]XüL_jjj
DATUMSTUKJES
44e Jaargang No. 13400
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 25 Februari 1927
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENIEN per week f 0.27H, met geïllustreerd Zondagsblad f 0.32; per 3 maanden: Voor Haarlem
en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is kom der gemeente) f 3.57H. Franco per post door Nederland
3.87V$. Afzonderlijke nummers f 0.15. Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en Omstreken f 0.57H- franco per post f 0-65
AO VERTE NTI EN: Van 1 tot 5 regels 11-75; iedere regel meer 35 cents Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat Twaalfstuivers-advertenti6n van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie, Redactie en Administratie Or. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
Telefoonnummers; Directie 13082, Hoofdredactie 15054, Redactie 10600
en Admimstratle 10724 en 14825.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Oirecteuren J. C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
DrukkerijZ.B. Spaarne 12, Telefoon 10122, 12713
Bijkantoor voor Santpoort, V/etsen Velsen-Noord, Umulden, fJmuiden-Oost,
Beverwijk, enz., enz. Driehui zerk erk weg 2, Velsen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT
TWAALF BLADZIJDEN
EERSTE BLAD
Ter bespoediging en voor bet
gemak van belanghebbenden ver»
zoeken wij voor de verschillende
afdeelingen van ons dagblad de
volgende nummers op te bellen:
Voor berichten en andere mes
dedeelingen of vragen voor de
Redactie: 10600;
Voor de Hoofdredactie: 15054;
Voor advertenties, abonnement
ten en bezorging: 10724 en 14825;
Voor aangelegenheden van de
directie: 13082.
AGENDA
Heden:
VRIJDAG 25 FEBRUARI
Tijdingzaal Haarlem's Dagblad: Ten»
toonstelling van afbeeldingen van
clichés.
Kunsthandel F. H. Smit. Grootc
Houtstraat 69: Tentoonstelling van
schilderijen, pastels en tcckcningen van
R. Lcnsselink. van 10 tot 5 uur.
Tuinzaal Café Brinkmann, Grootc
Markt: Pacdagogisch Gezelschap, afd.
Haarlem cn omstreken: Hcrdenkings»
avond, gewijd aan Pestalozzi, 8 uur.
Kenncmcr Lyceum: Lezing van Dr.
Van der Slcen over Zwerftochten in
Tropisch Britscb Indië, 8 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Luxor Tearoom: Concert 811 uur.
Cabaret Modern, Dunsen. Optreden
Tan verschillende artistcn.
La Mascotte, Grootc Markt: Dancing
Ti vol i, Tempcliersstraat: Dancing.
Schoten: Gemeenteraad 730 uur.
ZATERDAG 26 FEBRUARI
Tijdingzaal Haarlem s Dagblad: Tcn<
toonstelling van afbeeldingen van
clichés.
Stadsschouwburg: Verecnïgd Rotter»
damscb Hofstadtoonccl: „Dc revue
Girl", 8 uur.
Gemeentelijk Concertgebouw: Bal
masqué onder leiding van G. J. de
Lange.
Bloemhof: Huarlems Tooncel Ensem»
bic. Bul masqué.
Kunsthandel F. H. Smit, Grootc
Houtstraat 69' Tentoonstelling var.
schilderijen, pastels en tcckcningen van
R. Lenssclir k, van 10 tot 5 uur.
1 beater „Ue Kroon Grootc Markt
Bioscoopvoorstelling 2.30 cn 8 uur.
Cinema Palacc. Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 23G en 8 uur.
Luxor Theater: Bioscoopvoorstelling
230 en 8 uur.
Scala» Theater, Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 2.30 en S uur.
Luxor Tearoom: Concert 8—11 uur
Cabaret Modern. Dansen. Optreden
van verschillende artistcn.
La Mascotte, Groote Markt: Dancing.
Tivoli, Tcmpelicrsstra.it, Dancing.
GROOTE BRAND TE
NOORDWIJKERHOUT.
cartonfabrieh ver
nield.
NOORDWIJKERHOUT EN DE
ZILK ZONDER LICHT.
