HAARLEM'S DAGBLAD
ONZE GRENZEN IN DE KAMER.
STADSNIEUWS.
WOENSDAG 16 FEBR. 1927 TWEEDE BLAD
Binnenhof-impressies.
Mr. M. Slingenberg, burgemeester C. Maarschalk, de gemeente:
secretaris Mr. Th. W ess tra.
Toen wij over den slingerenden nicu»
wen ssphaltwcg via Noord wijk naar
Den Haag snelden leek het veel tc mooi
weer voor een Kamerzitting. Achter in
dc auto zaten twee fanatieke voorstan
ders van Heemstede, maar alle vier
waren we 't eens dat dit "n dag was
voor een voetbalwedstrijd Nederland
België. Edoch, wij waren aangewezen
op de match HaarlemHeemstede (dit
laatste niet versterkt met Bloemen:
daal). In de auto flitsten de dierbare
oude argumenten heen en weer. Bosch
en Vaart een stadskwartier? neen.
ja jullie hebben er toch ook voor*
deel van.historische groei.mócht
watwie zei daar iets van aaneen»
gesloten bebouwing?een gemeente
heeft recht op expansie-mogelijkheden^,
het draait toch allemaal om de belastin»
gen.hadden ze 't groote plan maar
vastgehouden.enzoovoorts.
Wethouder Reinalda en het Heem-
■teedsche Raadslid C ha pon.
Niemand toonde zich enthousiast
over het ontwerp'Kan, niemand kon
zich voorstellen dat de Tweede Kamer
deze uitgeprate kwestie nog met nieuwe
ideecn, kersversche argumenten zou
kunnen opfrisschcn En dat is dan ook
niet gebeurd, maar voor al die tientallen
experts in het anncxaticvraagstulc. die
dc Kamertribunes bezetten, waren de
parlementaire prestaties toch wel in»
drukwekkend. Daarover straks.
Toen wij arriveerden lag het Binnen*
bof breed en statig in dc schoonheid
van zijn oude, nobele architectuur. Het
was er stil, w-ant dc zitting was al bc>
gonnen, dc Kamer al bezig met de re*
gcling der werkzaamheden. Maar bij
den ingang stond al sinds een paar uur
onze fotograaf op zijn uitkijkpost, zijn
zwarte kastje zat al vol schrandere cn
beroemde gelaatsexpressies, en juist liet
hij den sluiter weer klikken om cr nog
een bij te voegen.
De Heemsteedsche burgemeester
Jhr. J. P. W. van Doorn.
Zoo mooi als 't oude Binnenhof is,
zoo lcclijk de vergaderzaal van dc
Tweede Kamer. In jaren was ik er niet
geweest, en 't frappeerde mij sterker
dan ooit tevoren omdat in die jaren
zooveel mooie nieuwe architectuur is
ontstaan, cn wij dus op dit punt zooveel
meer verwend zijn geraakt. Een rare
zaal, stijlloos cn overladen in haar de»
coratics. Het dak past niet hij dc wan»
den. cn maakt den indruk of 't voor ccn
ander gebouw bestemd was cn hier bij
vergissing opgezet. De loges, veel tc
hoog geplaatst, als een rij kleine vier»
kante engelenbakjes, schijnen onlogisch
en de tribunes aan de beide korte ein»
den hangen cr maar zoowat bij. Het
kleuren- schema is ook niet gelukkig:
het donkergroen van die achtccnvceitig
canapétjcs-achter-tafels, waarop de le
den twee aan twee plaats zitten, past
niet bij het matte oranje»rood van de
tapijten. En evenmin kun je het stoffig»
groene troonhcmcltje boven des voor»
zitters zetel bewonderen. Het geheel
is niet barok en geen neo-rcnaissance,
maar dit zijn dc woorden die je 't eerst
te binnen schieten. Als ze die canapés
cn trapjes»vloeren. den troonhemel en
de rest van 't meubilair eruit namen,
cn er een massa gedekte tafeltjes met
stoelen cn palmen en oen jolig»spuitcn»
de fontein in zetten, zou 't een typische
ouderwetsche wintertuin voor een groot
restaurant wezen. Je denkt aan Kras.
Waarom vergadert de Tweede Kamer
niet In de prachtige oude Ridderzaal,
waarin oudtijds de Staten van Holland
plachten te zetelen?
