar en dag heb»
ben zij rondgereisd van de familie A.
naar de familie B. cn zoo vervolgens,
het hcclc alphabet door. onder dc goede
zorgen van den boekhandelaar die ze
exploiteerde. Bij die methode voeren dc
«ine partijen, dc uitgever, dc boekver»
kooper en dc lezer wel. zoodat er alle
reden bestond om dien tot het" einde der
dagen te laten voortduren. Dc oorlog
evenwel cn zijn nasleep hebben al»
lcrlci schijnbaar goed gefundeerde din»
gen tijdelijk of ook wel voorgoed henu»
dccld cn daartoe behoort ook het aloude
instituut van de leesportefeuille; de
winst! op deze exploitatie was ook voor
den oorlog al niet groot en zij nam tij»
dens en na den oorlog nog af door dc
verhoogde looncn van het daarvoor noo»
digc personeel cn dc qroote kosten van
omslagpapier, portefeuilles en zoo meer.
Gevalg daarvan was. dat sommige
boekhandelaars deze afdccling van hun
bedrijf lieten varen, omdat het publiek
op dat tijdstip niet" geneigd was, een
sterk verhoogde contributie te beta»
len. Toen kwam een ondernemende
boekhandelaar op de gedachte, het be»
ginscl van coöperatie op dc lecsportc»
feuille toe tc passen cn wel zoo, dat" dc
winst voor den tnan van het vak bc»
houden bleef cn het daarvoor nood/a»
kclijkc werk door dc deelnemers, dus
door het publiek zelf, werd verricht.
Hij zocht aanraking met personen,
'die in dezelfde buurt woonden cn dus
elkaar althans van aanzien kenden cn
het gevolg was een vergadering op zc»
keren avond hij één hunner. Zijn plan
had iets bijzonder aanlokkelijks. Hij.
dc boekhandelaar, zou dc tijdschriften
leveren en daar dus dc winst van genie
ten. Maar hiermee eindigde zijn taaie. Dc
keus van de tijdschriften zou zelfs bui»
ten zijn competentie vallen. Die bleef
aan dc leden van het nieuwe lecsgczcl»
schap overgelaten cn dat was nu juist
de aantrekkelijkheid van liet' plan. Vroe»
ger was dat immers altijd anders ge»
wccst: dc boekhandelaar was toen niet
alleen dc exploitant, hij koos ook de
leesstof cn innuktc dus voor allen die
zich bij zijn gezelschap aansloten, uit
wat zij moesten lezen cn wat! niet. Men
kon het goed of minder treffen. Een
vriendelijk verzoek om een bepaald
tijdschrift in rondlezing op te ncincn
was natuurlijk altijd mogelijk cn werd
ook in welwillende overweging geno»
men. maar leidde alleen tot het gc»
wenschte resultaat', wanneer dc bock»
handelaar daar zijn belang in vond. Het
kon ook niet anders. Zijn onderneming
was het immers cn hij alleen had cr
over tc 7-cggcn.
Maar bij dc nieuwe regeling werd dat
anders. Zelf zouden dc deelnemers hun
lectuur mogen kiezen. Dc stichtingsver»
gadcring werd. onder dc leiding van den
boekhandelaar een bijzonder genoegen-
Dc s.imcngckomcncn grasduinden naar
hartelust in dc schatten van de binnen»
landschc cn huitenlandschc periodieken»
litteratuur; dc deskundige gaf advies,
maar oefende verder geen invloed uit;
hem was het per slot onverschillig, of
de vergadering dc'Gids boven dc Nieu
we Gids verkoos, of dc Wereldkroniek
boven dc Prins.
