HAARLEM'S DAGBLAD
UIT DE NATUUR
r-fcggg
STADSNIEUWS.
©M™
VRIJDAG 4 MAART 1927
VIERDE BLAD
HET MAKEN VAN STAPELMUURTJES.
O ft (X
Nadat ik verhuisde naar Ovcrvccn
vond ik weinig „vragen" meer in mijn
bus maar nu vind ik er weer een, van
een lezer, die wil weten hue hij een
..stapclmuyrtje" in zijn i'uin kan maken.
En daar dt juist een werkje is voor
dit seizoen, en waarschijnlijk meer lezers
dergelijke plannen hebben, zal ik er dit
artikel aa.i wijden.
Laut ik beginnen niet voorop tc s;'cl«
len dat ge. n liefhebber onberispelijk
een muur kan metselen of stapelen.
Daarvoor is oiiderviiid rfg noodig en
die kan ik hiermee natuurlijk niet ge»
VCil.
Maar ik kan mij levendig voorstellen
dat iemand graag zelf zulke dingen
knutselt in zijn tuin en dan heelt een
stapclmuurtjc liet voordeel dat veel
fouten in het ..stapelen" door den plan
tengroei „met den mantel der ïiclde"
bedekt zullen worden. Wie er zelf uan
begint kan ik aanraden eens tc gaan
zien naar een metselaar, die een muur
maakt, zoodat hij goed de ligging van
de stccncn kan bekijken. Ook kan hij
een stapclinuur gaan zien. die gemaakt
is door cctt expert. Wordt de muur ge»
maakt* van rechthoekige blokken na»
tuurstccn. dan is de zaak direct veel ge.
makkelijker omdat bier niet die pijn»
lijke nauwkeurigheid noodzakelijk iv
die wc bij bet stapelen inet baksteen
moeten volgen Men werkt* wel met een
lijn, maar er is geen bezwaar om eens
twee dunnere stccncn tc stapelen in
plaats van een dikkeren. Op de hoe.
ken plaatse men de dikste stccncn
in de meeste gevallen zal men cchfcr
een muurtje van baksteen verlangen.
De mooiste, maar tegelijk de duurste
(deen is de .Jundvorm steen, die met
de hand-gemaakt ts en daarom er mooier
uii'zict dan de machinaal gevormde
steen. Men kan deze steen iets billijker
krijgen als <.r een barstje in is. L)ie
kunnen wc best gebruiken, want hajvc
gtecncn komen ook te pas. Verder kan
men den muur ook maken van goed af.
gebikte gebruikte »t*cencn.
We maken op slappen grond eerst een
fundecring. nadat de ondergrond stevig
aangestampt is. Deze fundccring kun be-
Vtaan uit een stcvigeo. breeder plank,
goed besmeerd* met? carbolincum of beter
▼an een platte laag stccncn die op bun
kant staan en die men metselt. De platte
vtccnen si'ckcn dan iets uit. zoodat het
•tcunvlak zoo groot mogelijk is.
Daarna neemt men een emmer met
klei, die met water tot een papje ver»
werkt is (van dczc!fJc substantie als
metselkalk) en met troffel en lijn gc<
wapend metselt men nu met klei den
muur af, terwijl men telkens planten
legt* in ruimten, die men zoo klein mo>
gelijk tusschcn de stccncn openlaat. Nu
w orden de meeste muurplan ten met
ronde pot^luitjcs geleverd. Dit is geen
bezwaar, wc slaan deze tusschcn twee
stccncn plat. zonder schade voor de
plant. Enkele planten met dikkere wor»
tela als Iris primula zullen het noodza»
kclijk maken, dat men soms een kleine
ruimte laat' tusschcn enkele stccncn. De
bovenste laag stccncn komt op zijn
kjnt. Wordt er veel geloopcn dicht bij
den bovenkant van het muurtje dan
kan het' gcwenscht zjjn deze bovenste
laag tc metselen met portland-specie,
maar men zorgc er voor dat de kalk die
buiten op de «.teencn komt. direct w*cg
wordt geveegd met' een jrtoffcr en met
water. De voegen mogën niet met spc»
cie dichtgemaakt worden
Wc vullen don grond achter het
muurtje geleidelijk aan met1 vruchtbare
aarde, alles flink aandrukkend en we
planten naast den bovenkant van het
muurtje planten die er sierlijk overheen
hangen al» Nefeta of Vinca major.
Nu vraagt de belangstellende lezer
of het mogelijk is uitsluitend wilde
{>lantcn in zoo 'n muurtje te planten.
