BUITENLANDSCH OVERZICHT
HAARLEM'S DAGBLAD WOENSDAG 26 .!AN. 1927
UIT OOSTENRIJK.
(Van onzen correspondent).
Hoe een Habsburgsch- slotheer op zijn kasteel wordt ont
vangen. De grpfkapel van kroonprins Frans Ferdinand en
zijn echtgenoote.
Weenen, Januari.
Niettegenstaande Oostenrijk reeds
•edert acht jaren een republiek is cn
de leden van dc voormalige keizerlijke
famiiic in bet geheel geen rol meer
spelen de meeste hebben het land
verlaten cn de andere hebben zich zoo-
veel mogelijk in dc stilte teruggetrok*
ken voelt de bevolking van het land
toch nog steeds een wariue sympathie
cn een hooge vcrccring voor de Habs-
burgers. En nl zijn alle titels als baron,
graaf, hertog, aartshertog enz. offi-
eicel afgeschaft, toch worden zij bij bet
aanspreken van aristocratische perso»
ncn nog voortdurend gebruikt. In de
omgeving van zijn kasteel wordt de
slotheer nog steeds al» de feudale heer
van vroeger geschouwd, en wanneer er
het een of ander op het slot gebeurd,
is dit een feit, dat tevens van grootc
bcteekenis is voor de dorpsbewoners
en voor de boeren op het land. En al
moest een officieel huldebetoon aari een
Habsburgschcn kasteelheer in een zui*
vere republiek feitelijk uit den boozc
zijn, toch nemen alle officieclc persoon*
liikhcdcn hieraan deel. We hebben dit
gisteren op het kasteel Artstctfen in
Neder.Oostcnrijk kunnen zien. Daar
brAht hertog Max von Hohenberg zijn
jonge echtgenoote als nieuwe huisvrouw
in het kasteel.
Max von Hohenberg is een zoon van
aartshertog Frans Ferdinand, die de
kroonprins van OostcnriJk»Hongarije
is geweest. Frans Ferdinand was een
reef van keizer Frans Jozef en werd
als troonopvolger aangewezen, toen des
keizers zoon Rudolf te Mayerling om
het leven was gekomen. Hij had een
morganatisch huwelijk gesloten, zijn
echtgenoote was een eenvoudige gra»
vin geweest, Sophie Cbotck, die later
door den keizer tot hertogin van Ho»
henberg werd verheven.
Frans Ferdinand en zijn gemalin wer»
den. zooals men weet, in 1914 te Scra<
jewo vermoord. Dit was dc eigenlijke
aanleiding tot het ontstaan van den
wereldoorlog.
9 De kinderen van dit ongelukkige echt»
paar. die den titel van hertogen en her»
toginnen van Hohenberg voerden
op de aartshertogelijke titels huns va*
ders hadden zij geen recht waren nu
opeens weezen geworden.
Max een der kinderen, studeerde in
de laatste jaren aan de universiteit te
Graz en haalde het vorige jaar zijn
doctoraal in dc staatswetenschappen
Hij vroeg om de hand van het jonge en
schoone gravinnetje Elisabeth von
Waldhurg»Wolfegg. cn thans heeft liet
huwelijk plaats gevonden. Het jonge
paar maakte een huwelijksreis door
Zwitserland. Italic en Spanje en bracht
o.a. een bezoek aan cx«kcizcrin Zita te
Lequeitio. Thans hebben zij hun in»
trek in het kasteel te Artstctten geno»
men.
Indertijd is er sprake van geweest, dat
dit kasteel ontc.gend zou worden. An*
dere lieden werden in het gebouw ge»
huisvest, maar nu werd het weer aan dc
familie teruggegeven.
Het kasteel wordt steeds door veel
vrecmdel.ngcn bezocht, omdat zich hier
:n een kie ne kapel het graf van het
ongclukk.ge kroor.prinsenpaar bevyndt.
Twee zware marmeren sarcophagcn
staan in het kleine kamertje en in een
der wanden is een grafplaats aangc»
bracht, waar een jong»gestorven kind
van de beide ongclukk.gen rust.
Tc Pöchlarn stapte^ hertog Max cn
zijn jong vrouwtje uit den trein die uit
dc richt.ng Linz kwam. Met een veer»
pont voeren zij naar den anderen kant
van de Donau en met een auto ging
de tocht verder naar het nieuwe „Ife.m".
Heel dc bevolking van Artstctten was
op de been. Uit tal van huizen had men
Je vlaggen uitgestoken cn saluutschoten
zoogenaamde „PÖllcrschusse" knal»
den van de bergen. De klokken werden
geluid en het plaatselijk muziekcorps
begon te spelen, zoodra dc auto met de
nieuwe slotbewoners in zicht was.
