HET COMMUNISME IN WEST-SUMATRA.
STADSNIEUWS.
De nieuwste creatie
CLïSMA!
N°10
RONDE
HAARLEM'S DAGBLAD DINSDAG 11 JAN. 1927
Verkapt nationalisme?,
DE WELVAART IN HET MENANG KARBAUSCHE.
Sama rassa
Sama ratta:
Der menschen gevoelens rijn gelijk,
daarom sign rij gelijk.
SUMATRA S AVESTKUST. Men lette op de grillige kustlijn, op de vele
baaien en inhammen, waar smokkelaars vrij spel hebben.
ït is wellicht een neiging bij velen, en
vooral bij niet ingewijden om na de
troebelen op Java er. op Sumatra's
Westkust tot de meening over te hel»
ten. dat dc inlandsche bevolking onder
den druk van zorgelijke toestanden
armoede of slecht beheer, tot' verzet is
gekomen. Ingewijden weten beter. En
in deze beschouwing (diè samengesteld
werd uit, door onlangs van Sumatra's
Westkunst teruggekeerde Hollanders
verstrekte gegevens) moge blijken wat
in die kringen van den „opstand" ge»
dacht wordt.
Onze eerste zegsman. dien ik in
's»Gravenhage antmoettc. vroeg ik
mij eens iets te vertellen van wat den
bewoner van Sumatra's Westkust? tv»
peert. omdat uit zijn mentaliteit wel»
licht mede afgeleid kan worden de mo>
tiveering van de opstandigheid.
Men moet! dan weten dat op Sumatra's
Westkust het Matriarchaat hëerscht.
doch bij verschillende stammen op ver»
schillende wijzen. Het is een zeer in»
gewikkelde geschiedenis, waarop wij hier
niet kunnen ingaan. Genoeg zij dat
dc moeder het hoofd van den stam is en
dat de mannen moeten zorgen voor de
kinderen van hun zusters. Enkele hoof»
den houden met hand en tand vast aan
,de oude Adat' doch er is onder -dc in»
landers een nwderoe strooniing. die
zich tegen die vasthoudendheid verzet.
Het gevolg daarvan is dat de meeste
hoofden op Sumatra's Westkust niets
meer in te brengen hebbefl, dat zij door
hun medebewoners als gelijkwaardig
worden beschouwd en feitelijk niets
meer zijn can oude vormen van étiauet»
te in mcnsehelijkc gestalte. Men lette
dus op het verschil mei dezelfde ver»
houdingen op Java. waar nog veel van
de oude aristocratische begrippen in
eere zijn gehouden. Hierdoor ook is het
tc verklaren, dat er verschillende hoof»
den op Sumatra werden vermoord.
Voor diegenen die gewend zijn aan
de bescheidenheid cn beschaving van
den Javaan is het moeilijk te wennen
aan het karakter van den inlander van
V/cst»Sumatra. Dc laatsten vestigen den
ir.druk dat zii arrogant zijn. soms bru*
taal cn dikwijls onwellevend. Het komt
voor dat inlanders uit die streek op den
grond spuwen als Europeanen passee»
ren. Volgens onzen zegsman is deze
houding verklaarbaar als in aanmerking
wordt genomen dat dc 'ieden van Su»
matra's Westkust vrijheidslievender zijn.
De Menang Karbousche rn3.-.ncn zijn
buitengewoon spraakzaam. Wie de
grootste mond heeft, geniet dc meeste
achting. Zij praten honderd uit Wikken
en wegen. Zoeken het voor en tegen.
Zij kletsen graag, hetgeen in dc taa!
van het land „moefakat" heet. En of zij
de Hollanders lijden mogen? Iemand
die met een N'egari (gemeente» of dis»
tri ets») hoofd 'onderhandelde over het
vaststellen van grenzen vroeg dien man
of de Menang Karbauers het eigen»
lijk niet heel prettig zouden vinden als
de Hollanders voor goed verdwenen.
Het Ncgari hoofd antwoordde ontken»
nend en zeide: „Als jullie hier niet zoudt
zijn. zou het hier onmiddellijk een chaos
worden: en bovendien dan zouden zon»
der twijfel Amerika of Japan hier de
baas komen spelen". Dit antwoord gc»
tuigt van logisch denken. Vooral als dc
lezer in aanmerking neemt, dat onder
de bewoners van Sumatra's Westkust,
al zijn ze vrijheidslievend, geen gevoel
van saamhoorighcid bestaat. Zij zouden
tot zelfbestuur dus niet in staat zijn.
