DATUMSTUKJES
44e Jaargang No. 13367
f
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag '3 Januari 1927
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMEN t EN per week f 0.27H; met geïllustreerd Zondagsblad I 0.32; per 3 maanden; Voor Haarlem III ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels 11.75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. B8
en de dorpen in den omtrek waar een Ageni gevestigd is kom der gemeente) f 3.57^- Franco per post door Nederland I abonnement aanzienlijk rabat Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cent»
3 87H. Afzonderlijke nummers f0-15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem enOmstreken f 0-57}^, franco per post f 0-65 per plaatsing, elke regel meer 15 Cents k contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie: ór. Houtstraat 93, Post-Giro 38810 UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER DrukkerijZ.B. Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Telefoonnummers Directie 13082. Hoofdredactie 15054, Redactie 10600 OirecteurenJ. c. PtEREBOOM en P. W. peereboom Bijkantoor voor Santpoort, Veisen, Velserooro Wijkeroog. IJmulden
en Admin stratie 10724 en I482S. Hoofdredacteur: robert peereboom Beverwijk, en*., enz. Driehuizerkerk weg 2, Veisen, Telefoon 621
DIT NUMMER BESTAAT UI'l
TIEN BLADZJDEN.
BABYSHOW.
ERNSTIGE BRAND IN DE HOUTFABRIEK DER
EERSTE BLAD
AGENDA
DINSDAG 18 JANUARI
Remonstrantenhuis, Wilhelminastraat
22: LezinP voor dc Verccniging van Spi»
ritisten „Uarmonia", door den heer K.
H. N'ocst Jr., over „De waarheid van
het spiritisme", 8 uur
Toonzaal Raaks 13: Expositie van
schilderijen van ill tot 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Luxor Tearoom: Concert 8—11 uur
Cabaret Modern. Dansen. Optreden
▼an verschillende artistcn.
La Mascotte, Groote Markt: Dan»
cing.
WOENSDAG 19 JANUARI
Stadsschouwburg: 3c Kamermuziek»
avond van Toonkunst, 8 uur.
Dc Kroon. Groote Markt: Alliance
Franfa'sc: Spreker dc heer Jean Malve
over het onderwerp: „l'Histoirc de Ia
France k travers scs cmblcmes", 8.30 u.
Toonzaal Raaks 13: Expositie van
schilderijen van 10 tot 8 uur.
Theater „Dc Kroon Groote Msrki,
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Cinema Palace. Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 230 en 8 uur.
Luxor Theater: Bioscoopvoorstelling
2-30 en 8 uur.
Scala* Theater, Kleine Houtstraat
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Luxot Tearoom: Concert 8—11 uur.
Cabaret Modern. Dansen. Optreden
▼an verschillende artisten.
La Mascotte, Groote Markt: Dan
cing.
KORT EN BONDIG.
In de buurt Tan dc Franschc stad
Blois. hebben werklieden bij de af»
braak van een huis ecu ongesprongen
Duitschc granaat gevonden Dit zou
niet zoo merkwaardig zijn, ware het
niet. dat dit een granaat was uit den
oorlog van 1870 en niet van 19141918.
Men heeft het helsche werktuig, na
bijna 60 jaar rust. alsnog laten sprin»
gen, om het onschadelijk tc maken.
Te Moskou is een luguber functions»
ris van de Sovjetrepubliek overleden,
namelijk Shabin. een cx.beuL die in
een tijdsverloop van 5 jaar meer dan
500 gevangenen executeerde.
Onlangs maakten wij melding van het
feit. dat vijf Belgische gemeenten vrou»
wclijke burgemeesters (burgemeesteres»
sen?) hebben. In dc gemeente Sluse is
thans een 25«jarig student tot burger»
▼ader benoemd.
Toen dc menigte, die te Kaapstad
den nieuwen Duitschen kruiser Emdcn
wilde bezichtigen zoo groot werd. dat
dc voorste rijen in het water dreigden
te worden gedrongen liet dc comman»
dant van het «ch p zes brandslangen op
dc menigte richten om haar tc versprei»
den. Het middel werkte goed. maar
talrijke damestoiletten werden geruï»
neerd. vele vrouwen vielen flauw en
een oogenblik dreigde een heftige dc»
monstratic 'ogen dc Duitschers. die
met dezen maatregel echter ongetwij»
feld ernstiger ongelukken voorkwamen.