Met het potlood in dc hand maakte
hij voor hef gezelschap het huishouden
op. gaf werken over de vcrdceling.
noemde de titels ter keuze cn zoo
kwam bij meerderheid van stemmen
een lijst van tijdschriften tot stand, die
door de som der gezamenlijke contri»
butics kon worden bestreden. Aan de
debatten van wat wel. wat niet zou
worden gekozen ontbrak zeker de ko«
mischc kant niet; menige deelnemer of
deelneemster streed met vuur voor een
geliefd tijdschrift, dat door ccn ander,
hoffelijk maar niet minder vastbera
den, werd ontraden. Men koos een
'bestuur, maar huldigde voor het nieuwe
leesgezelschap overigens den democra»
j tischen regceringsvorm: de meerder-
iheid van stemmen maakte uit of ieder
tijdschrift al dan niet zou worden toe»
gelaten. Al was er voor bepaalde pe*
riodieken van vermaardheid wel een»
- stemmigheid tc vinden, voor die van
den tweeden rang en voor de buiten»
landschc periodieken sprak persoon»
j lijkc voorkeur mee cn zelfs (men was
j nog maar pas van de oorlogs»nacht»
'merrie bevrijd) het verschil van ipzicht
over de Centralen of dc Geallieerden.
1 Al was het veelal duidelijk, dat de
laatsten de meeste aanhangers hadden.
De Duitsche tijdschriften hadden niet
veel aanhang. Ook zonder politiekcn
tegenzin zou men de meeste langdradig
en, in ariistieken zin, weinig aantrek»
kelijk gevonden hebben.
Was na veel wisseling van gcdach»
ten de lijst voorloopig opgemaakt, dan
ontstond de groots'c moeilijkheid nog
wanneer de beschikbare som was over»
schreden en er dus iets moest worden
geschrapt of. erger nog. wanneer een
kleinigheid overschoot die moest wor»
den aangevuld. Dan kwam ieders voor»
keur weer in het strijdperk, maar ten
slotte was in het beschaafd en wel wil»
lend gestemd gezelschap volkomen een»
stemmigheid bereikt en ging men uit»
een. in de beste verwachtingen omtrent
dc toekomst.
De regeling was aldus; meer dan 24
deelnemers werden niet toegelaten en
om te voorkomen, dat sommigen alle
tijdschriften nieuw en anderen ze alle
oud zouden ontvangen, werden deze
twee dozijn in vier groepen, dus ieder
van zes verdeeld, waardoor allen op
hun beurt sommige tijdschriften nieuw
ontvingen cn dus niemand zich te bc»
klagen had. De spil van de gehcclc on<
dememing, de boekhandelaar, werd ver
vangen door een lid van ijver cn goc»
den wille, die voor de vlotte rondwan
deling zorgde cn bij wien dus al dc
portefeuilles weer terugkeerden. Als
vergoeding voor den waarlijk drukken
arbeid, dien hij op zich nam (want van
eenigszins toereikende bclooning voor
dit werk kon niet gesproken worden)
was hij van contributie vrijgesteld.
Een tweede belangrijke maatregel
was uit te maken, hoe men zorgen zou.
dat ieder zijn aandeel in de leesstof
ontving. Fr waren twee stelsels: dat
van halen en van brengen. Met fijne
kennis van dc roerselen van het men»
schclijk hart werd het haalsystecm aan»
bevolen: ieder moest dus zijn portc-
feuille bij die hem op de lijst vooraf»
ging halen. Verzuimde hij dat. dan
volgde de straf onmiddellijk op de
zonde en was hij van litteratuur ver»
stoken. Het welbegrepen eigenbelang
dreef hem dus aan tot rcgcimatigen
ijver. lederen Zaterdag, den klassieken
dag die voor dc verwisseling was bc
paald, kon men dus dc deelnemers of
hun dienstpersoneel op het pad zien en
de zaak marcheerde, met de dcclne-
mers, wonderwel. Ieder teekende op
een ingeplakt lijstje voor ontvangst en
van de gelegenheid tot het maken van
aan» of opmerkingen behoefde maar
zelden gebruik tc worden gemaakt.