Donderdagmiddag omstreeks vijf uur,
kort nadat het personeel de fabriek ver»
laten had, is brand uitgebroken op dc
bovenste verdieping van den rechter
vleugel van dc cartonnagcfabriek der
Firma W. van Lelieveld Co. te Noord»
wijkerhout. Door dc aanwezigheid van
grootc hoeveelheden carton en andere
licht brandbare materialen greep het
vuur. aangcw.ikkord door den feilen
Z. W wind snel om zich heen, zoodat
aan rcdd'ng niet t"e denken viel en men
er zich toe bepaalde om ract de hulp
van emmers water dc naastgchgcn tim»
merfabriek nat te houden. Daar deze
groot gevaar liep werd dc brandweer te
Sasscnhcim om assistentie gevraagd,
die te ruim 7 uur arriveerde cn met 5
stralen water begon tc geven.
Intusschen bad het vuur zich over het
geheelc gebouw verspreid. Met groot
geraas stortte het dak in cn toen even
later ook een zijmuur bezweek cn de
wind vrij spel kreeg, vlogen grootc bran
dende stukken carton door de lucht.
De timmerfabriek blief evenwel bebou»
den. Dc c irtonnagefabriek brandde gc=
heel uit Omtrent dc oorzaak van den
brand tast men n-v> in liet duister.
Door de geweldige hitte in de nabij
hcid der fabriek slocg«n van de laag»
spanningskabcl dc zekeringen door,
waardoor tot overmaat vin ramp eerst
het station Noordwijkcrhout en het zui
dclijk deel van het dorp en later ook
de buurtschap Zilk tot aan Bloemendanl
in donker kwam tc zitten.
Pogingen, om dc storing te herstellen
bleven den gchcclcn avond zonder rc»
fiuitaat.
Haarlem, 25 Februari.
Een Epidemie.
Het is wel een eigenaardig verschijn^
sel d«t ju.st nu. drie maanden vóór
den stembusstrijd, m zoovele gemeen»
tcradvr. des land» spektakels losbar»
sten. Niet tusschcn dc politieke par»
tijen dat zou logisch zijn maar
tusschcn dc Raden cn de permanente
autoriteiten. Aan het hoofd der ge»
incentc staat dc Raad. maar het is
slechts em tijdelijk bewind, aan de
vierjaarlijksche wilsuitingen der massa
onderworpen. Blijkbaar werkt dit bc»
scf ietwat irritccrcnd. als het noodlot
tigc tijdstip opnieuw nadert, en de cr>
gernis uit zich in botsingen met
machtige mannen, wier posities niet
van stembiljetten afhankelijk zijn.
Op liet muinent is er herrie in m n*
stens een half dozijn gemeenten. Daar
hebt u b.v. Maastricht, waar ze kort
geleden al narigheid hadden omdat
B. cn W. een dure ziekenauto haddc-n
gekocht zonder toestemming van den
Raad. waarna deze dc gelden weiger»
de. Nu is de Maastrichtschc vroed»
schap weer boos op den commissaris
van politie, d'c min of meer stickum
een paar adjunct»inspccteurs schijnt
te hebben aangesteld terwijl dc burgc»
meester ziek was. Gevolg: dc credic»
ten voor dc politie zijn met ccn paai
duizend gulden besnoeid, om het gevai
ongedaan te maken.
Érger lijkt het rare geval in Soest,
waar de Vrijheidsbondcr mr. Van
Doornc B. cn W. verwijt, dat zij ccn
bcgrooring door den Raad hebben la»
ten goed keuren die niet klopt mct de
bcgrooting die aan Gedeputeerden is
gezonde». Dc burgemeester, die cr
pas een jaar is. volgens dc TeJ. een
mannetjesputter zou wezen en te
Soest nogal wat in orde moet maken,
ontkent zeer verontwaardigd, maar
zegt dut de Raud alleen een Memorie
vat, Toelichting heeft gekregen. Gede»
putccrdcn van Utrecht moeten dit
vraagstuk trachten „uit tc knobelen".
Tc Doetincbcm is de S.D.A.P.»frao»
tic zó0 boos op burgemeester Duval
Slothouwer, die geen critick op zijn
politic heeft willen toelaten, dat zij
staande dc vergadering een telegram
aan den Commissaris der Koningin
heeft gezonden met verzoek om de
rechten der Raadsleden tc beseher»
racn.
Tc Aalsmeer bestaat een ietwat»
wonderlijk conflict tusschcn burge»
meester Kastelein, die voor al zijn
bcstuurshaantjes in plaatselijke ver»
ccttigingcn bedankt heeft, cn zijn ge»
mcentcnarcn. Wij geven daaromtrent
vandaag medcdcehngcn. Dc plaats
waar dc ambtswoning van den burgc»
meester zal verrijzen schijnt dc kern
der moeilijkheden tc vormen. Blijk»
baar is dc populaire veronderstelling,
dat er in dc Haarlemmermeer ver»
schrikkelijk veel ja, t c veel ruim
te zou zijn, niet gerechtvaardigd.