In Tegeeringskringen en onder diege»
n-en die gedurende jaren geleefd heb»
ben op Sumatra's Westkust wordt het
als vaststaand aangenomen dat econo»
mische en materieele omstandigheden
geen aanleiding hebben gegeven tót een
oproer. De man van Sumatra heeft het
goed. Armoede kent hij niet. Zijn stam»
bezit uitgestrekte sawah's en veestapels.
De belastingen zijn laag. Gebedeld
wordt er niet.
Bovendien werd het afgeloopen jaar
veel geld met den rubbertap verdiend.
Iedereen leeft er goed van E>e huis»
bedienden drinken ..Spuit" bier en limo»
-.ade, en zoo goed als alle .nlanders
maker» gebruik van taxi's. Op markt»
dager, vooral zijn er enorm veel huur»
auto's in gebruk.
Het is duidelijk dat r.iet om redenen
van materiec'.en aard het communisme
ingang :n de harten van een dee! der
•niarders heeft gevonden. Naar ons ge»
zegd werd is hoofdzakelijk gespecu
leerd op «ntbgoavernementeele gezind»
beid en vrijheidszin. Ook goedgeloorig»
heid speelt naar alle waarschijnlijkheid
een groote rol. Het verhaal gaat bij»
voorbeeld dat een huisjongen aan zijn
mevrouw kwam vertellen dat hij op
zekeren dag 'a pamflet had gekocht van
communistische strekking. Men had den
jongen gezegd: Di: papier moet je
koopen voor f 2. Want de koning-n
komt hier op bezoek, en als je dit papier
dan niet hebt zal je gestraft worden.
Ais de korJingin weer naar Holland is.
dan krijg je tegen inwisseling van 't
papier je twee gulden terug". Als men
nu bedenkt dat in de zeker rotcllec»
tueele Menang karboucr, vrijheidszin en
individualisme samengaan met deze
naïve goedgeloovigheid, dan kan men
zich voorstellen dat het mogelijk is dat
door schoone beloftene de massa in bc»
weging werd gebracht, zonder dat die
ïnassa iets van communistische principes
begreep en dat een spreuk als .Jcenad
apa dia makan daging dan saja makan
toelang", (waarom kan een ander
vleesch eten en moet ik op dc botten
kluiven), toch nog ;n het Menang kar»
bouschc ingang kon vinden.
Eigenaardig is het dat naar ons
werd verzekerd bijna alle taxi»chauf»
fears communisten zijn Siloekang
was dc haard van de actie. Vandaar ui;
werd aan de touwtjes getrokken.
Doch een feit is het dat her Holiand»
sche bestuur volkomen met den han»
del en wan-del van dc communisten
op de hoogte was. Assistent»resideiit
Karscn zoo zei men ons was
absoluut van alles op de hoogte. Mee
had echter geen vat op de lui zoolang
ze geen aanleiding gaven. Dit is dc
goede zijde. Wellicht van alles wat gc»
'oeurd is, dat men nu krachtig kan op»
treden.
Waarom SawahloeDtoeh
het mikpunt?
Het is duidelijk dat de rebellen dc
dwangarbeiders die werkzaam zijn in
dc Ombilin mijnen bij Sawahiocntoch
hebben willen bevrijden. Ook op Java
werd het eerst de gevangenis belegerd.
Dwangarbe'ders zijn zwaar gestraften.
Onder hen werd voortdurend propa*
ganda gemaakt. Het is zonderling dat
Hc opstandelingen verondersteld heb»
ben dat cis zij alleen maar gcwc*
rcn hadden en vrijgemaakte gestraften
dc overwinning hun zou zijn. Zij hebben
vergeten dat twintig gedisciplincerdcn
van dc veldpolitie meer waard zijn dan
honderd ongedisciplineerde verzets»
lieden.
Bijgeloof. Een voorteckcn
van Toean»AIIah.
Eén oOgenblik heef; men gedacht dat
dc inlanders van Sumatra's Westkust
in de jongste aardbeving een waar»
schuwing zouden zien van hoogete
macht, (van Toean Allah) om niet op»
standig te worden. Zoover men na kan
gaan is er inderdaad sprake geweest
van een-geloof onder dc bevolking aan
een ernstige vermaning. Doch klaar»
Rijkelijk is die vermaning te elfder ure
dan cog in tegenovergcstelden zin uit»
«clegd.