Men stelde cr prijs op. zijn aandeel in
de gemeenschappelijke taak naar bchoo-
ren uit tc voeren cn bleef bij ongeluk
een van de tijdschriften al eens achter
wege. het werd stellig in de volgende
portefeuille stilzwijgend bijgevoegd,
Geen wonder, dat men elkaar in dc
beste harmonie ontmoette op de jaar-
iijksche algemeene vergadering, waar
het bestuur rekening cn verantwoording
deed en gebruik maakte van de gelegen
heid. om tijdschriften door andere tc
vervangen. Daarvan werd nogal eens
gebruik gemaakt. Frissche tijdschriften
blijven niet altijd frisch en mcn had
van andere die ontbraken, we; eens
betere tijding vernomen. Bovendien kon
de kas gestijfd worden door dc veiling
van de tijdschriften van het afgeloopcn
jaar. Tot veel vroolijkhcid gaf deze
verkoop bij opbod altijd aanleiding,
vooral omdat de welwillende admini»
strateur zich belastte met uitvoering van
de wenschen der leden, die niet op de
vergadering tegenwoordig konden zijn.
Het was meermalen een soort van sport,
om hem te drijven tot het uiterste be»
drag, dat zijn lastgevers beschikbaar
hadden gesteld, maar meermalen bleven
roekclooze bieders ook aan hun koopjes
hangen. Ter wille van de billijkheid
werden leden van het gezelschap, die
niets kochten, met een gulden extra
boven dc kosten van het lidmaatschap
belast.
Vertrok een van de leden, dan verviel
van zelf zijn lidmaatschap. Ook wan»
neer hij alleen maar uit de buurt ver»
trok. maar in de gemeente bleef. Het
haalsysteem liet lange wandelingen,
twee en vijftig maal in het jaar, niet
toe. maar als een bezwaar kon dit niet
gelden omdat voor iedere vacature ta!»
rijke candidaten gereed stonden. Men
wenschte wel gaarne in deze broeder»
zusterschap te wor(fen opgenomen
ook omdat de contributie uit den aard
van de zaak niet hoog behoefde te
zijn.
Dat op de jaarlijksche bijeenkomst de
dan-kbaarheid jegens den admiijistra»
teur tot hartelijke uiting kwam spreekt
van zelf. Op hem draaide de ganschc
coöperatie Of deze eenvoudige vorm
van samenwerking, die aan den vak
man, den boekhandelaar, de winst liet,
zich sedert den oorlog veel heeft uit
gebreid. kan ik niet zeggen, maar wc!
weet ik, dat wie er nu aan deelnemer,
over het stelsel zeer tevreden zijn. Zij
getroosten het zich gaarne, dat op hun
ne zolders allengs stapeltjes tijdschrif
ten verschenen zijn. die, vaak met geest
drift op de veiling ingekocht, in dc
practijk van het het leven nooit meer
ingekeken zijn,*daar maandschriften in
cie meeste gevallen hun beteekenis gauw
verloren hebben.
J. C. P.
HEEMSTEDE
GEMEENTERAAD
DE STEUNREGELING VOOR
WERKLOOZEN AANGENOMEN
Vergadering van den gemeenteraad
op Donderdagavond onder leiding van
den burgemeester, Jhr. J. P. W. van
Doorn.
Aanwezig alle leden.
Ingekomen stukken.
Verzoek van Tj. Jongsma en 41 an
deren om over tc gaan tot belegging
met bazaltinetcgcls van dc trottoirs in
de Havenstraat, alsmede tot het aan
brengen van eenige meerdere vertich»
ting in deze straat.
B. cn W. advisceren den Raad dit
adreB in hun handen tc stellen ter af»
doening.
Aldus wordt besloten.
Een verzoek van C. de Bonte tc
Heemstede om aanstelling als contro
leur der trekkende wcrkloozen wordt
gesteld in handen van B. en W. ter af
doening.
Installatie van den heer Vring
Dc geloofsbrieven van het nieuw be
noemd raadslid, den heer J. Vring.
worden onderzocht door een commissie
bestaande uit dc hccren Molenaar, Dc
Boer en Dc Breuk. Dc heer Dc Boer ad»
viseert namens dc commissie tot tocla»
ting.
Dc heer Vring wordt door den se»
Cretan's binnengeleid, neemt plaats tas»
schcn de heeren De Breuk en Chapon
cn legt de vercischte eeden af.