Dc Bossche gemeenteraad is geëx»
plodccrd naar aanleiding van ccn rap»
port van dc financieele contröle»com»
missie, en heeft een motie aangeno»
men die B. en W. verplicht om bij
alle belangrijke aankoopen van mate»
riaal eerst om machtiging aan den
Raad t« vragen.
Het is op deze manier geen pretje
om het burgemeestersambt te beklee»
den. Dc nobele functie wordt in de
meeste gemeenten toch al schandalig
slecht betaald, dc eerbied voor het
gezag is niet meer wat hij vroeger
placht tc zijn, cn aan hoogc promotie
zijn vaak schrikbeelden verbonden.
Wjc zou cr b.v. voor zijn plezier bur»
gemcestcr van Rotterdam willen wc»
zen, cn hoeveel hecren bedankten
voor de eer bij dc laatste vacature in
die stad.
Nu naderen dc verkiezingen, onrust
woelt in dc boezems der partijen cn in
vele vroede harten, vele burgemces»
ters zitten stickum in hun binnenka»
mers tc berekenen van hoeveel lastige
elementen dc stembus hen wel zou
kunnen bevrijden... cn daar breekt ccn
soort van kwesties.-cpidcmic in den
lande uit om hen 't leven nog wat
meer tc vergallen.
In onze omgeving hecrscht gelukkig
vrede. Tenminste: in elke gemeente
afzonderlijk. Wij hebben ccn annexa»
tic om ons mee bezig tc houden. Maar
wie waarborgt dat de besmetting zich
ook niet in deze strek* zal doen gel»
den cn tot onverwachte losbarstingen
leiden?
Er zijn elfhonderd gemeenten in Ne»
derland. cn dus elfhonderd burgemees»
ters Het is te veel. maar tot iusver
heeft het bij vacatures nog nooit aan
sollicitanten ontbroken. Ik'zie het mo»
ment evenwel naderen. Als er niet
gauw een regcering komt die de ge»
mecn'en»indeel:ng herziet en 't aanta'
beperkt zal wcldTa de dag aanbreken
waarop niemand zich zal aanmelden
voor vacante burgervaderschappen.
Hot wordt een corvee.
R. i\
HET NAALDENVELD.
Het nieuw ontworpen uitbreidingsplan.
Op dc gemeente»sccrc>iarie van Bloc»
mendaal is thans ter inzage gelegd ccn
ontwerp tot herzien, tig van het uk brei»
dingspkin van de torree non in hot Naa!»
den veld.
Vergeleken bij het vroeger ingediende
uitbreidingsplan zijn er n-u veel minder
wc gen oniworpou. Er blijft dus moer
ualuursehoon ongeschonden. Op deze
kaart is tc zien. dat or een groot wen»
dol park ontworpen is. terwijl ooik eenri»
gc groote weilanden behouden blijven.
Er mag alleen aan de geprojeoteerde
wegen gebouwd worden, dus niet op de
open terreinen.
Er zijn blijkens de teekening ccnigc
brcedc verkeerswegen door het Naa!»
denveld ontworpen die een verbinding
zuilen vormen tusschcn den Zandvoort»
»chenweg Cn den Boekeroodeweg die
naar Vogelenzang leidt.
Hieronder geven wij een profiel van
de nieuwe wegen die een breedte zul»
J;n hebben van 32 meter. Er komc-n aan
weerszijden wandelpaden als ook fiets»
pa don. Vendor een wog van 7 meter
voor snelverkeer en aan weerszijden
daarvan twee wegen elk van 5 M.
voor gewoon verkeer.
tfOETHlO RuwEq
3-f» f.M
RIJWIEL- SJXELVEAKÊÊR Rijwielpad RtjwEq VOtTPAD
PAO m y A-*5- 5" M *31:4
Profiel van den weg voor snelverkeer.
DE RAADSVERKIEZINGEN
DE S. D. A. P. EN DE H. B. B.
Donderdagavond werd in een druk bc»
zochtc vergadering van den Haarlem»
schen Bcstuurdersbond over dc raads»
verkiezingen gesproken.