Hoe de Onjbilin-rivier in het meer van Sineara stroomt.
Een ander belangrijk fett is dit: De
bewoners van de Kampongs zijn in het
bezit van vuurwapens. Hoe ze er aan
komen? Er is eep wettelijke bepaling
die voorschrijft dat geweren enz. gere»
götreerd moeten worden. Die bepaling
is, wat de Europeanen betreft heel
makkelijk na te leven, omdat controle
zeer goed mogelijk is. Het is hier als
met vergif. Elke apotheker moet pre»
cies registroeren wat hij er van in zijn
huis beeft. Toch kan teen op de mark:
wel een pond rattenkru-d koopen, zon
der dat er een haan naar kraait. Zoo
kan men er zeker van rijn dat de in»
landers in het bezit van geweren zijn.
waarvan met officieel niets weet. Dat
komt omdat dc bewonen van Suma»
tra's Westkust een jager is in dc eerste
plaats, in de tweede plaats omdat de
jacht een geliefde bezigheid is, en
in de derde plaats omdat controle in
de kampongs met met succes kan wor»
den uitgeoefend. Men behoeft dus hee«
lemaal niet verbaasd te zijn als oproc»
rige inlanders op een gegeven .oogen»
blik stuk voor stuk gewapend
tot daden overslaan.
Onze tweede zegsman bestuursamb»
tena-ar eveneens met verlof on»
langs teruggekeerd van Suma»
tra's Westkust stond ons te Heem»
stede te woord. In zijn theorieën
omtrent de oorzaak van den opstand
legde hij onmiddellijk het zwaartepunt
op den aanval op Siloengkang die ook
volgens hem ten doel moet hebben gc»
had, de bevrijding van de dwang.irbci»
ders der Ombilin mijnen. Zoowel onder
de dwangarbeiders als onder de con»
tractarbeiders werd reeds geruimen tijd
actie gevoerd. Een paar jaar geleden is
het zelfs voorgekomen, dat de dwang»
arbeiders.tot dc staking wilden over»
gaan. Om zich een goed denkbeeld te
kunnen vormen van de moeilijkheden
ten opzichte vao die dwangarbeiders
moet men voor oogen houden, dat er da»
gelijks vele van hen veten weg te loo-
pen. De ambtenaar die ons hierover in»
lichtte heeft op écn dag eens 80 weg;
loopers opgespoord.
Menang Karbauers met een prauw op
het meer van Sineara.
Ook over de quacstie van de bewa-
pening der inlanders hoorden wij nog
ecnige bijzonderheden. Geweren worden
bij groote hoeveelheden naar dc kam»
pongs gesmokkeld. Sumatra's Westkust
is niet.over dc gchecle lengte tc contro»
lceren. Het is voor de inlanders niet
moeilijk om met bun kleine prauwen
langs een grooterc boot te varen, en dan
cenige geweren, die overboord gegooid
worden, op te vangen. De prauwen lan»
den dan op een van die punten van dc
kust die niet bewaakt worden. Men bc»
grijpt dat het trouwens onmogelijk zou
zijn de hcele westkust te bewaken. Dat
zou milliocncn kosten.
Verkapt nationalisme
Overigens was deze bcstuursambtc-
naar ten opzichte van het commu»
r.ismc op Sumatra cn Java tamelijk op»
timistisch gestemd. Hij noemde het
verkapt nationalisme cn in het bijzonder.
anti=gouvernementeele gezindheid. De
communistische specialiteiten hebben in
die richting natuurlijk beloften cn val»
sche voorspiegelingen omtrent ccn
eventueel zelfbestuur gedaan.
Dc leiders behooren ook op Sumatra s
Westkust tot dc intcllectueclcn. Hun
troepen zijn veelal gcrecrutcerd uit
ontslagen (theestal oneervol) inland
sche postbeambten. I lun streven zal vol
gens dezen zegsman in dicht bevolkte
streken als Sumatra's Westkust nooit
succes hebben, omdat het wegennet cr
veel te uitgebreid is. zoodat onmid-
dcllijk van verschillende kanten ingc»
grepen kan worden. Bovendien zien dc
meer verstandigen in, dat zelfbestuur
slechts onheil zou brengen, omdat iedere
rechtszekerheid opgeheven zou zijn.