)it kan wel. maar er zijn natuurlijk
juist in de Alpen een massa soorten,
die voor dit doel zeer geschikt zijn.
Ik geef dus eerst een aantal soorten
uit hef*wild Voor schaduw kunnen wc
gebruiken alle Primula's. Zenegrocn,
Bcrelook, Sneeuwklokjes, Bosch Ancmo
ncn. l,ieve»VrouweBcdstroo. se. schil
lende Campanula's. Haarlems Klokken»
spel. Muagdepalm. W elriekende Violen,
Longenkruid en verschillende soorten
Varens. Li route planten zijn in 't alge»
meen ongeschikt.
Voor de zonzijde is tc gebruiken.
Engelsch gras, Wandkruid. Kroonkruid.
Borstelkrans. Duinwinde. Zecdist'cl.
Wahstroo in soorten, 1 ereprijs, Violette
Weegbree. Scablosa. Gamander, Eng.
bloem, Violen en de wilde Sedum
soorten.
Zooals de lezer ziet is er met uitslui.
tend wild materiaal heel goed een
muurtje begroeid tc krijgen. Maar het
is toch altijd een veel soberder be.
groeiing dat die met het* gekweekte ma.
tcrianl dat gedeeltelijk <><>k wild voor.
komt in de Alpen, bereikt wordt. Wij
behoeven de reeds genoemde inlandschc
soorten daarom nog n'ct tc verbannen.
In de schaduw hebben wc een zeer
grootc keuze in Primula's. Ik denk
hierbij aan de l'r. dcnticulat'j uit het
Himalaya-gcbcrgtc, aan Primula Juliac
_uit den Kaukasus en dan de prachtige
'hybriden van Juliac en acaulis. de Pti
inula Juliana, beter Ilclcnac genoemd,
die de mooiste dicp-purpcrc kussens
vormen, die men zich denken kan.
Wat grof. en daarom alleen voor grot»,
tere muren te gebruiken, zijn de Pul»
monaria's. soorten van Ixmgcnkruid met
gevlekte bladeren en roode tof blauwe
bloemen
Ucpatica's of Lcvcrblocmen vormen
prachtige polletjes met blauwe, rose of
witte bloemen, ze verlangen een zwaren
bodem.
Iets meer zon. maar toch nog niet de
scherpe middagzon verdragen de soor-
ten van Saxifraga. de mosachtige, die
moskusscns vormen, in Juni overdekt
met witte tot roode bloemen. De soon
ten met harde bladeren verdragen. in«
dien ze niet al te droog staan, wel de
middagzon en de mooiste hiervan is wel
de Saxifraga Cdtyledon .Pvramidalis. die
hij de kweekers voor enkele kwartjes
ie krijgen is en die in bloei, in een mooi
hakje, soms \oor enkele guldens in de
I doemen winkels verkocht worden. Ze
bloeien dan <>ok niet ieder jaar, meest
il niet in het' eerste jaar na planting,
maar is de plant dan ook eenmaal in
bloei, dan kunt u ervan op aan, dat
ieder die hem ziet in verrukking is en
naar den naam vraagt.
De planten die de meeste droogte en
vee! zon verdragen, zijn de Scdums en
Sempervivams; ik laat het echter bij
dc/e vermelding, als 'k merk dat er
belangstelling voof is wil ik er wel eens
op terug komen.
Mooi is ook de Wollige Iloornblocm
maar in kleine muurtjes groeit deze wat
sterk. Klc'nc Anjer-soorten als Dinn
ill us dcltoïdcs. (ook wild in ons land)
Zonncroosjcs in kleuren van geel. wit
tot rose en rood. Iris Putnilu en Thvm<
soorten als Th. lanuginosa*, vulgaris en
earinincus met febpnarse bloemen. Deze
eerste en laatste soort zijn in hoofdzaak
gebruikt in den Thvmtuin aan den H
gen Duin» en Daalschcn weg. die terecht
iciicrs bewondering wekt.
De voordeden van een stapclmuur in
een tuin zijn vele. Ze nemen weinig
ruimte in. vergrooten de beplante op-
pervlaktc van een tuin en kunnen op
logische wijze een niveauverschil op-
lossen.
Ze zijn een bron van genot voor den
eigenaar, iedcrcn dag kunnen wo er iets
nieuws op ontdekken en wc kunnen er
planten op kweeken. dit het elders niet
zouden doen of elders minder op hun
plaats zouden zijn.
C. SIPKES.
Vragen adresscercn Zijlwcg82c. Over»
veen.
DE OPSTANDIGE
RAPALJAAN.
