VAN HET POLITIEKE
TOURNOOIVELD
-IPS
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 10 DEC. 1926
TWEEDE KAMER
9 December.
Personeelaangelegenheden by de belastingen.
Het Middenstandscredietwezen. De garantie voor
de A. C B. De soep wordt niet zoo heet gegeten,
als zij wordt opgediend. Het Ryksinkoopbureau.
Onderwijs begonnen.
Personeelsaangelegenheden was al
wat de klok sloeg, nadat zij het uur
van aanvang had geslagen. Wij zullen
de sprekers hier niet op den voet vol»
gen, niet alles afzonderlijk vermelden
•vrat de heeren Bakker. J. ter Laan. Oud.
Smeenk. v d. Bilt. Bulten. Tilanus en
Kersten hebben opgemerkt, vooral niet
cu de minister ce zeer juiste opmer»
king maakte, dat heel veel der opmer»
kingen niets anders inhielden, dan wat
in het Voorloopig Verslag reeds bc»
handeld was. De minister wenschte op
die reeds in de Antwoordmemorie be>
antwoorde vragen niet opnieuw in te
gaan. Begrijpelijk, want nieuwe feiten
zou de minister toch niet kunnen doen
ontstaan. nieuwe gezichtspunten niet
openen.
De minister heeft enkele vragen
slechts besproken.
Hij geloofde, dat het georganiseerd
overleg in de bij het dcpartemcr.r van
Financiën behoorende diensten volko»
men tot zijn recht komt.
Na deze eerste opmerking hield de
heer de Geer een koffiepraatje. Wat
was toch het geval? Er schijn: een
oekase onder de belastingambtenaren
re zijn uirgegaan. da: het aanvaarden
van een „kop koffie" bij toezicht op
lossen of laden van een schip dc vrij»
heid van oordeclcn al te zeer bein»
vioedt. Dc heere^ Oud en Bakker had.
den daartegen bezwaar. Mocht men dan
nimmer een kop koffie aanvaarden in
functie? Welzeker antwoordde de
minister maar men moet voorzichtig
zijn by het bepalen van de grens. En
dan zag de heer de Geer het niet wen»
schelijk koffie te aanvaarden, wanneer
de belastingambtenaren toezicht hou»
den op het lossen cn laden van schc-
pen.
De functie van assistent bij de be»
lastmgen zal de minister niet opheffen
Tot gelijkstelling in salariccring van
assistenten en adjunct»eommiezcn is dc
minister ook niet bereid.
Voorts erkende minister de Geer,
dat het niet wenschelijk is bij bcnoc»
mingen af te wijken van de cisehen
die eenmaal gesteld zijn bij dc oproe.
pingen voor de functies, waarin een
benoeming noodig is.
En tenslotte bleek het ook, dat de
bewindsman in geen enkel opzicht wil
overgaan tot het ontslag van 34 tijde
lijke inspecteurs de heer Bulten
drong daar op aan om hunr.e w erk»
zaamheden over te laten aan commie»
zen. Die werkzaamheden kunnen door
deze functionarissen niet behandeld
worden: de tijdelijke inspecteurs ver.
richten inspecteurswerk immers.
Na enkele kleinigheden over dc op*
brengst der oesterputten en het gebruik
dat gemaakt wordt van de vicaricgoc»
deren, kwam de Kamer tot een zeer
belangrijk punt: de vergrooting van de
garantie door den Staat verleend aan
de NederL Bank voor crediete:: aan
de Alg. Centr. Bankvereeniging voor
den Middenstand.
Onze lezers weten, dat cr cenigc
maanden geleden in de pers geweldige
geruchten de rondte deden over een
mogelijk struikelen der regecring op
deze garantie. De werkelijkheid was
dat het nog al los liep.
De kwestie was deze.
De regeering had reeds jaren gc»
leden een garantie toegezegd voor
de A. C. B. (Alg. Centr. Bank voor den
Middenstand). De heeren Oud en v. d.
Heuvel herinnerden, later ook de mi»
nister. aan de historische Landen tus»
schen den Staat en het Middenstands»
crediet. In de eerste oorlogsjaren was
het noodig een breed middenstandscre»
dietwezen in het leven te roepen, ten
bate van den middenstand, die door dc
groote banken niet runnen en konden
worden geholpen. De namen Aalberse.
en Bos zeggen hier reeds veel. Alge»
meen werd net belang daarvan toen in»
gezien. En nog! Want de minister en
de heer Oud geloofden, dat zonder na»
dere en nieuwe hulp thans het econo»
mische leven van ons volk ernstig zou
kunnen worden geschaad, omdat aa»
ders de middenstand getroffen wordt
en de kleine middenstanders naar woe»
keraars worden gedreven. Nieuwe hulp.
want reeds eerder had de Staat garan»
tie verleend om de A C. B. op de jee»
oer. te houden, gelijk gezegd.