Verder heeft dc overheid dc situatie in
handen. Assistcnt»rcsidcnt Karsen is
oud»militair. Hij kent de omgeving van
Silocnkang als geen tweede. Talloozc
malen heeft hij zelf het terrein verkend
ter controlccring van het steeds uitge
voerde nachtelijk patrouillewerk. Hij
kent de wegen die de communisten bc»
wandelen door middel van een goed
functionncerendc recherche. Van be»
lang is dat sedert Mei van het vorig
jaar de wet op het vergaderen gewijzigd
is. Vroeger kon de overheid zich niet
dringen in besloten ledenvergaderingen.
Alleen spionnen konden daaruit klap»
pen. Op t oogenblik is de toestand zóó,
dat het krijgen van vergunning voer het
houden van zoo'n ledenvergadering, af»
hankclijk kan gesteld worden van het
al of niet toelaten van een politicman.
die sprcekdclictcn kan vaststellen.
Onze zegsman wees er op in dat ver»
band, dat dc inlanders die zich zóó in
hun vrijheid beperkt zagen "trucs toe»
pasten. Zij richtten bijvoorbeeld voet»
balcluhs op die verkapte communisti»
sche vercenigingcn waren. Zoo was hij
cr ook van overtuigd, dat I. P. O. en dc
M. I. P. O. (Internationale padvinders:
en meisjes»padvinders organisaties)
Communistische Jeugdvereenigingcn /i;n
Ook dit zijn uitvloeisels van anti-gouver»
nementecle gezindheid.
Wat de welvaart betreft op Sumatra's
Westkust zcide deze bestuursambten
naar nog dat ais de wet zuiver toegc»
past werd veel meer belasting geheven
zou kunnen worden.
Dit is duidelijk gebleken toen van rc«
gecringswege een grondopmeting in een
district is gehouden, door den topogra»
fischen dienst. Verder is vast komen
e staan, door een controle op het ver»
voer van rijst per trein, dat dc belas»
tinggelden betaald voor de totale rijst»
productie met zooveel bodrocgen als de
belasting die alleen voor dc per trein
vervoerd rijst betaald zou moeten
worden! Dit :s wel een goed bewijs dat
de welvarende inlanders van Sumatra's
Westkust niet onder zwaren belasting»
druk gebukt gaan! Alle bestuursambtc»
naren weten, dat er veel tc weinig bc»
lasting bet-aald wordt!
Wil men voor zich zelf trachten uit
te maken of een kans van slagen van
een opstand groot of klein is, of in 't
geheel niet bestaat dan moot men niet
uit het oog verliezen dat het terrein
waar de laatste gebeurtenissen zich af»
speeldenzéér klein is in vcrgelij»
king met het gehcele Ned. Indische cc»
bied.
Onze zegsman sprak vanbclache»
lijk klein. Het gebied van den opstand
strekt zich uit over een terrein met
een straal van gemiddeld 20 K.M.!
Dat de lezer tenslotte zijn gevolg»
trekkingen make! Er is dc laatste wc»
ken vcci stof opgewaaid, dat ons wel»
licht belette scherp te zien. toen de fei=
ten bekend werden. Thans kunnen wij
die rustig beschouwen in logisch ver»
band met alle factoren die dc compli.
catic veroorzaakt hebben.
F. A.
PERSONEEL VAN GEND EN LOOS.
Pensioen?
De besturen van de Moderne en R.K.
bonden van Transportarbeiders en ran
Handels en Kantoorbedienden kwamen
wederom bijeen ter bespreking van een
pensioenregeling bij van Gcnd en Loos.
In verband met ingewonnen adviezen
en bcrekingen werd aan de firma van
Gend en Loos een uitgewerkte voorste!
gedaan, op welke wijze de besturen zich
een pensioenregeling hadden voorgc»
steld. waarbij tevens ccn kostenopgave
werd overgelegd, benevens een denk;
beeld over dc vcrdeeling der lasten.
Aan de f.rma van Gend cn Loos is
verzocht in overleg met dc hoofdbc
sturen te Antwerpen, zoo spoedig moge»
lijk een beslissing over deze voorstellen
re willen gever., opdat binnenkort een
pensioenfonds kan worden tot stand gc
bracht.
BOUWVEREENIGING
„EIGEN WONING".