Dc burgemeester, dc leden van den
gemeenteraad, de meester en de boven»
meester, de verschillende vcrecn.gingen,
de brandweer en tal van mannen,
vrouwen en kinderen stonden bij de
poort van het kasteel en vormden een
cordon.
De auto houdt stil, hertog Max stijgt
uit en ontbloot het hoofd. Nicttcgcn»
staande hij eerst vijf en -twintig jaren
telt, begint zijn donker hoofdhaar reeds
dun te worden. Hij ii lang en slank
Nu helpt hij, onder het gejubel der
menigte zijn jonge vrouwtje uit den
wagen komen.
Dan houdt de burgemeester zijn toe*
spraak Hij begroet de belde „Hohciten"
uit naam van heel het dorp.
Dc jonge hertog dankt. Hij spreekt
over zijn ongelukkige ouders en hij zegt
dat hij langen tijd niet meer gehoopt
had oo.t weer in het slot van zijn vader
cn zijn grootvader terug te kunnen
keeren.
Een in het wit gekleed meisje zegt
een gedicht op en overhandigt de" jonge
kasrcclvrouwe een bouquet.
Dc vereenigingea met hun vaandels
defilceren voor het paar en de rust en
kalmte keert terug.
Hertog Max is een bezoek gaan bren»
gen aan dc slotl^pel, waar zijn beide
ouders rusten.
\V. M BEKAAR.
Japan's houding inzake China. De Duitsche Ka
binetscrisis. Heden het nieuwe Kabinet verwacht.
Poincaré over zyn financiëele politiek. Verdeeld
heid onder de Engelsche liberalen.
Ofschoon er nog geen aanwijzingen
*ijn dat Sjanghai ernstig door dc Kan»
tonneezen bedreigd wordt, hccrscht er j
toch, naar van daar gemeld wordt, een
algemeen gevoel van ongerustheid. Alen
vreest voor het uitbreken van meer sta»
kingen, die ongetwijfeld tot nieuwe on»
lusten zouden leiden. Hen aantal Euro*
pcesche vrouwen maakt reeds aanstal»
ten tot vertrek. Dc autoriteiten hebben
echter alle voorzorgsmaatregelen geno»
men.
Teleurstellend voor Engeland is
Japan's houding inzake China.
Blijkens berichten uit Tokio zou Sir
John Tilley. de Engclschc gezant a!»
daar. herhaaldelijk met baron Sjidcham
den minister van Buiicnlandschc Zaken
van Japan, confcrccrcn om dc racdcwer»
king van Japan in China te verkrijgen
tot handhaving van dc concessie aan
dc Jangtzc, doch volgens dc Japansche
couranten heeft Japan geantwoord dat
het niet in staat is met welke mogend»
hcid ook overeenkomsten óf bondge»
nootschappen aan te gaan
Het heeft duidelijk te kennen gege*
ven dat het een politiek van non»inter»
ventte zal volgen, tenzij zijn eigen be*
langen of onderdanen in gevaar komen
te vcrkccrcn, hetgeen tot heden niet het
geval is Deze houding van Japan noopt
Engeland ter bescherming zijner bclun»
gen in China een betrekkelijk grootc
troepenmacht samen te trekken. Als
alle oorlogsschepen en troepen, die last
hebben gekregen naar China te vertrek»
ken, daar aankomen, zal Engeland er in
totaal 23.500 man strijdkrachten heb*
ben.
Het Engclschc publick is echter nog
niet gerust omtrent den omvang der
genomen maatregelen ter bescherming
van dc Engclschc belangen cn levens in
China. Ofliciccl is verklaard dat de
strijdmacht niet grootcr is dan nood»
zakelijk wordt goncht en dat zij alleen
als voorzorgsmaatregel d'cnt cn stellig
niet om agressief op te treden. Zij is
niet bedoeld om Sjanghai in zijn geheel
te verdedigen. Daartoe zou er aan
dc,landzijdc een loopgravcnlinic moeten
komen van 21 Engclschc mijl lang, waar
voor een verdedigingsmacht van 37- 00
man het minimum zou zijn, afgezien van
dc noodzakelijke reserves ert die wapc»
ncn. die dc infanterie moeten steunen
in dc loopgraven.
Ingeval het nationaPstische leger de
ncordi lijken overwint cn er- in slaagt
naar Sjanghai op te marchccrcn. dan is
men van Engclschc zijde niet van plan
dit te beletten cn dc ccnige dienst dien
de troepen mogen verrichten is het bc»
letten van mishandeling cn plundering
van dc Engclschc inwoners
Met de andere mogendheden wordt
nog onderhandeld over de te nemen
maatregelen ingeval de .internationale
concessies in gevaar komen, maar er is
nog niet tot een gezamenlijk optreden
besloten. Verwacht wordt dat binnen
twee maanden tienduizend man Britschc
troepen te Sjanghai zullen aankomen.