Den Voorzitter doet het genoe
gen dat dc heer Vring opnieuw bereid
is gevonden lid van den Raad te wor
den.
Spr. betuigt daarna den heer Dc
Wilde dank voor hetgeen hij als raads
lid voor dc gemeente heeft gedaan. Dc
lieer De Wilde kende de bevolking van
Heemstede door en door en voelde veel
voor haar. Hij was een man met ccn
helderen geest cn ccn actief cn waar»
dig raadslid.
Dc heer Vring dankte den voorzit
ter voor zijn vriendelijke woorden.
De sfeunregeling voor
werkloozen.
De heer Chapon verdedigt zijn
amendementen, die wel cenige princi»
picclc verschillen bevatten met Je rege»
ling die B. en W. voorstellen.
Spr. vindt, in tegenstelling met B. cn
W., werkloosheid geen scizocnzaak. Aan
dc wcrkloozen moet dus het gehcclc
jaar zorg besteed worden. Zorgt men
alleen in den winter voor hen, dan mee»
Itcn zij rich in andere jaargetijden tot
het Burgerlijk Armbestuur wenden. Spr.
acht dit uit den boozc cn zou dus gaar»
l nc zien dat dc werkloozcnzorg zich over
het gchecle jaar uitstrekte.
Dc heer van Hardenbroek zou
in art. 8 willen spreken niet van ccn
48»urigc werkweek, maar van: „naar
plaatselijke normen", of iets dergelijks.
In art. 10, lid c. zou spr. ook willen
spreken van „ccn loon naar plaatselijke
gebruiken" in plaats van een „behoor»
lijk loon".
Dc heer van der Erf merkt op, dat
bij een steunregeling niet boven een
zekeren norm moet worden uitgcgaan.Dc
prikkel om werk tc zoeken moet aitijd
blijven.
Wethouder van der Poll zegt dat
VAN HAARLEM'S DAGBLAD No. 761
ALS MOEDER EEN TELEGRAM ZIET KOMEN
Moeder ziet een tele
graaf jongen door het
r u,
vraagt zich af. wat dat
in vredesnaam Jcan zijn
Er zal toch niets met
vader gebeurd wezen?
en bij Eef je thuis is t*och
ook alles in orde. zc
heeft vanochtend nog
een brief gekregen
misschien is het van
tante Martha, dat ze
komt logceren en de
logeerkamer wordt juist
behangen
piekert hoe zij het kan
inrichten, dat er toch
nog plaats is voor tante
maar het zou ooki goed
nieuws kunnen zijn. mis
schien wel een erfenis
hoewel ze hcclcmaal
geen rijke familieleden
hebben, kun ie nooit we
ten, de kranten....
telcgramjongen vraagt
of zc kan zeggen waar
de familie Kommer
woont en moeder her»
vat het dagelijksch lc»
(Nadruk verboden)
wat de heer Chapon thans wil, verle
den jaar door den Raad met belang»
rijke meerderheid is verworpen. Een pe»
riode van zes maanden vindt spr. niet
kort. Verleden jaar is de steun uitge
keerd door de penningmeesters van dc
bonden; het B. A. had cr niet mede
tc maken.
Hierna wordt overgegaan tot de ar»
tikelsgewijze behandeling.
Bij art. 1 kan het amendement van
den heer Chapon niet in bellinde»
ling worden genomen, daar het alleen
gesteund wordt door den heer Vring
Art. 1 wordt aangenomen met dc
stemmen van dc heeren Chapon en Van
Hardenbroek tegen.
Bij art. 5 heeft de heer Chapon voor
gesteld achter het woord „geacht" tc
lezen: „en waarvoor hem een behoor
lijk loon wordt aangeboden."
Dc heer Chapon heeft zijn amen»
dement ingediend omdat in art. 10 ook
van een behoorlijk loon wordt gespro
ken. De toevoeging zal het artikel dui»
dclijker maken.
De heer van Hardenbroek wil het
amendement in zooverre steunen, mits
gesproken wordt van een gangbaar
loon.
De heer Chapon kan zich hiermede
vcrcenigcn cn wijzigt zijn amendement
in dien zin. Het wordt voldoende on
dersteund.