Binnenkort zal door dc bouw vereen.:
ging „Eigen Woning" een leden vergade»
riag worden gehouden, waarin het rap
port over het financieel beheer der oud»
bestuursleden zal worden behandeld.
Dit rapport gaat over de kwestie
waarover indertijd berichten werder. ge
geven. Er is een klacht bij den Off.cier
van Justitie ingediend tegen dc oud
bestuursleden, wegens het slordig beheer
der penningen van de bouwvcrecnigin;
STIJGING LEDENTAL
VAKBEWEGING.
Door 't bestuur van het N.V.V. worden
r. haar orgaan ..De Vakbeweging" dc
cijfers gepubliceerd over het derde
kwartaal van 1926.
Hieruit blijkt dat het ledental van dc
Moderne Vakcentrale, dat op l Juli 1926
193.286 bedroeg op 1 October was ge
stegen tot 194807 een vooruitgang dus
van 1.521 leden.
In dezen vooruitgang hebben 13 van
de 27 organisaties bijgedragen t.w.
Ambtenaren. Bakkers. Bouwarbeiders,
Handels» en Kantoorbedienden Lithogra-
fcn. Metaalbewerkers. Meubelmakers.
Onderwijzers. Overheidspersoneel. Sch:
ders, Schoolhoofden, Stucadoors
T ransportarbcdcrs.
Het aantal aangesloten afdcelingcn
was op 1 October 2113
GEVONDEN DIEREN EN VOOR.
WERPEN.
Terug te bekomen bij: A. Kluiskens.
Brouwersstraat 48. tramabonnement
Politiebureau, Smcdcstraat. kinderbeurs»
je, A. Buys, Anthoniestraat 51 m
brief (Kerkhof); W. dc Zwaan, Zomer,
kade 294. kindcrcapc; W. Duurlo, ITec.
rcnsingel 23. étui m. i.; T. Ticmann,
K. Margaret'nastraa; 84rd. handbeschcr»
mcr; J. v. Huis, Oranjestraat 135, ha
mer; Mast. Kruisweg 21. zw. bruine
hond ..Fauna"; Perron Stationsgebouw
Ncd. Sp.wegen, zw.bruinc hond, Fau»
na; P. Edam. Zochcrstraa: 43. bast»
herder. Fauna; B, v. d. Voort, L. Hof
straat 15, smoushond; Postkantoor, Zijl»
straat, bruine hecrenhandschoen; A.
Dolle, Klaverstraat 5, hondcnhalsband;
Olders, Pladcllastraat 8, idem; Dc
Keizer. Zuid Polderstraat 85. grijze
hecrenhandschoen; Bakels. Iordenstr.
69, halsketting; M. v. Lcupen. Einder.;
houtstraat 61, grijze poes. Fauna;
Kruithof, Botermarkt 14. witte poes.
Fauna; Th. v. Musschcr, Botermarkt
29, kettinkje; J. dc Blauw, Hasselaers»
plein 2, kraagje: Politiebureau, Smcdc
straat, hondenmuilkorf; F, Hecrcmans.
Hier. v. Alphcnstraat 41, pak met vi»
trage; B. v. Gastelen. Regulicrstraat 34,
damesporteraonnaie m.i J. de Vries.
Oostvcst 38. portcmonnaic mi.i: E. v.
Gasteren, Frans Halsstraat 20. kinder»
portcmonnaic: J. dc Zaaier. A. L. Dy»
serinckstraat 118, portemonnaic m.i. A
Smit. Bakkerstraat 38, sjaal; P. Wil»
kes, Harmenjansstraat 45, autosleutels
autosleutels: Wed. Koster. Eendjes»
poortstraat 5. schakelarmband; Post»
kantoor, Zijlstraat, actctasch, C. Brocks
huizen. Karoiingenstraat 11. taschjc
me; inhoud: H. Peters Ripperdastrnat
zakboekje; L. Wijkhuizen. De
Clcrcqstraat 105. reticule; G. J. v. d.
Aar. Harmenjansstraa: 90. heerenrij»
i; v. d. Vooren, Heerenweg 105.
Heemstede, rijwielbel.mcrk W. Loerak
ker, Zuid»B: jwersstraat 25. rozen»
krans in étui.
KAMER VAN KOOP- ingezonden mededeelingen
HANDEL EN FABRIEKEN. 1 60 C"" ""l
De Nederlandsche
Handelspolitiek.