En nu stond de zaak zóó. dat. gaf
de regeering geen vernieuwde garantie,
het middenstandscredietwezen een on»
herstelbare slag zou worden tocge»
bracht. Terwijl daarenboven de toe»
stand van de A. C. B. momenteel toen
zoo is, dat met vernieuwde garantie de
zaak volkomen in het reine kan komcr.
en daardoor ook de eerste garantie
▼an den Staat gered zou zijn, die an«
ders verzinkt.
Op het toestaan van het schenken
der garantie drong daarorr. de minister
zeer aan. Steun vond hij bij dc heeren
d. Heuvel, Oud er v. Gijn
Steun ook van den heer van Wijnber»
gen Deze ecotcr. daarin ondersteund
door den heet van Dijz klaagde over
partijdigheid. Omdat indertijd wel aan»
de A. C. B. garantie 'was verleend,
maar niet aan de Hanzebanken van
Haarlem en Delft, die er toch ook om
gevraagd hadden. De heer Oud wees cr
reeds op. dat dit alles gebeurd was on»
der het bewind van den heer Colijn.
En de minister merkte op. dat men
▼oor het verkenen van garantie moest
varen op het kompas var. de Nederl.
Bank. Deze nu was destiids met be»
vredigd door ie wijze, waarop dc H3n.
zenbanken de boeken hebben opengc»
d aar-
Een sterk argument voor den garan»
tiespost was wat de minister over de
toekomst zeidc.
De minister immers hectt een com»
missie ingesteld in den loop van dit
jaar. waarin de verschillende richtin»
gen (de neutrale banken, dc Hanzcban»
ken. de Boazbankcn) zijn vertegenwoor
digd cn waaraan de algehecle reorga»
nisatic van het middenstandskrediec»
wezen is opgedragen. De minister heeft
ernstige hoop. dat het aan die commis*
sie zai gelukken, overeenstemming te
verkrijgen omtrent de stichting van een
supra.-ccntrale. waarin dc middenstands
banken var. verschillende richtingen
haar verecnigingspunt zullen vinden.
Welnu, deze supra-centrale heeft
groote kans vin slagen, zooals de mi»
nistcr duidelijk maakte.
Gelukt dit. dan is het mogelijk voor
goed het middenstandscredietwezen op
deugdelijker, grond te zetten.
De regecring wil geen onderscheid
maken tusschen de verschillende rich»
tingen in deze supra»centrale.
De post is wij zeiden 't reeds: de
soep is met zoo heet gegeten, als zij
werd opgediend zonder hoofdelijke
stemming aanvaard.
Ten slotte was alleen de heer v. d.
Tempel tegen tot stemming»vragen
kwam echter ook hij niet. Hij wensch»
tc den staat geen risico's te zien aan»
vaarden voor particuliere banken en
meende, dat het aanvaarden van zoo»
danig risico onmogelijk de gezondheid
van de banken zou kunnen ten goede
komen. Ook had hij bezwaar tegen het
schenken van «plein pouvoir" aan de
regecring om te beschikken over mil»
1: oenen.
Het bestaan van zoodanig „plein
pouvoir" ontkende minister de Geer
ten eenenmale. Voor elk geval, waarin
de staat op grond van de garantie met
geld moet komen, zal dc Kamer vol»
komen, materieel, moreel en formeel
vrij zijn om te oordeclcn over dc nood»
zakelijkheid van de dan aan te vragen
gelden.
Tot slot tornden de heeren v. Wijn»
bergen en Staalman op tegen het Rijks»
inkoopbureau. Dc heer Tilanus verdc»
digde dat bureau om de belangen van
de belastingbetalers. De anderen had»
den bezwaren om den middenstand.
De minister beloofde opnieuw de po»
tie van het Rijksinkoopbureau te zul»
ien bestudceren.
Het hoofdstuk der Financiën werd
z. h. st. aanvaard.
Laat op den middag deed dc voor»
zittcr „Onderwijs" nog aansnijden. AI»
gemccne beschouwingen over heel de
bcgrooting zijn niet gehouden. Slechts
enkele opmerkingen werden nog gc»
maakt over ..Hooger Onderwijs".
maar daarop komen we morgen nog
wel terug, want alleen de heer Moücr
hield enkele beschouwingen. Er staan
nog meer sprekers op dc agenda.
AVONDVERGADERING.
De spoorwegen. Het reizen
op Zondag. De ongeluk
ken. Algemeene onge
rustheid. Is hst toezien:
wel voldoende?