Onder den troonhemel zat de Kamer»
president, Jhr. Mr. Ruys de Beeren»
brouck, de Vader van het Kleine An»
ncxatieplan dat thans, in vertroebelden
toestand, door hem zelf aan de orde
werd gesteld. De Kamer was vol. Het
wemelde er van leden, allen present
voor deze heropening der zitting na
ccn zesweeksch reces. Er werd luid ge»
praat, alles liep dooreen, en een voort»
durend stemgeroes en gelach steeg
naar de tribunes en loges op. Boven
Heemsteedsche wethouder
Jhr. A. van de Poll.
wezen wc elkaar de beroemde mannen
aan: Mr. Th. Heemskerk, die een heel
oude man is geworden met een groote,
witte, droeve druipsnor, maar wiens
vroolijkheid hem blijkbaar nog is bij»
gebleven Mgr. Nolens, de hoofdman
der R. K. Staatspartij, strak cn gescr*
reerd in zijn sober zwart met strengen
ernst in den vierkanten, markanten kop
en vastberadenheid om den stcvig»ge»
sloten mond Mr. H. P. Marchant,
oude parlementaire rot. met dat won»
derlijkc hooge, smalle hoofd, het pro»
minente reukorgaan cn de vreemd-om»
walde ronde oogen Vliegen van de
S. D. A. P., welgedaan, breed en va»
dcrlijk, nog altijd de oude vakarbeider
in z'n stocren eenvoud dr. van Gijn
van den Vrijheidsbond, kittig fijn
heertje, bewegelijk cn spraakzaam, een
aardig pendant voor minister Van Kar»
nebcck Jan Duys, tegenwoordig Mr.
J. E. \V. Duys, met z'n weelderige
grijze haardos en z'n joligheid Dr.
J. Th. dc Visser, plechtige oude domi»
nés'figuur in zijn strakke gekleede jas
Het Kamerlid Mr. J. B. Bomeni.
Mr. J. B. Botnans, ernstig en zelf»
bewust, met een opgewekte das in
plaats van die eeuwige witte,
Het Kamerlid baron r. Vooret tot Voorst
en de BloemendaaUche burgemeester,
Jhr. A. Bas Backer.
En zoo zou ik nog lang door kunnen
gaan.
Het gezelschap krioelde dooreen en
was rumoerig als een troep lastige
schooljongens op den eersten dag na
dc vacantic. Het lawaai verminderde
volstrekt niet toen de voorzitter dc alge»
mccnc beschouwingen over de wetsont»
werpen tot nieuwe regeling van dc gren»
zen van Haarlem en Breda gcli-ktijdig
aan de orde stelde, om op deze wijze dc
algemeenc principes van annexatie in
ccn moeite door te kunnen afhandelen.
Dc Kamer vond het best. dc hamei viel
een keer of drie en het woord werd ver»
leend aan den heer Walrave Boissevain
(V.B.). die met een stapel paperassen
achter de sprekcrs»lessenaar, naast het
bekende koperen hekje postvatte.
Mgr. Nolens.
Boven, op dc tribunes, zaten de ban
cn de achterban van dc annexatie<spe-
cialistcn uit Haarlem cn omgeving, en
spitsten dc ooren. Er waren de B.'s en
W.'s van Haarlem, Heemstede, Bloe
mcndaal, Haarlcmmerlicde en Schoten,
prettig gemêleerd met dc idem dito var
Breda, Ginncken. Tcteringen en Prin
ccnhagc, gekomen voor hun grensregc
ling. Verder veel raadsleden, en een
heele menigte belangstellende ingeze-
tencn«zonder»ovcrheidsfunctic, vooral
uit Heemstede. Voorwaar. Heemstede
heeft zich geweerd! Het overwoog
merick op de publieke tribune, cn 't
was niet anders op dc gereserveerde
tribune. Beide zaten ze propvol, terwijl
in dc diplomatenloges burgemeesters cn
wethouders in plechtige reeks troon»
den. Pas halverwege de zitting genoten
wij het voorrecht van de aankomst des
heeren Van Hardenbroek, wiens mi»
mick cn gesticulatie een aanmerkelijke
aanwinst bij het dcbat«daar»beneden
bleken.
Er is 4 1/2 uur gepraat niet over
Breda, steeds over Haarlem. Elf spre»
kers en één spreekster, mej. Frida Katz,
voerden het woord. Tegen zessen stond
minister Kan, die den hcelen middag
eenzaam aan de regeeringstafel had ge
zeteld, op een verklaarde, dat hij maar
liever Woensdag zou repliceeren, als dat
mocht. Het mocht
Het debat opende, zooals gezegd,
met den heer Walrave Boissevain, het
Amstcrdamschc Raadslid.