Maandagavond hield in Hotel Royal
alhier de Kamer van Koophandel cn ra.
brieken een vergadering, waar dc hccrcn
Mr. B. J. M. van Spaendonck. Secreta
ris der Kamer v3n Koophandel tc Til»
burg en Mr. A. C. Joscphus Jitt?aSe»
cretaris van den Hoogen Raad van Ar»
beid, te 's«Gravenhagc .een inleiding hiel»
den over de vraag: „Is wijziging van dc
Nederlandsche handelspolitiek wensche»
lijk cn moet daarbij de mogelijkheid
van rctorsie»maatrcgclen worden gc»
opend?"
De voorzitter, de heer E. H. Krclage.
deelde in zijn openingswoord mede. dat
aanleiding tot deze vergadering was een
motie van het lid van dc Kaïncr van
Koophandel, den heer Th. G. C. Hooy.
aarin deze dc wenschelijkhcid uit»
drukte dat het onderwerp in quaestie
eens aan dc orde gesteld zou worden.
Eersto spreker was dc heer van Spaen»
donck, die begon met te zeggen dat
eenzijdig vrije invoeren niet is in 't alge»
meen belang. Velen zijn deze mccning
toegedaan. Zoo is onlangs dc Vcrecni»
ging voor Actieve Handelspolitiek ont»
staan. Handhaving van den bestaanden
tóestand wordt door zeer velen uit
kringen van industrie niet wenschclijk
geacht. Een belangrijk en invloedrijk
deel van de pers zwijgt de genoemde
verceniging dood: spr. meent dat het
aan deze omstandigheid moet geweten
worden dat zij nog niet genoeg st'eun on»
de« vindt. Die bladen zien in dc gewij»
zigde inzichten op het gebied der han»
dclspolitick ccn bedreiging voor dc
olkswelvaart.
De Kamcs van Koophandel in Am
sterdam cn Rotterdam willen van wijzi
ging der Nederlandsche handelspolitiek
niets wei'cr "•laar toch werd in genoem
de steden geklaagd dat het object ere»
diet niet beter werd uitgespeeld om
betere concessies van Duitschland tc
krijgen.
De i'aricfvct van 1862 heeft hier den
vrijhandel gebracht met een tarief met
lage rechten.
Na den oorlog kwam een zeer sterke
doorvoering van protectionistische maat»
regelen. Dc tariefmuren zijn over dc
gcheclc lijn kooger opgetrokken.
Land» cn tóinbouw. zoowel als dc in
dustric in ons land, ondervinden er de
naucclcn van alt andere '.anden. die ver»
dragen sloten, voor vc'.c van hun pro»
ductcn reducties wisten tc bedingen.
Op die wijze is van vele Nederlandsche
artikelen «ie export zeer verminderd of
zoo goed als geheel verdwenen. Dc
waarde van dc mecstbcgunstiging wordt
steeds meer verminderd door ccn ster
ker doorgevoerde specialisatie der tarie
ven.
Het verdrag Nederland—Duitschland
wijst er op dut men overtuigd is gewor-
den dat andere maatregelen moeten ge
nomen worden Men heeft toen aan
gevat! het middel van verlenging van
tarief, waarmede alleen dc tuinbouw
en absoluut niet dc industrie gebaat is.
Spr.'s groote grief tegen het in Ne»
derland vigccrendc stekel is dat dc
mccstbcguns'.'ging gelde zonder over*
weging van het beginsel van rccipro»
citcit.
Nederland liecft bij voorbeeld geen
handelsverdragen met Spanje en Tur»
kijc; dc onderhandelingen duren veel
te lang Spr zou wcnschcn een combi»
natie van het mcestbegunstiging-stclsel
mei! dat van Je wcdcrkccrighcid. En
toch is ons kleine Nederland een be»
langrijk gebied voor den ongestoorden
afzet van buitenlandsche producten.
Als het beste middel om tot verbe»
tering tc komen wordt wel aanbevolen:
invoerverboden als rctforsicmaatregel.
maar spr. zou de voorkeur geven aan
een dubbel tarief v«oor invoerrechten
In dien geest pleiten ook dc Nijver
heids» en dc Middenstandsraad. Ook 15
Kamers van Koophandel in ons land
hebben zich voor invoering van het
wclcrkccrighcidsbeginscl uitgesproken.