Twee hoofdpunten drongen zich uit
dc avonddiscussics naar boven.
Het reizen op Zondag.
En de ongelukken der iaatste maan»
Jen, vooral op de groote lijn van Rot»
terdam naar Amsterdam. dc meest
druk bereden lijn van ons land.
Daarnaast stelden zich eenige pun»
ten, die niet algemeen werden aange»
raakt.
De heeren Bakker, Kampschaer, Oud,
Hermans. Ebels, Leenstra en Zandt
klaagden over onbewaakte overwegen,
over een te weinig aan voorzorgen. Zij
geloofden, dat reeds te ver is gegaan.
De heeren Knottenbelt en Hermans
pieitten voor verlaging van de tarieven
voor het kolenvervoer u;t onze mijn»
districten. De eerste is bij de Steeako-
ienhandclsvereeniging geïnteresseerd,
de tweede vertrouwensman der R.K
mijnwerkers.
Dc heer Bakker hoopte op tariefs»
verlaging, maar dat de toekomst roos»
kleurig is. deze afgevaardigde geloofde
't niet. wanneer de spoorwegen geen
autobussen zouden inleggen.
De' heer Brautigam moest klagen over
de dienstregeling van Rotterdam naar
Amsterdam over Gouda en de heer
J. ter Laan over de spoorwegtoestan»
den rond Rotterdam.
Oud»minister Heemskerk, voorafge*
gaan door den heer Bakker, was op
meer Zondagsrust voor het perso»
neel uit. Bovenai maakte hij bezwaar
tegen het reclame»maken voor plezier»
re:zen op Zondag. Omdat dit inbreuk
maakt op het recht van het personeel
op zooveel mogelijk Zondagsrust. De
oud»m:-:ster legde zeer den nadruk op
de groote waarde die algemeen aan der.
Zondag wordt gehecht.
De heer Schaper verdedigde de Zon»
dagstreinen. Op practische gronden
want zeide deze afgevaardigde
rijden die treinen niet. dan gaan de
menschen met de autobussen en dan
zijn er veel meer menschen noodig.
Het is nu eenmaal onmogelijk, geen
tremen op Zondag tc iatcn rijden. Daar
moeten de spoorwegmenschen maar op
rekenen donrné's en pastoors moe»
ten ook op Zondag werken.
Ook de heer Zandt mengde zich ir.
het concert. Dat deze afgevaard gde hc'.
met den heer Schaper óneens was
spreekt vanzelf. De heer Zandt wil n.l.
op Zondag geen enkelen' trein doen
rijden. Waarover dan weer de bal
Kaatste van den een naar den ander
de hee- Beumer .'cn heer Zandt a faire
nam.
INGEZONDEN
a 60 Ce
ME DE DEELINGEN DE „ZEELAND"-BOOTEN.
ANDERE ROUTE.
Met ingang van 1 Januari a.s. zal de
route van dc mailbooten der Maat»
schappij „Zeeland" worden verlegd van
Vlissingen»FoIkeatone naar Harwich.
Naar de Tel. verneemt, is dc aanlci»
ding tot dc verplaatsing der aanleg»
plaats van de „Zeeland" voornamelijk
bezuiniging. Te Harwich maakt de
maatschappij „Zeeland" gebruik van
do installaties van' de Hock«van»Hol<
land'lijn der ..Great Eastern Railway",
waardoor een aanzienlijke besparing
in dc exploitatiekosten kan worden
verkregen. Er is reeds eerder sprake
geweest van deze verlegging, doch om
verschillende redenen werd hiertoe niet
overgegaan.
Dat deze wijziging in de route thans
haar beslag heeft gekregen is een di»
reet gevolg van het Engelsch invoerver»
bod op vlecsch. waardoor ook dc Zee»
landlijn ernstig wordt getroffen. Werd
een meer economische werkwijze voor»
dien reeds wenschelijk geoordeeld,
thans werd zij gebiedend noodzakelijk
geacht.
Overigens ondergaat dc dienstrege»
ling slechts geringe wijzigingen. Ter»
wijl de uren van vertrek en aankomst
te Vlissingen dezelfde blijven blijft ook
het vertrekkuur uit Londen (thans Liver
poolstreetstation 10 uur 's morgens)
ongewijzigd. Het uur van aankomst
(eveneens thans Liverpoolstreetstation)
is met een half uur vervroegd. De rei»
2igcrs. die des morgens uit Nederland
vertrekken, zullen namelijk om 7.40 n.m.
te Londen aankomen.
Met betrekking tot de nieuwe route
van de „Zecland»booten kan nog gc»
meld worden, dat de dienstregeling der
boottreinen op het vasteland ongewij.
zigd blijft.