Naar verluidt heeft Engeland een nicu»
wc nota aan dc Mogendheden gericht
in zake het optreden tegenover China.
In deze nota worden verdere aan China
toe te stanc concessies opgesomd, wel
ker verwerping een onmiddellijk mili
tair ingrijpen door Engeland tengevolge
zou hebben In den tijd die voor het
voeren der diplomatieke besprekingen
vcrcischt wordt, zouden de Engclschc
versterkingen in China aangekomen zijn
cn aan de laatste Engclschc concessies
grooter nadruk kunnen vcrlecncn.
Tot zoover de berichten over den toe
stand in China cn dc maatregelen die
genomen worden.
De „Voss. Zcltung" heeft ten gerieve
van de lezers een soort van Chincc»
schen sleutel samengesteld, waardoor
het mogelijk is ten minste ccnigszins
wijs te worden uit den warwinkel van
namen, die dc laatste dagen onze Wes»
tcrschc hersenen krijgen te verwerken.
Dc Chinccsche taal is samengesteld
uit één Icttergrepigc woorden en kent
dus samenstellingen gelijk in het Ne*
derlnndsch: Noord-zee. storm»wind.
Van de woorden, die het meest in zul
ke samenstellingen voorkomen volgen
hier: Pc, Noord: Nan. Zuid: si, West;
tong of toeng. Oost; hai, zeer; hu, meer:
kiang, rivier; ho, stroom; sjan. gebergte:
sja, zand, mo, woestijn: tien of thian,
hemei; boang, geel; pci, wit; kwang.
breed; ta of tai. groot; jün, wolk: sjen,
pas, king, hoofdstad; fa. sta van den
eersten rang; tsjen, provinciehoofdstad.
Vele zijn nu duidelijker woorden,
bijv.: Peking, Nanking, Tonking cn Si»
king, die resp. bctcekcncn: noordelijke
zuidelijke, oostelijke cn westelijke
hoofdstad.
Dc officiccle naam van het Chinccsche
Rijk luidt: ,,Ta sjoeng hwa min kwo",
cl.w.z. dc groote volksstaat van het
bloemrijke Midden.
En nu dc pogingen tot oplossing der
Duitsche Kabinetscrisis.
Dc onderhandelingen .die door dr.
Marx worden gevoerd, schijnen inder»
daad tot een goed einde te zullen lei»
den. De richtlijden voor het regecrings»
program zijn Dinsdag aan de fracties
die voor het vormen van een nieuwe
rcgceringscoalitie in aanmerking komen
voorgelegd. De fracties zullen nu nader
haar standpunt dienaangaande moeten
mcdedeelcn.
Vooral met de Duitsch«nationaIcn
hadden Dinsdag besprekingen plaats.
Met hen schijnt het wel te zullen gaan.
Ovcy de groote quaestics is men het
eens geworden. Alleen over dc formu»
leering s-an ccnige punten bestaat nog
verschil.
Ofschoon officieel nog niets bekend
is van deelneming van Dultsch»natio»
male ministers aan dc nieuwe regcering,
wordt toch in dc wandelgangen va»<
den rijksdag reeds levendig gcdiscu^»
rd over de vermoedelijke Duitsch*
nationale kabinetsleden.
Men verwacht in parlementaire krin*
gen, dat Je Duitsch-nationalcn drie ot
icr ministcrfcele zetels zullen bezet
ten, nl. het ambt van vicc>kar,scller dei.
post van minister van buitcnlanJsche
aken het departement van landbouw
en het ministerie van justitie of van
bezette gebieden.
Ais candidaten worden o.a. genoemd
Wallraf als vïcc»kansclicr, von Linden
nes als minister van hinncnlandschc
zaken.' Thomsen of Goldarkcr voor
landbouw. Eventueel zou Wallraf ook
voor de portefeuille van justitie in aan»
merking komen.
Hoe het echter gaan zal met dc Je»
mocratenV Zullen zij ook bereid zijn
aan de regcering deel te nemen? Marx
heeft Dinsdagmiddag ecnige dcmocra
tischc afgevaardigden ontvangen cn
hun gevraagd of de democraten bereid
zijn deel uit te maken van dc nieuwe
regceringscoalitie.
Volgens het Berliner Tagehlatt zou
Dr. Marx daarbij niet hebben medege»
dccld het ontwerp regceringsprogram
dat hij met die, na het onderhoud bij*
een was, was van mccnlng dat de de»
mocratcn eerst in kennis met het pro»
gram dienen te worden gesteld. Dit
zou Dr. Marx worden medegedeeld,
In parlementaire kringen wordt ceh»
ter aangenomen dat de democraten, ook
na de kennisneming van de richtlijnen
zoor een regceringsprogram, niet bereid
zullen zijn aan een burgerlijke regee»
ring deel te nemen. Het Berliner Tage»
blatt bevestigt dit gcruoht.