Toen Raron Haussmann een men»
schcnlccftijd geleden zijn plannen tot
aanleg van dc groote Parijschc boule»
vards indiende, werd hii voor krank»
zinnig verklaard d»>or de bevolking om»
dat dc kosten 433 franken per vierkan»
ten meter moesten bedragen. De juist
voltooide doorbraak is door onteige»
ning en aanleg op 26 500 franken per
vierkanten Meter gekomen.
Zoo verandert dc waardccring van
het geld.
INBRAAK IN HET
KENNEMER LYCEUM.
Een aanzienlijk bedrag
aan geld ontvreemd.
In den nacht van Zondag op Maan»
dag is ingebroken in het schoolgebouw
van het Kcnncmcr Lyceum te Over»
veen. waarbij een vrij aanzienlijk be»
drag aan geld dat toevallig in het gc»
bouw aanwezia was. is gestolen. De
inbraak moet hebben plaats gevonden
in den avond of den nacht, aangezien
dc Rector zelf wegens werkzaarnhc
den Zondag tot laat in den namiddag
in het gebouw aanwezig is geweest, en
de concierge zijn Gebruikelijke controle
rondgang nog heeft verricht. Door dc
politic te Blocmccndaal» die dc zaak
direct met de meeste energie heeft tc:
hand genomen, zijn spfijen van den in»
brekci gevonden
Haarlem, 18 Januari.
Het kopje thee.
Misschien zijn Gedeputeerde Sta»
ten van Utrecht zoo verschrikkelijk
streng op hun contróle van gemeente»
uitgaven geworden onder invloed van
minister Kan, die immers al meer dan
een circulaire op dit chapiter heeft uit»
gevaardigd. Maar het kan toch nimmer
de bedoeling van den minister geweest
zijn. dat de Raad van Baarn, mitsgaders
dc journalisten die dc vergaderingen
bijwonen. geen kopje thee voor ge»
meen:c»rekening zou mogen drinken.
Toch hebben Gcd. Staten van
Utrecht dit categorisch verboden. Dc
Tel. weet mee te dcclcn, dat in 1924 op
voorstel van ccn der raadsleden bcslo»
en was om i.dcns m-iddagzittingen (dit
e Baarn zelden voorkomen) thee rond
te dienen. Dit werd opgedragen aan den
concierge van het raadhuis, die cr ccn
vergoeding voor krcco uit dc gemeente»
kas. Nu hebben Gedeputeerde Sta»
en bij hun goedkeuring van de gemeen»
terekening 1924 bericht dat zij bezwaar
moeten maken tegen deze uitgaven
waarin zij een verhooging van dc pre»
scnticgelden zien. Baarn heeft gehoor
zaamd cn nu wordt een korte pauze
gehouden om de raadsleden in de gele»
genhcid te stellen, voor eigen rekening
een kop thee te pa*n drinken.
Het is kinderachtig van Gcdcputeer»
de Staten van Utrecht en onpractisch
bovendien. Die besparing van enkele
uldens kan het goede humeur van de
Baarnsche raadsleden. die ccnigszins
het gevoel moeten hebben dat zij als
kleine jongens behandeld worden, niet
bevorderen. Integendeel. Netelig ge»
temd jegens Gcd Staten zullen zij
'traks onverschilligheid toonen jegens
een voorstel dat veel meer overbodige
kosten meebrengt. Of misschien heb
ben zij zooicts al gedaan. Dc geest van
verzet, die in ieder mcnsch ontwaakt
als«ie met kleinigheden getergd wordt
zal zich v/ocgcr of later wel doen gel»
den.
Het gevalletje zou een precedent kun
nen ziin, als men aannam dat Ged
Staten van Utrecht school zouden ma»
ken bij de andere provinciale besturen.
Maar dat lijkt niet waarschijnlijk. Zij
zullen er om lachen cn allicht hun
Utrechtsche collega's van „penny
wisdom and pound foolishness" ver»
denken.
Strikt beschouwd zijn dc Baarnsche
kopjes thee natuurlijk volmaakt over»
bodig. Wij. hier in Haarlem, hebben
er nog mcej overbodigs bij. Koekjes, en
bij de bcgrooting amandel» cn sausij»
zenbroodjes, en palingbroodjcs op
VrijdagMaar onze financieclc Cc»
deputeerde, mr. Bomans, zal ze Raad cn
Pers wel blijven gunnen. Niet otndai
wij cr cenig recht op hebben, cn even»
min omdat het <yis jrijzondec hinderen
zou om deze versnaperingen zelf tc bc»
kostigen. maar omdat krenterigheid
een slechte bcwindsmethodc is. En ook
omdat er wel iets aardigs zit in dat op»
treden* van dc gemeente als vriende»
lijkc gastvrQUwe, waardoor wij haar
eens even vergeten in haar meer ge»
bruikelijke rol van mccdoogenloozcn
fiscus.