De heer Walrave Boissevain heeft
niet het oor van dc Kamer, maar op
het rumoeT van dc Kamer kan hij rc»
kenen. Hij is een groote. correcte man.
kijkt een beetje verongelijkt cn met
reden praat een beetje geaffecteerd
gesticuleert voortdurend met zijn
lorgnet. Om een of meer redenen is
'deze redenaar blijkbaar geen persona
grata bij dc meerderheid van zijn col
lega's. Gedurende het eerste kwartier
van zijn rede konden wij er boven vrij»
wel geen woord van verstaan. De
meeste leden voerden onderlinge ge»
sprekken; de rest zat te lezen of tc
schrijven. Soms werd het den voorzit»
tcr»in«rok, racestal onbewogen en on»
beweeglijk, te bar. Het helwitte plas»
tron van 's hecren Ruys' rok bobbelde
toornig op terwijl hij zich voorover
boog cn drie of vier haide hamerslagen
ncerbeukte. Dan luwde 't rumoer een
paar minuten wat, en nam daarna weer
toe.
Het Heemsteedsche Raadslid
J. de Breuk Lzn.
Als kampioen voor de belangen van
Heemstede was de heer Boissevain geen
succes. Ook niet in zijn argumenten,
voorzoover wij die later konden ver»
staan. Hij maakte vergelijkingen met
het uitgebreide Amsterdam, dat te
groot is om uit één centraal punt be>
stuurd tc worden, weshalve er hulp»
secretarieën zijn. Een zwak betoog, want
Amsterdam is oneindig grooter dan het
vergroote Haarlem zou zijn. En staat
het vast dat hulpsecretarieen zoo ver»
kcerd zijn? Mag een gemeentebestuur
heelcmaal niet decentralisecren?
„Als je een grens trekt dwars door
ccn bebouwde gemeente krijg ie niet de
gronden, die je voor bebouwing noo-
dig hebt," meent de .heer Boissevain.
Het hangt er maar van af waar de be
staande bebouwing is-
Met den overvloed van gegevens en
argumenten, tot zijn beschikking gesteld,
had deze geachte afgevaardigde een heel
wat beter betoog kunnen opbouwen,
„Hij zit cr niet in," zeiden wij boven
tegen elkaar.
De heer Vliegen, dc S. D. A. PA
volgde om te verklaren dat zijn heele
fractie vóór het ontwerp zou stemmen.
Hij had cr aanvankelijk in dezen vorm
niet voor gevoeld, maar tenslotte had»
den de S. D, A. P.'crs er zich toch maar
mee verzoend. Vliegen was scherp, za
kelijk cn imponecrend. Wij staan neu-
traal tegenover de politieke partijen,
hetgeen mij niet belet ora bewondering
te. uiten voor de persoon van een auto-
didact als deze, opgekomen uit arbei»
derskringen, een man van bcteekenis
en invloed geworden door hard en on
verpoosd werken. Dat doet hij nog. Hij
bleek uitstekend in dit wetsontwerp
(dat voor dc Kamer toch van secun»
dairen aard is) thuis te zijn. Hij stelde
de kern van de zaak voor als een vraag
van verbeterde bestuursorganisatie.
Dat is juist: het is het domineerende
punt, ul gelooven wij niet dat er
dezen vorm een verbetering bereikt zal
worden.
Heel gelukkig was de heer Vliegen
toen hij de gemiddelde inkomens van
plaatsen zooals Bloemendaal, Hceinstc»
de, Doorn, Teteringen enz,, alle nabij
groote steden gelegen, naar voren
bracht. Die gemiddelden zijn zonder
uitzondering hoog. Het is niet billijk
tegenover andere gemeenten dat zulke
plaatsen lage belastingen hebben door
dat een aantal rijke menschen er zich
gezamenlijk kunnen vestigen en ze laag
houden. En in eik geval is het belang
van een gcheele bevolkings»agglome»
ratie altijd grooter dan dat van éen
gemeente.
Qua algemeene beschouwing stond
dit betoog zeer sterk. Het was cenvou»
dig en ter zake, en voor mij naast
de latere rede van den heer Boroans
het beste van dit debat.
Lou de Visser, dc communist, deed
het rumoer weer herleven na de volko»
men stilte waarin de S. D. A. P.'er ge
sproken had. Maar deze jonge man met
het ronde hoofd en de groote schild»
padden bril heeft een grooter stem»
volume dan de heer Walrave. Hij be»
toogde dat dit grensregelings»plan ook
voor Haarlem onvoldoende is, beaam»
de dat het niemands tevredenheid weg»
draagt, bleek er tenslotte toch vóór om
het ontwerp aan te nemen en was ge»
lukklg kort van stof.