De groep van de economische ver»
ecniging die Dinsdagavond vergaderde,
heelt een communique gepubliceerd,
waarin wordt medegedeeld dat zij be
sloten is niet tot een rcgceringscoalitie
toe te treden maar een welwillende
neutraliteit tegenover een Kabinet uit
dc burgerlijke partijen te zullen in acht
nemen. Zij zal zulk een kabinet steu»
ren, zoolang het rekening houdt met
de cischcn van den middenstand.
Opmerkelijk is een communiqué van
dc Centrumsfractie van den Duitschen
Rijksdag. Daarin wordt naar aanleiding
van mcdcdcelingen, die in bladen dei*
Duitsche Volkspartij zijn verschenen,
over zoogenaamde afspraken tusschen
het centrum en de Duitsch»natlonalcn.
beslist ontkend dat ooit onderhandc*
iingen van dcrgelijkeu aard zijn ge»
voerd.
Verwacht wordt dat het nieuwe Ka
binet indien nog niet op het laatste
oogenblik er een kink in den kabel
komt. er heden komen zal. Naar ge»
meld wordt zal Dr. Marx heden. Woens
dag eerst den Rijkspresident rapport
over den stand van zaken uitbrengen
cn daarna de vertegenwoordigers van
Je Duitsch»nationalen, het centrum en
de Duitsche Volkspartij ontvangen,
teneinde in gemeenschappelijke bespre»
kingen dc laatste moeilijkheden uit den
weg te ruimen.
Poincaré heeft in een samenkomst var
de Kamercommissie voor de Financiën
een uiteenzetting gegeven van de
Fransche financieele politiek
zooals die door hem is gevoerd.
De Schatkist, zoo verklaarde hij on»
der meer, heeft met normale middelen
en zonder vermeerdering van de open*
bare schuld, alle wcnschclijke vrijheid
van beweging hervonden en voor het
eerst sinds 31 December 1921 is de
staat kunnen overgaan tot dc jaarlijks
sche teruggave aan de Bank van
Frankrijk van 2 milliard, hetgeen auto»
matisch aan het eind van het jaar dc
wettelijke limiet van dc voorschotten
van de Bank aan den staat van 38.500
tot 36.500 millioen heeft teruggebracht
Om de noodige rekbaarheid aan dc
Schatkist te geven, heeft dc regecring
besloten, van 1 Januari 1927 af de uit*
gifte van dc gewone schatkistbiljetten
te hervatten. Dc biljetten, tusschen I cn
22 Januari uitgegeven, hebben de Schat»
kist nog werkelijk verbeterd. Dc boven
dc voorschotten beschikbare marge be
droeg op 31 December 1047 millioen
cn bedraagt op het oogenblik meer dar
3 1 2 milliard.
Vergelijkt men den koers van de
beursnoteeringen van Juli J026 met dien
an 22 Januari 1927, dan blijkt Jiicruit.
dat de portefeuille van de houders van
staatsfondsen 17 milliard meer is ge»
•orden.
Terwijl de uitgiften in het buitenland
op 94 of 95% derden gedaan zal dc vol»
gende emissie, die in Zwitserland cn
elders zai plaats hebbei. tege& 97 1'2%
geschieden. De opbrengst daarvan zal
nieuwe inkomsten aan de scha'kist ge»
•cn zonder de openbare schuld te ver»
moten.
Poincaré eindigde met te verklaren,
dat de schatkist sinds het begin des
jaars geen enkelen aankoop van dc*
iczen heeft verricht, aangezien dc
Rank van Frankrijk het toezicht op de
wisselmarkt ter hand heeft genomen
waardoor zij erin geslaagd is, de stabili*
teit van den koers op ongeveer 122
frank in het Engclsche pond te verzeke»
ren.
Poincaré verklaarde nog. dat hij, voor»
zoover het van hem afhangt, zal trach*
ten. in overeenstemming met de Bank
van Frankrijk, den koers van dc frank
te handhaven ongeveer zooals die thans
op de wisselmarkt is. Hij herinnerde
eraan, dat dc wettelijke stabilisatie rwet
metterdaad kan worden verwezenlijkt
dan na een langdurige periode van feite»
jke stabilisatie.
Dientengevolge is hij van plan, den
koers van den frank op ongeveer 122
123 in het pond sterling te hand
haven, zoolang dc economische cn poli»
tiekc omstandigheden hem dit mogelijk
maken-
Een paar keer is al melding gemaakt
van dc
bcralc overtuigingen te propagccrcn. j
Eerst verluidde dat zij \nn voornemen
was ook eigen candid-t.n te stellen.