Gedeputeerde Staten van Utrecht
kunnen nog heel wat verbieden als zij
op dezen weg der pietluttige bezuinigin»
gen willen voortgaan. Bij officiecle opt»
vangsten op dc ra.adhuizen binnen dc
provincie Utrecht zal voortaan leiding»
water (tegen kostprijs tc vergoeden)
in plaats van pagnc of dergelijke dure
.1 ranken geschonken moeten worden
Nieuwe meubilcerinp voor de gemeen»
tegebouwen ma2 natuurlijk pas aange»
schaft worden als dc ouwe stoelen zijn
:ngezakt. en geen tafel meer dan 3 1/2
poot heeft. En dan moet het nieuwe
meubilair den strengsten eenvoud too.
ncn. Alle decoratie, zijnde luxe, is na»
tuurlijk uit den booze. Dc gemeente»
'ijkc naarden, politichonden, auto's,
brandspuiten, sproeiwagens, herten,
zwanen... enfin al het roerende gemeen»
te.eigendom dat gevoederd of gelaafd
of beide, moet worden.... zij zullen er
onder gaan lijden. Tot minister Kan
het in dc gaten krijgt, en Utrecht even
iaat opbeljcn en zegt: „Schel uit, zoo
heb ik 't nooit bedoeld".
Misschien heeft hij 't al gedaan.
R. P.
DE KALENDER VOOR DEN
RAAD VAN ARBEID.
In „dc Ambtenaar", het orgaan van
den Centralen Ncd. Ambtcnaarsbond
vinden wij een verslag van den groeps»
raad „Sociale Verzc».tring".
Daarin staat o.a.:
..Schadelijk voor de productie is de
herrie, ontketend door den wel bijzon»
der leelijken en zocal niet onzedelijkcn
Jan toch plat»o diniuren reclamc»kalen»
der van den Raad van Arbcij tc Haar»
lera. Het ingrijpen van den Minister op
initiatief van het Kamerlid van der
Waerdch vindt bij den groepsraad war»
instemming. Men vraagt zich af wat
dat wel voor ccn bedrijfsleider is, die
niet begrijpt dat een dergelijke publi»
catie onberekenbare schade zal doen
aan de zaak".
In 't Brongebouw zou gisteren, een babyshow geweest zijn,
Maar 't hoofd der stad stak er nog juist bijtijds een stokje voor,
De bloem van Haarlem's kinderen gaat niet ter expositie,
De keuring van het pas ontloken leven gaat niet door;
Wij vragen ons wel even af, bij 't lezen der bezwaren,
Van strijd met d'openbare orde en de zeed'lijkheid,
Wat die er mee te inaken hebben, dit is slechts een voorbeeld,
Van der verordeningen deugd aan elasticiteit
Die elasticiteit is wel ik geef het toe eenzijdig,
Daar zij wel voor de overheid, maar nooit voor ons bestaat,
Doch dit is nu een kwestie, waar 'k me niet in wil verdiepen,
Dat is tenslotte niet de zaak, die 'k nu met u bepraat;
Maar heeft u zich ooit voorgesteld, dat u als lid der jury,
Op zoo een zuigelingenshow ook mee beslissen moet,
Welk kind van al die kleuters, wel het liefste en het mooiste,
Het knapste en gezondste is, 't minst stout en 't meeste zoet?
Het kiezen voor uzelf, zoo stiekum, dat is niet zoo moeilijk,
Maar als de show geëindigd is, komt het kritiek moment,
Dat gij uw keus bekennen moet, voor al die trotsche moeders,
Van wie elk slechts haar eigen kind als prijzenswaard erkent;
En wie zal ooit de waarheid van die moederkeus betwisten,
Nee, sterker nog, wie wenscht er dat één moeder anders koos?
De jury maakt in zoo'n gev»! één moeder slechts gelukkig,
Maar alle andren en dat is haar moeder voorrecht boos;
Ik breng daarom ook gaarne aan den burgemeester hulde,
't Verbod van deze babyshow getuigt van wijs beleid,
Men exposeert wel honden, katten, pluimvee cn konijnen,
Maar babies exposecrcn komt met ons gevoel in strijd;
Wat zullen wij, volwassenen, gemerkt door 't rauwe leven,
Gaan keuren 't onbevangene, 't onschuldigste op aard'?