Een ieder zal hegrijpen dat wc Co»
remans bedoelen. De man die Rotter»
dam b»cl w-jt relletjes inincidentjes
bezorgd. Wier doet hij van zich spre
ken. Core mans tippelde met Hjn
vrouw iwac de raadszitting, ging de
zaal binnen en wees vrouwlief een
plaats op de gereserveerde tribune.
Toen begon de voorstelling. De
.dakloozo" nam plaats op den zetel
van wethouder Heykoop met de op»
merking. dat d,ic toch naar Nizza was
en hij, Coremans, was dakloos.
Een serie kleine incidentjes speelde
zich toen af. die wc niet zullen noe»
men. behalve een. Coremans was ten
zeerste verentwaardigd dat hij geen
stukkien hul gekregen, omdat hij dak
loos was Maar 't bleek dat hij ze wc!
gekregen had. De bode had ze hem
zelf in zijn café „De Buik van Parijs"
overhandigd,
AMSTERDAM S STADS
SCHOUWBURG.
De Amsterdamsche Raad heeft de
kwestie van de vaste bespeling van
den Amstcrdamschen Stadsschouw
burg rn behandeling genomen maar er
werd nog geen resultaat bereikt. Over
een voorstel om het subsidie van ze»
ventig duizend gulden met vijftien mille
te verhoogen staakten de stemmen.
GODSDIENSTWAANZIN.
HET ROTTERDAMSCHE
GEVAL.
Men zal zich wellicht herinneren dat
zich op 25 Juni tc Rotterdam een tra»
gedie heeft afgespeeld. Een man, die
van zijn vrouw gescheiden was, woon
de met ccm 5»jarig dochtertje hij zijn
moeder en zuster in.
Het kind werd telkens mishandeld en
het heette „dat het van den duivel he»
zetcn was".
Eens wilden de buren zich met het
geval bemoeien en toen heeft de vader,
daarover in woede ontstoken, de kleine
tegen een muur geworpen, waardoor
het kind zulke verwondingen opliep, dat
het aan de gevolgen overleed. De va*
der werd veroordeeld tot plaatsing in
een krankzinnigengesticht, zulks op ad
vies van een psychiater.
Na dien tijd, schrijft de Tel., werden
politic en justitie door de moeder en
de zuster van den man steeds lastig ge»
vallen. Steeds schreven ze brieven en
deze zijn aanleiding geweest, dat een
onderzoek werd ingesteld. De vrouwen
zijn thans krankzinnig verklaard, (het
betreft hier een geval van godsdienst»
waanzin) en in een krankzinnigenge
sticht geplaatst
DE H E B A.
OHOCOLADEBEDRIJF IN
WERKING
Men schrijft ons:
De chocolade-industrie, die in den
laatstcn tijd welhaast in alle Janden
der wereld een grootcn omvang heeft
aangenomen, staat in Nederland, in ver
gelijking met de meeste andere landen,
op hoog peil. Deze industrie is enkele
eeuwen oud; haar producten, die vroe
ger slechts bijna uitsluitend onder het
bereik waren van 'menschen met een
goed gevulde beurs, worden tegenwoor
dig geconsumeerd in alle rangen en
standen der maatschappij. Vooral door
de verbetering der arbeidstoestanden
in het algemeen en de hoogcrc looncn
is de volksklasse een niet geringe af»
ncemstcr geworden van bonbons en
chocolade. Het publiek van tegenwoor»
dig wil niet alleen genieten van deze
voedzame en smakelijke artikelen, doch
het stelt ook eisehcu aan kwaliteit en
afwerking, en bovendien stelt het belang
in alles, wat met de bereiding In ver
band staat. Dit geldt trouwens niet al
léén voor consumptie-artikelen, doch
voor vrijwel alles wat gefabriceerd
wordt. Wanneer er dus pogingen ge
daan worden om deze weetgierigheid tc
bevredigen, is dit slechts toe tc jui
chen. Dit immers kan bijdragen tot al-
gcmccnc ontwikkeling van de belang
stellenden. Het is dan ook een goede
gedachte? geweest van het uitvoerend
comité der van 2029 Mei a.s. in het
Brongebouw te Haarlem tc houden
Banketbakkerij- en Kokcrijtentoonstcl-
ling en van een der voornaamste en
meest vooraanstaande Nedcrlundschc
chocoladefabrikanten, om een modern,
naar de cischcn des tijds ingericht cho-
coladc-bcdrijf op de Heba in werking te
stellen. Een gchcelc zaal is door ge
noemde firma in het Brongebouw afgc»
liuurd, om ingericht te worden tot het
fabricecren van chocolade-artikelen en
bonbons. De fabricage zal in zijn ge
heel worden gedemonstrec-d van het
koken van de suiker en het gieten der
interieurs af tot de machinale verpak»
king toe. Decorateurs zullen met onna
volgbare handigheid het publiek allctlci
figuren voor de oogen tooveren, zooals
beesten, bloemen, decoraties enz., al
les van chocolade. Naar. wc vernemen
zullen in dezen stand pl.m. zestien per
sonen werkzaam zijn.