De groep, gchcctcn Liberale Raad.'
heeft thans echter verklaard dut het
niet in de bedoeling ligt eigen candiüa»!
ten bij dc parlementaire verkiezingen
te stellen, doch zich slechts zal beper
ken te t het geven van advies aan de
plaatselijke wrkiezingsorganisatics bij
de voorbereiding der kom^pdc algemee»
nc verkiezingen.
Het bekende liberale Lagerhuis*Iid. sir
John bitnon. die gedurende de negen
dagen van de algcmccnc staking no^al
beroering wekte in vakvcrecnigkigs*
kringen door zijn rede over de onwet-
tighcid van dc aigcmcene staking, heeft
de uitnoodiging aangenom.n voor het
diner, dat Lloyd George als gewoonlijk
bij den a s. aanvang oer parlrmcntszit-
ting aan dc liberale leden zal geven.
Tot nog toe was het niet duidelijk
aan welken kant Simon zich schaarde,
want hoewel hij niet tot dc oprich»
ters van den raad behoorde, stond hij
tijdens de staking toch lijnrecht tegen
over Lloyd George. Het blijkt nu, dat
hij zich aan geen van heide zijden der
libérale partij zonder meer zal binden.
GEMENGD NIEUWS.
Verdeeldheid onder de
Engelsche Liberalen.
Vooral over het leiderschap van Llovd
George hccrscht ontevredenheid. Dit
heeft er thans toe geleid dnt er een
nieuwe gTOcp ig gevormd, die binnen
het kader der partij een afzonderlijke
organisatie zal stichten, waarin dc libc
!cn die zich met gezegd leiderschap
niet kunnen vcrecnigen, zich kunnen te»,
rugtrekken. Deze groep zal dan advie
zen geven cn haar taak zal zijn dc li*
SOC'ALISTISCHE OPPOSITIE
TEGEN ONTWAPENINGS
PLANNEN.
Uit Stockholm seint het persbureau
Vaz Dias: Dc Zweedsche sociaal-demo
ei aten hebben besloten zich te verzet;
ten tegen het ontwapeningsprogram
van het Kabinet»Ekraan. Zij zullen een
heftige opnositie tegen het Kabinet
voeren.
KEIZERIN CHARLOTTE'S
ERFGENAMEN.
De Matin" meldt, dat de nalaten
schap van ex-keizerin Charlotte in zes
gelijke dcelen zal worden verdeeld. Dc
overledene was al sinds jaren niet meer
bekwaam om een tqsiamcnt te maken.
Haar vermogen overigens lang zoo
groot niet meer als het vóór den oor
log was komt dus aan haar intestaat*
ertgenamen: de kinderen van haar
broer Leopold en die van haar broer
Philippe cencrzijds dus prinses Stc*
phanic, prinses Clementine cn de doch»
ter van prinses Louise; anderzijds ko-
ning Albert cn zijn zusters, de prinses*
sen Hcnricttc en Josephine.
DE ECONOMISCHE
CONFERENTIE.
Rusland heeft medegedeeld dat het
niet zal deelnemen aan dc Internatio»
nale economische conferentie in verband
met dc Russisch»Zwitscrscbc betrek*
kingen, die het voor Rusland onmoge»
lijk maken zijn gedelegeerden naar Ge»
nevc te zenden.
DE DUITSCHE RIJKSDAG EN
OMROEP.
Uit Berlijn wordt gemeld dat het
Seniorenconvent besloten heeft dc zit*
tingen van den Duitschen Rijksdag niet
door middel van den draadloozcn om
roep te doen verspreiden.
UITVINDER VAN HET
MEUNIET OVERLEDEN.
Uit Parijs wordt gemeld, dat daar
in den ouderdom van 78 jaar is over
leden li., Turpin, uitvinder m 1885 van
verschillende ontploffingsmiddelen,
waaronder het mcliniet.
MOORD OM EEN FLESCH
WIJN.
Tc Antwerpen lyccg ccn Nedcrlan*
der A. D„ wonende te Dcyrne twist
met twee zeelieden, omdat deze hem
ccn flcsch wijn weigerden. A. D. trok
zijn mes en stak den 31*jarigen Noor*
schen zeeman NV. Paulzen daarmede in
dc borst. Paulzen is aan dc bekomen
erwondingen overleden. A. D. is ge»
arrcstccrd
OPVOEDING VOOR DEN
VREDE.
Het syndicaat van Fransche onderwij
zers cn onderwijzeressen, dat 80.000 le
den telt. heeft zich verzet tegen leer
boeken die tot oorlog ophitsen. Lr
werd zelfs gecischt. aat onderwijzers,
die in deze richting onderwijs geven,
hun ambt zullen moeten opgeven.