Wij ontvingen daarover het volgende
verslag:
Dc voorzitter, dc heer Braakenburg.
deelde mede, dat door het bestuur van
den H. B. B. overleg is gepleegd gewor»
den met de besturen van de S. D. A. P.
inzake raadsverkiezingen, daar reeds
meermalen de groote behoefte was ge»
vocld, dat dc vakbeweging in den Raad
haar vertegenwoordigers behoorde i'c
hebben; ccn behoefte die zeer zeker bij
Groot»Haarlcm nog sterker gevoeld zou
worden. Steeds sterker komt deze bc»
hoefte naar voren, vooral bij dc bespre»
king van wcrklooshcidszorg cn alles wat
hier aan vast zit.
Na het overleg was door ccnige lc-
den van het bestuur van den H. B. B
een drietal candidatcn aan het bestuur
der S. D. A. P. opgegeven. Evenwel
bleek uit dc vanwege het bestuur sa»
mengestclde groslijst dat het geen rekc»
ning had gehouden met den wensch en
den eersten man van de ingediende lijst
niet op dc groslijst had geplaatst.
Hierover ontstonJ ccn langdurige dis»
cussie, daar dc meerderheid der aanwc»
zigen meende, dal hierdoor het terrein
van den economischen strijd werd ver»
laten, terwijl enkelen hei! standpunt van
het bestuur deelden.
Hierna werd ccn motie aangenomen.
Tc voren was bij amendement beslist,
dat deze motie niet gepubliceerd zou
worden.
MISDAAD EN STRAF.
Zondagavond zal in het gebouw De
Centrale de heer Lod. van Mi erop
uit Buss urn voor den JonigeliederwGc»
heelonthouders Bond cn het Verbond
van Opstandige Jeugd een lering hou»
den over bet onderwerp; „Misdaad en
Straf".
Kr zal gelegenheid t.»t gcdachtcnwb-
sellng gegeven worden.
NIEUWE ZWEM
INRICHTING.
HET OPENINGSFEEST.
Door B. cn W. is een schrijven ge»
richt tot! de Haarlemschc zwemvercc*
nigingen waarin zij worden uitgenoodigd
om elk ccn afgevaardigde aan tc wijzen
in ccn commissie, die het openingszwem»
feest van de nieuwe zweminrichting aan
dc Houtvuart zal voorbereiden. Dc ge
meente zal in deze commissie vertegen»
woordigd zijn door den inspecteur voor
Lichamelijke Opvoeding, den heer H
L. Warnier.
DE HOEK BARTELJORIS-
STRAAT-GROOTE MARKT
Voorloopig geen ver
ruiming.
Het is bckenj det de NV. cafi.
restaurant v.h. Gebroeders Brinkmand
dertij;! bij de vedmg de panden van
de I loKandsche Haiiddsba-nk gekocht
heeft.
Nu heeft de eigenaar de pa-nden ver»
nuurd aan dc N.V. Krcymhongs
kledingmagazijn. Deze firma decide
ons ni.de dat het huurcontract voor een
fiitvk acuta! jaren gesloten is. Het is
voorloopig raiet cc bedoeling om de
ncrccclen tc verbouwen, omdat dan re»
kening gehouden zou moeten worden
met dc indertijd door de gemeenteraad
vastgestelde nieuwe rooilijn. Het ge»
volg daarvam zou zijn, dat een hoek
van 31'2 Meter- onbebouwd zou mee»
tem blijven. De NV. IGrcymbong heef'
Hezwaar om d;en grond af te staan. Nu
zal voorloopig aan de perceelen niets
verbouwd worden, zoodat zij alleen als
etalagCflru'lmte te gebruiken zijn. De
vcrkoopafd'ceiing blijft in het grootc
aangrenzende k'leetlhiigraag&zijn. Of ct
na c enigen tijd kans op vcj>bou-wi:ig is
kom <ic firma ons nog niet iücdedcJe:!.
STIER-ESCAPADE.
(Bij Groningen is een stier uit
een modelboerderij ontsnapt cn
in een auto gesprongen, die
vernield werd. Tel.)
Wanneer je in een modelboerderij.
Als modelstier je leven moet slijten,
Verlang je welecns naar een dol
avontuur.
En dat zal jc niemand verwijten;
Welk mensch, vraag ik, dat een model»
leven leidt.
Springt niet eens een keer uit den hand.
Een stier is tenslotte toch ook maar
een dier.