Dc heer Tromp en wethouder van
d c Poll achten het onnoodig.
Het amendement»Chapon wordt ver»
worpen met 9 tegen 6 stemmen.
In behandeling komt het nieuwe door
den heer Chapon voorgestelde art. 6
waarin gewijzigde tarieven worden voor
gesteld zooals in ons blad vermeld.
Het wordt voldoende ondersteund.
Dc heer Chapon zegt dat hij in
plaats van kinderen wil spreken van
gezinsleden. Anderen dan kinderen mo
gen toch niet uitgesloten worden.
Dc heer Van der Erf vreest dat
hij aanneming van het amendement
Chapon de steunregeling te hoog zal
worden. Het is niet te doen een rege»
ling samen tc stellen die dc werkloo
zen afdoende helpt.
De heer Tromp merkt op dat de
uitkecringcn in Wcesp en Haarlemmer»
meer belangrijk lager zijn dan die dc
heer Chapon nu voorstelt. En die gc»
meenten zijn toch wel met Heemstede
te vergelijken. Spr. wil dc door B. en \V
voorgestelde tarieven niet wijzigen.
Dc heer «Chapon vreest niet dat
aanneming van zijn amendement ar»
bcidsschuwhcid ten gevolge zal heb»
ben. Men moest toch dit argument tiict
gebruiken om de steunregeling zoo Irag
mogelijk tc maken. Spr. wil het voorge
stelde bedrag, piet om een schoon ge
baar tc maken, maar uit de overtuiging
dat ccn hoogcr bedrag noodig is.
Wethouder Van d c Poll zegt dat
Heemstede niet vergeleken moet wor
den met groote gemeenten, als bij voor
beeld Amsterdam, zooals de heer Cha
pon waarschijnlijk doet.
Dc heer V an der Erf wijst er op
dat dc regeling die B' en W. voorstel,
len is goedgekeurd door de organisaties
cn den Haarlcmschen Bcstuurdersbond.
Spr. wil verder den gulden per kind per
week doen uitbetalen van het eerste
kind af.
De heer Chapon vraagt waarom
de moderne arbeidersorganisatie niet is
geraadpleegd. Het oordeel van den H.
B. B. is verleden jaar wel gevraagd,
maar thans niet.
Wethouder Van de Poll zegt dat
dc H. B. B. thans niet gevraagd heeft
om gehoord tc worden.
Het amcndcmcnt-Chapon wordt ver
worpen met 13 tegen 2 stemmen.
Dc heer Van U n e n stelt voor in
art. 6 sub 6 te lezen voor niet verzeker»
dc gehuwden en ongehuwde kostwin
ners f 11 (in plaats van f 6) en f 5. op
dat hij niet zoo'n groot verschil wil ma
ken als B. en W. tusschen verzekerden
cn onverzekerden.
De heer Tromp zegt dat de werk-
loozcncommissie hier niet voor voelt.
Dc mcnschcn hebben gelegenheid ge
noeg gehad om zich te verzekeren. Aan
neming van het voorstel van den heer
Van Unen zal ten gevolge hebben d.it
sommige menschen dan in 't geheel niet
meer willen werken.
Dc heer Van Unen trekt zijn .-.mm
dement in.
Dc heer Chapon dient het, eenigs
zins gewijzigd, opnieuw in. Hij wil in
plaats van f 6 f 10 geven (aan dc niet»
verzekerde gehuwden) en in plaats •■ar.
„kinderen" spreken van „gezinslcdcr
boven 2 personen".
Wethouder van de Poll wijst ci
nogmaals op dat de gelegenheid om
zich tc verzekeren opengestaan heeft.
Het woord „gezinsleden" zal tot r«
keerde conclusies aanleiding geven. Het
is de bedoeling de kinderen te
helpen.
Het voorstel-Chapon. niet onder
steund, komt niet in behandeling.
De heer Van der Erf stelt voor den
steun voor de kinderen tc laten begin»
ncn bij het eerste kind.
Het voorstel wordt verworpen met
10 tegen 5 stemmen.