GEREFORMEERDE KERKEN.
Amsterdam Zuid
In de Parkkerk te Amsterdam.Zuid
is een vergadering gehouden \an be»
lijdende lenen der Ncd. Gcref. Kerk.
De opkomst was. aldus het Hbld.. zeer
goed. Dc vergadering stond onder lei»
ding van dr. Geelkerken. Eerst werd
de stemming gehouden voor de vacante
Blaatsen n ouderlingen, cn diakenen,
'aarna kreeg het woord de voorzitter
der Commissie van Beheer, dc heer
Koster, die verslag uitbracht over den
toestand van Je financiën der gemeen»
te. Deze toestand is over het algemeen
zeer bevredigend. Dc gemeente heeft
drie kwart van dc schulden der vroe
gere ongedeelde Gercf. Kerk van Am»
stcrdam»Zuid op zich genomen. Overi»
gens zullen verschillende verbeteringen
der lokaliteiten, die in gebru.k zijn bij
dc jeugdorganisaties enz., financicclc
offers vergen. De voorzitter der C'om»
missie van Beheer sprak evenwel als
zijn verwachting uit. dat de gemeente
zou zorgen voor dc benoodigdc gelden,
Hierna deed dr. Geelkerken verschil»
lende medcdcelingen over het verloop
der kerkelijke conlercntit die in N'ov.
gehouden is cn over den geestelijken
toestand der gemeente. Dr. Gcclker»
Ren zcidc voorts, dat nog in den loop
van dit jaar enkele gemeenten in Ne»
derland zich bij dc Ncd. Geref. Kcr»
ken zullen voegen, en deed verder de
mcdcdeeling dat vermoedelijk op 28
Üec. a.s. dc eerste classicalc vergadc»
ring der Ncd. Gcref. Kerken zal wor»
den gehouden, cn wei in Amsterdam»
Zuid. Nadat enkele aanwezigen nog
cenigc vragen hadden gesteld, werd de
vergadering gesloten.
De Bond «an Bezwaarden.
z.N'aar gemeld wordt zal binnen korten
lijd te Amaterdam»Groot een afdccling
morden op gericht van den Bond van
Bezwaarden, die de vorige week tc
ctreent is opgcrioM.
VALLENDE STERREN IN DECEM-
BER.
Naar men weet zijn in de maanden
Augustus en November, wanneer het
weer cr gunstig voor is. veel vallende
sterren waar tc nemen. Ook in L e»
ccmber komen die echter voor, al is 't
dan ook niet in zoo grooten getale als
n de twee genoemde maanden.
.Aanstaanden Zondag zal men cr vol»
gers dc Tel., waarschijnlijk kort na
middernacht de meeste kunnen zien.
In 1922 hebben twee waarnemers in
den vroegen morgen van 13 December
ongeveer 5 vallende sterren per minuu.
geteld. Wanneer ze dit Jaar met dezelf»
de activiteit verschijnen, zal het chouw
sjel wel de moeite waard zijn. De val»
ende sterren (of meteoren, zooals ze
dikwijls genoemd worden) zullen ko»
men van het sterrenbeeld „Dc twee»
.:n2en". dat zich 's avonds zal bevin»
den aan den Noord»Oostelijken heme,
en tusschen 2 en 3 uur hoog aan den
Zuidelijken hemel zal staan.
Dc ongelukken.
Heel vee! goeds heeft de minister
re: gehoord.
Er bleek van algemeene ongerustheid
Alle sprekers, dc heeren Heemskerk.
Hermans. Oud. Krijger, van Braambeek
geloofden, dat dc zuinigheid, de wijs»
heid had bedrogen. De zuinigheid, die
vele vaste, betrouwbare arbeiders had
doen ontslaan, waardoor de veiligheid
geschaad :s. De heer van Braambeek
noemde als voorbeeld dat de verande»
ring van de zand»onder!aag van de
baan RotterdamAmsterdam tot grint»
bed omgewerkt is geworden door los
personeel, dat natuurlijk nooit die mate
van verantwoordelijkheid kan gevoelen
als het vast personeel, dat toezicht
houden blijft.
Vertrouwen is er niet geloofde
de oud»m:n:ster Heemskerk. Wel heb»
ben de officiecle heeren gepoogd de
meening tc doen postvatten, dat alles n
orde was. Maar de spoorwegongc»
lukken hebben toch plaats gevonden!
riep de heer Heemskerk uit.