Het succes dat deze firma reeds vroe
ger in andere plaatsen van ons land ge
had heeft, is een waarborg, dat ook
te Haarlem de aantrekkelijkheid der
Heba aanmerkelijk zal verhoogd wor
den door deze chocoladefabriek in
werking.
DE ZOLDER VAN DE STADS.
BIBLIOTHEEK.
B. en W. declen den raad mede. dat
op den zolder boven de Stadsbiblio-
theck en Leeszaal voortdurend tast "on-
dervonden wordt van lekkages, voor
namelijk des winters bij sneeuwval als
mede van stof en kalkpuln zoodat die
zolder thans ongeschikt is voor berg
plaats van boeken. Bij onderzoek is ge
bleken, dat dit veroorzaakt wordt door
het onbeschotcn pannendak aan de
voorzijde. De achterzijde is voorzien
van een leiendak met een houten he
schicting. Het komt B. en W. gcwenscht
voor dat euvel te herstellen door de be-
kapping aan de voorzijde met hout tc
doen beschieten. Ter verkrijging van
meer licht op dien zolder is het ge
wcnscht in het achtcrdakvlak enkele
lichtramen aan tc brengen. De kosten
van een en ander worden geraamd op
2000. Tot dat bedrag wordt den raad
een crcdict gevraagd.
LOMPEN VENTERS-VEREENI-
GING.
In het bovenzaaltje van café „de Pa
rachutist" in de Kleine Houtstraat ver
gaderde Donderdagavond de Haarlem-
schc Lompenventcrsverceniging „Door
Eendracht Samengebracht". De heer H.
van Veen, voorzitter, opende de ver
gadering en wees op den slechten toe
stand. waarin het bedrijf thans verkeert.
Getracht moet worden verbetering in
dien toestand te brengen en daarom,
zei spreker, hebben we voor dezen
avond een spreker uifgenoodigd, om
een en ander uiteen te zetten.
Het woord kwam hierna aan den
heer Presser uit Amsterdam, die aller
eerst uitvoerig de prijzenpolitiek be
sprak. Er is. zei hij, veel oneerlijke
concurrentie. Er zijn menschen die
langs de straat roepen, dat ze 16 cent
en nog meer voor de lompen geven,
terwijl ze zelf van den handelaar r
schicn 12 cent krijgen. Hoe kan dat?
Alleen door minder eerlijke practijkcn.
waar de bona fide koopman zich niet
voor leent. Tegen dergelijke practijken
moet worden opgetreden en om Jat tc
kunnen, moeten de lompenventers zich
vereenigen tot een sterke organisatie,
die desnoods in overleg moet treden
met de handelaren. Want het Ls ook
hun belang, dat de eerlijke kooplieden
hun handel kunnen blijven drijven.
Verder kan een sterke organisatie
veel doen om tot vaste prijzen tc ko
men. Dan moet er strijd gevoerd wor
den tegen de armoede, die er onder de
lompenventers heerscht. Er zijn de
laatste jaren veel tc veel venters hijgc-
komen en daarom moet het aantal wor
den beperkt. Veel werkloozen beginnen
icn handeltje en we misgunnen hun dat
i.ict. Maai het beteekent x*oor hen ze
ker armoede en ze vergrooten de ar
moede der venters die er reeds zijn.
Daarom moet er bij het gemeente!.e-
stuur op worden aangedrongen, een
vergunningsstelsel op beperkte schaal
in te voeren. Alleen die menschen moe
ten een vergunning kunnen krijgen, die
bewijzen kunnen, dat hun beroep in
derdaad lompenventer is. En ook dat i;
a'leen door een sterke organisatie tc
bereiken.
Op die wijze kan verbetering in den
•toestand worden gebracht. Nogmaab
wees spreker op de dringende nooJza
kc-ijkhcid van organisatie, waam-i no-
cenige oogenblikken van gedachten
werd gewisseld.
DE FILM „METROPOLIS".
VERTOONING VOOR
GENOODIGDEN.
Negatief-film 620.000 meter, positief»
film 1,300.000 meterTsjing!
Mannelijke figuranten 23000. vrouwe
lijke figuranten 11000Boem!