Want kunt gij het niet nutteloos of onacsthetisch vinden
Zoo'n baby show dan vraag ik nog: Wat is ons oordeel waard?
P. GASUS.
UIT DE GEREFORMEERDE RIJWIELDIEFSTALLEN
KERK.
DE BEROEPEN PREDIKANT.
Maandagavond werd in de WitheL
minakerk aan de Ged. Oude Gracht
ccn ledenvergadering der Gercformeer»
de kerk gehouden, ter beroeping van
een predikant in de vacature van Dr.
J» Brinkman. Er waren 325 manslidma.
ten opgekomen, bovendien gaven vele
vrouwelijke lidmaten door haar aanwe»
zigheid blijk van belangstelling.
Ds. J. W. Siertsema leidde allereerst
ccn korte bidstond. Daarna werd de
stemming gehouden.
Dc kerkcraad had als dubbeltal ge»
stcld Dr. C. Bouraa, te Zwolle cn Ds.
J. Wymenga te Charlois.
Met zeer groote meerderheid van
stemmen werd beroepen Dr. Bouma te
Zwolle.
Dr. Bouma werd in 1884 geboren. Hij
studeerde aan de Theologische School
tc Kampen waar hij in 1903 candidaats»
examen deed. 28 December 1903 werd
hij predikant te Schooncbcck. In 1918
werd hij te Hoofddorp beroepen, waar
hij bleef tot 1921, toen de kerk van
Zwolle hem riep.
DRIE OP ééN DAG.
Er zijn te Haarlem verschillende rij»
wielen gestolen. Maandagmiddag deed
iemand bij de politie aangifte van den
diefstal van eyj rijwiel, dat Zaterdag
reeds ontvreemd was. De eigenaar had
het Zaterdagavond voor een café aan
de Krocht geplaatst en toen hij terug
kwam was het verdwenen.
Maandagmiddag liet een heer zijn rij»
wiel even staan vdbr een banketbak»
kerswinkcl aan d_c Gierstraat. Een dief
maakte van de gelegenheid gebruik om
cr met dc fiets vandoor te gaan.
Maandagmiddag te ongeveer vijf uur
is een rijwiel gestolen, dat geplaatst
was in de vestibule van het gebouw op
de® hoek van den Kruisweg en de
Parklaan, in welk gebouw verschillende
kantoren gevestigd zijn.
Tenslotte werd nog een fiets gesto»
Icn, die de eigenaar even in een voor»
tuintje van een perceel aan de Kops»
straat had gezet.
DE BAKENESSERKERK.
Voor 350 jaar de eerste Hervormde godsdienst
oefening.
De Bakenesserkerk en omgeving in 1577.
Naar wij in het bekende boek van Al»
lan over de gesohiedenis van Haarlem
lezen werd de eerste godsdienstoefening
der Hervormden in de Bakenesserkerk
gehouden op 24 Maart 1577. Daarbij trad
op ds. Thomas Tilius, gewezen Abt van
St. Bernard, bij Antwerpen, doch sedert
1575 predikant te Delft. 7 April 1577 bc»
diende hij voor het eerst in de Bakenes»
serkerk het H. Avondmaal.
De Bakenesserkerk is ongetwijfeld de
oudste Haarlemsche kerk. Zij werd in
de 12de eeuw gesticht in de oude buurt
van Bakenes
Eerst stond de kerk buiten de stads
muren, maar later, toen dc stad zioh
uitbreidde, kwam ook de kerk binnen dc
muren te staan. Toen in 1328 een groote
brand onze stad teisterde cn alle groote
gebouwen in asch gelegd werden, bleef
de Bakenesserkerk gespaard. Vroeger
moet zij grooter zijn geweest dan tegen»
woordig. Het plein waarop de toren
staat is nu geheel ingebouwd. Oudtijds
was cr aan de Ba-kenessergracht een
flink plein, dat een onbelemmerd ge»
zicht gaf op het fraaie gebouw in
Gothischc stijl met haar sierlijken toren
In het laatst van de 16c eeuw wordt
van dit kerkplein nog melding gemaakt.
Dc kerk werd in 1639 verbouwd. Een
gedenkraam aan de Noordzijde herin»
nert aan de verbouwing.
Het inwendige had veel te lijden toen
zij in 1799. tijdens de landing der Engel»
schen en Russen in Noor de-Holland,
werd gebruikt als fouragc»magazijn.