De Heemsteedsche hoofdcommies
N. Vos.
waaruit zijn grondige kennis van hrf
zraagstul: opnieuw bleek. Hij pleitte
voor aanneming, evenals zijn collega
van Gedeputeerden Mr. J. B. Bomans,
die zich voor ons Haarlemmers ook in
deze omgeving als een voortreffelijk
redenaar deed kennen. Hij had een
beknopt en zeer knap»geargumcnteerd
betoog opgebouwd en beriep zich zeer
handig op den anti»anncxionist prof.
Struycken, wiens bezwaren bij dit wets»
ontwerp z.i. volkomen ondervangen
zijn. Zijn rede genoot intense aandacht
bij de Kamer, evenals die van den heer
Beumer (A.=»R.). tegenstander van het
ontwerp, die zich ook uitstekend op de
hoogte van de zaak toonde en in wijn
Heemstede zijn besten voorvech'er
vond. De heer Beumer herhaalt zich»
zelf te vaak. en hij laboreert aan een
ictwat*zware grappigheid, maar zijn be»
toog heeft inhoud en kracht van arïju»
menten.
Ook de heer Kortenhorst sprak uit»
voerig tegen dit annexatieplan en voor
zijn amendement: de heer Snoeck Hen»
kemans (C.»H.) en dr. v. Gijn (V. B.)
bleken voorstanders, de heer v. Voorst
tot Voorst (R-»K.) pleitte voor Bloe
mendaal maar brak plotseling zijn rede
af toen de voorzitter constateerde dat
hij buiten de orde was, en mej. Frida
Katz (C.»H.) hield een keurige korte
speech ten voordeele van het Heem»
steedsche verweer.
Tegen zessen werd, zooals gezegd, dc
behandeling van het ontwerp tot van»
d3ag geschorst. Dan komt eerst de mi»
nister aan het woord, daarna zullen dc
replieken volgen. De beslissing zal on»
getwijfeld vanmiddag vallen.
Korte totaalindruk:
Het wetsontwerp zal worden aangc»
nomen, misschien met ongeveer 45 of
50 tegen 30 stemmen.
De meeste leden beseffen dat het een
onvoldoende oplossing is, maar achten
het blijkbaar beter dan handhaving van
het bestaande.
De Kamer heeft dit wetsontwerp
zeer verdienstelijk bestudeerd.
Het Heemsteedsche standpunt heeft
zeer veel waardcering genoten.
Het Bloemendaalschc gemeentebe»
stuur kan geen erg prettigen middag ge»
had hebben.
Wij juichen de komende aanneming
niet toe. maar men zal zich in 't on»
vermijdelijke moeten schikken, en de
halve oplossing van het vraagstuk tot
een behoorlijk -csultaat moeten traclv
ten te brengen.
R. P.
De communist Lou de Visser.
Dan de heer Ketelaar.
Deze vrijzinDig»democraat, die blijk
baar te dezer zake met succes bij par»
tijgenoot Slingenberg in de leer was ge»
wcest, blijft uiterlijk wel een onzer
merkwaardigste parlementaire figuren.
Een klein, dik mannetje, van wonder»
lijk achteloos model, met een rood,
vroolijk gezicht, vervaarlijke grijze ma
nen en een stem als een klok. Hij is
zijn Amsterdamsche accent in den loop
der jaren kwijtgeraakt. Zijn betoog was
niet academisch en niet af, er zateD
hier cn daar gewaagde argumenten
maar zijn brio maakte dat goed, en hij
had een scherp argument tegen het
Heemsteedsche gemeentebestuur van
wege die vervaarlijke vergissing in het
Verweerschrift, waardoor de finauciëele
nadcelen voor de gemeente met f 130.000
oer jaar overdreven waren. (Ik her»
inner aan mijn indertijd in dit blad ge»
publiceerd interview met mr. Slingen»
berg, waarin deze de bewuste fout ont
hulde). De heer Ketelaar had Heem
stede om uitleg gevraagd, maar geen
ontkenning van de fout gekregen.