Schoenen; 3500 paar! Auto's: 30, naar
eigen ontwerp. Arbeidslooncn: 1.600.00")
mark.... Tsjing! Boem!
Zoo lezen wij in de Hollandsche be
werking van het „Ufa-Magazijn". waar
van een speciale uitgave voor de film
„Metropolis" is samengesteld. (De
„tsjings" en de „boems" zijn van ons).
En verder tracht dit Ufd-tijdschrift
in brallende taal den menschen aan het
verstand tc brengen dat dit. deze film
Metropolis, nu K.unst is: Europcesche
(bedoeld zal zijn: Duitschc) Kunst, niet
tc vergelijken met wat geproduceerd
wordt door Amerikaanschc reusachtige
filmbedrijven, die echter niet de Euro
pcesche atmosphecr weien aan tc bren
gen. „deze onnaspeurlijke spheer van
culturccle diepte en verfijning, die het
product is van 30 eeuwen beschaving".
Kunst dus?
Maar óók. moor vooral, bij de kunst,
geachte Ufa-hceren. is eenvoud het
kenmerk van het ware. De ware kunst
omroert, majikt stil en de ware kunst
bereikt een gcwenscht effect met de
envoudigstc middelen.
Zij behoeft geen sky-scrapers (u sprak
daar zoo juist van Europeesc-he
spheer, nietwaar?), geen machines, geen
onderaardsche steden van geweldige af
metingen, geen onuitvoerbare, „enge"
geheimzinnigheden als het langs clec-
trischcn en chcmischcn weg leven geven
aan een ijzeren beeld!
Men kan eerbied hebben voor de ko
lossale werkkracht en de enorme vol
harding die noodig is geweest voor liet
vervaardigen van de film „Metropolis",
men kan vooral behoefte gevoelen, den
regisseur Fritz Lang den tol der be
wondering x'c betalen voor zijn rijke fan
tasie, men kan zelfs tot op zekere hoog
te toegeven dat dit filmwerk een „won
derwerk" is uit een oogpunt van
t cg.ic. wel te verstaan! en t'och
zoo ging het tenminste ons geen
▼•ogenblik ontroerd worden, geen oogen»
blik iets bemerken van de goddelijke
vonk. die bij de ware kunst behoort.
Rijke fantasie, zeiden we. Maar is
deze fantasie eigenlijk wel zoo rijk? ls
hier niet veel meer sprake van overdrij
ving van het bestaande op verkeersge
bied en op zoovele andere terreinen-
Deze film wil een toekomstbeeld geven
van liet jaar 2-X)0. Welnu: in den
grond is er niet zooveel verschil, vol
gens deze film „Metropolis", tusschcn
het jaar 2000 en het jaar 1927. Alleen
is alles wat meer aangedikt. And the
rest isniet bepaald silence maar
nonsense. Want ook in het jaar 2000
zal een ijzeren beeld niet kunnen wor
den tot een mcnsch van viecsch en
bloed.
Toch is het wel interessant, de film
„Metropolis" ie gaan zien. De toeschou
wer kan dan door eigen aanschouwing
Iccrcn. wat tegenwoordig in Duitsch
!.ind blijkbaar als d c hóógste Kunst op
filmgebied geldt.
Of er dan in 't geheel geen gedach
te ten grondslag ligt aan „Metropo
lis"? Zeker, er is een thema en wel
een zeer belangrijk. De strijd, of be
ver: de verhouding tusschcn werkge
ver en werknemer wordt er in behan
deld en de conclusie is: dat het hart
bemiddelaar behoort te zijn tusschcn
het hoofd en de handen, m. a. xv. dat
het medegevoel in de betrekkingen
tusschcn werknemer en werkgever
niet mag worden uitgeschakeld.
Wij zien zulk een schoon en be
langwekkend onderwerp echter lieve»
behandeld in een mooie speelfilm, zon
der gedaverd
„Metropolis" werd Donderdagmiddag
in de Cinema voor een groot aantal
genoodigden, onder wie vele gemeente
raadsleden en leden der bioscoopcom
missie, vcri'oond.
Na afloop werd geapplaudisseerd.
Het zal uit dankbaarheid geweest zijn
aan den directeur der Cinema, den heer
Daudey, die zoo zijn uiterste best doet,
om zijn publick met het nieuwste van
hei' nieuwste op de hoogte te doen blij-
GEVONDEN DIEREN EN VOOR
WERPEN.