Het voorstel van den heer Tromp om
als er twee kinderen zijn f 1 te geven
en voor drie en meer kinderen f 1 per
kind wordt aangenomen met 4 tegen 11
stemmen, nadat B. en W. verklaarden
er niet tegen tc zijn.
Art. 6 aldus gewijzigd wordt aange
nomen met dc stem van den heer van
Hardenbroek tegen.
De heer van Hardenbroek stelt voor
in art. 8 dc woorden „48»urige werk
week" to schrappen. Dit voorstel wordt
z. h. s. aangenomen.
Art. 9 heeft de heer Chapon aldus
geamendeerd, dat de steun niet kan
worden uitgekeerd door het B. A.
De heer De Breuk vraagt hoe de
steun in de practijk wordt uitgekeerd.
De voorzitter zegt: door de commis»
sie.
Dc heer Van Unen vindt dat hrt
geen schande is als men van het li. A.
trekt.
De heer Chapon is van oordcel dat
de armen bij de Burgerlijke Armbcstu*
ren in 't algemeen niet prettig behan*
deld worden.
Dc Voorzitter protesteert hier»
tegen.
Wethouder D r. Droog zegt dat de
heer Chapon niet mag klagen over het
B. A. In de laatste raadszitting heeft do
heer Chapon geklaagd, dat iemand niet
was geholpen. Gebleken is dat die per»
soon wel is geholpen cn wel drie maal.
Dc heer Chapon: Op en na 9 No»
vcmbcr, maar ik klaagde op 4 Novcm»
her!
De heer Vring wil ook dc werk»
iooze arbeiders niet drijven naar 't B.A.
Dc Voorzitter zegt dat in dit ge»
val het B. A. eenvoudig een instituut is
voor het doen van betalingen. Het B. A.
is geen ongewenscht instituut cn het is
geen schande zich tot dat instituut te
wenden.
Het amendement van den heer Cha*
pon wordt niet ondersteund.
Dan wil de heer Chapon nog ccn
art. 6A inlasschen, om gedurende de
maanden Januari en Februari een weke»
lijkschen bijslag voor brandstof a f 1 tc
■verstrekken en het bedrag waarmede
dc wckelijksche huur de som van f 3.50
overschrijdt, voor 2/3 te vergoeden.
De heeren van Hardenbroek en
van derErf zien hierin nu ju-st
aimenzorg.
Het amendement wordt verworpen
iqet 13 tegen 2 stemmen.
De gcheelc verordening wordt dan
met dc genoemde wijzigingen aangeno»
men met de stem van den heer van
Hardenbroek tegen.
De gemcentcrekening 1925 en de Pe«
drijfsrekeningen worden nog niet v^t»
gesteld, nadat de heer Van Unen de
opmerking heeft gemaakt dat. wat met
het saldo der gemeenterekening zal ge»
beuren, beslist moet worden bij de be»
handeling der begrooting voor 1927. Het
is niet raadzaam een zoo belangrijke
post nu al te fixeeren.
Dc rondvraag levert niets op.
Zonder hoofdelijke stemming waren
reeds aangenomen de voorstellen betref»
fende: de plantsoenen, het geven varf*
straatnamen, de vaststelling der vergoe*
ding ingevolge art. 101 der L. O. wet
1920, over 1924; de driejaarlijksche af»
rekening met de bijzondere scholen en
dc beschikbaarstelling van gelden voor
uitbreiding van de R.K. Jongensschool
cn aanschaffing van leermiddelen voor
1 die school.
FEUILLETON
TE SLIM BEDACHT.
Naar he( E n g el s c£
13)
Daar de gevangene cr echter de
voorkeur aan gegeven heeft zich in een
geheimzinnig duister te hullen, moet
hii zich vergenoegen met zijn vrijlating
cn k3n geen aanspraak maken op onze
deelneming. Evenmin als ik t gedrag
van de- politie in dit geval kan goed
keuren, kan ik instemmen met 't ge»
drag van beklaagde. Hij Is ontslagen".