NIEUWE PLANEET ONTDEKT.
Naar uit Parijs wordt gemeld is op
ccn Spaanschc sterrenwacht in bet ster
renbeeld Hydra ccn nieuwe planeet
ontdekt, die ccn geheel andere bewe
ging heeft dan de overige tot dusver
bekende asteroïden.
DRUIPSTEENGROT IN KEDIR!
De hccrcn Manuel, controleur te Blitar
cn Scholtc, directeur der Normaal
school aldaar, ontdekten ccn druipsteen
grot in het Zuidcrgcbcrgtc. die blijkens
de daarin gevonden overblijfselen ge
wijd is geweest aan den ccrcdicnst der
doodeti.
Talrijke resten van urnen cn offerge»
rccdschappcn zijn er gevonden, terwijl
een inscriptie aan het licht bracht, dat
er reeds vóór den tijd van Havam
VVocrock (vorst van Majapahit, midden
14de eeuw) gebouwen in dc buurt van
de grot zijn opgericht, zoódat het vc
mocdcn gewettigd is. dat zich daar ce
belangrijke klui/enarij heeft bevonden
DE TOREN VAN DINANT.
De bekende balvormige toren van de
kerk te Dinant, in 1914 totaal vernield,
is thans, naar men uit Brussel meldt,
nagenoeg geheel herbouwd. Men herin
nert zich dat liet. na den oorlog op
gevatte plan tot vervanging van den
vroegcren toren door ccn spitsvormigc
kap, in dc zwaar geteisterde stad -tot
een actie aanleiding gaf. welke ook el
ders in het land weerklink vond. Ten
slotte mochten dc Dinanteezen het win
ncn.
DE KLAP AAN DEN
MINISTER-PRESIDENT.
Uit Genève wordt gemeld: Na door
dc gezworenen met algemcenc stemmen
schuldig te zijn verklaard is dc Hongaar
Von Justh. die op iO Juni den Hongaar*
schcn minister-president graaf Bcthlen
in het Volkcnbondspalcis ccn klap heeft
gegeven, veroordeeld tot 24 dagen hech
tenis. 300 francs boete en tien jaar ver
banning uit Zwitserland. Daar de onder
gane voorloopige hechtenis in mindering
wordt gebracht, zal Von Justh dadelijk
over dc grenzen worden gezet.
'NGEZONDEN MEDEDEEUNGEN
a GO Cent» per regel.
RECHTSZAKEN.
VAN 'N DWERGJE.
De sigarenmaker H. A. v. R. te Box
meer had zoowaar de kans gezien een
kaboutermanneke te stelen! Van de be
faamde dwergjes, die 's nachts als de
groote menschcn slapen goedig en ijve
rig het werk komen doen, zou men
-immer verwacht hebben, dat ze zich
lieten gappen!
Met een kabouterkc, dat in 't groene
gras ia z'n baard stond te lachen, ge
beurde dat toch. Maar. aldus de Tijd.
de politie nam het voor het dwergje
op en dus moest van R. te Den Bosch,
terechtstaan. Van alles werd er om 't
kaboutertje heengepraat en 't heette,
dat het was gekocht in een winkel te
Nijmegen. Maar 't was heusch op een
mooien zomeravond meegenomen uit
den tuin van L. F. Smits te Boxmeer.
Verdachte had het dwergje willen ver*
koopen om van dc opbrengst zijn dok»
tersrekening te betalen. Want de man
was arm en zwak. En nu had het
kaboutertje hem in de rechtzaal ge
bracht, waar hij f 30 boete tegen zich
hoorde cischcn.
VAN DEN ARBEID.
DEENSCHE SAHARA-
EXPEDITIE.
Op 1 Maart vertrekken drie Deenschc
geleerden. Prof. Olafsen. de botanicus
rlagerup cn de zoöloog Sophus Madscn
uit Kopenhagen voor een wetenschap
pelijke expeditie naar Soedan en het
zuiden van de Sahara. De expeditie
wordt gefinancierd door het Carlsberg-
fonds.
KAZERNEBRAND IN HET
BEZETTE GEBIED.
Dinsdagmorgen heeft in de door de
Britschc troepen bezette artillcricka-
zernc te Wiesbaden een hevige brand
gewoed. Vier gebouwen werden in de
asch gelegd. Dc militairen wisten met
groote moeite aan het gevaar te ont
snappen.
SCHIPBREUK.
Het Spaanschc stoomschip Repuerto
is tengevolge van noodweer op dc
Spaanschc kust ter hoogte van het
dorpje San Estcban dc Pravia vergaan.
Veertien man der equipage zijn ver»
dronken.
EEN BEROERTE TIJDENS EEN
OPERATIE.