Terug te bekomen bij:
Politicbureau, Smedesfraat, huiswerk-
boekje; A. Kuypcr Aelbcrtsbcrgstraat
55. broche; Politiebureau, SmeJestraat.
ceintuur; J. Kok, Rrouwcrsplcin 27
doosje inet boren; M. Goudsmit, Recht»
Poomsloot 30 Amsterdam, formaat ze
gel; W. van Driest, Ten Katcstraat 10,
hoadcnhalsband met penning; Piepen-
brink, Harmenjansstraat 28, herders
honderd, Kennel Fauna; Groenendijk,
fricsche Yarkensmarkt 2 zw., bruine
hond. idem; J. M. P. Verhoef, Spaarne
24, Icrschc Setter: J. J. Prins. Hofdijk
straat 31, herdershond; L. Prent, Elzen
plein 24r, gr. witte poes. Kennel Fauna;
Politiebureau. Smedestr., medaillon; A.
J. v. J. -Eykhof. Hagclingerwcg 21.'
Santpoort, portemonnaic met inhoud;
A. Hardenherg, Lootsstraat 11, kinder-
nortemonnaic; A. J. Buis, WitteHeeren-
straat 7 rood. Lips sleutels- C. J. Chótc
riloppcrsingcl 165, stoelen; T. Duoveld,
Scnccpmakersdijk 34, boodschappen»
asch: J. N. Joorc, Bloemendaalschcweg
76, Santpoort, actctasch met inhoud. A.
Koomen, Brouwersstraat 73rood, vul
pen. Hoddenbach, Ged. Raamgracht 29,
zakmes; v. Lier, Iordensstraat 59; zak
doeken; M. Face, Nagtzaamstraat 27.
knipmes. m
Terug tc bekomen: A. Sabel is,
Oranjeboorastraat 77, autodop; J.
Nobels, Johs. deBreukstr. 49, werk
broek; Politiebureau Srnedestraat, be»
lastingb'ljet, Engclsche sleutel en da»
messpeld; Merkenscin, Anjelierstraat
10, Fransch leerboek; Vroom en
Drccsman. Gr. Houtstraat, dames-
handschoen (bont); Lokerse, Rijks
straatweg 158, glacé handschoen; De
Vries. Klevcrparkwcg 72. kam in étui
P. Smit. Korte Houtstraat 15, lade van
een kastje; Jansen. Heerensingel 37,
pet; Vroom en Drccsman, Gr. Hout
straat. damesparaplu's; F. Ilurkmans,
Asscndclverstr. 5, gymnastiekschoen;
R. Koopman. Maerten van Heems»
kerkstraat 13. zweep; P. Meyboom,
Florcsstraat 90, Schoten, reticule met
rozenkrans: G. Wille. Ansljjnstraat
57. kinderring; J. Boting. Dorreboom
straat 2, rijwiclbelastingmerk.
INGEZONDEN MEDEPEELINGEN a 80 CENTS PER REGEL
HET MARINEVRAAGSTLT
ONZE VLOOT" IS WAAKZAAM
De Koninklijke Ncderlandsche Ver.
ccniging „On'zc Vloot" zond ons een
geschrift over het Marincvraagstuk. In
een inleidend woord wordt gezegd, dat
de Vcreeniging met grootc zorg ver»
uld is over de toekomst van onze weer
macht ter zee. Het Hoofdbestuur herin
nert er aan Jat reeds in 1920 een po»
g.ng gedaan werd om de gehcele ma
rine, wier taak het is om de Groot»
Ncderlandsche belangen tc behartigen
en tc verdedigen overal, waar die op
het wereldrond blijvend of tijdelijk zijn,
te brengen onder het beheer van het
Ncderlandsche Departement van Oor
log. Jat uitsluitend belast ij met Ie
taak der verdediging van het Moeder
land.
Toen de onjuistheid daarvan tot het
olk doordrong is, zegt het voorloonig
an dien maatregel afgezien. Maar ge
bruik makende van de redeneering dat
het overgrootc deel van de taak onzer
eermacht ligt in het rijk in Azië, en
voet gevende aan de kreet om bezuini
ging. die zich het eerst en het krachtigst
werpt op de weermacht, heeft deze re»
gccring in haar programma ook het
oorspronkelijk pl3n in twee ontwerpen
gesplitst nl. Ie de splitsing van de ma»
rinc in een voor Nederland en een voor
Indic en 2c de samenvoeging der de»
partcmcntcn van Oorlog en Marine.
Die twee ontwerpen waarvan de
hoofdbedoelingen zijn om de kosten
voor de verdediging van Indic af te
wentelen op Indic a'.s ware het behoud
van Indiü niet in de allereerste plaats
eer- Nederlandsen belang en om de
Marine bestemd zoowel voor de verde
diging van het Moederland als voor de
behartiging onzer belangen overal el
ders in de wereld, ondergeschikt te
maken aan het leger, moeten ak ze
tot wet verheven worden naar onze
vaste overtuiging de ondergang van
onze weermacht ter zee ten gevolge
hebben.