Over het onderzoek naar de oorzaken
door de chefs was noch de heer Krijger,
noen de heer van Braambeek te spre»
ken. De laatste vond het niet juist, dat
de directie mede had onderzocht, de
directie was immers partij. En de heer
Krijger moest tot de niet»vertrouwen»
wekkende conclusie komen dat voor de
comm!ssie»Kraus door de chefs andere
verklaringen zijn afgelegd, dan in hun
rapport vermeld staan.
Ernstig ongerust bleek de heer van
Braambeek (ook de heer Heemskerk
had hier klachten) te zfjn over gebrek
aan genoegzame inspectie van de lijn
En zoowel dc heer van Braambeek als
de heer Krijger konden het niet bcgrij»
pen. dat de baan .kortelings gewijzigd
in den ondergrond, zonder snelhcidsbc»
perking is bereden.
De heer van Braambeek verscheen
met een motie waarin hij van de Kamer
vroeg uit te spreken, dat zij van oordeel
is dat een grondig onderzoek noodig is
naar den algemeenen veiligheidstoestand
op de Nederlandsche spoorwegen, door
een deskundige commissie waarin ook
de vakvereenigingen vertegenwoordigd
zullen zijn.
Te middernacht kwam de minster aan
het woord.
Wanneer de tarieven weer worden
herzien voor het goederenvervoer, dan
zal minister v. d. Vcgte ook met dc
belangen van het Nederlandsche kolen»
bekken rekening houden.
De heer Knottenbelt had geklaagd
over den toestand der treinen: dc mi
rister wees ook op het gedrag der rei»
z;gërs, die niet altijd even uitmuntend
is.
De extra»treinen op Zondag met ver»
laagd tarief brachten den minister in
een onaangename positie., want de leden
der Kamer, met wier woorden hij het
meest instemde, waren het meest som»
her. Dc minister vroeg niet tc verge»
ten. dat hij wel het toezicht houdt op
de directie, wel eenige machtsmiddelen
heeft, maar directeur is hij niet. Ook
de heer v. d. Vegte is het met de Zon»
dagstreinen niet eens voor zijn persoon
Dc directie meent echter, dat een
goed spoorwegbeleid Zondagstreincn
tegen verlaagd tarief cischt.
De minister zou niet graag met den
heer Schaper willen betoogen. dat zij.
cie een Christ. Zondag willen onder de
ambtenaren, bij de_ Spoorwegen niet
thuis hooren.
Waar de tarieven niet speciale ta»
rieven zijn. maar tarieven voor alle
goedkoope treinen, meende de minister
het problematiek te achten of hij hier
mag optreden. Overleg met dc directie
geeft de minister de voorkeur.
De bewindsman gelooft niet, dat men
zeggen kan. dat dc boel hier te lande
niet in orde is.
Want merkwaardig is. dat. nadat h:cr
jaren aaneen niet veel geschied is dat
beangstigen kan. plotseling binnen en»
kele weken veel gebeurde dat veront»
rustte.
De veelzijdigheid der oorzaaken zeg.'
gen toch e.kter wel wat voor de over»
ruiging, dat het samengaan van de on»
gelukken toevallig is.
Een onderzoek op het ooger.b'ik acht»
te dc minister niet wenschelijk door
een nieuwe commissie. Hij wil wachten
op het rapport»Kraus.
Overgelukkig is de bewindsman niet
over den toestand. Maar tot bijzondere
ongerustheid is dc minister nog niet
geneigd. Gaarne echter wil hij onder»
zoeken of de bezuiniging op het per»
sor.ee! invloed heeft geoefend.
Mr v. d. Vegte is nog niet overtuigd
van de noodzakelijkheid, dat in de com»
missie.Kraus het lager personeel ver.
tcgenwoordigd moest zijn. Het lager
personeel kor. toch getuigen! Dc m.»
nistcr kon zich niet begrijpen, dat cr
groepen iager personeel waren, die niet
getuigen wilden voor de commissie»
Kraus. omdat zij daarin niet vertegen»
woordigd waren.
Wordt de motie»Van Braambeek
aanvaard, dan zal de minister die uit»
voeren, maar wenschelijk acht hij een
nieuwe commissie niet vóór het rap»
port der commissie Kraus is versche»
nen.
Te één uur morgen middag zal over
de mot:e»van Braambeek worden
ctemd.
De afdeeling Spoorwegen is afge
werkt.
INTIMUS.
SAMENVOEGING VAN
KOOG-ZAANDIJK.
EEN ADRES AAN GED.
STATEN.
Het comité, samengesteld uit ingezc
tenen van de gemeenten Koog aan dc
Zaan en Zaandijk, hebben z:ch met eer
adres tot het College van Gedeputeerde
Staten gewend, met het verzoek, de
samenvoeging van genoemde gemeen»
ten tc willen bevorderen. De commissie-
tot samenvoeging zegt dat ze met ge»
noegen kan mededeelen. dat tijdens de
propaganda der samenvoegingactie geen
aanmerkingen uit de wederzijdsche be»
volking tegen dit streven tot uiting zijn
gekomen.