Antony Cowlrick had met zichtbaar
ongeduld naar deze samenspraak ge»
luisterd Hij aarzelde nog een oogenhlik
alsof hij zelf voornemens was met den
rechter tc spreken. Doch als dit wer
kelijk zijn wensch was geweest, gaf hij
dien direct weer op. deed met 'n licht
schouders ophalen de deur van de bank
der beklaagden open, cn betrad de ge-
rechtszaal.
Zoo gauw hij den uitgang had be
reikt. ging hij vlug door, zonder de
mcnschcnmcnigtc, die nieuwsgierig
stond tc wachten om hem tc zien, ook
«Iechts met ccn blik tc verwaardigen;
't leek haast alsof hij ze niet zag. Hij
liep vlug door een opening in 't gc»
drang; de menschen drongen achter
hem aan ccnigen lieden hem voorbij
om z'n gezicht te kunnen zien. Dit was
ccn aanleiding voor hem om steeds
vlugger te gaan Ioopen, zoodat hij ein
delijk begon te rennen alsof 't om een
weddenschap ging.
Zijn bewegingen, vooral z'n harde
Ioopen, schenen op de in Martins»
street verzamelde mannen, vrouwen en
kinderen een soort magnetische aan.
trekkingskracht uit te oefenen. Schreeu
wend liepen ze hem na. en zoo ont»
stond de zonderlinge komedie dat een
juist door dc wet onschuldig verklaar»
dc. onmiddellijk na z'n vrijspraak en
zonder reden, door een ontoereken»
bare menigte opgejaagd werd.
Hij scheen den weg. dien hij op z'n
vlucht volgde, nauwelijks te kennen.
Eerst liep hij door eenige nauwe steeg»
jes, die door Drury Lane en Cocert
Garden hcenloopcn, dayna wendde hij
zich naar 't Westen, naar 't huizenwir»
war van Soho en kwam tot z'n uitqangs»
punt. in de huurt van Leicester Square
terug, toen eenigen van de pas later
zich bij dc waanzinnige vervolging aan»
geslotenen begonnen te schreeuwen:
..Een dief! Houdt hem een dief!"
wat direct herhaald werd door een hon»
derdstemmig koor. Zoo gauw echter dit
geschreeuw Antony Cowlrick in dc
ooren klonk, bleef hij staan, keerde z'n
gezicht naar zijn vervolgers toe. cn zag
zich 't volgend oogenhlik omringd door
ccn woedende menigte, waar een agent
doorheen brak om hem tc arrcstccrcn.
Antony Cowlrick dreigde hem met z'n
vuist hij en de agent staarden el»
kaar aan cn 't is moeilijk tc zeggen wat
't nog gegeven zou hebben, indien op
dit oogenbilk onze berichtgever niet
ruim haan had gemaakt om Antony
Cowlrick tc hulp te komen.
„Hier heerscht een misverstand", zei
hij tegen den agent; „deze man heeft
niets misdaan".
De Rgent was dadelijk klaar, onzen
berichtgever, wegens verzet tegen een
politicdienaar, in te rekenen, werd ech»
ter door 't verschijnen van twee an»
dcre agenten, die 't bevel hadden ont»
vangen om te zorgen voor de veilig»
heid van den vrijgesprokene. alsook
door Mr. Goldberry. die zich daarbij
had aangesloten, verhinderd dit ten uit»
voer te leggen.
,,'t Is alles in orde!" zei een der
agenten tot z'n collega, en zich toen tot
de menigte wendend, voegde hii er bij:
..Gaat heen maakt dat jullie weg
komtl"
Het is niet aan te nemen dat de agen»
ten voor Antony Cowlrick een bijzon»
dere belangstelling voelden, maar ze
beschouwden hem als 't ware als hun
eigendom dat zij zich niet wilden laten
ontnemen.
De menigte ging uiteen niet te best
geluimd, 't Leek wel alsof ze zich per»
soonlijk cr door gekwetst en tc kort
gedaan voelden, dat Antony Cowlrick
geen diefstal had begaan, en hun de
vreugde had ontnomen om een arresta»
tic bij tc wonen.