Dit was een zware aanval op het
Heemsteedsche standpunt, en vele ge
zichten op de tribunes keken sip
De heer Ketelaar, die bij afwisseling
aan Falstaff, aan Jonker Tobias (uit
Driekoningenavond) en aan een platte
landsburgemeester deed denken, hield
een vroolijke peroratie over warme
Hcemsteders en gloeiende Bloemenda
lers, scheen bizonder veel plezier in
De Haarlemsche commiexredacteur
J. W. van Santé Jr.
Mr. B. Taconi» en de Raadsleden
eu Vincent Lootje»
De Kamervoorzitter Jhr. Mr. Ruys de
Beerenbrouck, Vader van het Kleine Plan
den naam Mooie Nel te hebben en
ging tenslotte zeer voldaan zitten. Hij
had er wel eenige reden toe. In den
heer Slingenberg moet het geapplaudis
seerd hebben.
De plaatsruimte en uw geduld ver»
oorloven mij niet om alle twaalf spre»
kers afzonderlijk te commenteeren. Hun
redevoeringen vindt u alle in het zake»
lijk verslag van onzen Haagschcn cor»
respondent.
De heer Gerhard, lid van Gedepu»
teerde Staten van XoordhollanJ, hield
een zeer kundig cn uitvoerig betoog
ALGEMEENE NEDERLANDSCHE
TYPOGRAFENBOND.
Verschenen is het jaarverslag van
de afdecling Haarlem van den Alge»
meenen Nederlandschen Typografen»
bond.
Voor de typografie in het algemeen
was het een jaar van groote kalmte,
aldus het verslag. Geen contractsher»
ziening of strijd van ecoig belang
kwam deze kalmte verstoren; aldus
was de indruk naar buiten vredig. In»
nerlijk echter was het niet altijd zoo
vredig. In patroonskringen werd de
strijd over het tarief heftig voortgezet
Tot heden hebben d^ voorstanders
van het tarief zich kunnen handhaver.
Wij vertrouwen dat hen dit ook in de
toekomst mogelijk zal zijn.
Verder wordt in het verslag her»
dacht dc viering van het 60»jarig be»
staan van den Bond en het jubileum
van den heer Hoogerbeets.
Inzake de werkloosheid wordt op»
gemerkt dat deze in het bedrijf nog
zeer groot is en het blijkt dat er nog
steeds door verschillende omstand;g»
heden een overcompleet bestaat, \n
welk te veel slechts een eind kan ko
men door beperking van het aanlal
leerlingen.
Het reeds zoo dikwijls besproken
en door velen begeerde bedrijfspen
sioenfonds is ook in 1926 nog niet tot
stand gekomen, hoewel er verzekerd
werd dat er met kracht aan gewerkt
wordt.
In het verslag wordt de verwachting
geuit dat bij dc volgende contractsher
ziening Haarlem in de eerste loon*
klasse zal worden geplaatst, terwijl
het hoofdstuk acties en geschillen
een groot aantal bij het bestuur aan»
hanging gemaakte klachten memo»
reert.
Het bestuur, dat is samengesteld uit
de heeren W. Sterk Jzn., voorzitter.
D. L. Roosekrans, secretaris. F. Keer»
wolf, penningmeester. A. Valbrachr,
P. G. G. Bannink, G. Flameüag Jr.,
W. H. de Ridder, J. G. Misset en J.
A. Wagner heeft in 1926 een zeer
werkzaam jaar achter den rug.
De bondsinkomsten bedroegen
f 36194.24 waarvan f 21374.67 aan con«
tributie, doch alleen al aan werkloos»
heid moest er een bedrag van f 6146 63
worden uitgekeerd. Evenwel werden
door de leden in 1926 nog belangrijke
bijdragen gegeven voor verschillende
inzamelingen, die bij elkander een be*
drag van pl.m. f 1400 vormen.
DES WERKMANS VRIEND.
Men schrijft ons:
Door de Haarlemsche Wcrkmans»
vereeniging „Des Wcrkmans Vriend"
wordt op Vrijdag 25 Februari dc jaar
vergadering gehouden. Naast het u-t»
brengen van de diverse jaarverslagen
wordt o.m. het bestuursvoorstel om
het stortingsjaar in het vervolg van 1
Juni tot 31 Mej tc doen loopen in be
handeling gebracht. Voorts zal be»
stuursverkiezing plaats vinden wegens
periodiek aftreden van de hecren J.
van Aarst, W. Oling en H. G. A. Jan»
sen- waarvan alleen de twee eersten
herkiesbaar zijn. Eveneens zal in dc
vacature van den heer Wildschut mee
ten worden voorzien.
De leden stortten in het afgeloopen
boekjaar een bedrag van f 65959 64
Door sterken vooruitgang was de ver»
eeniging genoodzaakt naar een groot.r
cn gerieflijker kantoor om te zier,
dat nu sinds kort op dc Ged. Oude
Gracht is gevestigd.