Maar naast het wederkeerigneidsbe-
ginsel zullen bijzondere maatregelen
noodig zijn voor abnormale concurrcn»
tic. Deze maatregelen zullen altüjd van
tijdclijkcn aard zijn. Men denke aan het
invoerverbod van buitcnlandsch schoen
werk.
De „Schoencnwct" heeft dc rust her-
steld cm dc werkloosheid in dc schoe
nenindustrie doen eindigen.
Door het ontbreken van maatfrcgclcn
is in den laatsten tijd een groote in»
voer van Belgische cn Franschc artikelen
mogelijk geworden, waardoor dc Neder-
hndschc industrie is benadeeld.
Rest nog het vraagstuk der dumping,
vooral door Duitschland in si'crkc mate
'oegepast. Een belangrijke stap in de
goede richting zou zijn gedaan wanneer
al'hans hier tc lande dc mogelijkheid
bestond hiertegen iets tc doen. In Ame
rika -gaat tnen zeer ver ic ver in
deze richting. Ook in Engeland wordt
cel aan ,.safc»guarding" gedaan.
Spr. vestigde er nog dc aandacht op
dat in ccn rede van den voorzitter der
Haarlemschc Kamer van Koophandel,
den heer Krclage, is gezegd dat dc tarief»
niurcn moeten worden neergehaald. Spr.
wees cr daartegenover op dat! tal van
landen in den laatsten tijd hun tarieven
hebben verhoogd. Zwitserland over»
weegt ccn maximum» cn een minimum
tarief: Griekenland bracht 1 Januari
1926 zijn rieuw tarief in werking, Italië
paste tariefverhooging toe op ccn serie
artikelen in December van het vorige
jaer. Roemenië verhoogde zijn rechten
op alle producten van dc metaal» en
textielindustrie. En zoo gaat het in tal
van landen.
Hiertegenover noemde spr. dc beginsc»
];n van dc voorstanders van den vrijhan»
del utopieën. Toch wil spr. niet pleiten
voor protectionnisme in Nederland. Dc
tariermuren kunnen ook afgebroken
worden door practischc toepassing van
het wcderkcerigheidsbeginscl. Het vrij»
handclsbcginscl is daarmede zeer wel
vcrccnigbaar.
Mr. A. C. Joscphus Jitta zcide dat
n deze dagen velen zich voorstanders
•an den vrijhandel noemen en tcgclij»
kertijd medewerken aan verhooging der
tarieven. Zoo ook de heer van Spaen
donck. Omdat het buitenland het doet,
moeten wij het ook maar doen!
Bij het bekijken van het onderwerp
■f, quacstie moet men zich stellen op
het standpunt van het.algemeen belang
cn hcf gchccic vraagstuk overzien door
mïddci van dc theorie c:i door gebruik
tc maken van de lessen der historie.
Spr. betoogde dat dc grondstoffen
oor land» cn tuinbouw (kunstmeststof
fen) en voor de industrie komen uit
het buitenland. De Twcntsche industrie
heeft zoo'n groote vlucht kunnen ne
men omdat zij zich heeft toegelegd op
EGYPTIAN
CIGARETTES j
de wereldmarkt. Wie de import belem»
rnert doet langs een omweg schade aan
de export; deze beide hangen samen.
Spr. kan het niet eens zijn met den
heer van Spaendonck dat het Schoenen*
wrtje zoo goed heeft gewerkt. Het heeft
natuurlijk de nationale industrie gc»
stcund. maar bet heeft aan dc Neder*
landschc bevolking ongeveer 3J4 mil*
lioen gekost, want het heeft geen prijs*
daling ten gevolge gehad.
Men moe; zich rekenschap geven van
dc zeer bijzondere positie die Neder*
land inneemt.
De Nederlandsche land» cn tuinbouw
heeft zich geweldig ontwikkeld onder
den invloed van den vrijhandel, waar*
door hij zich kon richten op de wereld*
markt'.
In dc laatste jaren zijn overal hooge
tariefmuren opgericht, maar daaronder
heeft de Nederlandsche export niet ge*
leden, integendeel: hij is buitengewoon
gestegen, al hebben verschillende W
ken van uitvoer wel klappen gekregen.