„Jij echter", zei een van de agenten
terwijl hij dreigend den wijsvinger tc»
gen Antony Cowlrick ophief, „moogt
wel eind^ijk eens voorzichtig worden
anders kom je weer in ongelegen»
heid".
„Wil je me misschien daar een hand
je mee helpen?" antwoordde Antony
Cowlrick. „.Tc hebt op dat gebied al 't
mogelijke gepresteerd".
Dit waren dc eerste woorden die onze
berichtgever uit Antonv Cowlrick's
mond hoorde, en ze maakten een eigen»
aardigen indruk op hem. Er lag in de
wijze waarop ze werden gesproken, in
dc stem cn in 't gchecle gedrag van
Cowlrick een zeker iets. dat met z'n
schamele kleeren in tegenspraak was.
erf den beschaafden man in hem deed
kennen.
De agent had op z'n opmerkino
slechts 't antwoord: „Maak dat jc weg
komt".
„Dat zal gebeuren, zoo gauw ik dat
verkies", antwoordde Antony Cowlrick.
„Of hindert 't je misschien dat ik al
leen ben en onbekend? Iets anders kan
je mc niet verwijten. Ik sta niemand
in den weg, ik bedel niet, verkoop niets
doe niets wat dc wet niet gedoogt. Zoo
gauw ik dat wensch zal ik weg gaan;
intusschcn echter" hier werd zijn
toon bevelend „moet jij gaan".
De durf van dezen wensch was zoo
overweldigend van werking. dat dc
agenten geen woord van tegenspraak
konden vinden.
Antony Cowlrick vervolgde: „Als er
zich weer menschen om ons heen* ver»
zamelen en *t begin er van kan men
nu reeds zien dan bent jullie daar
dc schuld van. Een recht om mij het
doorgaan te bevelen, hebt ge evenmin,
ais jc kameraden hadden, toen ze me
op 't Great Porter Square inrekenden".
Dc agenten keken elkaar besluiteloos
aan. Daarna kwam de beurt aan onzen
berichtgever en toen viel hun blik op
Mr. Goldberry. Zij waren klaarblijke
lijk beduusd dat ze Antony Cowlrick
niets meer konden aandoen. Gelukkig
waren er echtn weer eenige menschen
gaan samenscho'en; waarop ze nu woe»
dend losbars'ten. ze naar alle richtin.
gen verstrooiden, en na op die manier
aan de majesteit der wet te hebben vol»
daan, trokken ze zich tegen hun zin,
terug en lieten Cowlrick als overwin»
naar op 'l slagveld achter.
Onder de men:gte was ook 'n jonge
vrouw die toen de plotselinge aan»
val der poütii volgde, mee voortgc»
trokken, m zoo o"Siuimig heen en weer
gestooter. werd. dat ze bijna op den
grond viel. Ondersteund door een mc»
dclijdcnde hand, gelukte het haar, wel
is waar, zich zonder verder ongeval
aan 't gedrang te ontrekken, maar haar
krachten waren uitgeput en ze ging op
de stoep van een huisdeur zitten, om
tot zichzelf te komen. Hoe weinig op»
merkelijk dit voorval schijnbaar wezen
moge. zullen wc toch moeten erken»
ncn, dat het in onze mededeeling te
zijner tijd te pas komt.
Een groepje van drie mannen, onze
berichtgever. Mr. Goldberry en Antony
Cowlrick, die in Leicester Square bij
elkaar staan en een jonge vrouw, die
niet ver daar vandaan op een stoep
zit, zjjn de menschen waarmee we nu
te doen hebben. Een agent loopt op
eenigen afstand op en neer, kijkt her»
haaldelijk naar de groep, laat echter na
zc op de eene of andere wijze te sto»
ren.
't Was ongeveer twaalf uur 's middags,
cn de stilte, die, als gewoonlijk op de»
zen tijd, op Leicester Square hecrsch»
tc. leek des te meer opvallend, daar dit
plein in de buurt van Haymarket ligt,
dat vrccsclijk stadsgedeelte van Lon»
den.
(Wordt vervolgd).