De verklaring daarvan werd door
den mariticmen medewerker van het
weekblad „Nederland" in enkele arti»
kelen zoo helder en overtuigend uiteen
gezet. dat het Hoofdbestuur van „Onze
Vloot" meende tc handelen in 's lands
belang door ze bijeen te voegen in een
brochure en ze aan alle belangstellen
den ter lezing aan te bevelen.
Schrijver van bedoelde artikelen be»
toogt onder meer dat indien men de
marine niet uitsluitend beschouwt als
een defensie-orgaan in oorlogstijd, doch
mede"een open oog beeft voor de an
dere zeer belangrijke zaken welke aan
1 lar moeten worden toevertrouwd, dan
Ie Staatsraarinc het eenige instituut is
dat in staatkundig opzicht aan de te
stellen eischen en rechtmatige wen»
schcn kan x-oldoen.
En als de regecring toegeeft dat de
hand tusscJiCn beide deelen der ge
splitste marine moet blijven bestaan,
omdat het karakter als staatsinstrument
niet verloren mag gaan, dan vragen wij
ons af. zegt hij. wat van dit karakter
overblijft indien gesproken wordt van
een Koninklijke Marine in Nederland
en ccnc Koninklijke Marine in In-
Jic;. de laatste onder uitsluitende ver
antwoordelijkheid van den minister van
koloniën, hetgeen in de practijk neer
komt op cene zeemacht uitsluitend in
handen der Indische regeering. Naar
onze meening is het woord „Staats*
marine" in een dergelijk verband niets
5 r dan een fraze.
De technische zijde van het vraag
stuk wordt verder door hem bespro
ken; voorts de fina'ncieele zijde. Ver
schillende conclusies worden dan ge
steld. Onder meer deze, dat er een nei
ging bestaat om de financicelc lasten
op Indië af .te schuiven, een neiging
verderfelijk voor onze machtspositie, te
vens een volslagen miskenning van het
Ncderlandsche belang bij het behoud
van InJié, tenslotte in Indische oogen
een belijdenis van onmacht, dat ook bij
ongesplitste marine een billijke kosten-
vcrdecling met j?öcdcn wil en brccden
kijk is te verkrijgen en tenslotte dat
dus, noch uit staatkundig, noch uit prin
cipieel, noch uit technisch en noch uit
financieel oogpunt de voorgenomen or-
ganiastic te prcfcreercn is boven de be
staande.
DE MIDDENSTANDSCENTRALE.
Er wordt een vergadering der Mid-
dcnstan.dscen.tra.lc voor Haarlem en
omliggende gemeenten gehouden op
Vrijdag 11 Maart in de bovcn-Kroon-
zaal van Brinkmaun.
De agenda vermeldt bchalv^ de toe
lating der Zandvoortsche Ilandelsver-
eenigin.g e>n installatie barer bestuurs
leden. ook een voordracht van den
heer 1;. Begemann tc 's Graven-hage,
den !^ijvcrheid$con,su!cnt voor het
Westen des lands.
II ij zal de volgende punten bespre
ken:
Ie. Waarom moeten de bedrijven
beter dan vroeger geleid worden?
2e De efficiency van het bedrijf.
3c. Keuze van machines en gereed
schappen.
4e. Normalisatie.
5e. De inrichting van het bedrijf.
6e. De keuze van drijfkracht.
7e. De samenwerking van gelijksoor
tige bedrijven
Sc. Hierna gelegenheid tot het stel
len van vragen.
9e. Slviting.
Mr. L. W. C. v. d. BERG t
Tc Deltt is. 81 jaren oud. overleden
L. W. C. v. d. Berg, oud-burgc-
.cester van Delft.
Mr. Van den Berg werd in 184.5 te
Haarlem geboren; na volbrachte studie
promoveerde hij tc Leiden in 1868 op
een latijrischc dissertatie over het Ara
bische recht en ging daarop in 1870. als
cibondpn aan de rechterlijke macht,
naar Indic. Nadat .hij acht jaar later als
dviscur in de Üostcrschc i'alen en hit
Mohammcdaanschc recht was opgetre
den, benoemde de DclFshcc gemeente
raad licrn in 1887 tot professor in het
Inlandschc recht aan de Ii.dischc iri»
stelling tc Delft. Na de opheffing dier
instelling in 190? werd hij. die reeds hd
secretaris der Staatscommissie tot
herziening van het Indische privaatrecht
benoemd tot adviseyr van het mi
nisterie van Koloniën en tevens tot lid
van den gemeenteraad te Delft, dat hij
tot 1904 bleef. Het lidmaatschap der
Provinciale Stater- vervulde hij van 1902
tot' 1910, totdat hij, na zijn benoeming
tot burgemeester van Delft, hij KB.
van 24 Mei 1910, bij een tusschcntijd»
sche vacature tot lid van de Eerste Ka»
- werd gekozen, in welk college hij
tot 1922 zitting had. De Technische
H aogeschool diende mr. Van den Berg
als curator.