Er wordt melding gemaakt van een
schokkende gebeurtenis, die plaats zou
hebben gehad in ccn operaticzaal van
een vrouwenkliniek te Boedapest Tij
dens een uiterst zware operatie kreeg
Prof. Rubingi ccn beroerte. Terwijl hij
rd weggedragen gingen twee assis
tenten met grootc koelbloedigheid on
middellijk voort met de operatic van,
de patiënte. De toestand van den hoog
leeraar is vrijwel hopeloos.
UIT DE METAALINDUSTRIE.
Namens den Alg. Ned. Metaalbc-
erkersbond is een nieuw schrijven
aan den Metaalhond gezonden, waarin
o.a. het volgende wordt gezegd:
.Wij declen U mede dat wij Uw voor
stel om een bespreking met U te Jiou*
den gaarne aanvaarden cn met tijd
stip cn plaats van samenkomst ac-
scoord gaan.
Hoewel het thans geen hijzor dere
bcteekenis meer heeft om nog schrif
telijk van gedachten te wisselen, komt
het ons toch gewcnscht voor Uw
laatste schrijven te beantwoorden, ten
einde te voorkomen, dat onze hande
lingen verkeerd worden beoordeeld.
Ten eerste merken wij op, dat dc
passage in ons schrijven van 5 Januari
1.1. nopens opvattingen van den 8*
urendag niet bedoeld was om te be*
toogen dat Uw Bond of leden van Lav
Bond overtuigde tegenstanders van
den 8-urendag zijn, itoch om de bc
teekenis van Uw uitlating nopens het
standpunt van Uw leden inzake loon-
bepaling in haar ware gedaante te
plaatsen en te laten uitkomen dat be
paalde opvattingen niet alleen bc»
hccrscht worden door wenschclijkhc-
den, doch ook door omstandigheden.
Wat uw ontboezemingen in zake ons
petitionnement, betreffen, wij moeten
zeggen voor dit soort argumentatie geen
bewondering te hebben. Wij besloten
dit petitionnement te houden r.aar
aanleiding van de uitlating tn uw
schrijven van 15 Dcc. jl., waarin LT
sterk in twijfel trekt of de arbeiders
in de metaalindustrie in rlgemecncn
zin gesproken met groot verlangen uit
zien naar de invoering van een per
soonlijk minimumloon. Nu wij U het
bewijs van dit groot verlangen wen*
schcn te leveren, zegt U dat een uit
spraak dienaangaande voor IJ geen
maatstaf zal zijn, o.a. omdat U veron
derstelt, dat onze leden, evenals U,
de beteekenis van ons minimumloon-
voorstel niet begrijpen.
Ons ontwerp-collcctief contract is
evenwel in overleg cn na grondige be
handeling met onze leden opgesteld en
namens hen bij u ingediend. Uw ver
onderstelling en ook de daarop ge»
bouwde conclusies zyn dus geheel
onjuist.
Wij hopen, dnt u ten aanzien van de
verlangens der arbeiders tot beter in
zicht komt cn voortaan meer vertrou
wen stelt in onze uitlatingen dienaan
gaande. Bij de komende besprekingen
kan dat van groot belang zyn."
Hoofdhuid en
Onberispelijk Haar
De verzachtende, genezende en zuiverende
werking van Purol is niet beperkt tot de
huid van handenen gelaat, maar deelt zich
mede aan de gansche menschelijke huid.
Daarom is Purol ook het aangewezen mid
del ter verzorging van de hooldhuid Iemand
die eiken ochtend slechts een weinig Purol
eerst even tusschen de beide har.den wrijft,
dan doorde haren en daarna met de vinger
toppen goed in de hoofdhuid, zal weldra
ondeivincen dat hoofdroosen huidschilfers
verdwijnen; dat het haar dadelijk zachter
wordt, wat glanzerüer en donkerder getint,
en dat het den geheelen dag onberispelijk
bliitt zitten. - Purol is verkrijgbaar bij alle
drogisten, in doozen van 3u et. en tuben vgh
SC et.
POSTZEGELRUBRIEK.
In <ie vijfde eeuw der Christelijke
jaartelling geraakten de cursus Clabu-
laris en dc cursus Velox hoe langeT hoe
meer m verval; aan de sj^itions of wis*
sciplaatsen werden nog maar enkele
paarden gereed gehouden. Keizer Justi
nt anu-s I schafte zelfs de paarden/post
gdhcel af en benutte uitsluitend muil
dieren.. wat beduidend goedkooper was.
Alleen naar het Oosten, naar Klein-Azië
en. Perzië bleef de cursus Velox nog ge»
'handhaafd, daar dit van groot belang
was in vctband met het naderend oor»
Iogsgevaar.