En krijgt wcleens stierlijk het land;
Wanneer hij ccn tijdje model heeft
geleefd,
Verlangt hij terug naar dc wei,
Want leven bij Moeder Natuur is z'n
aard
En niet ter modelboerderij;
Hij zoekt naar een voertuig, dat past
bij z'n stand.
Doen wij dat niet, nuchter beschouwd?
Hij wist niet dat zelfs voor model»
stieren nog,
Geen auto»modol wordt gebouwd;
't Is jammer dat hij daardoor niet in
den stijl,
Zijn klein' escapade kon vieren.
Want stellig nietwaar, had hij zonder
bezwaar,
Die auto wel kunnen bcstieren.
P. CASUS.
KORT EN BONDIG.
De nauwste reclame, dSe dc Amerika»
nen voor hun postverkeer maken, is de
erklar.ng dat óe go<ni achter op de
postzegels op zichzelf een zeer gezond
voedsel is.
Een commiss'e van vertegen woord*»
gers uit alle ZuidsAfrikaainsohe pair#
tijen vergadert op het oogewbfck over
dc keuze- van een Z uid» A f r k aa ns-cbc
vlag. Er zijn haar niet mm der dan
5000 ontwerpen ter beoordecllnig ge»
zonden.
Een Berlijner had ce>n medc»flatbe»
woocr aangeklaagd wegens het hou den
van ceo jongen luipaard als hoi.sd'xr.
De man verdedigde zich met de vonk la»
Irng dat het dier volkomen mak was.
Het werd in de rechtszaal gehaald cn
gedroeg zich eenogen tijd zeer vreed»
z-aam. Juist toen de rechter uitspraak
wilde doen, sprong het dier echter op
de reohterstafel em joeg dc gche-ole
rechtbank op de vlucht. Er was daarna
geein twijfel meer over dc Tcc'hterlijke
beslissing.
Hot gehucht Leavenhealh in Engeland
heeft op een totale bevolking van 100
zielen, niet minder dam 80 vrijgezel#
ten.
DE NIEUWE RECHTER IN
DE ARR. RECHTBANK.
MR. DR. W. F. M. SCHUTTE.
Benoemd is tot Rechter in de Arron»
dissements Rc-chtbank te Haarlem: Mr.
Dr. W. F. Schutte, th&as rechter in
de Arr. Rechtbank te Leeuwarden.
Mr. Schutte werd geboren tc Hoog
Kcppcl, bezocht het gymnasium tc
Zutphcn en studeerde daarna aan de
A mstcrdamsche Universiteit
Na zijn studiën voltooid tc hebben
werd hij benoemd in Amsterdamschen
gemeentendien^t. Even vóór den oor»
log kreeg de heer Schutte een bcnoe»
ming ter secretarie te Utrecht waar hij
de leiding kreeg vam de afdceling
Sociale Zaken. Van dit bureau gaan ge»
regelde publicaties op sociaal terrein
uit, waarvan de vóórlaatste, n-1. die bc»
treffende de woningbehoefte, nog al
aanleiding gaf tot bespreking.
Het belangrijkste van zijn arbeid te
Utrecht heeft dan ook op sociaal terrein
gelegen.
In 1921 werd d« heer Schutte be»
noemd tot Kamtonrechter»p 1 aatsvervan
gcr te Utrecht en op 12 Mei 1923 tot
Rechter tc Leeuwarden.
In den laatsten tijd was hij rechter»
commissaris te Leeuwarden.
WEER EEN
KRUIDENIERSBEURS
Op 2023 September.
Dc Vcrccniging van winkeliers in
koloniale waren „Ons Belang", afdee»
ling van den Ned. Kvuidenicrsbond.
heeft besloten dc 3de Haarlemschc
Kruideniersbcurs te houden op 20. 21.
22 en 23 September, althans wanneer
B. cn W. die data goedkeuren.
Dc data zijn reeds nu vastgesteld,
omdat dit voor vele firma's die willen
inschrijven van belang is. Reeds nu
kunnen stands gehuurd worden.
EEN OPENBAAR SLACHT
HUIS TE VELSEN.
EEN VOORSTEL VAN B. cn W.