De overledene was groot-officier van
de orde van Astnanic van Turkije en
ridder van den Ned. Leeuw. Hij was
ook commissaris van den Kon. Graf
kelder tc Delft en commandeur van de
Huisorde van Oranje.
VERKIEZINGSVERGADERING.
De besturen van de Ned. Vereen, v.
Staatsburgeressen. Vrijheidsbond, Yrou*
wengr. in den Vrijheidsbond. Yrijz.»
Dem. Bond en Jongeren-Organisaties
nebben besloten op 23 Maart c.k. een
bijeenkomst tc houden, hoofdzakelijk
om de aandacht der vrouwen te vest
gen op de belangen, die voor baar ge
legen zijn in de a.s verkiezingen voor
Provinciale Staten en Gemeenteraad.
HAARLEMSCHE JEUGDKERK
VOOR OUDEREN
Men deelt ons mede, dat a.s. Zon
dag 10Vi uur in het gebouw van den
Protestantenbond (Jacobstr.) zal spre
ken Dr. J. W. G. Goedhard, predi
kant tc Leiden.
Deze samenkomst is bedoeld voor
jongens en meisjes van 14 tot 20 jaar.
FEESTAVOND SPORTVEREENT-
GING „ULYSSES"
Bovengenoemde vereeniging viert a.s.
Zaterdagavond haar vijfjarig bestaan in
het gebouw van den H. K. B. aan de
Tempeliersstraat, met medewerking van
het humoristisch Dubbel Mannenkwar*
tet „Octavo" uit Amsterdam en van
den heer R. Jansen. harmjnic.i=virtuoos
uit Haarlem. Het bal staat onder lei
ding van den heer Deen.
EMMEN'S FINANCIëN.
DE NOOD IS GROOT.
Emmen verkeert in nood. Op zichij
zelf is dat geen nieuws, want toen we
een paar jaren geleden te Emmen wa
ren en verschillende inlichtingen over
de financiën vroegen, was het daar al
droevig mee gesteld.
Nu hebben een paar raadsleden een
voorstel ingediend om de gemeente te
splitsen. Dit om verbetering in der
toestand te brengen.
Hoe het met die splitsing zit, wordt
niet nader omschreven.
Spoedig zijn hieromtrent gedetail
leerde voorstellen te wachten.
DE ZOMERTIJD IN 1927.
In antwoord op de vragen van het
Kamerlid Braat betreffende het door
de regeering voor de bekendmaking
van den duur van den zomertijd geko»
en tijdstip, zegt de minister van Bin*
ncnlandsche Zaken en Landbouw. Jat
evenals ten vorigen jarc de tijdsduur
van den zomertijd tijdig is vastgesteld,
omdat de directie der Ncderlandsche
Spoorwegen daraop prijs» stelt, en er
geen enkele reden was langer te wach
ten.
Waarom tijdige publicatie van de
data van aanvang en einde van den zo
mertijd de belangen van land- en tuin
bouw zal schaden, is den minister, ook
na herhaalde overdenking, niet duide
lijk kunnen worden.
NEDERLANDER IN BELGIë
GEARRESTEERD.
Te Charleroi presenteerde zich bij
een handelaar een welgekleed heer, die
zei geneesheer te zijn op een Engelsch
schip. Jat te Antwerpen lag en den-
zelfden avond nog naar Brazilië zou
vertrekken. Hij verklaarde voor zijn fa
milieleden coupons stoffen tc hebben
gekocht ter waarde van vierduizend
francs, doch daar de uitvoerrechten te
hoog waren, wilde hij zich van deze
stoffen voor 2600 francs ontdoen
De handelaar kreeg argwaan, zegt de
Tel., en liet de politie verwittigen. De
man werd daarop aangehouden. De
zoogenaamde geneesheer bleek de Rot»
terdammer D. N. te zijn. De goederen
die hij aan den man wilde brengen,
zouden ternauwernood een waarde van
▼ierhonderd francs hcfebem