Doch hcrsiól volgt dan spoedig. On»
langs liep dc export van vcrech var*
kcnsvlecsch door dc protectionistische
maatregelen van Engeland belangrijk te»
rug. Maatregelen van retorsie zijn toen
niet genomen, maar dc energie der ex»
portcurs heeft horst'cl bewerkt. Zij be»
gonncn gezouten varkensvloesch (bacon)
uit tc voeren cn spoedig waren dc na»
dcelen ondervangen.
Wij zijn met onze oude en misschien
ouderwetsche han dclspolitick m vele ge
vallen beter af dan andere landen.
En wat is nu het voorbeeld van het
buitenland waard?
Het voorbeeld van het buitenland zou
tot navolging kunnen wekken, maar dan
zonder dc omstandigheden in ons land
en in het buitenland gelijk moeten /ijn
en dc maatregelen in het buitenland
zouden i'ot ccn gunstig resultaat moeten
geleid hebben. Geen van beide is liet
geval. Dc resultaten der Engclschc in*
dustric zijn hij voorbeeld slecht. Spsnjo
is ccn protectionistisch land. maar komt
al op dc tarievenpolitiek terug, want
geen land heeft zooveel taricvcn»oor!o*
gen moeten voeren als juist Spanje.
Het Ncdcrlandsch»Duitschc verdrag
is een typisch voorbeeld van het we*
dcrkcerigheidsbcginsel. maar dc rcsulta»
ten zijn treurig geweest. Dc Duitscho
onderhandelaars hebben him ejschcn
maar opgevoerd, juist omdat wij werk*
ten met het beginsel van wederkcerig*
hcid.
Spr. wees er nog op dat dc .Schoenen»
weties nooit bedoeld zijn als maatre*
gelen van retorsie maar van steun.
Aan het eind van zijn rede gaf spr.
als zijn meening tV kennen dat riet
moet worden afgeweken van dc beproef*
dc Nederlandsche vrijhandelspolitiek.
Bij dc gcdachtenwisscfing meende do
heer A. II. van Hardenbrock dat zoo»
wel liet Schoenen wet je als de zooge»
naamdc „vcchttarievcn" slecht gewerkt
hebben. Regccringsmaatrcgelcn in ver»
band met valui?a»concurrcntie achtte
spr. uit den booze. Rctorsic-maatregclen
zulkn leiden tot hoogerc loonen en
duurte, juist het omgekeerde heeft men
in Nederland noodig: Het handhaven
van dc duurte is dc groot'stc fout die wij
kunnen maken.
De hfcer Th. G. C. Hooy zcide dat.
wanneer er een lage bescherming was
geweest, dc uitvoer van onzen land»
bouw misschien nog wel veel meer zou
gestegen zijn als nu door den heer Jitta
was genoemd. Verder verdedigde spr.
het verdrag NederlandDuitschland.
Dc heer F. Tcding van Berkhout Jr.
dankte voor de uitnoodiging tot bijwo»
ning dezer vergadering. Voorts betoog»
dc spr. dat het de Nederlandsche indus»
trie in dezen tijd niet zoo goed gaat
door hoogc loonen. zware belastingen
en dc starre toepassnig van dc Arbcids»
wet 1919. Voorts vroeg spr. of door het
nemen van ecnige maatregelen tegenover
het buitenland toch niet te bereiken
zou zijn. dat de t'aricven in het buiten»
land verlaagd worden.
De voorzitter, de heer E. H. Krclage,
betoogde dat hij. toen hij in zijn Nieuw»
jsarsrede in de Ilaarlcmschc Kamer van
Koophandel dc wenschelijkhcid van het
omverhalen der tariefmuren bepleitte,
in goed gezelschap was. o.a, in dat van
dc economischo conferentie van den
Volkenbond. Er is een reactfc aan het
opkomen tegen dc hoogc tarieven in
het buitenland. Men zie eerst eens af
wat daaruit voortkomt.
De inleiders beantwoordden elkander
cn dc andere sprekers. In antwoord aan
den heer Tcding van Berkhout zcide de
heer Jitta dat hij onder zekere om*
standigheden voor een dubbel tarief zou
zijn, mits het hoogste tarief niet hoogcr
zou zijn dan wat op het oogenblik geldt.
Met ccn woord van dank aan dc snrc»
kers sloot dc voorzitter te kwartier over
11 uur dc v<y^»adcring.
UITGA Ain.
WILLEM ANDRIESSEN.
Vrijdag 14 Januari a s. zal dc bekende
pianist Willem Andricssen ccn piano»
avond geven in den Stadsschouwburg,