Het adres gaat vergezeld van
adhaesicbetuigingen en een uitvoerige
memorie van toelichting. Het comité
meent door samenvoeg.ng dezer twee
gemeenten een logische oplossing van
zeer vele vraagstukken te zien cn is
overtuigd, dat er op economisch ter»
rein slechts voordeden te behalen zijn
Een samenvoeging der gemeenten staat
niets in den weg. Geen enkele h sto»
rische overweging kan tegen deze sa»
mcnvocging pleiten. Zelfs de namen van
de beide gemeenten kunnen door een
gemeente: Koog*Za° - ijk blijven ge»
handhaaf d.
EEN INCIDENT.
EEN RAADSLID OPGEBRACHT
Bij den aanvang der zitting van den
gemeenteraad tc Rotterdam, had een
incident plaats, waarbij het communis»
tisch raadslid Van Burink betrokken
was.
Bij den ingang van het stadhuis had»
den zich drie rijksveldwachters opge»
steld. berevens een klerk van het parket
van den Officier van Justitie. Toen de
heer Van Burink zich naar binnen begaf
werd hem verzocht mee te gaan naar
het registratiekantoor aan de Kruis»
straat om eerst zijn boete te betalen
van f 3 of anders een dag hechtenis
te ondergaan. Tusschen drie rijksveld»
wachters en onder veel bekijks werd het
raadslid daarop naar het kantoor ge»
leid. waar hij de boete betaalde.
Naar de Tel. vernam was deze boete
hem opgelegd door den kantonrechter
omdat hij ongeveer een half jaar ge»
Ieder, mcr een reclamewagen van het
Werk'.oozen Agitatie Comité door het
park was gereden.
Toen de heer Van Burink daarna in
de Raadszitting verscheen, uitte hij een
protest tegen de ondervonden behandc»
ling.
De Raad stemde met het protest van
den heer Van Burink in.
DE HAAGSCHE RAAD.
DANSVERBOD GEVRAAGD.
De Haagschc raad begon Donderdag
zijn reis over de bcgrootingszee, waar»
van de duur voorloopig op één week is
vastgesteld. De leider der anti»rcv.
fractie, generaal Duymaer vau Twist,
werkte reeds dadelijk met zwaar ge»
schut. Na eerst dc politieke zonden
der diverse fracties breed te hebben
uitgemeten, kwam hij vervolgens op
voor een vloek verbod in dc Residentie.
Dc overheid heeft de taak, zoo zette
hij uiteen het misbruik van Gods naam
tegen te gaan. Dit is z.i. geen aantas
ting der geestelijke vrijheid. (Beweging)
Met verheffing van stem zeide sdt. dat
het Calvinisme steeds de grondslag
der geestelijke vrijheid is geweest.
Dc heer Albarda: Dat moet Je maar
een-, aan Calvijn vragen (gelach).
Vervolgens oefende spr. heftige cri»
tick uit OP het toenemend zedenbederf
in de Residentie en betoogde dat in dc
openbare dansgelegenheden van Den
Haag dc rijpere jeugd ten gronde gaat.
Hij citeer^ daarbij herhaaldelijk „Dc
Telegraaf" en haalde twee uitspraken
aan uit dc dansenquéte van dat blad.
nl. van mevrouw Pothuis cn mr. van
Geuns. die zich tegen dansen op Zou»
dag keerden, wat hij ook voor de resi»
dentic noodig oordeelde. Dc gemeente»
raadsverkiezingen van het volgend jaar
zullen voor dc anti»revolutionnairen,
vooral in het teeken staan van het wa»
ken voor dc geestelijke en zedelijke bc»
langen der burgerij.
LOUIS VAN LAAR. t
De Nederlandsche violist Louis van
Laar. die sedert jaren te Berlijn woonde
cn aldaar leeraar was aan het Stern'schc
conservatorium is. in den ouderdom.van
44 jaar overleden.
SPELLING.EENHE1D.
Prof R. Casimir schrijft aan de Tel.:
Reeds vroeger heb ik aangedrongen op
ecuheid van spelling. Die van Dc Vries
cn Tc Winkel is niei! meer te houden
en er is ook bijna niemand meer die ze
zuiver schrijft. Daarnaast bestaat ten
■•peiling, die van dc vcrccniging tot
vereenvoudiging vjn onze schrijftaal.