Meer en meer verviel de Romeinsöhe
staatspost, nauw verband houdend met
den achteruitgang van het Keizerlijk
wereldrijk en toen zij geheel verdween
voelde niemand dit als een verlies, in
tegendeel een groote last was van het
volk afgewenteld, dat van deze staats
instelling nimmer de lusten had gekend.
Doch niet alleen door haar voorbeeld
er. geschiedeins heeft de Romeinsche
staatspost een blijvende beteekenis be
houden; heden ten dage nog vinden wij
in onze taal. ja in nagenoeg alle talen
der wereld klanken terug. d:c herinne»
ren aan dit verre verleden.
Hiervoren vertelde ïk u een en ander
over de mans.o, het nachtverblijf, dat
langs de hoofdroutcs gevestigd was om
de drie of vier imitationes. De mansio
speelde bij het vervoer in die dagen een
rol van gewicht en het spreekt vanzelf
dat een min of meer nairwkeur.ge
plaatsbepaling van een dergelijk nacht
verblijf me: achterwege kon blijven.
Men sprak dus van ..mansio posita in...",
waaruit het afgekorte „posta in..." ont
stond. (Posita is een vervocgingstijd
van he. werkwoord „ponere", dat plaat
sen beteekent). Uit dit „posta" nu ont
stond in den loop der tijden het heden-
daagsche woord post. In stukken, da-
tee rend uit de dert.ende eeuw. komt het
woord voor; de bekende reiziger Marco
Polo, die in denzelfden tijd leefde ge
bruikt het woord .jpoeste" als hij het
over den postdienst heeft.
In het Spaansch en Porfugecsch zegt
men voor deze staatsinstelling oorreo
of correio, welke woorden hun ver
wantschap met „cursus publicus" dunde*
lijk toonen.
Nog een enkele opmerking betreffen*
de het meer dan eens gebruikte woord
„angaria". Het gaf met „parangaria" de
verplichtingen weer, die op de onder
danen van het land rustten om den
vorst of andere hoo-gwaard'igheidsbe»
kleeders te voorzien van de noodige
middelen aan paarden en voertuigen om
te kunnen reizen. Deze verplichtingen
bestonden In tal van landen, zoo in En*
geland onder koningin Elisabeth, in'het
Duitschland van de negende eeuw en
zijn eveneens een overblijfsel van den
ouden cursus publicus.
Toen de groote volksverhuizing tot
stilstand was gekomen, de nieuwe toe*
stand zich had gestabiliseerd, ondernam
Karei de Gorote het den ouden post
dienst weder nieuw leven in te blazen.
In een deel van zijn groote rijk leefde
de cursus publicus nog voort, zij het in
gewijzigcen vorm. n.l. m het rijk der
Franken. Gallic dus. Karei de Groote
schiep nieuwe, geregelde postroutes die
zeer waarschijnlijk hun uitgangspunt
hadden in het tegenwoordige Auxerre.
Vandaar gingen wegen naar het Zuiden
en Spanje over Nevere en Limoges;
ivaar Italië Lyon en óf over den
grooten St. Bernhard óf over den Mont-
Cenis; naar West-, Middel* en Zuid»
Duitschland over Aken. Toch konden
dc pegingen van Karei de Groote den
vervallen postdienst niet meer redden,
het verval was te diep en na korten
tijd is elk spoor van dezen staatsdienst
erdwenen, waarover het volk niet
rouwig zal zijn geweest, want ook deze
post bracht baar meer last dan lust.
Toch was in den loop der tijden de
behoefte aan een goed ge regel den post
dienst levendiger geworden: het voort
schrijden der beschaving en ontwikke
ling. de uitbreiding van den handel enz.
maakten, dat belanghebbenden zelf in
de leemte gingen voorzien. Zoo ontston
den boodschappers of bodendie-ns'en
van zeer uiteerdoopende soorten. Rei
zigers, kooplieden, pelgrims, monniken
e.a. zo-gden voor het overbrengen van
berichten. De landsvorsten, dc openbare
besturen, later de talrijker wordende
klooster-orden, namen hun eigen boden
dienst. Oorkonden uit de elfde eeuw
bewijzen, dat in dien tijd talrijke steden
bisdommen en kloosters c gen boden
bezaten. Vooral kloosters, dikwerf
over groote afstanden van elkander
verwijderd, doch behoorende tot een
orde, hadden behoefte aan schriftelijk
contact, waarvoor de broeders zelf
zorgden. Bewondering dwingt het af te
lezen, dat deze kloosterlingen reizen
maakten van Opper*Oostenrijik. door
Beieren, de Palts, langs den Rijn naar
Keulen, dan terug over Staatsburg. door
Zwitserland langs het meer van Kon*
stan® over Bregenz en door Tirol weder
terug naar het uitgangspunt.