Reeds eerder maakten wij melding
van de plannen van B. en W. van Vel»
sen om. in verband met dc uitvoering
van art. 19 der Vleeschkeuringswct, in
dc gemeente Velsen een openbaar
slachthuis op tc richten. In verband mei
deze plannen brachten dc directeur
van den Gemeentelijken Keurings»
dienst cn van Openbare Werken een
bezoek aan verschillende abattoirs in
ons land. Zooals wij toen reeds schre»
ven zullen de hier bestaande particu»
ücre slachtplaatsen, ondanks hooge kos»
ten van verbouwing, niet kunnen vol»
doen aan dc gestelde eischcn. zoodat
het stichten van een openbaar slacht
huis niet kan uitblijven.
1 hans stellen B. cn W. den raad
voor. in beginsel tc besluiten tot dc
stichting van ccn dergelijke inrichting
en hen uit tc noodigen. een plan met
kosten» cn exploitatierekening in tc die»
ncn. In het betreffende gemeenteblad
wordt nog medegedeeld, dat de Minis»
ter van Arbeid. Handel en Nijverheid
«een bezwaar heeft dat de particuliere
slachterfien en andere bij art. 19 der
Vleeschkcuringswet bedoelde inrichtin»
rten. in die gemeenten, welke op 1
Juni 1927 besloten hebben tot den bouw
van ccn openbaar slachthuis, onveran»
derd blijven, m afwachting van de in»
gvbruikucmitig vau dat slachthuis.
DE ZOMERTIJD.
Begin op 15 Mei.
Thans is bij Kon. besluit bepaald,
dat dit jaar de zomertijd zal aanvan»
gen 15 Mei en zal eindigen 2 Oct.
DE ZETEL DER
PROV. GRIFFIE.
Nog minstens drie jaar in
de Jansstraat.
Het is bekend dat de Prov. Griffie
zal worden overgebracht van het ge#
bouw in de Jansstraat naar het Pavil#
joen ..Welgelegen".
Naar wij thans vernemen zal het in#
tusschen nog wel minstens drie jaar
duren, eer deze verhuizing zal kunnen
olaats hebben. Lag het nl. aanvankelijk
in de bedoeling de vroegere school voor
Bouwkunde te verbouwen, bet is nu ge»
hlcken dat de school ioch niet geheel
zou voldoen en er over vijf of zes jaar
weer veranderingen zouden moeten
olaats hebben. Daarom wordt nu zeer
ernstig overwogen, het schoolgebouw
geheel af te breken en een nieuw ge»
bouw in den tuin tc plaatsen. waarvan
de gevel zal aansluiten bij het bestaan#
de.
Dc kosten die deze nieuwe plannen
zullen meebrengen moeten eerst nog
weer op dc begrooting worden ge#
nlaatst.
Uit het bovenstaande volgt dat net
dus ook nog minstens 3 jaar zal duren
eer de Griffie van het Kantongerecht
naar het gebouw in de Jansstraat word»
verplaatst.
DE ONLUSTEN IN
NED.-INDIë.
Socialistisch voorstel tot
een enquête.
De Tweede Kamerleden Cramer, De
Vries»Bruins, Albarda, Vliegen, Sten»
huis en IJzerman hebben ccn wetsvoor»
stel ingediend tot het instellen van een
onderzoek (enquête) door den Volks»
raad naar de oorzaken van dc onlusten,
die in November 1926 cn in Januari
1927 in Ned.slndië hebben plaats ge#
had.
Aan de Memorie van Toelichting is
het volgende ontleend: De genoemde
onlusten hebben zoowel in Ncderl.#
Indië en in Nederland als in het bui#
tcr.knd in ruime mate dc aandacht gc#
trokken. In verband met den ernst'-^eu
aard dier onlusten is dit niet te vet»
wonderen. Van verschillende züden is
nu getracht een verklaring tc vinden
voor die onlusten cn tal van feiten cn
omstandigheden, die tot ernstige on»
rust en ontevredenheid bij dc bevol#
king aanle'ding zouden hebben gege»
ven, zijn als oorzaken aangewezen. Daf
de rr.ecningen daaromtrent nonal uit#
eenloo^en, was wel te verwachten.
Ongetwijfeld is het van het aller»
grootste belang de oorzaken, die tot de
hierbedoelde onlusten hebben geleld,
♦e loeren kennen, t«>n^;r>de voor zoover
zulks mogelijk is, die te kunnen weg#
nemen, mede ter voorkoming van ver#
dere onlusten. Het *ouvèrner, c'est
irevoir" geldt ook hier.
Algemeen zal men wel van oordeel
zijn. dat een ernstig onderzoek naar do
oorzaken der plaats gehad hebbende
onlusten gewenscht is,