Deze is door dc beste wetenschappelij»
kc mannen goedgekeurd. Wil dc minis
ter iets nieuws doen, dan zal hij zich
in hoofdzaak tuch naar deze moeten
richten. Mogelijk is het. dat hij cr één
wijziging ui brengt, die gcenerlei bc<
zwaar aanbiedt: in het achtervoegsel
„lijk" heeft men tc onzaliger ure den
toonloo/cn klinker door i voorgesteld.
Gemak heeft men daardoor niet aangc-
bracht, want tegen dc spelling van dit!
achtervoegsel worden weinig fouten gc.
maakt, terwijl de talrijke vervangingen
„lik" het schriftbeeld van dc taal
door
sterk veranderen. Indien men deze uit»
zondering op dc vereenvoudigde spel»
ling aanvaardt, zal zij, misschien mei'
nog enkele kleine wijzigingen, geheel
overgenomen kunnen worden. Natuur»
lijk zal er ccn overgangstijd moeten be
slaan. opdat wft bestaat in de oude spel-
'ir.g aan schoolboeken opgeruimd kan
worden cn men geleidelijk dc jeugd dc
n-.cuwe spelling kan lccrcn.
Ook is het duidelijk, dat niemand, die
de spelling niet wil gebruiken voor zijn
particuliere behoeften, daartoe gedwon
gen zou worden. Kunstenaars, uie mce-
nen, dat dc schoonheid van hun taal cn
stijl afhangt van een overbodige ch oi
c kunnen deze versierselen blijven ge
bruiken; in het land van de kunst
recrscht de vrijheid. Minister Waszink
zal tie eenheid der taal bevorderen,
het onderwijs verbeteren cn aldus fijd
vrij maken voor werkelijke kennts»
neming van onze taal cn echte taal»
studie op dc scholen waar nu nog al
tc veel tijd heengaat aan nutteloozc
spellingzifterij. Maar op het onderwijs
rusi dan ook dc dure plicht weer dc
oude strengheid in het taalonderw.;* in
tc voeren en geen fouten te duld.n
Heerscht er eenmaal een redelijk spel»
lingstclsel dan moet het ook zoo doclma-
tig mogelijk toegepast en zoo consc»
puent mogelijk gehandhaafd worden.
Nafuurluk zullen enkele economische
bcl.ir.gen zich verzetten tegen deze in
voering. Ook zullen sleur en gemak
zucht een grooten mond opzetten en
misschien zal men weer dc gewone
praatjes te hooren krijgen over de ont»
manning onzer taal. Als de heeren dan
maar willen bedenken, dat het in de
spreektaal al lang gebeurd is en dat die
toch niets van haar manlijkheid heeft
ingeboet. Dit verzet kan alleen ertoe
1-iden om een hervorming uit tc steller,
waardoor de spellinganarchic zal beves
tigd worden, voor zoover een anarchie
stendigd kan worden.
Mogen din allen, wien de schoonheid
onzer taal ter harte gaat. en die het
kleed der geschreven taal gaarne een
kleed van dezen tijd zien cn hun dier
bare taal onwillig zien rondloopen in
niet nassende klecrcn van onnatuurlijke
makelij, de openbare mcening zoodanig
bewerken, dat aan den minister uit het
land de noodigc sfoun toevloeit bij zijn
hoogst lofwaardig «fcrevea.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
a 60 Cents per regel.
hze e/ectrische
KERSTBOOM
VERLICHTING
vervans/t kddrsen
vo/Ao/jiei} en voor
Aaml brandgevddr
SPANNING
PR.V5
100-135 V
jHO-iyov
200-250V
9 2'
13 2*
12 2*
16 - 2'
f 7=m
f U.=,
r aso
F 11.30
'Peserv&UimpGrx
Pryz&r per compteet ga mi"
tuur in dOOS-^e rpahh/ng
KERSTBGDMLAMPEN
VERHOOGING ONDER.W1JSBE-
G RiOOTING 1925.
Ingediend is een wetsontwerp tot wij»
zigir.? cn verhoogine van hoofdstuk
Va der Sraatsbegrooting voor 1925 met
f 1.144.800.
In de toelichting wijst dc minister er
op. dat de verhooging uitsluitend tc
wijten is aan de sterke stijging van d«
pensioenlasten. Dicstijging bedraagt
f 2.094.050 in totaal, waarvan f 949250
kan worden gevonden door verminde»
ring van verschillende bcgrootingsarti»
kelen. De voorgestelde verhoogingen
van enkele artikelen bedragen in totaal
f 315.750, welk bedrag eveneens door
vermindering van enkele artikelen is te
vinden.
SCHOONVADER EN SCHOON
ZOON.
Te Rotterdam is de los»werkman J.
A. P. met zijn schoonvader. Jen
jarigen J. v. d. L. wonende van Nee»
iccrenstraar aldaar, op stap geweest.