Bij dc Staatsomwenteling in 1795 werd
het speelwerk uit den toren verwijderd
ten behoeve van de stedelijke financiën
Het slagwerk in den toren is 'gcble»
ven.
In 1874 werd de kerk verrijkt met een
orgel, dat op 2den Paaschdag werd inge*
wjjd. - rw
FIRMA KAUB AAN DE HEERENVEST
Ongeveer 20.000 kisten en een groote hoeveelheid
gezaagd hout en houtwol verbrand.
HET VUUR AANGEPAKT MET 22 STRALEN.
De voorzijde van het breede perceel, die bijna geheel gespaard ia gebleven.
Te tie>n minuten na twaalf in den af»
geloopen nacht, werd brand gemeld in
het perceel Lange Heercnvest 114. Door
onbekende oorzaak was namelijk een
uitslaande brand ontstaan in de afdee»
ling kistenmakerij van d»- N.V. Hout»
handel v h J. E. A. Kaub. Te half zes 's
avonds had de directeur nog een ronde
gedaan door de fabriek, maar niets bij»
zonders ontdekt
Tc half 7 bracht een chauffeur nog een
auto in dc fabriek, zonder iets bijzon»
ders te merken. Te acht uur werden nog
twee auto's binnengereden en ook toen
was nog niets bijzonders ontdekt. En
te tien uur kwam de heer Kaub zelf
nog in de fabirek en ook toen was alles
nog heel gewoon.
De heer Kaub Sr., wonende naast de
fabriek, ontdekte te twaalf uur den
brand, toen hij met zijn zoon uit «en
slaapkamerraam naar buiten keek.
lijk bij een motor midden in de kisten#
fabriek. Het stond daar natuurlijk
stampvol met hout van allerlei soort,
maar doordat de vlammen bl jkbaar
dadelijk naar de hoogte gingen, is het
overgroote gedeelte van de fabriek ge#
spaard gebleven. De vlammen bereikten
dan ook spoedig het dak en dc daaraan
grenzende lantaarn.
In minder dan geen tijd was de go»
heele brandweer met ai het beschik#
bare materiaal aanwezig en pakte het
vuur met 22 stralen aan. Hierbij was ook
de nieuwe autobrandspuit, die voor het
eerst dienst deed. Deze spuit werkte met
zes stralen, waarbij één groote, zoodat
er als het ware een zee van water in
den vuurpoel geworpen werd.
AanvankeLijk zag het er zeer angst#
wekkend uit. Geweldige rookwolken en
vonkenregens dreven over de stad. Het
mag een geluk genoemd worden, dat e?
Een afbeelding van het dak
Dadelijk trachtten beiden met behulp
van vijf brandbluschapparaten het vuu:
tc blusschen, maar de dichte rook
belemmerde het blusschingswerk.
De kisrenmakerij is nagenoeg geheel
uitgebrand, het dak is ingestort. Ook
de opslagplaats van houtwol brandde
geheel uit. De machinekamer cn het
ketelhuis bleven gespaard. De fabriek
zelf staat voor een goed deel onder
water. Met behulp van twaalf slangen
op de wafrerleiding en de autobrandspuit
werd het vuur aangetast. Te ongeveer
half vier kon het grootste deel der
manschappen inrukken.
Tot zoover de bijzonderheden, die wc
uit het politierapport ontvingen.
Het is wel een heel eigenaardige brand
geweest. Het vuur ontstond waarschijn»
op het punt vu instorten.
bijna geen wind was, want anders zou»
den de gevolgen waarschijnlijk niet te
overzien zijn geweest. Een zacht Oosten»
windje dreef de vlammen naar de voor»
zijde van het perceel, zoodat dc staf
van de brandweer besloot, het vuur aan
de Westzijde tegemoet te gaan. Dit
bleek heel goed gezien, want daardoor
kon de brand tot de afdeeling kiste®»
makerij beperkt worden. De geheele uit»
gebreide rechterzijde van de fabriek,
waarin nog groote stapels hout e®. kost»
bare machines stonden, is gespaard ge»
bleven. Hier was zelfs geen druppeltje
waterschade.
Hoe hoogst zonderling het vuur ge*
woed heeft, moge blijke® uit het feit,
dat in d-e onmiddellijke nabijheid van
den vuurhaard een groote hoeveelheid
nieuw hout onaangetast is gebleven. De
Eea afbeelding vu bet ingestorte dak.