Nadat zij verschillende café's hadden
bezocht, ontstond op den hoek van de
Jonker Fransstraat cn de Crooswijk»
sehekade een woordenwisseling, waar
bij zich een oploopje vormde. Plotse»
ling trok P. zijn jas uit cn wierp deze
over het hoofd van zijn schoonvader.
Deze liep achteruit, struikelde cn viel
ongelukkigerwijs onder een autobus,
die uit de richting van dc stad kwam
rijden. Beide wielen gingen den man
over het lichaam. Zfjn toestand is ern»
stig.
HET EVANGELISTEN RAAM.
Donderdag heeft in de Domkerk te
Utrecht de plechtige onthulling plaats
gevonden van het raam der Evaagclis»
ten, of, zooals het ook wtl genoemd
wordt, van het Roland Holstraam. Vol»
gens dc beschrijving moet het een waar
kunstwerk zijn. Bij dc onthulling wer»
den vooral hartelijke woorden gericht
tot den ontwerper van het raam. Prof.
Roland Holst.
HAARLF.MMERMF.RR
Bevallen: J. Hoogkamer -Meijer z.
Th. M. Stroct—Roof. dochter; M.
Schoutendc Waal, dochter; M. Krom»
houtde Vries. 2 zoons (tweeling); G.
H. Loogman—Willcmsc zoon. S. West»
steijnMechelse. zoon.
Overleden: Thcodorus Hcndriku»
dc Hc\j. 9 d.. zoon van N. A. dc Hcij.
SCHOTEN
Bevallen: W. E. Rooij— Ott. z. B. M.
Balbiaan—Nickel z. P. J. J- Janserv—
v. d. Stijle. d. M. M. Dekker—de Haan
t P. Weijcrsvan Balen d. H. J.
StrocsGommer z. E. Odcnthnlv. d.
Hurk d- M. I. Alkcma—Ganslcr d.
Ondertrouwd: W. Klaren cn D. de
Waaij; J M Pootjes en B. ,!anscn; J
A. Rodenburg cn E. M. Hiclscher; W.
Nicssink cn M. M. van Vuurcn.
Getrouwd: A. van Langelaar met A.
Kaiser; H. J. Balabrega met G. dc Boer.
Overleden: G. van Houten, echtgeu.
F J. Verhagen, 85 j.
HAARI.FTMMKRM EER
BevallenM. K. Ruijte— Mesman,
even!. <lcxrtiter; J. Klein—'Tennissen, 2
dochters (tweel'aig); M. Trompv. Schu
bert, dochter; J. Kemp—<vara der Pol, t-
Ondertrouwd: C. A. Zwi'.nKUi en G. C.
Dreirth.
Gehuwd; K Gate en J. Bsa«; A. van
Baïtel en C. J- van -lor Fiier; J. vet! der
Moren en 11. Bliek.
Overleden: Yda Poorter, 82 j t wede.
vara A. Bax; Theodoras Gerardus Bou
waitelmara. 23 j., ongehuwd; Ea-alxkh
de Boer, 10 jaar, doet ter van P. H. de
Boer.
VEI-SEN
Geboorten: G. G. A. Goed—Keyxer d.
Ch. H. WeseelmanOuden-dljk z. C. M.
A. H. C3str:cum—Burger d. G. Ham—
Motwlaar d. P. C. vara Noord—Woerloe z.
A. W. Bal Halewijn 2 z.
Overieden: Gecrtruy Jomrejara. 63 j...
wede. vara I. Roodzamt; Willempje van
der 18 d.. docht-r van J. W. v.
fcteera; Cornel a Jarasera. 76 j., ongehuwd.
Ondertrouwd: W. van Reyjwouj en T.
C Posttna; 8. Onrust «ra A. !em«on; O.
,N. Wagernoar en M. A. Medik; A. vin
Buuron era J. Zeeuw; G. v. d. Outenaar cn
B. Neervoort
Gehuwd A var. Mmner. en R. Krij-
eer; J. 'I Hart or. N. BamV.vn; A. de
Boor en J. E. Reedcrs; F. G. Meu'eman
en G. van Hu!»t.
BEVERWIJK
Bevallen: J. P. A Vorhunt -B'>«ohop,
r. J. M. Behoor!—Rumninv z. L. J Hoo-
vewerf— Kaam z. E. M. Anvuri'.n van
ZiiJphon z. T.Romeijn—VoldstTa z. W
F. de Vrie-Kooiman z.
Overledem; J. H. Esoor. 65 j.. eehuwd
mer- G. Reijlrne- M. H. K<--hl, 73 j wede.
vara M. H. Th. Vennolen.